Gladiolenprijzen blijven tegen
verwachtingen in stijgen
Ziekenvervoer uit Haarlemmerliede
Over twee weken zal werk ten Zuiden
van Heemstede voltooid zijn
B en W van Hillegom vragen
4 ton voor enige grote werken
Kort en bondig
Overeenkomst met Haarlem
zal 1 Januari eindigen
Exporteurs in Bollenstreek sluiten
orders èn weddenschappen af
Bosmeertje in Groenendaal
wordt mooier dan vroeger
Tienjarenplan voor
Suriname
Volmaakt duospel van
Johanna Martzy en
Jean Antonietti
Studie-tentoonstelling in
Rijksmuseum
Aquarellen uit achttiende en
negentiende eeuw
13
Locomotief ontspoord door
verkeerde wisselstand
Zes aanhangers van Beria
in Georgië terechtgesteld
Bejaarde bromfietser moet
twee weken „brommen"
Nederlander bij vliegtuig
ongeluk in Canada gedood
B. en W. van Amsterdam
willen maximum-snelheid
Verbetering van
de Kanaalweg
Waterleiding Rijn-Kennemerland
Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer
Mr. Utoyo Ramelan bood
zijn geloofsbrieven aan
Twaalf veesmokkelaars
aangehouden bij Oostburg
DINSDAG 22 NOVEMBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
B. en W. van Haarlemmerliede en Spaarn-
woude stellen de gemeenteraad voor, In
gaande 1 Januari 1956, te eindigen de voor
lopige overeenkomst met de gemeente
Haarlem, inzake het vervoer van zieken
van de gemeente Haarlemmerliede en van
slachtoffers van verkeersongevallen naar
ziekenhuizen, waartoe op 2 Juli van het
vorig jaar In principe werd besloten.
Dit besluit werd genomen in afwachting
van het beschikbaar komen van gedétail-
leerde gegevens inzake het vervoer van
zieken en gewonden. Eind 1954 bleek het
college van B. en W. van Haarlemmerliede
dat spoedige totstandkoming van een defi
nitieve regeling niet kon worden verwacht,
omdat er een groot verschil bleek te be
staan tussen de tarieven, die de gemeente
Haarlem in rekening wenste te brengen en
de tarieven, die het Centraal Ziekenfonds
voor Haarlemmermeer, Rijnland en aan
grenzende gemeenten met diverse particu
liere vervoerders heeft overeengekomen.
In Februari 1955 heeft het ziekenfonds de
betrekkingen met de vervoersdienst van de
gemeente Haarlem verbroken en sedertdien
geen enkel vervoer meer met die dienst
geregeld.
B. en W. hebben in aansluiting op deze
ontwikkeling de plaatselijke doktoren en de
Rijkspolitie er op gewezen, dat vervoer van
zieken en gewonden tot nader order diende
te worden gemeld aan particuliere vervoer
ders, aangesloten bij het Centraal Zieken
fonds Haarlemmermeer en Rijnland. Ech
ter hebben niet alle doktoren aan het drin
gend verzoek voldaan, zodat ook na Maart
j.l. nog in enkele gevallen de G.G. en G.D.
van Haarlem is opgetreden.
Uit een intussen ontvangen declaratie
van de gemeente Haarlem wegens kosten
van vervoer van zieken en van slachtoffers
van verkeersongevallen gedurende 1954 is
gebleken, dat het voormelde Centraal Zie
kenfonds over dat jaar aan de gemeente
Haarlem heeft betaald voor vervoer van
vrijwillig en verplicht verzekerden afkom
stig uit Haarlemmerliede, de door Haarlem
berekende tariefprijs voor particulier ver
voer, verminderd met 10 °/o. Dit bedrag ligt
evenwel nog aanmerkelijk hoger dan het
tarief, dat het Centraal Ziekenfonds aan
vervoerders, waarmede een overeenkomst
is gesloten, betaalt. Het Centraal Zieken
fonds is voorlopig niet bereid het particu
lier tarief, verminderd met. 10°/o, ook over
1955 voor zijn rekening te nemen, zodat de
daardoor hogere ongedekte kosten aan de
gemeente Haarlemmerliede in rekening
zullen worden gebracht.
Het voorgaande toont aan, dat op deze
wijze niet kan worden doorgegaan en B. en
W. hebben er daarom bij het Centraal Zie
kenfonds op aangedrongen de plaatselijke
doktoren op te dragen het vervoer van
zieken en gewonden voortaan alleen te
melden aan de vervoerders, waarmede het
Centraal Ziekenfonds een overeenkomst
heeft gesloten.
