Ontvoering was blijkbaar
ongeorganiseerde onderneming
Bouwkas Nederlandse gemeenten
antwoordt bouwondernemersbond
Van Krieken's ervaringen
Opnieuw drie doden
bij overval op Cyprus
Bonn is begaan met de
Bredase gevangenen
Russen zouden Spandau
willen opheffen
Proef met TL-buizen
in electrische trein
Amsterdamse Beurs
Zij acht zich geen
gevaarlijke concurrent
7
Medewerkers van Lonardi
gearresteerd
Aanslagen aan de orde van de
dag op het eiland
Dossiers zijn echter al vijf jaar
geleden overgedragen
Kapitein van Rode leger
vlucht naar West-Berliin
Zeven doden op Malakka bij
geheimzinnige ontploffing
Drie van de vijf nazi-groten
zouden de vrijheid krijgen
Amerikaanse TV in
Europa
Architect Dudok
geopereerd
Na revisie in Haarlems
centrale werkplaats
Generaal Norstad in
Nederland
Wervelstorm maakte
300 slachtoffers in India
DINSDAG 6 DECEMBER 1955
HOLLANDIA (ANP). De in Hollandia
(Nieuw Guinea) teruggekeerde hoofdagent
Van Krieken heeft het volgende verklaard
over zijn ontvoering in 1954 door Indone
sische infiltranten:
„Op 21 October 1954 voer ik in een
prauw naar Kaimana, toen de roeiers mij
waarschuwden, dat zij motorgeronk hoor
den. Enige tijd later werd een prauw zon
der zeilen zichtbaar, die naar ik vermoed
afkomstig was van Merauke. Op de vreem
de prauw werden direct daarna de zeilen
gehesen en men voer in onze richting. Mijn
bemanning sprong over boord en vluchtte
het bos in. Ik dacht, dat de prauw wel
licht in moeilijkheden verkeerde en be
sloot hulp te verlenen, vooral ook omdat
een van de opvarenden, het type van een
Papoea, mij vriendschappelijk toewuifde".
Ik koesterde geen argwaan, aldus zeide
de heer Van Krieken, en stapte aan boord.
Enige minuten later kwamen tien perso
nen uit het ruim en vroegen mij of ik
wapens bij mij had. Ik werd daarop ge
fouilleerd. Vervolgens werd ik naar het
achterdek gebracht, waar hun leider op
mij wachtte. Deze vertelde, dat hij en de
overige leden van de bemanning van Ce-
ram naar Nieuw Guinea waren gekomen
om bescherming te zoeken. Ik antwoordde
niet te kunnen helpen, doch wel contact
met het bestuur te kunnen opnemen. Ik
raadde hen aan door te varen naar de
kampong Etnabaai. Op weg daarheen
maakte de leider zich als Dimara bekend.
Bij de kampong droeg hij de bemanning
op de prauw stil te leggen. Ik had inmid
dels argwaan gekregen en vroeg Dirama
welke plannen hij met mij had. Reeds
eerder was mij de vraag gesteld of Nieuw
Guinea bij Nederland of bij Indonesië be
hoorde.
Toen de prauw stil lag gaf Dimara op
dracht de bagage van de prauw, die de
naam ..Warnar" droeg, aan land te bren
gen. Uitgeladen werden rijst, twee mor
tieren. egp brengun en munitie. Daarna
werd het terrein verkend. Ik vroeg Dirama
nogmaals, wat hij met mij van plan was
waaroo hij antwoordde, afvoeren naar In
donesië. Dimara voegde hier aan toe, dat
ik geen angst behoefde te koesteren, daar
Indonesië een democratisch land was.
Vier personen bleven op de „Warnar"
achter, waarna de Warnar koers zette naar
Indonesië. Twee dagen later arriveerden
wij in Dobo, waar ik werd ondervraagd.
Ik kreeg te horen, dat ik naar Ambon zou
worden overgebracht met het KPM-schip
„Karossa". Op 29 October vertrok ik en
oo 2 November kwam ik in Ambon aan.
