Ineenstorting der Italiaanse
liberale partij thans een feit
Wijkcomité Oud-Schoten bracht
in vijf jaar veel tot stand
Hondje uit brandende werkplaats
in Dr. Leydsstraat gered
Muziekkapel van het
Leger der Heils
Atoomgasmaskers voor
Franse bevolking
11
WASSERIJ DUYN
Reisindrukken van IJsland
Jongens pleegden verzet
tegen de politie
B. en W. telegraferen
aan minister
Mr. dr. B. Stokvis spreekt
voor P. v. d. A. in Haarlem
MTS -ers gaan weer
110 kinderen verrassen
Op vijfde jaarvergadering echter nog
tal van onvervulde wensen genoteerd
Verlichte klok
Dr. Brandsma overleden
Nog steeds rommel
Ken uw sport
Links en midden richten nieuwe partij op
Luchtverdedigingsgeschut wordt
door afweerprojectiel vervangen
Doorgereden in Zaandam
na sigarettensmokkel
St. Nicolaas-aankopen
verhogen geldcirculatie
Bondsteam tegen Batavieren
in Bloemendaal
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Gisteravond omstreeks kwart over zes is
er brand uitgebroken in een werkplaats
van de rijwielhandel van de heer M. Jansen
op de hoek van de Generaal Cronjéstraat
en de Dr. Leydsstraat in Haarlem. Het
brandje zelf leverde voor de snel optre
dende brandweer vrijwel geen moeilijk
heden op. Men bluste het vuur met twee
schuimblussers en verder hield men zich
met behulp van twee stralen geruime tijd
bezig met de nablussing.
De brand, die een groot aantal toeschou
wers trok, is vermoedelijk ontstaan nadat
een 35-jarige monteur na de reparatie van
een bromfiets, het motortje wilde starten.
Door verhitting van de uitlaat is waar
schijnlijk de benzine, die op de grond lag
in brand geraakt en an korte tijd stond de
gehele werkplaats in lichterlaaie. De eige
naar van de zaak, de heer Jansen trachtte
nog wel met een schuimblusser het vuur te
bestrijden maar toch moest de hulp van de
brandweer ingeroepen worden. Een groot
aantal fietsen en bromfietsen werd totaal
vernield. De werkplaats brandde geheel
uit.
Toen het vuur bijna geblust was hoorde
ADVERTENTIE
.amstkki»aws»:va.\kt20 ti
MANGELWAS KANT EN KLAAR,
Binnen 4 dagen retour.
Lezing voor VVD-vrouwen
Mevrouw D. H. Marmé-Hanf heeft voor
de VVD vrouwengroep Kennemerland-
Zuid haar indrukken van IJsland weer
gegeven.
Op uitnodiging van de vereniging van
vrouwenbelangen en gelijk staatsburger
schap had mevrouw Marmé als voorzitster
van de afdeling Amsterdam een studiereis
naar IJsland gemaakt.
Ter inleiding vertelde spreekster in het
kort de geschiedenis van IJsland, dat in de
negende eeuw gekoloniseerd werd door
Ieren en Noren. De vrijheidslievende IJs-
landers zagen pas in 1918 hun wens ver
vuld, IJsland werd een zelfstandig konink
rijk, alleen door een personele Unie met
Denemarken verbonden. Sedert de tweede
wereldoorlog in 1944 werd IJsland een on
afhankelijke republiek. Tijdens de oorlog
was er een grote Amerikaanse bezetting,
even groot als de IJslandse bevolking van
145.000 inwoners.
Groots en uitgestrekt is het land met zijn
vulkanische overblijfselen, zijn gletschers,
zijn meren, rivieren, watervallen, zijn
warme bronnen. Eenzaam liggen de boer
derijen in het dun bevolkte land. Gebrek
aan arbeidskrachten op het platteland,
waar nog bij komt de trek van de boeren
bevolking naar de stad. Een geluk is het,
dat in de lage zomervacantie van 1 Juni
1 October de scholieren bij de boeren gaan
werken.
Schoolplicht heerst er van 7 tot en met
15 jaar, na het eindexamen kan nog een
4-jarig gymnasium gevolgd worden, dat
toegang geeft tot de Universiteit in Reyk
javik. Een 650 studenten staan daar inge
schreven. De meisjes zijn veelal in inter
naten ondergebracht, waar zij behalve al
gemene ontwikkeling ook koken, wassen
en weven leren.
De goed onderlegde IJslanders, die in de
lange wintermaanden veel lezen, zijn muzi
kaal. Hun nationale trots is hun eigen
Opera, sinds 1951. De bevolking is voor het
grootste deel Luthers.
Alleen in de winter kent men werkloos
heid. De sociale verzekeringen zijn goed,
zo bestaat er een algemene ouderdomsver-
zekering, die in gaat op 67-jarige leeftijd.
