zie je meer
Golden Fiction
roken...
r
PANDA EN HET GEHEIMZINNIGE GLAS WATER
Wereldnieuws
Ontwikkeling betalingsbalans
maant tot waakzaamheid
De radio geeft Woensdag
CNV wenst afschaffing
gemeenteclassificatie
Een dode en drie ge
wonden bij aanrijding
Vreedzaam gebruik
van atoomenergie
2
Nota aan Tweede Kamer
„Paus" van de Cao Dai in
Zuïd-Vietnam afgezet
Den Haag gaat tienduizend
systeemwoningen bouwen
Voorstel om reeds thans
verschillen te verminderen
Examens
ifc
Samenwerking tussen
Nederland en de VS
De zagende pijnen
Kramsvogels en Koper
wieken fourageren nog
Boerderij afgebrand
Oogstschuur afgebrand
Kerkelijk Nieuws
Verschil
tussen leven
en dood
DINSDAG 18 OCTOBER 1955
De minister van Financiën heeft in een
nota aan de Tweede Kamer een overzicht
gegeven van de ontwikkeling van de be
talingsbalans in het eerste halfjaar 1955.
De totale lopende rekening vertoonde in
de eerste helft van 1955 een aanzienlijk
lager overschot dan in de eerste helft van
1954 en is vrij dicht tot een even wichts
situatie genaderd.
De toeneming van het invoersaldo heeft
zich voortgezet, zij het dat de transactie-
gegevens in tegenstelling tot de betalings-
balansgegevens enige daling te zien geven.
Het invoersaldo in de dollarsector heeft
een relatief sterkere toeneming te zien ge
geven dan het totale invoersaldo. Een ver
betering van de resultaten van de overige
posten van het lopende verkeer in deze
sector heeft echter tot een vermindering
van het tekort van de gehele lopende dol
larrekening ten opzichte van het tweede
halfjaar 1954 geleid. Dit neemt niet weg,
dat dit tekort van vrij grote omvang is ge
bleven.
Het eigenlijke kapitaalverkeer heeft in
de eerste helft van dit jaar een vrij groot
tekort vertoond, dat grotendeels ten laste
is gekomen van de E.B.U.-sector. De oor
zaak hiervan ligt voor een belangrijk deel
in een groot bedrag aan buitenlandse emis
sies. De ontvangsten en uitgaven van het
kapitaalverkeer in U.S.A.-dollars zijn na
genoeg in evenwicht geweest, doordat
tegenover de, overigens sterk verminderde,
particuliere kapitaalimport, wederom ver
vroegde aflossing van overheidsschuld heeft
gestaan. De verkoop van effecten naar het
buitenland beliep 239 millioen, waarvan
222 millioen tegen dollars.
Het geringe overschot op de totale lo
pende rekening en het vrij grote tekort op
de kapitaalrekening heeft geleid tot een
vermindering van de nationale deviezen
reserves.
Daar het bedrag der uit deviezenomzet-
tingen verkregen U.S.A.-dollars ongeveer
gelijk is geweest aan het tekort op lopende
rekening in de dollarsector terwijl het
kapitaalverkeer in deze sector ongeveer in
evenwicht is geweest heeft echter de na
tionale goud- en dollarvoorraad geen wij
ziging ondergaan.
Voor de tweede helft van het lopende
jaar kan als waarschijnlijk worden aange
nomen, dat zowel de invoer als de uitvoer
een stijging zullen ondergaan ten opzichte
van de eerste helft van dit jaar. Het is ech
ter moeilijk te voorspellen, welke de ont-
SAIGON (AFP) Pham Cong Tac, de
„paus" van de religieuze Vietnamese secte
„Cao Dai", is gezwicht voor een ultimatum
van generaal Nguyen Thanh Phuong, de
opperbevelhebber der Caodaistische strijd
krachten, waarin geëist werd dat hij af
stand zou doen van zijn wereldlijk en gees
telijk gezag.
