Lagerhuis spreekt vertrouwen uit in het Cyprus-beleid Weerbericht Onvruchtbaar debat leverde geen vooruitzichten op de toestand in Algerije Overwicht van 66 stemmen voor Eden Het woord is aan Frankrijk wil geen vrienden opofferen en geen onderscheid maken Levenslang Pleister Oude vorm Twee nieuwe Britse Zuidpoolbases c4'M0RR!S"&Am4/ Hagenaar bekende diefstal van grammofoonplaten Eden in april naar Parijs Joegoslavië vermindert de defensie-uitgaven Anti-kolonialisme maakt speciale vriendschap tussen V-S. en Indonesië mogelijk Papieren getuigenis van volkswoede Amerikaanse bezwaren tegen Brits-Frans ontwapeningsplan Eerste secretaresse van Grotewohl terechtgesteld Twee mogelijkheden Vernedering Staidngsactie op Cyprus Pineau gaf Nasser uitleg van breidt zich uit Huiszoekingen naar wapenbezit Weerrapport ii 70e JAARGANG No 213 DONDERDAG 15 MAART 1956 301e JAARGANG No 58 Hoofdkantoor Grote Houtstraat 03, Haarlem. 4 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd- I I I I I Verschijnt dagelijks beh.opZon-en Feestdagen. redactie. Bedactie en Administratie Bijkantoor I C I 1 W^\ I ^^1 Abonnement p. week 50 ct.| p. kwartaal 6.50, in Haarlem-Noord, Soendaplein, Tel. 12230. I J J I 1 I I M 1, E J I 1 franco p.p. ƒ7.-Losse nrs. 12ct. Postgiro 273107 Drukkerij Groot Heiligland 10, Tel. 15295. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Hu jsman Bcvan onderhandelingen toch voort als een uiter ste poging om resultaten te bereiken. Er is echter geen oplossing mogelijk zo lang recht en orde niet zijn hersteld. Cyprus is nodig als strategisch centrum en als dekking van de olie van het Midden- Oosten, die, naar Eden openhartig toegaf, een levensbelang voor Groot-Brittannië is. De Britse houding had echter niets te ma ken met imperialisme, zo zei Eden. De regering vervult slechts een simpele plicht, die op elke Britse regering zou hebben gerust. De liberale leider, Clement Davies, ver weet de regering, dat zij geen werkelijke poging heeft gedaan om te weten te komen, wat de bevolking van Cyprus precies wilde. De minister van Koloniën, Lennox Boyd verklaarde, dat de aartsbisschop „tot aan zijn hals" bij de terreur was betrokken. Een verklaring van het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken, dat de Verenigde Staten bezield zijn van de beste bedoelingen zowel jegens Grieken land als Groot-Brittannië, wordt in Lon den opgevat als een pleister op de wonde en als een voorlopige geruststelling, maar men vergeet niet, dat de ontruiming van Suez mede een gevolg was van de sterke Amerikaanse druk, waardoor de Britten zich thans aan Cyprus moeten vastklem men. Uit het debat bleek dat Sir Anthony Eden, die de laatste tiid aan het aftakelen leek, zijn oude vorm zo goed als had her vonden. Hij werd aan het eind van zijn rede door zijn volgelingen luide toege juicht. Zijn collega Butler klopte hem goedkeurend op de schouder. De bekwame Lennox-Boyd sloeg de aan vallen en herhaalde interrupties van de oppositie glanrsijk af.Het Lagerhuis luister de als altijd ademloos naar de felle Bevan, die ondanks alles een meesterlijk orator is, en wiens bijtende ironie glimlachend wordt aangehoord. Voor zijn doen was Be- van, die niet als onafhankelijk eenling, maar in opdracht van de fractie sprak, ge matigd, zelfs zo, dat Lennox-Boyd later verwonderd opmerkte, dat er zo weinig vuur bij de oppositie te bespeuren was, howel zij de regering ten val had willen brengen. Het zwakke punt van het debat was dat er door de regering over de toe komst van Cyprus niets werd gezegd. Volgens door het Britse ministerie van Koloniën ontvangen berichten heeft