Arabische leidersondanks publiek misbaar
bereid tot schikking met Joodse staat
GOLDEN FICTION
Endocil
IN DE WERELDPOLITIEK
De kunst van het mogelijke
Agenda voor
Haarlem
ALS ISRAEL GENEIGD ZOU ZIJN
Slechts één staat sterk genoeg om het spel
te wagen: Gamal Abdel Nasser van Egypte
Vijftig jaar geleden
—Detective redt operavoorstelling—
Bekende mensen over een bekende sigaret (8)
Onder ons gezegd:
toch maar Hever
Heimelijke bereidheid
Gaat u verhyixen?
F. DAMIAANS EN ZN.
Twee strikte condities
Sleutel in Cairo
J
Hoge onderscheiding voor
president van Brazilië
H.A.L. krijgt nieuwe pier
in de haven van New York
Succes voor GIOS
in Amsterdam
Uit Haarlems Dagblad
van 21 februari 1906
u
A G 21 FEBRUARI 195 6
(Van onze reisredacteur)
DAMASCUS De felle onverzoenlijkheid van de Arabi
sche openbare mening jegens Israel haar omvang en oor
zaken werden in een vorig axlikel geschetst zou de bui
tenstaander de indruk kunnen geven, dat de vernietiging
van Israel voor de deur staat. Te meer daar ook de Arabi
sche leiders zich af en toe genoopt zien donder en bliksem
te roepen. Zal de soep werkelijk zo heet gegeten worden als
zij wordt opgediend? Wanneer de kans bestond Israel van
de kaart te vegen, misschien wel. Maar wat is de feitelijke
positie? Ondanks alle (politiek begrijpelijke) noodkreten
van Israel om meer wapens vanwege het „deze zomer drei
gende gevaar", ondanks de communistische wapenleveran
ties aan het Arabische blok, is Israel militair nog steeds zo
veel sterker, dat een tweede ronde op korte termijn weer
tot een Arabische nederlaag zou leiden.
De numerieke Arabische meerderheid wordt teniet gedaan
door politieke verdeeldheid, door een laag ontwikkelings
peil, door een slechte militaire organisatie, en geheel ont
brekende samenbundeling. De gevechtswaarde van de ge
middelde Israëlische soldaat is vermoedelijk even groot als
die van de doorsnee Arabische officier. Zij wordt nog ver
hoogd door het besef dat hij met de rug tegen de zee voor
zijn leven strijdt en door het feit dat hij een vrij compact,
modern georganiseerd gebied verdedigt. De Arabische lei
ders en zeker een militair als Egypte's president pre
mier Gamal Abdel Nasser weten dit heel nauwkeurig,
enige verklaarbare grootspraak ten spijt.
Zij weten nóg: een ding-, namelijk dat niet alleen het Westen,
maar ook de meerderheid van de UNO nooit zal toelaten, dat
Israel, tenslotte een schepping van de UNO, teniet gedaan zou
worden en dat er dus uiteindelijk een schikking gevonden moet
worden. Daarmee komen we uit de emotionele sfeer van de
openbaarheid in de binnenkamer der praktische politiek. Wat
is de prijs, die de Arabische leiders voor een regeling zullen
bedingen?
President-premier Gamal Abdel Nasser van Egypte
wisselde een handdruk met onze reisredacteur. Deze foto
werd verleden jaar gemaakt tijdens de reportagereis
naar Afrika.
ADVERTENTIE
Actrice Ellen Vogel, die successen oogst op toneel
zowel als op televisiescherm, en haar broer
Albert VogeU.de gevierde voordrachtkunstenaar.
Een gulden genieting voor 80 ct.
ADVERTENTIE
AMSTERDAM, februari. Het doortastend optreden van de detective J. heeft gister
avond de gastvoorstelling gered van de lieftallige operazangeres Lucia Sorrelli (26).
