Kerkdiensten
3UNKIE EN R
met melk meer mans
Hnntselwerk? Prachtbijts
Vragen over God en de duivel
in het moderne Franse toneel
Moord met staatsie
Pater Carré sprak voor
„Geloof en Wetenschap"
FEUILLETON
ZATERDAG 7 APRIL 195 6
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
4
HAARLEMS MATRASSEHHUIS
Scheepvaart
door Wil Wanting
Voor een klein gehoor van „Geloof en
Wetenschap" zette de Franse Dominicaner
pater Carré, aalmoezenier voor toneel,
muziek en ballet in Parijs, vrijdagatXtnd in
„De Leeuwerik" zijn gedachten uiteen over
de beschouwing i'an God en de duivel in
de huidige Franse toneellitteratuur.
Zijn lezing had dezelfde titel als het to
neelstuk van Sartre „Le diable et le bon
Dieu". Hij deed dit voornamelijk afgaande
op de hoofdgedachten in het voornoemde
stuk en in het stuk van George Bernanosse
..Dialogue des Carmelites" en constateerde
dat. deze onderwerpen in het leidende
Franse toneel weer zozeer in zwang zijn,
dat tweederangsschrijvers deze alweer
gaan poneren om der wille van het succes,
zoals zij voorheen bijvoorbeeld de liefde
tot onderwerp kozen.
De sprelcer hield zich eerst bezig met
de vraag hoe het komt, dat deze onder
werpen opnieuw zozeer in de sfeer der be
langstelling zijn getrokken, dat zij zelfs
een vernieuwende invloed op het Franse
toneel uitoefenen. Het geestelijk klimaat
ervoor werd, naar hij zeide, vooral in de
kommervolle oorlogsjaren geschapen, toen
bijvoorbeeld in een stuk als „Les souliers
de Satin" van Paul Claudel met zoveel in
tensiteit de menselijke natuur centraal
werd gesteld. Daarmee hingen onmiddel
lijk samen de vragen rondom het mense
lijk geweten, zoals ze naar voren kwamen
in „Un homme de Dieu" van Gabriel Mar
cel en in „Le maïtre de Santiago" van Hen
ri de Montherland. En in dat klimaat kre
gen de problemen rondom God en de dui
vel weer grote actualiteit. Welke van deze
twee machten daarin het laatste woord
had. valt moeilijk te zeggen, maar zeker
is dat de duivel het meest tot de verbeel
ding der schrijvers, spelers en toeschou
wers sprak. Gide heeft in een van zijn
donkere ogenblikken eens gezegd: „Ik kan
niet meer in God geloven, maar ik ben
zeker van het bestaan van de duivel" en
Renan verklaarde, dat hij de wereld beter
zou begrijpen indien zij door de duivel was
geschapen. In deze beschouwingen wordt
God ten hoogste nog een plaatsje toege
kend als leider van de oppositie. Maar het
merkwaardige is dat het toneel dat de dui
vel accentueert vaak op verrassende wijze
God te zien geeft en andersom. En dat is
geen nieuw verschijnsel, want ook in de
Bijbel staat geen stuk van de Godsopen
baring, waarin ook de duivel niet tegen
woordig is. Het is zoals de hoofdpersoon
in het stuk „L'ennemi" van Julien Green
moet constateren: „Zelfs als ik de duivel
oproeD verschijnt God ook". Ofschoon hij
„Le diable et le bon Dieu" van Sartre zeer
verwerpelijk achtte, vooral voor niet ge
vormde mensen, was het hem daarin op
gevallen dat Sartre, die zich als filosoof
het probleem van Gods bestaan niet stelt.
Hem toch blijkens dit stuk wel bijzonder
interessant vindt, wat hij dan ook over
God laat zeggen.
Achtergrond: angst
De diepe oorzaak van de herleefde be
langstelling voor dergelijke religieuze on
derwerpen achtte hij de angst, die sterker
dan men vermoedt in het bewustzijn der
mensen is gaan leven. En in de grote perio
den van het toneel ziet men altijd, dat het
zich primair bezig houdt met de dingen,
die in het bewustzijn van de mens leven
en hem innerlijk beroeren. Daardoor ont
staat de relatie, die het toneel vernieuwt
en inspireert: de toeschouwer herkent
zichzelf. Uit zeer vele gesprekken, die hij
als aalmoezenier had met acteurs, en in
zijn vroegere functie met studenten, was
hem die angst gebleken, die ten diepste
bleek voort te komen uit de onopgeloste
vraag naar de bestemming van de mens.
En juist daarin heeft het stuk van Sar
tre volgens hem zovelen onbevredigd ge
laten. De zwakte ervan trachtte men in
verscheidene critieken te ananlvseren en
pater Carré beschreef de dialoog tussen
twee personages erin. waarin hij dit euvel
sterk zeide te zijn gewaar geworden. Het
was de afspraak tussen deze twee om goed
te doen en daarna de resultaten daarvan
af te wegen. Toen één van de twee tot de
slotsom was gekomen, dat zijn goed-doen
geen enkel resultaat had opgeleverd be
sloot hij zich weer tot het kwaad te keren.
Het was vooral op dit punt, dat de critiek
Sartre aanviel omdat er haars inziens on
mogelijk sprake kon zijn van één van de
twee. Daarin werd volgens de spreker de
ADVERTENTIE
U behoeft geen nacht op
de grond te slapen
Uw oude matras 's morgens gehaald,
's avonds weer nieuw thuis.