Als de voorlopige overeenkomst met de
gemeente Haarlem ingaande 1 Januari 1956
geëindigd is, zal het vervoer van Zieken
fondsverzekerden worden verzorgd door de
vervoerdienst, waarmede het Centraal Zie
kenfonds een overeenkomst heeft gesloten.
Ook het vervoer van patiënten voor eigen
rekening zal dan als regel wederom door de
particuliere dienst worden verzorgd, die dit
vervoer steeds op goede en snelle wijze
heeft gedaan. Bij ernstige straatongevallen,
waardoor een groter aantal slachtoffers
moet worden vervoerd, kan steeds een be
roep worden gedaan op de diensten van
aangrenzende gemeenten.
Speelden kinderen met de wissel?
Op het rangeeremplacement aan de Loos-
duinse Weg in Den Haag is door verkeerde
wisselstand een locomotief ontspoord. De
politie vermoedt dat kinderen de wissel
hebben omgezet. Persoonlijke ongevallen
kwamen niet voor.
LONDEN (United Press) Radio Tiflis
heeft bekend gemaakt dat zes Georgische
autoriteiten zijn doodgeschoten na door een
krijgsraad schuldig te zijn bevonden aan
collaboratie met Beria en aan deelneming
aan een contra-revolutionnaire organisatie.
Twee beklaagden werden veroordeeld tot
25 jaar gevangenisstraf.
Alle zes waren in beroep gegaan, maar
de Opperste Sovjet had afwijzend beschikt.
„De vonnissen zijn ten uitvoer gelegd",
zeide radio Tiflis.
Beria's executie wegens hoogverraad
werd op 23 December 1953 in Moskou be
kend gemaakt. Met hem werden zes mede
werkers geëxecuteerd. Beria was er van
beschuldigd een „verrader van het moeder
land" te zijn. Georgië is de streek waar zo
wel Stalin als Beria werden geboren.
Tevens verbod om gedurende
drie joar bromfiets-te-rijden
De rechtbank te Amsterdam heeft de
67-jarige J. B. uit Hilversum wegens roe
keloos rijden op een bromfiets veroordeeld
tot vier weken gevangenisstraf waarvan
twee voorwaardelijk en als bijkomende
straf het verbod om gedurende drie jaar
lang een bromfiets of een fiets te berijden.
De officier van Justitie had twee weken
voorwaardelijk tegen de man gevraagd en
tevens verzocht hem de bevoegdheid te
ontzeggen een rijwiel te besturen voor de
tijd van drie jaar. De raadsvrouwe van B.
was zelfs nog verder gegaan en had de
rechtbank gevraagd de mogelijkheid in
overweging te nemen haar cliënt voor goed
de bevoegdheid te ontnemen een fiets te
berijden. Het over B. uitgebrachte rapport
noemde zijn handelsbekwaamheid bene
den de maat als gevolg van zijn leeftijd.
De naar Canada geëmigreerde Neder
lander N. S., die drie maanden vlieg
lessen had gevolgd, is Maandag om het
leven gekomen toen zijn vliegtuig neer
stortte en uitbrandde op een grasveld tus
sen twee huizen op het Lulu-eiland, nabij
de monding van de Fraser-rivier.
B. en W. van Amsterdam hebben bij de
minister van Verkeer en Waterstaat aange
drongen op bespoediging van de mogelijk
heid tot het vaststellen van een maximum
snelheid en de invoering van voetgangers
oversteekplaatsen, die aan de voetgangers
een wettelijke bescherming bieden tegen
het rijdend verkeer. B. en W. zeggen van
mening te zijn, dat de bevordering van de
verkeersveiligheid niet in de eerste plaats
een kwestie van wijziging of aanvulling
van de verkeerswetgeving is, doch van een
intensief toezicht dat in hoge mate afhan
kelijk is van de personeelssterkte der po
litie.
B. en W. van Haarlemmerliede en
Spaarnwoude hebben onderhandelingen
gevoerd met het bestuur van de Grote
IJpolder over de aan te brengen verbete
ringen aan de Kanaalweg en de bouw van
een pompinstallatie voor afvoer van riool
water. Daarbij heeft het bestuur de wens
naar voren gebracht om de Kanaalweg,
voorzover de bebouwing strekt, in eigen
dom, onderhoud en beheer over te nemen.