Bij een van de moeilijkste passages in de derde acte van
Bizet's „Parelvissers" raakte de sopraan geheel van streek
doordat haar stem plotseling de hoogste tonen niet meer
scheen te kunnen voortbrengen.
Het werd zo erg, dat de dirigent zich genoodzaakt zag de
voorstelling te onderbreken. De sympathieke sopraan
werd, geheel overstuur, door haar impresario naar haar
kleedkamer geleid. De impresario deelde even later aan
het publiek mee, dat de sopraan iets kwijt was en pas
weer kon voortgaan als dit was teruggevonden!
Daarop beklom detective J., die zich onder het publiek
bevond, het toneel. Binnen enkele ogenblikken had hU
het gevonden en bracht het naar de zangeres in haar
kleedkamer.
Enkele ogenblikken later kon de voorstelling worden hervat. Lucia Sorrelli zong
mooier dan ooit. Een ovatie was haar deel.
Bent u een even goed speurder als detective J.?
Op een andere pagina in deze krant vindt u (als u een goed speurder bent) wèt
de zangeres kwijt was!
Om te beginnen mag niet vergeten wor
den, dat er aan de huidige gespannen toe
stand bepaalde voordelen voor de Ara
bieren kleven. Men heeft in Cairo uitge
vonden hoe men met groot profijt het Oos
ten tegen het Westen kan uitspelen: wa
pens van de ene en gelden voor de As-
soean-dam van de andere kant. Israel is
voorts een handige bliksemafleider voor
binnenlandse moeilijkheden en het is een
opstap voor iedere politicus om in het za
del te komen, zowel op het binnenlandse
als op het Arabische plan.
Het pleit voor de werkelijkheidszin van
sommige Arabische leiders, dat zij besef
fen, dat djt voordelen op korte tex-mijn zijn,
en dat het met vuur spelen mogelijk een
wereldbrand en zeker communistische in
filtratie tengevolge kan hebben. Nu mag de
publieke opinie van oordeel zijn, dat men
desnoods als Sovjet-Arabieren Israel te
lijf moet, maar dat is een rol waarvoor
noch de heer Nasser, noch andere rege
ringsleiders veel animo zullen hebben. Zo
heeft de optelsom van voor en tegen hen
tot een min of meer heimelijke bereidheid
gebracht om tot zaken te komen. Op welke
basis? Het officiële Arabische standpunt
werpt daar enig licht op. Dat verlangt de
tenuitvoerlegging van enige UNO-reso-
luties aangaande grenswijziging, terugkeer
of schadeloosstelling der Palestijnse vluch
telingen en internationalisering van Jeru
zalem.
In werkelijkheid ligt de zaak nog gun
stiger. Verantwoordelijke Arabische leiders
ik mag hun namen niet noemen ga
ven mij de volgende toelichting: Men zou
ADVERTENTIE
ZIJLVEST 41 - HAARLEM
Telefoon 12456 - 14155 - 22279
DINSDAG 21 FEBRUARI
Minerva: Jan P. Strijbos veiceit aan de
hand van zijn kleurenfilm over „Kleuren
pracht van Zuid-Afrika", 8.15 uur. Palace:
„De jacht op kapitein Ehrlich", 14 jaar,
6.45 en 9.15 uur. Luxor: „Les Diaboliques",
18 jaar, 6.45 en 9.15 uur. Studio: „Goud van
Napels", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „Twee
maal begeerd", 7 en 9.15 uur. Roxy: „Anna
14 jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „De luit
droeg een rokje", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Een vrouw zonder vrees", 14
jaar, 8 uur. Concertgebouw: 8.15 uur. Mozart-
herdenking. Concert door het Noordhollands
Philharmonisch Orkest onder leiding van
Marinus Adam, met medewerking van Stevan
Bergmann, piano, Corry Bijster, sopraan,
Annie Hermes, alt, Han ie Fèvre, tenor, Her
man Schey, bas en groot gemengd koor.