H. DF. GRAAFF - HAARLEM
GROTE HOUTSTR. 103 - TEL. 11485
kunstmatigheid ervan aangetoond en ook
het demonische erin achtte hij te zeer ge
construeerd. In werkelijkheid werkt de
duivel op een heel wat subtieler wijze",
zo zeide hij. Er is geen uitgesproken goede
en geen uitgesproken kwade weg, er is
slechts de weg, die zich daar tussendoor
slingert. Ook de filosofie van Sartre achtte
père Carré niet in staat om zelfs maar
een moraal op te leveren en zijn veelvul
dige godslasteringen zijn tekenen van
zwakte. Men had de spreker gevraagd of
de Kerk er een antwoord op zou geven.
Maar het juiste antwoord, dat erop gege
ven was, achtte hij „Dialogues des Carmé-
lites" van Bernanosse, een stuk, dat door
Robert Kemp in Le Monde groots van
architectuur en van innerlijke kracht werd
genoemd. Hierin hebben de mensen zich
zelf herkend in hun angst over hun be
stemming en de zin van het menselijk lij
den, die zo uitermate helder werd weer
gegeven, doorschouwd. Hij herinerde aan
de uitspraak van één van zijn vrienden,
die in de oorlog een bijzondere moed had
getoond en als definitie van menselijke
moed gaf: het weten, dat men bang is.
Ook de oude fierheid van het Christendom
kwam in dit stuk, naar hij zeide, tot uiting
omdat de belijders ervan hun angst wer
pen in de grote angst van Christus als
mens voor Zijn lijden en dan weten dai
zij die angst overwinnen. „En dan mag het
stuk van Sartre eindigen met de uitroep
dat de mens niets terug krijgt, dit ant
woord daarop is dat hij alles terugkrijgt",
zo zeide pater Carré.
De voorzitter van „Geloof en Weten
schap", mr. F. Vorstman, die de spreker
ook had ingeleid bracht hem in compli
menteuze bewoordingen dank voor zijn
lezing.
ADVERTENTIE
Verkooplokaal NOTARISHUIS
4R Directeur W N WOLTERINK
BilderdUkstraat bi.1 de Ztllwes
fflWSjSy Haarlorp Tel fK 7500) 11978
INBOEDELVEILING 17-18 APRIL 1956
Inzendingen van huisraad worden daeeHIkr
aangenomen. Eigen afhaaldlensi
ZONDAG 8 APRIL 1956.
HAARLEM. Ned. Herv. Kerk. Grote Kerk
Grote Markt. 10: Ds. Joh. Bronsgeest. 7:
Ds. A. J. van Rhijn. Nieuwe Kerk, Nieuwe
Kerksplein. 10: Dr. G. Snijders. Noorder-
kerk, Velserstraat. Zaterdag Gerfkamer 4-5:
Bidstond. Zondag 10.30: Ds. E. Pot. Ooster-
kerk, Zomerkade. 10: R. Bijl. Bakenesser-
kerk. Vrouwestraat. 9.30: Dhr. C. Spaans,
Kinderkerk. 10.30: Ds. D. te Steege, van
Santpoort, Jeugddienst. Gebouw Vryz. Her
vormden. Jacobstraat. 10.30: Ds. A. G. van
Wijk, van Alkmaar. Kapel Sarepta, Haze-
paterslaan. 9.30: Ds. G. J. Waardenburg,
Kinderkerk.. 10.45: Ds. W. M. van Asperen.
Diaconesenhuis. Hazepaterslaan. 4.30: Ds. G.
Snijders. Janskapel, Jansstraat. 10.30: Ds.
B. van Gelder. Jeugdkapel Noord, Mole-
naerstraat. 10.30: Dhr. F. R. Aschoff. Oost,
Zomerkade. 10: Dhr.. W, Veenstj:?. West,
Leidsestraat. 10" Dhr.'- K. H. Oosterhagen.
Centrum, Oude Groenmarkt. 10: Dhr. W. C.
de Groot. Eglise Wallonne. 10.30 h. Service
presidé par le Pasteur J. F. Baudraz. Deut
sche Ev. Kirchengem. Joz. Israëlsplein 19.
Woensdag 20 Uhr: Bibelstunde. Alle-Dag-
Kerk. Maandag 7.30: en woensdag 3: Con
tactbijeenkomsten met gerepatrieerden in
de Pastorie der Broederkerk, Parklaan 32.
Dinsdag 3: Rondetafelbespreking in de
Broederkerk, Parklaan 34. Pentecostal Fila-
delfia Gem., Gedempte Oude Gracht 47. 10:
Dienst. Woensdag 7.30: Bidstond in de Tem
peliersstraat 55 rd. Christian Science, First
Church of Christ, Scientist, Jansstraat 74.
10: Ned. Taal. 11.15: Engelse taal. Woens
dag, Lange Veerstraat 16. 8: Avondbijeen
komst. The Bethel Pentecostal Temple Inc.,
Voorhelmstraat 3, Geb „Beth-El" 2: Evan
gelisatie samenkomst. Br. Ch. F. Fisscher,
van Den Haag. Dinsdag 7.30: Bidstond. Br.
