Italiaanse première van
Ciske de Rat" bevredigend
Agenda voor
Haarlem
10 °/o Prijsverlaging
„Bloemendaal-Noord" breidt
woningplan met 42 huizen uit
Britse luchtvaartbeurs legt
nadruk op productiezijde
Hoofdrolspelertje
een verrassing
Eveneens voor provinciaal personeel
Weinig nieuwe modellen en vele oude
bekenden in verbeterde uitvoering
Ongeziene
zomer
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Kerkelijk Nieuws
Hygiënische voorzieningen
in de bouwbedrijven
Belangrijke wegen aanbesteed
Nieuwe actie voor leniging
vluchtelingenellende
Finse president aanvaardt
Russische uitnodiging
Ster en verrassing
Straalhelicopter
LIDO Dl VENEZIA. Met parapluies en
regenjassen gewapend trokken de festi
valgangers naar het Palazzo del Cinema,
toen daar op het internationaal film
festival, dat een onderdeel vormt van de
Biennale de Nederlandse film Ciske
de Rat in vertoning kwam. Bij een pre
mière in ons eigen land (die het zij
tussen haakjes gezegd tot October op
zich zal laten wachten) hadden de weers
omstandigheden niet „Nederlandser" kun
nen zijn dan zij nu waren op dit eiland,
dat anders zo door zon en warmte ge
koesterd pleegt te worden.
De regen striemde en de wind blies fel,
maar toch was er op deze avond nog een
goed-bezette zaal. Zulk een belangstel
ling voor een film van een land, dat op
het gebied van ,de speelfilm internationaal
geen enkele naam heeft, was een opmer
kelijk verschijnsel. Nog opmerkelijker en
even verheugend was het feit, dat deze
Nederlands-sprekende film het publiek
onmiskenbaar zeer sterk heeft geboeid
gehouden. De bijval ontlaadde zich zowel
in een tussentijds- als in een daverend
slotapplaus.
Deze bijval was verdiend, maar ze was
opmerkelijk, omdat het werk tenslotte
Nederlands-sprekend was en haar dia
loog slechts zeer ten dele tot zijn recht
kwam in de onderschriften, welke boven
dien nog in het Frans inplaats van in het
Italiaans waren gedrukt. Hoewel er veel,
dikwijls zelfs tè veel dialoog is in dit
werk van de Duitse regisseur Wolfgang
Staudte naar de twee eerste delen van
Piet Bakkers bekende trilogie, pleit die
bijval voor de vele goede kwaliteiten van
deze film, waarmee Nederland zich voor
het eerst na verscheidene jaren aan een
internationaal oordeel durfde te onder
werpen.
Reden tot tevredenheid
Men heeft over die film, zolang zij in
productie was, heel weinig uitgelaten,
o.a. op grond van de overweging, dat men
de verwachtingen niet hoog wilde span
nen alvorens zou blijken of het inderdaad
een werkstuk van enige betekenis zou
zijn, dat daar in die Cinetonestudio's werd
samengesteld. Dat is wellicht een ver
standige politiek geweest, gezien het feit
dat de Nederlandse speelfilm kwalitatief
nu eenmaal nog steeds een aangelegen
heid is waarbij bescheidenheid past. Nu
wij, festivalgangers, Ciske de Rat hebben
gezien, mag echter ook de conclusie wor
den getrokken, dat in dit geval enige
tamtam, uiteraard zonder zelfverheffing,
toch gerechtvaardigd zou zijn geweest.
Als de film in October in Nederland in
roulering zal komen, zal men bemerken,
dat er in vele opzichten reden tot tevre
denheid is over het bereikte resultaat.
De titelrol van de jeugdige Dick van
der Velde is een verrassing van de eerste
orde geworden. Dit dertienjarige Neder
landse jochie speelde die rol zo goed, dat
de Duitse co-producent, die een Duitse
versie van de film zal uitbrengen, een
'voor de titelrol van zijn versie geënga
geerd Duits jongetje wegzond en erop
stond, dat Dick ook in de Duitse versie
optrad!
