De afkondiging van de
spoorwegstaking in 1944
Aanvang
nieuwe lessen
Dansschool KWEKKEBOOM - Parklaan 6A
Wereldnieuws
Brits uitvoerverbod treft
geen Nederlandse firma's
PANDA EN DE MEESTER-ONTDEKKINGSREIZIGER
Critiek op een artikel in De Gids
De radio geeft Woensdag
In 1956 wellicht telexen
met de Verenigde Staten
Ministerie van Economische Zaken
oefent vrij scherpe controle uit
ocU ió het zo
.J
2
NVV-expositie „Kiemende
Krachten" geopend
Nieuwe brug over kanaal
AlmeloNordhorn
Gunstig jaar voor PTT
Ph. de Kanter, directeur
van Calvé-Delft, tachtig
Nieuwjaarsrede van
voorzitter der K.v.K.
Kapitein van kustvaarder
een week geschorst
Nederland erkent de
republiek van de Soedan
Twee clandestiene radio
zenders opgespoord
Verkeer door Kielerkanaal
ongekend groot in 1955
Kinderverlamming nog niet
overwonnen in Amerika
Administrateur verdacht
van verduistering van
dertigduizend gulden
Nederlands schip redt
26 schipbreukelingen
Bankier M. Maduro
overleden
ARBEIDS
VREUGDE
Het december-no. van „De Gids" bevat
een artikel van mr, C. L. W. Fock, over de
geschiedenis van de afkondiging van de
spoorwegstaking op 17 september 1944, dat
om meer dan een reden kritische aandacht
verdient. Hoofdstrekking van het artikel
schijnt te zijn een poging om te bewijzen,
dat de spoorwegstaking „in feite" op last
\an de geallieerden en niet ingevolge bevel
van de Nederlandse regering zou hebben
plaats gevonden. In zijn bewijsvoering
heeft de schr. echter gefaald, moest hij
trouwens falen, aangezien de feiten nu
eenmaal anders lagen. Zijn bewering, dat
een en ander op last van de geallieerden
zou zijn gebeurd, sprak hij zelf tegen door
te vermelden, dat aan prof. Gerbrandy
mondeling werd meegedeeld, dat SHAEFF
de Nederlandse regering „dringend
verzocht" (ik spatiëer) om een spoor
wegstaking te gelasten. Gerbrandy's reactie
hierop, aldus heet het nog verder, was
„onmiddellijk en positief."
Mr. Fock noemde het verbazingwekkend,
dat de Enquête-commissie er haar ver
bazing over had geuit, dat de minister
president slechts met medeweten van twee
zijner ambtgenoten voor de afkondiging
der staking zorg droeg, dus zonder hierin
de overige bewindslieden gekend te heb
ben. In de ogen van de schrijver van het
Gids-artikel was dit geenszins wonder
baarlijk. Immers, aldus kort samengevat
zijn redenering, van militaire zijde had
men opzettelijk de nu eenmaal licht hun
mond voorbij pratende ministers er buiten
gehouden, hun niet te voren iets laten
weten over de voorgenomen aanval bij
Arnhem, waarmee het doen optreden van
de spoorwegstaking als een strategisch ge
wenste maatregel samenhing.
De verbazing der Enquête-commissie
had echter betrekking op het feit, dat de
minister-president achterwege heeft ge
laten om vóór de radio-afkondiging even
met zijn verdere collegae contact op te
nemen. Zulks toch ware formeel met het
oog op de collectieve verantwoordelijkheid
van het kabinet, punt waaraan de commis
sie aandacht heeft te wijden, juister
geweest.
Het Gids-artikel vermeldt, dat de notulen
van de ministerraad van 19 september
dit was de eerstvolgende bijeenkomst na de
17e september niets van een discussie
over de spoorwegstaking bevatten, terwijl
de toenmalige minister van Waterstaat, ir.
Albarda, blijkens zijn desbetreffend ver
hoor door de Enquête-commissie, wel
degelijk in die bijeenkomst zijn protest zou
hebben laten horen. Onjuist nu ware het
in dit opzicht alleen op de notulen af te
gaan. Deze behelzen namelijk geenszins
een volledige weergave van het in de
ministerraad besproken. Tot de Londense
tijd droegen zij zelfs, al sinds jaar en dag
een uitermate summier karakter, hielden
zij nauwelijks meer in dan vermelding van
genomen beslissingen met bijkans steeds
weglating van de eigenlijke gedachten-
wisseling.
