Eerste DC 8 over twee
jaar vliegklaar
Wielrijders bleken de grootste
verkeerszondaars te zijn
SïftTE (X
777
Baardige
mannen
getuigen
Agenda voor
Haarlem
Politiecorps won alle mooie prijzen
van winkelweek-wedstrijd
STftTE (XPgESS777
Een grap
Tentoonstellingen in Amsterdam
Straalvliegtuigen voor KLM
Pijlvleugel-type dat op tien km.
hoogte „boven het weer" kan vliegen
sAcüwz.
Veendam in rep en roer
Tweede verkeersactie:
Tien percent der gecontroleerde
vrachtauto's vertoonden gebreken
Voor mij
de nieuwe
Aiï zo zacht
In kunsthandel en museum
dvsrm
Examens
Ambtenaar bij Rampschade
bureau nam steekpenningen
Gevangenisstraf voor
verkeerszondaren
Binnenstad-nota
Amsterdam kwam niet
aan de orde
Luchtvaartdelegatie uit
Ceylon onderhandelt met
KLM
Anderhalf jaar geëist voor
gefingeerd vorstverlet
DONDERDAG 17 NOVEMBER 19 5 5
Omtrent de gisteren gemelde bestelling
van acht Douglas straalverkeersvliegtuigen
door de K.L.M. wordt nader bekendge
maakt dat het toestel in kwestie, de Dou
glas DC-8 een geheel metalen laagdekker
met een pijlvleugel is. De vleugel maakt
aan de achterzijde een hoek van circa zestig
graden met de romp. Het is de bedoeling,
dat het vliegtuig vier turbinestraalmotoren
van het type Pratt en Whitney krygt. De
motoren worden aan uitsteeksels onder de
vleugelvoorrand in gondels gemonteerd.
De DC-8 zal zyn vluchten over de lange
afstanden maken op hoogten van tiendui
zend tot twaalfduizend meter, zodat zij
„boven het weer" zal vliegen. Het toestel
krijgt een ,slecht-weer-radarinstallatie",
die de bemanning in staat stelt reeds op
grote afstand kennis te krijgen van slecht
weer op de route, zodat dit ten gerieve van
de passagiers zal kunnen worden omvlogen.
Het maximum-startgewicht van het vlieg
tuig is 116.678 kg; de maximum betalende
lading is 12.000 kg.
1-Iet toestel is 42,48 meter lang, heeft een
vleugelwijdte van 41,07 meter en een totale
hoogte van 12,90 meter. Het vleugelopper
vlak beloopt 241 vierkante meter; het leeg
gewicht 50.722 kg.
K. L. M. vooraan
De K.L.M. is de eerste niet-Amerikaanse
maatschappij die op dit type straalvliegtui
gen een bestelling geplaatst heeft.
De Douglas-fabriek is ongeveer vier jaar
geleden met het ontwerpen van de DC-8
begonnen. Zij heeft eerst gewacht of de
Amerikaanse luchtmacht ook belangstel
ling voor dit type zou tonen, maar toen
dit niet aanstonds het geval bleek, is zij
voor eigen rekening gaan berekenen en
tekenen van het ontwerp. Zij was zeer
geheimzinnig met het geven van inlichtin
gen en pas in Mei 1955 zijn enige bijzonder
heden over afmetingen e.d. van het toestel
gepubliceerd. Het ontwikkelingswerk heeft
tot dusverre zestien millioen gulden gekost.
Eind October deelde Douglas mede, dat met
de fabricage een begin was gemaakt en dat
alles er op zou worden gezet minstens één
DC-8 vliegklaar te hebben in het begin
van 1958.
Nat Paschall, vice-president van de af
deling verkoop burgerluchtvaart van Dou
glas heeft in het vakblad „Shell Aviation
News" verteld, dat de vraag naar een tank
vliegtuig met straalmotoren voor de Ame
rikaanse luchtmacht gedurende meer dan
een jaar vliegtuigfabrikanten in de V. S.
heeft doen aarzelen om met het ontwerpen
van een straalverkeersvliegtuig te beginnen
of voortgang te maken. Toen de luchtmacht
ADVERTENTIE
Hebt U dit
boekje al ingezien?