De visvangst, vooral die op kabeljauw
en haring, is de kurk waarop de IJslandse
economie drijft.
Ten gevolge van de passieve betalings
balans (tot voor kort slechte vangsten) is
tijdelijk de invoer van auto's stopgezet.
Het verkeer op IJsland is echter aange
wezen op auto's, bussen en vliegtuigen.
De positie van de vrouw
Uitvoerig behandelde spreekster de po
sitie van de IJslandse vrouw. Oorspronke
lijk bezat de krijgsman alleen rechten, de
echtgenoot had het voor het zeggen. Bij een
erfenis kreeg de zoon 2/3 dèel, 1/3 deel
bleef over voor de dochter. In 1850 werd
het erfrecht gelijk gesteld voor man en
vrouw. Het actief en passief kiesrecht kre
gen de vrouwen op 40-jarige leeftijd (1915).
Sinds 1934 is er algemeen kiesrecht voor
mannen en vrouwen boven de 21 jaar. In
het Parlement (Althing) zitten sinds 1953
geen vrouwen, daarvoor waren er twee
vrouwelijke parlementsleden. Het Althing
is gesplitst in een Hoger- (17) en een La
gerhuis (35). In de gemeenteraad van Reyk
javik hebben wel twee vrouwen zitting.
De 400 leden tellende Women Association
in de hoofdstad komt voor de belangen
van de vrouw op. Veel groter is de IJs
landse vrouwenfederatie, die 12.000 leden
heeft en haar werk meer op cultureel ter
rein vindt.
Geen verschil wordt er gemaakt in sala
riëring van ongehuwde en gehuwde vrou
wen. Wel valt op, dat er weinig vrouwen
in leidende posities te vinden zijn. Een
uitzondering maken het vrouwelijk hoofd
van de belastingen en de directrice van het
meteorologisch instituut.
In de huiskamer van de eigenaar van de
werkplaats aan de Dr. Leydsstraat, die
gisteravond uitbrandde, werd het hondje
„Lexy", dat net uit de vlammen was ge
haald door een van zijn redders, Gerard
Heeren, met een schoteltje melk weer een
beetje op zijn gemak gebracht.
men in een hoekje van de werkplaats het
janken van een hond en de 25-jarige
Gerard Heeren slaagde erin in samenwer
king met een lid van de brandweer het
hondje, dat diep in een hoek was wegge
doken, te pakken te krijgen.
Een lid van de EHBO voor dieren, de
heer Schouten, stelde een eerste onderzoek
in, maar hij vond het toch raadzaam om de
dierenarts L. J. Kas te waarschuwen. Het
hondje, „Lex" genaamd had namelijk
brandwonden in de eerste graad.
De brand was inmiddels geblust en na
ruim een uur kon de brandweer weer in
rukken. De schade was vanmorgen nog niet
vastgesteld. De heer Jansen was verzekerd.
Vast staat, dat er ongeveer tien fietsen, tien
kinderfietsen, een aantal autopeds, enkele
bromfietsen en een hoeveelheid olie verlo
ren zijn gegaan.
De muziekkapel van het Haarlemse Cen
trumkorps van het Leger des Heils heeft
zich onder leiding van zijn kapelmeester
Berend Schut tot een van de beste koper
ensembles van onze stad ontwikkeld. Wel
iswaar beperkt het korps zich tot werken
met een zelfde religieuze strekking en tot
een zelfde muzikale sfeer, maar de kapel
doet dit als alle korpsen van het Leger
des Heils bewust. Want ook het Haar
lemse korps ziet in de uitverkoren muziek
een middel om zijn ideaal: het brengen
van het Evangelie, waar het maar kan, te
verwerkelijken. En dat de Engelse muziek-
sfeer blijft domineren, is een kwestie van
stijltraditie en van verbondenheid met de
bakermat van het Leger des Heils: Enge
land.
Met de muziekavond, die het Haarlemse
korps Dinsdag in de Wilhelminakerk aan
de Gedempte Oude Gracht gegeven heeft,
werd overtuigend aangetoond hoe voor
treffelijk kapelmeester Schut en zijn man
nen zich in dit speciale muziekgenre thuis
gevoelen. De technische vaardigheid, ja
zelfs de virtuoze beheersing, heeft een be
langrijke hoogte van vervolmaking be
reikt. Ook de toonstabiliteit bij gedragen
melodieën was verrassend goed, mede door
het behoud van zuiverheid en sonoriteit.
Berend Schut zorgde er voor de ver
scheidenheid van klanken samen te voe
gen tot een harmonische eenheid of doel
bewust op fraaie register-contrasten aan te
sturen door goed getroffen dynamische
schakeringen. De in Engelse geest gehou
den bezetting van het korps maakte het
tegenover elkaar plaatsen van de pistons
en de lichte tuba's en trombones mogelijk.