Er zijn verder heel knappe rollen van
Kees Brusse als de onderwijzer van Ciske,
Jenny van Maerlant als zijn moeder, Rob
de Vries als zijn vader. Vooral Jenny van
Maerlant wekte de bewondering van het
publiek. De beloften, die haar filmspel in
een kleine rol in Rechter Thomas inhield,
heeft zij hier in een belangrijke rol ten
volle ingelost. In kleinere rollen ziet men
voorts voortreffelijke rollen van Johan
Kaart, Cees Laseur, Paul Steenbergen en
Riek Schagen. Van de overigen noemen
we nog Jan Teulings, Hans Tiemeyer en
een soms wat teveel toneelspelende Johan
Valk. De prachtige fotografie is van Otto
Baecker, de muziek van Steye van Bran
denberg, die vooral als toneelspeler be
kendheid verwierf. De Nederlandse con
sul te Milaan woonde de festivalvoorstel
ling bij.
De groten aan de beurt
De grote filmproducerende landen uit
West-Europa, die nog niet aan de beurt
waren gekomen, hebben nu ook hun eer
ste films vertoond. Van Italië was er Gli
Sbandati (De afgedwaalden) over een
groep jongemensen in de oorlogsjaren
Geref. Kerken
Aangenomen naar Scharendijke T. Kam
per, cand. te Wierden, die bedankte voor
Jutrijp-Hommerts en voor Vlagtwedde.
Beroepen te Zijldijk, J. Koen, cand. te
Groningen.
Chr. Gref. Kerken
Tweetal te Biezelinge: C. J. Ph. Sobe
ring te Assen en M. Vlietstra te Eemdijk.
DONDERDAG 8 SEPTEMBER
Cinema Palace: „Ongetemd", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „Alle hens aan dek",
alle leeft., 7 en 9.15 uur. Studio: „De Afval
lige", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Versail
les, vorsten en vrouwen", 14 jaar, 8 uur.
Lido: „20.000 mijlen onder zee", 14 jaar, 7
en 9.15 uur. Frans Hals: „The world in lus
arms", 18 jaar,, 7 en 9.15 uur. Roxy: „The
Red-head and the Cowboy", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Minerva: „De witte droom", alle
leeft., 8.15 uur. Zuiderkapel, Zuiderstraat 15:
ds. J. Visser, 8 uur. Gebouw Immanuël,
Nieuwe Kruisstraat 14 c: Peter van Woer
den, Hammondorgel, 8 uur. Nutsgebouw,
Lange Veerstraat: Psychometrische avond,
vereniging „Hoger Leven", 8 uur. Brink-
mann: Spreken in het openbaar, 8 uur.
VRIJDAG 9 SEPTEMBER
Minerva: „De man met een millioen", alle
leeft., 8.15 uur. Palace: „Terwijl Parijs
slaapt", 18 jaar, 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur.
Rembrandt: „Gejaagd door de wind", 14 jaar,
2 en 7 uur. Studio: „De afvallige", 18 jaar,
2.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Versailles, vors
ten en vrouwen", 14 jaar, 2 en 8 uur. Lido:
„Meisjes zonder beroep", 18 jaar, 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Frans Hals: „Hebzucht", 14
jaar, 2,30, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Met een
kwartje de wereld rond", alle leeft., 2,30, 7
en 9.15 uur. Brinkmann: Spreken in het
openabar, 8 uur. Wilhelminastraat 22: Ver
eniging van spir. „Het Licht", psychometrie,
8.15 uur
ook al met een overvloed van dialoog,
maar bovendien weinig opmerkelijk van
regie. Engeland toonde John and Julie,
een charmante geschiedenis van twee kin
deren, die van huis lopen om de kroning
van Koningin Elisabeth te zien. Frank
rijk hield zich aan een genre, dat daar
tegenwoordig sterk wordt beoefend: de
politiefilm, met Nauvaises Rencontres
(Slechte Ontmoetingen) van regisseur
Alexandre Astruc, wiens eersteling, Le
Rideau Cramoisi (Het karmozijnrode gor
dijn) enkele jaren geleden zeer de aan
dacht trok. De Sovjet-Unie, zo goed be
gonnen met De Krekel, stelde daarna diep
teleur door een onwaarachtige film over
Letland. Voor Oost-Europa werd de eer
weer wat gered door de Poolse film „De
Mannen van het Blauwe Kruis", die eer
lijk en overtuigend een in de bergen spe
lend verhaal uit de oorlogsjaren vertelt.