De afzetting van de „paus" is het slot
van een stille oorlog. Het conflict spitste
zich toe toen de Caodaistische strijdkrach
ten zich achter premier Ngo Dinh Diem
schaarden en bereikte het hoogtepunt bij
de nadering van het referendum over het
lot van het staatshoofd Bao Dai. De „paus"
is gekant tegen de candidatuur van Diem
voor de functie van staatshoofd. Hij heeft
zich in 1934, na de dood van Le Van Trung,
de eerste „paus" van de Cao Dai, als diens
opvolger opgeworpen.
ADVERTENTIE
Jèe HUKK10 vefouycu mij!
BARÏELJORISSTR. HAARLEM TEL 13439
FERD. BOLSIR. 48 A DAM - TEL. 717162.
Regenjas m. uitritsb. voering
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek.' 7.45 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 8.30
Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de
vrouw. 9.40 Platen. 10.00 Veilig verkeer,
hoorspel. 10.10 Jubileumsamenkomst t.g.v.
75-jarige bestaan van de Vrije Universiteit.
12.00 Amusementsmuziek. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.53
Platen en actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15
Instrumentaal trio en solist. 13.45 Platen.
14.00 De Vrije Universiteit jubileert. 16.00
Voor de jeugd. 17.20 Platen. 17.40 Koersen.
17.45 Orgel. 18.15 Spectrum van het Christe
lijk Organisatie- en Verenigingsleven. 18.30
R.V.U.: Dr. P. Glazema: De Hunebedden in
Nederland: Vorm en verspreiding. 19.00
Nieuws en weerbericht. 19.10 Reportage Ko
ninklijk Bezoek aan de Nederlandse Antil
len. 19.20 Volksliederen. 19.40 Buitenlands
overzicht. 20.00 Radiokrant. 20.20 Concert
gebouworkest en solist. (In de pauze: pl.m.
21.10 Competitie tussen militairen). 22.30 In
ternationaal Evangelisch commentaar. 22.40
Platen. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15 Sportuitslagen. 23.2024.00
Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de
vrouw. 9.10 Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20
Voor de vrouw. 11.00 Shakespeare's blijspe
len: As you like it door mej. C. A. Eyken.
11.30 Gevarieerd programma. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.38 Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15
Tentoonstellings. genda. 13.18 Orgel en zang.
13.45 Medische kroniek. 13.55 Platen. 14.30
Voor de jeugd. 16.00 Voo:r de zieken. 16.30
Platen. 17.00 Platen. 17.15 Dansmuziek. 17.50
Regeringsiutzending: Nederland en de we
reld. Flitsen van het Fao-werk. 18.00 Nieuws
en commentaar. 18.20 Piano. 18.30 Actuali
teiten. 18.40 Lichte muziek. 19.00 Kinder
liedjes. 19.10 Platen. 19.30 Voor de jeugd.
20.00 Nieuws. 20.05 Leert uw landgenoten
kennen. 20.30 Wat is de waarheid?, hoorspel.
22.05 Platen. 22.15 Licht programma. 22.45
Zijn ongelukken noodzakelijk, causerie. 23.00
Nieuws en S.O.S.-Berichten. 23.15 Socialis
tisch nieuws in Esperanto. 23.20 Orgel. 23.40
24.00 Platen.
TELEVISIE (A.V.RO., N.T.S.)
17.00—17.30 Voor de kinderen 20.30—22.00
Filmprogramma.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 School
radio. 16.02 Vlaamse muziek. 16.15 Orkest
concert. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.50
Boekbespreking. 18.00 Viool en piano. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen.
20.00 Venus in Seide, operette. 22.00 Nieuws.
22.15 Zang en piano. 22.5523.00 Nieuws.
BBC, uitzending voor Nederland.