N. A. Matray. Ned. Herv. Evangelisatie,
Nassauplein 8. 10 en 5: Dhr. Asmus, van
Zwijndrecht. Woensdag 7.30: Dr. J. van
Dijk van Garderen. Zuiderkapel, Zuiderstr.
15. 10: Dhr. Joh. van Oostveen, Evangelist
te Driebergen. 5: Ds. J. v. d. Schors, van
Amsterdam. 8: Jeugdsamenkomst o.l.v. Her
man Spoor. Opwekkingssamenkomsten, Zui
derkapel, Zuiderstraat 15. Donderdag 8: Dhr.
Chr. A. van Duuren, administrateur van
het „Zoeklicht". Filmstrookavond over Is
rael. Stadsevangelisatie, Lange Herenstraat
6. 10:Dhr. P. v. d. Berg, van Den Haag. 7:
Dhr. J. Jansen. Woensdag 8: Dhr. J. F.
Snoeks. Vrije Evangelische Gem. Voorhelm
straat 3. 10: Dhr. D. Mulder, van Zwolle.
4.30 Ds. v. Gent. Ev. Lutherse Gem., Witte
Herenstraat. 10.30: Ds. W. Spliethoff. Dins
dag 7.30: Jeugdclub aan de kerk. Ver.
Doopsgezinde Gem. 10.30: Ds. C. Souten-
dijk. Chr. Geref. Kerk, Raaks. 10: Leesdienst.
5: Ds. J. P. Geels. Remonstr. Geref. Kerk.
10.30: Ds. Van Hille. Geref. Kerk. Wilhel-
minakerk, Ged. Oude Gracht 57-59. 10: D.
J. Roos. 5: H. W. Wierda. Zuid-Oosterkerk,
Richard Holkade 125. 10: Ds. H. W. Wierda.
5: Ds. C. Goeman. Lyceum-Aula, ingang v.
Merlenstraat. 9: Ds. C. Goeman. 5: Dr. P. J.
Richel. Geref. Kerk, Begijnhofkapel, Begijn
hof. 9: Drs. Bos. 4.30: Ds. Arnold. Geref.
Gem. L. Margarethastraat. 10 en 4.30: Lees
dienst. Vrijdag 7.30: Ds. Ligtenberg. Oud-
Geref. Gem., Parklaan 21. 10 en 4.30: Lees
dienst. Dinsdag 7.30: Dhr. Gebraad. Bapt.
Gem., Begijnhofkapel. Begijnhof. 10.30: Dhr.
F. Oosterwijk. 7: Ds. J. W. Weenink. 8.15:
Jeugdsamenkomst. Pinkstergem., Nieuwe
Kruisstraat 14. 10: Dhr. E. Schuurman. 7.30:
Dhr. C. Neeser, van de Spaanse evangelie
zending Den Haag. Vergadering van Gelo
vigen, Ged. Oude Gracht 47. 10: Samenkomst
(Broodbreken). Ned. Chr. Gemeenschaps-
bond, Koudenhorn 46A rood. Dinsdag 8: Sa
menkomst. Gemeente des Ileeren. Lange
Molenstraat 22. 10 en 5.30: Samenkomsten.
Gemeente van Christus, Spruitenbosstraat 9.
10.15: Aanbiddingsdienst. 8: Evangelisatie-
dienst. 3: Zondagsschool. Ged. Oude Gracht
47. Maandag, Roosveltstraat 1. 8: Damesbij-
belstudieklas annex handwerken. Dinsdag
Ged. Oude Gracht 47. 8: Engelse bijbelstu
dielessen o.l.v. F. Worgan, Engels Evange
list. Donderdag 8: Evangelisatie samen
komst. Zevende-Dags Adventisten, Jacob
straat 6. Zaterdag 10: Gemeensch. Bijbel
studie. 11: Prediking. Zevendedags-Baptis-
ten Gemeente, Parklaan 21. Zaterdag 10:
Prediking. Hersteld Apost. Zendingskerk,
Wilhelminastraat 21. 10 en 5: Godsdienst
oefening. Kerk van Jezus Christus van de
Heiligen der Laatste Dagen. Cornelssteeg
9. 10.30: Zondagsschool. 5: Kerkdienst. Oud-
Kath. Kerk. Kinderhuissingel 76. 10: Hoog
mis. 17: Vesper. Woensdag 9.30: H. Mis.
Soefi-Beweging. Geen Dienst. Ned. Ver. v.
Spiritisten „Harmonia", Jansstraat 83. 10.30:
Dhr. M. A. Harkink. Den Haag. Volle Evan
gelie Gem., Paul Krugerstraat 36. 10: Sa
menkomst. 12: Zondagsschool. 5: Opwek
kingssamenkomst. Donderdag 8: Gebedssa
menkomst. Broedergemeente, Parklaan 34.
Zaterdag 7.30: Litrugische zangdienst. Zon
dag 10.30: •Dhr. G. Nieuwenhuyzen, van den
Haag. Jeugddienst. Apostolische Gem., Ja-
cobijnestraat 15. 10 en 5: Godsdienstoefening
HAARLEM NOORD
Julianakerk. Zaterdag 7.30: Avondgebed.
Zondag 10 en 7: Ds. G. Koch. ïmmanuëlkerk
10: Dr. H. v. d. Loos. Sionskerk, Eksterstraat
(Spaarndam West). 10.30: Ds. J. Kroon. 7:
Ds. J. v. d. Blink. Stichting „Petra", Noor
derkapel (einde Minihassastraat). Donder
dag 8: Maranathasamenkomst. Dinsdag,
Maasstraat 8. 8: Bijbelstudie. Ned. Prot.
