De versnelde wetenschappelijke
vooruitgang en haar gevolgen
R.K. Middenstanders gaan
eigen school oprichten
Ds. M. G. Blauw vannacht overleden
De dichter Guillaume van der
Graft sprak voor de HKG
De Amegamg m
het voorjaar
Maandag worden de kramen
Gedempte Oude Gracht verzet
Aanwinsten Frans Halsmuseum
Boeiend betoog van André George
voor de Conférences Frangaises
Vroeger hervormd predikant te Schoten
Belangrijke verandering op til
voor markthandel en verkeer
Bouw van Prinsenbrug
begint over drie weken
Sovjet-treiler aangehouden
in Noorse wateren
Japanners gebruiken
nieuw soort batje
Sport 4n 't kort
Tot vorming van winkelpersoneel en -ondernemers
Internationale rally
voor caravan-rijders
Om de Wilhelmina-beker
Spel als dienaar van de
verborgen Waarheid
Spelen en vrijheid
Tuinder akkoord met
grondverkoop in Santpoort
V R IJ 1J A G 9 MAART 1956
HAARLEMS DAGBLAD
Ui i h HAARLLMS^Hii GUUivAinI
DE BEKENDE FRANSE FILOSOOF, André George noemde donderdagavond in een
boeiende beschouwing voor de Conférences frangaises in het gymnasium aan het
Prinsenhof te Haarlem als één der belangrijkste oorzaken van de crises der huidige
samenleving de enorme versnelling van het tempo der wetenschappelijke vooruit
gang in verhouding tot het tempo der vooruitgang in andere sectoren van het
mensenleven. „U weet zelf hoe hinderlijk het is om op een weg te rijden, omgeven
door automobilisten met verschillende snelheden. Welnu, daar vindt u in het klein
de verschillen in ritme, die zich voordoen op de grote levensweg van de mensheid.
Die verschillen bestaan niet alleen om ons heen, maar zij zijn ook in onszelf te
bespeuren", aldus deze spreker. Hij gaf een overzicht van de ontwikkeling in de
laatste eeuw en herinnerde er aan, dat bijvoorbeeld Balzac reeds in de vorige eeuw
bij de vroegste ontwikkeling van de spoorwegen een kenschets gaf van de komende
tijd door in zijn roman „Le curé de Tours" iemand te doen opmerken dat het leven
verdubbeld lijkt te zijn: „de mensen hebben twee keer zoveel tijd!"
De heer George vestigde de aandacht op
de achterstand, die de menselijke bescha
ving veelal heeft op het stadium, waarin
de wetenschap verkeert. Om aan te tonen,
hoe dat verschijnsel zich ook vroeger open
baarde beschreef hij de proefvaart van de
eerste ballon in Frankrijk. Om het ge
vaarte voort te bewegen beschikte men
wel over een propeller, maar niet over
een motor om deze aan te drijven. Van
daar dat er een stel potige matrozen mee
de lucht inging om met handkracht de
schroef in beweging te krijgen. Zo zag men
enerzijds een belangrijke technische pres
tatie en anderzijds een karwei, dat alle
kenmerken van middeleeuwse slavenarbeid
droeg. En zo ziet men ook thans nieuwe
technische vormen in een omgeving, welke
nog precies zo is als eeuwen geleden: Es
kimo's, die nog in een volkomen verzamel-
huishouding leven en ineens radio en tele
visie krijgen, bewoners van een afgelegen
deel van Spanje, die hun afgestorvenen
nog in koepelgraven bijzetten en het wiel
nog niet hebben uitgevonden, laat staan
de kar, en dagelijks de lijntoestellen van
luchtvaartmaatschappijen zien overvliegen
en meer»van dergelijke anachronismen.
Afstand tussen uitvinding en toepassing
Belangrijke wetenschappelijke uitvin
dingen fnoesten vroeger eeuwenlang op
hun algemene toepassing wachten. Als
voorbeelden noemde de spreker de uit
vinding van aluminium, gedaan in 1825,
die moest wachten op de electrificatie van
de industrie, bijna een eeuw later, en de
fotografie, welke eveneens in de vorige
eeuw werd uitgevonden, maar waarvan
pas in deze eeuw algemeen gebruik werd
gemaakt.