Hier werd mij alles gevraagd over mijn
ontvoering en voorts over de infiltranten
aan boord van de „Warnar". Zo werd mij
gevraagd, of zij uniformen droegen en wa
pens hadden.
Mijn ondervrager, voorgevend niets met
de georganiseerde infiltratie te maken te
hebben, sprak over onverantwoordelijke
elementen. Op de vraag, of ik terug kon
gaan naar Nieuw Guinea en mij in ver
binding stellen met het Hoge Commissa
riaat. was het antwoord bevestigend.
Voorts werden inlichtingen gevraagd
over enkele militaire, kwesties ii> „Nieuw
Guinea, die ik niet kon en wilde beant
woorden.
Tot 12 December verbleef ik in Ambon,
alwaar ik nog enkele ongeregeldheden
meemaakte. Daarna werd ik met een mili
tair vliegtuig naar Makassar gebracht.
Hier werd ik uitvoerig verhoord, waarna
ik opgesloten werd in het provoosthuis en
bewaakt werd door de militaire politie. Ik
had tweeënccnhalve maand geen contact
met andere personen en mocht mijn kamer
niet verlaten.
Op 7 Maart 1955 werd ik overgebracht
naar Sunggoeh Minassa, waar ik wel
bewaakt werd, maar niet was opge
sloten en ook niet werd verhoord. Op 20
November werd ik overgebracht naar Dja
karta, alwaar ik werd ondergebracht in de
gevangenis. Ik kon niet met de andere ge
vangenen spreken. Daar wex-d ik vele ma
len ondervraagd. 26 November werd ik
naar het Hoge Commissariaat gebracht.
Hier ontving ik mijn paspoort en gezond
heidspapieren. Vervolgens werd ik onder
vraagd door de Indonesische procureur-
generaal, die mij vroeg of ik niet in Indo
nesië wilde blijven. Ik weigerde dit. Toen
werd ik 2 December per vliegtuig naar
Nieuw-Guinea gebracht," aldus het verhaal
van politieman Van Krieken, die voorlopig
te Hollandia rust zal houden, waar hem
volledige medische verzorging wordt ge
geven.
BUENOS AIRES, (United Press) Uit
Argentijnse politiekringen wordt gemeld
dat drie hoge functionarissen uit de be-
wfndsperiode van generaal Lonardi gear
resteerd zijn. Officieel is hierover echter
geen bevestiging uitgegeven. De gearres
teerden zijn volgens de zegslieden de vroe
gere minister van Buitenlandse Zaken
Amadeo. De vroegere minister van Voor
lichting Goyeneche en de gewezen par
ticuliere secretaris van Lonardi Achaval.
Redenen voor de arrestatie werden niet op
gegeven.
Er wordt aan herinnerd dat Amadeo,
Goyeneche en Achaval genoemd zijn in een
communiqué van de huidige, regering
waarin Lonardi en een aantal zijner mede
werkers lankmoedigheid jegens het Pero-
nisme werd verweten. Generaal Lonardi
is op weg naar de Verenigde Staten voor
een medische behandeling.
(Reuter/AFP) De minister voor open
baar en maatschappelijk welzijn, dr Molina,
is afgetreden. De Pablo Pardo, wiens be
noeming tot minister van Binnenlandse
Zaken de inleiding vormde tot de val van
de regering Lonardi, en generaal Bengoa,
onder Lonardi minister voor Legerzaken,
zouden in verzekerde bewaring zijn ge
steld. Er kon geen officieel commentaar op
deze berichten worden verkregen.
-
NICOSIA (Reuter) Een Cypriotische
politieman, een burger en een lid van een
Britse commandogroep zijn Maandag om
het leven gekomen, toen zij bij het berg
dorp Amiandos in een hinderlaag liepen.
Een Britse militair werd zwaar gewond.
