Ministers achten kosteloos
kleuteronderwijs ongewenst
Verrassende wending in het
Belgische schoolconflict
Bondsdag neemt heden eerste
militaire wetgeving aan
WAT EENS MODERN WAS
Uitbarsting tussen Marokkanen
en Fransen in Casablanca
Zij wijzen de voorgestelde verlenging
van de opleiding van leidsters af
Socialisten en liberalen willen de
toestand van vóór 1950 herstellen
Adenauers wens vóór Genève vervuld
Troepen moesten politie, die situatie
niet aan kon, komen versterken
Examens
Hilversum is weer lichtstad
Bolsward zette de klok
bijna vijf eeuwen terug
Kerkelijk Nieuws
Dordrecht viert weer
hoffeesten
Nieuw-Dordrecht schenkt
Drentse kei
Schiedamse bromfietser
om het leven gekomen
Over vorken
en koetsen
Kort nieuws
Gouverneur van Puerto
Rico bezocht ons land
Arbeidsbemiddeling voor
oud-militairen
Pensioen te laag, leeftijds
grens te hoog
Legkip produceerde ei van
150 gram
ZATERDAG 16 JULI 1955
Verschenen is de Memorie van Ant
woord aan de Tweede Kamer over het
wetsontwerp tot regeling van het kleuter
onderwijs. In deze memorie, ondertekend
door de ministers van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, van Binnenlandse Za
ken en van Financiën, wordt onder meer
gezegd:
De regering huldigt de opvatting, dat de
financiële gelijkstelling tussen de openbare
en de bijzondere scholen ook bij het kleu
teronderwijs dient te gelden. Daarom is in
het wetsontwerp nauwe aansluiting ge
zocht bij het systeem der Lager Onderwijs
wet 1920 waaraan deze gedachte ten grond
slag ligt, en niet bij de Nijverheidsonder
wijswet, die te dien aanzien tot heden niet
voldoende waarborgen bevat.
Dat de gelijkstelling van het openbaar en
het bijzonder kleuteronderwijs in het ont
werp niet consequent zou zijn doorgevoerd,
omdat onvoldoende rekening zou zijn ge
houden met de bijzondere positie, die de
openbare kleuterschool zou innemen, is een
stelling, die de ministers niet kunnen on
derschrijven.
De bewering dat in het ontwerp alleen
de voorstanders van het bijzonder onder
wijs hun wensen en verlangens zouden
zien ingewilligd, komt de ministers niet
gemotiveerd voor, gezien de mogelijkheden,
die dit ontwerp ook voor een behoorlijke
ontwikkeling van het openbaar kleuteron
derwijs biedt. Dat het doortrekken van de
pacificatiegedachte niet in overeenstem
ming zou zijn met de Lager Onderwijswet
1920, achten de ministers een onbegrijpe
lijke uitspraak. De ministers achten het on
gewenst en niet noodzakelijk, dat het kleu-
HAARLEM. Eindexamens M.T.S. Aan de
Middelbare Technische School verwierven
het einddiploma:
Afdeling Bouwkunde: K. Bakker, Schager-
brug; P. C. M. Blom, Alkmaar; W. S. Breu-
kel, Haarlem; A. L. ten Cate, Amsterdam; B.
van Dam, Leiden; R. G. Hardey, Heemstede;
H. L. A. J. Heuer, Sassenheim; A. Hubbel-
meyer, Heemstede; G. Kamsteeg, Oegstgeest;
A. Keus, Leiderdorp; P. C. Kloosterboer, St.
Pancras; J. J. T. Kooy, Alkmaar; N. R. Kuij-
per, Heiloo; C. B. Lucasius, Haarlem; J. L.
Overtoom, Alkmaar; W. E. Rinsma, Heem
stede; F. G. Schultheiss, Haarlem; A. H. Sel-
les, Heemstede; D. L. Sluimer, Amsterdam;
C. A. v. Someren, Bloemendaal; J. Stigter,
Leiden; A. W. Tasseron, Overveen; D. J. Ver
kerk, Overveen; B. Voetberg, Heemstede;
H. J. v. d. Wall, Velsen; J. K. v. d. Weel,
Middelburg; mej. A. H. Werners, Amsterdam;
J. G. Wolters, Almelo.
Afdeling Weg- en Waterbouwkunde: F.
Brink, Haarlem; A. J. Corpel, Leiden; T.
Croes, Haarlem; W. C. Does, Zandvoort; W.
Deutekom, Zandvoort; B. A. T. v. Dieren-
donck, Heemstede; J. S. Eisma, Meppel; A. W.
Glass, Castricum; J. L. Groffie, Leiden; H. J.
P. Janssen, Noordwijkerhout; H. P. Kaag,
Haarlem; A. J. Kors, Heemstede; J M. W.
ter Linde, Hoogeveen; B. D. Maagd, Venlo;
G. L. M. de Mol, Beverwijk; C. H. F. Nooyer,
Haarlem; H. R. de Quartel, Santpoort; J. de
Ruiter, Heemstede; A. M. Schaake, Haarlem;
G. L. Scipio, Alkmaar; E. W. Spaanderman,
Overveen; J. Verhagen, Kampen; G. D. v.
Voorthuysen, Haarlem; H. Wilbrink, Haarlem;
J. H. Zeinstra, Haarlem.
Afdeling Werktuigbouwkunde: D. E. d'Ar-
naud, Naarden; H. Bakker, Alteveer; J. J.
