,,'t Clubhuis naast d'Appelaar
levendig jeugdwerk centrum"
It
Samenstelling huurcommissie
voor de gemeente Haarlem
Mej. I. van Soelen
naar Rotterdam
Tal van vogels hebben
de reis hervat
IVederlandsche llandel-Maatschappij, lö.
Taak: beslissen op protesten
tegen jongste huurverhoging
Ui*- :?-.
Eerste jeugdconcert
8
Boeken en tijdschriften
Resultaat
Kleintjes en groten
„Hör mein Lied, Violetta"
Bestuur Studentengildt
gewijzigd
Benoemd tot hoofd van
l.o.m.-school
Jongen reed in Heemstede
tegen autobus op
De vogeltrek
DANK ZIJ DE BANK
H
H
N
M
N
H
M
Nederlandse leerling
vlieger in de V.S.
verongelukt
ZATERDAG 8 OCTOBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD -
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
OP 9 JUNI 1923 bracht mejuffrouw C. A. J. ten Boom in een oud en statig patri
ciërshuis aan de Damstraat 19 in Haarlem een aantal meisjes tezamen, die de
kern zouden vormen voor de Haarlemse Meisjesclubs, of, zoals zij in die jaren
naar het symbool van het werk in de wandeling genoemd werden, de Driehoeks
meisjes: men zong er samen, men handwerkte en men speelde. Mejuffrouw Ten
Boom wenste deze meisjes, die vooral des avonds weinig meer te doen hadden
dan het slenteren door de stad, in aanraking te brengen met het Evangelie en
dit was - en is - het fundament, waarop al het werk in het clubhuis werd en
wordt gedaan. In de loop der jaren werd het tehuis namelijk een punt, waar de
meisjes met allerlei problemen terecht konden. Nog later werden er clubs op
velerlei gebied voor ontspanning en ontwikkeling gevormd, er werden kampen
georganiseerd en men maakte gemeenschappelijke tochten. Alleenstaande jonge
vrouwen kregen de gelegenheid om in het clubhuis eenvoudig en goedkoop te
wonen. Vlak na de oorlog, nu precies tien jaar geleden, werden er ook jongens tot
de clubjes toegelaten en bovendien kreeg het huis toen de naam ,,'t Clubhuis
naast d'Appelaer", een aanduiding, die nu al geruime tijd burgerrecht bezit. Er
veranderde dus veel, maar één ding bleef hetzelfde: de goede sfeer, die al die
jaren de grote aantrekkingskracht van het huis uitmaakte.
HET MOOIE WERK, dat door mejuf
frouw Ten Boom was opgezet, beleefde tot
het begin van de oorlog een grote bloei ook
al kende men in die jaren voortdurend fi
nanciële zorgen. In de bezettingstijd werd
het werk zo onopvallend mogelijk voortge
zet en vooral de heer en mevrouw De Mil
de, die sinds de oprichting van het huis
twintig jaar de leiding hadden, hebben in
de periode 1940-'45 veel tot de groei en
instandhouding bijgedragen. Om de alge
hele opheffing door de Duitsers te voor
komen, zoals met de Unionhuizen gebeur
de, werd het clubhuis onder de Hervormde
Jeugdraad gesteld, aangezien de kerkelijke
instellingen in die tijd nog enigszins wer
den ontzien. Na de oorlog werd de Neder
landse Jeugdgemeenschap opgericht, waar
onder al het georganiseerde jeugdwerk
viel, dus ook dat van het clubhuis. Oor
spronkelijk was het tehuis dus een centrum
van de Haarlemse Meisjesclubs, maar na
de bevrijding de leiding was inmiddels
in handen gekomen van het echtpaar Van
der Giessen bleek er ook een grote be
hoefte te bestaan aan een trefpunt voor de
jongens en op het ogenblik zijn die niet
meer uit ,,'t Clubhuis naast d'Appelaer"
weg te denken.