Hierin is dan de verklaring gelegen hoe
het komt, dat deze geschiedbron in het
onderhavige geval ook voor mr. Fock niët"
voldoende was.
Het Gids-artikel bevat onder meer nog
de stelling, dat als de Nederlandse regering
de staking niet had afgekondigd, het hoofd
kwartier der geallieerden dit zelf zou heb
ben gedaan. Intussen blijkt dan toch maar
dat voor die afkondiging toch bepaald de
voorkeur te geven viel aan de medewerking
van de Nederlandse regering, aan haar
handelen uit hoofde van haar eigen ver
antwoordelijkheid.
Aldus is geschied, zij het dan op 17 sep
tember door de ook in andere gevallen het
boekje zijner bevoegdheden wel eens te
buiten gegaan zijnde minister-president.
Strikt genomen moge hij hier gezondigd
hebben, Nederland kan nog steeds voor
deze zonde dankbaar zijn.
De Nederlandse minister-president maakte
er zich niet op een gemakkelijke manier
van af. Hij heeft het zelfs aangedurfd op
het kritieke ogenblik de verantwoordelijk
heid voor afkondiging van een algemene
spoorwegstaking op zich te nemen en haar
tevens op de schouders van het kabinet te
leggen. Gelijk die verantwoordelijkheid
eveneens voor het, na de mislukking van
de militaire operatie bij Arnhem, niet-
opheffen van de spoorwegstaking is aan
vaard, zoals ook nog uit het door de
Equête-commissie geopenbaarde blijkt.
De schrijver van het Gids-artikel, des
tijds hoofd van het Londense bureau
Inlichtingen van de Nederlandse regering,
was natuurlijk in menig opzicht een goed
geïnformeerd man. Het onlangs door hem
gepubliceerde bevat dan ook ongetwijfeld
enige aanvullende gegevens, waal-mee de
historicus zijn voordeel kan doen. Dit neemt
niet weg, dat noch zijn pennevrucht, noch
al het water van de zee kan afwassen, dat
dank zij de arbeid van de Enquête-com
missie volkomen juist in het licht is gesteld,
hoe het met de verantwoordelijkheid voor
de afkondiging van het stakingsbevel op
17 september 1944 gelegen was. En daarop
kwam het bovenal aan.
Dr. E. VAN RAALTE
Met een fakkel in de hand heeft de
voorzitter van het NVV, de heer H. Ooster
huis, maandagavond de trappen van het
gebouw van de Algemene Nederlandse
Diamantbewerkersbond te Amsterdam be
klommen om op de bovenste verdieping het
vuur te ontsteken in een bekken als sym
bolische opening van de herdenkingsten
toonstelling „Kiemende Krachten".
Met deze tot en met vier februari du
rende expositie begint het officieel ver
toon van het „Gouden Jaar van het NVV",
waarin dit vakverbond zijn 50-jarig be
staan viert en herdenkt.
Over enige weken zal Rijkswaterstaat
beginnen met de bouw van een veertien
meter brede brug over het kanaal Almelo-
Nordhorn in de rijkstraverse Denekamp-
Nordhorn. Sedert tien jaar belemmert een
baileybrug in het kanaal Almelo-Nordhorn
de scheepvaart tussen Nederland en Duits
land via dit kanaal.
Voor het zware gemotoriseerde verkeer
tussen ons land, Noord-Duitsland en Scan
dinavië is de baileybrug een obstakel. Men
hoopt in -september een nieuwe brug, wel
ke de verwoeste oeververbinding zal ver
vangen, gereed te hebben.
ADVERTENTIE
Dansles
Vanaf 11 Januari 1956
INSCHRIJVING: Elke Woensdag:-, Donderdag- en Zaterdagavond van 7 tot 10 uur.
Telefoon 13525
Haarlem
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.25 Platen.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.50 Voor de huis
vrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10
Platen. 9.40 Platen. 10.00 Boekbespreking.
10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de vrouw.