De althoorns brachten vaak heel fraai de
verbinding tussen deze groepen en de bas
tuba's gaven steeds de onmisbare onder
grond van dragende klank. Wat dé lichte
tuba's of euphoniums lieten horen als
,.solo"-stem was een lofwaardige prestatie.
En op hun beurt deden de pistons, alt
hoorns en trombones daarvoor zeker niet
onder.
Er zat stemming in de uitvoeringen en
herhaaldelijk kon men getroffen worden
door een levendige of ernstige ingetogen
uitdrukking. Die geladenheid ging wel eens
ten koste van aantasting der rhythmiek.
maar dit was dan een van de zeer weinige
bezwaren, die men te<?cn de uitvoeringen
kon hebben. Berend Schut heeft met zijn
kapel aan de talrüke toehoorders een mooie
avond bezored. In de gesneelde selecties,
marsen, variaties, meditaties en transcrip
ties herkende men geliefde heilszaneen.
waarvan de tekst ook weer in de herinne
ring kwam.
VermeMing verdient nog het verdienste
lijke snel van een konerkwartet en ook de
gevoelige zang van Ben v. d. Hoven uit
Amsterdam, wiens svmoathieke. gave
tenorstem zich uitstekend voor de ge
zonden liederen leende. Brigadier C. Claiis
beCTe'eidde de zanger volgzaam op het
or del.
Deze muzikale samenkomst werd geleid
door Brigadier .Tos Oovaars en onderbro
ken door een getuidenis van kanelm^ester
Schut, die een helder licht wierp op de
prachtide freest van samenwerking, welke
in de Haarlemse Kapel heerst.
P. ZWAANSWIJK
Twee adspiranten van de Haarlemse
politie wandelden Dinsdagavond op de
Jansweg in Haarlem bij het viaduct, waar
zij ontdekten, dat zes jongens op een niet
afgesloten terrein met een aantal auto
banden aan het spelen waren. Een van de
banden rolde de Jansweg op en raakte bij
na een wielrijdster en de adspiranten ge
lastten de jongens dan ook zich te ver
wijderen.
De jongens gaven hieraan echter geen
gevolg ook niet toen de adspiranten zich
legitimeerden. Met de assistentie van twee
agenten werden de jongens vervolgens
naar het posthuis op het Stationsplein
overgebracht, waar vier jc .gens werden
ingesloten omdat zij verzet hadden ge
pleegd. De twee anderen konden naar huis
gaan.
Het Haarlemse hotelprobleem
Naar wij vernemen hebben B. en W. van
Haarlem zich in hun vergadering van gis
teren met de hótel-situatie bezig gehouden
naar aanleiding van de plannen van het
ministerie van Maatschappelijk Werk om
zeventig gerepatrieerden uit Indonesië in
hótel „Royal" aan het Stationsplein te
huisvesten, waardoor deze logiesruimte
in de seizoentijd verloren zou gaan.
Wij hebben reden om aan te nemen, dat
B. en W. zich telegrafisch tot het ministe
rie van Maatschappelijk Werk hebben ge
wend voor nader overleg over deze kwes
tie.
Ook zijn gisteren op het Stadhuis weer
besprekingen gevoerd met bestuursleden
van de stichting „Utiliteitsbouw", welke
de totstandkoming van een groot hötel aan
de Schipholweg bij de Buitenrustbrug be
oogt.
Naar wij vernemen zal mr. dr. Benno
Stokvis op Maandagavond 12 December in
de zaal van de Speeltuinverenigingen „Het
Oosterkwartier" op een door de afdelingen
III en IV van de Federatie Haarlem van de
Partij van de Arbeid belegde vergadering
spreken over problemen rond de demo
cratie.
Mr. dr. Benno Stokvis, die van 1946 tot
1952 voor de Communistische Partij Ne
derland zitting had in de Tweede Kamer,
trad in October 1952 uit de C.P.N. en sloot
zich in Juli van dit jaar aan bij de Partij
van de Arbeid. Hij zal thans voor het eerst
op een afdelingsvergadering van die partij
het woord voeren.
Gulle Sinterklaas op
2 December in Brinkmann
Het Corps van Leerlingen en Oud-Leer
lingen der MTS te Haarlem zal evenals
vorige jaren op Vrijdagmiddag 2 December
een St. Nicolaasfeest organiseren voor
minder bedeelde kinderen. Dit jaar zijn er
110 kinderen uitgenodigd. De inzameling
van gelden voor dit St. Nicolaasfeest is
weer met succes verzorgd door de leerlin
gen van de MTS. Ook de kieriavond, die
ten bate van dit feest op 19 November
werd gehouden, heeft een aanzienlijk be
drag opgebracht.