Bond. Gebouw Berkenstraat 10. 10.30: Ds.
G. K. v. d. Horst. Chr. Geref. Kerk. 10:
Leesdienst. 5.15: Ds. L. Floor Sr. Geref.
Kerk. Kloppersingelkerk, Kloppersingel. 10:
Ds. P. Riemersma. 5: Ds. J. Verlare. Sions
kerk. Eksterstraat. 845: Ds. J. Verlare. 3.30:
Ds. J. A. van Arkel. Noord-Schoterkerk,
Spaarnrijkstraat. 10: Ds. J. A. van Arkel.
5: Ds. P. Riemersma.
HEEMSTEDE. Ned. Herv. Gem. Kerk op
het Wilhelminaplein. 10: Ds. van Dijl. Kapel
Nieuw Vredenhof. 10.30 Vicaris J. Oskamp
(jeugddienst). Aula Chr. Lyceum. 10.45: Ds.
Oskamp. Kapel Irene, Meer en Bosch. 10:
Ds. J. A. de Klerk. Ned. Prot. Bond, Post-
laan 16. 10.30: Ds. J. J. Thomson, Em. Pr.,
van Baarn. Geref. Kerk. Koediefslaan. 10:
Dr. A. Dondorp. 17: Ds. D. J. Roos. Camp-
laan. 10: Dr. P. J. Richel. 17.30: Dr. A.
Dondorp. Geref. Kerk, Herenweg 111. 10
en 5: Ds. Ploeg. Ver. Doopsgez. Gem.,
(foyer Minerva). 10.30: Dhr. J. A. Schreuder.
Woensdag gebouw Ned. Prot. Bond, Post-
laan. 20: Ds. A. J. Snaayer.
BLOEMENDAAL. Ned. Herv. Kerk. 9: Ds.
J. W. Jongbloed, ber. pred. te Suriname.
10.30 Ds. H. A. Visser, van Amsterdam. Ned.
Prot. Bond, Potgieterweg 4. 10.30 Ds. A. J.
Snaayer, Dg., van Haarlem. Geref. Kerk.
Vijverweg. 9, 10.30 en 3.30: Ds. A. C. van
Nood, van Velsen. 7.30: Ds. G. van Duinen,
van Wassenaar. Vrü-Kath. Kerk, Popellaan.
10.30: Gez. H. Mis. Woensdag 19.30: Vespers
en Lof.
OVERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds. F.
R. A. Henkels. 19.30: Orgelspel door dhr.
Egbert Vos. 19.45: Ds. A. Oskamp, van
Heemstede. Oecumenische Avonddienst. Ma
rine Hospitaal. 10: Dienst. Geref. Kerk. 10
en 17: Ds. D. Ringnalda.
AERDENHOUT. Ned. Herv. Kapel. 10.30:
Ds. P. J. Mackaaij. van Oegstgeest. Reli
gieuze Kring, Eikenlaan 5. 10.30: Prof. Dr.
T. Jansma, N.H., van Leiden.
SANTPOORT. Ned. Herv. Kerk. Dorps
kerk. 10.30: Ds. A. Noorman, van Zaandam.
10.45: Dr. G. Snijders, van Haarlem, Bijzon
dere Kerkdienst. „De Toorts", 9: Ds. Mr.
G: A. Alma, Amsterdam-West. Jeugdhuis.
10.30: Jonge Jeugdkerk. Dhr. D. Selling,
van Haarlem. Chr. Geref. Kerk. Ned. Herv.
Kapel, Pastorieweg. 3: Ds. A. H. Schippers.
SPAARNDAM. Ned. Herv. Kerk. Oude
Kerk. 10: Jeugddienst. 7.30: Ds. J. Kroon.
Sionskerk. 10.30: Ds. J. Kroon. 7: Ds. J. v.
d. Blink.
ZANDVOORT. Herv. Kerk, Kerkplein.
10.30: Ds. C. de Ru. 7: Geen dienst. 9.30:
Jeugdkapel, in de nieuwe consistoriekamer.
Spr. dhr. A. C. Reuijl. Kapel Het Huis in de
Duinen. 19.30: Ds. C. de Ru. Geref. Kerk, Ju-
lianaweg. 10 en 5: Ds. K. Schouten, van
Lise. Ned. Prot. Bond, Brugstraat 15: 10.30:
Ds. H. Luikinga, van Zaandam. Ned. Chr.
Gemeenschapsbond. Brederodestraat 43.
Dinsdag. Spr. dhr. H. Veldkamp, evange
list te Den Haag.
HILLEGOM. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
Knotterus. 5: Ds. Brouwer. Geref. Kerk. 10
en 5: Ds. Krabbe. Chr. Geref. Kerk. 10 en
5: Ds. Schippers. Ned. Prot. Bond. Geen
dienst.
BENNEBROEK. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
H. S. J. Kalf. 7: E. H. Kalkman, van Voor
hout. Geref. Kerk. 10: Dr. A. Dondorp, van
Heemstede. 5: Ds. C. Klapwijk.
LISSE. Ned. Herv. Kerk. 9 en 10.30: Vi
caris Wolfenberger. 5: Ds. C. Jongeboer.