Het was, zoals Pasteur, die in 1895 over
leed, reeds zeide, de wetenschap zelf, die
de afstand tussen uitvinding en toepassing
zou gaan verminderen en daardoor het
tempo van haar eigen vooruitgang belang
rijk zou versnellen. Een recent voorbeeld
daarvan vindt men al in de komst van de
atoomenergie. Het is begonnen bij Ruther-
ford, die in 1919 de eerste kunstmatige
kernreactie inleidde. Hij leek een alchimist
als Faust doordat hij elementen in elkaar
deed overgaan, maar hechtte zelf maar
betrekkelijke waarde aan deze vinding,
waarvan hij meende, dat er geen tech
nische middelen konden worden gevonden
om haar toe te passen. Maar veertig maan
den na zijn dood gingen Hahn en Strasz-
man er al op door, in 1942 kon men een
atoomzuil maken en in het voorjaar van
1945 werd in de woestijn van New Mexico
de eerste atoombom tot ontploffing ge
bracht. Ongetwijfeld heeft hier de ver
snelde voortgang van de geschiedenis, zo
als de spreker de laatste wereldoorlog om
schreef, ook dit wetenschappelijk proces
versneld, maar dit zou toch niet mogelijk
zijn zonder de geweldige verbetering der
technische hulpmiddelen. De overgang van
h.et stadium van 1942 naar dat van 1945
was net zo groot als de overgang tussen
het eerste gebruik van vuur en die van de
stoommachine, waar tientallen eeuwen
tussen liggen! Om een voorbeeld te geven
van de versnelling van de wetenschappe
lijke vooruitgang, die niet mede door een
oorlog beïnvloed is, noemde hij een theorie
uit 1924 van zijn vriend, de grote Franse
natuurkundige Louis Prince ds Broglie
die geen enkel praktisch effect scheen t.e
zullen hebben en waarop een paar jaar
later de uitvinding van de .electronische
microscoop werd gebaseerd.
Ontwikkeling in mensheid
Het is, naar de heer George, zeide, naïef
om te menen, dat deze ontwikkeling niet
langer zo voort kan gaan. Want, al wordt
3 André George, de spreker van donder-
dagavond voor de Conférences frangai-
8 ses, die rechten, letteren, wijsbegeerte
en politieke wetenschappen heeft ge-
3 studeerd, is de leerling geweest van
8 Romain Rolland, Madame Curie,
Langevin (de grote wetenschappelijke
tegenvoeter van Einstein) en van Berg-
3 son en hij heeft reeds sinds 1929 samen-
gewerkt met de met de Nobelprijs be
ft giftigde Louis Prince de Broglie, die
8 nog onlangs zijn steun gaf aan de be-
3 langwekkende publicaties betreffende
J het gevaar van de proeven met atoom-
8 wapens van de hand van Charles Noël
6 Martin. Hij maakt voorts deel uit van
8 de redactie der Nonvelles Littéraires en
S van verscheidene wetenschappelijke
8 tijdschriften in Frankrijk. In de beide
8 wereldoorlogen was hij piloot en hij
ij werd begiftigd met het Légion d'Hon-
8 neur en het Croix de Guerre. In de vele
i publicaties van zijn hand neemt ook de
muziekcritiek een belangrijke plaats in.
p Verder schreef hij werken over Pierre
8 Termier, Henri Poincaré, Pasteur en
Louis Prince de Broglie.
xwoooooocooooooooocrcocoooooooooooooooocoocooooooocxxx»
men juist daarin de verschillen in ritme
gewaar, ook de mensheid maakt volgens
hem een ontwikkeling door. Zij heeft niet
langer het onbezorgde optimisme van haar
jeugd, dat tot uiting kwam in de „ver
lichte" achttiende eeuw, waarin men de
wetenschap alles achtte, dat kon dienen
tot het menselijk geluk. Van „geluk" wordt
niet meer gesproken, op het ogenblik dient
de wetenschap meer het „welzijn" der
mensen, een heel wat bescheidener woord,
dat volgens hem toch wel degelijk een
grote verandering typeert: de mensheid is
ouder geworden en een groter verantwoor
delijkheidsgevoel neemt de plaats in van
de jeugdige onbezorgdheid.
„Laten zij, die ongerust zijn voor de
kwade kans hierin zich dan ook realiseren,
dat er toch altijd iets anders gebeurt, dan
men verwacht", aldus de spreker. „Men
kan de werkelijk belangrijke gebeurtenis
sen nauwelijks onderkennen: dat bewezen
de geschiedschrijvers, die eindeloos uit
weidden over de wapenfeiten van Napo
leon, maar van een Volt en een Galvani
helemaal niets afwisten. En ook thans is
het bijzonder moeilijk de feiten aan te
wijzen, die beslissend zijn voor de toe
komst van de mensen. We kunnen bijvoor
beeld zeker niet zeggen of de H-bom dat
zal zijn".