Voor dit feest hebben ook enkele bedrij
ven in de omgeving van Haarlem hun hulp
aangeboden, onder meer de NZHVM, die
gratis een tweetal bussen beschikbaar stel
de voor het vervoer van de kinderen.
Het feest wordt gehouden in de Kroon
zaal van Brinkmann en begint om twee
uur.
Het corps bevindt zich in alle opzichten
in goede welstand. Niet alleen is het leden
tal door de aanmelding van 150 leden ge
stegen tot 600, maar ook stijgt het aantal
donateurs, dat voornamelijk bestaat uit
grote bedrijven in de omgeving van Haar
lem en ook elders in ons land. Er is mo
menteel een grote actie aan de gang tot
werving van oud-leerlingen als lid, die
sinds lange tijd de school hebben verlaten.
Daartoe zijn meer dan 2000 circulaires ver
zonden.
Plet programma van het Corps vermeldt
verder een muziekavond door de heer J.
Hesmerg le concertmeester van het N. Ph.
O. op 9 December a.s., het Kerstbal op 17
December, de Nieuwjaarsinstuif op 7 Ja
nuari, een filmavond op 13 Januari, een
lezing over de Amsterdamse Waterleiding
op 17 Februari, en een lezing over de Ken-
nemerauinen door ir. Roderkerk op 16
Maart.
De Dinsdagavond in de kleuterschool aan
de Tesselschadestraat in Oud-Schoten ge
houden jaarvergadering van het wijkcomi
té „Oud-Schoten" droeg een feestelijk ka
rakter door de omstandigheid dat het vijf
jaar geleden was, dat dit bij besluit van de
gemeenteraad in het leven geroepen comité
door burgemeester mr. O. P. F. M. Cremers
werd geïnstalleerd.
Nadat de voorzitter, de heer B. J. A.
Steentjes, alle aanwezigen, onder wie zich
de gemeenteraadsleden J. Th. Fibbe en S.
W. Balm, de waarnemende-directeur van
Openbare Werken, hoofdingenieur D. N.
de Lange, de hoofdinspecteur van politie,
de heer J. Davidson en vertegenwoordigers
van het wijkcomité „Oost" bevonden, van
harte welkom had geheten, gaf hij een kor
te beschouwing van de werkzaamheden
van het wijkcomité gedurende de afgelopen
jaren en van de naar aanleiding hiervan
bereikte resultaten. De vraag of het wijk
comité aan de gestelde verwachtingen
heeft voldaan, meende spreker bevestigend
te mogen beantwoorden. De in de loop der
jaren door tussenkomst van dit comité tot
stand gekomen verbeteringen in bestratin
gen, straatverlichtingen en de regelmatige
ontvangst en behandeling van klachten en
suggesties van verenigingen en particulie
ren zijn er, volgens de heer Steentjes, een
bewijs voor, dat de oorspronkelijk als
proef bedoelde instelling van wijkcomité's
ook in Oud-Schoten in een behoefte voor
ziet. Gezien de uitbreidingsplannen in dit
stadsgedeelte ten Noorden van de Jan Gij-
zenvaart, voorzag spreker ook een uit
breiding van de werkzaamheden van het
wijkcomité.
Hoewel vele door het wijkcomité aan
het gemeentebestuur gedane voorstellen
werden verwerkelijkt, bleven helaas ver
scheidene wensen nog onvervuld. De heer
Steentjes memoreerde in dit verband het
uitblijven van een opdracht voor de bouw
van een wijkgebouw. Ook het vraagstuk
betreffende een geschikte huisvesbingsmo-
gelijkheid voor de z.g. „ongrijpbare jeugd"
is nog steeds urgent. Voorts blijft de ver
hoging van de veiligheid van de Rijks
straatweg, in het bijzonder ten Noorden
van de Jan Gijzenbrug, de volle aandacht
van het wijkcomité houden.
Overigens sprak spreker zijn dank en
waardering uit aan het adres van de ver
schillende commissies voor hun arbeid met
betrekking tot deze vraagstukken. Bijzon
dere lof zwaaide de heer Steentjes toe aan
het G.E.B. voor de uitstekende wijze waar
op in de nieuwe verlichting van de Vogel-
buurt en de Slaperdijk werd voorzien.
Spreker eindigde met zijn dank uit te spre
ken voor het begrip en de samenwerking,
welke steeds van Burgemeester en Wet
houders en andere instanties mocht worden
ontvangen.