Geref. Kerk. 10 en 5: Ds. W. Reeskamp, van
Den Haag. Chr. Geref. Kerk. 10 en 4: Ds. J.
W. Geels, van Haarlem. Geref. Gem. 10 en
4: Ds. L. Kieboom. Geref. Kerk art. 31. 10
en 4.30: Leesdiensten. Oud-Geref. Gem. 9.30
en 3: Leesdienst. Donderdag 7.30: Eerw.
Heer J. W. Slager, van Stavenisse. Ned.
Prot. Bond. Geen dienst.
HOOFDDORP. Ned. Herv. Kerk. 9: ds. Chr.
Jongeboer van Lisse. 7: ds. D. C. van Wijn
gaarden van IJmuiden. Geref. Kerk. 9.30: ds.
M. Ros, openbare geloofsbelijdenis. 3.30: ds.
C. Goeman van Haarlem. Aalsmeerderweg
O.Z. 8.45: ds. A. Bos van Haarlem; 1.45:
Leesdienst. Geref. Kerk (art. 31) 8.30:
ds. C. P. Plooy; 3: Dienst. Geref. Ge
meente. 10 en 3: Leesdienst. Dinsdag 10 april,
7.30: ds. Kieboom van Lisse. Chr. Geref
Gemeente. 10 en 7: ds. Salomons. Woensdag
11 april, 7.45: ds. Salomons. Doopsgezinde
Gemeente. 10.30: ds. R. G. v. d. Voets van
Bussum.
NIEUW-VENNEP. Ned. Herv. Kerk. 9.30:
ds. G. Gerbrandy van Utrecht; 6.30: ds. J. A.
van Boven. Geref. Kerk. 9.30: ds. J. de Lange;
3: ds. IJ v. d. Zee.Chr. Geref. Kerk. 9.30 en 3:
ADVERTENTIE
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
PublikatiaN«d®rlond» Zuivalburaow, 't Grov«nhoge
ds. Floor. Zaterdag 7 april, 7: Interkerkelijk
avondgebed.
ABBENES. Ned. Herv. Kerk. 9.30: ds. J.
Breeuwsma van Zevenbergen; 6.30: ds. M. C.
Don. Bethelkapel. 10: ds. M. C. Don; 7: ds.
H. P. Swets van Rijk, Jeugddienst, vooraf een
kwartier samenzang.
VIJFHUIZEN. Ned. Herv. Kerk. 10: ds. J. P.
E. C. Eerhard van Hillegom; 7: ds. A. van
Leeuwen van De Kaag. Geref. Kerk. 10 en 3:
dr. G. E. Meuleman, H. Avondmaal. Aals
meerderweg O.Z. 10.30: ds. IJ. v. d. Zee; 3.30:
ds. L. Berger.
RIJK. Ne l. Herv. Kerk. 10: ds. H. P. Swets.
BADHOEVEDORP. Ned. Herv. Kerk. Im-
manuelkerk. 10: ds. C. J. Meilink, H. Doop;
7: ds. C. J. Meilink. Kapel „Rehoboth". 10:
dhr. J. W. Brugman. Geref. Kerk. 10 en 5: ds.
P. Warmenhoven. In de morgendienst open
bare geloofsbelijdenis en voorbereiding H.
Avondmaal.
Amstelvaart, 6 te Hampton Roads.
Arnedijk, 6 te Rotterdam.
Aalsum, 7 te Aden.
Aagtekerk, 6 v. Fremantle n. Adelaide.
Abbekerk, pass. 6 Guardafui n. Penang.
Albireo. 5 v. Las Palmas n. Kaapstad.
Alderamin, pass. 6 Gibraltar n. Antwerpen.
Ampenan, 6 te New Orleans.
Amsteldiep, 6 v. Ceuta n. Le Havre.
Agamemnon. 6 te La Guaira.
Almdijk, 5 270 m. w. Ouessant n. Le Havre.
Alphacca, 5 470 m. n.o. Barbados n. New York.
Alphard. 6 te Antonina.
Alpherat, 5 240 m. w. Bermuda n. Trinidad.
Amstelland, 7 v. St. Vincent n. Montevideo.
Anker. 5 1000 m. o. Norfolk n. Hampton Roads.
Artemis, 5 150 m. n.w. Georgetown.
Aalsdijk, 5 te Alexandrië.
Albireo, 5 v. Las Palmas n. Kaapstad.
Aldabi, pass. 6 Vlissingen n. Rotterdam.
Alnati. 6 v. Rotterdam n. Buenos Aires.
Amerskerk, 6 v. Shanghai n. Kobe.
Algenib, 6 te Genua.
Amstelpark, pass. 7 Bahamas n. Houston.
Aagtedijk, 7 v. Colombo n. Madras.
Banka, 6 te Barcelona.
Bussum, 6 te Suez.
Bintang, 6 v. Surabaja n. Semarang.
Bloemfontein, 6 v. Las Palmas n. Southampton.
Bonaire, 6 v. Adam n. Georgetown.
Bawean, 5 te Seattle.
Bennekom, 6 rede Carrizal.
Bloemendael, 5 260 m. n.n.o. Belem n. Curasao.
Boskoop, 5 210 m. w. Fayal n. Curasao.
Baarn, pass. 6 San Miguel Azoren n. Antwerpen.
Boissevain. 7 te Port Elizabeth.