Verzetslieden hebben in de nacht van
Maandag op Dinsdag een krachtstation te
Karvoena met handgranaten aangevallen.
Het station ging in vlammen op. De afge
lopen zes weken zijn in het geheel zeven
Britse militairen door aanslagen om het
leven gekomen.
Een Turkse agent heeft drie Britse mili
tairen te Famagusta het leven gered door
de lont van een bom uit te trappen, die op
een tafel was geworpen in de hoofdstraat
waaraan de militairen het noenmaal nut
tigden. Twee bommen werden geworpen
naar Britse militaire patrouillewagens in
Famagusta. Een ervan ontplofte, maar
richtte geen schade aan. Te Larnaca werd
een bom in een ezelwagen op de markt
gevonden.
Een boekhandelaar in Limassol en zes
tien inwoners van Lefkonico zijn in hech
tenis genomen. Zij worden er van beschul
digd lid te zijn van een „onwettige organi
satie". De naam en het adres van de boek
handelaar zijn gevonden op pakketten met
het opschrift „boeken", die wapens en ont
plofbare stoffen bevatten, welke tot de
lading behoorden van het Griekse schip
Aeolia dat Cyprus heeft aangedaan.
Leerlingen van een middelbare school te
Kyrenia zijn niet naar school gegaan uit
protest tegen het sluiten van een school te
Lefkonico. waar zich ongeregeldheden had
den voorgedaan. Een meisjesschool te
Athienou is door de politie gesloten omdat
de Griekse vlag op het gebouw was ge
hesen en pamfletten van de verzetsbewe
ging op de muren waren geplakt. In te
Nicosia verspreide vlugschriften worden de
leerlingen van alle Griekse middelbare
scholen opgeroepen, met ingang van
Woensdag vier dagen van school te blijven.
Boete
In Lefkonico zijn functionarissen Maan
dag de gehele dag bezig geweest met het
verdelen van de boete van twintigduizend
gulden over de mannelijke bevolking, die
gouverneur Sir John Harding heeft opge
legd wegens het vernielen van het post
kantoor. De zeshonderd mannelijke inwo
ners die het dorp telt, zullen aan de boete
moeten bijdragen in verhouding tot wat zij
bijdragen aan het schoolfonds. Vandaag
wordt de boete geïnd. Van dorpelingen die
weigeren te betalen, zullen eigendommen in
beslag genomen worden en verkocht om
aan het geld van de bijdrage te komen. Het
geld zal worden gebruikt voor de bouw
van een nieuw postkantoor. Een totaal uit
gaansverbod zal pas worden opgeheven als
de boete betaald is.
Nabij Boulogne zit de Nederlandse trawler „Nelly" onwrikbaar op de rotsen. Om
het schip vlot te slepen zal men nu eerst de lading lossen, welk karwei nog wel enige
tijd in beslag zal nemen. Voor Januari denkt n. ;;x de „Nelly" niet in haar' element
terug te kunnen brengen.
(Van onze correspondent in Bonn)
Men houdt zich in West-Duitsland thans
bijzonder intensief bezig met het lot van
de 39 oorlogsmisdadigers die nog in de
gevangenis van Bx-eda zitten.
Het West-Duitse ministerie van Buiten-
lamtee- Zaken zal zich ernstig in de onlangs
gepubliceerde straï-registers verdiepen.
Volgens de Nederlandse ambassade te Bonn
heeft het Auswartige Amt deze dossiers
ten minste vijf jaar geleden van de Neder
landse autoriteiten ontvangen.
Een West-Duits sensatieblad, met een
oplaag van meer dan twee millioen, meldt
dat de West-Duitse minister van Buiten
landse Zaken, Von Brentano. nog vóór
Kerstmis met minister Beyen zal onder
handelen over de mogelijkheid een Duits-
Nederlandse „Gnaden Kommission" in het
leven te roepen, om te onderzoeken of
enkele van de gevangenen in vrijheid kun
nen worden gesteld. Van officiële Neder
landse zijde wordt een ontmoeting tussen
Von Brentano en Beyen vóór 24 December
op het ogenblik niet waarschijnlijk geacht.