De onderhandelingen hebben tot overeen
stemming geleid. B. en W. stellen de ge
meenteraad voor de Kanaalweg in eigen
dom over te nemen van de ingang van het
Sectorpark tot de noordelijke grens van de
pompinstallatie en voorts een gedeelte van
de IJpolderweg tot de oprit naar de
Spaarndammerdijk. Deze overdracht kan
geschieden tegen de prijs van f 1,terwijl
het onderhoud wordt overgenomen tegen
een vergoeding van de zijde van de polder
van f 800 per km per jaar. Het bestuur
wil daaraan toevoegen het beding, dat
deze uitkering te allen tijde kan worden
afgekocht. Deze overdracht gaat tot het
hart van de bermsloot, zodat de gemeente
voor de uitvoering der voorgenomen wer
ken aan de westzijde van de Kanaalweg
ook zal moeten beschikken over de andere
zijde van de bermsloot en over een strookje
grond van de tuinen der woningen. Het
bestuur is bereid de strook water en tuin,
alsmede de grond, welke nodig is voor de
plaatsing van de pompinstallatie aan de
gemeente over te dragen tegen een bedrag,
berekend naar f 5.000 per ha.
(Van onze correspondent in de bollenstreek)
Er worden weer heel wat weddenschappen afgesloten in de bloembollenstreek. Op
het ogenblik zijn de gladiolenprijzen in het geding. Zoals gebruikelijk is weet niemand
iets van de verkoop in het buitenland, evenmin als van de voorraad gladiolen. Geheel
tegen de verwachtingen aan het begin van het seizoen blijven de prijzen stijgen. Een
groot aanbod aan alle veilingen kan hieraan niets veranderen. Een gedeelte van
dé exporteurs denkt echter dat de prijzen binnenkort zullen zakken, een ander
gedeelte vermoedt het tegendeel.Vandaar de weddenschappen. Vroeger maakte men
zich niet zo druk over de teelt en de export van gladiolen. Dat was maar bijzaak,
waarmede een betrekkelijk gering aantal exporteurs zich bezighield. Waarschijnlijk
op een winstgevende wijze, want anders waren de andere vakbroeders er niet aan
begonnen. Daarmede hebben zij zich weer op een terrein gewaagd, dat even riskant
is ais de handel in de hoofdgewassen, tulpen, hyacinten en narcissen
Verleden jaar waren de exporteurs be
slist niet tevreden over het verloop van de
export van de gladiolen. Zij hadden de
hoop, dat de geringe winst op de bloem
bollen (gladiolen zijn knollen) zou kunnen
worden aangevuld door een goede winst op
de gladiolen. Het is tegengevallen.
Dit jaar zou het anders worden. De sta
tistiek van de met gladiolen beplante op
pervlakte was hoopgevend. Een uitbreiding
van bijna 20 liet veel ruimte over voor
de verkoop. Later bleek ook nog, dat de
statistiek niet geheel zuiver was, want een
behoorlijk aantal nieuwe kwekers was niet
op de hoogte van het feit, dat zij de met
gladiolen beplante oppervlakte hadden
moeten opgeven. Hoe verder de zomer ver
streek hoe mooier de toekomst leek, want
de gladiolen groeiden best. Wel werd in
sommige vakbladen gewaarschuwd, dat de
parasieten even hard profiteerden van het
mooie weer, maar dat zou de uitbreiding
vast en zeker niet veel schade doen.
Vergissen wij ons niet dan zijn de ex
porteurs opgewekt aan het verkopen van
gladiolen begonnen. De eerste gladiolen-
veilingen konden niet tornen aan het opti-
B. en W. van Iiillegom zullen de raad
in zijn vergadering van 25 November
credieten vragen voor enige belangrijke
openbare werken, in het totaal ten be
drage van ruim vier ton. De credieten
zijn als volgt te specificeren.
Straatverlichting. Met het oog op het
nieuwe verlichtingsplan van Hillegom vra
gen B. en W. van deze gemeente de raad
toe te stemmen in een voor dit doel te ver
lenen crediet, groot 27.000.Een gTOot
gedeelte van „Meer en Dorp I" valt onder
dit plan.
Doortrekking van de Prinses Irenelaan.
B. en W. hebben de raad voorts voorgesteld
een crediet, groot 83.150.beschikbaar
te stellen voor de doortrekking van de
Prinses Irenelaan. Volgens de uitgewerkte
plannen zal het nieuwe gedeelte van de
laan bestaan uit een rijweg van klinkerbe
strating, ter breedte van 9 meter, met aan
weerszijden een twee meter breed trottoir.
Naar de Hoofdstraat zal een tijdelijke uit
gang komen. In de plannen is eveneens be
grepen de verplaatsing van de bushalte en
een plantsoenaanleg tussen Hoofdstraat en
Irenelaan.
Verbetering Mariastraat. Deze verbete
ring zal in hoofdzaak bestaan uit het ver
leggen en verruimen van de uitmondingen
op de Hoofdstraat en de Vosselaan, het ver
nieuwen en verbeteren van de bestrating.