11.00 Laat je niet in de boot nemen! 12.00
Promenade-orkest. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Voor het platteland. 12.38
Promenade-orkest (verv.). 13.00 Nieuws.
13.15 Tentoonstellingsagenda. 13.18 Lichte
muziek. 13.45 Medische kroniek. 13.55 Platen.
14.30 Voor de jeugd. 16.00 Voor de zieken.
16.30 Platen. 17.00 Platen. 17.25 Instrumen
taal kwintet. 17.50 Regeringsuitzending:
Rijksdelenoverzee: Jeugduitzending. De
brievenbus gaat open. Correspondentieclub
o. 1. v. Regina Zwart. 18.00 Nieuws en com
mentaar. 18.20 Platen. 18.30 Actualiteiten.
18.40 Hammond-trio. 19.00 Voor de jeugd.
19.10 Het vraagstuk van de Partij van de
Arbeid, lezing. 19.30 Voor de jeugd. 20.00
Nieuws. 20.05 Tussen de regels door. 20.15
Gevarieerd programma voor de militairen.
20.55 Egmond, treurspel. 22.20 Platen. 22.45
Tussen mens en nevelvlek, causerie. 23.00
Nieuws. 23.15 Socialistisch nieuws in Espe
ranto. 23.2024.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.25 Voor de vrouw. 9.30
Idem. 9.35 Zigeunerkwintet. 10.00 Platen.
10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.20 De
Theedokter, hoorspel. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Amusementsmu
ziek. 12.53 Platen en actualiteiten. 13.00
Nieuws. 13.15 Amusementsmuziek. 13.45 Pla
ten. 14.00 Kamerorkest. 14.45 Platen. 15.40
Vocaal ensemble. 16.00 Voor de jeugd. 17.20
Platen. 17.40 Koersen. 17.45 Orgel. 18.15 Ka
mermuziek. 18.35 Platen. 18.45 Spectrum van
het Christelijk Organisatie- en Verenigings
leven. 19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10
Blaasmuziek. 19.30 Buitenlands overzicht.
19.50 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Omroep
orkest. 21.20 Woord en antwoord, causerie.
21.40 Platen. 22.15 Volksmuziek. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Sport. 23.20
Sportuitslagen. 23.05—24.00 Platen.
TELEVISIE (K.R.O., N.T.S.)
17.00 Voor de kinderen. 20.1521.45 Film
programma.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 16.02
Platen. 16.30 Omroeporkest. 17.00 Nieuws.
17.10 Zang en piano. 17.25 Voordracht. 17.45
Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Causerie.
18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40
Platen. 20.00 Hoorspel. 21.15 Omroeporkest.
22.00 Nieuws. 22.15 Kamermuziek. 22.5523.00
Nieuws.
BBC, uitzending voor Nederland.
17.4518.15 Nieuws. Feiten van de dag.
Engelse les voor beginnelingen. (Op 224
en 49 m.).
Op het Santis-gebergte in Zwitserland staat de hoogste televisie-zender van Europa
op een hoogte van ruim 2500 meter. De bergruggen maken de uitzendingen moeilijk
en daarom zijn tussen-zenders noodzakelijk. De foto laat zien hoe twee technici
bezig zijn met het monteren van een van de tussenzenders op het Santis-gebergte.
De directeur-generaal der PTT, ir J. D.
H. van der Toorn, heeft gisteren zijn ge
bruikelijke nieuwjaarsrede gehouden voor
vertegenwoordigers van alle geledingen
van het bedrijf. Na een herdenking der
137 doden, die het bedrijf dit jaar ont
vielen, schetste de heer Van der Toorn de
belangrijkste bedrijfsgebeurtenissen uit
1955. Hij uitte zijn grote waardering voor
alles, wat het personeel der posterijen in
1955 heeft verricht en wel in het bijzonder
in december. Het postverkeer neemt nog
steeds toe, het buitenlands verkeer zelfs
adjunct-inspecteur van het vervoer bij de j met 10 pet. Het aantal behandelde pak-
H.S.M., daarna werd hij verbonden aan de ketten is in 1955 tot 22 miljoen gestegen.