Het clubhuis heeft namelijk een grote
sociale taak op zich genomen, namelijk
het opvangen van de „massa-jeugd", de
„asfaltjeugd", de „straatjeugd", of de
jeugd uit „maatschappelijk zwakke mi
lieus". De naam doet er overigens wel
bijzonder weinig toe: het doel blijft echter
hetzelfde. Men wil namelijk voorkomen,
dat de kinderen opgroeien tot jongens en
meisjes, die des avonds tientallen malen
de Grote Houtstraat op en neer slenteren
en van wie de hoogste genoegens van het
leven onder meer bestaan uit de bioscoop,
een sigaret en een croquetje uit een auto
maat.
>rccooc<x>ococooooccoc>ococccccoc<x>oocoocccocxx3occocccoooo3
Voor het werk in ,,'t Clubhuis naast
ij d'Appelaar" is geld nodig, veel geld 8
8 zelfs en hoewel de overheid en de kerk b
8 dit tehuis steunen, blijven er natuurlijke
8 nog altijd wensen over. Een van dee
grootste verlangens van de leiding is
j; het bezit van een eigen bibliotheek en
8 dit jaar is men dan ook voor het eerst
begonnen met het uitlenen van lees-
boeken. Deze werkjes zijn echter voor
8 een groot gedeelte niet bijster geschikt
voor de kinderen (er is zelfs een uit-
gave van 1915 bij!) en daarom vroeg de
8 heer Wijnberger ons om nog eens te
vermelden, dat alle soorten boeken en
b tijdschriftenin de Damstraat 19 van
8 harte welkom zijn. Hetgeen wij hierbij 8
H doen. R
X)COOOOOOOCOOOOOCOOOOOCOCOOOCOOOOCOOOOOOOCOOOOCOOOaXXXXX
UITERAARD BEGREEP de heer Van
der Giessen dat zeer zeker, toen hij tien
jaar geleden met een klein aantal jongens
en meisjes aan het clubwerk begon. Ook
de leidsters mejuffrouw Van der Breevaart
en mejuffrouw Van Keppel, die tot 1953 de
touwtjes in handen hadden, en hoewel men
nog lang niet klaar is met de opbouw van
het werk kan de tegenwoordige leider, de
heer C. Wijnberger, nu reeds merken, dat
zijn voorgangers niet zonder resultaat ge
werkt hebben. Tegenwoordig komt het na
melijk af en toe al voor, dat ouders, die
vroeger zelf een gastvrij onthaal bij het
Clubhuis vonden, hun kinderen komen
brengen omdat het vroeger in de Dam
straat ook al zo plezierig was.
Overigens zit ook de heer Wijnberger
niet stil. Integendeel, want toen hij in Sep
tember van het vorig jaar zijn nieuwe
functie aanvaardde ging hij van het stand
punt uit dat het clubwerk op een nog gro
ter en steviger fundament moest rusten.
Verleden jaar begon hij er mee en nu kun
nen de jongens en meisjes een keuze maken
uit niet minder dan twintig clubs. Wij
doen slechts een kleine greep: handwer
ken, koken, handenarbeid, huisvlijt, volks
dansen, zingen en het bespelen van een
mondorgel. Men kan voorts deelnemen aan
de gymnastieklessen in de Linschoten-
school, het zwemmen in het Sportfondsen-
bad en bovendien is er een instuif.
Ook trekt men naar buiten, er worden
speurtochten georganiseerd, men gaat ge
zamenlijk naar een fancy fair, een goede
film of een openbare kookles en voorts
wordt er natuurlijk vooral aan de specifiek
christelijke feestdagen zoals Kerstmis, Pa
sen en Pinksteren bijzonder grote aandacht
gegeven. Vervolgens is men onlangs met de
Zondagsschool begonnen en bovendien
heeft men - op het eerste gezicht een grote
tegenstelling - enkele dansavonden in het
clubhuis gehouden. Toch is het contrast
niet zo bijster groot als men wellicht zou
denken. In beide gevallen heeft men na
melijk de bedoeling om de kinderen dich
ter bij elkaar en bij de leiding te brengen
en zowel op de Zondag als op een vrolijke
avond in de week bereikt men daarmee
hetzelfde resultaat.