Over ongeveer drie weken zal een begin
worden gemaakt met de werkzaamheden
voor de bouw van de Prinsenbrug, zo ver
namen wij by Openbare Werken, welke
dienst op het ogenblik de laatste hand legt
aan het bestek. Dit is mogelijk doordat er
nog enige werkzaamheden kunnen worden
aangevat vóór het heien. Want voor dat
laatstgenoemde karwei blijft Openbare
Werken gebonden aan de levertijd van de
betonnen palen door de N.V. Schokindustrie
te Zwijndrecht. Deze levertijd loopt over
mei en juni.
De overbezetheid met opdrachten van dit
bedrijf scheen er aanvankelijk toe te zul
len leiden, dat de palen (waarvan voor
deze brug negen verschillende soorten no
dig zijn) pas eind juni zouden worden ge
leverd. Men heeft echter weten te be
werkstelligen, dat op 1 mei met de leve
ring een begin wordt gemaakt, waarbij het
bedrijf als voorwaarde stelde, dat de palen
dan ook onmiddellijk zullen worden afge
nomen, omdat het geen kans ziet, deze op
te slaan. Het terrein van deze industrie
ligt namelijk al vol met funderingselemen
ten voor allerlei projecten in den lande,
die nog op rijksgoedkeuring wachten.
Ofschoon het nog niet vaststaat, is het
wel waai-schijnlijk dat met de bouw van
de brug zal worden begonnen op het land-
hoofd aan de overzijde van het Spaarne.
OSLO (Reuter) Ten zuidwesten van
Aalesund in Noorwegen, is vanochtend
weer een Russische treiler aangehouden
v/egens vissen in Noors water. Gisteren
werd gemeld dat drie Russische treilers in
Noors water visten. Zij verwijderden zich
snel bij de nadering van Noorse patrouille
boten.
Vorige maand zijn zestien Russische vis
sersschepen door dé Noren opgebracht. Zij
werden vrijgegeven nadat de Russische
ambassade betaling van de boete, bijna
355.000 gulden, had gegarandeerd.
De Japanse tafeltenniscracks, die enkele
jaren geleden het sponsrubber bat hebben
geïntroduceerd, zullen tijdens de wereld
kampioenschappen. die van 2 tot II april in
Tokio worden gehouden, met een nieuw
soort bat spelen. Het is het zogenaamde
„zachte bat", waarop twee lagen zijn aan
gebracht. Het bovenste is van zacht rubber
en daaronder bevindt zich een sponsrubber
laag.
Experts beweren, dat men met dit nieuwe
bat veel harder kan smashen. De meeste
Japanse deelnemers aan de wereldkampioen
schappen zullen met het nieuwe bat uitko
men. Alleen Ichiro Ogimura. de wereldkam
pioen van 1954. blijft het sponsrubber bat
trouw.
ENGELSE LEAGUE. Voor de eerste
divisie werd gespeeld de wedstrijd Cardiff
City en Newcastle United. De ontmoeting
eindigde in gelijk spel. eeneen.
OLYMPIA'S TOER. Het is thans defi
nitief dat Olympia's wielertoer door Neder
land voor amateurs niet vijf, zoals aanvan
kelijk was aangekondigd, maar zes dagen
zal duren.
GLIGORIC. Gligoric is schaakkam
pioen van Joegoslavië gewordfp.
RUITERPLOEG. Een Japanse ploeg, be
staande uit drie ruitefs, voor <Jé Olympische
wedstrijden, die van 10 tot 17 juni in Stock
holm worden gehouden, is donderdag per
vliegtuig van Tokio naar Zweden vertrokken.
In navolging van Eindhoven zal Haarlem ring voor de oprichting van deze vormings-
Met toestemming van de KNAC zal de
Stichting Nederlands Caravan Comité voor
de eerste maal een Internationale Caravan
Rally organiseren en wel van 10 tot 12 mei
van dit jaar. Deze rallly zal worden verreden
onder de sportreglementen van de Fédéra-
tion Internationale de 1' Automobile, met
medewerking van de KNAC en de Neder
landse Kampeerwagen Club.
Het doel van de rally is om de bruikbaar
heid van een caravan aan bepaalde proeven
te onderwerpen en de ontwikkeling te be
vorderen, benevens de bestuurscapaciteiten
te beproeven en het contact tussen de cara
vanrijders internationaal te bevorderen.