Mij. tot exploitatie der Oliefabrieken I ook het telefoonverkeer nam snel toe, na-
„Calvé-Delft", waar hij tenslotte werd be- melijk met 9 pet. Het aantal nieuwe aan-
noemd tot onder-directeur. In 1936 verlietsluitingen bereikte het recordaantal van
Oud-Haarlemmer, die ook een
verdienstelijk schilder is
Zondag 8 januari viert de heer Ph. de
Kanter, directeur van de .Frans-Hollandse
Oliefabrieken „Calvé-Delft", zijn tachtig
ste verjaardag. De heer De Kanter heeft
ook naam gemaakt als schilder. Philip de
Kanter, die in 1876 te Haarlem is geboren,
werd opgeleid tot zee-officier. In 1895 werd
hij adelborst le klasse, daarna volgde zijn
benoeming tot luitenant-ter-zee 2e klasse.
Hij maakte twee reizen naar het toen
malige Nederlandsch Oost-Indië en behaal
de de middelbare zeevaartkundige akte.
Van 1906 tot 1912 was de heer De Kanter
hij de onderneming met pensioen, doch
drie jaren later werd hij directeur van de
Frans-Hollandse oliefabrieken „Calvé-
Delft
De heer De Kanter heeft verscheidene
jaren zitting gehad in de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Delft en
omstreken, waarvan hij vice-voorzitter is
geweest tot zijn aftreden in 1951. Ook
maakte hij deel uit van diverse commissies
in de economische sector.
Een liefhebberij van de heer De Kanter
is schilderen. Hij heeft op dit gebied veel
weten te bereiken en behoorde tot de ver
eniging „Kunstkring Delft", die enige ja
ren geleden is overgegaan in „De Kring",
Vereniging voor Schone Kunsten te Delft.
Op donderdag 5 januari 1956 des
avonds om negen uur zal door de voorzitter
van de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken in Haarlem en omstrkeen in de Rid
derzaal van het Haarlems stadhuis de
nieuwjaarsrede worden uitgesproken in
een openbare zitting der kamer. De zitting
is openbaar, zodat belangstellenden de rede
kunnen aanhoren.
De Raad voor de Scheepvaart heeft de
kapitein-eigenaar van het 374 brt. meten
de motorschip „Senior" schuldig bevonden
aan de aanvaring van zijn schip bij de
Zweedse kust met het Zweedse motor
schip „Lister" en heeft zijn diploma in-
getpekken voor dertijd van een week.
Op 29 augustus 's avonds om kwart voor
negen ging de kapitein naar demachine
kamer om de motor te smeren. Toen hij
beneden was voelde hij aan de bewegingen
van het schip, dat van de koerslijn afge
weken werd. Op het moment dat hij weer
aan dek kwam, ramde de„Senior" de
„Lister".
Aan het roer van de „Senior" stond een
lichtmatroos, die zijn eerste reis maakte
en pas vier dagen aan boord was.
De inspecteur voor de scheepvaart, de
heer J. Metz, vond de beslissing van de
kapitein, op het moment, dat de „Lister"
in het nauwe vaarwater tot op ander
halve mijl genaderd was, naar beneden te
gaan onverklaarbaar. Hij noemde dit een
ernstige beleidsfout.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken
deelt mede dat de Nederlandse regering
heeft besloten tot erkenning van de repu
bliek van de Soedan. De Nederlandse ver
bindingsambtenaar te Khartoem is opdracht
verstrekt van deze erkenning mededeling
te doen onder aanbieding van de gelukwen
sen der Nederlandse regering met de tot
standkoming van de republiek.
De politie te Almelo heeft twee clan
destiene radiozenders opgespoord, die reeds
enige jaren in de lucht waren. In de Klim
opstraat werd procesverbaal opgemaakt
tegen de 20-jarige J. W. N., die, toen
de politie binnenkwam, juist bezig was,
zijn apparatuur op te bergen.
De 29-jarige H. ten B. had zijn zend
apparatuur juist opgeborgen, toen de po
litie een inval deed in zijn huis aan de
Deldenstraat. Ook tegen Ten B. werd pro
cesverbaal opgemaakt.