DAT HET CLUBHUIS in een behoefte
voorziet wordt overigens wel bewezen
wanneer men weet, dat er wekelijks on
geveer vierhonderdenvijftig jongens en
meisjes een of meer uren in de Damstraat
doorbrengen. In leeftijd verschillen de kin
deren nogal iets. Des Woensdags staat de
gang van het oude huis bijvoorbeeld vol
met kinderwagens, waarin de kleintjes van
vier, drie en een enkele keer van twee jaar
door de oudere zusjes naar de „juf" en de
„meneer" worden meegezeuld en des
avonds kan men er nog jongens van ne
gentien en twintig jaar treffen. De meisjes
blijven op oudere leeftijd eerder weg, zij
krijgen een vriend, worden lid van een
turnvereniging of moeten moeder in de
huishouding helpen. Overigens wordt er
nooit een jongen of.meisje weggestuurd
omdat men van het standpunt uitgaat, dat
het huis ook voor de ouderen altijd open
moet blijven staan, want wanneer zij ko
men dan blijkt wel duidelijk dat zij er nog
behoefte aan hebben.
Alle kinderen kunnen in ,,'t Clubhuis
naast d'Appelaer" terecht, de kleintjes ko
men direct na schooltijd en de ouderen
stappen meestal des avonds de ruime gang
van het grote huis binnen.
Zij worden dan verwelkomd door de
leidsters en leiders, die vrijwel allen een
groot gedeelte van hun vrije tijd vrijwillig
opofferen om de jeugd een paar prettige
avonden en middagen te bezorgen. Overi
gens vormt deze leiding wel een vrij groot
probleem voor de heer Wijnberger, die op
het ogenblik beschikt over tweeëntwintig
vrijwillige krachten, één sportleraar, één
docent voor de handenarbeid, vier vaste
medewerkers en een administrateur. Nu
lijkt dit een vrij grote staf, maar wanneer
men bedenkt dat de 140 kinderen verdeeld
zijn over twintig clubs op vrijwel alle
middagen en avonden in de week, dan be
grijpt men, dat er toch altijd nog wel een
paar leidsters en leiders gebruikt kunnen
worden.
Het weekprogramma van ,,'t Clubhuis
naast d'Appelaer" bevat behalve de diver
se clubs bovendien nog een kleutermiddag,
een ouderavond en een moederclub, waar
bij de ouders van de kinderen er eens on
gestoord een middagje tussen uit trekken.
Ook het huisbezoek neemt bijzonder veel
tijd van de heer Wijnberger en zijn as
sistenten in beslag.
Overigens doet de algeheel leider
van dit Clubhuis het graag; hij is een
idealist, die zich, te oordelen naar zijn
verhalen over de kinderen, niet zo
spoedig uit het veld zal laten slaan. Hij
gaat in zijn werk op, hetgeen vooral
duidelijk werd, toen hij ons tezamen
met zijn echtgenote alle hokjes, zalen
en kamers in het oude, vriendelijke
huis liet zien. Elke ruimte in dit ge
bouw is veranderd in een aantrekkelijk
kamertje of zaaltje, waar de jongens
en meisjes zich ongetwijfeld volkomen
thuis voelen. Bovendien heeft men nog
Direct na schooltijd kunnen de kleine
meisjes in het Clubhuis terecht, waar zij
zich onder leiding van een aantal vrien
delijke „juffen" vol overgave bezig houden
met het frutselen aan bijzonder kleine
handwerkjes.
De instuif in de grote zaal van het Club
huis. De jongens kunnen er tafeltennissen,
biljarten, sjoelbakken, lezen of gewoon
een beetje met elkaar praten en met de
heer C. Wijnberger, die geheel links op
de foto staat.
een zolder afgestaan aan een padvin
derstroep en voorts heeft ook de heer
Wijnberger uiteraard voor zich en zijn
gezin enige ruimte nodig. Men redt zich
echter steeds weer uit de moeilijkhe
den en ook de financiële problemen
van dit jeugdwerk konden tot nu toe
met behulp van subsidies van rijk en
gemeente en met steun van de Her
vormde Kerk steeds worden overwon
nen.
Bovendien geven ook de kinderen zelf elke
w^ek een vrijwillige bijdrage, welke
echter zeker niet verplicht is. Als hoogte
punten van het werk ziet de heer Wijn
berger in de eerste plaats de zomerkampen,
die ook dit jaar weer een overdonderend
succes zijn geworden en voorts wordt er,
zoals gezegd, uiteraard grote aandacht be
steed aan de specifiek christelijke feestda
gen.