Onder grote belangstelling werden gister
avond de wedstrijden om de Wilhelmina-
beker voortgezet.
Koster
Lunenburg193
Reich 238
Nobels
300
16
102
18.75
2
193
16
49
12.05
0
210*
25
47
8.40
0
300
25
51
12.00
2
238
19
32
12.52
0
250
19
52
13.15
2
184
18
51
10.22
0
250
18
50
13.88
2
De dichter Guillaume van der Graft, welke naam het pseudoniem is voor dominee
Barnard, hield donderdagavond voor de leden van de Haarlemse Kunst Gemeenschap
een zeer belangwekkende lezing over het onderwerp „De Spelende Mens De dichter
begon met duidelijk te maken dat hij niet over het spel en de spelende mens zou
spréken alleen, maar dat hij zijn onderwerp zou spelen, al sprekend spelende mens
zou zijn. Dat deed hij aldus: „Ik kan in ernst niet voor een deskundige doorgaan
mischien, maar ik kan de deskundige spelen. Zo word ik mijn eigen onderwerp, en
De Anegang in Haarlem zoals deze win
kelstraat er naar het oordeel van de be
stuursleden van de winkeliersvereniging in
deze straat in het voorjaar zal uitzien. Deze
tekening is van de heer J. Veldkamp, tuin
architect bij de gemeentelijke dienst voor
Hout en Plantsoenen, die ook het ontwerp
voor dit plantsoen in het midden van de
stad heeft gemaakt. In onze editie van
donderdag gaven wij reeds nadere bijzon
derheden over dit pian, dat ten doel heeft
de binnenstad in het voorjaar wat op te
vrolijken.
binnenkort een katholieke vormingsschool
voor de détailhandel krijgen die, naar de
initiatiefnemers verwachten, beter voor de
praktijk van het bedrijfsleven zal opleiden
dan de tot nu toe o-estaande mulo-scholen.
Het initiatief daartoe is uitgegaan van de
R.K. Middenstandsvereniging Haarlem,
school. Men streeft ernaar, begin septem
ber het onderwijs aan deze nieuwe school
te beginnen. Voorlopig zal huisvesting ge
zocht worden in een bestaand Haarlems
gebouw, maar het is de bedoeling, in de
toekomst tot stichting van een eigen
schoolgebouw te komen.
Over de aantrekking van de nodige do
centen wier aantal in het aanloopjaar
welker leden reeds lang het manco van een nog betrekkelijk gering kan zijn bestaan
gedegen opleiding van winkelpersoneel en
toekomstige ondernemers in de détailhan
del betreurden.
De nieuwe school zal een streekschool
voor geheel Kennemerland worden en een
driejarig leerplan hebben, die later even
tueel met een vierde leerplan zal worden
uitgebreid. Men stelt zich voor, negentien
vakken als algemeen vormend onderwijs
'ogopaedie, verkoopkunde, Nederlandse
taal, boekhouden en rekenen, handels
kennis, tekenen, aardrijkskunde, bedrijfs
kennis, warenkennis, etaleren, Frans, Duits
er. Engels, handenarbeid en lichamelijke
opvoeding, te geven.
De bedoeling is, de candidaat-winkelbe-
dienden en -ondernemers zowel in theore
tisch als praktisch opzicht geheel op hun
beroep voor te bereiden, een beroep dat
thans veel hogere eisen stelt aan zijn be
oefenaars dan enkele jaren geleden.
De leerlingen kunnen direct van de lagere
school tot deze vormingsschool, die ook
voor niet-katholieken openstaat, worden
toegelaten. Na drie jaar, waarin mede aan
dacht besteed zal worden aan handvaardig
heid, welsprekendheid en de physieke eisen
van het achter-de-toonbank-staan, zijn zij
klaar voor het algemeen gedeelte van het
middenstandsdiploma. Zij kunnen dan
tevens een eenvoudig verkoopgesprek in
Frans, Duits en Engels voeren. Hun rest
dan nog slechts het behalen van het vak
kennisdiploma in de zelfgekozen branche.
In het stichtingsbestuur van de nieuwe
school hebben behalve de genoemde Haar
lemse instantie, ook de r.k. middenstands
verenigingen in Beverwijk, Velsen, Zand-
voort, Heemstede en de bollenstreek zitting
genomen. Ook de r.k. bond van Handels-
en Kantoorbedienden, afdeling Haarlem is
in dit bestuur door zijn voorzitter ver
tegenwoordigd, terwijl onderhandelingen
gaande zijn over deelneming van het groot
winkelbedrijf.