In beide gevallen werd de zendappara
tuur in beslag genomen.
v_»- .(.Van een speciale, ^erMagge-perJ
Het besluit van premier Sir Anthony
Eden om de uitvoer van overtollig Brits
legermateriaal stop te zetten, heeft voor
Crommert's automobielbedrijven te Nijme
gen geen nadelige gevolgen. De heer J.
van de Crommert ontkende dat zijn firma
door het besluit van de Britse regering
zou zijn getroffen. Eerder heeft deze Nij
meegse onderneming voordeel van de
maatregel doordat de prijzen van schroot-
materiaal gunstig zullen worden beïn
vloed. Het Britse verbod, aldus de heer
Van de Crommert, heeft betrekking op de
uitvoer van afgedankte tanks. De handel
in tanks is aantrekkelijk doordat het mate
riaal in Groot-Brittannië voor vier cent
per kilogram kan worden opgekocht en
voor twaalf tot achttien cent kan worden
doorverkocht.
De firma Van de Crommert heeft in
Groot-Brittannië wel dumps overgenomen,
waarin zich tanks bevonden. Deze zijn
echter ter plaatse doorverkocht. Eenmaal
aan E. W. Smit te Nijmegen. De uitvoer
die Van de Crommert verzorgde is nooit
bestemd geweest voor Egypte of een van
de Arabische landen. Wel gingen goederen
naar het Verre Oosten en Scandinavië. De
heer Van de Crommert zei, dat in tegen
stelling met andersluidende berichten,
vrachtauto's en bulldozers wel mogen wor
den uitgevoerd. Het Nijmeegse bedrijf zal
de volgende week opnieuw een dump op
kopen. Het is er zeker van geen moeilijk
heden te zullen ondervinden met de uit
voervergunningen.
De heer D. J. Boon van de firma Smit
deelde mede, dat de berichten over zijn
bedrijf in de Volkskrant onjuist zijn. De
goederen, die in Groot-Brittannië worden
gekocht, worden doorverkocht of geveild.
Deze materialen omvatten geen oorlogs
tuig. Het Nederlandse ministerie van Eco
nomische Zaken heeft zich garant gesteld
voor de bestemming van de materialen die
de firma koopt. De goederen zijn goeddeels
voor eigen gebruik besetmd of verdwijnen
als schroot naar de hoogovens. Deze-Nij
meegse handelsonderneming beschikt in
Groot-Brittannië nog over een dump, waar
in ook enkele tanks zijn opgenomen. Deze
zullen onbruikbaar worden gemaakt voor
militaire doeleinden. Het bericht dat de
firma telefonisch een hoog bedrag is ge
boden voor deze tanks is volgens de heer
Boon uit de lucht gegrepen.
Van het ministerie van Economische
Zaken vernamen wij dat het daar bekend
is dat Nederlandse firma's zich met het
aankopen en verwerken van dumpgoede
ren bezig houden. Er is daarop vrij scher
pe controle ter voorkoming van export van
oorlogsmaterieel. Dat zulk materieel uit
Nederland is uitgevoerd, is echter niet ge
bleken. De aankopen geschieden volgens
de geldende voorschriften met medewer
king en onder toezicht van de Nederlandse,
Britse, Amerikaanse autoriteiten in West-
Duitsland en de Westduitse autoriteiten.
Regelmatig worden zaken gedaan en ko
men legervoertuigen naar Nederland, die
hier worc'en opgeknapt en verkocht.
KIEL (United Press) Het verkeer
door het Kielerkanaal heeft in 1955 een
recordhoogte bereikt. Vorig jaar hebben
62.911 schepen van dit kanaal tussen de
Noordzee en de Oostzee gebruik gemaakt.
In 1954 voeren 56.687 schepen door het
kanaal. In 1938, het drukste vooroorlogse
jaar, 53.530.
NEW YORK (United Press) Volgens
de Amerikaanse nationale stichting voor
kinderverlamming is het kinderverlam
mingsgevaar in de Verenigde Staten nog
steeds niet overwonnen hoewel in 1955 tien
miljoen kinderen tegen de gevreesde ziekte
zijn ingeënt. Wel is de entstof van dr. Salk
een doeltreffend bestrijdingsmiddel geble
ken.
