NEGRITA
Aanleg wegen ten
ten Oosten van
Westen en
Haarlem
Nederlands grafische export
sinds 1939 vertwaalfvoudigd
VOLKSWAGENVERHUUR
l!sr
1
Boekdrukkers zetten dit jaar voor
340 millioen gulden om
D-concert onder
Hein Jordans
Vragen van Provinciale Staten
Duyvls' LIVORNO
Kerstconcert in kerk
Evangelische Broeder
gemeente
y
Plan tot uitbreiding
RK ULO voor jongens
Oude faam hersteld
„Kerstsalon" der AAFV
in Arti geopend
Geslaagde Kerstmiddag
van NVEV
Ander compromisvoorstel
aan Nemavo
BARDINET
Tekeningen, aquarellen
Voor 71 mille insuline
gestolen
Prijsvraag orgel
concours Haarlem
NUCHTER RIJDEN
CEL VERMIJDEN
Provinciale subsidie
voor het Fries Orkest
WOENSDAG 21 DECEMBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Ieder jaar rond Kerstmis houden de boekdrukkers in Nederland, verenigd in
hun „Federatie", wapenschouw. Dan worden de uitkomsten, de technische vorde
ringen en de aesthetische aspecten van het vak in het ten einde lopende jaar
gewikt en gewogen en de vooruitzichten voor het komende onder de ogen
gezien. Ditmaal is die wapenschouw gehouden in het Amsterdamse Carlton
hotel en daar is met voldoening geconstateerd dat het goed gaat met de
boekdrukkunst. De 2200 drukkerijen in Nederland, tezamen 23.000 werknemers
omvattend, hebben in 1955 een omzet geboekt van 340 millioen, waarvan voor
een waarde van 71 millioen kon worden uitgevoerd. Dat is een vertwaalfvoudi-
ging ten opzichte van 1939, toen onze totale grafische export nog geen zes mil
lioen gulden bedroeg.
Verzoek aan Heemsteedse raad
Bij het gemeentebestuur van Heemstede
is een verzoek binnengekomen van het
R.K. parochiaal kerkbestuur van de H.
Bavo te Heemstede, om gelden beschikbaar
te stellen voor het uitbreiden van de St.
Henricus-ULO voor jongens aan de Kerk-
laan in Heemstede en voor het inrichten
van deze lokalen.
B. en W stellen de raad voor het ver
zoek in hun handen te stellen om prae-
advies.
ADVERTENTIE
TAXI 13.300 - GAR. TWIJNDERSLAAN 35
Die exportstijging een zeer belangrijke
bijdrage tot onze nationale welvaart
heeft verschillende oorzaken. Een daarvan
is de lage prijs van ons drukwerk ner
gens ter wereld kan men boeken, plaatwer
ken of wat dan ook goedkoper laten druk
ken dan in Nederland. Maar een veel be
langrijker factor is de kwaliteit van onze
grafische producten, die thans qua artistie
ke vormgeving en techniek weer tenvolle
kunnen wedijveren met die uit Zweden,
Zwitserland, Amerika en andere „toplan-
den".
Dat is lange tijd anders geweest. Neder
land had sinds eeuwen een grote faam als
leverancier van het mooiste drukwerk
een traditie die al in de eerste helft van de
zeventiende eeuw begon met de befaamde
wereldkaarten der Blaeu's en die later door
roemruchte drukkersgeslachten als de El-
sevier's en de Haarlemse Enschedé's werd
voortgezet. In de negentiende eeuw kwam
er echter onder invloed van mechanisatie
en massa-productie een diepe inzinking,
waarvan het vak zich pas rond 1900 wist
te herstellen onder leiding van mannen als
S. H. Roos, die in 1913 de grafische werk
groep „De Zilverdistel" oprichtte, mr. J. F.
van Royen (strikt genomen ook een out
sider), en Joh. Enschedé's wereldvermaar
de letterkunstenaar Jan van Krimpen. Zij
en een handvol anderen waren de herauten
van het réveil, dat de moderne grafische
kunst in Nederland het aanzijn gaf, terwijl
de in 1920 opgerichte „Federatie der Werk-
geversorganisatiën in het Boekdrukkers-
bedrijf' de organisatorische en economi
sche sanering van het vak ter hand nam,
de drukkers calculeren leerde en de tech
nische outillage der talrijke noodlijdende
bedrijfjes op peil hielp brengen.
De vele taken, die de Federatie verzorg
de, de leerlingen- en patroonsopleiding, de
kostprijsberekening en de sociale voorzie
ningen, hebben vrucht gedragen. De ar-
beidsvrede in het vak is tientallen jaren
niet in gevaar geweest, de kwaliteit van
ons drukwerk werd op internationaal peil
gebracht. De inzinking was overwonnen.
Zo hecht was de nieuwe basis en zo pro
fitabel waren de resultaten der samenwer
king, dat zelfs de ontreddering van de
Tweede Wereldoorlog de Federatie niet in
gevaar kon brengen. Integendeel: ondanks
de leeggeroofde bedrijven, het schreeuwend
tekort aan vaklieden en het even nijpende
gebrek aan grondstoffen, kon men na de
bevrijding gezamenlijk de "toekomst weer
hoopvol tegemoettreden. En dank zij de
hechte samenwerking bloeide de grafische
industrie reeds na enkele jaren als nooit
tevoren: in het topjaar 1952 bijvoorbeeld,
werd er voor bijna 109 millioen aan
drukwerk uitgevoerd.
Door de gebeurtenissen in Indonesië ont
stond er nadien een gevoelige teruggang,
maar de nieuwe Stichting Grafisch Export
centrum, ingesteld door de Federatie,
speurde toen al ijverig naar nieuwe buiten
landse afzetmarkten en vond ze ook.
België, West-Duitsland en zelfs Noord-
Amerika, dat op dit gebied de hoogste eisen
stelt, werden met tientallen andere landen
vaste afnemers van Nederlands drukwerk.
Wel een bewijs, dat onze grafische produc
tie qua technische perfectie en artistiek
niveau thans algemeen waardering genie
ten.
Boeken grootste post
Boeken zijn ons voornaamste grafische
exportproduct. Wetenschappelijke uitgaven,
hier uitgegeven en gedrukt in de Engelse
en Spaanse taal, zijn van deze post het
voornaamste bestanddeel. Het ziet ernaar
uit, dat onze boekenexport dit jaar de 30
millioen gulden zal benaderen of over
schrijden. Tweede post op de ranglijst is
„drukwerk", een moeilijk te preciseren be
grip, dat alle mogelijke soorten van druk
werken samenvat: daaronder vallen niet de
geëxposeerde tijdschriften en prentenboe
ken, die als derde en vierde post apart op
de ranglijst voorkomen. Zelfs „plaatwerk"
wordt er niet onder begrepen: dat heeft
zijn eigen, vijfde, plaats op de ranglijst.
Hetzelfde geldt voor cartografisch druk
werk (erfenis van Blaeu?), transfers, kan
toorboeken, kalenders, speelkaarten, mu
ziekdruk en vele andere producten.
De K.L.M. als promotor
Hoe belangrijk soms bijkomstige factoren
kunnen zijn, bleek heel duidelijk op een
onlangs gehouden bijeenkomst van Ameri
kaanse uitgevers-importeurs. Toen daarbij
ook ter sprake kwam het tijdverlies, dat
onvermijdelijk is bij het heen- en weer-
sturen van drukproeven, clichés, modellen
e.d. uit het buitenland, werd direct opge
merkt, dat dit bezwaar niet gold voor
Nederland, vanwege de service der K.L.M.,
die het voor de Amerikanen mogelijk
maakt, alle bescheiden even snel in Am
sterdam te krijgen als bij een Amerikaanse
drukker. Hier werkt onze luchtvaartrepu
tatie dus als welkome steun voor de expor
terende drukkers.
Nieuw „Kerstnummer"
Ouder gewoonte hebben de drukkers en
de sinds 1952 broederlijk met hen samen
werkende clichémakers (georganiseerd in
de Vereniging van Nederlandse Chemigra-
fische Inrichtingen) ook nu weer een Kerst
nummer van het „Drukkersweekblad-Auto
Lijn" uitgegeven een traditie die al van
lang vóór de oorlog dateert. Deze bijzon
dere uitgave, dat gratis door een tiental
grote drukkerijen verzorgd wordt, is als
het ware het visitekaartje van het métier:
een collectie fraaie proeven van boekdruk-
en illustratiewerk op zijn best, uitgevoerd
in vier- en vijfkleurendruk en voorbeeldig
gebonden tot een royaal boekwerk. Het
!aat zien waartoe de Nederlandse drukkers
in staat zijn en is als zodanig in de eerste
plaats voor de klanten en relaties in bin
nen- en buitenland bedoeld. Het leken
publiek kan er dus geen kennis van nemen
en dat is dubbel jammer nu het Kerstnum
mer dit jaar geen vaktechnische onderwer
pen behandelt, maar de drukkunst als die
nares van de wetenschap belicht. Vijf
auteurs, hoogleraren en andere weten-
"row:
y.W«.V'
Proeve van moderne opmaak. Een stel pagina's uit het nieuwe Kerstnummer van
„Drukkersweekblad/Auto-Lijn". Om de afgebeelde kernreactor in Brookhaven V.S.
in al zijn suggestieve kracht naar voren te brengen, is de tekst ver weg gehouden
van de foto. Opmerkelijk is dat de linkerbladzij de, ondanks de geringe vulling, in
het geheel niet „leeg" aandoet.
schappelijke experts, schrijven over „We
tenschap en techniek in de dagen van
Christus", „Vier Vreemde Vragen over
Vogels" en andere onderwerpen, die op
zichzelf geen verband houden met de druk
kunst. Deze kunst komt hun echter te hulp
door natuurgetrouw af te beelden wat de
auteurs beschrijven en door hun betoog op
een zodanige wijze onder de ogen der
lezers te brengen, dat deze de stof gemak
kelijker in zich opnemen. De lezer ziet de
voorwerpen, beelden, dieren, waarover de
auteurs schrijven, hij krijgt er niet „enigs
zins" een indruk van, hij ziet ze volledig
en in hun ware kleuren: hij gaat ze vol
ledig kennen, waardoor hij veel beter in
staat is, het betoog te volgen dan wanneer
hij zich uit de tekst een beeld moet op
bouwen.
Dit wat de perfectie der moderne repro
ductietechniek betreft, zoals die uit het
„Kerstnummer" blijkt. De complete grafi
sche vormgeving, de keus van papier en
letter, de kleur van de drukinkt, de even
tuele ornamentering, dat alles moet zich
daar functioneel, harmonisch en prettig-
„aansprekend" bij aanpassen. Dat was de
taak van de grafische- .componisten Alex
Verberne en Ton Raateland, een taak die
hun bijna een jaar van ontwerpen en ex
perimenteren kostte: Soms werd er uren
lang gediscussieerd over één puntje meer
of minder witspatie in een bepaald tekst
gedeelte. Maar het resultaat mag dan ook
gezien worden daarvan getuigt de hier
bij afgebeelde dubbele pagina uit het
„Kerstnummer".
ADVERTENTIE
Haarlems fotograaf won
bronzen plaquette
In Arti et Amicitiae te Amsterdam is
Dinsdagavond de zeventiende nationale
kerstsalon van fotografische kunst „Bonds-
salon" der Amsterdamse Amateur-Foto
grafen Vereniging geopend. Er werden on
geveer 1000 foto's ingezonden waarvan er
258 worden geëxposeerd. Voorts zijn er op
deze tot en met 1 Januari durende ten
toonstelling 70 kleurendia's te zien.
De zilveren A.A.F.V.-bokaal een wis-
selprijs is gewonnen door Hans de
Leeuw uit Amsterdam. Bronzen plaquettes
der vereniging werden toegekend aan mej.
Marjan Dirkzwager uit Arnhem en de he
ren A. van Dijk te Haarlem, Frits Ger
ritsen en A. de Jong beiden uit Amsterdam.
„Er wordt van een foto tegenwoordig
meer verwacht dan alleen een schoonheids
beleving. Het gaat er thans niet alleen
meer om, wat er op de foto staat, maar veel
meer wat er in zit. Criterium is daarbij:
Heeft de foto iets te zeggen? Uit deze
kerstsalon blijkt overduidelijk, dat de
nieuwe richting hoe langer hoe meer veld
wint", zo schrijft de voorzitter der A.A.F.V.,
de heer J. J. 1-Iens. in het voorwoord der
catalogus.
Zwolse foto met E 55 prijs
5000 bekroond
In Bellevue te Amsterdam zijn Dinsdag
de prijzen uitgereikt aan de winnaars van
de op de nationale manifestatie E 55 ge
houden fotowedstrijd voor amateurs.
Hoofdprijswinnaar was de 25-jarige Zwol
lenaar J. F. Lutgerink, die zijn beloning,
een bedrag van 5000 gulden uit handen
van de organisator van de E 55, Jac. Klei
boer ontving.
De overige 20 prijswinnaars kregen elk
een waardebon van f 250. Een van hen is
de heer H. de Kort uit Haarlem.
De wedstrijd was uitgeschreven door de
commissie ter bevordering van de amateur-
fotografie. Uit ongeveer 2000 inzendingen
heeft men een keuze moeten maken.
Dinsdagmiddag hield de afdeling Haar.
lem en omstreken van de Nederlandse
Vrouwen Electriciteits-Vereniging in café
restaurant Brinkmann te Haarlem een
kerstmiddag, waarvoor van de zijde der
leden een bijzonder grote belangstelling
bestond. Mevrouw J. Brink-Feenstra open
de de middag met pianospel (variaties op
Stille Nacht) waarna de presidente van de
vereniging, mevrouw R. van der Noord-
Magré een inleiding hield, die getiteld was
,Goud, Wierook en Myhrre". Mevrouw
Van der Noord vertelde daarbij het wel
bekende kerstverhaal en declameerde ver
volgens „Aanbidding" van T. Hagendoorn.
Nadat alle leden gezamelijk staande het
„Stillie Nacht" hadden gezongen voerden
mevrouw Wina Born en de heer Han Born
een programma van liederen met luit
begeleiding uit, dat met kennelijke zorg
was samengesteld. Na het welbekende
weide (twaalfde eeuw) voldgen er enkele
Palestinalied van Walther von der Vogel-
oude Boheemse en Franse kerstliederen,
waarna het eerste gedeelte van dit pro
gramma besloten werd met een wereldlijk
lied van Pierre d'Attaignant (zestiende
eeuw), waarop de Nederlandse dominee
dichter Jac. Revius een vrome tekst heeft
gemaakt.
Na de pauze zongen twee leden van de
vereniging, de dames De Jong en Pieter-
sen, een oud Engels lied, waarna de heer
en mevrouw Bron, wellicht aangemoedigd
door het succes, dat het eerste optreden
opleverde, aan het tweede gedeelte van het
programma begonnen, dat bij het publiek
waarschijnlijk het meest in de smaak is ge
vallen. Vooral de oude Engelse liederen
van John Dowland (zestiende eeuw) wer
den bijzonder charmant voorgedragen en
mevrouw Born gaf, meer dan voor de pauze
tekst en uitleg bij de diverse liederen,
waardoor er uiteraard een groter begrip
ontstond voor de soms kostelijke ge
dichten.
Na afloop van het programma waarvoor
de aanwezigen met een hartelijk applaus
dankten, nam mevrouw Van der Noord af
scheid van een van de meest actieve
N.V.E.V.-leden, mevrouw J. Brink-Feen
stra die namelijk in het begin van het
volgend jaar naar Australië zal vertrekken.
De presidente gaf mevrouw Brink sym
bolisch een kaars mee als teken van de
grote genegenheid, die mevrouw Brink bij
velen heeft verworven en bovendien ont
ving het scheidende lid als meer blijvend
geschenk een boek.
Nadat de presidente een kort slotwoord
had gesproken deelde zij mede dat er voor
het volgend jaar al weer enkele bijzondere
bijeenkomsten op het programma staan,
waaruit overigens de toeneming van de
talrijke nieuwe leden verklaarbaar ge
maakt kan worden.
Over woningbouwplan in Zinnevelt
Naar wij vernemen hebben B. en W. van
Haarlem in hun vergadering van Dinsdag
besloten aan de Nederlandse Maatschappij
voor Volkshuisvesting te Amsterdam (Ne
mavo) nadere voorstellen gedaan over de
voorwaarden waaronder deze instelling kan
overgaan tot de bouw van een complex van
350 middenstandswoningen in Zinnevelt.
Zoals reeds was meegedeeld waren daar
bij moeilijkheden gerezen over de distribu
tie van 118 ééngezinswoningen. B. en W.
waren van oordeel, dat ook die huizen ver
huurd moesten worden, de Nemavo bleek
zich achteraf op het standpunt te stellen
dat deze woningen in een soort huurkoop
systeem moesten worden aangeboden.
Ook bij de daarover gevoerde onderhan
delingen rezen moeilijkheden, waarna B.
en W. thans andermaal een gewijzigd
compromisvoorstel hebben gedaan, waar
mee de Nemavo schriftelijk haar instem
ming moet betuigen.
ADVERTENTIE
Het tweede door Hein Jordans als gast-
dirigent geleide concert van het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest werd geopend
met de Ouverture „Vivat Brabantia" van
Oscar van Hemel, een werk dat gecompo
neerd werd in opdracht van de „Vrienden
van het Brabants Orkest". Om op dreef te
komen liet de componist zich een duwtje
geven door de oude Smetana en dan staat
hij meteen in het gulle Brabant, waar hij
de feesttrom roert en jubilante fanfares
laat schetteren. Hij zoekt zijn contrast in
een paar vroom klinkende thema's, kneedt
al die gegevens als een goed vakman in een
geijkte vorm, die hij een aanhangsel geeft,
waarin het lied van Berg op Zoom en het
Wilhelmus tot een apothéose ontwikkeld
worden. Het stuk is effectrijk geïnstrumen
teerd, naar de aard van het ongecompli
ceerde gegeven, en men kan zich indenken,
dat het in het ontvankelijke gemoed van
de Brabanders een goed klankbord gevon
den heeft, gezonde muziek als het is met
een spontane feestklank. Jordans zorgde
met het orkest voor een brillante verklan
king en het publiek liet zich niet onbe
tuigd, vooral toen de componist het podium
betrad om de executanten dank te zeggen.
De Hongaarse pianist Andor Földes was
solist in het Piano-concert no. 2 van Rach
maninoff. Zijn interpretatie heeft er mij
niet van kunnen overtuigen dat hij de ge
wenste instelling bezit om deze langoureuse
en melancholieke muziek te vertolken; hij
lijkt mij meer een krachtfiguur, geroepen
om zijn virtuositeit aan mannelijker kunst
te spenderen. Alles was er, behalve het
sentiment dat Rachmaninoff's werk ken
merkt. Wellicht heeft Andor Földes opzet
telijk de overgevoeligheden willen weg
werken, zonder zich te realiseren, dat de
muziek daar niet beter van kan worden;
deze kan nu eenmaal een geraffineerde
nuancering, met een expressie op het dwe
perige en weeïge af, niet ontberen. Kortom
het werd een twijfelachtig geval.
Het hoogtepunt van de avond kwam met
de „Hary Janos"-suite van Zoltan Kodaly.
Hoe lang het geleden is, en wie het diri
geerde, weet ik niet meer, maar positief
herinner ik mij een vroegere uitvoering
van deze geestige compositie bij de H.O.V.
Deze brillante partituur biedt muzikale
humor van de beste soort. De onmogelijk
ste leugenverhalen van boer Janos een
Hongaarse baron von Münchhausen
leverden stof voor allergrappigste typerin
gen waarin de timbres van de orchestratie
als aanduiding van bepaalde personen een
niet geringe rol spelen. Als Janos een innig
liefdelied begint te kwelen zou men
luisterend naar de orchestratie kunnen
vermoeden dat het object van zijn toege
negenheid nog al variabel en wisselvallig
is. Ondertussen hoort men mooie lyrische
muziek: in de alt, in de klarinet, in de
hobo, in de fluit. Het grappigst is wel de
om genade smekende Napoleon getypeerd
in de altsaxofoon. De trombones hebben
het ook voor het zeggen met hun brutale
glissando's en als de piccolo's met xylofoon
en trompet het hoge woord voeren, droomt
Janos de leugenaar van een feestelijke ont
vangst in het kiezerlijk paleis.Kodaly zorgt
daarbij dat de Hongaarse volksmuziek met
een originele „Verbunkos" ook behoorlijk
aan bod komt.
Als geheel een leuk en daarbij echt mu-
zikantesk stuk, bovendien een dankbare,
hoewel niet gemakkelijke opgave voor
dirigent en orkest. Jordans had met zijn
stevig rhythme en zijn geconcentreerd ge
baar het ensemble prachtig in de hand en
zo werd er muziek gemaakt met een élan
en een evenwicht in de klankvorming alsof
er leven en eeuwigheid van afhing. Het
werd een pétillant besluit van Jordans'
taak als gastdirigent. Zijn interpretaties
van „De Vuurvogel" op het concert van
Vrijdag en van de „Hary Janos"-suite op
dit D-concert hebben beslist overtuigende
indrukken nagelaten.
JOS. DE KLERK.
ADVERTENTIE
EEN AF.ARMEREND BOEK!
Heeft het uur H voor de wereld
geslagen
De bekende Franse atoomgeleerde Charles-
Noël Martin voelt zich aan zijn geweten ver
plicht de mensheid te waarschuwen voor de
verschrikkelijke gevolgen van proefnemingen
met atoom-explosies. Zijns inziens vormen
deze proefnemingen een rechtstreekse be
dreiging voor alles wat leeft.
Zijn boeiend betoog is op wetenschappelijk
feitenmateriaal gebaseerd doch zo populair
verteld dat iedere leek zich zonder moeite
een duidelijk beeld kan vormen van wat er
eigenlijk gaande is. Dit is een zaak. die een
ieder persoonlijk aangaat.
Albert Einstein schreef een speciaal voor
woord. Tevens werd. met toestemming van
Lord Russell, het geruchtmakende manifest,
dat op diens initiatief door een groot aantal
vooraanstaande atoomgeleerden, ook van
achter het ijzeren gordijn, aan de regerings
hoofden van de meeste landen werd gezon
den, in het boek afgedrukt.
216 bladzijden - slechts 3.95
Bestel het nog heden bij:
DE B O E K P
Grote Houtstraat 55
ADVERTENTIE
BORDEAUX
OVERAL TE VERKRIJGEN
E R S
Haarlem
„Kunst zij ons Doel
Tot en met 1 Januari exposeren de leden
van „Kunst zij ons Doel" in het Huis Van
Looy te Haarlem tekeningen en enkele
aquarellen, die blijkbaar voor gekleurde
tekeningen doorgaan. Dat men zich hiertoe
beperkte maakt dat deze expositie als totaal
een ietwat voornaam, zij het toch ook wat
vervelend uiterlijk heeft. Het is te waar
deren, dat men eens iets anders wilde dan
de gebruikelijke tentoonstellingen van dit
genootschap. Het vermag echter het over
heersende gebrek aan kwaliteit niet te ver
bloemen.
De catalogus volgende, moet dan eerst
H. F. Boot genoemd worden met twee be
scheiden portretjes, waarvan één (ge
naamd „Piet") wel een mooi type tot voor
beeld had. Het is natuurlijk goed werk,
maar men kent van Boot belangrijker
zaken. Julia Giesberts tekent misschien wat
nuchter en hard soms, maar haar werk zit
goed in elkaar en is met interesse gedaan.
Zie haar „Rotsen in Bretagne," dat met
kleur even is aangezet. Gerard Huysser,
niet altijd even mooi in zijn werk, bedoelt
toch steeds weer iets meer te doen dan
slechts de natuur te copiëren. Wat wild en
primitief is G. Kroone in een drietal
aquarellen, die tenminste wat leven in deze
brouwerij brengen. Ook G. M. Odyck pro
beert boven het te conventionele uit te
komen. Miek Otto trekt wel de aandacht
met haar verstrakte, in grijze vlakken ge
bouwde tekeningen. Joz. de Ridder mag
dan geen prof. G. V. A. Röling zijn, de cir
custekeningen van deze figuur behoren tot
het beste van deze expositie.
Mijn grootste voorkeur gaat dan toch uit
naar de bescheiden landschappen van S. H.
de Roos, mooi doorwerkte tekeningen, die
van een grote beschaving zijn en bijzonder
gekund. In Leen Spierenburg ontmoeten
we dan weer iemand, die iets probeert om
tot een eigen wijze van uitdrukken te
komen. Mij overtuigt toch echter het meest
een schets naar danseressen van naturalis-
tischer aard dan zijn andere inzendingen.
Levendig is een groepje „Tekenaars" van
Wim Vellekoop. Fraai, maar of ze rond de
eeuwwisseling ontstonden, zijn de tekenin
gen van F. A. van Velsen. Opvallend en dat
niet alleen door de toegevoegde kleur zijn
„Honfleur" van A. Vis en „Botter" van L.
de Winter. Er zit tenminste wat pit in dit
werk. Mooi tenslotte is zo'n duinlandschap
van A. Voorzanger.
Nergens kon ik echter enthousiast wor
den. BOB BUYS
Een insulinediefstal, waarbij ten nadele
van de N.V. Organon te Oss door een ana
lyst, P. J. van A. uit Oss, voor een waarde
van ruim 71.000 zou zijn ontvreemd, werd
voor de Bossche rechtbank behandeld.
Als zijn medeplichtige, verdacht van
heling, stond terecht 's mans zwager L. J.
V., een caféhouder in Den Bosch, bij wie de
recherche het insulinepoeder in een zestal
flessen heeft aangetroffen. Als motief voor
de diefstal gaf de analyst voor de recht
bank op, dat hij met zijn chef dr. D. niet
goed overweg kon, doordat deze aan zijn
capaciteiten niet die waarde toekende, die
verdachte zichzelf voor zijn kunnen en
prestaties had toegedacht. De diefstal zou
een soort wraakoefening zijn geweest ten
nadele van dr. D. Er zou aanvankelijk geen
sprake van zijn geweest, het poeder in de
handel te brengen. Op een verjaardags
feestje zou een der gasten hebben aangebo
den, het poeder in Duitsland en België te
gaan verkopen.
De man deed echter wat anders: hij
lichtte de directie van Organon over de
diefstal in.
De officier eiste tegen de analyst een ge
vangenisstraf van twaalf maanden, waar
van vijf voorwaardelijk met aftrek en een
proeftijd van drie jaar. Tegen de caféhou
der eiste hij een voorwaardelijke gevange
nisstraf van vijf maanden met een proeftijd
van drie jaar en een geldboete van 250
In het algemeen verslag van de afdelin
gen der Provonciale Staten van Noordhol
land, betreffende het verslag secundaire,
tertiaire en niet-planwegen en provinciale
kanalen, wordt medegedeeld dat enkele le
den de indruk hebben, dat teveel werken
tegelijkertijd onder handen worden geno
men. Worden de credieten niet te vroeg
aangevraagd? Deze leden zouden het op
prijs stellen een overzicht te ontvangen
van de uitstaande en nog niet verwerkte
credieten. Eveneens wensen deze leden te
worden ingelicht omtrent de mogelijkheid
van uitvoering van de werken, waarvoor
die credieten beschikbaar zijn gesteld.
Een lid sprak er zijn verwondering over
uit, dat in de begroting van het Wegen
fonds geen bedrag is geraamd voor de weg
bewesten Haarlem, waarvan de uitvoering
in 1956 ter hand moet worden genomen.
Voor tal van andere wegen bijv. de weg
Hembrug-Limmen, worden grote bedragen
gegeven; de weg bewesten Haarlem wordt
daarentegen pro memorie geraamd.
Van verschillende zijden wordt gevraagd
of over het tracé en de breedte van de weg
bewesten Haarlem overeenstemming met
het Rijk bestaat en hoever het overleg over
de financiële bijdrage is gevorderd. Daar
bij wordt de mening uitgesproken, dat, ge
zien het grote belang, dat de provincie
heeft bij de tenuitvoerlegging van deze we
gen, de realisering daarvan niet op finan
ciële overwegingen mag stagneren.
Verscheidene leden vroegen, hoe de
stand van zaken is met betrekking tot de
ten Oosten en ten Westen van Haarlem ge
projecteerde wegen en of met de provincie
Zuid-Holland reeds overeenstemming is be
reikt over de langs de duinen aan te leggen
verbindingsweg tussen de provincies
Noordholland en Zuid-Holland.
ADVERTENTIE
Garneer Uw schaaltje vleeswaren eens met
Livorno uit een tube. Het ziet er zo verzorgd
uit eu het is zo lekker bovendien. Prijs 50 ct.
De commissie Internationaal Orgelcon
cours te Haarlem schrijft ter gelegenheid
van de zesde orgel-improvisatiewedstrijd,
te houden in Juli 1956, een prijsvraag uit
voor een orgelcompositie.
De ingezonden werken moeten geschre
ven zijn in de vorm van een sonatine,
welke gespeeld kan worden op een orgel
met manuaalomvang C-f'" en pedaalom-
vang C-d'. De drie delen zijn: snel deel,
langzaam deel, snel deel.
Ter toelichting deelt de commissie mee,
dat de orgelsymphonieën van Widor,
Vierne, Dupré en andere componisten zo
uitbereid zijn, dat het moeilijk is op een
orgelconcert een gehele symphonie ten ge
hore te brengen. Daarom is het gewenst
dat het probleem der orgelsonate opnieuw
onder de ogen wordt gezien. Hoewel de
deelnemers op geen enkele wijze aan ban
den worden gelegd, wordt er toch op ge
wezen, dat de compositie een werkelijke
sonatine moet zijn waarin geen oude vor
men als koraalvariatie, passacaglia, enz.,
worden opgenomen.
De werken moeten een speelduur hebben
van ten hoogste 15 minuten en ingezonden
worden onder motto met de vermelding
van naam en adres van de componist in
een gesloten enveloppe, voorzien van het
zelfde motto.
Uit de ingezonden werken zal een jury,
bestaande uit de heren ir. H. H. Badings.
drs. M. Geerink Bakker en Albert de
Klerk, een werk aanwijzen, waarvoor de
commissie een prijs van f 400 uitlooft. Dit
werk zal op één der concerten van het or
gelfestival 1956 te Haarlem worden uitge
voerd en worden uitgezonden door de
Ned. Chr. Radio Vereniging en de Wereld
omroep. De jury kan ook andere ingezon
den werken voor een uitvoering tijdens het
orgelfestival aanbevelen.
ADVERTENTIE
V.A.S.
Een kerstconcert in het kei-kgebouw van
de Evangelische Broedergemeente is in de
loop der jaren tot een traditie geworden.
Weliswaar wisselen de medewerkenden
aan dit concert, met uitzondering dan van
de organiste der gemeente Bets Neder-
koorn. En als gevolg van die wijziging krij
gen de programma's een ander aspect.
Maar de zin en de strekking ervan bleven
bewaard, want zij bedoelden alle een uur
van bezinning op het kerstgebeuren, in de
stilte van het vertrouwde kerkgebouw.
Ook het kerstconcert, dat gisteravond
gegeven werd, week van dit beginsel niet
af. Er was wederom een sober program
ma van hoogstaande kerstmuziek samen
gesteld en Bets Nederkoorn vervulde weer
haar taak als soliste en als begeleidster.
Haar solistische optreden beperkte zich
deze keer tot het spelen van een bewer
king van een „Noël" van d'Aquin en een
koraalvoorspel „Vom Himmel hoch" van J.
Pachelbel, een opdracht, die zij nauwgezet
en met een goed gekozen registratie vol
voerde.
Als begeleidster had Bets Nederkoorn
evenwel meer te doen. In de eerste plaats
accompagneerde zij de fluitist G. Spaan
bij zijn vertolking van de beroemde „Melo
die" uit ae opera „Orfeus' van C. W. von
Gluck en verder bij zijn voordracht van
het Andante uit de 5e Sonate voor fluit
van J. S. Bach. Het fluitspel van de heer
Spaan muntte uit door een krachtige, maar
soms wat geforceerde toonvorming en goe
de voordracht. Voor het Andante van
Bach echter was de frazering niet steeds
verantwoord.
Met de fluitist J. H. Kok had de heer
Spaan nog een aandeel in de uitvoering
van het ..Weihnachts Konzert" van Joh.
Vierdonck en van de Weihnachts Kantate
van Vincent Lübeck. Die samenwerking
viel niet zo bijzonder gunstig uit. omdat
de fluit van de heer Kok maar niet in de
juiste stemming was te brengen De dames
van het Vrijzinnig Luthers dameskoor en
het dameskoor van de afdeling Haarlem-
Noord van de Nederlandse Protestanten
bond moesten wel heel vast in haar schoe
nen staan om niet van de wijs te geraken.
Gelukkig had de dirigente van de twee
gecombineerde koren Kitty Nederkoorn
de uitvoering goed voorbereid, zodat het
zingen zonder déraillementen verliep. Over
het geheel genomen hebben de koren een
heel goede indruk kunnen geven van hun
capaciteiten op vocaal gebied. De stemmen
klonken fris en er vielen een goede voor
dracht en uitspraak te constateren. In de
zelfde geest wderd de a capella vertolking
van drie oud-Nederlandse Kerstliederen
gehouden.
De sopraan-solo uit de cantate van Lü
beck werd bijzonder verdienstelijk door
mevrouw A. Koppenol gezongen. En van
Kitty Nederkoorn zelve hoorde het aan
dachtige auditorium nog een doorvoelde
vertolking van „Schafe können sicher
weiden" van J. S. Bach, waarbij aan het
obligate fluiten-duet wederom afbreuk
werd gedaan door stemmingsmoeilijkhe
den. Gelukkig maakte de orgelbegeleiding
van Bets Nederkoorn weer veel goed.
Het concert werd met goed gekozen
woorden ingeleid door de predikant dei-
Broedergemeente, ds. PI. Schütz.
P. ZWAANSWIJK
Gedeputeerde Staten van Friesland
hadden de Provinciale Staten voorgesteld,
het Fries Orkest een subsidie toe te ken
nen van f 26.500dat is f 8000.minder
dan het bestuur had gevraagd.
De fracties van de P.v.d.A. en de WD
achten dit bedrag te gering, vooral omdat
thans de toekomst van het orkest op het
spel staat.
Van de zijde van Gedeputeerde Staten
werd betoogd dat de provinciale financiën
geen hogere subsidie toelaten. Dit bezwaar
werd echter niet gedeeld door de P.v.d.A.-
fractie, die bij monde van de heer J. Pie-
benga een amendement indiende om het
subsidie op f 35.000.te brengen. Dit
amendement werd met 25 tegen 20 stem
men aangenomen.
FIFA-JEUGDTOURNOOI. Voor het
FIFA-jeugdtoumooi, dat van 28 Maart tot
en met 2 April 1956 in Boedapest wordt ge
houden, hebben ook West- en Oost-Duits-
land ingeschreven. De overige landen zijn:
Engeland, Oostenrijk. België, Bulgarije,
Frankrijk. Griekenland, Hongarije, Italië,
Luxemburg. Polen, Saarland, Tsjechoslo-
wakije, Turkije en Joegoslavië.