de Engelse Zuidpoolexpeditie twee nieuwe bases uit de west-kust van Grahamland opgericht. Leden van een weienscnappeiijK team, dat op de Falklandeilanden gesta tioneerd is. zfln naar de nieuwe bases overgebracht. De eerste groep van zes man werd met voorraden en uitrusting om onderkomens te bouwen op een nog niet in Kaart ge bracht eiland nabij de Danco-kust aan land gezet, terwijl de tweede groep aan land ging op een eiland uit de Loubetkust, dat juist even binnen de Zuidpoolcirkel ligt. zich heeft uitgebreid. Taxi's rijden niet meer en er zijn weinig particuliere auto's te zien. In Griekse wijken van Nicosia zijn Britse parachutisten een uitgebreide huiszoeking naar verboden wapens begon nen. In deze buurt heerst sinds woensdag middag een uitgaansverbod. De Griekse regering heeft een visum ge weigerd aan de Cypriotische metropoliet Photios van Paphos, die zich in Egypte be vindt en er aanspraak op maakt de verban nen aartsbisschop Makarios op te volgen als leider van de „bevrijdingsbeweging", aldus is van officieuze zijde vernomen. De regering heeft gehandeld na een stap van een ethnarchische delegatie van Cy prus, die genoemde prelaat als ..verdacht'' brandmerkte. Hij zou namelijk uit Paphos naar Cairo gegaan zijn om te ontkomen aan vergeldingsmaatregelen van de EOKA. de ondergrondse verzetsbeweging op Cy prus, die hem van samenwerking met de Britse autoriteiten beschuldigt. Dr. W. A. Visser 't Hooft, secretaris-ge neraal van de Wereldraad van Kerken, heeft in Genève verklaard, dat de Chris tenen in de gehele wereld „zeer geschokt en verontrust" zijn door de verbanning van aartsbisschop Makarios. Hij gaf dit als zijn persoonlijke mening te kennen, han gende het overleg met het bestuur van de Wereldraad, die 160 protestantse en or thodoxe kerken omvat. „Ik heb gecon stateerd", aldus dr. Visser 't Hooft, „dat de verantwoordelijke openbare mening in vele landen de deportatie niet in overeen stemming vindt met de beste tradities van Brits staatsmanschap". ,,Ik ben er zeker van dat zeer vele Christenen in vele lan den en kerken met mij van mening zijn, dat de terugkeer van de aartsbisschop een on misbare voorwaarde is voor de voortzet ting der onderhandelingen". De Britse ambassadeur in Athene, Sir Charles Peake, heeft de Griekse regering een protestnota overhandigd naar aanlei ding van de aanval op het Britse consulaat te Heraklion op Kreta. In de nota wordt schadevergoeding gevraagd en de verzeke ring dat Britse consultaten en eigendom men in Griekenland zullen worden be schermd. Een woordvoerder van de Griekse rege ring heeft verklaard, dat Griekenland zich gelukkig zou voelen als de onderhan delingen tussen de Britse regering en Cy prus zouden worden hervat en als Maka rios zou worden vrijgelaten. Het probleem zou opgelost kunnen wor den: door de erkenning van het recht op zelfbeschikking van de Cyprioten, de toe kenning van een grote mate van zelfbe stuur in de overgangsperiode en door het afkondigen van een algemene amnestie. De 47-jarige bischop Anthimos van Ki- tium, een van de drie vooraanstaande bis schoppen onder Makarios, heeft in een ver klaring gezegd dat hij Makarios in zijn kerkelijke en nationale plichten zal ver vangen doch, dat hij in geen enkel opzicht met de Britse regering zal samenwerken of met haar zal onderhandelen zolang zijn leider zich in ballingschap bevindt. CAÏRO/ROME (A.F.P.) - *>e Franse minister van Buitenlandse Z- Christian Pineau, heeft na zijn bespr. igen met premier Nasser van Egypte op \n perscon ferentie verklaard, dat hij met de Egyp tische premier voornamelijk over Noord- Afrika