Daario getuigen:
Verttokte zeep- en kwastpatiepten
Mannen die slechte ervaringen had
den met andere electrische scheer-
apparaten
Mannen met een scheerervaring van
25 jaar en meer
Mannen die na grondige verge
lijking hun keuze maakten
Mannen met een tere huid, maar
óók mannen met zg. prikkeldraad-
baarden
Gtnirt U nog niet dagelijks van het
gemak en de tijdbesparing van droog-
scheren Vraag dan eens ïij Uw hande
laar dit boekje ter inzage en de
BRAUN SHAVER op proef!
TYPE
Siandoard f 34.75
de Luxe f 59.75
scheert 3* sneller èn imQtid, schoon
Imp. N.V. H«p4, Nwo Harangr. 11. A'dam, Tal. 48882
DONDERDAG 17 NOVEMBER
Luxor: „French Can Can", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Minerva: „Anna", 14 jaar, 8.15 uur.
Cinema Palace: „Geen moment zonder stu
dent", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Ciske de Rat", 14 jaar. 7 en 9.15 uur. Studio:
„Plotseling zeven dochters", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Lido: „Vadertje Langbeen", alle
leeft., 6.45 en 9.15 uur. Frans Hals: „Chan
tage", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Long
John Silver", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Gebouw
H.J.M.V., Lange Margarethastraat: 20 uur,
Ned. Ver. voor Sex. Herv. Spreker: Jac. L.
Griep. Sionskerlt, Eksterstraat: 20 uur. Coos
van Hoboken draa>gt voor „Job". Brink-
mann: 20 uur, Volksuniversiteit. Cursus
spreken in het openbaar door de heer K.
Schuitema.
VRIJDAG 18 NOVEMBER
Minerva: „A star is born", 14 jaar, 8.15
uur. Cinema Palace: „De mooiste vrouw ter
wereld", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.1$ uur. Rem
brandt: „Ciske de Rat", 14 jaar, 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Lido: „Meisjes voor Tanger",
18 jaar, 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„Detective Callanghan grijpt in", 18 jaar,
2.30, 7 en 9.15 um\ Roxy: „Tijdbom", 14 jaar,
2.30, 7 en 9.15 uur. Luxor: „French Can
Can", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Frans Hals
museum: 20 uur, Volksuniversiteit. Muziek-
cursus door Paul Chr. van Westering. Waal
se Kerk, Begijnhof: 20 uur, Concert door het
fanfarecorps „Wilhelmina" uit Santpoort,
o. 1. v. Jan Groot. H. Lasschuit, orgel.
Vleeshal, Grote Markt: 20 uur, Opening
bazar ten bate van het Harmonie-orkest
„Haarlem".
Studio: „Warenhuis op stelten", alle
leeft., 2.15 uur en „De Pickwickclub", alle
leeft., 7 en 9.15 uur.
aan Boeing opdracht gaf, van haar 707-type
een tankvliegtuig-versie in grote aantallen
te bouwen, was de spanning gebroken en
konden de andere fabrieken zich gaan toe
leggen op andere typen. Van deze andere
is Douglas kennelijk het verst gevorderd.
Paschall voorspelde in Maart van dit jaar,
dat de eerste bestelling voor een verkeers
vliegtuig met straalmotoren zonder twijfel
zou voortspruiten uit concurrentie-over-
wegingen en dat deze bestelling de oorzaak
zou zijn van een keten van bestellingen
door andere maatschappijen, die er alle
maal op zouden staan, de nieuwe vliegtui
gen vóór de concurrenten te ontvangen.
Kettingreactie van bestellingen
Sinds de „Pan American World Airways"
op 13 October bekend maakte dat zij twin
tig Boeing 707 en vijfentwintig Douglas
DC-8 toestellen had besteld, liet „United
Airlines" op 25 October weten, dat zij der
tig DC-8's had besteld. Daarna volgde de
Amerikaanse „National Airlines" met een
bestelling van zes DC-8 machines en „Ame
rican Airlines" met een opdracht voor het
bouwen van dertig 707 toestellen.