WOENSDAG 22 FEBRUARI
Minerva: „Ich tanze mit dir in den Himmel
hinein", 14 jaar, 8.15 uur. Palace„De jacht
op kapitein Ehrlich", 14 jaar. 1.45, 4.15, 6.45
en 9.15 uur. Luxor: „Les Diaboliques", 18 jaar'
2, 6.45 en 9.15 uur. Studio: „Goud van Napels",
18 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „Twee maal
begeerd", 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Anna",
14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „De
luit droeg een rolde", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
£.15 uur. Frans Hals: „Een vrouw zonder
vrees". 14 jaar. 2.30. 7 en 9.15 uur. Vleeshal:
12.30 uur. Mozartherdenking. Concert door
Ans Boutev, piano, en leden van het Noord
hollands Philharmonisch Orkest. Vleeshal: 8
uur. Mozartherdenking. Lezing over „Mozarts
laatste levensjaren" door Paul Chr. van Wes
tering. Zaal „De Leeuwerik": 8 uur. Instituut
voor Arbeidersontwikkeling. Rob van Reyn
met mimische parodieën. Aan de piano:
George Laschek. Zaal Noord: 8 uur. Volks
universiteit I-Iaarlem-Noord: Lezing door H.
Niessen over: „De Geschiedenis van de Jazz"
CuUura, Jansstraat 83: 8 uur. Ned. Ver. van
spiritisten „Harmonia". Psychometrische en
helde-ziende experimenten door mevrouw W.
A. H. Mulder-Schalekamp.
de UNO-resoIuties als uitgangspunt voor
onderhandelingen moeten nemen. Zij zou
den niet in hun geheel hoeven te worden
uitgevoerd maar Israel zou principiële con
cessies moeten doen. Deze zouden ont
spanning te weeg brengen, want de Ara
bische landen zouden in beginsel „gelijk"
hebben gekregen, noodzakelijke balsem op
het gewonde Arabische „ik". Wapenaan
kopen ook in de communistische landen
zouden stopgezet worden, de publieke
opinie zou kunnen kalmeren en voorbe
reid kunnen worden op de aanvaarding
van het onvermijdelijke: de uiteindelijke
erkenning van Israel, gevolgd door geiei-
delijke normalisering der betrekkingen,
ook óp economisch gebied, waarbij Israël
tenslotte een levensbelang heeft.
In deze gedachtengang liggen twee strik
te voorwaarden opgesloten. Ten eerste zou
Israel concessies op korte termijn moeten
doen in ruil voor de kans op vrede op
langere termijn. Ten tweede zou alleen een
sterk staande Arabische regering hierin
kunnen voorgaan. Een Syrische regering
bijvoorbeeld, die het zou wagen de open
bare mening te trotseren door zelfs maar,
de mogelijkheid van een schikking met
Israel aan te roeren, zou zich de volgende
dag op straat, zo niet op het kerkhof be
vinden. Nochtans zou aan deze tweede
voorwaarde kunnen worden voldaan. Het
lijdt weinig twijfel, dat Gamal Abdel Nas
sers populariteit in Egypte, sinds hij Oost
en West zo handig tegen eikaar heeft uit
gespeeld en daarmee zijn land politiek op
de vooi-grond heeft gebracht, tot ongekende
hoogte is gestegen. Het militaire karakter
van zijn regime versterkt zijn positie.
Nasser staat nu sterk genoeg om het spel
te wagen, als men hem de bal wil toe
gooien en hij is er naar mijn inlich
tingen luiden toe bereid.
De Syrische leiders, die nu geen initia
tief kunnen nemen, zouden Nasser dan wel
volgen. Noeri El Said van Irak, eens sterk
genoeg om de kat de bel aan te binden,
maar door het nogal ongelukkige Bagdad-
pact in Arabische ogen te zeer gecompro
mitteerd, zou met graagte hetzelfde doen.