gesproken heeft. Pineau zei, dat hij Nasser heeft gewezen op het verschil tus sen Marokko en Tunesië, waar Frankrijk met soevereine en erkende politieke par tijen kon onderhandelen, en Algerije, dat nooit in zijn geschiedenis een staat is ge weest. Reeds verscheidene generaties wonen er meer dan 1.200.000 Europeanen in Algerije, veelal mensen die geen familie of betrek kingen in Frankrijk hebben en die de Franse regering geen vestiging in Frankrijk aanbieden kan, aldus Pineau. Het zou ge vaarlijk zijn, als deze bevolkingsgroep de indruk kreeg, dat men haar lot bepaalt zonder met haar omstandigheden rekening te houden. Zij zou in opstand tegen Frank rijk en de Mohammedaanse Algerijnen kunnen komen. Dan zouden er tienduizen den doden va'len. De oplossing moet dan ook gevonden worden in een coëxtistentie van Europeanen en Mohammedanen in Algerije. Dat zal ge paard moeten gaan met een verhoging van het levenspeil der Mohammedanen. Pineau zei, dat Nasser zijn uiteenzetting met grote belangstelling had aangehoord. Nasser had hem de verzekering gegeven, dat in de afgelopen maanden geen enkele Algerijnse verzetsstrijder in Egypte is op geleid. Ontwikkeling De Fransge minister zei voorts de indruk gekregen te hebben, dat Nasser niet aan aggressie denkt, doch zich geheel wijden wil aan de economische en sociale ontwik keling van Egypte. Hij zei, dat Frankrijk gaarne daarbij helpen wil. Op vragen over de kwestie-Israel ver klaarde Pineau, dat hij Nasser medegedeeld had, dat Frankrijk „geen enkele vriend schap opofferen wil" en geen enkel onder scheid wil maken tussen volken waarmee het in goede harmonie wil leven. Ten aanzien van het pact van Bagdad zei hij, dat de Franse regering het bestaan er van nu eenmaal moet erkennen, doch dat zij hoopt, dat het pact zich meer op econo misch dan op militair gebied oriënteren zal. Na de persconferentie vertrok de minis ter naar Parijs. Zijn Egyptische collega Fawzi deed hem uitgeleide. Pineau legde voordien beleefdheidsbe zoeken af bij koning Saoed van Saoedi- Arabië en president Sjoekri el Koeatli van Syrië, die te Cairo beraadslaagd hebben met premier Nasser. Belangen In antwoord op door een senator gestel de vragen heeft de Italiaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Folchi, verklaard, dat de Italiaanse regering zich niet door enige formele belofte gebonden acht om van wapenlevering aan landen in het Mid den-Oosten af te zien, aldus meldt de Lon- ADVERTENTIE BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL 13439 FERO. B0LSTR. 48 ADAM TEL 717162 WIND3ACKETS - SPORTTBUIEN Een 35-jarige analyst uit Den Haag, die enkele dagen geleden op de Oude Groen markt in Haarlem werd aangehouden om- geveer voor f 100 aan grammofoonplaten foonplaten gestolen te hebben heeft bij zijn verhoor bekend, dat hij in de jaren 1954, '55 en '56 te Haarlem in drie winkels voor een totaal-bedrag van f 207.— aan platen heelt gestolen en dat hij m oen tiaag on geveer voor f 100.aan gramofoonplaten zonder betalen uit winkels heeft meege nomen. Alle platen zijn inbeslag genomen. PARIJS (AFP) Sir Anthony Eden wordt begin april te Parijs verwacht, al dus wordt uit goede bron vernomen. Bij het onderhoud van zondag tussen Eden en Mollet zou tot het onderhouden van con tact ter coördinatie van het Franse en Britse optreden op diplomatiek terrein be- sloten zijn. Het nieuwe onderhoud van bei de staatslieden zou vallen na het bezoek van Malenkov en vóór het bezoek van Boelganin en Kroesjtsjev aan Groot-Brit tannië. BELGRADO (Reuter) Joegoslavië zal zijn uitgaven voor de defensie dit jaar met ongeveer een achtste