EN ZO DRAAIT HET WERK in het
Clubhuis dag in dag uit, nu al 32 jaar lang
en de verwachting is zeker, dat ook in de
toekomst nog honderden, zo niet duizenden
kinderen de weg naar de Damstraat zullen
vinden. Over enige tijd hoopt men name
lijk ook te beginnen met de moedergym-
nastiek, de algemeen vormende cursussen,
discussiegroepen en voorlichtings- en be
roepskeuze-avonden. Al met al een pro
gramma dat er wezen mag en dat er zorg
voor draagt, dat honderden jongens en
meisjes later als geestelijk gezonde mannen
en vrouwen de maatschappij zullen in
gaan.
ADVERTENTIE
Het bestuur van de Vereniging „Geloof
en Wetenschap" had als novum in zijn
programma voor dit seizoen opgenomen
een operette en sprak het vertrouwen uit,
dat de eerste stap succes zal oogsten. Na
de voorstelling van Vrijdagavond in de
Stadsschouwburg te Haarlem van „Hör'
mein Lied, Violetta" van Oscar Strauss zal
het bestuur tot de overtuiging zijn geko
men, dat er reden is in de toekomst op
nieuw aandacht aan de operette te beste
den, mits een vertoning gegeven wordt op
het peil, zoals de Hoofdstad Operette, de
voortzetting van de Fritz Hirsch Operette,
bereikte.
Het gezelschap viert het tienjarig bestaan
en in de loop der jaren heeft het met veel
succes zeventien operettes vertoond. Wel
ke stukken gespeeld zijn was te horen in
een potpourri, die onder leiding van de di
rigent Jan Brookhouse na het eerste bedrijf
ten gehore werd gebracht. De musici oogst
ten veel succes en toonden zich in de loop
van de avond goede begeleiders.
Na afloop van een vertoning in Velsen
heeft onze medewerking de heer P.Zwaans-
wijk een recensie gegeven over de operet
te, die ten tijde van Napoleon speelt en de
liefde vertelt tussen een volksmeisje, dat
een vooraanstaande kunstenaresse werd
en een adellijke officier uit het leger van
de keizer. Behalve de schlager, waaraan
de operette haar naam dankt, bevat de ope
rette nog vele melodieën, die populair zijn.
Wij volstaan thans met deze vermelding.
De eerste voorstelling in Haarlem, voor
leden van Geloof en Wetenschap, trok een
uitverkochte schouwburg. Vanavond, Zon
dagmiddag en Zondagavond volgen open
bare voorstellingen en aangenomen mag
worden, dat de belangstelling groot zal
zijn.
In het sociëteitsgebouw van het Haarlems
Studenten Gildt aan de Nassaustraat heeft
Vrijdagavond de overdracht plaats gehad van
het nieuwe bestuur, dat enkeie aagen te
voren was gekozen. Dit bestaat voor het ko
mende verenigingsjaar uit de heren J. H.
Schneider, meesterdeken; J. M. Verschueren,
geheymschrijver; W. Nijenhuis, schatbe
waarder; H. Metselaar, grootzegelbewaarder
en J. Kleiterp, breukmeester.
Naar wjj vernemen is mejuffrouw I. van
Soelen, thans onderwijzeres van de obser
vatieklas van de Prof. dr. Gunningschool aan
de Bakkerstraat, met ingang van 1 Novem
ber benoemd tot hoofd van de eerste, in op
richting zijnde school voor kinderen met
leer- en opvoedingsmoeilijkheden te Rot
terdam.
Mejuffrouw Van Soelen werd op 1 Augus
tus 1950 in Haarlem benoemd als opvolgster
van mejuffrouw Dekker. Daarvoor had zij in
Amsterdam, Heemstede, Zaandam en Den
Haag voor de klas gestaan. Zij geldt als een
deskundige op het gebied van de opvoeding
van „moeilijke" kinderen.
Omtrent de vervulling der vacature bera
den B. en V7. zich nog. In elk geval blijft
de observatieklas, waarvan het bestaansrecht
ruimschoots is bewezen en die zelfs aanlei
ding is geworden tot de plannen voor de
stichting van een speciale school voor leer-
en opvoedingsmoeilijkheden in Haarlem,
waarover wij gisteren reeds schreven, ge
handhaafd.