Japan toonde weer een knappe film,
Yang Kwei Fei, opnieuw een greep in de
historie, in prachtige kleuren. De bekwa
me regisseur Kenji Mizoguchi, wiens
naam langzamerhand ook de Europese
filmliefhebbers iets zegt, voerde de regie.
De hoofdrollen worden gespeeld door
mensen, die men reeds -in Rashomon
heeft leren bewonderen.
JAN KOOMEN
Riek Schagen als „Tante Jans" in gesprek
met Ciske.
Onder auspiciën van de Werkgevers- en
Werknemersorganisaties in het Bouwbedrijf
is een commissie „Hygiënische Voorzie
ningen" ingesteld. Deze commissie heeft op
korte termijn voorschriften opgesteld, die
bij alle belanghebbende organisaties met
instemming zijn ontvangen.
„Het bouwbedrijf", aldus de heer J. Dura
Dzn., voorzitter van de raad van bestuur
bouwbedrijf tijdens een persconferentie,
„beschikt thans over minimumnormen ten
aanzien van schaftlokalen en schaftwagens
en hun inrichting, rijwielberging, privaten
en urinoirs, wasgelegenheden en drinkwa
tervoorziening. Naar doelmatigheid en
comfort is gestreefd, zodat een behoorlijke
verzorging van de bouwvakarbeider bij de
uitvoering der jaarlijkse werken tot een
bedrag van 2 milliard gulden, verzekerd
is. Dergelijke voorzieningen bij de wegen
bouw, die nog veel mobieler is dan de utili
teitsbouw, zijn in voorbereiding".
De heer Dura zeide, dat deze maatregelen
mede bedoeld zijn om een thans bestaande
zekere weerstand tegen het beroep van
bouwvakarbeider weg te nemen. Men heeft
daarbij niet gewacht op de uitkomsten van
een studiecommissie, die het totaal der
oorzaken dezer weerstand aan het licht
poogt te brengen.
Ir. H. Thunnissen, voorzitter van de
bond van Nederlandse Architecten, sprak
zijn grote voldoening over de ontworpen
richtlijnen uit. Het invoeren van betere
hygiënische verzorging op de bouwwerken
zal de kwaliteit van het werk en de team
geest naar zijn mening zeker ten goede
komen.
Op 28 Juli 1953 werd door Velsens raad
besloten medewerking te verlenen aan de
bouw van 50 woningen te Santpoort in het
kader van de Woningwet, door de woning
bouwvereniging „Bloemendaal-Noord", en
in principe accoord te gaan met een uit
breiding van dit plan.
De genoemde corporatie heeft thans,
als aanvulling op het oorspronkelijke plan,
bij de gemeente een aanvraag ingediend om
medewerking voor de bouw van 42 wo
ningen.
De grond- en bouwkosten hiervan zullen
naar raming 750.000,bedragen.
Evenals dit bij het eerste plan het geval
was, zullen de te stichten woningen voor
een gedeelte worden verhuurd aan perso
neelsleden van enige provinciale bedrijven.
huurders, die niet op enigerlei wijze aan
de gemeente Velsen gebonden-zijn, een bij
drage dienen te verlenen tot een bedrag
gelijk aan de door deze gemeente te ver
richten verplichte storting in een reserve
fonds.