15. Toen neef Lodewijk bemerkte, dat de
gaatjes in de rubberboot even snel werden
geplakt als hij ze prikte, verzon hij er iets
anders op. Hij liet zijn harpoen zinken en
greep een grote schaar, die ook tot de uit
rusting van zijn kikkerpakje hoorde. „Nu
zal ik toch een gat in hun boot maken,
dat niet meer te plakken is", borrelde hij
strijdlustig. Panda en de ontdekkingsrei
ziger hadden intussen alle gaatjes geplakt
en de boot leeg geschept. „Zie zo", zei de
ontdekkingsreiziger, „dat hebben we al
wéér gehad. Mijn neef Lodewijk is soms
erg hinderlijk, maar nu schijnt hij het
toch te hebben opgegeven. Waarschijnlijk
zag hij er geen gat meer in". „Nee, hij
heeft het nog niet opgegeven!", riep Pan
da, toen hij opeens een nijdig knippende
schaar door de bodem van de boot zag
gaan. „Pas op!" Hij is weer bezig en
Maar het was te laatreeds had de
schaar een grote ronde schijf uit de bo
dem geknipt. En, omdat dit precies de
plaats was, waarop de ontdekkingsreiziger
stond, verdween deze met een gorgelende
uitroep door het gat. Een plons, een op
spattende waterzuilen WEG was de
ontdekkingsreiziger!
80.000, dat is ongeveer 8000 meer dan in
1954. Hiermede is het totale aantal tele-
foonabonné's in ons land gestegen tot
742.000. Maar 39.000 aanvragers wachten
nog op een aansluiting.
In de naaste toekomst zal rekening
moeten worden gehouden met aanmerke
lijke wijzigingen in het telefoonsysteem
tengevolge van de toepassing van electro-
nische middelen. Een belangrijke gebeur
tenis in het buitenland was het gereed
komen van de rechtstreekse kabel tussen
New York en Londen, waarin Nederland
vermoedelijk in de loop van 1956 een eigen
draaggolfcircuit zal krijgen, zodat dan
Amsterdam een eigen verbinding met de
Verenigde Staten heeft.
Het telexverkeer met het buitenland
nam met 30 pet. toe.
Het laat zich aanzien, dat de „American
Telegraph and Telephone Company" haar
nationaal kabelnet zal openstellen voor
de radio-telexverbinding met Europa.
Hierdoord zal Nederland in 1956 met alle
telex-abonné's in de Verenigde Staten in
contact kunnen komen.
Aanmerkelijke stijging in omzetproduktie
hadden ook de Rijkspostspaarbank en de
Postcheque- en Girodienst. In 1955 werd
bij de Rijkspostspaarbank voor 130 mil
joen meer ingelegd dan terugbetaald. De
231 miljoen boekingen bij de Postcheque-
en Girodienst leidden tot een produktie-
verhoging van 8 pet. Het saldo-tegoed ver
toonde een stijging van 10 pet. De omzet
bedroeg elf miljard gulden.
De Haagse polïtié heeft de 32-jarige ad
ministrateur J. H. de H. aangehouden, die
ervan verdacht wordt ten nadele van de
coöperatie, waar hij werkzaam was, een
bedrag van f 30.000 te hebben verduisterd.
Een jaar geleden moest De H. verzekerin
gen voor de coöperatie afsluiten, maar mocht
dit alleen rechtstreeks doen en niet via een
assurantiekantoor, waaraan premies zouden
moeten worden betaald. De H. gaf de coö
peratie te kennen, dat dit niet mogelijk was
en dat hij daarom een tussenpersoon in de
arm had genomen. Later bleek, dat hij zelf
die tussenpersoon was geweest. De admini
strateur vermoedde dat hij hierom vroeger
of later ontslagen zou worden. Om zich bij
voorbaat schadeloos te stellen, zou hij
f 30.000 verduisterd hebben. Hij beheerde
namelijk ook de kas, zodat het hem niet
moeilijk viel zich het geld toe te eigenen.
Voor die f 30.000 heeft hij een auto gekocht
en afbetalingen op een huis gedaan.