De wegbreedte zal over de gehele lengte
gebracht worden op 6 meter met aan
weerszijden een twee meter breed trottoir.
B. en W. geven de raad in overweging tot
de uitvoering van deze verbetering te be
sluiten ten behoeve daarvan, alsmede voor
vernieuwing van de riolering een credietvan
van 158.000.beschikbaar te stellen.
Verbetering Wilhelminalaan. Met het oog
op de belangen van het verkeer, en mede
ter verfraaiing der gemeente is het ge
wenst, een aantal voorzieningen te treffen
aan het voorste gedeelte der Wilhelmina
laan. De nodige ruimte is hiervoor beschik
baar gekomen, daar de ter plaatse staande
bomen gerooid moeten worden. Gedacht
wordt aan een keergelegenheid, tevens
parkeerplaats voor de algemene begraaf
plaats. Ook is het noodzakelijk, dat de rio
lering in dit weggedeelte vernieuwd wordt.
B. en W. stellen de raad voor het benodigde
crediet groot 49.530,beschikbaar te
stellen.
Verbetering straatverlichting. In de Ho-
gewerfstraat, Kerkstraat, Van Waveren-
straat, op het Kerkplein en de Stationsweg
blijkt de verlichting reeds lange tijd al on
voldoende te zijn. In verband hiermede,
stellen B. en W. de raad voor deze verlich
ting grondig te herzien. De totale kosten
van deze verbetering worden geraamd op
19.200,gevraagd wordt de benodigde
credieten beschikbaar te stellen.
Bergruimte Bescherming Bevolking. In
de loop van de jaren zijn voor de B.B. di
verse materialen aangeschaft. Hiervoor be
staat thans behoefte aan een goede berg-
gelegenheid. Op het terrein van Openbare
Werken, zou zulk een stallingsruimte ge
bouwd kunnen worden. Enige voorzienin
gen zouden hiervoor getroffen moeten wor
den. Tevens zou van de gelegenheid ge
bruik gemaakt kunnen worden, om een ge
deelte van het dak van de garage-werk
plaats bij Openbare Werken te verhogen
en door het aanbrengen van glaspuien de
verlichting in de garage te verbeteren. De
totale kosten worden geraamd op 69.000.
B. en W. verzoeken de raad dit crediet be
schikbaar t« stellen. i
misme. De prijzen waren eigenlijk te laag
voor de kwekers, ze zouden er beslist niet
op over houden.
Orders en geruchten
Voor de export ging het best, totdat er
schijnbaar veel orders binnenkwamen.Spe-
ciaal de Amerikanen schenen veel aange
name brieven met orderbevestigingen en
dergelijke te zenden. Zijn de geruchten
waar, dan zal gr dit jaar heel wat meer
dan verleden jaar naar de overkant van de
Oceaan worden gezonden. Daarvoor moet
worden ingekocht. Langzaam begonnen de
prijzen te stijgen.
Men was van mening, dat die stijging
maar incidenteel zou zijn. „Als er maar een
grote aanvoer komt, dan zul je ze zien zak
ken." Deze optimisten hebben dan hun
eerste weddenschap verloren, want in de
afgelopen week zijn er tienduizenden man
den aan de veilingen gebracht en ondanks
dat bleven de prijzen stijgen. Sommige va
riëteiten zijn al twee of meer centen duur
der dan twee weken geleden.
Het eigenaardige van het gehele geval is
dat iedereen er van overtuigd schijnt dat
er nog heel wat gladiolen zullen worden
aangevoerd. Ondanks dat schijnt toch zo
goed als iedereen door een soort van koop
woede gepakt te worden, onder het motto
„Je kunt nooit weten" en met elkaar be
zorgen de exporteurs de nieuwe kwekers in
de buitengewesten prettige weekenden,
omdat dan de vakbladen met zeer aange
name prijzen prijken.
Een uitgave van een van de veilingen
maant echter al enkele weken tot voor
zichtigheid. De directie van deze veiling
schijnt niet zo aangestoken te zijn voor
angsten voor tekorten, want zij advi
seert de kwekers om toch vooral niet
langer te wachten met het aanvoeren
van de gladiolen. Zij wijst er op, dat de
bloembollenkwekers in de oude streek
volop profiteren van het mooie weer en
dus al het werk op de tuinen voor laten
gaan. Straks komen ook zij met hun
partijen aan de markt en dan is het
weer afwachten wat de prijzen zullen
doen.