17.4518.15 Nieuws. Feiten van de dag.
Engelse les voor beginnelingen. (Op 224 en
49 m.).
wikkeling van het invoersaldo zal zijn. Met
betrekking tot de overige posten van de
lopende rekening is te verwachten, dat het
resultaat over de tweede helft van 1955
eerder ongunstiger dan gunstiger zal zijn
dan over de eerste helft. Wat de totale lo
pende rekening betreft, zal dus in de naas
te toekomst met het oog op de omstandig
heid, dat zich sinds medio 1954 toch al ge
ringe overschotten hebben voorgedaan,
waakzaamheid geboden zijn, zegt de minis
ter. Eveneens is waakzaamheid vereist met
betrekking tot het tekort in het lopende
dollarverkeer.
Na een gedachtenwisseling welke enkele
uren in beslag nam heeft de gemeenteraad
van 's Gravenhage Maandagavond zonder
hoofdelijke stemming het voorstel van B.
en W. aangenomen om in een periode van
vijf jaren ongeveer tienduizend woningen
in systeembouw te doen uitvoeren en daar
voor met een viertal aannemers overeen
komsten te sluiten overeenkomstig de aan
de raad voorgelegde basisovereenkomst.
De verbondsraad van het CNV heeft als
zijn oordeel uitgesproken, dat het vraag
stuk van de gemeenteclassificatie spoedig
opnieuw aan de orde dient te komen. De
verbondsraad heeft hierbij overwogen, dat
reeds in het desbetreffende rapport van
de SER een volledige afschaffing van de
gemeenteclassificatie in een periode van
tien a vijftien jaren werd bepleit. Een
minderheid van de SER, waartoe ook het
CNV behoorde, wenste deze afschaffing
zelfs op nog kortere termijn te verwezen
lijken.
Op 1 Januari 1954 is reeds een stap in
deze richting gedaan door het loonverschil
tussen eerste en vijfde klasse van twaalf
tot tien cent per uur te verminderen. Naar
het oordeel van de verbondsraad is de tijd
thans aangebroken een volgende stap te
zetten. Dit kan op tweeërlei wijze geschie
den, ten eerste door het verschil tussen de
eerste en de laatste klasse te verminderen
van tien tot acht cent, doch het aantal
klassen op vijf te handhaven, ten tweede
door het verschil tussen eerste en laatste
klasse te verminderen van tien tot acht
cent, doch bovendien het aantal klassen
tot vier terug te brengen. Het CNV is voor
de tweede weg, omdat deze spoediger leidt
tot de afschaffing van de gemeenteclassi
ficatie, hetgeen in meer dan één opzicht in
het belang is zowel van het bedrijfsleven
als geheel als van de loon- en salaristrek-
kenden. Een dienovereenkomstige wijzi
ging van de richtlij nzal daarom door .het
CNV bij de Stichting van de Arbeid aan
de orde worden gesteld. De verbondsraad
van het CNV is tenslotte van oordeel, dat
de grotere bedrijfstaksgewijze vrijheid ook
ten aanzien van deze zaak moet worden
gerealiseerd. In bedrijfstakken waarin dit
mogelijk blijkt, moet daarom reeds thans
het aantal klassen niet tot vier, maar tot
drie terug gebracht kunnen worden.
Utrecht. De heer J. G. A. Luyten, geboren
te Haarlem, uit Utrecht is gepromoveerd tot
doctor in de wis- en natuurkunde op een
proefschrift getiteld: „Investigations in the
Field of Organotin Chemistry".
Op de Buurseweg te Haaksbergen is
Maandagavond omstreeks kwart voor acht
een personenauto, waarin zich vier perso
nen bevonden, tegen een onverlichte, doch
onder de straatverlichting staande vracht
wagen gereden. Tengevolge van de aanrij-
ring is één persoon gedood en zijn drie
personen gewond, waarvan één ernstig.
De bestuurder van de personenauto
merkte volgens zijn verklaringen de vracht
wagen te laat op, doordat hij door de lich
ten van een tegenligger werd verblind. Met
een snelheid van ongeveer 70 km is hij
tegen de vrachtwagen gereden, waardoor
zijn auto ernstig werd beschadigd. De naast
de bestuurder zittende 37-jarige H. van
Mast uit Buurre en de achter hem zitten
de 30-jarige H. ter Huurne, eveneens uit
Buurse, werden ernstig gewond. Zij zijn
naar het R.K. Ziekenhuis te Enschede ver
voerd, waar Ter Huurne kort na aankomst
is overleden. De bestuurder, de 28-jarige
J. H. B. ter Huurne en de achter hem zit
tende 35-jarige H. A. van Mast beiden
eveneens uit Buurse werden licht gewond.