verminderen. Het vorig jaar werd ongeveer 175 miljard dinar voor defensie uitgegeven. De begroting, waarvan de defensie-uitgaven deel uitma ken, zal naar verwachting eind maart door het parlement worden goedgekeurd. "XXXXXXX Ijroncnooa* DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S ten vermoorde geestelijke stond, sprak hij geen afkeurend woord. Hoewel het al lang duidelijk was geworden, dat er alleen over eenstemming was te bereiken als er gedaan werd wat Makarios wilde, zodat hij Cyprus geheel in zijn macht zou krijgen, en dat hij de terreur duldde, zette de regering de I'ff* Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De BUt Twente Eindhoven motsneeuw motsneeuw geheel bew. geheel bew. motsneeuw sneeuw geheel bew. matige o -0 mat. ono -1 Vlv. Z.-Limb. zwaar bew. Neerslag laatste windstil matige o matige o matige o matige o matige o 24 uur. -1 -1 -0 -2 -0 -1 2 2 2 0.1 2 0,6 1 0.2 Theocritus Een mens hoopt zolang hij leeft.; eerst de doden hopen niet m,eer Telegram van Dulles aan Sukarno De opwinding die in Griekenland is ont staan naar aanleiding van de verbanning van aartsbisschop Makarios, is overge slagen naar het eiland Kreta, waar te Hera klion het gebouw van het Britse consulaat deerlgk werd geha vend. In een oogwenk doorbraken de beto gers het cordon van de politie, die op zo veel geweld niet' was verdacht. Zij storm den het gebouw bin nen en begonnen naar hartelust te plunderen en te vernielen. Toen de uitbarsting voorbij was, werd deze opna me gemaakt. De straat voor het consulaat ligt bezaaid met pa pieren, schilderijen en stukgeslagen meu bilair, dat tijdens de overval met armenvol uit de ramen werd gesmeten. AANHOUDEND KOUD Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van don derdagavond tot vrijdagavond, opge maakt om 11.15 uur: Opklaringen en vrijwel nergens sneeuw van betekenis. Matige tot vrij krachtige oostelijke wind. Vannacht 2 tot 5 graden vorst. Morgenmiddag ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag. 16 maart Zon op 6.54 uur. onder 18.48 uur. Maan op 8.05 uur. onder Maanstanden 19 maart 18.13 uur: eerste kwartier 26 maart 14.11 uur: volle maan Hoog en laag water in I.Tmuiden Donderdag 15 maart Hoog water: 5.25 en 17.39 uur. Laag water: 1.09 en 13.33 uur. VrLidag 16 maart Hoog water: 6.01 en 18.19 uur. Laag water: 1.41 en 14.04 uur. (Van on2e correspondent in Londen) Het Britse Lagerhuis heeft gisteravond met een overwicht van 66 stemmen (317 tegen 251) het beleid van de regering inzake Cyprus goedgekeurd. De Labour-motie van afkeuring werd met 65 stemmen overwicht (317 tegen 252) verworpen. Het debat verliep in een gespannen sfeer. Sir Anthony Eden en Lennox-Boyd, minister van Koloniën, werden door hun conservatieve aanhangers toegejuicht, toen zij de zaal betraden. Het debat was niet veel anders dan een onvruchtbaar nakaarten en opende geen enkel uitzicht op een oplossing van conflict. Labour wil ook Cyprus in militair opzicht voor het Westen behouden, maar beschuldigt de regering ervan, dat zij de laatste kans heeft weggegooid. James Griffiths, die namens de oppositie de slotrede hield, eiste dat aarts bisschop Makarios terstond naar Cyprus zou terugkeren, opdat de onder handelingen, zolang het nog tijd is, kunnen worden hervat. Nu is er niemand meer om mee te praten. Eden LONDEN (Reuter) De Verenigde Sta len hebben een aantal bezwaren geuit tegen het ontwapeningsplan waarover Britse en Franse premiers, Eden en Mollet, het eens zijn geworden. Deskundigen van de drie landen trachten de geschillen uit de weg te ruimen, voordat de volgende week de besprekingen met de