De drie Westelijke bezettingsmogenc!.
heden hebben al enige tijd geleden hun
medewerking verleend bij het oprichten
van geallieerd-Duitse revisie-commissies,
die de vonnissen van Duitse oorlogsmis
dadigers nog eens grondig bestudeerd heb
ben. Een aantal Duitse gevangenen is in
vrijheidgesteld. Het ging echter uitslui-
om gevangenen, die in West-Duitsland op
gesloten wai'en. Het is niet uitgesloten dat
mettertijd ook een Nederlands-Duitse com
missie zal worden gevoi-md.
In West-Duitsland wordt de mening ver
kondigd dat enkele vonnissen van de in
Breda zittende gevangenen te zwaar zijn
in verhouding tot hetgeen zij hebben mis
dreven. Het vriie liberale partijlid van de
Bondsdag dr. Mende, die zich al eerder
met het geval van de Bredase gevangenen
heeft bezig gehouden, verklaart dat men
verschil moet maken tussen echte misda
digers en degenen die „het slachtoffer ge
worden zijn "van een overijlde na-oorlogse
justitie". Dr. Mende beweei't er van over
tuigd te zijn dat de meeste in Breda zit
tende Duitsers gratie hebben verdiend.
Prof. dr. Oberlander. de minister voor
het Vluehtelinsronwezen. heeft oo een pers
conferentie verklaard, dat hii de stukseri.
die betrekking op de processen hebben,
graag wel eens zou willen zien om ze op
zijn gemak te kunnen bestuderen. Hij zei
dat hii het zeer zou toejuichen wanneer de
aangelegenheid tussen beide landen gere
geld zou kunnen worden.
BERLIJN (United Press) Een kapi
tein van het rode leger die diende in een
tank-eenheid in Oost-Duitsland is naar
West-Berliin gevlucht en heeft politiek
asyl gevraagd. De kapitein kwam gister
avond ongewapend in uniform over de
zönegrens en meldde zich bij de West-Bex--
lijnse politie die hem weer overdroeg aan
de Amerikaanse autoriteiten. Zijn naam
werd vanmorgen nog niet bekend gemaakt.
Zijn onderdeel is gelegerd in Stahnsdorf,
een voorstadje van Oost-Bex-lijn. De politie
droeg heip over aan de Amerikaanse
autoriteiten omdat hij de zönegrens over
schreden had in de Amei'ikaanse sector van
West-Berlijn.
Geen buitenlandse radio-uitzendingen
in Zuid-Vietnam
President Ngo Dinh Diem van Zuid-
Vietnam heeft alle buitenlandse radiouit
zendingen in het land vex'boden. Volgens
politieke waai-nemers is deze maatregel
vooral gericht tegen het officiële Franse
station „Radio France Asie".
KOEALA LOEMPOER (United Press)
Een geheimzinnige ontploffing heeft
Maandag het leven gekost aan zeven per
sonen in de omgeving van Alorstar
(Noord-Malakka). De ontploffing ge
schiedde in de omgeving van een nieuwe
strategische luchtbasis, die bij Alorstar
gebouwd wordt. De mirxisier van Defensie
van Malakka, Humphrey, verklaax'de dat
hangende een nader onderzoek nog niet is
te zeggen, of er sprake is van een ongeluk
of een communistische sabotagedaad.
Er werden 23 personen gewond. Volgens
de eerste berichten ligt een gebouw ge
heel in puin en zijn twee andere zwaar
beschadigd.