Een delegatie uit het stichtingsbestuur is
dezer dagen ontvangen door de Haarlemse
wethouder van onderwijs de heer D. J. A.
Geluk ontvangen. De wethouder was over
tuigd van het grote belang van een derge
lijke school en had er grote belangstelling
voor, mits de mogelijkheid voor opneming
van niet-katholieke leerlingen verzekerd
kon worden. Het bestuur heeft hem die
verzekering gegeven.
In de gemeenteraadszitting van woensdag
a.s. zal nu een ingezonden stuk van het
stichtingsbestuur ter tafel komen ter ver
krijging van een noodzakelijkheidsverkla-
geen problemen. Voor deze leerkrachten
kan men een beroep doen op de r.k. onder-
wijscentrale in Den Haag, uit wier mede
werkers waarschijnlijk ook de directeur
van de nieuwe instelling gekozen zal wor
den.
Deze r.k. vormingsschool voor de detail
handel is de eerste in haar soort in het
westen des lands. In Eindhoven is men met
een dergelijke instelling vorig jaar gestart,
in Arnhem. Utrecht en Enschedé zijn over
eenkomstige instituten in voorbereiding.
De teraardebestelling is bepaald op dins
dagmiddag om 2 uur op de Noorderbe
graafplaats aan de Vergierdeweg. Tevoren
(om half een) zal in de Immanuelkerk aan
de Van Egmondstvaat een rouwdienst wor
den gehouden.
Maandag: zal de nieuwe indeling van de
weekmarkt op de Gedempte Oude Gracht
en de Botermarkt, waaraan zo lang gedok
terd is, zijn „vuurproef" ondergaan, zoals
de directeur van het Haven- en Markt
wezen, de heer J. H. W. Scholte het noemt.
Zij houdt ook een grote verandering voor
het verkeer in, dat nu niet meer van de
middenbaan gebruik zal maken, maar van
de ventwegen aan weerszijden, tussen de
boompjes en het trottoir. De middenbaan
wordt het marktterrein, waar de kraampjes
in twee dubbele rijen worden opgesteld. Of
schoon alles tot in details is bekeken en ge
wikt, wacht men toch niet zonder spanning
Ook aan de gebruikers van de mankt is
van de zijde van Haven- en Marktwezen al
een publikatie gericht, waarin hen duidelijk
wordt uiteengezet, waaraan zij zich in het
belang van de verkeersveiligheid hebben
te houden. Er mag tijdens de markturen op
dit deel van de Gedempte Oude Gracht in
het geheel niet worden geparkeerd, om het
verkeer, dat van de ventwegen gebruik
moet maken, de doortocht te waarborgen.
Alleen voor het lossen of laden mogen zich
tijdelijk voertuigen van kooplieren op de
ventweg achter de kramen bevinden op
voorwaarde, dat de doorgang zo veel mo
gelijk wordt vrijgelaten. Uiterlijk half tien
of niet deskundig, was het eerste onderwerp dat de spreker met zijn publiek wilde be
spelen al spelenderwijs aan de orde gekomen: spelen en liegen.
In de hoge ouderdom van zevenentachtig
jaar is in de afgelopen nacht in het Dia-
conessenhuis te Haarlem overleden ds. M.
G. Blauw, emeritus-predikant der Neder
lands Hervormde Kerk, die een groot aan
tal jaren predikant is geweest der gemeente
„Schoten" (Haarlem-Noord) en die een
groot aandeel heeft gehad in de werkzaam
heden in verenigingen op het gebied van
het christelijk onderwijs te Haarlem. On
danks het klimmen der jaren is hy tot zijn
dood in actie geweest ten behoeve van het
onderwijs. Zyn heengaan zal in brede kring
betreurd worden.
Ds. Blauw is op 20 november 1868 te
Schoonhoven geboren; aanvankelijk was
hij onderwijzer te Schoonhoven en Doetin-
chem. Na het gymnasium te Doetinchem
bezocht te hebben, studeerde hij te Am
sterdam en te Leiden theologie. In 1898
deed hij zijn kandidaatsexamen en op 19
maart 1899 deed hij zijn intrede als predi
kant bij de Hervormde gemeente te Blok
zijl, na bevestigd te zijn door ds. C. de
Vries uit Hellendoorn. Op 22 augustus 1913
werd hij predikant der Hervormde ge
meente van Spaarndam, waar hij speciaal
belast werd met de werkzaamheden in het
Schoterkwartier. Op 6 mei 1915 werd de
Hervormde gemeente Schoten gesticht en
van deze gemeente werd ds. Blauw predi
kant. Er was reeds veel voorbereidend
werk verricht aan de bouw van een kerk.