Sovjet-Unie beginnen. In diplomatieke kringen in Londen wordt gezegd, dat de Amerikaanse deskundige voor ontwapeningskwestie, Harold Stas- sen, die voor voorbereidende besprekingen in Londen is, bezwaar maakte, omdat het Brits-Franse plan naar zijn mening te veel concessies aan het Sovjet-blok deed in de sfeer van de defensie. (Van onze correspondent in Bonn) De vroegere eerste secretaresse van de minister-president van de Duitse Demo- kratische Republiek, Otto Grothewohl. de 44-jarige Elli Barczatis is, zoals thans be kend geworden is, op 3 oktober in een pro ces met gesloten deuren ter dood veroor deeld wegens spionage voor Westelijke in stanties. Ze zou verleden jaar in maart in Oost-Berlijn gearresteerd zijn met een ambtenaar van de regeringskanselarij, de 51-jarige Karl Laurenz, die uit het sude- ten-Duitse gebied afkomstig was. Ook Laurenz werd wegens spionage ter dood veroordeeld. Elli Barczatis stierf in november te Frankfort aan de Oder onder een valbijl, nadat op een verzoek om gratie aan de staatspresident, Wilhelm Pieck. afwijzend was beschikt. Elli Barczatis is van april 1950 tot januari 1953 de eerste secretaresse van Grotewohl geweest. Zij was een intieme vriendin van Grotewohl's vrouw Hansi, die haar voor gangster als diens secretaresse was ge weest. Toen Grotewohl in oktober 1949 minister-predent geworden was, had hij zich van zijn eerste vrouw laten scheiden en was kort daarop met zijn toenmalige voornaamste secretaresse getrouwd. De drie zusters van Elli Barczatis hadden noch van de justitie, noch van Grotewohl of Pieck ooit enig antwoord op hun vele vragen ontvangen. Aneurin Bevan, die voor het eerst optrad als socialistisch woordvoerder over de koloniën, opende de aanval op de regering. Hy klaagde er over, dat de deportaties wa ren geschied zonder dat de regering het Lagerhuis in de gelegenheid had gesteld zich er over uit te spreken. Het parlement had volgens hem op de hoogte dienen te zyn van de plannen. Eden merkte terecht op, dat zo iets in de huidige omstandigheden regeringsingr(jpen zou hebben doen mislukken. Bevan zei, dat de historie van nationale bewegingen overal had aangetoond dat het onvermijde lijk was met terroristen, die in eigen land als patriotten gelden, ie onderhandelen. Hij vroeg of de regering eigenlijk wel weet wat ze wil. Er zijn twee mogelijkheden: Cyprus als basis óf een basis op Cyprus. Indien de regering Cyprus als basis wil behouden, dan is zij in haar onderhandelingen van het begin af oneerlijk geweest. Een basis op Cyprus zou volgens Bevan geen moeilijk heden hebben opgeleverd, aangezien Grie kenland geen bezwaar zou hebben gemaakt tegen een basis van de Noordatlantische Verdragsorganisatie op Cyprus en nog an dere bases in Griekenland zelf. Eden in terrumpeerde, dat Griekenland bij het ver drag van Lausanne de overdracht van Cyprus aan Groot-Brittannië had bekrach tigd. De Britse regering, zo zei Bevan, heeft Cyprus slechts een schijnzelfstandigheid aangeboden door de buitenlandse politiek, defensie en de binnenlandse veiligheid aan Groot-Brittannië voor te behouden. Door het storen van radio-Athene kan Londen niet meer protesteren tegen de Russiche storingen van de B.B.C.