Caletx Pernis, 5 v. Rotterdam n. Sidon.
Congokust, 5 v. Dakar n. Bordeaux.
Cottica, 6 te Paramaribo.
Celebes, 6 te Amsterdam.
Charis, 6 te Antwerpen.
Callisto, 5 dw. Kp. Sable n. Liverpool.
Caltex Delft, pass. 6 Kp. St. Vincent n. R'dam.
Caltex The Hague, 6 v. Rotterdam n. Sidon.
Castor, 5 60 m. o. Abaco n. Port Au Prince.
Cinulia, 5 380 m. n.o. Fayal n. Liverpool.
Coryda, 5 330 m. n.o. Paramaribo n. Abidjan.
Ceronia, 15 te Curasao verw.
Clavella, 9 te Curasao verw.
Camerounkust. 7 te Freetown.
Cistula, 6 v. Balikpapan n. Singapore.
Cradle of Liberty, pass. 6 Khorya Marya naar
Mena Ay Ahmadi.
Daphnis. 5 100 m. n.o. Guadeloupe n. La Guaira.
Dordrecht, 5 440 m. z.o. Kp. Race n. Liverpool.
Doris, 5 1200 m. z.w. Fayal n. Antwerpen.
Eemland, 5 te Rio de Janeiro.
Eemdijk, 5 430 m. o. Bahamas n. Havana.
Farmsum, 6 te Bremen.
Fairsea, 29 v Melbourne n. Genua.
Friesland SSM. pass. 6 Skagen n. Sunderland.
Esso Nederland, pass. 6 Kp. Bon n. Port Said.
Gaasterkerk, 5 v. Amsterdam n. Hamburg.
Garoet, 7 te Calcutta.
Ganymedes, 5 80 m. w. Golf v. Nicoya n. Cris
tobal.
Graveland, 8 te Amsterdam verw.
Gordias, 6 te Hamburg.
Grootekerk, pass. 6 Vlissingen n. Rotterdam.
Guineekust, 2 te Lagos.
Hector, pass. 6 Kp. St. Vincent n. Tunis.
Heemskerk, 5 v. Le Havre n. Marseille.
Helicon, 6 v. New York n. Curasao.
Hathor, 5 v. Malta n. Catania.
Helder, 6 te Cape Haitien.
Hera. 5 200 m. n.w. Azoren n, Curasao.
Hersilia, 6 te Carupano.
Hestia, 7 te Morrisville.
Hilversum, 5 120 m. n.w. Djeddah n. Mena Al
Ahmadi.
Houtman, 5 210 m. o.n.o. Anderhalf Graadska
naal n. Mahe.
Hydra. 5 60 m. w.z.w. Pta. Cardon. n. Pt.o. Ordaz.
Haarlem, pass. Ouessant n. San Juan.
Hoogkerk, 7 v. Genua n. Port. Said.
Ivoorkust, 5 v. Dakar n. Le Havre.
Iberia, 7 te Rotterdam.
Japara KPM, 8 v. Tientsin te Shanghai verw.
Jagersfontein, 6 v. Amsterdam n. Durban.
Jupiter, 6 te Amsterdam.
Katelvsia, 5 v. Suez n. Bandarmahur.
Kellia, 5 v. Rotterdam n. Oslo.
Kinderdijk, 5 v. New York n. Antwerpen.
Korovina, 5 v. Rotterdam n. Curasao.
Kota Agoeng. pass. 7 Gibraltar n. Halifax.
Kieldrecht, 7 te Calcutta.
Kryptos, 7 te Mena Al Ahmadi.
Kabylia, pass. 6 150 m. z.o. Albany n. Singapore.
Karossa, 6 te Olehleh.
Keizerswaard, 13 te Genua verw.
Kopionella, verm. 6 v. Curasao na Goodhope.
Korenia. 8 te Rotterdam verw.
Kota Inten, 6 te Bintang.
Krebsia, 7 te Curasao.
Leersum, 5 v. Savannah n. Le Havre.
Lekhaven. 5 v. Montevideo n. Buenos Aires.
Limburg. 6 te Rotterdam.
Lawak, 5 v. San Francisco n. Longview.
Leuvekerk. pass. 6 Socotra n. Aden.
Linge, 5 120 m. n.w. Lissabon n. Rotterdam.
Laurenskerk, 6 110 m. o. Port Sudan n. Suez.
Luna, pass. 6 Gibraltar n. Oran.
Maasdam, 5 v. New York n. Cobh.
Lemsterkerk, 6 v. Suez n. Ummsaid.
Lombok, 7 te Durban.
Mentor, 6 te Barbados.
Moordrecht, 6 te Rotterdam.
Madoera, 6 v. Makassar n. Melbourne.
Malea, 5 v. Pladju n. Singapore.
Maaskerk. 5 210 m. n.w. Kaapstad n. L. Palmas.
Mapia, 5 250 m. w. Sabang n. Belawan.
Marpessa, 7 te Stanlow verw.
Merwede, 7 v. Las Palmas n. Rotterdam.
Meliskerk, 6 te Aden.
Muiderkerk. 5 500 m. o. Socotra n. Aden.
Maas, 5 v. Rotterdam n. Hamburg.
Merwede, 6 te Las Palmas.
Markelo, 6 te Leith.
Manoeran, 6 te Musirivier.
Marisa, 10 te Trinidad verw.
Mvonia. 7 te Surabaja verw.