Het is best mogelijk, dat de exporteurs
geschrokken zijn van de prijzen, zodat ze
zullen gaan trachten hun verkoop wat te
remmen. Met gladiolen kan dat, omdat zij
op veel korter termijn dan de bloembollen
worden verkocht. Zou dat gelukken, dan
zou de geschiedenis van verleden jaar zich
kunnen herhalen; voortdurende prijsstij
gingen tot half Januari en daarna een
diepe val, plus overschotten. De mensen,
die dan gewed hebben op de hoge prijzen
zullen dan vermoedelijk wel meer verliezen
dan een pakje sigaretten of een kistje siga
ren. Het is met deze weddenschappen nu
eenmaal zo, dat als de uitslag bekend is,
altijd een groep te laat is om een fout te
herstellen. Aangenomen dat men ook han
delt, zoals men wedt.
Er is echter nog wel een lichtpuntje, dat
bij de gesprekken (opzettelijk?) over het
hoofd wordt gezien; de variëteiten die al
tijd in enorme hoeveelheden worden ver
kocht, zijn vrij goed prijshoudend. Daarin
ziet men slechts schommelingen van tien
tot twintig cent per honderd. Dat was een
voordeeltje dat men met de export van
bloembollen in deze herfst niet had.
Over veertien dagen zal een belangrijke
periode in het werk van de W.R.K. (Water
leiding Rijn-Kennemerland) worden afge
sloten want dan zullen de arbeiders van
Visser en Smit's Aannemingsmaatschappij
uit Papendrecht de draglines, bulldozers en
kranen, kruiwagens, scheppen en ander
materiaal op de grote vrachtwagens laden
en wegtrekken uit het Zuidelijk gedeelte
van het wandelbos Groenendaal.
Precies een jaar geleden is' men aan dit
enorme karwei begonnen bij Hoofddorp en
nu zullen de uitvoerder, de heer P. Aafjes
en zijn mannen Heemstede kunnen verla
ten met de wetenschap, dat zij een niet on-
belangx-ijk aandeel gehad hebben in de aan
leg van de in totaal 84 kilometer lange
buisleiding van Jutfaas naar Castricum.
In het wandelbos ligt op het ogenblik
ruim driehonderd meter buis en deze af
stand vormt het laatste gedeelte van de
8500 meter buisleiding van Hoofddorp tot
Leiduin, die de heer Aafjes en zijn mannen
voor hun rekening hebben genomen.
Zij zijn daar, zoals gezegd, een jaar mee
bezig geweest en dit is niet te verwonderen
indien men weet dat elke buis, die zes me
ter lang is en een inwendige diameter heeft
van anderhalve meter, bijna negen ton
weegt. Dit enorme gewicht bracht ook
aparte moeilijkheden met zich mee bij het
leggen van de buizen door het Bosmeertje.
De buizen dreigden namelijk te gaan drij
ven en daarom moest men op deze enorme
gevaartes een betonlaag van 3»/2 kubieke
meter per buis aanbrengen.
Nu ging dit allemaal met intensief graaf
werk gepaard en A'ele wandelaars hebben
zich in de loop der tijden dan ook afge
vraagd of het meertje niet voor goed be-
dorven&zou zijn. Toen wij dit de heer Aaf
jes vroegen stelde hij ons direct gerust. Het
meertje wordt juist mooier dan vroeger.
De ministers Kernkamp en Van de Kieft
hebben de Eerste Kamer hun memorie van
antwoord gezonden op het voorlopig ver
slag inzake deelneming in de financiering
van het door Suriname vastgestelde tien
jarenplan. Zij verklaren onder meer, dat
de verantwoordelijkheid zowel voor het
plan als voor de uitvoering daarvan geheel
berust bij Suriname. De taak van Neder
land beperkt zich tot het mogelijk maken
van deze uitvoering door het verlenen van
financiële, materiële en personele bijstand
en het toezien op de juiste besteding der
Nederlandse bijdrage.
De regering onderschrijft gaarne de op
vatting van verscheidene Kamerleden, dat
het wetsontwerp een gelukkig voorbeeld is
van samenwerking tussen Nederland en
Suriname. Het zal mede tot de taak dei-
Nederlandse missie behoren met de be
trokken Surinaamse instanties te bezien
aan welke plannen voorrang moet worden
gegeven en in welk tempo de verschillende
projecten tot uitvoering gebracht zullen
moeten worden.
In het Voorlopig Verslag spraken enkele
leden als hun mening uit, dat Suriname
zeer bezwaarlijk een derde deel van de
kosten van het plan zal kunnen opbrengen.
Zij wezen daarbij op de in de eerste helft
van dit jaar niet onaanzienlijk terug
gelopen export van bauxiet Suriname's
belangrijkste exportproduct en op de
budgetaire toestand van Suriname.
au de buizen is niets te zien. de bodem is
volkomen leeggebaggerd, zodat het water
veel helderder is geworden.