Eind October bleek dat ook de Scandina
vische luchtvaartmaatschappij SA.S van
plan is, DC-8 vliegtuigen aan te schaffen,
maar dat de KLM met haar onderhandelin
gen toen verder was dan de Scandinaciërs.
Nu de KLM haar bestelling publiek heeft
gemaakt, zullen de andere niet-Amerikaan
se luchtvaartmaatschappijen stellig met
spoed volgen.
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Be
vorderd tot doctor in de wis- en natuur
kunde op proefschrift getiteld: „The Inbo
rn ogenity of the Blood Plasma Inorganic
Phosphate Fraction. Determination of Phos
phate and Inulin Clearances in the Rat" de
heer B. N. Bachra.
Bevorderd tot arts: J. R. Mellema, H.
Sanches, H. J. Dokter, M. D. Jurrema, C.
d. Lelieveld en L. Willet, Amsterdam. Arts
examen le gedeelte: mevra V. A. Nieuwen -
huizeTrier, mej. H. W. M. van Swaay en
de heren H. Eenhoorn, B. W. Ketting, Am
sterdam en W. v. d. Berg, Zaandam.
Leiden: Candidaatsexamen F Wis- en
Natuurkunde: J. B. M. Laauwen, Rotter
dam. Doctoraal examen Scheikunde: mej.
L. C. Habraken, Leiden; mevr. F. Cohen'
Fernandes, Leiden; H. J. L. Schurmans,
Oegstgeest; J. A. Duiser, Leiden; C. P.
Auwerda, Den Haag.
De 31-jarige enquêteur bij het Ramp
schadebureau te Rotterdam, T. M. J. van
H. heeft voor de Rotterdamse rechtbank
terecht gestaan. Hem was ten laste gelegd
dat hij een cliënt, de 56-jarlge winkelier
A. D. Th. de G. uit Rotterdam, die een
aanvraag om schadevergoeding had inge
diend, zou hebben bewogen tot afgifte van
f 150. De ambtenaar zou de winkelier ge
zegd hebben, dat enkele posten in de aan
vraag niet klopten. De G. zou daar volgens
hem last mee, krijgen, maar voor f 150 zou
hij alles voor hem in orde maken.
De verdachte ontkende, maar de heer De
G. bevestigde, evenals zijn echtgenote, deze
gang van zaken. Zij zeiden het geld te heb
ben gegeven.
Op grond van de getuigenverklaringen
eiste de officier van justitie zes maanden
gevangenisstraf en ontzegging uit het recht
om ambtenaar te zijn gedurende vijf jaar.
De raadsman bestreed de getuigenverkla
ringen.
De uitspraak wordt over veertien dagen
gedaan.
De Rotterdamse rechtbank heeft de 63-
jarige directeur van een N.V., C. P. N., ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van twee
weken en intrekking van zijn rijbewijs voor
de tijd van één jaar, omdat hij onder in
vloed van sterke drank in zijn auto had
gereden.
De 41-jarige J. J. V. uit Ridderkerk, die
eveneens onder invloed van alcohol met
zijn auto over rijksweg no. 13 had gereden
toen deze weg was afgesloten wegens het
vervoer van vliegtuigen, werd veroordeeld
tot een gevangenisstraf van twee weken.
Zijn rijbewijs werd voorwaardelijk inge
trokken voor de tijd van zes maanden.
Tot hechtenisstraffen van twee weken
werd veroordeeld de 41-jarige H. G. uit
Krimpen aan de IJsel.' G. was in zijn woon
plaats op de rijksweg naar Gouda linksaf
geslagen, terwijl zijn richtingwijzer naar
rechts stond. De bestuurder van een auto,
die daardoor op hem inreed, liep ernstig
lichamelijk letsel op.