Door de Rijkswaterstaat Zuid-Holland
werd aanbesteed het maken van aardeba-
nen voor nieuwe gedeelten van de wegen
's-GravenhageRotterdam en Ypenburg
Burgerveen, en van het verkeersknooppunt
Ypenburg, met bijkomende werken, in de
gemeente Rijswijk (Z.H.) en Leidschendam.
Bij deze aanbesteding kwam de firma B.
Smallegange te Aerdenhout voor het droge
Deze bedrijven zullen ter zake van de werk als laagste uit de bus voor f 2.892.620.
Oude sleutels vormen inzet
voor actie met verrassing
In de week van 24 tot 29 October, waar
in ook de verjaardag van de Verenigde
Naties is, wordt door de Nederlandse Fe
deratie voor Vluchtelingenhulp een grote
actie op touw gezet met een originele inzet.
Het doel van de actie is de ellende, waar
in nog vele vluchtelingen leven, ver ver
wijderd van huis en haard, enigermate te
lenigen. Hoewel de federatie verleden jaar
Öoor de actie „een uur voor een toekomst"
ruim millioen gulden van het Neder
landse volk heeft ontvangen is de algemene
economische toestand in ons land zodanig,
dat ook dit jaar een actie is georgani
seerd om samen met andere landen
de mensen te helpen, die door het geweld
van de laatste oorlog reeds tien jaar lang
lijden.
Toen verleden jaar door de Hoge Com
missaris voor de Vluchtelingen in Oosten
rijk aan een oude man gevraagd werd:
„Wat zou je nu nog als ideaal in je leven
willen hebben"? kwam er een antwoord,
dat het motto zal worden voor de actie van
dit jaar, omdat er eigenlijk alle tragiek in
ligt opgesloten van deze zwaar beproefde
mensen: „Ik zou nog eenmaal een sleutel
in mijn handen willen hebben van mijn
eigen huis".
De sleutel zal dit jaar bijdragen tot de
hulpverlening. In de week van 24 tot en
met 29 October zal door het gehele land
een „sleutel-inzameling" worden gehouden.
In ieder huis zijn wel ongebruikte sleutels.
Deze sleutels komt de organisatie ophalen.
De waarde van dit oud-metaal komt ten
goede aan de vluchtelingen. Behalve de
huis-aan-huiscollecte, die ook nog wordt
gehouden, kan iedereen voor zijn inge
leverde sleutels een ontvangstbewijs a
twee kwartjes krijgen. Het ligt in de be
doeling aan deze kaart een verrassings
element te verbinden. Men beware deze
kaart dan ook goed.
HELSINKI (Reuter/AFP/U.P.). - Presi
dent Juho Paasikivi van Finland zal zich
op 15 September per vliegtuig naar Mos
kou begeven, op uitnodiging van president
Vorosjilov van de Sovjet-Unie. De 84-
jarige Paasikivi zal worden vergezeld door
de premier, Urho Kekkonen, de minister
van Defensie, Skog en de voormalige mi
nister van Buitenlandse Zaken Svento.
Radio-Moskou deelde mee, dat maarschalk
Vorosjilov in zijn uitnodiging van 16 Aug
sprak van de „belangrijke bijdrage" van
president Paasikivi tot de ontwikkeling
der vriendschappelijke betrekkingen tussen
beide landen. De Sovjet-Unie wil van ge
dachten wisselen over verdere maatrege
len om de vriendschap en samenwerking
tussen beide landen te versterken.
De uitnodiging heeft in politieke kringen
te Helsinki nieuwe hoop gewekt dat de
Russen misschien bereid zullen zijn hun
marinebasis te Porkkala op te geven. Al
enige tijd deden geruchten de ronde over
geheime onderhandelingen tussen Finland
en Rusland over de basis die krachtens
de bestandsovereenkomst van 1944 voor
vijftig jaar aan de Sovjet-Unie verhuurd
is. Het heette dat de Russen bereid zouden
zijn het gebied aan Finland terug te geven
onder zekere waarborgen.