Jordanië heeft alle belang bij een defini
tieve regeling met Israel, omdat het aan de
huidige spanning ten onder kan gaan. Het
heeft trouwens al eerder in hef geheim
onderhandelingspogingen gedaan. De
Libanon zou ten hoogste wat vreesachtig
tegensputteren vanwege dreigende econo
mische concurrentie en wat tenslotte Sa-
oedi-Arabië en Jemen aangaat aan hun
mening zal niemand zich veel gelegen laten
liggen.
De sleutel voor een vredesregeling ligt
in Cairo maar daarmee is men er nog niet.
Want de vraag is, of de Israëliërs bereid
zullen zijn de gok te wagen die hun geld
en gebied zal kosten. Zullen zij overwegen
dat op de lange duur hun positie econo
misch, militair en politiek onhoudbaar zou
kunnen worden, omringd als zij zijn door
een aan kracht winnend Arabisch blok?
Of zullen zij van hun huidige overwicht
gebruik maken om spoedig een nieuw
conflict uit te lokken, waarin zij nieuwe
terreinwinst kunnen behalen en respijt
winnen door de Arabische legers zware
klappen toe te brengen?
En tenslotte, welke invloed zal van bui
ten op de gang van zaken worden uitge
oefend? Het resultaat van de Eisenhower-
Eden-conferentie is niet hoopgevend. Met
militaire garanties kan men een ongemak
kelijke status quo handhaven, een oplos
sing brengen zij echter niet. Waar de Ara
bische staten overgevoelig zijn geworden
voor verdere Westelijke inmenging moe
ten de gedachten eerder gaan in de rich
ting van bemiddeling onder UNO-auspi-
ciën, door neutrale staten. De naam Nehroe
dringt zich hierbij onmiddellijk op.
Waar zich een kans voordoet om het ge
vaarlijke conflict in het Midden-Oosten op
weg naar een oplossing te helpen, is onpar
tijdige overweging van die mogelijkheid
een dringende noodzaak.
V
als hij de huidige situatie beschouwt: de
politieke denkbeelden en overtuigingen van
het merendeel der huidige politici zijn
hopeloos verouderd, ten achter geraakt bij
de enorme technische ontwikkeling en
bovendien gebaseerd op achterhaalde
machtsideeën. Men schermt in de politiek
nog luchthartig met militaire ax-gumenten
en praat over oorlogen alsof die nog steeds
bestaan in veldslagen van het model-
Waterloo. Men denkt nog steeds in termen
van gewonnen of verloren krachtmetingen
tussen legers, men offert nationale inspan
ningen aan de vervolmaking van een mili
tair apparaat, dat zichzelf reeds overleefd
heeft. Men smijt aan weerskanten atoom
bommen, waterstofprojectielen, vliegende
bommen en raketten in de schaal, men
goochelt met cijfers en aantallen, met mil
joenen alsof het werkelijk krenten zijn. En
terwijl dit krankzinnige spel doorgaat en
de beangste,verbijsterde burger der Sovjet-
Unie, der Verenigde Staten of van welk
land ook dagelijks in krant en radio ken
nis moet nemen van deze riskante weeg-
schaalpolitiek, veranderen aan weerskan
ten van de grote gordijnen, die de kampen
gescheiden houden, de ideologieën en over
tuigingen. Zij ontwikkelen zich tot geheel
andere onder invloed van de wereldcontac
ten, die ondanks die gordijnen gelegd wor
den. De mensen gaan elkander anders zien,
anders beoordelen. Dogma's uit het ver
leden storten tot zand ineen, ongeacht het
feit of de standbeelden van degenen, die
deze dogma's predikten, in stand blijven en
vereerd worden. Het communisme is het
communisme niet meer, het socialisme is
het socialisme niet meer. de democratie
drijft op bouwsels die zijn samengebonden
uit alle levensbeschouwingen der wereld.
De mensen der verschillende landen horen
en zien elkander dagelijks, zij weten nu
veel van elkander af. Zij herkennen in an
deren telkens weer alleen maar mensen.