Het Nederlandse motorschip „Koratia"
heeft 26 opvarenden opgepikt van de Vene
zolaanse tanker „Pedro Avilla," die in de
Carabische Zee was gezonken tussen Cura
gao en Maracaibo. De 26 zeelieden waren
reeds in de reddingboot gegaan. De „Kora
tia" was op weg van Curagao naar Mara
caibo, toen men noodseinen opmerkte, die
met een lamp werden gegeven. De schip
breukelingen zijn naar Maracaibo gebracht.
Samenzwering. Te Resistencia, de hoofd
stad van de Argentijnse provincie
Chaco, zijn zestien personen aangehou
den wegens een samenzwering tegen de
openbare orde. Onder de gearresteer
den bevindt zich een voormalig secre
taris-generaal van het ministerie voor
politieke kwesties onder de regering
Perón, Martinez.
Geheimzinnig. Het geheimzinnige anti
communistische spionagenet in West-
Duitsland dat door de Verenigde Staten
wordt gefinancierd en waarvan de voor
malige generaal van de „Wehrmacht",
Reinhard Gehlen, de leiding heeft, is
volgens welingelichte kringen defini
tief aan de West-Duitse regering over
gedragen. Gehlen heeft zijn hoofdkwar
tier te Pullach, bij München. Hij be
schikt over drie duizend agenten, die
in Oost-Duitsland en verder oostelijk
werken.
Gratie. De Britse minister van Binnen
landse Zaken, majoor Gwilym Lloyd
George, heeft voor de derde keer sinds
kort gratie aanbevolen voor een ter
dood veroordeelde. De minister heeft
aanbevolen, de doodstraf voor de 28-
jarige Thomas Bancroft, die vandaag
opgehangen zou worden, te veranderen
in levenslange gevangenisstraf. Twee
dagen geleden had de minister nog ge
weigerd dit te doen. Bancroft werd op
1 december ter dood veroordeeld voor de
moord op een kind van vijf maanden.
Hij had verklaard, dat hij bij zijn po
gingen om het kind te sussen zich op
een gegeven ogenblik niet meer had
kunnen beheersen.
Aanslagen. Bij een bomaanslag te Fama-
gusta op Cyprus zijn twee Britse sol
daten uit een groep van tien licht ge
wond. Opstandelingen hebben een poli
tiebureau Kokkinotrimithia, ten westen
van Nicosia, aangevallen. Bij het
plaatsje ligt een interneringskamp,
waarin zich ongeveer 130 Cyprioten
bevinden. Ook in andere plaatsen zijn
aanslagen met bommen en handgrana
ten gepleegd.
Taart. President Vorosjilov van de Sovjet-
Unie heeft gisteren in Oost-Berlijn met
de leiders van de andere buitenlandse
afvaardigigen op het balkon van het pa
leis Niederschönhausen naast president
Pieck van Oost-Duitsland een optocht
ter ere van de tachtigjarige gadege
slagen. Vooraan de stoet werd een reus
achtige bordpapieren taart met tachtig
electrische kaarsen meegevoerd. Ande
re deelnemers droegen geweldige tim
mergereedschappen ter herinnering aan
het vroegere beroep van de Oost-Duit
se president.
Komplot. Een komplot tegen de regering
van Guatemala is ontdekt en verijdeld.
Talrijke personen, zowel burgers als
militairen zijn de afgelopen twee dagen
gearresteerd. De politie legde beslag op
wapens en munitie.
Gewijzigd. De sjah van Perzië heeft het
doodvonnis, dat in september was uit
gesproken over de 59-jarige dr. Jazdi,
de stichter van de communistische Toe-
deh-partij, gewijzigd in levenslange
gevangenisstraf.
Banden. Een afvaardiging van het Sovjet-
barlèmént onder leiclihg van A. P. Vol-
kov, de voorzitter van de Raad van de
Unie (Eerste Kamer), is te Monrovia,
de hoofdstad van de West-Afrikaanse
republiek Liberia, aangekomen. Volkov
heeft president Tubinan van Liberia
voorgesteld hechte banden van vriend
schap met de Sovjet-Unie aan te kno
pen.
Ereburger. Het stadsbestuur van Oxford
heeft oud-premier Lord Attlee tot ere
burger benoemd. Ruim vijftig jaar ge
leden studeerde Attlee rechten aan de
universiteit van Oxford.
Werking. In de nacht van zondag op maan
dag is de vulkaan de Strombolie in de
Straat van Messina weer gaan werken.