Notos, 6 të Rotterdam.
Oranjefontein, 6 v. East-Londen n. Durban.
Oostkerk,. 5 te Hamburg.
Ouwerkerk, 7 v. Bangkok n. Hongkong.
Overijsel, 7 v. Cebu n. Hongkong.
Polydorus. 6 te Boston.
Prins Casimir, 6 te Antwerpen.
Prins Maurits, 5 v. Londen n. Glasgow.
Prins Willem George Frederik, 5 v. St. John n.
Montreal.
P. G. Thulin, 5 240 m. o.z.o. Kp. Race n. Seven
Islands.
Prins Alexander, pass. 6 Kp. Race n. Montreal.
Prins Frederik Hendrik, 5 260 m. w. Finisterre
n. Le Havre.
Pygmalion, 5 620 m. w.z.w. Flores n. Rotterdam.
Pendrecht, pass. 7 Perim n. Napels.
Radia, 6 te Halifax.
Roebiah, 5 100 m. w.n.w. Acapulco n. Balbao.
R nland. 6 te Bremen.
Rondo, 7 te Genua verw.
Rita, 6 te Pladju verw.
Roepat, 6 v. New York n. Halifax.
Rijnkerk, 6 v. Bremen n. Rotterdam.
Schiedijk. 6 te Philadelphia.
Sommelsdijk, 7 te Antwerpen.
Schie. 6 v. Alexandrië n. Beyrouth.
Senegalkust, 5 v. Amsterdam n. Dakar.
Statue of Liberty, 6 v. Suez n. Mena Al Ahmadi.
Stad Arnhem, 6 te Hamburg.
Straat Mozambique, 6 v. Durban n. Mauritius.
Samarinda, 5 220 m. z. Mozambique n. Dar Es
Salaam.
Sheratan. 5 200 m. o.n.o. Durban n. Mena Al
Ahmadi.
Slamat, pass. 5 Algiers n. Port Said.
Sloterdijk, 5 970 m. n.o. Kp. Race n. Halifax.
Stad Rotterdam, 5 320 m. n.w. Ouessant n. R'dam.
Als een volleerde zeeman stond Rick achter het stuur. De motor bromde en de
boot gleed stevig over de golven.
„Hij gaat fijn, hè?", zei Rick opgetogen.
„Ja, nou!", knikte Bunkie, die achter hem op een bank was gaan zittéi. „Als je nou
maar de goede kant op stuurt!"
„Wel ja", stelde Rick hem gerust. „Aan die kant moet de kust liggen, daar zijn we
vandaan gekomen
Brrroembrrroembrrroemdeed de motor. Het schuim van de golven aan de boeg
stoof tussen beiden over hen heen en maakte hen nat. maar daar gaven ze niets om.
De boot ging lekker hard! 43-44
Stad Vlaardingen, 5 250 m. w.n.w. Flores naar
Hampton Roads.
Sinabang, 6 660 m. o. Cocktown n. Hollandla,
Seven Seas, 5 v. Southampton n. Quebec,
Stad Schiedam, 6 v. Melilla n. Rotterdam.
Stad Leiden, 7 te F.ast-LLonden.
Tamo, 5 150 m. n. Fernando Noronha n. Rio de
Janeiro.
Ternate, pass. 6 Gibraltar n. Beyrouth.
Teucer, pass. 6 Ouessant n. Port Said.
Titus, 6 v. Antwerpen, 7 te Rotterdam.
Talisse, 6 te Pt. Sudan.
Taria, pass. 6 Belawan n. Rotterdam.
Tara, pass. 5 Kp. San Thomee n. Antwerpen.
Themisto, 5 790 m. w.z.w. Bermuda n. Engeland.
Tjisadane, 5 950 m. z.o. Rio de Janeiro.
Tomocyclus, 6 te Curacao.
Trajanus. 5 400 m. n.o. Fayal n. Pto. Limon.
Trompenberg, 5 300 m. w.z.w. Bermuda naar
Houston.
Tabinta, 6 te Priok.
Tarakan, 6 te Pt. Swettenham.
Tjitjalengka, 7 te Hongkong verw.
Utrecht, 6 te Port Swettenham.
Van Riebeeck, 6 et Belawan.
Vasum, 10 te Rastanura verw.
Wieldrecht, 5 v. Sidon n. Einswarden.
Waterland, pass. 6 Madeira n. St. Vincent
Willem Barendsz, pass. 6 Dakar n. Rotterdam.
Waal, 7 te Rotterdam.
W Alton Jones, pass. 5 Kp. Bon n. Port Said,
Willemstad. 6 v. Curacao n. Aruba.
IJssel, 6 te Karlovassi (Samos).
Zijpenberg. 5 100 m. z. Dakar n. Freetown.
Zeeland KRL, 6 v. Rastanura n. Mena A1 Ahmadi,
Zuiderzee, pass. 5 Azoren n. Hampton Roads,
KLEINE VAART
Advent, 5 v. Middelharnis n. Bristol.
Albergen, 5 v. Casablanca n. Algiers.
Amigo, 5 v. Middelharnis n. Chatham.
Alja, 5 v. Vlaardingen te Londen.
Annie G, verm. 7 v. Londen n. Amsterdam.
Arak, 5 v. Gent te Antwerpen.
Annie G, 7 v. Londen n. Amsterdam.