De aangereden vrachtwagen, die voor de
woning van de chauffeur stond geparkeerd,
werd licht beschadigd.
ADVERTENTIE
Kijk maar om U heen. Sta maar 's aan een
drukke grenspost. Wat nemen de mensen mee?
Golden Fiction. Alle dagen méér. Blijkbaar
zeggen steeds meer mensen: tóch maar liever
Golden Fiction Wat ze gelijk hebben!
Golcleyv^idion
VIRGINIA
GIGARETTES
J
Een gulden genieting voor 80 ct.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot goedkeuring van de op 18
Juli 1955 te Washington tussen het Ko
ninkrijk der Nederlanden en de Verenigde
Staten van Amerika gesloten overeenkomst
tot samenwerking betreffende het niet-mi-
litair gebruik van atoomenergie. In de Me
morie van Toelichting van de minister van
Buitenlandse Zaken, de minister zonder
portefeuille en de ministers van Economi
sche Zaken en van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen wordt onder meer gezegd,
dat de bepalingen van de overeenkomst het
mogelijk maken, dat het Reactorcentrum
Nederland zijn programma op snellere wij
ze ten uitvoer kan leggen.
De overeenkomst stelt Nederland in staat
een proefreactor te bouwen. Voldoende
hoeveelheden splijtbaar materiaal worden
op grond van de overeenkomst aan Neder
land ter beschikking gesteld om deze reac
tor continu in bedrijf te houden. Tevens
voorziet de overeenkomst in de levering
van andere voor het splijtingsproces beno
digde materialen, zoals zwaar water.
De Verenigde Staten zullen bijstand ver
lenen bij de opleiding van Nederlanders
voor het werken met de proefreactoren,
welke dank zij de overeenkomst kunnen
worden gebouwd.
Het is de bedoeling, dat deze overeen
komst, wat het Koninkrijk der Nederlanden
betreft, slechts zal gelden voor Nederland.
De laatste maanden werden verschillen
de door de Verenigde Staten met andere
landen gesloten overeenkomsten inzake
vreedzame toepassing van atoomenergie
gepubliceerd. De urgentie voor Nederland
van het op korte termijn met instanties in
de Verenigde Staten opnemen van contac
ten rechtvaardigt naar de mening van de
regering, dat deze overeenkomst zo spoe
dig mogelijk in werking treedt.
ADVERTENTIE
van rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen worden snel en afdoende ver
dreven door Togal. Er is geen beter middel
tegen dan Togal. Togal baat waar andere
middelen falen. Togal zuivert door de nieren
en is onschadelijk voor hart en maag. Bij
apoth. en drogisten 0.95, 2.40 en 8.88.
De vogeltrek
Ook heden was het dermate slecht buiïg
weer, dat de vogels bleven waar zij waren.
In het duin kan men nog grote troepen
kramsvogels zien en ook in het Amster
damse bos wemelde het Zondag opeens van
kramsvogels en koperwieken en in het
Volewijckpark in Amsterdam-Noord hou
den zich ook veel
koperwieken op.
Waarnemers van
de Utrechtse Vo
gelwerkgroep be
richten, dat ook
daar- Zondag de
trek van krams
vogels en koper
wieken goed inge
zet was. Er trek
ken daar geen Vlaamse gaaien meer langs.
Zondag vond men op het strand aan de
Noordzijde van de Zeeweg drie dode
Vlaamse gaaien. Men zag een gaai moei
zaam over de zee in landrichting vliegen,
die op een paaltje ging zitten Het dier
bleek kletsnat te zijn. Van de drie dode'
vogels kan verondersteld worden, dat zij
bij de oversteek door uitputting in zee zijn
gevallen.