Men kwam des zondags in de kleuterschool
aan de Colensostraat bijeen. Dankzij het
werk van de thans overledene kwam in de
Kloosterstraat de Julianakerk tot stand, die
op 17 maart 1917 in gebruik is genomen.
De kerkelijke gemeente Schoten breidde
zich steeds uit en in 1935 werd een tweede
KSTS ImmanuSkerk^/n'df Van Es- tenïk" dus ten zeerste .deskundig». Omdat een van twee waar moet zijn, wel deskundig
mondstraat tot stand. In 1939 vierde ds.
Blauw het feit, dat hij veertig jaar predi
kant was en op 1 juli daarop volgend legde
hij wegens emeritaat zijn taak neer. In de
loop der jaren had hij er het zijne toe bij
gedragen, dat de Hervormde gemeente
Schoten in goede welstand verkeerde.
Het emiritaat betekende niet een tijd van
rusten. Integendeel, daarna is hij zijn
krachten blijven geven aan christelijke
schoolbesturen. In zijn vroegere gemeente
waren reeds de Marnixschool aan de Van
Egmondstraat en de Willem de Zwijger-
school aan de Hertzogstraat tot stand ge
komen, welke scholen uitgingen van de
Vereniging tot stichting en instandhouding
van scholen met de Bijbel. Van 1917 af
heeft hij in het bestuur van deze vereni
ging een belangrijke plaats ingenomen,
aanvankelijk als bestuurslid en sinds 1941
als secretaris-penningmeester. De vereni
ging beheerde in 1917 twee scholen in het
centrum van Haarlem; niet in het minst
door de wijze waarop ds. Blauw bij de uit
breiding van Haarlem de plannen voor de
bouw van scholen activeerde, is het aantal
scholen, dat de vereniging thans onder
haar bestuur heeft, uitgebreid tot acht
scholen voor gewoon lager onderwijs en
drie kleuterscholen.
Van de in 1930 uit belanghebbende school
besturen ontstane vereniging tot stichting
en instandhouding van een Christelijke
school voor buitengewoon lager onderwijs
te Haarlem werd ds. Blauw in 1931 voor
zitter, ais opvolger van ds. C. J. van Peas-
sen. Pas in 1948 was het tijdstip gunstig om
te trachten uitvoering te geven aan een
lang gekoesterde wens. In de loop van 1951
zag ds Blauw zijn inspanning en volhar
ding bekroond met de opening' van een
bescheiden christelijke school voor B.L.O.
aan de Sophiastraat. Hel plan van ds.
Blauw om zo spoedig mogelijk te komen tot
het betrekken van een nieuw gebouw in
Delftwijk, werd onder andere door zijn
voortvarendheid voor verwezenlijking vat
baar. Bij het betrekken van het gebouw in
december j.l. voerde hij het woord. De
nader gebleken behoefte, om ook aan zeer
moeilijk lerende kinderen christelijk onder
wijs te geven, werd mede op zijn initiatief
aanleiding tot het inrichten van een af
deling in het wijkgebouw aan de Leidse-
straat.
Voorts vermelden wij nog, dat ds. Blauw
bestuurslid was van de Vereniging voor
Christelijk uitgebreid lager onderwijs te
Haarlem, tweede secretaris van de Bond
van verenigingen voor Christelijk kleuter
onderwijs in Nederland en oud-bestuurslid
van de Utrechtse Zendingsver«miging en
van de Vereniging voor uitwendige zending
te Doetinchem.
De dichter stelde, dat men de waarheid
kan liegen. „Wij menen dat waarheid is de
overeenstemming tussen binnen en buiten,
tussen wat in ons leeft aan voorstellingen
en buiten ons in werkelijkheid bestaat".
Wie leeft om die waarheid te bereiken
tracht een identificatieproces te verwezen
lijken, tracht zijn innerlijk te conforme
ren aan de uitwendige omstandigheden.