ADVERTENTIE
behalve op alle opnieuw
vastgestelde prijzen
tientjes goedkoper
Gen. Cronjéstraat 40-44
Haarlem-Noord
Tel. 15438
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent in Londen)
FARNBOROUGH Het jaarlijks vlieg-
festijn, met bijbehorende tentoonstelling,
van de Britse luchtvaart-industrie is be
gonnen. Nederland behoorde tot de landen
die het grootst aantal luchtvaartdeskun
digen en andere belangrijke functionarissen
naar Farnborough hadden gestuurd. Er
waren drie honderd landgenoten onder de
officiële gasten. Volgens sommigen is er
iets mis met de Britse luchtvaartindustrie
omdat er sinds de verrassende ontwikkeling
in de eerste jaren na de oorlog weinig nieu
we toestellen zijn ontworpen. Het kan niet
ontkend worden dat de Britse luchtvaart
met vele moeilijkheden te kampen heeft.
Reden voor pessimisme is er echter geens
zins. De Britse aviatiek bezit voldoende
ievenskracht en aanpassingsvermogen. De
rampen me', de „Cornets" en de mislukking
met de eerste modellen van de „Swift",
kunnen de technische vooruitgang niet
tegenhouden. De Britten zijn geniale ont
werpers gebleken, maar op het gebied van
de productie lijken zij achterop te raken.
Veel van wat nog enkele jaren geleden
gloednieuw was, is nu verouderd.
De luchlvaartshow legt ditmaal de na
druk op de productie-zijde. Het aantal
nieuwe proto-typen is gering. Het tentoon
gestelde bestaat voor 'n belangrijk deel uit
de verderontwikkelde typen waarvan de
massale productie aan de gang is. Er waren
vele oude bekenden die bij de snelle ont
wikkeling in de luchtvaart reeds als „ve
teranen worden beschouwd. Van de ge
demonstreerde veertig machines maakten
zestien hun debuut en zes daarvan waren
volkomen nieuwe typen. De eerste fase van
De zomer beweegt zich als
een uitgeleefd en krachteloos
man op zijn laatste benen in
de richting van de horizon, om
daar overheen te vallen en te
verdwijnen. Hij is ons dit jaar
genadig geweest en zijn ver
blijf was een langgerekt feest,
dat opgewekt gevierd is. Het
is van nature misschien zó be
doeld, dat de mensen bij de
overgang tussen lente en zo
mer het bijltje erbij neerleg
gen en vacantie gaan houden
tot September toe? Van liever
lede is dat dan in onze maat
schappij een beetje in onbruik
geraakt, maar het ligt, dunkt
mij, voor de hand dat de ge
neugten van de zomer zich
serieus tegen hard werken
verzetten. Zoals de dag wordt
afgewisseld door de nacht, zo
is het jaar verdeeld in de dag
van de zomer en de nacht van
de winter er is een tijd voor
ernstige vlijt binnenshuis, als
de zon te laag staat of de
stormen met sneeuw en hagel
om de muren gieren, en er is
een tijd voor vreugdevol ge
nieten in het zonlicht, op de
malse grastapijten, in de stilte
van het waterland en de loom
heid van de zomerhitte.
Deze natuurlijke verdeling
van arbeid en vrijheid door
het jaar heen schijnt echter
niet te rijmen met de eisen
van economie en productie en
daarom heeft de mens geleerd
tevreden te zijn met twee of
drie weken in het ganse jaar,
waarin hij de moede leden kan
strekken op het koele mos in
de schaduw van de volle bo
men. Hoe heeft de mens met
zo weinig tevreden leren zijn?
De mens, die altijd beide han
den naar de weelde en de ge
makken uitstrekt die altijd
moeizaam zichzelf moet dwin
gen tot inspanningen, die
steeds terugverlangt naar de
gedachtenloze en bewegenloze
dromerijen van zijn kindsheid
deze mens is gekomen tot
een gewillige aanvaarding van
de wanverhouding tussen ar
beid en vacantie, ondanks het
feit dat de zomer maanden
lang aan de deur zijner ver
langens klopt en door de ra
men van zijn werkplaatsen en
kantoren naar binnen gluurt
met een verlokkende glim
lach.