Op het ogenblik is men bezig met het
dichtgooien van de diepe sleuf, die nu al
weer een jaar geleden getrokken werd om
de grote buizen een plaatsje te geven en
dan zit het werk er weer op. Over twee
v/eken trekt de ploeg mannen naar Vinken
veen, waar men een begin zal maken met
het traject naar Jutfaas en aan de andere
kant is men bezig met de route Leiduin-
Castricum, in totaal 32 kilometer.
Nog een jaar zal men voor dit millioenen-
project nodig hebben maar zoals de zaken
op het ogenblik staan zal aan het einde van
1956 waarschijnlijk de officiële ingebruik
neming plaats hebben.
Vanmorgen heeft de buitengewoon ge
volmachtigd ambassadeur van Indonesië,
mr. Utoyo Ramelan, in het paleis aan het
Lange Voorhout in Den Haag aan H. M. de
Koningin zijn geloofsbrieven overhandigd.
Na aankomst van de minister van Bui
tenlandse Zaken, mr. Luns, die de regering
vertegenwoordgide, arriveerde om vijf voor
half elf de Koningin. De Koninklijke Mili
taire Kapel speelde het Wilhelmus. Twee
pelotons van de 938e afdeling luchtdoel
artillerie presenteerde 't geweer. Korte tijd
later stond voor het paleis de Staatsiekoets
stil waarin zich mr. Ramelan en de kamer
heer van de Koningin, jhr. D. G. de Graaff,
bevonden.
In een volgend rijtuig waren de Indone
sische zaakgelastigde Kwee Dj ie Hoo, mr.
Nugroho, Chef Politieke Zaken, mr. Much-
jiddin, chef Economische Zaken en de mili
taire attaché, luitenant-kolonel Utojo, ge
zeten. Nadat het Indonesia Raya gespeeld
was, inspecteerde mr. Ramelan de erewacht.
Om tien over elf vertrok de Koningin.
De Hongaarse violiste Johanna Martzy
bracht op het recital, dat zij Maandag
avond in de Haarlemse Concertzaal gaf,
geen begeleider mee, maar een medewer
ker. Zij wijdde zich namelijk met de be
kende pianist Jean Antoniette aan het
duospel en zo kregen we van het tweetal
de vierde Sonate (in a kleine terts) van
Beethoven en Schuberts Fantasie in C,
opus 159, te horen. Maar tussen deze twee
kamermuziekwerken in kwam Johanna
Martzy alleen aan de beurt en zulks met
het onbetwiste meesterstuk der vioolsolo-
litteratuur, Bach's Partita in d, waarvan
de fameuze Chaconne het sluitstuk is.
Deze geniale muziek in een supérieure
uitvoering vulde met haar machtige poten
tie de ruime zaal en het hinderde niet dat
de vertolkster als verloren stond op het
grote, kale podium. Want het genie sprak
zijn hoogste woord en eiste alle aandacht
en meeleven van ons op. Eerlijk gezegd,
ik heb zelden boeiender herschepping van
dit meesterwerk gehoord, gespeeld als het
werd met rustige beheersing van de enorme
technische eisen en met de innerlijke be
wogenheid, die elk dynamisch effect en
hoe rijk was vooral de vertolking van de
Chaconne op dit punt als een muzikale
noodzaak liet verklaren.
Het bleek voor Johanna Martzy en Jean
BINNENLAND
Oorlogsmonument. Een comité uit alle
groepen der Haagse bevolking heeft zich ten
doel gesteld een monument te 's Gravenhage
op te richten, waardoor alle Hagenaars,
zowel burgers als militairen, die in de oorlog
het levm gaven, worden geëerd. Een werk
comité, onder voorzitterschap van prof. mr.
P. S. Gerbrandy, heeft zich met de voor
bereidende werkzaamheden belast. De kos
ten van het monument zullen naar schatting
f200.000 bedragen.
Burgemeester van Vlieland. Mét in
gang van 1 December is benoemd tot bur
gemeester der gemeente Vlieland de heer
A. Anker, wonende te Murmerwoude. De
heer Anker is commies ter secretarie van
de gemeente Dantumadeel. Hij is geboren 7
September 1920 en lid van de Partij van de
Arbeid. Zijn broer, de heer J. Anker, is
burgemeester van Schiermonnikoog.