Omstreeks kwart voor zeven Maandag
avond is brand uitgebroken in de grote
boerderij annex woonhuis van de land
bouwer Schuurmans aan de Zwillbrocker-
weg te Groenlo. De boerderij en het woon
huis brandden geheel af. Een vee- en een
zaadschuur konden behouden blijven.
Maandag is te Berkel en Rodenrijs brand
ontstaan in de aan de kapitale boerenbe-
huizing van G. van den Burg en W. Ver-
nooij aangebouwde grote oogstschuur. Hoe
wel de brandweer vrijwel onmiddellijk ter
plaatse was kon niet worden voorkomen
dat de schuur met de gehele oogst verloren
ging. Het woonhuis, dat veel waterschade
opliep, kon worden behouden.
De oorzaak is nog onbekend, hoewel het
vermoeden bestaat, dat kinderen met vuur
hebben gespeeld. De schade bedraagt on
geveer 70.000 a 80.000. De schuur was
verzekerd.
24. Het was een grote schrik voor Panda
en Pat, dat zij voor de spionnen stonden,
die zij mijlen ver weg waanden. „Geef
glassie!", herhaalde Chi Fon, „of mijn
huurboefie maken schieten pangboem jul
lie dood". Dit was dreigende taal. En Hon-
nepon stond erbij, alsof hij dadelijk de
dreigementen met zijn akelig machinege
weer ten uitvoer zou brengen. Angstig
keek Panda rond naar hulp, maar er was
verder niemand op het achterdek te be
kennen. Zouden ze dan toch nog het glas
van professor Kalker kwijt raken? Maar
opeens kreeg hij een idee. Bliksemsnel
keerde hij zich om ensneed het touw
door van een zware dwarsboom, waar de
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Alphen aan de Rijn (toez.):
Joh. Poort te Koudekerk aan de Rijn; te
Schildwolde: J. Feunekes te Eppenhuizen
en Zandeweer. Bedankt voor Stiens (Fr.):
P. J. v. d. Vange te Oosterwolde ,(Fr.); voor
Emmeloord (2e pred.pl.): A. A. Koolhaas te
Amersfoort. Benoemd tot vic. te Bolsward:
W. Hoogendoorn, cand. te Woerden.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Apeldoorn (vac. P. M. Jonker):
A. Hilbers te Enschedé-W. en B. van Sme
den te Rotterdam-Z. Beroepen te IJmuiden:
C. Verhage te Broek onder Akkerwoude,
die bedankte voor Driebergen.
Geref. Kerken
Aangenomen naar Rotterdam (voor de
Stichting Jeugdhaven): P. A. E. Sillevis
Smitt te Mechelen (België). Bedankt voor
Apeldoorn (vac. wijlen P. C. de Bruyn):
R. Ypma te Emmen.
Geref. Kerken Art. 31 K.O.
Aangenomen naar Scheveningen: Jac. v.
Nieuwkoop te Amsterdam-C.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Wageningen: H. Ligtenberg
te Rotterdam-W.
Geref. Gemeenten in Nederland
Tweetal te Vlaardingen: M. v. d. Ketterij
te Alblasserdam en dr. C. Steenblok te
Gouda.
ADVERTENTIE
Zuiver en ontsmet uw huid
met de helder vloeibare
D.D.D. De jeuk bedaart,
de ziektekiemen worden
gedood en de huid geneest
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
VLOEISTOF
BALSEM
ZEEP
Plaag. Op vele plaatsen in Zuid-Marokko
zijn zwermen sprinkhanen neergedaald.
Men vermoedt dat deze de voorhoede
vormen van de invasie, dié voor het
einde van de maand is voorspeld.
Kleindochter. In de kapel van het kasteel
Wallsee, gelegen aan de Donau nabij
Amstetten (Neder-Oostenrijk) is het
huwelijk ingezegend van de 24-jarige
kleindochter van keizer Frans-Joseph,
aartshertoging Therèse-Elizabeth van
Habsburg-Lotharingen, met de 29-
jarige Beierse prins Rasso von Wittels-
bach.
Vlucht. Verleden week zijn 152 Oost-
Duitse politiemannen, onder wie vier
officieren, uitgeweken naar West-Ber-
lijn. Dit was het grootste aantal voor
een week sedert de onlusten van Juli
1953 in Oost-Duitsland.
Watersnood. Ten minste 44 mensen zijn
omgekomen of worden vermist in zes
Staten in 't Noord-Oosten van de Ver
enigde Staten, die van overstromin
gen te lijden hebben, als gevolg van
aanhoudende regen. Volgens het Ame
rikaanse Rode Kruis zijn de woningen
van 6900 gezinnen verwoest of bescha
digd.
Vrouwen. Voor het regeringspaleis te
Buenos Aires heeft de politie Maan
dag een groep van ongeveer vijftig
mensen, merendeels vrouwen, die een
betoging voor Perón hielden, verdre
ven. In het gebouw van de Argentijnse
ambassade te Santiago is een zelfge
maakte tijdbom tot ontploffing geko
men. Een afdeling van de Chileense
politie, die het gebouw afzette, vond
een pamflet met de woorden: „Leve
Perón". „Leve het algemene vakver
bond".
Hertrouwd. In het doorgangskamp van
Friedland (West-Duitsland) bevindt
zich een klein stapeltje telegrammen,
bestemd voor terugkerende voormalige
Duitse burger- of krijgsgevangenen,
waarin hun wordt verzocht: „Wees zo
goed niet bij mij terug te komen"
Het zijn telegrammen van vrouwen,
die niet voor het begin van dit jaar
levenstekenen van hun mannen had
den ontvangen en die inmiddels her
trouwd waren.
Sneeuw. Koude Poollucht is Oostenrijk
binnen gekomen. Er viel sneeuw op
duizend meter hoogte. Ook in delen
van Scandinavië is sneeuw gevallen.
Nagedachtenis. In 1919 werd de naam van
Francesco Vallone vermeld op een oor
logsmonument ter nagedachtenis van
de PTT-functionarissen uit Napels, die
in de eerste wereldoorlog zijn gesneu
veld. Francesco, die gevangen geno
men was en later terugkeerde, is er
eindelijk in geslaagd zijn naam van
het gedenkteken verwijderd te krij
gen.
Kussen De baarden, die in Boeganda wor
den afgeschoren ter gelegenheid van
de terugkeer van vorst Moetesa II, zul
len worden gebruikt als vulsel van een
kussen, waarop de kabaka thans
dertig jaar oud bij de jaarlijkse
herdenking van de 3Óste November
1953 zal plaats nemen. Op die dag
ging de koning op Brits bevel in bal
lingschap. Tijdens de feestelijke in
tocht van Moetesa hadden de weinige
achtergebleven wakers van de groot
ste gevangenis van het land, die op
korte afstand van het paleis ligt, hun
handen vol met zeshonderd gevange
nen die in opstand waren gekomen.
Aan de zijde der gevangenen werden
één dode en zestien gewonden geteld,
terwijl bij de bewakers zes man zwaar
werden gewond.
Opgehouden. De vijf Britse oorlogssche
pen die een bezoek aan Leningrad
hebben gebracht, zijn kort na hun ver
trek voor de thuisreis voor anker ge
gaan, nadat de Sovjet-marine had la
ten weten dat er gevaar kon dreigen
van drijvende mijnen, die door stor
men waren losgeslagen. De oorlogs
bodems zouden de reis voortzetten,
wanneer eventuele mijnen konden
worden waargenomen. Het vertrek uit
Leningrad was al eerder uitgesteld
wegens het stormachtige weer.
Revisie. Het Amerikaanse hooggerechts
hof heeft gunstig beschikt op een ver
zoek van veertien communistische lei
ders om herziening van hun proces. Zij
werden in 1952 elk tot vijf jaar gevan
genisstraf en een boete van tien dui
zend dollar veroordeeld op beschuldi
ging van het propageren van het om
verwerpen van de regering door mid
del van geweld.
^ocU ió Uet zo
HET VERSCHIL tussen leven en dood
is niet altijd even duidelijk. Dit klinkt
mysterieus, maar een ieder die een paar
graankorrels in de hand houdt, zal de
waarheid hiervan beseffen, zodra hem ge
vraagd wordt aan te wijzen welke graan
korrels nog in leven zijn en na de uitzaai
zullen kiemen, en welke korrels geen le
venskracht meer bezitten. Die vraag blijkt
niet te beantwoorden, omdat
we aan de stof zelf niet kun
nen zien of zij al dan niet le
ven in zich draagt. Bij dieren
lijkt de vraag of er nog leven
aanwezig is gemakkelijker te
beantwoorden, doch dit is
m.aar schijn. In de eerste
plaats kunnen zich allerlei
grensgevallen voordoen - ook bij de mens
-, maar in de tweede plaats gedragen som
mige dieren zich wat dit betreft al net als
de graankorrels.
Een typisch voorbeeld hiervan geven ons
de beerdiertjes, microscopisch kleine we
zentjes die zich in het water duidelijk als
levende diertjes gedragen. Verdampt nu
het water, dan droogt het beerdiertje uit,
krimpt ineen en verschrompelt tot een
deeltje organische stof, waarin geen leven
meer te bekennen is. Leeft het nu, of leeft
het niet? We kunnen daar werkelijk geen
antwoord op geven, tenzij we weer het
water te hulp roepen. Dan kan men het
diertje onder een microscoop zien opzwel-
spionnen juist onder stonden. Meteen viel len, het neemt de oorspronkelijke vorm
het gevaarte omlaag en bonkte zwaar neer weer aan, het wordt doorzichtig, steekt de
op hun misdadige schedels. Dit was zelfs pootjes uit, kortom, na korte tijd in voch-
voor de hardhoofdige spionnen teveel en tige omgeving kruipt het diertje weer vro-
met een diepe zucht gingen zij door de lijk rond, als had er in het geheel geen
knieën. „Gelukt!", riep Panda verheugd, periode van schijndood bestaan.
„Kom Pat, nu gauw de kapitein halen, die Heeft de uitdrogingstoestand slechts
zal die schurken wel opsluiten!" enkele weken geduurd, dan kan het beer-
N
diertje reeds na 10 minuten weer tot leven
worden gewekt, maar is het organisme
een jaar of langer uitgedroogd geweest,
dan kan het ontwaken een half uur, een
uur of nog langer duren. Naarmate de
uitdrogingstijd langer is geweest, gaat het
ontwaken progressief steeds langzamer,
tot tenslotte de schijndood in een werke
lijke dood is overgegaan en niet meer tot
leven kan worden gebracht.
De tijdsduur van de schijn
dood kan wel 10 tot 15 jaar
bedragen, maar hiermee is
het maximum wel zo onge
veer bereikt.
Dergelijke verschijnselen
y van schijndood treffen we
niet alleen aan bij de
beerdiertjes en raderdiertjes, maar even
eens bij grotere dieren zoals insecten of
slakken. Het is voorgekomen, dat een in
sect (blabs fatidica) in een doosje vergeten
werd, doch na 6' jaren weer tot nieuw le
ven ontwaakte, hoewel het dier onder
normale omstandigheden slechts een korte
tijd leeft. Iets dergelijks overkwam een
slak, behorend tot de soorten die zich ge
heel in het slakkenhuisje kunnen terug
trekken, waarna de opening door een plat
schildje hermetisch wordt afgesloten. Ja
renlang kunnen deze dieren in schijnbaar
verdroogde toestand bewaard worden, om
door een toevallige bevochtiging weer tot
leven te komen, tot grote verbazing van
de verzamelaars.
We kunnen van dit onderwerp geen af
scheid nemen, zonder nog iets te hebben
gezegd over de hele en de partiële dood.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