Zij laten overtuigingen vallen en raken
stuurloos ondanks zekerheden. Zij zijn ver
bijsterd en verloren, zij zien licht en kiezen
een nieuwe weg.
Doch de politiek merkt niets van dit
alles. Deze nog barbaars gebleven „kunst
van het mogelijke" voedt zich met het on
mogelijk verouderde en vergane. De grijp
armen der ideologieën, die eerst mensen
groepen omvat hebben, strekken zich uit
en dringen zich in andere ideologieën. De
geesten spiegelen zich aan elkander en
groeien. De wereld draait door met deze
massa van wervelende, zich vermengende
denkbeelden, die het aanzijn geven aan een
nieuwe, universele mens. Een mens aie
eindelijk inziet dat hij niet op aarde is om
vernietigd te worden of te vernietigen, dat
hij niet werkt om de stupiditeit van onbe
kwame leiders te honoreren.
Terwijl de politiek de kunst van het
mogelijke schijnt te moeten blijven, werkt
de mens zelf zich uit onder het onmoge
lijke en treedt hij ongehinderd van het ene
tijdperk in het andere. Van het tijdperk
der oorlogen in het tijdperk der gedwon
gen samenleving in vrede. In vrede? De
competitie der machten zal doorgaan, met
hem en door hem, en met zijn hulp. Maar
met tijdeigen wapenen, terwijl de maliën
kolders en slagzwaarden in musea hangen
en het ganse militaire dreigement tot een
lachwekkende onmacht is gestempeld.
De politici kunnen het de mens niet
kwalijk nemen, als hij voortdurend ver
standiger is dan zij. De mens is namelijk
niet één mens, hij is met miljoenen. En
zijn verstand is de intuïtie van een massa.
Als een massa begrijpt, dat zij ter slacht
bank wordt gevoerd, wordt zij trager en
trager, en dan staat zij stil, wendt zich en
kiest een andex-e weg. Dat komt, omdat in
die massa de filosofen beter verstaan wor
den dan de demagogen. En het verstand
van filosofen is eigenlijk geen verstand:
het is de som van miljoenen logische reac
ties.
Soms is een politicus tegelijk een filo
soof. En daarmee zijn de grote staatslieden
genoegzaam geëerd, om uitgelicht te wor
den uit de groep waarvan stupiditeit het
grootste kenmerk is.
Sommige Russische en Amerikaanse be
windsmannen doen denken aan Von Molt-
ke, de militaire rechterhand van Bismarck
i i een ver verleden. Von Moltke, die nerveus
in de antichambre heen en weer liep, ter
wijl Von Bismarck en zijn medewerkers
beslisten over de vraag, of er oorlog zou
zijn of niet. Von Moltke met zijn witte
handschoenen en zijn reusachtige degen
slepend aan zijn zijde, die sprak van „mijn
soldaten" en „mijn divisies", zoals een kind
van „mijn blokken". Von Moltke, die in
een juichkreet losbarstte toen hem werd
medegedeeld, dat hij kon oprukken. Dit
alles is uit de tijd. De mens heeft zich
ontworsteld aan de speelgoedkamer der
Von Moltkes en is zichzelf geworden. Dat
dankt hij niet aan militaire kopstukken,
doch aan filosofen. En de Von Moltkes van
deze tijd, die langs fortuinlijke wegen aan
de musea ontsnapt zijn en hoge posten
hebben beklommen, kunnen door geen ge
baar noch woord verhullen hoe hopeloos
ten achter zij zijn geraakt aan de ontwik
keling, die zij zelf hebben helpen bevorde
ren door de overdaad van rampen, die zij
over de mensheid hebben uitgestrooid.