HAARLEM EN OMGEVING
Lezing over Oostenrijk. Woensdag 23
November zal dr. E. Hanausek, oud-hoofd
bestuurslid van de Oostenrijkse Alpen
vereniging in „De Leeuwerik" te Haarlem
voor leden van de sectie Nederland van
deze vereniging en van de Nederlandse
Reisvereniging een lezing houden. Kleuren
dia's zullen vertoond worden. De onder
werpen zijn „Mit Ski und Schuh am
Berg" en „Das Jahr am Berg".
Zeister Zendingsgenootschap. In de
Noord-Schoterkerk aan de Spaarnrijkstraat
te Haarlem Noord houdt het Zeister Zen
dingsgenootschap een bijeenlkomst waarop
dr. J. M. van der Linde een lezing zal hou
den over het werk van de Hernhutter
zending in Suriname. Hiervan zullen tevens
enkele kleurenfilms vertoond worden.
Lezing. Onder auspiciën van de Eerste
Hulpvereniging „Snelverband" houdt dr. A.
A. Better op Donderdag 24 November in
het gebouw van de Haarlemse Kegelbond
voor E.H.B.O.'ers en andere belangstellenden
een lezing met lichtbeelden over „Infectie-
en geslachtsziekten".
St. Nicolaas. De afdeling Overveen van
de N.C.V.B. houdt haar maandelijkse
ledenvergadering op 25 November in het ge
bouw „Irene" aan de Elswoutlaan 1. Me
vrouw MarijsVisser zal spreken over Sint-
Nicolaas.
Dat Suriname dit jaar een tekort van 1 Antonietti moeilijker de weerstand van een
3 millioen Surinaamse guldens zou hebben, ijle ruimte te overwinnen en de sfeer te
is de ministers niet bekend. Volgens de
hun ten dienste staande gegevens zou het
begrotingstekort voor 1955 aanzienlijk min
der bedragen. De export van bauxiet is in
de laatste maanden toegenomen. De voor
uitzichten in dat opzicht zijn voor de
naaste toekomst niet ongunstig. De minis
ters zijn ervan overtuigd, dat het de Suri
naamse regering volle ernst is met haar
streven om alles te doen, wat in haar ver
mogen ligt om te trachten haar jaarlijkse
bijdrage in de kosten, verbonden aan de
uitvoering van het plan, op te brengen.
Indien echter Suriname in een bepaald
jaar niet in staat zou zijn om zijn bijdrage
ten volle op te brengen, maakt de soepel
heid van het plan het mogelijk ook de Ne
derlandse bijdrage evenredig te vermin
deren.
Zouden de kosten, verbonden aan de uit
voering van bepaalde projecten, hoger zijn
dan thans geraamd, dan zal de consequen
tie wel moeten zijn, dat de omvang van
andere plannen wordt beperkt of het aan
tal plannen verminderd, tenzij de kosten
verhoging zou worden gecompenseerd door
kostenverlaging van andere projecten.
De regering heeft nota genomen van de
suggestie om, indien zou blijken, dat het
bedrag, dat voor de ontwikkeling van Suri
name nodig is, hoger zal moeten zijn dan
thans is aangenomen, daarvoor desnoods
compensatie te vinden door eventuele ver
mindering van bijdragen ten behoeve van
onderontwikkelde gebieden in het buiten
land.
scheppen, waarin een sonate voor viool en
piano van Beethoven boeiende kracht
heeft. Het leek alsof zij de intimiteit, die
dit musiceren hier vereist, niet konden
vinden, dat hun stemmen luider klonken
dan zij bedoelden, zoals dit kan gebeuren
in een leeg huis, waar alles hol klinkt. De
zaal echter was goed bezet, daaraan kon
het dus niet geweten worden. Men had al
leen vergeten het podium aan te kleden en
dat werkte funest op het samenspel van
twee artisten van wie overigens wel ver
wacht kan worden dat zij een sonate van
Beethoven naar de eis kunnen interpre
teren.
De Fantasie van Schubert (met de inte
ressante variaties op het lied „Sei mir ge-
grüst") bleek beter bestand tegen de ijle
ruimte. Haar thematiek mag uiteraard als
nogal confidentieel gelden en intiem van
stemming zijn het stuk is echter zo
virtuoos uitgewerkt, dat het bravour-
element ei een dusdanige rol in speelt,
dat het eer de wijde ruimte dan de be
slotenheid zoekt. De zeldzame gelegenheid
om dit brillante Duo uit Schuberts voor
laatste levensjaar te horen was te meer
welkom, daar het vertolkt werd met een
virtuositeit, waarbij violiste en pianist el
kaar niets toegaven en een samenspel be
reikten, dat volmaakt mocht heten.