De uitslag van een te Veendam ter ge
legenheid van een winkelweek door de
gezamenlijke winkeliers uitgeschreven
wedstrijd, waarvoor als hoofdprijs een
auto was uitgeloofd, heeft grote opschud
ding gewekt. Niet alleen de drie hoofdprij
zen maar bovendien nog vijftien andere
van de achtenveertig beschikbaar gestelde
prijzen werden in de wacht gesleept door
leden van het Veendammer politiecorps.
Men had in het centrum van de plaats
een grote hoeveelheid aardappelen opge
stapeld. Tijdens de winkelweek werden
bonnen verstrekt, die recht gaven op deel
neming aan de wedstrijd. De opgave was
het juiste aantal aardappelen vast te stel
len. Dit was mogelijk, daar men de aard-
appelen in één laag had1 gelegd op een soort
pyramiae, die bekroond werd met de als
hoofdprijs uitgeloofde auto. Tal van ama
teur-en vakfotografen probeerden de op
lossing te vinden door foto's te nemen en
daarvan vergrotingen te maken, zodat zij
de aardappelen thuis konden tellen.
Ook leden van het Veendammer politie
corps pasten deze methode toe. De bepaling
was gemaakt, dat aan één persoon slechts
één keer een prijs zou worden toegekend.
De Veendammer politiemannen leverden
een groot aantal deelnemerskaarten in, die,
naar achteraf bleek, allen dezelfde uitslag
vermeldden. De kaarten waren gesteld ten
name van vrijwel alle leden van het corps.
Tijdens de in Juni en Juli gehouden tweede
landelijke verkeersactie door rijks- en ge
meentepolitie is een zeer groot aantal pro
cessen-verbaal opgemaakt. Het voornaam
ste doel dezer actie was de technische con
trole op vrachtauto's. Bijna 48.000 wagens
werden onderzocht en 5529 processen-ver
baal waren er het gevolg van. Bij de con
trole van 7452 andere motorvoertuigen
werden nogmaals 528 processen-verbaal
opgemaakt. Zeventig voertuigen werden
uit het verkeer genomen.
Rijks- en gemeentepolitie letten ook
scherper dan normaal op de gedragsregels
van alle weggebruikers. Wegens wangedrag
op verkeersgebied werden 57.441 verbalen
opgemaakt, waarvan bij het gemotoriseer
de verkeer 17.153, het langzame verkeer
39.769 en onder de voetgangers 509. In tien
gevallen werd een automobilist bekeurd
wegens het gevaarlijk openen van autopor
tieren.
Het aantal gecontroleerde kenteken- er.
rijbewijzen bedroeg 245.258. Het bleek, dat
2253 kentekenbewijzen niet deugden en
1482 bestuurders zonder geldige rijbewij
zen reden. Dat was één tot anderhalf per
cent van de getoonde papieren.
De toestand van vele vrachtauto's was
bedenkelijk. Ongeveer tien percent van de
nagekeken wagens vertoonde een of ander
gebrek.
Tegen wielrijdei-s is in verhouding verre
weg het grootste aantal processen-verbaal
opgemaakt, speciaal wegens overtreding der
gedragsregels.
In welk gedeelte van het land het aantal
verkeerszondaars het grootst is, kan moei
lijk worden nagegaan, omdat de sterkte
van het controle-apparaat naar gemeente
en arrondissement verschilde en de ver
keersdichtheid ook een grote rol speelt. In
de districten Rotterdam, Roermond, Den
Bosch, Maastricht en Den Haag, Amster
dam en Utrecht werden 4000 a 8000 proces
sen-verbaal opgemaakt.
Bij de telling bleek het juiste aantal aard
appelen 6432 te bedragen. Dit cijfer kwam
ook voor op alle kaarten, die door de po
litiemannen ingeleverd waren. Bovendien
waren er nog 29 andere goede oplossers.