Het jaarverslag van de secretaris gaf een
Dinsdagmiddag is in het ziekenhuis Sint
Joannes de Deo te Haarlem na een kort
stondige ziekte, in de ouderdom van acht
en veertig jaar overleden dr. G. A. Brands
ma, uroloog, gewoond hebbend te Aerden-
hout. Hij was bijna drie jaar in deze om
geving werkzaam: zijn praktijk oefende hij
in een woning aan de Schotersingel uit en
ook had dr. Brandsma een polikliniek in
de Deo.
De heer Brandsma, die op 21 Maart 1907
te Amsterdam geboren is, studeerde aan de
Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam,
waar hij op 20 Mei 1936 slaagde voor het
artsexamen. 17 Juni 1941 promoveerde hij
tot doctor in. de geneeskunde. Geruime tijd
heeft dr. Brandsma praktijk uitgeoefend in
Limburg en in 1949 vertrok hij naar Parijs,
om zijn studie in de urologie voort te
zetten.
Na zijn terugkeer in 1952 wijdde hij zich
in het bijzonder aan de praktijk als uro
loog. In de bijna drie jaar van zijn arbeid
in Haarlem en omgeving is de kring van
patiënten zeer uitgebreid. Zijn onverwachte
scheiden zal dan ook in brede kring met
leedwezen worden vernomen.
In geneeskundige kringen was dr.
Brandsma een geziene figuur; zijn regel
matige bijdragen sedert 1941 in het Ne
derlands tijdschrift voor geneeskunde heb
ben daartoe veel bijgedragen,
De teraardebestelling is bepaald op Vrij
dag 2 December om halftwaalf op de al
gemene begraafplaats te Bloemendaal.
overzicht van de voorzieningen, welke door
tussenkomst van het wijkcomité in het af
gelopen jaar op velerlei gebied tot stand
werden gebracht, zomede een opsomming
van de belangrijkste gebeurtenissen welke
in dit stadsdeel plaats vonden. Over de vól
gende plannen zijn nog besprekingen met
de betreffende instanties gaande: een bad
huis aan de Vergierdeweg, een goed ver
lichte klok op een centraal gelegen punt,
een rolschaatsbaan of volleyballveld aan de
Tesselschadestraat, en een muziektent
en een speelvijver in het Noordersportpark.
Bij de ingekomen stukken was een brief
van pastoor Van Eeden van de parochie
van O. L. Vrouw van zeven smarten in
Oud-Schoten, waarin werd medegedeeld,
dat er van kerkelijke zijde geen bezwaar
zou zijn tegen een eventuele verlichting
van de klok in de toren van deze kerk aan
de Rijksstraatweg, mits deze verlichting
van gemeentewege zou worden bekostigd.
Voorts was ingekomen een brief van en
kele bestuursleden van de Bloemendaalse
Sportvereniging „De Blinkert", waarin een
suggestie werd gedaan om in het bijzonder
de ongeorganiseerde jeugd van Oud-Scho
ten meer actief aan sport en spel te doen
deelnemen. Door het houden van demon
straties van verschillende takken van sport
en het organiseren van straat- en buurt-
competities zou men onder deze jeugd meer
belangstelling voor gezonde ontspanning
willen kweken.
Bij de hierna volgende verkiezing van
het dagelijks bestuur van het wijkcomité
werden de heren B. J. A. Steentjes (voor
zitter), ds. G. H. v. d. Woord (vice-voor-
zitter) en J. Kampman (secretaris) bij ac
clamatie herkozen. Tijdens de rondvraag
kwamen diverse klachten en voorstellen
ter sprake. Een klacht betreffende late
postbestellingen, speciaal op Zaterdagmor
gen, welke van verscheidene zijden werd
geuit, zal aan de directie der Posterijen
worden doorgegeven.
Er was een voorstel tot het instellen van
één-richtingverkeer op het gedeelte van de
Jan Gijzenkade tussen de Rijksstraatweg
en de Vondelweg. Dit zou een belangrijke
verhoging van de verkeersveiligheid op het
kruispunt Jan Gijzenkade-Vondelweg met
zich meebrengen. Dit kruispunt is op het
ogenblik door het gebrek aan voldoenae
zicht ter plaatse zeer gevaarlijk.
Voorts zal bij de dienst voor Openbare
Werken een verzoek worden ingediend om
ter hoogte van de eindpunten der buslijnen
1 en 5, op de Vondelweg een urinoir te doen
plaatsen.
Tenslotte drukte de voorzitter er zijn spijt
over uit, dat, ondanks herhaalde toezeg
ging-en van gemeentewege, tot nog toe geen
maatregelen zijn getroffen om aan enkele
rommelopslagplaatsen aan de P. C. Ilooft-
straat een einde te maken. Zowel uit hy
giënisch als uit aesthetisch oogpunt bezien
achtte hij hier een zeer spoedige oplossing
dringend gewenst.