(Van onze correspondent in Bonn)
De Russen wensen in Berlijn het contact
met de Westelijke geallieerden zoveel mo
gelijk te vermijden. De bedoeling is ken
nelijk Berlijn het karakter te ontnemen
van een bezette stad. In Bonn doen hard
nekkige geruchten de ronde, dat de Rus
sen vooi'gesteld zouden hebben de gevan
genis in Spandau (Noord-West-Berlijn),
waar nog vijf vooraanstaande nazi's zitten,
op te heffen en drie hunner de gewezen
groot-admii-aal Dönitz, de ex-irijksminister
vcor de Bewapening, Speer, en Hitiers
minister voor Economische Zaken, Funk
op vrije voeten te stellen en de twee ande
ren elders heen te brengen.
De vroegere rijksjeugdleider Baldur von
Schirach zou zijn intrek in een andere ge
vangenis nemen en de ex-plaatsvervanger
van de Fiihx-er, Hess, zou in een inrichting
voor zenuwlijders worden ondergebracht.
Dönitz zou volgend jaar October vrij
komen. Speer en Von Schirach pas tien jaar
later. Funk's gezondheidstoestand is slecht.
Hij is al eens tijdens zijn gevangenschap
geopereerd. Hess zou geestelijk niet meer
geheel toex-ekenbaar zijn.
De Russen zouden al langer dan een week
geleden dit voorstel ingediend hebben bij
de Westelijken, maar deze hebben er nog
niet op geantwoord. Dit wex-d in Bonn door
de verdedigei-s van de gevangen zittende
nazi's verteld. De Amerikaanse ambassade
beweert dat haar daar niets van bekend is.
Wanneer de gevangenis-commissie in
Berlijn opgeheven wordt, zou dit zo goed
als het einde van de inter-geallieerde
samenwerking in Bei-lijn betekenen.
Indien en zodra de Amerikaanse regering
er 'toestemming voor geeft zal het Ameri-
kaanse leger in Europa televisie-uitzendin
gen gaan verzorgen.
De uitzendingen hebben echter een zeer
beperkte reikwijdte daar zij alleen bestemd
zijn voor afgelegen militaire bases en niet
verder zullen kunnen worden opgevangen
dan binnen een straal van 15 kilometer.
Bovendien zouden belangstellende buiten
staanders hun TV-toestel'len moeten laten
inrichten voor een ontvangst van 525 beeld
lijnen.
In Tripoli in Li bye is reeds een televisie
station van het Amerikaanse leger in be
drijf. Het eerste Duitse station dat met
enige weken zou kunnen gaan uitzenden
is gepi-ojecteerd voor de luchtbasis Bit-
burg bij de Belgische grens.
De architect W. M. Dudok heeft Maan
dagmiddag in het Diakonessenhuis te Hil
versum een galblaasoperatie ondergaan.
De behandelende geneesheer is tevreden
over de toestand van de heer Dudok.
Naar wij vernemen is het electrisch
treinstel 243, dat in de centrale werkplaats
der Nederlandse Spoorwegen te Haarlem
kort geleden een algehele revisie heeft on
dergaan, tevens voorzien van TL-verlich-
ting. Deze verbetering oogst niets dan lof
bij het reizend publiek, omdat het verschil
met de oude verlichting bijzonder opvalt.
TL-buizen zijn namelijk veel minder ge
voelig voor spanningsvariaties dan gloei
lampen. Bij het passei-en van baangedeel-
ten zonder bovenleiding, zoals bruggen,
wordt de treinverlichting automatisch van
de motorgenerator overgeschakeld op de
batterij, die, afhankelijk van de ladingstoe
stand, soms een lagere spanning heeft dan
de generator. Van gloeilampen vermindert
de lichtsterkte dan enigszins, bij TL-bui
zen merkt men echter geen verschil.
Wij vernamen echter, dat het nog geens
zins vaststaat dat nu al het bestaande elec
trische gesti-oomlijnde materiaal van TL-
verlichting wordt voorzien. Daar is name
lijk een aanzienlijk kapitaal mee gemoeid
en de directie van de spoorwegen wil eerst
afwachten hoe de ervaringen zijn met dit
soort verlichting in oud materieel. In nieuw
materieel, zoals de blauwgelakte doorgaan
de rijtuigen voor de getrokken sneltreinen
tussen Holland en de landprovincies, wordt
de TL-verlichtmg al toegepast.