Bij de trekking bleek bovendien vrouwe
Fortuna de politie uitermate gunstig gezind
te zijn. De hoofdprijs, de auto, viel aan een
politieman ten deel, de tweede prijs, een
televisie-toestel, eveneens. Ook de derde
prijs, een bromfiets, ging naar een politie
man, evenals de zesde prijs. Verder vielen
nog veertien prijzen ten deel aan politie
ambtenaren, waarbij ook de inspecteur van
het corps.
Deze uitslag heeft een enorme opschud
ding verwekt, allerlei insinuaties en be
schuldigingen deden de ronde. Het actie
comité heeft de afwikkeling van de wed
strijd: voorlopig geschorst. Intussen waren
de gelukkige prijswinnaars reeds op de
hoogte gebracht.
De leden van het politiecorps hebben gis
termiddag vergaderd. Op voorstel van de
inspecteur werd besloten de prijzen te ac
cepteren maar ze daarna ter beschikking
te stellen van liefdadige instellingen.
De Amsterdamse raad is tijdens de ver
gadering van Woensdag niet toegekomen
aan de behandeling van de binnenstad
nota. Tijdens een extra-vergadering heden
avond zal de nota aan de orde komen.
Zonder veel discussie werd besloten tot
het aangaan van twee leningen ten bedrage
van respectievelijk 25 en 10 millioen gul
den, beide met een looptijd van 40 jaar.
Voor de werken voor de aansluiting van
de bij Schellingwoude te bouwen brug ver
leende de raad een crediet van f 11.600.000.
Voor een onderdeel van de restauratie van
de Universiteitsbibliotheek werd 1348.000
crediet verleend.
Een luchtvaartdelegatie uit Ceylon is in
ons land aangekomen ter verdere uitwer
king van de basisovereenkomst, die tot
stand is gekomen tussen de regering van
Ceylon en de KLM over het gezamenlijk
stichten van een luchtvaartmaatschappij.
Op het ogenblik onderhoudt de luchtvaart
maatschappij in Ceylon, „Air Ceylon", een
dienst tussen Ceylon en India. Het ligt in
de bedoeling, dat „Air Ceylon" haar lucht-
vaartnet gaat uitbreiden, in samenwerking
met de KLM. Een luchtlijn tussen West-
Europa via Colombo naar het Verre Oosten
wordt overwogen.
In de basisovereenkomst, die in principe
is tot stand gekomen, is men er van uit
gegaan, dat de KLM een minderheid van
aandelen zal inbrengen, de technische ken
nis zal leveren en waarschijnlijk ook enig
materieel.
ADVERTENTIE
In Amsterdam is een kunsthandel terug
gekeerd: Santee Landweer heeft expositie
ruimte gevonden in een allercharmantst
tuinhuis dat ontworpen zou kunnen zijn
met een schilderij van Utrillo voor ogen.
Men vindt het achter het huis van de be
kende waaierverzamelaar E. Tal aan de
Prinsengracht 1083. Beter had mr. C. P.
baron van der Feltz het dertigjarig bestaan
van deze zaak, waarvan hij directeur is,
niet gevierd kunnen krijgen.
De kunsthandel, voor zover deze nog be
staat, kan een belangrijke functie hebben
in het Amsterdamse culturele leven. Want
wanneer we alleen van het Stedelijk Mu
seum afhankelijk waren, zouden we toch
het een en ander hebben moeten missen.
Ik denk bijvoorbeeeld aan het werk van de
in Frankrijk nog steeds zeer belangrijk
geachte schilder André Marchand, dat in
de musea van Den Haag en Eindhoven en
in de kunsthandel Santee Landweer ver
toond werd. Vóór de oorlog al heeft Santee
Landweer ons met het werk van de naar
mijn smaak hier te weinig bekende Marquet
geconfronteerd. In de geschiedenis van
deze kunsthandel komen verder exposities
van werk van de schilders Utrillo, Chagall,
Chirico, Dufresne en de beeldhouwers Des-
piau en Malfray voor. Verscheidene jonge
Nederlanders hebben hier gedebuteerd. In
sommige opzichten wordt in de kunsthan
del democratischer gewerkt, omdat een
publiek van smaak mede de aard van de
exposities bepaalt. Erkend zij dat de nood
wel tot verhuren van de expositieruimte
dwong, waarbij het moeilijk vol te houden
was zich te bepalen tot het beste.