-uitzendingen. De regering heeft de hele zaak verknoeid en zich bovendien nog de vernedering van Washington op de hals gehaald. Bevan had in dezen alle sympathie voor de Britse regering. Groot-Brittannië en de Verenigde Stalen moeten beide de onontbeerlijkheid van de olie van het Midden-Oosten voor het Westen beseffen, maar het doel op Cy prus moet volgens Bevan met moderne methoden worden bereikt en niet op een manier, die herinnert aan ouderwets kolo nialisme. Temidden van een vijandelijke bevolking is een militaire basis onhoud baar, aldus Bevan. Bevan werd beantwoord door premier Eden, die het probleem tegen de internatio nale achtergrond schetste. Het is niet alleen maar een kwestie tussen Groot-Brittannië en Cyprus, of Groot-Brittannië en Grieken land. Eden schilderde aartsbisschop Maka rios als de grote boosdoener af, omdat hij steeds geweigerd had zijn stem tegen het geweld te verheffen. Zelfs toen hij in zijn kerk bij de baar van een door de terroris- John Foster Dulles, de Amerikaanse mi nister van Buitenlandse Zaken, heeft pre sident Sukarno telegrafisch bedankt voor de ontvangst die hem dezer dagen tijdens zijn bezoek aan Indonesië te beurt viel. NICOSIA (Reutcr/AFP) Het ziet er naar uit dat de stakingsactie op Cyprus Selwyn Lloyd, de Britse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, die op zijn reis langs de hoofdsteden der landen in het Midden-Oosten en in Azië, uit Ankara in Lydda arriveerde, laat zich hier van Israëlische zijde voorlichten over de crisis in het Midden-Oosten door premier Mosje Sjarett (staande) en president David Ben Goerion. Noch van Engelse, noch van Israëlische zijde verwacht men voorlopig concrete plannen voor het verminderen van de spanning tussen Israel en het Arabische blok. Dulles wees er in zijn telegram op dat Indonesië worstelt met problemen die 200 jaar geleden in de Verenigde Staten aan de orde waren. Hij voegde daaraan toe: „Ik geloof dat alleen zij die de overgang van kolonie naar onafhankelijk land hebben meegemaakt, de vraagstukken die aan de orde zijn kunnen begrijpen." Zonder de term anti-kolonialisme te ge bruiken merkte Dulles op, dat het die in stelling is welke een speciale vriendschap tussen Amerika en Indonesië mogelijk maakt (U.P.) (van hedenmorgen 7 uur) toestand Helsinki Stockholm Oslo Kopenhagen Aberdeen Dublin Londen Amsterdam Brussel Parijs Bordeaux Grenoble Nice Berlijn Frankfort München Zürich Genève Locarno Wenen Innsbruck Rome onbewolkt nevel nevel zwaar bew. sneeuw zwaar bew. geheel bew. sneeuw sneeuw mist geheel bew. nevel geheel bew. sneeuw nevel nevel nevel nevel zwaar bew. nevel licht bew. nevel Üu no ono windstil o zo zo windstil o windstil nno wzw windstil nw o windstil z windstil windstil windstil w windstil windstil dense „Times." Italië stelt daarmee niet minder dan zijn bondgenoten en vrienden belang in het handhaven van vrede en stabiliteit in het betrokken gebied, aldus Folchi. Deze getrouwheid aan vreedzame idealen moet echter niet zo worden opge vat, dat Italië offers zou willen brengen die uitsluitend de Italiaanse industrie zou den schaden. De regering zal daarom met het oog op de economische belangen van het land, met de grootste zorg de voordelen voor de Italiaanse produktie bestuderen van mogelijke orders die met „onze alge mene belangen" overeenkomen, aldus Folchi. Overleg De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd, is uit Israel in Tripo lis, de hoofdstad van Libië, aangekomen. Tijdens zijn verblijf in Israel voerde de Britse minister geheime besprekingen met premier Bep Goerion. de minister van Bui tenlandse Zaken, Sjaret, en met generaal Burns, het hoofd van de UNO-commissie van waarnemers. In Tripolis pleegde Lloyd overleg met premier Moestafa Ben Halim. Daarna reisde hij door naar Rome, van waar hij vandaag naar Londen terugkeert. d. Cs xl w z.3 -10 0 -8 0 -13 1 -2 0 2 0,3 4 0 0 0,3 -1 2,3 -1 1 -2 0 3 0 -4 0 7 0 -3 2 -4 1 -11 0 -7 0 -6 0 -4 0 -3 0,1 -9 0 -4 0

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 1