Die tevreden, gewillige mens
zou eigenlijk een raadsel moe
ten zijn maar dat is hij niet,
aangezien hij zelfs die twee of
drie simpele weken van zijn
zomerse vrijheid niet blijkt te
verdienen.
Want wanneer men zegt dat
de zomer een feest op zichzelf
is, dan veronderstelt men dat
er ook feestgangers zijn. Dat
men geniet van de weldaden,
die een echte zomer kan
schenken. Doch men heeft
vergeten waarom in de zomer
de weiden zo mals en dik als
smyrnatapijten zijn, en waar
om de zon zo koesterend
schijnt en waarom de bomen
als parasols zich over de men
sen buigen. Men heeft ver
geten waarom het water, hoog
tegen de graskant, zo rimpe-
loos is en de blauwe lucht zo
zuiver weerspiegelt. Men weet
niet meer waarom de koeien
langs de vaarten zich dom
staan te bekijken in het water,
zonder de mensen aan te zien.
Men weet niet meer waarom
er overal langs de wegen bloe
men bloeien en kippen in hun
gaashokken lui en zomers ka
kelen. Men heeft het allemaal
vergeten. Men denkt dat het
zo hoort, omdat het zomer is
doch men beseft niet dat
de ganse natuur in die schone
maanden zich opdirkt als een
gastvrouwe, die haar liefste
gasten verwacht en hun alles
wil bieden wat zij bieden kan.
Men heeft dat niet onthou
den en de zomer verloochend.
Men laat dit schone jaargetijde
in zijn hemd staan, om zo te
zeggen, zoals men een gast
vrouw tevergeefs op zijn aan
komst laat wachten. De zomer,
die zich uitslooft om de moede
lichamen der mensen te koes
teren met een overvloed van
koele., verkwikkende gaven,
wordt niet meer aangezien.
Zelfs niet in die drie on
nozele, korte weken.
De mensen proberen op hun
eigen manier een feest van de
zomer te maken. Zij willen
alles op hun eigen manier
doen, dus waarom ook dit
niet? Zoals zij zichzelf geleerd
hebben de geneeskrachtige
kruiden te schuwen, die in de
natuur voor het plukken
staan, en deze zelfde kruiden
slechts als medicijn wensen te
slikken wanneer ze in reus
achtige fabrieken verwerkt
zijn tot nette ronde pillen of
tabletten met een kleurige ver
pakking vol Latijn er omheen
zo hebben zij geleerd, de
goede, oorspronkelijke gaven
van de zomerse natuur met
een misprijzend oog te bezien
en zichzelf een nieuw soort
zomers feest te fabriceren.
En zie wat een feest dat
wordt.
Het zomerse feest van de
moderne mens is samengesteld
volgens een ingewikkeld re
cept, waarin een ganse reeks
belangrijke bestanddelen niet
vergeten mogen worden:
Een eerste vereiste is wel,
dat er drommen mensen aan
te pas komen. Deze drommen
mensen moeten liefst zo dicht
mogelijk aan elkaar geplakt
op een beperkte ruimte wor
den bijeengedreven en zich
schuifelend in een en dezelfde
richting bewegen. Teveel lucht
is funest voor het succes van
het recept. Bovendien is het
bepaald ongewenst, dat wer
kelijke schone aspecten van
natuur of architectuur direct
met het blote oog worden ge
noten. Deshalve moeten de
feestgangers ieder voor zich
zijn uitgerust met een zoge
naamde camera, verkrijgbaar
in nette, handige leren tasjes
die voor het gebruik van de
camera niet behoeven te wor
den verwijderd en derhalve
„paraattassen" heten. Men
richt de camera op de schoon
heden en laat deze verder
links liggen, om later aan de
hand der fotografieën te kun
nen vaststellen, waarlangs men
gewandeld heeft.