Tot 23 November toont Santee Landweer
werk van schilders en beeldhouwers van
het huis, zoals men dat wel noemt. We
ontmoeten onder meer werk van Stephaan
Couwenberg, die lange tijd in de leiding van
deze kunsthandel zat. Er is ook een tapis
serie, in Aubusson vervaardigd naar een
Wat zoudt ge doen in dit ge
val:
Ge wordt tijdens uw ijverige
werkzaamheden op kantoor
opgebeld door een meneer, die
zich noemt „de voorzitter van
de vereniging van millionnairs
ter behartiging van de belan
gen van hardwerkende huis
vaders die het niet breed heb
ben". Deze meneer zegt u in
indrukwekkende bewoordingen
en met een sonore stem, dat
zijn vereniging na ampele be
sprekingen in bestuurskader
heeft besloten, u te adopteren
als een van de begunstigden
der organisatie; zulks betekent
dat u jaarlijks in het genot van
een ruime financiële bijdrage
zult worden gesteld, terwijl
ook uw huishuur en uw on
kosten van vervoer, eventueel
van auto, zullen worden ver
goed.
De sonore stem wacht even,
om u gelegenheid te geven een
paar maal te slikken en uw
positieven links en rechts bij
elkaar te rapen, alsmede uw
kluts op te zoeken, die ge kwijt
raakte en terug te komen in
het veld, waaruit ge ongetwij
feld uitgeslagen waart. Zij
geeft u in deze pauze de gele
genheid, uw dank te betuigen
en te zeggen, dat die million
nairs dat nu echt niet hadden
moeten doen, maar dat ge hun
desalniettemin zeer dankbaar
zijt, en dat het juist zo uitste
kend te pas komt, aangezien
ge grote onkosten buiten uw
schuld hebt gehad.
Buiten uw schuld, natuurlijk,
beaamt de sonore stem min
zaam. Wij hebben u dan ook
geadopteerd omdat ons bekend
is, hoe rechtschapen en voor
beeldig uw levenswandel is als
mens en als huisvader, wat
twee heel verschillende vor
men van levenswandel zijn. Ge
zegt zwak-protesterend, dat ge
i zeer bewust bent van uw
fouten, maar ja, een mens doet
zijn best, nietwaar, en we val
len allemaal wel eens, maar
och, wie na het vallen weet op
te staan nou ja, een mens is
zwak, maar er zijn zwakken en
zwakken, en men moet ten
slotte in de gaten houden dat
men niet voor zijn plezier op
de wereld is en dat er plichten
zijn, die men niet kan verwaar
lozen. En.
Maar dan wordt uw gesta
mel onderbroken door een ge
grinnik van de sonore stem, en
zij zegt hikkend van de lach,
dat ge wel mocht wensen dat
het waar was van die million
nairs, maar dat ge er danig in-
getippeld zijt, want dat het
maar een grap is van uw beste
vriend Jodocus en de sonore
stem wordt de ginnegappende
stem van Jodocus, die zich uit
put in plezierige beschrijvin
gen van uw verbouwereerd
heid en dan klikt de telefoon.
Wat zoudt gij, lezer, doen in
dit geval?
Ik hoop dat ge genoeg zin
voor humor hebt om de grap
van Jodocus te waarderen,
doch ik vrees dat ge, bij al uw
betuigingen van bewondering
voor de charmante geestigheid
van uw vriend, in stilte de er
gernis over het geslagen figuur
en de onvergefelijke naïeviteit
moeilijk zult kunnen verteren.
Ik vrees bovendien, dat de
vriendschap tussen u en Jodo
cus enigszins te lijden zal heb
ben, ook al zult ge hem bij uw
volgende ontmoeting verzeke
ren dat ge het een kostelijke
grap vond en dat ge het hem
geenszins kwalijk neemt.