Wie heden nog als militair of politicus
spreekt van „mijn soldaten" of „mijn divi
sies", bedoelt: daarmee zonder dat hij het
zich wellicht realiseert de ganse mens
heid. Hij meent te kunnen spelen met de
wereldbevolking en de macht te hebben te
beslissen over haar voortbestaan. Wie op
de weegschaal staart en angstvallig haar
evenwicht in het oog houdt, weegt de
mensheid af tegen een onbevolkte, leegge-
brande aarde. Is het woord van Russell,
die sprak van „stupiditeit", wellicht te
zacht? Zou het niet een weergaloze, waan
zinnige overschatting van eigen recht en
een even waanzinnige onderschatting van
eigen verantwoordelijkheid moeten heten?
En is deze „kunst van het mogelijke" in
tussen niet dicht genaderd bij de misdaad?
J. L.
De Koningin heeft de president van Bra
zilië, de heer Kubitschek, die onlangs een
bezoek aan ons land bracht, onderscheiden
met het Grootkruis in de Orde van de
Nederlandse Leeuw. De Nederlandse am
bassadeur in Rio de Janeiro heeft de pre
sident de bij deze onderscheiding behoren
de versierselen overhandigd.
De Holland-Amerika Lijn krijgt een nieu
we pier in de haven van New York, die in
1958 gereed zal zijn.
De bouwkosten van de pier zijn geraamd
op 16 miljoen dollar. Er zullen tegelijker
tijd vier schepen kunnen aanleggen,. Ook
zal er parkeerruimte voor duizend auto's
zijn. De H.A.L. zal een miljoen dollar huur
per jaar betalen.
Bij de door de Amsterdamse Turnbond
geoi-ganiseerde verenigingswedstrijden be
haalden de dames van de G.V. Gios te
Haarlem de derde prijs.
ADVERTENTIE
Endocil hormooncrême wekt de
huidcellen tot nieuw leven en doet
rimpeltjes en ongaafheden verdwij
nen. Endocil is dag- en nachtcrème
en dient overdag als basis voor
poeder of make-up.
hormooncrême van Organon
Per lube 2.90
HAARLEM Aan het einde van het
vorig jaar heeft de Haarlemsche Tram-
raad bericht, dat bij haar plannen in
overweging waren om op de lijn van
de paardentram, tusschen het station en
Den Hout, een electrische tram te laten
rijden. Thans heeft de maatschappij ech
ter dit adres aan den raad teruggetrok
ken, aangezien adviezen van deskundigen
aangeven, dat de lijn van te geringe om
vang is om zonder geldelijke verliezen
met electrische beweegkracht geëxploi
teerd te kunnen worden. De maatschap
pij vraagt nu verlenging van de conces
sie voor de paardentram.
„De politiek is de kunst van het mogelijke", dat is een lijfspreuk die door
de geroutineerde garde der oudere politici als een soort pleister op alle
wonden wordt ten beste gegeven en aan jonge diplomaten met veel nadruk
wordt voorgehouden. Men kan dat een wijsgerige opmerking vinden, doch
het is moeilijk er de strikte waarde van te zien in verband met de grote
verantwoordelijkheden, die de politici door alle tijden heen en ook in onze
tijd op hun schouders nemen. „De meubelmakerskunst is de kunst van het
mogelijke", zou men met een kleine variatie kunnen zeggen en daarmee is
de holheid van de diplomatieke lijfspreuk plotseling zeer duidelijk gede
monstreerd. Er blijft nu ook van de wijsgerigheid weinig over. Waarom
moet toch door de ganse geschiedenis heen het lot van de mensheid mede
worden bepaald door figuren, die in hun visie noch in hun praktijken blijk
geven van een andere mentaliteit daix de spreekwoordelijke krentenweger
Ook krentenwegen is de kunst van het mogelijke doch men kan er
althans geen bloedbaden, atoomoorlogen en wereldcatastrofen mee veroor
zaken. Wat de wereld thans te zien krijgt op het toneel der politiek doet
steeds meer aan krentenwegen denken, ïxiet hoeveel gewicht en grote woor
den deze kleinhartige bezigheid ook wordt oixxgeven. En de belangrijke
woorden, die helder en duidelijk de noodzaak tot werkelijk historische daden
aangeven, worden in de meeste gevallen gesproken door buitenstaanders.