Vrijdagmiddag heeft er in Heemstede
een aanrijding plaats gehad tussen een
NZH-bus en een jeugdige wielrijder.
De twaalfjarige B. van G. kwam name
lijk om ongeveer kwart voor vier de Bor-
neostraat uitrijden en wilde de Javalaan
oversteken juist toen daar een bus bestuurd
door G. J. W. W. passeerde. De jongen
probeerde nog achter de bus om te komen,
maar reed tegen de zijkant van de bus op.
Met een hersenschudding en een scheur in
het rechteroor moest de jongen naar het
Grote Gasthuis in Haarlem worden over
gebracht.
Hedenmorgen was er buitengewoon
sterke trek. Het mooie, stille weer na de
stormachtige dagen animeerde de vogels
hun reis te hervatten. De post aan de bin-
nenduinrand meldde een grote variatie van
soorten, 130 spreeuwen, 160 vinken en
keepen, 90 graspiepers, ook in troepen tus
sen de vinken, zanglijsters, koperwieken,
merels, witte kwikstaarten, boomleeuwe
riken, ringmussen, groenlingen en kool
mezen. Er werd
voor het eerst een
goudhaantje ge
zien, waaruit ge
concludeerd kan
worden, dat er
van deze soort des
nachts ook trek
geweest is.
Aan de kop van
de Zeeweg was
het aantal vogels moeilijk te tellen. De
vinken passeerden zowel laag over het
strand als over de gehele breedte van het
duin. Zij vlogen in verspreide troepen.
Verscheidene troepen vlogen tamelijk hoog
boven zee, de meeste evenwijdig langs de
kunst, enkele staken echter meer zee in.
Geteld werden 7600 vinken, maar waar
schijnlijk zijn er veel aan de aandacht ont
snapt. De graspiepers vlogen ook nu weer
in behoorlijke aantallen tussen de vinken.
De trek van de spreeuwen neemt ook toe:
er passeerden er 2400.
Het is zeer opvallend, dat de Vlaamse
gaaien nu in tegenstelling met de vorige
week Zondag alleen aan de kust nog ge
zien zijn. Er passeerden van zeven tot acht
uur totaal 437 Vlaamse gaaien, waaronder
een vlucht was van wel 170 exemplaren.
De richting was Zuid-Zuidoost. Tot heden
heeft de Vogelwerkgroep ook uit de Noor
delijke en de kustprovincies berichten ge
kregen van trekkende gaaien.
Als gevolg van de storm is Vrijdag een
uitgeputte Jan van Gent in een stadstuin
in Haarlem-Noord neergesteken. De die
renbescherming heeft zich over deze grote
zeevogel ontfermd en daar hij gelukkig
geen stookolie-plekken op de veren bleek
te hebben, kon men de Jan van Gent van
daag in IJmuiden weer met nieuwe kracht
buitengaats zien zweven.
ADVERTENTIE
K
a
met
goede raad - goede baat
Wie een bankrekening heeft bij de
Nederlandsche Handel-Maatschappij
maakt niet alleen zijn geld rente-
gevend, maar kan bovendien gebruik
maken van de vele diensten die de
bank verleent. Kent U die diensten?
Laat U daaromtrent eens door ons
voorlichten.
Neem een rekening bij de N.H.M.;
dan hebt U een vaste band met de
bank.
Meer dan 130 kantoren In binnen- en buitenland
AGENTSCHAP HAARLEM
Spaarne 56 Telefoon 15990, 13998, 13999 en 11896
kantoren te HAARLEM-N. (Rijksstraatweg 43), HEEMSTEDE (Binnenweg
OVERVEEN (Bloemend.weg 292) en voorts te BEVERWIJK en IJMUIDEN
91),
Als gevolg van cte jongste wijziging van
de Huurwet moet ook de Haarlemse raad
een huurcommissie instellen, wier taak zal
zijn te beslissen op aanvragen tot verval
lenverklaring van de 5 huurverhoging
ten aanzien van woningen, welke als gevolg
van aan de verhuurder te wijten verwaar
lozing kennnelijk niet voldoen aan de
eisen, die daaraan in verband met de in
standhouding en bewoonbaarheid redelij
kerwijze kunnen worden gesteld. De mo
gelijkheid van bedoelde vervallenverkla
ring beperkt zich tot de vooroorlogse wo
ningen en die welke tussen 27 December
1940 en 5 Mei 1945 zijn gebouwd zonder
financiële steun van de overheid en waar
voor de minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting de huurprijs nader heeft
vastgesteld.