Johanna Martzy en Jean Antoniette
dankten voor het grote succes, dat zij met
deze prestatie verwierven, met een deli
cate interpretatie van het Menuet uit Schu
berts derde Sonatine. JOS DE KLERK
In het Rijksmuseum is een afdeling „Be
vordering Museumbezoek",welker werk het
niet zozeer is, reclame te maken voor dit
museum, maar die zich bezig houdt met de
opvoeding tot begrip voor, en genieten van
beeldende kunst door leerlingen van hoger
en middelbaar onderwijs. Daartoe stelt de
kunsthistoricus, de heer E. R. Meijer kleine
exposities, studietentoonstellingen samen,
die dan bij voorkeur door klassen van mid
delbare scholen uit Amsterdam, maar ook
van andere plaats na aanvrage be
zocht worden. Men wil het er niet te vol
krijgen en gelegenheid geven tot een rustig
gesprek. De geëxposeerde kunstwerken zijn
van een kleine beschrijving voorzien, die
voldoende is voor geïnteresseerde beschou
wers. Liever, deze beschrijvingen, die ik
mocht zien, dan sommiger geleraar, dat een
aantal kleine kinderen van lagere scholen
na een herhaald bezoek aan het Stedelijk
Museum het netjes ingestudeerd woord
„dynamiek" in de mond gaf voor een schil
derij van experimentele aard.
Deze tentoonstelling, de vierde in een
reeks die verder vervolgd wordt, gaat over
de aquarelleerkunst en omvat werk uit de
18de en 19de eeuw. Aan de expositie, die
ook door andere belangstellenden bezocht
kan worden, is een prijsvraag verbonden,
waaraan de scholen kunnen deelnemen.
Van een aantal schilders is niet alleen een
aquarel, maar ook een olieverfschilderij
opgehangen. De leerlingen dienen uit te
maken welke aquarel en welk schilderij
van dezelfde hand is. Waar handtekeningen
soms ontbreken of nauwelijks leesbaar zijn,
valt dat niet mee en uw verslaggever er
kent gaarne, er moeite mee te hebben. De
school die het grootste aantal juiste ant
woorden geeft, wint een aquarel, beschik
baar gesteld door één der leden van de
Hollandse Aquarellistenkring.
Hetzelfde lid van de Hollandse Aquarel
listenkring toont een bescheiden reeks
voorbeelden betreffende de techniek van
het aquarelleren. De voorzitter van deze
vereniging, mr. J. S. Sjollema schreef een
kleine bespiegeling over de aquarel bij de
uitnodiging tot deze expositie.
Voor hen die meer zagen biedt deze ex
positie van werk uit het Rijksprentenkabi
net enkele verrassingen. Over het algemeen
verwacht men bij voorbaat weinig leven
digs uit deze twee eeuwen buiten het werk
van de hier ook vertegenwoordigde Jong
kind en het begin van het Amsterdamse
Impressionnisme. Aquarellistisch vallen de
aquarellen van de Haagse School toch niet
mee, verschillen zij maar weinig in karak
ter van de olieverfschilderijen.
Geraffineerd is dan een studieblad naar
wolken door J. A. Kuip (1777-1847), oor
spronkelijk een behangselschilder, die in
dit blad zo prachtig werkte met het grijs
en blauw, de witten openlatend als kleur
van de verlichte wolkenranden. Levendig
van schriftuur is het werk van J. Andries-
sen (17421819). Opvallend levendig voor
die tijd van gladde schilderijtjes is een
strand met boot en vissers van J. H. Louis
Meijer (1809-1866) en het intérieur van
David Oyens (1842-1902).
Er zijn natuurlijk voorbeelden van bloe-
menaquarellen. Dat die niet altijd zo stijf
behoeven te zijn blijkt uit de aquarel van
Jan van Huysum (1682-1749). Sommiger
aquarellen zijn eigenlijk aangekleurde te
keningen, zoals die overigens zeer fraaie
van P. F. Greivel (1811-1872). Behalve wat
werk uit de Haagse School is er dan ook
natuurlijk iets van Breitner en Witsen.
N.V. Van Gelder Zonen, de papierfabriek
zorgde voor enig materiaal over de ver
vaardiging van papier.
De expositie duurt tot eind December.
BOB BUYS.
De „vliegende brigade" van de Neder
landse douane in Zeeuwsch-Vlaanderen
heeft bij Oostburg twaalf personen aange
houden wegens het smokkelen van vee. Het
complot bestond uit zes Belgen en zes Ne
derlanders, van wie twee afkomstig zijn uit
IJzendijke, twee uit Sas van Gent, een uit
Westdorpe en een uit Hulst. Drie dieren
werden in beslag genomen. Nadat proces
verbaal was opgemaakt, zijn allen weer op
vrije voeten gesteld.