Misschien zult ge zeggen dat
een dergelijk geval in het leven
niet of zeer zelden zal voor
komen, omdat er zo weinig
mensen zijn die de aparte soort
humor van Jodocus bezitten en
ook weinig lieden die de naïe
viteit kunnen opbrengen om
dadelijk te geloven in de goed
geefse millionnairs, om nog
maar te zwijgen van hun lust
tot het belonen van rechtscha
pen levenswandels.
En toch, sceptici, spelen der
gelijke gevallen zich ieder jaar
in groten getale af, ieder jaar
omtrent November en in ieder
gezin op zijn beurt.
Gij zijt het dan niet, die het
slachtoffer wordt, doch een
kind dat van de kleuterleeftijd
naar rijpheid worstelt. En het
Is niet jodocus die de sinistere
grap uithaalt, doch het zijn de
ouders van dit kind zelf. En
het wordt niet blij gemaakt
met een sprookje van goed
geefse millionnairs, die de
rechtvaardigheid belonen, doch
met het sprookje van een Goe
de Heilige Man, die begin De
cember naar rato van de braaf
heid zijner klanten met gulle
hand waardevolle zaken uit
deelt. En als dat kind geheel
en al verdiept is in zijn geloof
aan deze sprookjesachtige ze
geningen, komt de grinnikende
stem van deze of gene ver
tellen dat het humbug is. En
dat zijn ouders jarenlang voor
Heilige hebben gespeeld en dat
het er eigenlijk dik boven op
lag, doch dat het er heerlijk is
ingetippeld. En dat het voor
taan afgelopen is met het ge
leuter van schoorsteen en
schoen en hooi voor het paard
en zwarte knechten en speel-
goedland en mijter en staf,
maar dat het toch wel leuk is
geweest voor de ouders.
Het was immers ook zo leuk
voor Jodocus zelf.
Dit zij allemaal even gezegd
in duidelijke beelden, omdat
het in gevoelige kinderharten
ongeneeslijke wonden kan
slaan, zo ruw te worden ge
confronteerd met zijn eigen
domheid en goedgelovigheid.
Het zal zich misschien voor
nemen nooit meer goedgelovig
te zijn. Niet meer in wonderen
en beloningen te geloven en de
volwassenen steeds met grote
achterdocht te bezien.
Om de grinnikende Jodocus
achter de valse baard te ont
dekken.
Er zullen vele kinderen zijn
die spottend heenwandelen
over deze drempel en er verder
niet meer aan denken, doch ik
ken er eentje, die zich voort
durend schaamt over zichzelf
en uit pure reactie weigert om
de bonte stoet van Sint en
zwarte Pieten nog een blik
waardig te keuren.
Bij dit kind roept het ge
schetter der Sinterklaasliede
ren de herinnering wakker aan
het allermooiste uit zijn jeugd,
dat plotseling gestorven en
verdwenen is. En aan de be
kwaamheid waarmee zijn dier
baarste en vertrouwdste fami
lieleden jarenlang de comedie
hebben gespeeld, waarbij niet
zelden het sprookje werd ge
bruikt als dwangmiddel voor
gedrag en vlijt.
O. Zit het zo in elkaar bij die
volwassenen, zal dit kind on
bewust hebben gedacht. Dus ze
plakken een baard aan en
lachen je later uit omdat je
het grinnikende gezicht van
Jodocus er niet achter hebt be
speurd. O, gaat dat zo.
Wat zoudt ge doen, lezer, als
Jodocus u vandaag opbelde?
Wat moet ge het gekwetste
kind vertellen, om de wonde te
helen?
Ik weet het niet. J. L.
karton van de Hongaar Sandor Torday, die
Santee Landweer in Parijs helpt vertegen
woordigen en er toe kon meewerken dat
hier 26 November een expositie wordt ge
opend van werk van de nu al zo bekende
jonge Franse schilder Bernard Buffet.