Genei-aal L. Norstad, plaatsvervanger
voor luchtmachtzaken van de opperbevel
hebber der geallieerde strijdkrachten in
Europa, is omstreeks half twaalf vanmor
gen op het vliegveld Valkenburg bij Den
Haag aangekomen, waar hij werd egroet
door de Ghef van de Luchtmachtstaf, luit.-
generaal waarnemer A. Baretta. Het gezel
schap begaf zich hiex-op naar het ministerie
van Marine, waar de minister van Oorlog
en van Marine, ir. C. Staf, een lunch aan
bood. Tijdens deze bijeenkomst werden
problemen op het gebied der luchtverde
diging besproken, aldus vernamen wij van
officiële zijde.
MADRAS (United Press) Volgens In
diase autoriteiten zijn Vrijdag tijdens een
wervelstorm die een strook van tweehon
derd mijl langs de kust van Zuid-India
teistei'de, driehonderd mensen omgekomen
Volgens onofficiële bronnen zijn er wel
duizend doden te beti-euren. Maandag
kwamen de eerste berichten uit het getrof
fen gebied binnen.
De regering van de staat Madras heeft
een campagne bevolen om de bevolking
van het gebied tegen besmettelijke ziekten
te laten inenten. Ook zijn uitgebreide
maatregelen getroffen om de bevolking
vanuit de lucht van voedsel en medica
menten te voorzien.
V-V:.
mmmmÊtÊ
WmM*
3-314 Nederl '47
3% Nedl 1962/64
A. K. U
Calvé Delft
Van Gelder Zonen
K. N. Hoogovens
Nederl. Ford
N. Kabelfabriek
gew.Philips Gloei]
Nieuwe Philips
pref.Philips Gloeil
Unilever
W'lton Feijenoord
Dordtsche Petrol
Konkl. Petroleum
A'darn Rubber
Huil. Amei Lijn
N Scheepv Unie
Phs. van ürnmeren
H. V A
Verg. Del' Mij en
Amsteid Bank
Ned Handel Mij
Rotterö Bank
Twenische Bank
Anaconda Copper
Bethlehem SteeJ
U. S. Steel
General Motors
Shell Union
Tidewater
Slotkoers
gisteren
99/,
99/
346/
317
338/
380
486
316
364/
353/.
203/
485
271/
684/
655%
140
211/
195/
263
155
156
288
231/
244/
243
73/
163%
59%
145
61%
34%
Openings
koersen
99\,«
99/
346/
319
338
380
486
316
364
354
203/
488/
272
688
660
140
2.10/
195/
263
154
156
288
230
244 O
243
73/
169
59/
145/
62%
35
In Frankrijk zullen op 2 Januari verkiezingen woraen gehouden. Op de openbare
aanplakborden zijn de rechten en plichten betreffende de verkiezingen aangeplakt.
Zoals deze foto toont is er belangstelling genoeg.
In een schrijven aan de Nederlandse
pers heeft de N.V. Bouwkas Nederlandse
Gemeenten gereageerd op de aanvallen, die
sedert enige tijd in verscheidene dagbla
den en periodieken worden gelanceerd op
haar huizenbouw-methode. „Het betreft
hier telkens uitingen van een georgani
seerde actie, gevoerd door de Nederlandse
Bond van Bouwondernemers. Alle bedoel
de bijdragen, voor zover ons bekend, stam
men namelijk uiteindelijk van deze Bond,
deels in de vorm van ingezonden stukken,
deels in de vorm van overdrukken uit het
orgaan van de Bond, De Bouwondernemer.
Op gezette tijden komt De Bouwonder
nemer met een nieuw verhaal dat de actie
gaande moet houden", aldus de Bouwkas
in haar schrijven.
Even later vervolgt zij: „De heer G. A.