Na allereerst het wijkcomité namens
Burgemeester en Wethouders met de vie
ring van zijn eerste lustrum gecomplimen
teerd te hebben, hield de gemeentesecreta
ris, mr. H. E. Phaff, tot besluit van de
avond zijn als altijd weer boeiende cause
rie over het Haarlemse stadhuis. De hier
bij geprojecteerde lichtbeelden van oude
schilderijen, gravures en tekeningen gaven
de aanwezigen een uitstekende indruk van
het ontstaan, de bloei, het verval en de
restauratie van dit sedert het jaar 1250
daterende en terecht vanwege zijn archi
tectonische schoonheid befaamde bouw
werk. Aan het slot van zijn beschouwing
verklaarde de heer Phaff zich gaarne be
reid eventuele belangstellenden op een
rondgang door het intérieur van het stad
huis te begeleiden en daarbij de nodige
toelichting te geven.
Bij de N.V. Drukkerij en Uitgeverij ,T. F.
Duwaer en Zonen te Amsterdam, is een serie
boekjes verschenen onder de titel „Ken uw
Sport" een reeks prettig leesbare boekjes,
die vertalingen zijn van de in Engeland zo
bekende reeks „Know the game" books.
Het. boekje over zwemmen is vertaald door
de heer B. Planjer, dat over tafeltennis door
de heer C. Hoogendoorn, over basketbal
door de heer N. van Pelt en over boksen
door de heer F, G. Bouwens. De voorzitters
vain de nationale bonden hebben de verta
lingen van een voorwoord voorzien. Voor
beoefenaren zowel als toeschouwers van ge
noemde sporten lijkt ons het lezen van de
rijk van verklarende tekeningen voorziene
boekjes van belang. De prijs kan voor nie
mand een bezwaar zijn.
(Van onze correspondent te Rome)
WAT REEDS LANG werd voorzien, is thans bekend gemaakt: de linkervleugel
en het centrum van de Italiaanse liberale partij hebben de band met de partij
verbroken en zullen naast de oude (tot nauwelijks eenderde ingekrompen) liberale
party een nieuwe party oprichten, waarvan de naam nog niet bekend is, doch die
zuiver democratisch wil zyn en even afwerend staat tegenover totalitaire neigingen
van rechts als van links. Dit werd bekend gemaakt door graaf Villabruna, tot voor
kort secretaris der liberale party en minister van Industrie, en graaf Carandini,
oud-ambassadeur in Londen. Deze twee heren zullen de leiding nemen in de nieuwe
party, die voorbestemd is een party van intellectuelen te worden. In Noord-Itallë, en
met name in Turijn, de stad van Villabruna, Milaan en Genua, zal de nieuwe party
stellig de oude geheel in de schaduw stellen.
In Florence liggen de papieren een beetje
anders. Daar hebben de links-liberalen,
ontevreden over de wijze waarop de
nieuwe partij-secretaris Malagodi een
steeds conservatiever koers stuurt, reeds
lang de partij verlaten en zich geschaard
om de vermaarde professor in het civiel-
recht, Pierro Calamandrei, in diens kleine,
maar actieve „Volkseenheid". In Rome
staat de gehele staf van het weekblad „II
Mondo" natuurlijk achter graaf Carandini,
die er min of meer de eigenaar van is. Na
pels, een der steden waar het liberalisme
een groot verleden heeft en nog steeds een
aanzienlijke macht vertegenwoordigt, valt
eveneens de nieuwe partij toe. In Napels
immers woonde de man, die meer dan een
halve eeuw lang de geestelijke leider der
liberalen is geweest, de grote wijsgeer
Benedetto Croce. De staf van het door hem
gestichte instituut voor historische en hu
manistische wetenschappen, heeft reeds
zijn medewerking aan Villabruna toege
zegd. Ook Sicilië en het verdere Zuiden
zijn voor de linkervleugel, omdat, wie daar
enkele jaren geleden zich nog rechts-libe-
raal noemde, reeds lang is overgegaan, het
zij tot de royalisten, hetzij tot de neo
fascisten. Het voornaamste steunpunt van
de oude partij wordt waarschijnlijk de
Abruzzen, waar de vice-secretaris Colitti
een grote persoonlijke aanhang heeft. Doch
die oude partij is dermate verzwakt dat zij
na verloop van tijd onvermijdelijk in het
vaarwater moet geraken van de royalisten
of van de neo-fascisten.