M. Bakker, Wijk aan zee; F. P. de Boer, Oud-
karspel; R. A. A. de Bont, Haarlem; K. Bos,
Noordscharwoude; A. v. Dalen, Overveen; F.
v. Dam, Oegstgeest; J. Denijs, Lunteren; A.
J. C. v. Deuren, Alphen aan de Rijn; A. D.
Drost, Bloemendaal; J. J. A. v. Dijk, Haar
lem; D. Eschauzier, Amsterdam; F. H. J.
Fluitman, Beverwijk; H. v. d. Gon Netscher,
Haarlem; E. H. de Graaff Guilloud, Den
Haag; H. Hage, Haarlem; M. Hardonk, De
venter; W. J. Harkmans, Haarlem; H. M.
Hasert, Haarlem; A. Hazelhoff, Den Haag; W.
S. -P. M. Heeremans, Haarlem; W. d. Hertog,
Alphen aan de Rijn; G. S. de Hey, Haarlem;
A. W. v. d. Heyden, Haarlem; T. H. v. Hoof,
Heemstede; M. Husni, Haarlem; H. J. de
Jong, Leiden; W. M. Jongbloed, Overveen;
F. de Jonge, Leiden; J. Kaan, Hoorn; W. H.
Kan, Wassenaar; L. Keyser, Bloemendaal; A.
J. v. d. Klei,Haarlem; J. A. Koenraad, Aer
denhout; H. Kok, Heemstede; H. J. J. de
Koning, Lisse; P. D. v. d. Koogh, met lof,
Noordwijk aan Zee; J. C. J. Kuiken, Katwijk
aan Zee; J. Kuiper, Bakkum N.H.; F. C.
Kuijken, Heemstede; M. T. Kuijpers, Haarlem;
R. Land, Aerdenhout; D. Landman, Leiden;
J. B. Lubbers, Haarlem; C. Meyer, Wassenaar;
P. J. de Mik, Haarlem; M. R. Munter, Den
Haag; T. J. Nederburgh, IJmuiden; J. A. Out,
De Zilk; H. Plas, Haarlem, J. C- Putz, Heem
stede; W. Raaijen, Haarlem; J. F. de Ren, Lei-
muiden; J. Roos. Leiden; J. Schneider, Ben-
nebroek; K. A. Segers, Lisse; M. Siewertsen,
Santpoort; H. C. Sleebos, Alkmaar; A. P. M.
v. Steen, Zwolle; W. Thenu, Haarlem; W.
Tuinman, Amsterdam; J. H. Vermaas, Zand
voort; P. Voerhuis, Almelo; J. T. Voorne-
veld, Haarlem; E. Weima, Oegstgeest; J. P.
Wesseling, Sassenheim; H. W. Wiessing, Lei
den; J. H. Wijker, Heemstede; W. H. Wolzak,
Bloemendaal; J. W. K. Zwart, Overveen-
Afdeling Electrotechniek: K. Besse, Krom
menie; A. Blankvoort, Alkmaar; P. M. Borst,
Bakkum; J. Braches, Haarlem; A. Bus, Haar
lem; R. M. R. C. Cramer, Overveen; p. J. de
Groot, IJmuiden; J. M. den Hertog, Alphen
aan de Rijn; G. H. Jonker, Haarlem; H. B. J-
v. d. Keur, Haarlem; S. Klein, Haarlem; M. J.
Moolenaar, Heemstede; W. Mulder, Haarlem;
B. v. d. Oudeweetering, Amsterdam; F. de
Pagter, IJmuiden; L. M. Panis, Velsen; W. J.
C. Peters, Haarlem; D. C. J. Poortvliet, Bloe
mendaal; P. A. van Riessen, Haarlem; A. van
Rij. IJmuiden; P. J. Schophuizen, Leiden; W.
H. Suringar, Aerdenhout; J. Visser, Haarlem.
Afdeling Scheepsbouwkunde: G. Baars,
Haarlem; A. J. Bieshaar, Haarlem; L. Bos,
Bodegraven; N. Boschma, Leiden; H. J. Brou
wer, Driehuis; F. F. Diemei, Castricum; J. C.
A. Elshof, Leiden; R. Gitz, Heemstede; A. M.
Kramer, Heemstede; T. J. Mastenbroek, Am
sterdam: H. v. d. Roest, Overveen; P. F. v. d.
Weele, Beverwijk; R. O. F. v. d. Werf, Nij
megen.
Afdeling Vlicgtuigbouwkundc. J. H. v. d.
Bosch, Zwolle; M. v. d. Bruggen, Haarlem;
H. A- Dullemen, Den Haag; J. W. Everts,
Tiel; H. A. Ipenburg, Haarlem; K. Jager,
Weesp; J. Klunder Nijland, Haarlem; G. W.
M. Kokke, Wassenaar; J. v. Leeuwen, Haar
lem; J. I. M. Mok, Limmen; A. G. M. v.
Poppelen, Haarlem; D. Ris, Stadskanaal; J-
Scholten, Vorden; Thé Tek Djoe, Den Haag;
H. Weber, Zandvoort; R. J. Zwaan, Enk
huizen.