Wildschut, bouwondernemer te Utx-echt,
heeft een uitgebreid adres aan B. en W. en
raad der gemeente Apeldoorn gericht, een
adres waax-in op uitex-st denigi'ei'ende wijze
over de Bouwkas Nedei-landse Gemeenten
gesproken wordt en de gemeente Apel
doorn zelfs wordt aangeraden, met de
Bouwkas te breken. Op een pex-sconferen-
tie, die blijkens de dagbladen naar aan
leiding daarvan te Apeldoorn gehouden
werd, bleek door de aanwezigheid en de
uitlatingen van de heer Valkenburg, secre
taris van de Bond van Bouwondernemers,
duidelijk, dat ook deze stunt als onderdeel
van de actie van de Bond beschouwd kan
worden".
„Op het ogenblik dat de Bouwkas te ma
ken kreeg met de bemiddeling bij de bouw
van woningen voor meerdere deelnemers
in complexen bijeen (praktisch de enige
bouwmogelijkheid voor de deelnemers in
stedelijke gemeenten), heeft zij zich de
vijandschap van de bouwondei-nemei's op
de hals gehaald. Wij kunnen voor de in
spanning, die de heren zich getroosten,
maar één verklaring vinden: men be
schouwt de Bouwkas als een concux-rent
en, blijkens de gi-ootte van de inspanning,
als een gevaarlijke concurrent."
„Alvox-ens nader op de kwestie van de
„concurrentie" in te gaan, lijkt het ons ge
wenst, de gang van zaken bij de verschil
lende manieren van woningbouw kort te
schetsen.
Een bouwondernemer is tegelijk bouwer
en verkoper van woningen. Wanneer hij
een woningpi'oject onder handen neemt,
moet hij trachten, de woningen aan de
man te brengen. Boven de bouwkosten
moet hij dus zijn reclame- en verkoop
kosten rekenen, alsmede een bedrag voor
risico's, die hij als verkoper heeft. Het
dragen van deze risico's wordt pas aan-
ti-ekkelijk voor hem, wanneer daar een
flinke winstmarge tegenover staat. Boven
tot levenslang veroordeelde gevangenen in de gevangenis te Giseh (in Egypte,
krijgen op het ogenblik bepaalde faciliteiten in de vorm van korte uitstapjes
(uiteraard onder goede bewaking). Deze twee foto's werden genomen bij de bekende
pyramiden van Giseh.
de koopsom, die, rekening houdend met al
deze factoren, is vastgesteld, krijgt de ko
per van een woning financieringsonkosten
te betalen, alsmede eventueel de pi'ovisie
van de makelaar, die bij de financiering
heeft bemiddeld.
De positie van de Bouwkas Nedexriandse
Gemeenten is een geheel andex-e dan die
van een bouwondernemer. Zij is noch bou-
wer, nóch verkoper van woningen. Zij is
een financieringsinstelling; voor wat de
bouw van de woningen betreft, treedt zij
op als behartiger van de belangen van de
deenemei-s.
Teneinde verantwoorde woningbouw voor
de deelnemers te bevorderen (zo goed
mogelijke bouw tegen zo laag mogelijk
prijs) heeft zij een technische dienst in het
leven geroepen, die inmiddels heeft mee-
gewerkt aan de bouw van ruim 5000 wo
ningen. De ervaring, bij deze bouw opge
daan, wordt gebruikt om de kwaliteit van
de woningen voortdurend cp te voeren en
daarbij zoveel mogelijk nrijsverlagend te
werken. Voor alle dednemerswoningen
wordt gebruik gemaakt van een standaai'd-
bestek, waarin zoveel mogelijk materialen
en ondex-delen bindend voorgeschreven zijn,
die door fabriekmatige lopende-band-ver-
vaardiging hoge standaardkwaliteit aan
lage prijs paren.
Prijsverlagend wordt verder gewerkt
door het inschakelen van technische calcu
lators, die alle aannemers-inschrijvingen
controleren en zox-gen dat de deelnemersn
woningen gebouwd worden' tegen prijzen,
die niet meer dan een x-edelijke winst voör
de aannemer in houden. Wanneer met be
middeling van de Bouwkas Nederlandse
Gemeenten nu een woningcomplex ge
bouwd zal worden, heeft dit als volgt
plaats.
In een bepaalde plaatselijke afdeling
komt onder de deelnemers de wens naar
voren tezamen woningen te laten bouwen.
De Bouwkas koopt dan voor deze deel
nemers een bouwterrein en laat door een
architect een bouwplan opzetten. Bij deze
planopzet is de technische dienst van de
Bouwkas ten nauwste betrokken, zodat zo
veel mogelijk gebruik wordt gemaakt van
kostenbesparende normalisatiemogelijkhe
den. Het plan wordt aanbesteed, hetzij
openbaai-, hetzij aan een vei-tx-ouwde aan
nemer onderhands, en de prijs wordt door
de calculators gecontroleerd. Wanneer de
calculators zowel als de deelnemers, waar
voor gebouwd zal worden, met de bouw
prijs en de kostenopzet accoord gaan, wordt
de gunning voor de bouw afgegeven.
Uit deze uiteenzetting blijkt duidelijk, dat
men het woord „concurrentie" in de ver
houding bouwondernemersBouwkas niet
moet opvatten, als zou hier sprake zijn
van identieke of vrijwel identieke licha
men", aldus de Bouwkas.
Over het begrip „stichtingskosten"
schrijft zij:
„Het thema van de artikelen en uitla
tingen van de bouwondernemers is steeds
hetzelfde: door het opzetten van kosten-
vergelijkingen „bewijst" men dat de Bouw
kas enige duizenden guldens duurder is.
Ook hierbij treffen wij een foutieve iden
tificatie aan, nl. van het begrip stichtings
kosten in beide manieren van bouw. Men
gaat uit van een bepaalde woning, die zo
wel bij de Bouwkas als bij de bouwonder
nemers dezelfde stichtingskosten zou heb
ben. Nemen wij even aan, dat de bouw van
dezelfde woning inderdaad plaats zou vin
den (en dat de bouwondernemers dus ge
bruik zouden maken van het Bouwkas-
standaard-bestek en de Bouwkas-stan-
daarddetails), dan is het begrip „stichtings
kosten" in beide gevallen niet gelijk. Bij
de Bouwkas woi'den de stichtingskosten
gevormd door de (door onze calculaotrs
gecontroleerde) bouwprijs van de aanne
mer, vermeerderd met grondkosten, archi-
tectkosten, financieringskosten en notaris-
kosten.
Bij de bouwondernemer worden de stich
tingskosten (liever: de koopprijs) gevormd
door de bouwprijs, vermeerderd met grond
kosten. arohitectkosten. reclame- en ver-
koopkosten, een risicopost en de winst. Hoe
zouden deze bedragen gelijk kunnen zijn,
vooral wanneer bij de bouwondernemers
de koopprijs nog verhoogd moet worden
met de (verzwegen) notaris-, financierings-
en bemiddelingskosten?"
„Het onjuiste uitgangspunt van de kos
ten vergelijkingen, zoals wij dat hierboven
geschilderd hebben, maakt de daaraan
vastgeknoopte bei-ekeningen en conclusies
totaal waardeloos", zo schrijft de Bouw
kas.
Het adi-es van de heer Wildschut aan de
gemeente Apeldoorn en de mededelingen,
op de persconferentie naar aanleiding van
dit adres verstrekt, vormen, voor zover de
Bouwkas op dit ogenblik bekend, de meest
recente actie-uiting. Omdat de heer Wild
schut naar aanleiding van deze geschiede
nis door de Bouwkas in kort geding is ge
dagvaard, acht zij het op dit ogenblik nog
niet opportuun, nader op zijn beweringen
in te gaan.