Alle liberale publicaties van betekenis
komen aan de nieuwe partij en daaronder
zijn enkele der beste van Italië. In de eer
ste plaats het culturele weekblad „II Mon
do", het beste dat in dit land verschijnt,
verder het maandblad „Nuovi Argomenti"
van de romanschrijver Moravia, voorts een
goed, enkele weken geleden opgericht
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse staatssecretaris voor Defensie,
Crouzier, heeft tijdens een persconferentie
mededelingen gedaan met betrekking tot
de maatregelen, die thans in Frankrijk
worden genomen met het oog op een even
tuele atoomoorlog. Hij heeft in de eerste
plaats hoog opgegeven van experimenten
met afweerprojectielen, ook wel denkende
robots genoemd, waarmee Frankrijk zelfs
Amerika zou hebben overvleugeld. Daar
bij staat de zogenaamde „Parca" aan de
spits. Het is een projectiel dat via de radio
kan worden geleid tot op een hoogte en een
afstand van tien kilometer en dat een ma
ximumsnelheid van 1500 kilometer ontwik
kelt. De Parca's zijn speciaal bestemd voor
de verdediging tegen vijandelijke jagers en
bommenwerpers: zy moeten het klassieke
luchtverdedigingsgeschut gaan vervangen.
Verder zei staatssecretaris Crouzier met
betrekking tot de verdediging van de bur
gerbevolking onder meer, dat het probleem
voor een groot deel kan worden opgelost
dank zij de Franse uitvinding en aanmaak
op grote schaal van gasmaskers waarin ra
dio-actieve deeltjes kunnen worden gefil
treerd. Bij de explosie van de eerste twee
atoombommen in Japan in 1945 zijn er
vooral slachtoffers gevallen ten gevolge van
die radio-actieve stofdeeltjes.
De mededelingen zijn door de Franse
kranten op discrete wijze aan de bevolking
doorgegeven zonder enige merkbare teke
nen van geestdrift of zelfs maar opluchting
te verwekken. De Fransen herinneren zich
namelijk hoe in 1939 aan alle inwoners
gasmaskers werden uitgereikt die nooit ge
bruikt behoefden te worden. Wanneer men
met een parapiuie het huis verlaat kan men
er bijna zeker van zijn dat het niet gaat
regehen. Men is hier enigszins geneigd die
volkswijsheid nu ook maar op de oorlog toe
te passen. Atoomgasmaskers zijn misschien
wel een doelmatig middel, zo vindt men,
om het uitbreken van een atoomoorlog te
voorkomen. Dat zijn natuurlijk allemaal
maar domme en onredelijke praatjes die
helaas helemaal geen hout snijden.
Het is niet nodig een paniek te ontkete
nen en atoomaanvallen op korte termijn te
voorspellen. Er is gelukkig vrijwel geen en
kel symptoom in de internationale verhou
dingen waardoor een atoomoorlog als zeer
waarschijnlijk zou moeten worden be
schouwd. Men mag integendeel aannemen,
dat alle partijen zich nu terdege bewust
zijn van de waarheid dat zij in een conflict
met deze middelen ook zelf vernietigd zou
den worden.
Maar aan de andere kant kan men zijn
ogen evenmin sluiten voor het feit dat in
beide kampen toch vrij koortsachtig wordt
gewerkt om voortdurend afschuwelijker en
massaler verdedigingsmateriaal in de ar
senalen op te hopen. In dat verband heeft
de Franse staatssecretaris toch wel een
hoog woord gesproken. Hij heeft, nog maar
heel voorzichtig, tenminste gewezen op de
noodzaak van een psychologische voorbe
reiding van het publiek op gevaren die nu
eenmaal niet kunnen worden uitgevlakt.
Het zal bij dat eerste woord niet mogen
blijven. Indien de regeringen werkelijk re
denen hebben een atoomoorlog te vrezen,
dan is het hoognodig de bevolkingen ook
tijdig te instrueren hoe zich eventueel te
beveiligen. In 1939 waren er, zoals we ons
nog heel goed herinneren, maar heel wei
nig Fransen, die wisten hoe ze him gasmas
ker op moesten zetten zonder onmiddellijk
gevaar van benauwdheid te zullen stik
ken
weekblad „Espresso", dat op wat meer
populaire wijze dezelfde ideeën voorstaat
als de „Mondo". Tenslotte is er het grote
dagblad „La Stampa" van Turijn, de best
geredigeerde courant van Italië, eigendom
van de familie Agnelli, die tevens eigenaar
is van de Fiat-fabrieken.
Er is sprake van, dat de nieuwe partij
zich „radicale partij" zou noemen, maar
het radicalisme heeft in Italië geen traditie
en het woord zegt dus het publiek niets.
Als men die naam zou kiezen, is het alleen
vanwege het grote succes van Mendès-
France in Frankrijk.
De liberale partij kreeg bij de algemene
verkiezingen van 1953 slechts drie percent
van het aantal uitgebrachte stemmen.