Het woord citerend: „Ziet, gij hebt lust tot
waarheid in het verborgene" ofwel met an
dere woorden „Je houdt niet van stiekum",
bracht de spreker een geheel ander waar
heidsbegrip te berde, dat niet leidt tot een
identificatie, maar tot een „deel hebben
aan de uitwendige werkelijkheid", een par
ticipatie. Of zoals Heidegger het formu
leerde „das unverborgen Sein", het ergens
op uit zijn, het „je ergens in wagen", geen
weten maar zijn. Dat participeren is een
spel, zei de spreker, is een deelnemen aan
wat allen gemeen is; in die rol komt het
verborgene aan het licht. Men wordt zijn
omgeving niet, maar er deel aan hebbend
ervaart men in een rol. wat allen gemeen
is. Deze poging waarheid te zijn is ppsi-
tief en persoonlijk, het identificeren niet.
„Door dit spel wordt de waarheid gediend,
meer dan door een ernst, die ontveinst wat
allen gelijk is", zei de spreker.
De grootste kracht van dit wezenlijk
ernstige spel, waarin men door slechts een
deel te ervaren de grote menselijke gelijk
heid wezenlijk ervaart, is te vergelijken
met de waarheid liegen. Immers uit een
deel het geheel herkennend, komt men
door kleine factoren „op te tellen" tot de
zelfde uitkomst als die van grotere facto
ren: twee maal twee is negen, of misschien
tien, of misschien achttien. De grootste
kracht van dit spel is de bevrijdende wer
king.
„Spelen en vrijheid" bracht de spreker
bij het toneel. Door het grote spel in een
rol te spelen kan een mens achter de waar
heid komen omtrent zichzelf. Als voor
beeld noemde de dichter de dikwijls voor
komende huilbuien en overspannenheden
bij amateurspelers, die door de eruptieve
kracht van de zich aandienende, door het
spel bevrijde waarheid, hevig worden
aangegrepen. ..Het verstopte slaat door".
Maar dit is niet alleen de zaak bij het to
neelspel, maar bij alle kunst. Zó kan de
waarheid gelogen worden; zo kan liegen
een wezenlijke functie zijn van de mens.
Spelen en liegen, spelen en vrijheid,
bracht de spreker die zijn lezing bracht
als peinsde hij samen met zijn publiek
tot het spel van de kunstenaar, het kind en
de gelovige. Wat kunstenaar, kind en ge
lovige gemeenschappelijk hebben is het
vermogen tot verwondering, de speelsheid,
een zijnsverhouding. In wat hen bezig
oudt zijn zij elkander zeer nabij. „Wie
schonken heeft. „Een spelend mens is zijn
vrijheid waard", varieerde de spreker.
Kind, kunstenaar en gelovige leven bij de
veranderbaarheid der dingen. Zoals Nij-
hoff schrijft: „Kijk maar, er staat niet wat
er staat".
Zo concludeerde de spreker, dat het
waarachtig spelen, dus waarheid liegende,
dus vrijmakende spelen is: „De dingen an
ders bij elkaar brengen dan het lot voor
ons heeft gedaan; zo maken wij de wereld
weer bewoonbaar". „Dit is een eschatolo
gische bezigheid", zei Van der Graft. „Men
reikt naar'een mogelijkheid, die zich al
spelende heeft voorgedaan, maar die men
nog niet bereikte".
In de vormen van het christelijk geloof
in deze tijd constateerde de spreker drie
wezenlijke spelelementen: wij geloven dat
deze wereld de echte niet is; aan de dingen
die uit het verborgene openbaar kunnen
worden, zullen we alleen spelenderwijs
deel hebben; de sacramenten zijn middelen,
speelmiddelen, om ons te doen participe
ren aan verborgen dingen. Ook de primi
tieven kenden dit spel. Maar zij waren als
de haan, die meent dat zijn gekraai de zon
doet opkomen. Hij dacht het hart van de
gang der natuur te zijn. Hier zijn spel en
ernst in elkaar opgegaan. Wat gebeuren
moet wordt vóór-gespeeld, dit spel is ernst.
Maar in onze christelijke.tijd is het spel
niet van die gloeiende ernst: men weet dat
de beslissingen al voor hem genomen zijn.