Van de afdeling Weg- en Waterbouwkunde
werden twee, van.de afdeling Werktuigbouw
kunde elf, van de afdeling Electrotechniek
zes, van de afdeling Scheepsbouwkunde twee
en van de afdeling Vliegtuigbouwkunde even
eens twee candidaten afgewezen. Bovendien
trokken zich tijdens het examen Werktuig
bouwkunde twee en voor dat van Electro
techniek één candida(a)t(en) terug.
AMSTERDAM. (Vrije Universiteit). Ge
slaagd voor het candidaatsexamen genees
kunde 2e gedeelte mejuffrouw W. Sizoo te
Amsterdam.
Groningen. Geslaagd voor het doctoraal
examen rechtsgeleerdheid mej. A. J. Klip
huis te St. Anna Parochie.
teronderwijs kosteloos wordt verstrekt.
Het verheugt de regering, dat men vrij
algemeen haar voornemens op het punt dei-
bezoldiging van leidsters en hoofdleidsters
als een aanzienlijke verbetering in verge
lijking met het vorig ontwerp zag. Zij acht
verschil in salariëring van onderwijzers en
kleuterleidsters verantw/ird. De ministers
achten geen grond aanwezig de geprojec
teerde A-opleiding met één jaar te ver
lengen. De consequentie daarvan zou zijn,
dat in 1958 geen kleuterleidsters van de op
leidingsscholen zullen komen, zodat bij het
kleuteronderwijs ongeveer een situatie zou
ontstaan als in 1956 bij de onderwijzers
opleiding.
Zij achten het niet wenselijk aan de
vrouwelijke leerlingen van scholen voor
maatschappelijk werk en de leerlingen van
de scholen voor kinderverzorging en op
voeding zonder meer de bevoegdheid te
verlenen van leidster of hoofdleidster van
een kleuterschool.
Het is de ministers gebleken dat er hoe
langer hoe meer stemmen opgaan, die op
psychologische en paedagogische gronden
pleiten voor een toelatingsleeftijd van vier
jaar. Zij hebben daarom in het wetsont
werp die leeftijd opgenomen-. Anderzijds
menen zij, dat vooral op sociale gronden
een toelatingsleeftijd van 3Z jaar de voor
keur verdient.
In het ontwerp is een wijziging aange
bracht waaruit blijkt, dat aan kleuters, die
reeds tot een school waren toegelaten, om
redenen van physieke en psychologische
aard de verdere toegang kan worden ge
weigerd. Daar een verplichting tot genees
kundig onderzoek ontbreekt, dient weige
ring van de toelating of de verdere toegang
Onder de naam „Unica" is in Hilversum
ter gelegenheid van de zomerfeesten 1955
een tentoonstelling van toegepaste kunst
uit vier landen Frankrijk, België,
Luxemburg en Nederland ingericht,
waarop een groot aantal belangrijke werk
stukken op het gebied van weefkunst, cera
miek, glas, edel- en siersmeedwerk, stof-
druk, kantwerk, hout-, leer- en ivoorbe
werking en moderne meubelkunst, alsmede
een fraaie collectie wandtapijten is samen
gebracht.
De Commissaris der Koningin in de pro
vincie Noordholland, dr. M. J. Prinsen,
heeft Vrijdagmiddag de tentoonstelling ge
opend. Zij is ondergebracht in het Goois
Museum aan de Kerkbrink, dat voor deze
gelegenheid is uitgebreid met een houten
bijgebouw, en in het gebouw van de stich
ting Goois Scheppend Ambacht tegenover
dit museum.
„Unica" blijft geopend tot het eind van
de volgende maand.
In Hilversum is Vijrdagavond de feest
verlichting ontstoken, die eveneens tot eind
Augustus zal branden. Het programma van
de zomerfeesten vermeldt onder meer een
internationaal folkloristisch festival (van
6 tot 13 Augustus) en openluchtvoorstel
lingen voor de St. Vituskerk van Eliots
„De moord in de kathedraal".
Gilden defileerden voor stadhuis
Vrijdag is te Bolsward de klok bijna vijf
eeuwen teruggezet. Duizenden waren ge
tuige van een kleurig en fleurig schouw
spel, toen graaf Hendrik van Stolberg met
groot gevolg een bezoek aan Bolsward
bracht. Hij werd bij de herrezen Sneeker
poort door de stadswacht binnen de wal
len geleid. Na een tocht naar het stadhuis
werd het hoog gezelschap daar door de
vroedschap, die ook al in historische kle
ding was gestoken, ontvangen. Nadien trok
een grote stoet, waarin verscheidene oude
gilden, zoals het boogschuttersgilde, het
timmersgilde, het bakkersgilde, alsmede
vele adelijke families uit Oud-Bolsward,
voor het stadhuis voorbij.
Deze historische optocht werd gehouden
als onderdeel van de herdenking van het
vijfhonderdjarig bestaan van de Bolswar-
der stadsrechten. De optocht zal op 22 Juli
worden herhaald.
Tweetal te Enschede-O.: J. W. v. d.
Gronden te IJmuiden en W. de Joode te
Ede.
(Van onze correspondent te Brussel)
Een motie van senator Struye (C.V.P.),
waarin werd voorgesteld het onderwijs
vraagstuk voor te leggen aan een commis-
t sie, samengesteld uit bevoegde en onpar-
zonder geneeskundige verklaring te kun- tijdige personen, is aanleiding geworden
nen geschieden. Ouders, die daar prijs op
stellen, moeten echter een deskundig on
derzoek kunnen verlangen, waarvan het
resultaat beslissend is. Plaatsgebrek in een
schoolgebouw dient geen weigeringsgrond
voor toelating tot de openbare kleuter
scholen te zijn. Het gemeentebestuur be
hoort te zorgen voor voldoende school
ruimte.
tot een belangrijke wending in het school
conflict. De socialistisch-liberale meerder
heid verklaarde zich bereid de verdaging
van de bespreking van het wetsontwerp te
aanvaarden, op voorwaarde dat men terug
keert tot de onderwijs-wetgeving die be
stond vóór het aan het bewind komen van
de C.V.P.-regering in 1950.
BONN (ANP) Het West-Duitse par
lement heeft aan de vooravond van de
conferentie van Genève de wettelijke
grondslag gelegd voor de eerste militari-
satiemaatregelen. Het heeft daarmee vol
daan aan de besliste wens van bondskan
selier Adenauer, die er alles op heeft ge
zet om voor de samenkomst der „Grote
Vier" te demonstreren, dat de bondsre
publiek vastbesloten is de eenmaal geleg
de militaire banden met de Westelijke re
geringen niet meer op te geven.
Dr, Adenauer zal de politieke betekenis
van de aanvaarding dezer wetten vandaag
nog eens belichten, wanneer de Bondsdag
voor de eindstemming over de vrijwilli-
gerswet zal aantreden. Daarnaast is de
regering voornemens in te gaan op de ver
ontruste stemmen in en buiten het parle
ment, die geloven, dat de ontwikkeling
der atoomwapens het bestaande plan voor
de opstelling van twaalf Duitse divisies
zou hebben doen verouderen. Over dit on
derwerp zal de jongste van Adenauers
ministers, Franz-Joseph Strauss, spreken,
van wie bekend is, dat hij tot de voorstan
ders van een radicale herziening der Duit
se verdedigingsplannen behoort.
Het resultaat der eindstemming over. de
vrijwilligerswet staat bij voorbaat vast.
De socialisten hebben aangekondigd, dat
zij bij hun „neen" zullen blijven. Zij mo
tiveren dit met het argument, dat de
bondsrepubliek met het stellen van vol
dongen militaire feiten aan de vooravond
van Genève aan de toch al zo laag geno
teerde kansen op een Duitse eenheid op
nieuw afbreuk zou doen. Daar van ande
re zijde geen tegenstand is te verwachten,
is een grote meerderheid voor de wet ver
zekerd. Hun principiële afwijzing heeft de
socialisten er niet van weerhouden een
zeer actief aandeel te nemen in de behan
deling van de wet. Zij hebben zich dan
ook achter verscheidene artikelen der wet
geschaard.
De tweede militaire wet, die de vorming
van een selectie-commissie voor het ho
gere personeel der strijdkrachten beoogt,
is met de medewerking der socialisten de
finitief aanvaard. Tegenstanders vond
deze wet slechts in de uiterst rechtse ge
lederen. Daar vond de Duitse partij, de
kleinste der regeringscoalitie, het beneden
de waardigheid der soldaten, dat candi-
Minister Beel hield herdenkingsrede
De op 19 Juli 1572 in Dordrecht gehou
den eerste vrije Statenvergadering wordt
telkenjare in de Merwestad herdacht met
uitgebreide festiviteiten. Aan die festivi
teiten gaat een herdenkingsbijeenkomst in
de Grote Kerk van Dordrecht vooraf. Ter
inleiding van de feesten van dit jaar is
Vrijdag een dergelijke samenkomst ge
houden, waar de minister van Binnenland
se Zaken, prof. dr. L. J. M. Beel, een rede
voering heeft gehouden. Hij onderwierp
daarin de historische betekenis van de
eerste vrije Statenvergadering aan een
uitvoerige beschouwing. Tijdens die his
torische bijeenkomst werden de grondsla
gen gelegd voor ons latere onafhankelijke
volksbestaan.
De festiviteiten in Dordrecht worden de
hoffeesten genoemd, omdat de eerste vrije
Statenvergadering in het Hof te Dordrecht
is gehouden. Het Hof is een overblijfsel
van de kloostertuin van het Augustijnen
klooster en men neemt aan, dat de zaal,
waarin de vrije Staten bijeen kwamen, het
refectorium van dat klooster is geweest.
Met de hoffeesten valt samen de grote
landbouwtentoonstelling, die elk jaar in
Dordrecht wordt gehouden.
Vorige maand heeft de gemeenteraad
van Dordrecht het besluit genomen het
gehele hofkwartier te restaureren, dat tal
van oude gebouwen omvat, waarin de
Prins van Oranje meermalen heeft ge
logeerd en waarin ook een van zijn kinde
ren is geboren.
daat-kolonels door een commissie zouden
moeten worden getest op hun democrati
sche betrouwbaarheid.
Woordvoerders van de drie voornaam
ste partijen critiseerden de houding van
de Duitse partij als een afval van het ge
meenschappelijke front, dat de partijen te
elfder ure hebben gevormd. Daarbij zat
volgens de liberaal Mende niets anders
voor dan de toeleg als de beste „natio-
naal-democraten" te paraderen en de ove
rigen van wantrouwen jegens de soldaten
stand te betichten.
Ander beeld
De behandeling der beide wetten vond
in een volkomen zakelijke sfeer plaats en
zonder de gebruikelijke uitbarstingen tus
sen regering en oppositie. Tot ieders ver
rassing had zich bij de koortsachtig snelle
behandeling der wetten in de laatste week
zoiets als een bondgenootschap van alle
partijen tegen de regering gevormd. De
krachtige wijze, waarop de regeringspar
tijen verzet aantekenden tegen de voor
stellen, waarmee de regering in de par
lementaire strijd was getrokken, heeft de
ze genoopt in te binden. Zodoende heeft
het eerste stuk militaire wetgeving een
volslagen ander beeld gekregen, dan de
regering zich had voorgesteld.
Gemeenschappelijk beleid
Het is de eerste maal, dat bij een be
langrijk stuk wetgeving de bondsregering
vrijwel over de gehele linie voor de wen
sen van het parlement heeft moeten wij
ken. Tot dusver' hadden waarnemers in
Bonn steeds de indruk, dat het woord van
dr. Adenauer wet was, en de stoerheid,
waarmee de Christelijk democratische
Unie zich tegen de wensen van haar chef
heeft verzet, heeft Bonn ten zeerste ver
baasd.
Men heeft in Bonn de indruk, dat een
eerste stap gezet is naar een gemeen
schappelijk militaire politiek der grote
partijen, met inbegrip van de socialisten.
Het Drentse veendorp Nieuw-Dordrecht
(gemeente Emmen) is honderd jaar ge
leden op initiatief van enkele ingezetenen
van Dordrecht gesticht. Vorige week Don
derdag heeft het dorp zijn eeuwfeest ge
vierd en bij die gelegenheid heeft de burge
meester van Dordrecht, mr. J. A. H. J. van
der Dussen, als geschenk van zijn stad aan
haar jarige petekind een muziekkoepel
overgedragen. De Nieuw-Dordtenaren op
hun beurt zullen nu ook het oude Dordt
een geschenk aanbieden, dat herinneren
moet aan het jubileumfeest, dat zij zo juist
gevierd hebben. Het geschenk bestaat uit
een grote Drentse kei, waarop de woorden
„Van Nieuw-Dordt voor Dordt, 1855-1955"
zijn aangebracht. De kei is per treiler van
Nieuw-Dordrecht naar de Merwedestad
vervoerd en daar Vrijdag aangekomen. Hij
zal een plaats krijgen in een plantsoen bij
de Nassauweg. Men heeft er een funda-
mentje voor gemaakt, omdat men bang is,
dat anders het geshenk op de duur in de
grond zal verdwijnen. De kei zal Donder
dag 21 Juli officieel aan de gemeente Dor-
drecht worden overgedragen.
Vrijdagavond heeft op de rijksweg van
Rotterdam naar Dordrecht ter hoogte van
Ridderkerk een bromfietsrijder het leven
verloren. Het was de 26-jarige B. Koogje
uit Schiedam; hij reed met zijn patroon
achterop, toen er een auto uit de richting
Dordt naderde. De duo-rijder zag de bot
sing aangekomen en liet zich op de weg
vallen, waardoor hij zich het leven redde.
De berijder van de bromfiets sloeg met zijn
hoofd tegen een boom en moet op slag
dood geweest zijn. De bestuurder van de
auto, de 25-jarige S. K. uit Rotterdam, als
mede een inzittende, werden gewond door
glasschei-ven en moesten naar een zieken
huis worden vervoerd.
Eerste minister Van Acker verklaarde in
naam van de regering, dat deze het eens is
met de voorwaardelijke verdaging en be
vestigde dat dan zal moeten worden terug
gekeerd tot de toestand van vóór 1950. In
dien overeenstemming kan worden bereikt,
zou een nieuw wetsontwerp worden inge
diend ter opschorting van de wetten van
1950 tot 1954 met ingang van 1 Augustus
1955.
Dinsdag zal de Senaat hierover beraad
slagen. Intussen zullen de verschillende
politieke groepen deze voorstellen bestude
ren. De socialist Rolin verklaarde voor
journalisten dat zowel de wetten, die tij
dens het bewind van de homogene C.V.P.-
regering zijn tot stand gekomen, als de
nieuwe beschikkingen van het ontwerp-
Collard, moeten verdwijnen. Deze twee za
ken zijn echter niet te scheiden, aldus de
leider van de socialistische Senaatsfractie.
Van rooms-katholieke zijde is steeds be
toogd dat het verzet tegen het ontwerp-
Collard niet zozeer een geldkwestie is als
wel een beginselkwestie. Het verzet gaat
dan ook vooral tegen de artikelen van het
ontwerp-Collard, waarin aan de staat het
recht wordt gegeven overal waar hij wil
openbare scholen op te richten en waarin
het bijzonder onderwijs in een nadelige po
sitie wordt geplaatst. De wetten, die tijdens
de C.V.P.-regering tot stand zijn gekomen,
komen in hoofdzaak neer op subsidie-ver
hoging aan het bijzonder onderwijs. Vóór
1950 werd het bijzonder middelbaar onder
wijs in het geheel niet gesubsidieerd. Van
de normaalscholen ontvingen alleen de
scholen, die opleiden voor onderwijzer, eni
ge subsidie. In 1950 verkeerden verschei
dene instellingen van bijzonder middelbaar
onderwijs in financieel moeilijke omstan
digheden. Deze zouden zonder subsidie niet
hebben kunnen voortbestaan. Er zou dus,
vóór het tot stand komen van de eigenlijke
regeling, een voorlopige schikking moeten
worden getroffen.
IN ONZE TIJD moderniseren wij onze huizen met elec-
trische apparaten, welke wij als het nieuwste snufje be
wonderen. En wij kunnen ons moeilijk voorstellen, dat
de dingen, die wij ook al in het huis van onze ouders
en grootouders als doodgewoon huisraad gekend heb
ben, op een bepaald ogenblik het „moderne" hebben
vertegenwoordigd. Het eerste stuk zeep bijvoorbeeld
was voor heel de kennissenkring een merkwaardigheid,
waarmee men kon pronken om zijn maatschappelijke
en culturele superioriteit tegenover zijn omgeving ken
baar te maken. Men behoeft nog niet eens zo heel lang
in de geschiedenis terug te duiken om terecht te komen
in het vorkloze tijdperk. Een halve eeuw geleden at men
in de boerendorpen nog vaak uit de hand. Men pakte
zijn plak vlees met duim en vinger van de schaal, legde
het naast het brood op de ongedekte tafel en peuzelde
het op zonder een vork te gebruiken.
In de veertiende eeuw
behoorden vorken en lepels
nog tot de uitrusting van
vorstelijke personen en
voorname edellieden. Ze
waren vaak van goud en
de bezitters droegen ze in
een kostbaar étui bij zich.
Karei V had zelfs zo'n
gouden bestek met parelen
bestoken. Men gebruikte in
de middeleeuwen de vork
alleen om er fruit mee naar
de mond te brengen: ge
wone spijzen nam men
met de hand tot zich. In
een oude reisbeschrijving
vindt men de volgende
definitie van een vork:
„Het is een instrument om
de spijs mee vast te hou
den, terwijl men ze snijdt".
Deze schrijver heeft ook
als een nieuwigheid opge
merkt, dat men in hoge
kringen begonnen is met
in plaats van uit de bij
ieder rondgaande beker uit
afzonderlijke bekertjes te
drinken.
Zoals het steeds weer
met het „moderne" gaat,
richt zich de conservatieve
geest tegen elk nieuw ge
bruik. En vaak wordt zulk
verzet met een beroep op
de godsdienst gemotiveerd.
In Duitsland zijn er pre
dikanten geweest die, toen
de vork in de mode kwam,
het gebruik daarvan als
een onnatuurlijk iets ver
oordeelden: men beledigde
er de Voorzienigheid mee,
die immers onze vingers
tot instrumenten bij de
maaltijd bestemd heeft. De
Congregatie van St. Maur
heeft lange tijd aan haar
leden het gebruik van vor
ken verboden.
Toen de vork eenmaal
in gebruik was genomen,
bleek dat men naar gelang
van zijn landaard dit vooi-
werp nog verschillend aan
wendde. Iemand heeft eens
opgemerkt, dat een Engels
man zijn vork links van
zijn bord legt, een Frans
man haar zonder mes ge
bruikt, een Duitser er
rechtstandig mee in het
eten pikt en een Rus haar
bezigt als tandenstoker. Zo
is er mode in alle dingen!
De parapluie heeft bij
haar intrede in de wereld
veel spot en ergernis ver
wekt. Een man met een
parapluie heette verwijfd.
Toen in 1778 zekere John
Macdonald zich dit nieuw-
ste snufje had aangeschaft
hij had het meegebracht
uit Spanje kon hij er
zich niet mee op straat
vertonen vanwege het op
zien, dat hij baarde. Aan
het einde der achttiende
eeuw had men wel para-
pluies, maar deze dienden
alleen om bij regen de
mensen van de huisdeur
naar het rijtuig te brengen,
zoals men dat tegenwoor
dig nog wel ziet voor hö-
tels. Dit regenscherm hing
in de vestibule van de
voorname huizen. Maar zo
dra men zich met para-
pluies van kleiner for
maat op straat vertoonde,
kwamen de aapjeskoetsiers
in het geweer. Zij hebben
zich hevig tegen deze
nieuwigheid verzet, omdat
zij er terecht! een
zware concurrentie van
vreesden.
Deze koetsjes zijn ook
eens „modern" geweest.
Zij zijn de proletarische
afstammelingen van de
deftige équipage, die even
eens, toen de rijke en voor
name lieden hiermee be
gonnen, hevige tegenkan
ting heeft ondervonden.
De dichter Taylor schreef
in 1623 een satire over de
wereld op wielen, waarin
hij de verwijfdheid hoonde
van de edelen, die niet
meer te paard konden rij
den, maar zich lieten dragen
in een houten bak als wa
ren ze invaliden. Toen de
équipages in de mode wa
ren gekomen, trachtten de
mensen uit de uitgaande
wereld elkaar te overtroe
ven met de fraaiheid en de
opschik van hun rijtuig.
En de zedemeesters schud
den weer het hoofd over
de wereldsheid, die de ge
zinnen ten gronde deed
gaan terwille van een mo
dieuze gril.
Toen men voor het eerst
met steenkool begon te
stoken inplaats van met
hout, regende het op
nieuw klachten. Vooral te
Londen uitte zich de vrees,
dat de rook van deze
nieuwe brandstof mensen
ziek zou maken, die zich
in de „gezonde" houtlucht
altijd wèl gevoelden. Te
Parijs mopperden de man
nen van de boekenstalle
tjes, dat hun waar werd
besmeurd door het vuil,
dat het branden van steen
kool in de lucht verspreid
de.
Menigvuldig zijn de be
zwaren, telkens weer aan
gevoerd tegen een nieuw
geneesmiddel of een nieuwe
geneeswijze. De toepassing
van antimonium werd door
de wet verboden op aan
stichten van de Jezuïeten,
de anatoom Vesalius moest
zijn ingrijpen staken we
gens het publieke voor
oordeel, Harvey's ontdek
king van de bloed-circu-
latie kon om dezelfde re
den voorlopig niet prac-
tisch worden toegepast, de
inoculatie strandde na haar
uitvinding op eenzelfde
verzet als later de vacci
natie.
En het is nog nauwelijks
een halve eeuw geleden,
dat sommige gelovige boe
ren liever hun hoeve lie
ten afbranden dan toe te
geven aan de goddeloze
aanleg van een bliksem
afleider Gods voorzienige
wil te tarten. C.
Vrijdagmiddag tegen zes uur is de 60-
jarige mevrouw H. V.P. uit de Escamplaan
te 's Gravenhage door een aanrijding met een
voetganger van haar bromfiets gevallen en
later in een ziekenhuis overleden.
De Nederlandse regering heeft in April
f25.000 beschikbaar gesteld voor de slacht
offers van de aardbeving in en om de Griekse
stad Volos. In overleg met de Griekse auto
riteiten is voor dat bedrag een hoeveelheid
betonijzer van 46 ton aangekocht en ver
scheept. Het materiaal zal worden gebruikt
voor de wederopbouw.
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse regering plukt de wrange
vruchten van haar talmen met het zoeken
naar een oplossing voor de Marokkaanse
kwestie. Sedert de avond van Quatorze
Juillet zijn er byna twintig doden en hon
derd gewonden in Casablanca te betreu
ren. Een tot woede gebrachte menigte
Europese betogers heeft Marokkaanse win
kels en restaurants geplunderd, ruiten in
geworpen en auto's in brand gestoken.
Evenzo heeft de Arabische bevolking uit
de Medinah zich vergrepen aan have en
goed van Europeanen.
Nadat een zwakke politiemacht aan
vankelijk niet in staat was gebleken de
orde te herstellen, heeft men in allerijl
versterkingen laten komen en een avond
klok afgekondigd.
De onlusten zijn begonnen nadat twee
Marokkaanse jongens op de Franse natio
nale feestdag een bomaanslag hadden ge
pleegd op het terras van een druk bezocht
café in het centrum van Casablanca. Daar
bij zijn zes doden en een aantal gewonden
gevallen. Men neemt aan dat deze daad
van terroristen bedoeld is geweest als ant
woord op het doodschieten van een kind
door Franse politiemannen, die in de Me
dinah van de stad waren aangevallen en
uit zelfverdediging hadden teruggeschoten.
Zodra het gerucht van de aanslag op
het café in de stad was doorgedrongen,
kwamen de Europeanen van alle zijden
opzetten. Zij rukten de Marokkaanse vlag
gen van de feestversieringen af, zij trok
ken om te protesteren naar de préfectuur
onder het uiten van kreten als „Grandval
aan de galg", „Geef ons sultan Ben Joessef
terug", enzovoorts.
Zij dwongen de eigenaars van winkels,
café's en bioscopen hun bedrijven uit pro
test te sluiten en zij staken in de Medinah
enige Marokkaanse markten in brand. Zij
trachtten verder het gebouw van „Maroc
Presse", een dagblad dat altijd heeft ge
pleit voor samenwerking tussen Euro
peanen en Marokkanen, binnen te dringen
en zij bedreigden een Franse advocaat, die
de laatste jaren dikwijls Marokkaanse ter
roristen heeft verdedigd. Toen zij deze wil
den lynchen greep hij te zijner verdediging
naar een pistool en maakte een dode en
maakten, en een Marokkaanse. Beide heb
ben de auto's van de tegenpartij, welke zij
op hun weg tegenkwamen, in brand ge
stoken. Drie Marokkanen werden gelyncht.
Men heeft villa's geplunderd, ruiten inge
gooid en het kwam weer tot een betoging
van de Europeanen voor de préfectuur,
waar Grandval inmiddels uit Rabat was
aangekomen. De politie kon de situatie niet
baas en het gebouw werd voor een deel
gemolesteerd.
Vandaag geschiedt de begrafenis van de
slachtoffers. De Europese betogers hebben
biljetten verspreid, waarin zij eisen dat
geen Franse autoriteiten de plechtigheden
zullen bijwonen en zij hebben de midden
stand geprest zijn zaken niet te openen.
Casablanca lijkt op het ogenblik een
dode stad. De handel, die de laatste maan
den toch al leed onder de onzekere toe
stand, heeft een gevoelige klap gekregen.
Buitenlandse toeristen, die Marokko reeds
meden, zijn er vrijwel niet meer.
Ernstige bedreiging
Intussen is een der laatste kansen voor
een toenadering tussen beide politieke
stromingen, die men eenvoudig zou kunnen
omschrijven met „nauwe samenwerking
tussen Marokkanen en Fransen" enerzijds
en „hegemonie van de Fransen met zeer
beperkte vrijheden voor de Marokkanen"
anderzijds, in ernstige mate bedreigd.
Grandval heeft aangekondigd dat de re
organisatie van de Marokkaanse politie
nog de volgende week ter hand zal worden
genomen. Men verdenkt namelijk een aan
tal van de leidende figuren er van dat zij
het anti-terrorisme der Europeanen oog
luikend hebben toegestaan en het nog
steeds niet onwelgevallig zijn.
Sinds Vrijdagmiddag vertoeft de gouver
neur van Puerto Rico, Luis Munoz Marin,
voor een kort, niet-officieel bezoek in ons
land. In zijn gezelschap zijn behalve zijn
echtgenote en kinderen, de minister van
Justitie van Puerto Rico, José Triaz-
Mongé en het hoofd van het departement
van politie, kolonel Roig.
Op een persconferentie zeide gouverneur
r--- ----- <->P een persconierenue zeiae gouverneur
enige gewonden. (De politie heeft Maitre 1 Marin, dat zijn land, dat tot voor kort uit-
T «-V r* 'nnvtrl tml TT«,*r.J
Le Grand volgens United Press gearres
teerd).
Gewelddaden
Vrijdag hebben de onlusten zich her
haald. Van beide zijden, van Europese zo
wel als van Marokkaanse, werd met
strooibiljetten tot provocatie opgewekt. Het
gevolg is geweest dat twee menigten door
de stad zijn getrokken. Een Europese,
waarvan, volgens officiële Franse berich
ten vele Spaanse ingezetenen deel uit
sluitend een agrarische economie kende,
bezig is met een programma voor indus
trialisatie en landhervorming om de levens
standaard van de bevolking te verhogen.
Gouverneur Marin deelde mede, dat voorts
aan de uitvoering van een plan wordt ge
werkt om iedere Puertoricaan een mini
mum-inkomen te verzekeren van 2000 dol
lar per jaar. Het is nog niet zeker of men
dit doel voor 1960, zoals aanvankelijk was
gedacht zal kunnen bereiken.
De nationale raad Welzijn Militairen
heeft in een advies aan de minister van
Oorlog en van Marine de wenselijkheid
uitgesproken, dat de omstandigheid, dat
iemand zijn militaire verplichtingen (eer
ste oefening) vervuld heeft, door de ge
westelijke arbeidsbureaux zal worden be
schouwd als een „betekenende sociale in
dicatie" bij de bepaling van de volgorde,
waarin gegadigden van gelijke bekwaam
heid en geschiktheid aan de werkgevers
voor plaatsing in hun bedrijf worden voor
gedragen. Deze gedachte heeft ook de in
stemming verkregen van de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid.
Wanneer zich oud-militairen na het
vervullen van hun eerste oefening bij een
G.A.B. doen inschrijven, zal daarom bij de
beoordeling van de sociale omstandig
heden, ook de bovenvermelde factor wor
den betrokken.
Bond Ouden van dagen:
Het hoofdbestuur van de Nederlandse
Bond voor Ouden van Dagen heeft een
buitengewone vergadering gehouden ter
bespreking van het wetsontwerp algemene
ouderdomsverzekering. Het bestuur heeft
alle respect voor het werk dat is verricht
door de samenstellers van dit ontwerp en
is ervan overtuigd, dat het bereikbare is
nagestreefd, maar het heeft nog wel enige
wensen. De leeftijdsgrens voor pensioen is
te hoog gesteld en de uitkering is te laag
om te voorzien in een normaal levensonder
houd, zo meent het bestuur.
Korting op de uitkering voor bepaalde
personen als er niet voldoende premies be
taald zouden zijn, acht het bestuur onaan
vaardbaar. Beter ware het om tijdens de
arbeidsperiode een extra premie te heffen,
want van een matig pensioen een korting
te heffen is niet aan te bevelen.
Het bestuur is het niet eens met de
maatregelen ten opzichte van de positie
der vrouwelijke verzekerden in het alge
meen. Wanneer de volle premie wordt ge
heven, moet ook het volle pensioen worden
uitgekeerd.
Verboden moet worden om, als men met
pensioen gaat, nog loonarbeid te verrichten.
Aanbevolen wordt, de leeftijdsgrens voor
pensioen niet te hoog te stellen, dit met
het oog op de mechanisatie in de bedrijven,
welke het overbodig zal maken, meer per
soneel in dienst te houden dan noodzakelijk
is, aldus het bestuur.
Een kip van zeer eenvoudige huize - zij
is namelijk geen raskip - heeft het gepres
teerd deze week een ei te leggen dat 150
gram weegt, een omtrek heeft van 1772 cm.
en een lengte van 8 cm. Deze kip, eigendom
van de familie A. Meerveld in de Lage
Vuurse, heeft bovendien in dezelfde week
nog twee eieren gelegd, dubbel zo groot als
een normaal ei, namelijk met een omtrek
van bijna 16 cm., een lengte van 8 cm. en
een gewicht van 120 gram. Maar daarnaast
heeft deze legkampioene in dezelfde perio
de drie bijzonder kleine eitjes geprodu
ceerd, eitjes die nauwelijks 4 cm. lang wa
ren en een omtrek hadden van nog geen
10 cm.
De verzekeringsmaatschappijen „Nill-
mij" en de Arnhem te 's Gravenhage, heb
ben voor een bedrag van nominaal
f 1.600.00 deelgenomen in het geplaatste en
volgestorte gapitaal van f4.041.000. Van het
te Enschedé gevestigde textielbedrijf van
Nico Terkuile en Zonen N.V.
i