Haarlemse rechtbank
De officier van Justitie bij de Haarlemse
rechtbank heeft vanmiddag een gevange
nisstraf van tien maanden met aftrek van
voorarrest geëist tegen een dertigjarige
los werkman uit Amsterdam, wie hij po
ging tot zware mishandeling van een amb
tenaar bij de uitoefening van zijn functie
ten laste had gelegd.
De los werkman deelde aan de rechtbank
mee, dat hij op 20 September met enige
vrienden naar Zaandam was gegaan. Hij
bestuurde een gehuurde auto en volgens
zijn verklaring wist hij niet, wat de be
doeling van de tocht was. Wel was hem
een bedrag van f 12.50 toegezegd. In Zaan
dam werd naar de houthaven gereden en
uit een coaster werd een pak gehaald en
in de auto gelegd. Later vernam de los
werkman, dat het pak sigaretten bevatte.
Van de houthaven werd naar de Provin-
cialeweg gereden, waar een agent van
politie stond. De Amsterdammer verklaar
de de politieman wel gezien te hebben en
dat er voldoende ruimte was hem te pas
seren. Hij is doorgereden, met een naar
zijn mening gang van veertig kilometer.
De politie heeft een achtervolging ingezet
en de los werkman werd bij de Hembrug
aangehouden.
De agent van politie, die op de Provin-
cialeweg stond, deelde als getuige mee, dat
hij een teken had gegeven om te stoppen,
aan welk verzoek niet voldaan werd. Hij
moest op zij springen, anders zou hij aan
gereden zijn. De agent schatte de snelheid
op minstens zestig kilometer per uur.
In zijn requisitoir merkte de officier op,
dat de Amsterdammer zich betrapt voelde,
omdat er sigaretten gesmokkeld werden
en dat hij gas gegeven heeft, toen hij de
agent zag.
De verdediger mr. J. A. van Waarden
uit Amsterdam meende, dat de poging tot
zware mishandeling niet bewezen is, wel
het niet stoppen op bevel van een agent.
Hiervoor mag men niet in voorarrest ge
steld worden. Pleiter verzocht onmiddel
lijke invrijheidstelling, welk verzoek de
rechtbank weigerde.
De rechtbank zal op Dinsdag 13 Decem
ber uitspraak doen.
Weekstaat Nederlandsche Bank
Uit de verkorte balans van de Neder-
landsche Bank, opgemaakt per 28 Novem
ber, blijkt dat veel geld wordt opgenomen
voor het aankopen van de Sinterklaasca-
deaux; dit blijkt uit de stijging van de
bankbiljettencirculatie, die met niet min
der dan f 108 millioen is toegenomen tot
f 3.852 millioen.
Hiermee is het naoorlogs record van
f 3.865 millioen per 31 October vrijwel
geëvenaard. Daar echter de eerstvolgende
bankstaat precies op „strooiavond" (5 De
cember) wordt opgemaakt, ligt het voor de
hand, dat dit naoorlogse hoogtepunt de vol
gende week zal worden overschreden.
In de geldbehoefte is in eerste instantie
voorzien door het rijk, dat zijn tegoed met
f 51 millioen zag achteruitlopen tot f 268
millioen. Ook de handelsbanken hebben
hun „steentje" bijgedragen en zagen haar
saldi met f 46 millioen verminderen tot
f 648 millioen. In de afgelopen week is
slechts in beperkte mate gebruik gemaakt
van de gelegenheid schatkistpapier te be
trekken van de agent van het ministerie.
Volgens de officiële gegevens hebben de
handelsbanken voor ruim f 13 millioen
schatkistpapier verworven. Zij wensen
klaarblijkelijk hun kruit droog te houden
met het oog op de komende belasting- en
andere betalingen. Het saldo van f 648
millioen mag dan ook als ruim voldoende
worden beschouwd. Op de geldmarkt is de
situatie nog steeds hetzelfde en daggeld
blijft gefixeerd op een half percent.
De Centrale Bank heeft deze week een
lichte uitbreiding gegeven aan haar goud
voorraad, die met f 5 millioen is aange
groeid tot f 3.241 millioen. Hiertegenover
staat een vermindering van de netto de
viezenreserve met f 4 millioen tot f 1.397
millioen. Per saldo zijn deze posten teza
men dus nog met f 1 millioen aangegroeid
tot f 4.638 millioen.
Op Zaterdag 10 December zal in Bloe
mendaal een hockeywedstrijd worden ge
speeld tussen een bondselftal en de Bata
vieren. Het bondsteam is als volgt samen
gesteld:
Doel: Honnebier (BMHC).
Achter: Both (SCHC) en Mares (Maam).
Midden: Van Momma (VictoriaMorel
(SCHC) en Overdijkink (SCHC).
Voor: Van de Rovaert (HDM), Van Veen
(Kampong), Bouma (HHIJC), Pool (Togo)
en Gielen (Be Fair).