Men is niet het hart, maar de polsslag
waaraan men zichzelf gewaar wordt. Men
hoeft niet tot aanzijn te stuwen. Hierop
aansluitend gaf de spreker een zeer vast
gefundeerde beschouwing over het huidig
toneel, dat uit de zichtbare vormgeving
van de christelijke religie ontstaan is. Bij
de primitieve wijze van bestaan de haan
kraait de zon tevoorschijn ligt de wortel
van het drama. Maar in het christelijk ge
worden toneel is geen plaats meer voor dat
noodlotsdrama. De mens neemt nu niets
meer op de schouder, de grote beslissingen
zijn voor hem al genomen. Over aspecten
van het toneel ten tijde van Shakespeare
tot die van de tegenwoordige tijd als het
ware koutend met zijn publiek, kwam de
spreker aan het eind van zijn voordracht,
die bijna onmerkbaar overging in een open
lijk gesprek met het publiek, toen losweg
vragen daaruit gesteld werden, die even
soepel beantwoord werden.
Uitbreidingsplan vraagt ruimte
aan de Kruidbergerweg
Wegens de realisering van het uitbrei
dingsplan Santpoort-Noord (plan B) is het
nodig, dat de gemeente onder meer de be
schikking verkrijgt over een perceel tuin
grond ter oppervlakte van 7710 m2, aan de
zuidzijde van de Kruidbergerweg te Sant
poort.
De eigenaar heeft zich. na onderhande-
zich kan verwonderen aanvaardt het be- ling- bereid verklaard het perceel met de
staande niet als zodanig". Die zich niet kan
verwonderen zegt: „Wat ik geschreven heb
staat geschreven De andere, zich wel
kunnende verwonderen, zegt: „Deze din
gen zijn geschreven opdat gij geloven
zoudt". De spelende is niet de slaaf van de
identiteit, maar wil deel hebben aan wat
verborgen, verstopt is. Spelen is gebruik
maken van de vrijheid die God de mens ge-
daarop slaande schuur te verkopen voor
de prijs van 12.500.waarbij de waarde
van de schuur is geraamd op 935.en
die van de grond op 1.50 per m2.
Het perceel is thans verpacht voor korte
termijn voor de pachtprijs van 180.— per
jaar.
Deze verpachting eindigt op 1 januari 1957.
De koopprijs achten B. en W. aanvaard
baar.
af, hoe het met dit nieuwe systeem zal gaan. moeten deze voertuigen van de markt af
zijn, tenminste voor de vaste standplaats-
De bloemenmarkt verhuist naar het trot
toir van de Gedempte Oude Gracht tussen
de Drossestraat en de Raaks en het trottoir
van de Raaks tussen Gedempte Oude
Gracht en Jacobstraat. Hinder voor het
verkeer beoogt men te voorkomen door de
opstelling van deze kramen aan het eind
van het trottoir met het front naar de win
kels, zodat de mensen in dit geval tussen
de étalages en de kraampjes doorlopen. De
groente- en fruitkramen verdwijnen zon
der uitzondering van deze plaats en gaan
naar de Botermarkt.
Gelijktijdig met deze regeling brengen B.
en W. een voorstel in de Haarlemse raad
tot wijziging van de Verordening op de
markten in Haarlem, die uiteraard aan de
nieuwe regeling aangepast moet worden.
houders. De „lotelingen", dat zijn markt
kooplieden, die geen eigen standplaats
hebben, maar veelal nog een plaats vinden
doordat standplaatshouders niet kwamen,
moeten uiterlijk half elf met hun voertui
gen van de markt zijn. Zij mogen er niet
weer voor vijf uur in de middag opkomen
om de goederen in le laden. Kooplieden, die
aan de kant van de Wilhelminakerk staan,
mogen met hun auto's alleen via het Ver-
wulf t de Gedempte Oude Gracht oprijden
en kooplieden die aan de andere kant staan
alleen van de kant van het postkantoor.
Behalve in de garages kan men zijn auto's
parkeren op de Gedempte Oude Gracht
tussen de Grote en de Kleine Houstraat, de
Nassaulaan, de Jacobstraat, de Veetestraat
en de Zijlvest.
De gemeente Ha
lem heeft aangekoi
ten behoeve van i
Frans Halsmuseu
een doek (29 x
cm) van Abrah;
Storck, hiernaast g
reproduceerd. uit h<
begin van de ach
tiende eeuw. H
stelt een gezicht c
Haarlem bij wint
voor. Voorts wc
aangekocht een ong
veer even groot p
neel van Adria
van Nieuland, ger
teerd 1636. Deze a;
winst is van bijzc
iere betekenis, oi
dat het een vanit?
stuk (stilleven m
doodskop) is, we
genre in het museu
nog niet verteger
woordigd was. De bc
de aanwinsten zij»,
reeds aan de verz.
neling toegevoegd.