Zo'n belangrijk woord klonk dezer dagen
uit de mond van Bertrand Russell, de be
faamde Britse filosoof en ijveraar voor
wereldvrede. Hij is 83 jaar, waarmee te
enenmale een eventuele beschuldiging van
„jeugdig idealisme" aan zijn adres vervalt.
Hij betoogde dat de tijd, waarin wij leven
„veel vei'schilt van welke tijd ook sinds
het begin van de historie", omdat wij bijna
geen andere kant meer uitkunnen dan
naar het, buitengewoon slechte of naar het
buitengewoon goede. Russell ziet geen
middenweg in het vraagstuk, waarin de
verhoudingen tussen de grote politieke
machten verward liggen. Hij is van me
ning, dat „onwetendheid, stupiditeit, ach
terdocht en dwaasheid teveel vat hebben
op bijna alle regeringen ter wereld."
Dit zijn de woorden van een filosoof. Een
filosoof is geen praktisch politicus en zijn
denken richt zich niet naar het dogma van
„de kunst van het mogelijke". Misschien
denkt hij te weinig praktisch, althans in
vergelijking met het denken dergenen die
de roergangers der politieke koersen zijn.
Doch als men hem dat met recht verwijten
kan, dan mag men die roergangers met
evenveel recht een gebrek aan de elemen-
tairste filosofie verwijten, een filosofie die
hen zou doen inzien dat zij met al hun
praktische zigzag-koersen een vaarkunst
ten toon spreiden, die moet eindigen op een
keiharde klip.
Het is niet te ontkennen, dat de filosofie
van Russell en de praktijk der harde feiten
elkander genaderd zijn. Wie het nieuws
van de laatste dagen heeft bestudeerd, is
op de hoogte van de situatie: De Sovjet-
Unie en de Verenigde Staten kunnen thans
elkander vernietigen op afstand. Met hoge
borst hebben de machthebbers van de
Sovjet-Unie getuigd van hun militaire
mogelijkheden, met even hoge borst hebben
de hoogste militaire autoriteiten van de
Verenigde Staten betoogd dat daardoor het
evenwicht niet verbroken is. De weegschaal
is in balans. De krenten zijn aan beide
zijden even zwaar. De wegers schijnen nu
te menen, dat zij verantwoord zijn tegen
over hun volken. Zij hebben althans
volgens eigen inzicht hun dure plicht
gedaan: de schaal is in evenwicht.
In de Sovjet-Unie beijvert men zich
thans, de oude stellingen van Stalin om
hals te brengen en een nieuw standpunt
tegenover de gehate kapitalistische wereld
in te nemen. Het collectieve leiderschap,
opvolger der dictatuur, heeft niet veel meer
te maken met de Stalinistische bewind
voering. Het communisme heeft zich niet
alleen gehuld in een nieuwe mantel, doch
gelijkt nauwelijks meer op de levensbe
schouwing, die zich eens van de macht
heeft meester gemaakt in Rusland en ge
heel Oost-Eux-opa. Maar de nieuwe leiders
hebben althans één oud principe behouden:
ook zij hebben nog niet verleerd, te snoe
ven op hun militaire macht en mee te doen
aan het spel der weegschaal.
De filosofie, die thans de politieke situa
tie in blinkende eenvoud beheerst, doch
door geen der groten in Oost of West wordt
erkend, is eigenlijk geen filosofie meer. Zij
is nog eenvoudiger dan die van Russell,
eenvoudiger zelfs dan datgene wat de su
perieur glimlachende politici tegenover hun
jongmaatjes ten beste geven als zij zeggen:
„de politiek is de kunst van het mogelijke".
Het is de eenvoud der logica, die ieder
gezond denkend mens in het oog springt