De commissie dient zo te worden samen
gesteld, dat zowel de categorie der ver
huurders als die van de huurders daarin
gelijkelijk zijn vertegenwoordigd, terwijl
de voorzitter en de vice-voorzitters ten
aanzien van beide partijen als onafhanke
lijk moeten kunnen worden aangemerkt.
Met het oog hierop hebben B. en W.
de medewerking ingeroepen van de navol
gende organisaties en instellingen: de Ver
enigde Huiseigenaren voor Haarlem en
omstreken; de Vereniging van Huis- en
Grondeigenaren „Het Eigendom"; de Ne
derlandse Vereniging van Huisvrouwen,
afd. Haarlem en omstreken; het Wijkcomité
Oud-Schoten" en het Wijkcomité Haar
lem-Oost. Deze organisaties en instellingen
hebben ons opgaven verstrekt van namen
van personen, die naar onze mening in
aanmerking komen om in bedoelde com
missie zitting te nemen.
Terwille van de objectiviteit komt het
B. en W. aangewezen voor, dat voor de
vervulling van het voorzitterschap van de
commissie een keuze wordt gedaan uit de
leden van de gemeenteraad.
De commissie wordt in twee kamers ge
splitst, één voor Haarlem-Noord en één
voor Haarlem-Zuid.
Als voorzitter, respectievelijk, eerste,
tweede en derde vice-voorzitter van de
commissie worden door B. en W. voorge
dragen: mr. dr. A. F. H. Schreurs, mr. E.
A. J. Scheltema-Conradi, mr. G. H. J. de
Leeuw en de heer W. Mensink. Tot leden
van de Huurcommissie worden voorgedra
gen de heren A. P. Winnubst, Orionweg
18; J. G. Opbroek, Rijksstraatweg 65; D.
J. van Rijn, Zaanenlaan 31; D. J. Zonne
veld, Amsterdamsevaart 254 en voor de
groep huurders: mevrouw T. Ziegler-Win
ters, Kleverparkweg 124; mevrouw A. H.
Luchsinger-Woldringh, Leidsevaart 532;
de heer W. de Vos, Oudaenstraat 15; de
heer N. J. de Vos, Nagtzaamstraat 16 zw.
Het komt B. en W. redelijk voor, dat
aan de voorzitter, vice-voorzitters en de
leden een vergoeding wordt toegekend
voor de door hen te verrichten commisso
riale arbeid. Daarover is echter nog over-
Vrijdagmiddag te vijf uur arriveerde onverwacht Danny Kaye aan het Frans
Halsmuseum. Hoewel het museum eigenlijk om die tijd wordt gesloten, verleende
directeur H. P. Baard de Amerikaanse filmkomiek graag toegang. „U bezorgt ons
zoveel plezier, zei hij, ik ben blij, dat ik u nu een plezier kan doen". Drie kwartier
?s Danny in het museum gebleven. Meer tijd had hij niet. Hij had de meeste be
wondering voor de grote schutterstukken en apprecieerde in het bijzonder de visie,
die directeur Baard ontwikkelde over hetregisseurschap van Frans Hals en vooral
de wijze waarop de schilder zijn figuren bespeelde. Het Poppenhuis bleek voor
Danny Kaye al evenzeer een attractie. Het was een serieuze Danny, die het museum
rond ging. De foto geeft daar een indruk van.
leg in Den Haag gaande. De gedachten
gaan uit naar een vast bedrag aan presen
tiegeld analoog aan de vergoeding voor
de voorzitter en leden van de huuradvies
commissies.
Als secretaris van de commissie is door
B. en W. drs. M. H. van der Hoeven, hoofd
van de zevende afdeling van de gemeente
secretarie, aangewezen als adjunct-secre
tarissen de heren A. Onkenhout, mr. J. J.