Een belangrijke noodzaak is
verdei-, dat men het
lawaai van 't dagelijkse leven
in gecomprimeerde vorm mee
ter vacantie neme, Uitste
kend geschikt voor dit doel
zijn draagbare radio's met
batterijen, en kleine koffer-
gramofoons. Om de samen
scholing der massa's te berei
ken, zorge men zo weinig mo
gelijk de benen te strekken
en maakt men dus gebruik van
liefst overvolle treinen, of, wat
iets kostbaarder is, van een
auto, die tezamen met duizen
den andere auto's een heer
lijke file kan vormen, zodat
men zelfs bij de verplaatsing
niet buiten de weldadige
drommen behoeft te treden.
Men vermijde stille plekjes
of neme alleen die stille plek
jes in het programma op, waar
zich reeds talloze andere be
zoekers hebben heen begeven.
Men mag zeker niet beweren,
dat de vernuftelingen onder
ons zich niet jaarlijks inspan
nen om de mensen op deze
wijze een prettige en ver
kwikkende vacantie te bezor
gen. Zij organiseren met waar
lijk onuitputtelijk geduld de
evenementen aan de lopende
band, waarvan men tegen niet
al te hoge kosten kan mee
genieten.
Het begint reeds in de lente,
wanneer de bolbloemen zo
vrindelijk zijn in onafzienbare
massa's hun hoofdjes boven de
grond uit te steken. Dan kan
men in ieder geval op Paas-
en Pinksterdagen en op de dag
van het grote corso er zeker
van zijn, dat de zwarte, aan-
eengeplakte menigte aanwezig
is om u op te nemen. De stran
den lokken dan reeds, en blij
ven de ganse zomer door lok
ken, aangezien zij gaandeweg
bedekt worden met aaneenge-
rijde lichamen. Daartussen
door kan men op tentoonstel
lingen als de E 55, vermaaks
centra als de Efteling, Rom
meldam, Avifauna, Enkhuizen
zoveel jaar stad, Zwolle zoveel
jaar ook stad, Arnhem roept
u, Alkmaar inviteert u, Zes
gehuchten maakt zich op,
Mierlo Kersenfeest, Hilversum
uw gastvrouw, Den Haag
Bloemenstad, het Westland
met zijn Druivenkoningin, en
in talloze andere oorden van
vrolijkheid, drukte en kermis
zijn naar vacantie snakkende
hart ophalen.
Zo ziet ge, dat we de echte
zomer met zijn saaie genoe
gens niet meer nodig hebben.
De echte zomer. De zomer,
ontdaan van mensen en stof
en claxons en lunaparken. De
stilte van de zomer, als een
trillende muziek geweven van
boom tot struik, over walle
kanten en waterlelies, neer-
vloeiend uit witte, zeilende
wolken och, echte, goede
zomer!
Ge zijt er geweest, dit jaar
en vorige jaren en altijd. Ge
zijt nu als een uitgeleefd man
op weg naar uw einder.
En wij hebben u niet gezien
tussen de menigten. Wij heb
ben uw feest gemist tussen de
feesten van lawaai en tech
niek. Wij zijn u voorbijgegaan
zonder u aan te zien.
Misschien komt ge nu nooit
meer terug? J. L.
de fenomenale na-oorlogse ontwikkeling op
het gebied van straaltoestellen is voorbij en
de grens van het menselijk uithoudingsver
mogen, bij de enorme snelheden en grote
hoogten is bijna bereikt. Het geleide projec
tiel zal moet overnemen waar de mens niet
verder kan.
De ster van de show was de experimen
tele een-motorige „Fairy Delta II, met een
scherpe puntneus, de snelste Britse straal
jager van het ogenblik. Men hoopt zijn
snelheid tot zestienhonderd kilometer per
uur op te voeren en het wereldrecord van
de Amerikaanse „Super Sabre" te over
treffen. De F. D. n is zo gebouwd, dat zij op
grote hoogte en bij topsnelheid kan worden
gehanteerd zonder moeilijkheden, die vaak
bij andere machines optreden.
Een verrassing was de eerste verschijning
van de „English Electric P I" met twee
Armstrong Siddeley Saphire-motoren, die
evenals de F. D. II in horizontale vlucht
de geluidsnelheid bereikt. Als een bliksem
schicht flitsten beide toestellen langs de
duizenden toeschouwers.
De dwergachtige, maar venijnige „Fol-
land Gnat" is de lichtste Britse straaljager
die thans van nieuwe Bristol Orpheus-mo-
'toren zijn voorzien. Hij weegt slechts een
derde van het gewicht van een gewone ja
ger, doch doet niet onder voor een machine
van normale afmetingen. De „Gnat II" zal
horizontaal de geluidssnelheid evenaren.
Het wordt beschouwd als een uitkomst voor
de kleinere landen van de Noord-Atlan
tische Verdrags Organisatie. Er is ook een
model van een „Sea Gnatdie van vlieg
dekschepen af kan opereren. Verder een
nieuwe „Swift" voor verkenningsdoelein
den, voor de Britse luchtmacht en de Hand-
ley Page fabrieken brengen de „Herald",
een handig en fraai lijntoestel voor de mid
delgrote afstanden dat met vier zuiger-mo
toren is uitgerust.
Helicopters zijn in velerlei variaties aan
wezig. De Britten zien het nut en de com
merciële mogelijkheden van de hefschroef-
vliegtuigen blijkbaar terdege in. Achter de
schermen is er op dit gebied in het afge
lopen jaar hard gewerkt. De eerste Britse
straal-helicopter is de „Fairey Jet Gyro-
dine" waarbij de kracht van de zuiger
motoren naar de kleine straalmotoren op
de uiteinden van de rotor-bladen worden
overgebracht.
De „Cornet", het eerste passagiers-straal-
toestel ter wereld, dat zoveel tegenslag
heeft ondervonden, is bezig zijn oorspron
kelijke reputatie te herstellen. In de ex
perimentele „Cornet II" zijn alle ervaringen
met deze typen verwerkt. Overigens zal niet
dit toestel doch de „Cornet IV in productie
gaan en bestemd worden voor transatlan
tisch verkeer voor 58 tot 76 passagiers. De
Britse luchtvaartmaatschappij B. O. A. C.
heeft er twintig besteld.
Veelbelovend is de luxueuze viermotorige
turbo prop Bristol Britannia 300, ontwik
keld uit de „Britannia 100", die thans in
volle productie is. De Britannia 300, die nog
dit jaar zijn eerste vlucht moet maken, zal
non stop tusssen Londen en New York
vliegen met tachtig passagiers. De Britan
nia's zijn ook economisch bruikbaar op
kortere afstanden. Op het ogenblik is de
ook door de KLM bestelde turbo prop
Vickers Viscount in de burgerluchtvaart het
meest in trek. 234 Viscounts zijn bij 36
luchtlijnen in gebruik.
De Britse koninklijke luchtmacht (RAF)
vloog met formaties grimmige Valiant-
bommenwerpers en sierlijke Hunter-jagers
over. Vier van de laatste gaven verbluffen
de staaltjes van figuurvliegen. De Hunter
is een van de grote successen van de Britse
luchtvaart. Nieuwe varianten zijn in Farn
borough te zien. Peru heeft een aantal van
deze machines besteld.
Opmerkelijke producten zijn de De Ha-
villand Giron en de zuinige Conways van
Rolls Royce, motoren die een enorme kracht
ontwikkelen en grote perspectieven openen
voor de lijntoestellen der toekomst. In een
hangar staat het „vliegende ledikant" dat
heenwijst naar het vleugel-loos verticaal
stijgende en dalende straalvliegtuig van
de toekomst. Een nieuwe fase van de lucht
vaart staat voor de deur.