Uit de noordwestelijke krater stroomt
lava.
Voorbijganger. In een hoofdartikel trekt de
Pravda het officiële orgaan van de Rus
sische communistische partij van leer
tegen een architect, die in woonhuizen
deuren bouwt die zo zwaar zijn dat
vrouwen ze niet open kunnen krijgen.
Opmerkend dat de architect blijkbaar
gebouwd heeft voor eeen toekomstig
ras van atleten, vraagt de Pravda:
„Moeten de mensen van nu wachten
tot een sterke man voorbij komt?"
In Willemstad op Curagao is in de ouder
dom van 71 jaar overleden de heer Monti
Maduro, directeur van S. E. L. Maduro en
Maduro en Curiel's Bank.
ZO NU EN DAN komt men tot de ont
dekking dat de mens een ziel heeft, dat
hij niet alleen bestaat uit een spiermassa
met wat beenderen en pezen, die getrouw
uitvoeren wat van hen verlangd wordt,
maar dat er ook nog met een andere fac
tor rekening gehouden dient te worden.
Tot die ontdekking kwam men (opnieuw)
in de twintiger jaren, toen allerlei arbeids
omstandigheden in de Verenig-
de Staten aanzienlijk verbeterd
waren en de voorwaarden tot
de hoogst mogelijke productie
per mankracht aanwezig sche
nen. De fabriekslokalen waren
ruimer geworden, met hogere
ramen die meer licht gaven,
wanden en muren waren in
plezieriger tinten geschilderd, de schaft
lokalen gaven de arbeiders gelegenheid in
een plezierige omgeving hun twaalfuurtje
te gebruiken, douchecellen zorgden voor
de nodige verfrissing na de werktijd, mu
ziek vervrolijkte hier en daar de stem
ming, kortom, overeenkomstig de nieuwere
inzichten had men al het mogelijke gedaan
om arbeidsvreugde te scheppen.
Maar ja, er zijn nu eenmaal altijd knies
oren en luchthartig en. Een oude letterzetter
vertelde mij eens van de omstandigheden
waarop hij op het eind van de vorige eeuw
moest werken, en juist toen ik mijn innige
deelneming wilde uitspreken met 'Hmans
lot van zo'n halve eeuw geleden, voegde
hij er zuchtend aan toe: „Toch was het een
beste tijd". In het midden latend, of hij
het verleden aan het idealiseren was, mo
gen we wellicht toch concluderen dat deze
letterzetter zich in zijn jonge jaren weinig
door zijn omgeving liet beïnvloeden. Aan
de andere kant weet iedereen wel een
voorbeeld uit eigen omgeving aan te voe
ren van mensen die op het eerste gehoor
een baan in een allerplezierigste omgeving
hebben, maar desondanks blijven zuurkij-
ken.
Er is dus nog iets anders dan de omge
ving alléén, waarmee rekening moet wor
den gehouden. Arbeidsvreugde wordt niet
uitsluitend door uiterlijke factoren be-
paald, maar door een geheel
complex, dat dertig jaar ge
leden voor het eerst even
nauwkeurig werd geobser
veerd en geanalyseerd, als
gold het een natuurweten
schappelijk proces. Dat ge
schiedde door de School of
Business Administration van
de Harvard University die zich met elan
wierp op dit nieuwe terrein van onderzoek
en daarbij tot conclusies kwam die iedere
kenner van de menselijke natuur bij voor
baat al had kunnen opstellen. Arbeids-
trots, teamgeest en solidariteit, bleken een
kunstige invloed te hebben op het arbeids
proces, lompheden van werkbazen, persoon
lijke beledigingen, het gevoel niet naar
waarde te worden beoordeeld hadden na
tuurlijk een negatieve uitslag.
Zoals gezegd, voor geen enkele welden
kende is dit iets nieuws, maar desondanks
moeten dergelijke waarheden als koeien,
in een zelfzuchtige wereld die geen ogen
blik aandacht aan de medemens schenkt,
zo nu en dan opnieuw ontdekt worden.
We komen nu ook aan de ziele-ingenieur
toe, maar door de lange inleiding kunnen
we die pas morgen ten tonele voeren.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden