Jongensblouse
Vorming buiten schoolverband wordt
Jeugdvorming en Volksontwikkeling
Bordje soep
vooraf
DIT MAKEN WE ZELF
Narcissen voor
tuinbeplanting
Franse ambassadeur
nam afscheid
ZATERDAG 1 OCTOBER 1955
- OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
IN EEN JOEGOSLAVISCH MUSEUM
menu s:
4
Toonbeeld
van ver
scheiden^
heid
Onze tuin- en kamerplanten
Huid-vernieuwing
door ff PEELING"
HELENA H. BEGEMANN
Kunstprijsvraag van de
verzekeringsbranche
lintgevende
haarwassing
Vereniging van
zelfbedieningsbedrijven
bijeen in Arnhem
Verkooplokaal NOTARISHUIS
INBOEDELVEILING 11/12 OCT. 1955
HAARLEMS DAGBLAD
oor
d^V
rouw
Ze zit tegenover me aan haar bu
reau in het Ethnologiscli Museum van
Zagreb. Haar gezicht lijkt op een
voorstelling van een ikoon haar
ogen zijn goudbruin en ze heeft kort,
krullend, diepzwart haar. Sanja Laza-
revic is een van de conservatrices van
dit museum en ze zal me iets gaan
vertellen over haa*r werk en haar le
ven. Ze heeft een speciale opleiding
in de ethnologie ontvangen aan de
filosofische faculteit van de universi
teit. Deze leergang omvatte kunstge
schiedenis, literatuur en verder alles
wat behoort tot de problemen en ge
bruiken der mensenrassen. In het bij
zonder legde zij zich toe op de be
studering van het mensentype in de
Balkan, de Baltische en de Baskische
landen.
BEHALVE HET VERRICHTEN van
wetenschappelijke arbeid in het museum
behoort tot haar teak het rondleiden en
instrueren van scholieren. Het instituut
is namelijk ingeschakeld in het onder
wijsplan een voorbeeld ter navolging!
Na de oorlog werd het niet alleen maar
een verzameling van kunstschatten en
folklore, maar het kreeg ook deze prac-
tiscfcie bestemming. Voordat ik tegen
over haar had plaatsgenomen, had ik
Sanjêa dan ook al als middelpunt van een
aandachtig luisterende schare bezig ge
zien. .Met een overvloed van haar zo ty
perende sprekende gebaren verklaarde
zij de kinderen op aanschouwelijke wij
ze de geheimen van de folklore, tradi
ties, costumes en volkssprookjes.
„Afgezien van deze opgroeiende jeugd
heb ik ook wel eens andere leerlingen",
vertelde ze. „Diplomaten, geleerden en
journalisten uit het buitenland moet ik
'hier rondleiden". Waarom Sanja altijd
hiermee wordt belast is duidelijk. Zij
spreekt drie telen van haar meertalige
land en daarenboven nog zeer behoor
lijk Franis, Duits en Engels, Grieks en
Russisch. „President Menderes van Tur
kije, die een tijdje geleden op bezoek
kwam, interesseerde zich bijzonder voor
een historische houten ploeg. Hij wordt
in zijn land wel eens „de hereboer" ge
noemd. „Die gebruiken jullie natuurlijk
niet meer", zei hij grappig. Adlai Ste
venson, de candidaat van de democra
ten tegen Eisenhower, had een andere
belangstelling toen hij met zoon en
schoondochter in 1954 het museum be
zocht. Hij moest alles weten over de
zware ceintuurs aan sommige bruids-
costuums". Daarvan wilde ik bok wel
wat meer weten en Sanja legde uit: „In
sommige streken worden deze in een
bepaalde kleur door bruidjes gedragen.
Is hij zwart, dan geeft de jonge vrouw
ermee te kennen een donkerkleurig
kind te willen krijgen. Goud wijst op
voorkeur voor blond. De ceintuurs we
gen nogal wat en Stevenson merkte op:
„Dat is toch een te zware last voor een
tenger vrouwtje!" Ik antwoordde met
een: „Het huwelijk brengt wel eens
zwaarder lasten".
Sommige grote mensen worden net
kleine jongens, als ze bepaalde dingen
onder de ogen krijgen. Sir Robert Ro
binson, de beroemde Engelse nobelprijs-
winnaar voor scheikunde had de groot
ste schik in een primitief handmolentje,
waarmee deze wetenschapsman zich
kostelijk amuseerde.
MEVROUW NEHRU was in het jaar,
dat zij voorzitter was van de UNO, een
gewaardeerde gast, evenals minister
president U Nu van Birma. De directeur
van het Kunstgewerbe Museum ta Zü-
rich liet zich hier inspireren door Joe
goslavische borduurmotieven, welke hij
in Zwitserland introducerde als bor
duurwerk of dessin voor stoffen, die veel
succes hadden. Andere prominente be
zoekers waren maarschalk Montgomery
en Julian Huxley, de beroemde Engelse
bioloog.
Sanja Lazarevic is onvermoeid, als zij
vertelt van de verzameling. Soms moest
ik even denken aan ons Openluchtmu
seum, waarin ook zoveel folklore is bij
eengebracht, maar dan op een andere
wijze. Het Ethnografisch Museum te
Zagreb bezit tal van interieurs uit oude
boerenhuizen. Verder is er een schat
aan kleren en sieraden, want ieder dorp
kleedt zich anders.
Hoezeer haar het wetenschappelijke
werk ook aan het hart gaat, zij kwam
telkens terug op het contact met de
schooljeugd. „Vooral in de lente en de
herfst houd ik veel lezingen voor scho
lieren, soms wel vijf op een dag. Ik heb
altijd een heel dankbaar gehoor en het
is zo aardig, als er dan bijvoorbeeld na
een week kinderen terugkomen om te
keningen of opstellen te laten zien, die
zij naar aanleiding van het gehoorde
hebben gemaakt".
AL WIE OOIT IN ZAGREB KOMT,
zal er goed aan doen het Ethnografisch
Museum te bezoeken en zich te laten
rondleiden door Sanja Lazarevic. Men
houde er dan echter rekening mee, dat
het museum 's middags gesloten is.
„Dat houdt verband met onze werktij
den" zei Sanja. „Wij werken van 7—2
uur en daarna zijn we vrij. Onze dag
begint vroeg, maar 's middags doen de
meeste mensen het graag wat kalmer
aan of rusten wat. De winkels zijn trou
wens ook van 125 uur gesloten".
In haar vrije tijd schrijft Sanja popu
laire artikelen over dezelfde onderwer
pen als waarin ze 's morgens doceert.
Zo bereikt ze een nog veel grotere kring
van belangstellenden en kan tegelijker
tijd op deze manier nog iets aan haar
maandsalaris van het museum toevoe-
ilfe- L iïï
„Terwijl ik mijn haren borstel en
dat kan een hele tijd duren! prepa
reer ik in gedachten mijn artikel. Het
zit dan practisch kant en klaar in mijn
hoofd. Later hoef ik het alleen nog maar
op te schrijven".
Tijdens dit levendige gepraat maak
ten haar gedachten plotseling een spron
getje en ze vroeg: „Bent u al in Ochrid
geweest in Macedonië?"
Ik knikte enthousiast van ja. Sanja
vervolgde: „Dan zult u ongetwijfeld de
fresco's in de Svati Joyan Bigorski heb
ben gezien". Inderdaad had ik daar vol
reverente aandacht in deze oeroude kerk
rondgelopen en de prachtige, in oud-By
zantijnse stijl uitgevoerde wandschilde
ringen bewonderd. „Ze zijn gemaakt
door Vasilije Djinovski, mijn grootva
der", zei Sanja trots.
Heel wat van de liefde voor het oude
en mooie is blijkbaar op de kleindoch
ter van de beroemde schilder overge
gaan TINEKE RAAT
Gebakken kaasplak, aardappelen,
Chinese kool, jus fruit.
Chinese kool houdt ons kort gezelschap
en is dus een goede behandeling waard.
In het voorgestelde menu wordt hij als
groente apart gegeven. U kunt hiem echter
ook in een slaatje verwerken of een
plaats geven in een bahmischotel. Bij het
schoonmaken valt maar heel weinig af:
wat dat betreft dus een voordelige groen
te. De kool is in ongeveer 20 minuten
gaar en kan opgediend worden met wat
boter of margarine en fijngesneden
peterselie erdoor geschud of in een
melksausje. Kook de kool niet te lang: hij
wordt er zuur van smaak door en veel
minder lekker.
Voor de kaasplakken kunt u het best
niet al te jonge kaas nemen. Bak ze kort
in hete boter of margarine.
Gebruik het fruit rauw, zo u wilt in de
vorm van een vruchtensla.
Omdat éénmaal per week vis op uw
dis een goede gewoonte is. prijkt in ons
derde menu gebakken makreel.
De zoons hebben we in ons hoekje
schandelijk verwaarloosd. Om dit ver
grijp weer goed te maken plaatsen we
een blouse voor jongemannen van 8
jaar. Er is 110 cm stof van 90 cm breed
voor nodig.
We tekenen het patroon na. Het voor
pand kunt u het beste op een papier
tekenen waarin u links een vouw hebt
gemaakt. Als u het patroon klaar hebt,
radert u de lijn van het beleg en de hals
door, legt de vouw open en knipt het
geheel uit. Het beleg zit dan meteen aan
het patroon vast. Aan het rugpand zit
een plooi getekend. Eerst knipt u het
pasje van het patroon af, dan vouwt u
de plooi in en knipt het onderstuk uit.
De vorm van de bovenkant van de plooi
is dan meteen goed. De mouw is aan
twee kanten gelijk. We knippen eerst de
voorpanden naast elkaar uit de stof,
hierboven de onderkant van de rug aan
de vouw, maak een nieuwe vouw, dan
kunnen de mouwen er nog naast uit. De
rugpas, die dubbel wordt, kan erboven
uit, evenals de kraag. Het zakje knippen
we uit een restje.
Werk het zakje af en stik het op het
linkervoorpand. Vouw het beleg om, leg
nu de schouder van het voorpand tus
sen de schouders van de rugstukken en
stik ze aan elkaar. Doe de andere schou
der net zo. Vouw de plooi in het onder
stuk en stik dit aan het onderste schou
derstuk, stik het bovenste schouder
stuk er smal langs de kant op. Stik de
zijnaden. Stik de mouwen dicht. Werk
de onderkant af, en zet ze in 't armsgat.
Stik de kraag in elkaar, stik de boven
kant langs de halslijn en zoom de on
derkant zo onzichtbaar mogelijk vast.
Werk de onderkant af. Maak de knoops
gaten en zet de knopen aan.
De nieuwe herfst-
mode kenmerkt
zich door een
grotere verschei
denheid dan voor
gaande jaren,
waardoor niet meer
een bepaalde „lijn"
in strenge navol
ging voor ieder
ontwerp wordt vol
gehouden, doch
een tamelijk vrije
keuze mogelijk is
gebleken op basis
van algemeen gel
dende begin-vor-
men. Het neven
staand model ge
tuigt daarvan. Het
is een herfstrobe
van witte losgewe-
ven tweed, voor
zien van een enor
me shawl met
franje. Men on
derkent in de stijl
détails van de A-
zowel als de H-
lijn, doch het is
juist de combina
tie die er een char
mant en aanvaard
baar geheel van
maakt.
In soepen maken we meestal onder
scheid naar het gebruik dat we ervan
wensen te maken. En zijn soepen die als
volledige maaltijd dienst moeten doen, er
is het huiselijke „bordje soep vooraf"
ev. gemaakt van verschillende resten van
de vorige dag. Er zijn de luxe bouillon
soepen, alleen bestemd om de eetlust op
te wekken en er is de pure bouillon die
echter in het gewone gezin nauwelijks
ter sprake komt. Er zijn huisvrouwen die
een enorme feeling hebben om iedei-e dag
weer een bordje heerlijke soep op tafel
te zetten zonder daarvoor kostbare uit
gaven te doen. Er zijn ook huisvrouwen
voor wie het maken van soep steeds weer
hoofdbrekens kost. Voor hen zijn de vol
gende recepten bestemd.
Magere groentesoep. VA 1. water, 45 gr.
vermicelli of rijst en groenten die de tijd
van hét jaar oplevert, bijv. in het
voorjaar: bloemkool, selderie, peterselie,
ui, worteltjes, enz. 4 blokjes en ev. nog
wat zout, 50 gr. margarine.
Maak alle groenten schoon en snipper
ze. Fruit ze in de margarine, maar zorg
dat ze niet bruin worden. Voeg het water,
de blokjes, de vermicelli of rijst toe en
kook de soep gaar in ongeveer 20 min.
Maak de soep af met fijngehakte peter
selie.
Spinaziesoep. VA 1. bouillon (van
blokjes of van vlees en-of beentjes) 200
a 250 gr. spinazie, 60 gr. bloem, 80 gr.
margarine, iets melk. (zout).
Smoor de goed uitgezochte en gewas
sen spinazie in een deel van de marga
rine, voeg de boullon toe en kook ze hier
in verder gaar. Zeef ze.
Smelt de rest van de margarine (60 gr.),
voeg de bloem erbij en voeg dan al roe
rende de gezeefde bouillon toe. Laat de
soep nog 5 min. doorkoken tot ze ge
bonden is en maak ze dan af met een
paar lepels melk.
Aardappelsoep van resten met kaas.
Rest koude aardappelen van de vorige
dag. Stukje prei of een ui, selderie, pe
terselie, 1 1. water, 30 gr. margarine, 75 a
100 gr. pittige kaas, 2 blokjes en-of zout.
Smoor de schoongemaakte en klein
gesneden groenten in de margarine.
Voeg water en blokjes toe en snijd de
aardappelen in kleine blokjes. Laat deze
ook enige tijd meekoken totdat de soep
gebonden is. Stamp de aardappelen zo
nodig nog wat fijn. r met een stamper.
Snijd de kaas in zeer kleine blokjes of
rasp ze. Voeg de kaas pas op het laat
ste moment aan de soep toe daar ze de
soep anders erg draderig maakt. Laat
de soep daarna liever niet meer koken.
Magere macaronisoep. VA 1. water, 6
bouillonblokjes, 40 gr. macaroni, 40 gr.
bloem, 45 gr. margarine, (zout) stukje
foeli, 'A dl. melk.
Zet de macaroni op met kokend water,
de blokjes, de foelie en kook ze gaar.
Maak van de margarine, de bloem en het
kookwater van de macaroni een gebonden
soep en laat deze 5 min. doorkoken tot
de bloem gaar is. Maak de soep af met
de stukjes macaroni, zonodig nog wat
zout, en met de melk.
Wil men deze soep nog iets fijner ma
ken, klop dan in de soepterrine een ei
of eidooier los met wat melk, (dan niet
eerst melk in de soep doen) en voeg hier
bij al kloppende de kokende soep.
Narcissenweelde.
(Foto Turkenbu'rg).
Er zijn zoveel soorten narcissen dat
ik er niet over denk u een aantal te noe
men; in elke goede catalogus kunt u ze
trouwens vinden en ze zijn bovendien
nog in verschillende groepen verdeeld.
Narcissen zijn eigenlijk niet zo geschikt
voor perkbeplanting; tulpen en hyacin
ten lenen zich voor dit doel veel beter.
Met narcissen bereikt u veel betere re
sultaten indien zij als zogenaamde wild-
gardening gebruikt worden. U plant ze
dus zo maar losjes hier en daar in uw
tuin; vooral aan de voet van niet te
zware bomen en tussen licht struikge
was komen zij eerst pas goed tot hun
recht. Op Keukenhof hebt u trouwens
elk voorjaar kunnen zien wat er eigen
lijk allemaal met die vele mooie nar
cissen is te bereiken; grootbloemige en
'kleinbloemige soorten en vooral die
kleintjes zullen aan kleine groepjes in
een rotstuin zo goed voldoen. Narcissen
kunt u nu bestellen; doe het dan bij een
solide firma. Direct na ontvangst kun
nen ze dan ook al gepoot worden en dan
maar liefst niet met verse stalmest wer
ken; oude mest is wel nuttig, doch ook
met de bekende korrelmest zijn heel
goede resultaten te bereiken
G. KROMDIJK
ADVERTENTIE
Het is heel gemakkelijk om mager te
worden als U niet genoeg meer eet. Maar
dat betekent dat U zich slap en hongerig
gaat voelen. Wees zuinig op Uw gezond
heid Er is nn ANGELIN een nieuwe
medische ontdekking. Twee tabletten
nemen het hongergevoel weg en geven
tegelijkertijd Uw lichaam jui9t die vita
minen, die bet nodig heeft. Met Angclin
is het niet alleen héél gemakkelijk, maar
ook veilig een doeltreffend dieet te volgen.
BLIJF LIEVER GEZOND:
Gebruik alleen Angelin
om weer net zo slank
te worden als vroeger.
Het streven van minister Cals blijft ge
richt op een snelle en doeltreffende ver
groting van studiemogelijkheden, zo deelt
hij in de toelichting op zijn begroting voor
1956 mee. Hij wenst een uitbreiding van
het aantal onderwijsinrichtingen en derhal
ve van het aantel gebouwen, van het aan
tel docenten en het wegnemen van finan
ciële belemmeringen voor studenten.
De vorming van een goed docentenkorps
is een van de belangrijkste problemen voor
geheel het onderwijs. Vooral op dit punt
zijn maatregelen op lange termijn nodig
om de opleiding te verbeteren en blijvend
een groter aantal jonge mensen aan te trek
ken. Daarnaast zijn echter voorzieningen
op korte termijn, die zelfs het karakter
van noodmaatregelen moeten aannemen,
uiterst urgent om te voorzien in het ogen
blikkelijke en in de naaste toekomst te ver
wachten tekort aan bevoegde docenten.
Nieuwe naam
Ofschoon de benaming „Vorming buiten
Schoolverband" in de afgelopen tien jaren
in brede kringen allengs een begrip is ge
worden, is er reeds bij herhaling op aan
gedrongen haar te wijzigen omdat haar
verschillende bezwaren aankleven.
Minister Cals wil daarom de benaming
veranderen in „Jeugdvorming en Volks
ontwikkeling", in welke aanduiding de be
tekenis van de bemoeiing van de departe
mentale afdeling met verschillende takken
van volksontwikkelingswerk naast de
jeugdvorming tot uitdrukking komt.
De minister is ook voornemens de instel
ling te bevorderen van consulentschappen
voor de jeugdvorming en de volksontwik
keling, wier taak het is het overleg met
provinciale en gemeentelijke autoriteiten
te voeren en inlichtingen te verschaffen
omtrent de locale of provinciale achter-
Zeer velen hebben Donderdagavond af
scheid genomen van de Franse ambassa
deur en mevrouw Jean Paul Gamier. Het
hoofd van de Franse diplomatieke missie,
die tot ambassadeur in Ankara is benoemd,
heeft bijna zes jaren zijn land vertegen
woordigd als ambassadeur.
De heer en mevrouw Garnier zouden
aanvankelijk op 10 October ons land ver
laten, maar hun vertrek is vervroegd tot
1 October.
Het corps diplomatique bood een antieke
vaas van jade aan. Van hét gemeentebe
stuur van Arnhem ontving de heer Gar
nier een fraaie sigarendoos van gepolijst
hout met emaille dekblad, waarop het
wapen van Arnhem was uitgevoerd. Aan
de binnenzijde was een zilveren plaat met
inscriptie aangebracht.
Van de velen die afscheid kwamen ne
men, noemen we de vice-premier, prof. dr.
L. J. M. Beel, de minister van Buitenland
se Zaken, mr. J. W. Beyen, de minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening,
de heer S. L. Mansholt, de minister van
Oorlog en van Marine, ir. C. Staf, de mi
nister van Overzeese Rijksdelen, prof. dr.
W. J. A. Kernkamp, de vice-president van
de Raad van State, jhr. mr. F. Beelaerts
van Blokland, de voorzitter van de Eerste
Kamer, mr. J. A. Jonkman, de grootoffi
cier in speciale dienst van de Koningin,
mr. J. C. baron Baud, de Commissaris der
Koningin in de provincie Zuid-Holland,
mr. L. A. Kesper, de Commissaris der Ko
ningin in de provincie Limburg, dr. F. J.
M. A. H. I-Iouben en de chef van de Ge
nerale Staf, generaal B. R. P. F. Hassel-
man.
ADVERTENTIE
Middenlaan 9 - Haarlem Tel. 34857
Publiek wees C. A. Al. Thole en
Jan Sluyters als ivinnaars aan
Op de E 55 waren in de stand van de
Nederlandse verzekeringsmaatschappijen
bij wijze van prijsvraag tien niet gesig
neerde schilderijen van bekende moderne
Nederlandse schilders geëxposeerd, die de
risicogedachte in het verzekeringsbedrijf
tot uitdrukking brachten. Donderdagmid-
dig is de uitslag van deze prijsvraag, waar
in het publiek als jury fungeerde, bekend
gemaakt. C. A. M. Thole (Amsterdam) ver
wierf met zijn doek, voorstellend St. Cris-
tofoor, 20,8 pet. van het totaal aantal uit
gebrachte stemmen (41.908) en Jan Sluijters
jr. (Amsterdam) 15,4 pet. Beide schilders
kregen een geldprijs.
De andere deelnemende schilders waren:
C. A. B. Bantzinger, O. Dicke, J. F. Doeve,
Theo Forrer, J. G. Goeting,. Theo Kurpers-
hoek, J. Ouborg en Cor Reisma.
grond van de bij de minister ingediende
verzoeken om subsidie.
Wat de besteding van vrije tijd betreft
deelt de minister mee dat hij en zijn ambt
genoot van Sociale Zaken een ambtelijke
commissie hebben gevormd die de ver
schillende facetten der vrije tijd-besteding
zal bestuderen.
Het ligt in de bedoeling de aesthetische
vorming op de scholen zoveel mogelijk te
stimuleren. De minister wil daarom sub
sidie verlenen aan de Stichting Schoolcon-
cert, het toneelgezelschap Puck en het Sca-
pino ballet, zodat deze in staat zijn tegen
een betrekkelijk geringe vergoeding school
voorstellingen te geven.
ADVERTENTIE
Het gesprek van de dag:
Prachtig diop-glanzond haar,
bijgetlnt ir) Uw natuurlijko kteur
of ln een modieuze tint (noon,
niet geverfd!) dót Is het resultaat
van één keer het haar wassen
met POLYCOLOR CREME
SHAMPOO PASTELL. 't Is
zo eenvoudig en U kunt hetthul»
zélf doen!
De werkelijke make-up
iroor Uw haar
Tube voor tweei
wassingen f 1.90
Imp. J. W.LAHNEMANN, Laren N.H.
Postbus 18, Telefoon K 2953-3047
De oriënteringsbijeenkomst van de Ver
eniging van Zelfbedieningsbedrijven. die
in Arnhem is gehouden, heeft veel belang
stelling getrokken. De vergadering werd
ook bijgewoond door enkele vertegenwoor
digers van het ministerie van Economische
Zaken. De heer Groenwoudt uit Bussum
sprak over de te verwachten ontwikkeling
van het zelfbedieningssysteem in Neder
land. Hij zei er van overtuigd te zijn dat
zelfbediening de ideale winkel wordt van
de toekomst. De vestigingswet in zijn te
genwoordige vorm is echter een ernstige
belemmering voor de ontwikkeling ervan.
Bij de ontwikkeling van de zelfbedie
ningsbedrijven zal de inkoop, aldus de
spreker, een zeer belangrijke rol spelen.
Onze inkoop mag echter geen belemmering
zijn bij de opvoering der productiviteit, ten
voordele van de consument.
De ruim 200 zelfbedieningszaken in ons
land worden wekelijks bezocht door ruim
600.000 kopers, die voor een bedrag van
1.5 tot 2 millioen per week aan levensmid
delen kopen en betalen. De omzet in de
zelfbedieningszaken bedraagt thans 6
van de totale omzet in de kruideniersbran
che. De zelfbediening heeft een wezenlijke
bijdrage geleverd tot productiviteitsverbe
tering ten opzichte van de toonbankbedie
ning. Het is verrassend te constateren, al
dus de heer Groenwoudt, dat, wanneer de
huisvrouw de vrijheid krijgt en zelf mag
beslissen over haar inkopen, zij heeJ an
ders koopt. Het is de grote verdienste van
de zelfbediening, dat de consument naar
het geposeerde artikel wordt toegebracht.
Duizenden huisvrouwen worden dagelijks
in de zelfbedieningszaken geconfronteerd
met het rijke Nederlandse assortiment van
levensmiddelen.
BETROUWBARE
Directeur W. N. WOLTERINK
Bilderdijkstraat bij de Zijlweg
Haarlem - Tel. (K 2500) 11928
Inzendingen van huisraad worden dagelijks
aangenomen. Eigen afhaaldienst