Het is de vraag of een Amsterdamse
kunsthandel te voorschijn zou durven
komen met het werk van de Duitse schil
deres Lily Benz, dat de directie van de
gemeentemusea tot 12 December in Fodor
laat zien. Deze expositie wordt gemoti
veerd door het feit dat occulte fenomenen
de inhoud vormen van het leven van Lily
Benz en „dus ook van haar schilderkunst".
„Mogen we dit werk naar zuiver aestheti-
sche maatstaven beoordelen?" zo schrijft
men verder in de catalogus. „We weten het
niet. Het lijkt ons belangrijk dit probleem
aan het publiek voor te leggen."
Geachte directie, zou ik willen antwoor
den, toon dan toch maar liever dat wat
voor u geen probleem meer oproept. Zoals
de ijzerplastieken van de Deense beeld
houwer Robert Jacobsen, die tot 12 Decem
ber in de nieuwe vleugel van het Stedelijk
Museum te zien zijn. Deze nonfiguratieve
zaken hinderen tenminste niet. Overigens
lijken een zonnewijzer of een radar-antenne
me interessanter
Warmer wordt men wellicht gestemd op
de tentoonstelling, bij Magdalene Soth-
mann, van schilderijen en aquarellen van
Hans Engelman, die een paar jaar geleden
in Haarlem bij Leffelaar debuteerde. In
Engelman's werk is een grotere zekerheid
gekomen. Zijn wijze van uiten is die der
expressionisten. Men voelt dat zijn portret
ten moeten lijken. Enkele zijner modellen
kennende mag ik dit bevestigen. Bijzonder
is dat van zijn vrouw in het rood. Uit
stekend zijn ook de typeringen van het
lichaam in andere doeken, waarop dit
figuurtje, zelf een schilderes met talent,
voorkomt. Ik heb een voorkeur voor het
genoemde portretje, mede omdat het even
uit het gehele kleurengamma valt, dat, hoe
wel goed, me misschien toch iets te zeer
hetzelfde is in al deze schilderijen en aqua
rellen. Engelman lijkt me namelijk in staat
meer verschillen in stemming te kunnen
vertolken. Interessant is overigens wat hij
doet met ons landschap. Een schilderij van
de Buiksloterdijk, een landschap dat ik
toevallig goed ken, is een ding waarin ik
kan meegaan. Hier en daar lijken Engel
man's doeken misschien wat gemakkelijk
gedaan. Men vergisse zich echter niet. Som
mige aquarellen naar een slapend figuur
zijn uitstekend van tekening der verkortin
gen en tonen een betrekkelijk scherp obser
veren en realiseren.
En dan is er tenslotte nog de tentoon
stelling van werk van de bekende Belgische
schilder Edgard Tytgat bij Martinet en
Michels (tot 1 December). Veel van wat hier
prijkt is al eerder in Amsterdam vertoond.
Dit quasi naïeve en eigenlijk soms zo
scherp indringende werk boeit altijd weer.
Iets teveel is Tytgat er dan misschien soms
op uit plezier te vinden in ietwat losban
dige onderwerpen, naverteld op zo'n volks
prentachtige manier. Enorm raak is dan
toch die wachtkamer met die twee burger
vrouwtjes! Er is hier ook wat ouder werk
van deze qua kleur zo gevoelige schilder,
die als een even ironiserende moralist veel
wist toe te voegen aan wat we als vertel
lende of genrekunst vóór hem mochten
zien.
BOB BUYS.
De 42-jarige gedetineerde koopman K. T.
S., laatstelijk woonachtig in Goes, is door
de rechtbank te Amsterdam wegens het in
dienen van valse declaratielijsten voor
vorstverlet bij de stichting Sociaal Fonds
Bouwnijverheid veroordeeld tot ander
half jaar gevangenisstraf met aftrek. In
totaal was het fonds voor een bedrag van
f 21.000 benadeeld.
De niet gedetineerde 34-jarige broer van
de verdachte, de forceur G. S. uit Amster
dam, die een bedrag van circa f 3500 zou
hebben ontvangen, werd wegens heling van
dit door valsheid in geschrifte verkregen
bedrag conform de eis veroordeeld tot ze
ven maanden.