H. de Leeuw en L. J. Luiten, op die afde
ling werkzame ambtenaren.
Donderdag is in de omgeving van het
militair vliegveld Bryan in Texas de Ne
derlandse reserve korporaal C. H. van
Halewijn uit Amsterdam verongelukt.
Hij werd in de Verenigde Staten opge
leid voor militair vlieger. Het toestel waar
mee hij verongelukte was een North Ame
rican T-28, een tweepersoons lesvliegtuig
met zuigermotor.
Het instituut der jeugdconcerten, ver
zorgd door het Noordhollands Philharmo-
nisch Orkest, is Vrijdag weer onder goed
gesternte met zijn win terprogramma be
gonnen. De belangstelling van de Haarlem
se scholieren is weer dermate groot, dat
evenals verleden jaar van ieder concert
twee uitvoeringen gegeven moeten worden.
Voor die van 's middags is de zaal wel goed,
maar nog niet geheel bezet, waaruit volgt
dat er nog gedegenheid bestaat zich voor de
volgende drie concerten te abonneren. De
uitvoering van half acht is geheel uitver
kocht.
Als voorzitter van de Commissie tot cul
turele en aesthetische vorming van de
schooljeugd opende wethouder D. J. A.
Geluk deze eerste manifestatie met een
passende toespraak, de nadruk leggende op
het feit, dat het leren genieten van kunst
later rijke vruchten afwerpt, daar het de
mens deelachtig maakt aan een hogere
beschaving.
De scholieren werden dit keer direct in
de hoogste klas gezet, een paedagogisch
systeem waar ik, eerlijk gezegd, het nut
niet van inzie. Het programma begon met
de balletsuite „Le festin de l'arraignée"
van Albert Roussel, waarbij de dirigent
Marinus Adam, het verloop van de hande
ling vertelde, geïllustreerd door enige
hoofdmomenten uit de partituur, alvorens
het werk in zijn geheel uit te voeren. Nu
is het wel zo, dat het verhaaltje enig hou
vast geeft om deze geraffineerde muziek te
volgen, maar het raadselachtige van het
muzikale effect op debuterende concert
gangers wordt er, naar ik meen, niet mee
verklaard. Enfin, de aandachtige toehoor
ders hebben kunnen kennis maken met de
wijze waarop een moderne componist een
fantastische balletprogramma, spelend in de
wereld der insecten, verklankte: hoe hij de
sfeer wekte waarin mieren, kevers, sprink
hanen, vliegen en vlinders zich uitleven en
hoe een moorddadige spin haar verradelijk
net spant, in hetwelk een vlinder en een
eendagsvlieg het leven laten, maar hoe dan
de insecten samenspannen om de spin af te
maken en verder een plechtige begrafenis
aan de vlieg bezorgen om dan aan het
slot weer een geheimzinnige nachtelijke
sfeer te wekken, waarin een vuurvlieg
ronddwarrelt.
Als tweede object werd het Pianoconcert
no. 2 (in kleine terts) van Rachmaninov
met enkele woorden ingeleid en vertolkt
met Gerard Hengeveld als solist. Hoewel
het ontstaan van deze compositie ongeveer
in dezelfde tijd valt als het ballet van
Roussel en Rachmaninov nog een paar jaar
jonger is dan zijn Franse collega, heeft zij
helemaal geen modern karakter. Het is
hyper-romantische muziek van een melan
choliek toondichter, muziek die haar niet
geringe populariteit dankt aan een overge
voelige melodieusheid en als zodanig veel
invloed heeft uitgeoefend op componisten
van amusementsmuziek, die naast de
stuwing van het rhythme ook het melo
disch element aan bod laten komen. De
brillante uitvoering door solist en orkest
vond, hetgeen te begrijpen is, veel waar
dering.
Marinus Adam beloofde op het volgende
jeugdconcert (18 November) de nodige
uitleg en demonstratie te geven betreffende
de orkestbezetting. Wij willen ook hopen,
dat het Mozartjaar niet zal voorbijgaan
zonder herdenking op een jeugdconcert.
Mozart, die in zijn kunst de eeuwige jeugd
vertegenwoordigt, moge er gevierd worden
met al de liefde die hem toekomt.
JOS. DE KLERK