Ador. pass. 6 Vlissingen n. Grimsby.
Appingedam, pass. 6 Vlissingen n. Bremen.
Arnoudspolder, pass. 6 Ouessant n. Antwerpen,
Brouwersgracht, 6 v. Amsterdam te Rotterdam.
Breda. 5 v. Emden n. Hamburg.
Bab T. 3 v. Nantes n. Requejada.
Badzo, 6 v. Londen te Rotterdam.
Betty, pass. 6 Vlissingen n. Kalundborg.
Borculo, 5 v. Leith te Gent.
Barracuda, 5 v. Stockholm n. Rotterdam.
Beekbergen, 6 v. Port Lyautey te Setubal verw,
Betty Anne S, 6 v. Rotterdam n. Barry.
Bill S, verm. 6 v. Antwerpen n. Avonmouth.
Cobri, 6 v. Hull te Rotterdam.
Casablanca, 5 50 m. n. Kp. St. Vincent n. Haifa,
Diligentia, pass. 5 Brunsbüttel n. Kopenhagen,
Dolfijn, 5 v. Gent te Londen.
Draco, 5 v. Istanbul n. Izmir.
Driebergen, 5 v. Sarpsborg te Porsgrun.
Deo Favenet, 6 v. Amsterdam n. Rotterdam.
Eems, 5 v. Gdansk n. Ventspils.
Elisab. Roorda, pass. 6 Texel n. Tonnay Charene'
Escaut, 5 v. Rouaan n. Liverpool.
Ellewoutsdijk, 6 v. Rotterdam n. Hobro.
Erkalin. 5 v. Londen te Medemblik.
Flardinga, 5 v. Goole n. Rotterdam.
Ferocia, 5 v. Barcelona te Ipswich.
Fiducia, 5 v. Londen n. Brugge.
Flevo, 5 v. Bilbao n. Santander.
Fen, pass. 6 Vlissingen n. Norwich.
Gruno, 6 v. Goole te Rotterdam.
Hado. pass, 6 Vlissingen n. Dublin.
Heemraadsingel, verm. 6 v. Maassluis n. Glou*
Chester.
Horst, pass. 6 Vlissingen n. Londen.
Hans, 5 v. Whitehaven n. Milford.
Haaksbergen, 5 v. Trequier te Casablanca.
Henrica, 6 v. Guersney te Antwerpen.
Ilias, 5 v. Valencia n. Alicante.
Isis, 5 v. Rotterdam n. Goole.
Jan Kreumer, verm. 7 v. Londen n. Rotterdam.
Joost, 5 v. Lowestoft te Goole.
Kitty H, 6 v. Amsterdam n. Parijs.
Kaap Falga. 3 v. Harlingen n. Glouchester.
Kaap St, Vincent, 5 v. Aamspol n. Manchester,
Kitty, 6 v. Londen te Rotterdam.
Koh I Noor, 8 te Rotterdam n. Bilbao.
Lydia, 6 v. Londen te Rotterdam.
Lucas Bols 1, 6 v. Amsterdam te Rotterdam.
Lindesingel, verm. 6 v. Flensburgh n. Randers,
Matthew, verm. 6 v. Dover n. d. Thames.
Merwehaven, 5 v. Casablanca n. Tanger.
Merwestad, 6 v. Belfast te Ardrossan.
Mirach N, 5 v. Bordeaux n. Rotterdam.
Muphrid N, 6 v. Gent te Hamburg.
Maria Theresia, 5 v. Cuxhaven te Frederiksund.
Meidoornsingel, 6 v. Liverpool te Ellesmereport,
Midas, 5 v. Ceuta n. Amsterdam.
Markelo. 6 te Leith verw. v. Esbjerg.
Marin, 6 te Rotterdam n. Piraeus.
Mulan, 6 v. Rotterdam te Maassluis.
Nassauhaven, 7 v. Halmstad te Dordrecht verw.
Nautic, 5 v. Bordeaux te Loriënt.
Nieuwehaven, verm. 7 v. Gotenburg n. R'dam.
Notos, 6 v. Amsterdam n. Rotterdam.
Pavo, 4 v. Gij on Mussel te Bayonne.
Ponza, 30 v. Bordeaux te Londen.
Procyon, 6 te Amsterdam, 7 v. A'dam n. Londen.
Phidias. 5 v. Gibraltar n. Carthagena.
Procyon, verm. 7 v. Amsterdam n. Londen.
Rini, pass. 6 Vlissingen n. Hull.
Rijnhafen, 5 v. Safi te Port Lyautey.
Rijnstroom, 6 v. Londen te Amsterdam.
Spoorhaven, 6 v. Antwerpen te Rotterdam.
Soemba, 6 v. MacDuff n. Rotterdam.
Spora, 6 v. Vlissingen n. Londen.
Spora, 6 v. Vlissingen n. Goole.
Sonsbeek, 5 v. Haifa n. Rotterdam.
Spurt, 6 v. Vlissingen te Delfzijl.
Stientje Mensinga, 5 v. Alexandrië te Boston.
Tyro, 6 v. Swansea n. Amsterdam.
Tempo D, 5 v. Hull te Goole.
Thaletas, 5 v. Messina n. Philippeville.
Texelstroom. 6 v. Amsterdam n. Liverpool.
Trito, 6 v. Belfast te Drogheda.
Tilly, 4 v. Bordeaux te Hull.
Vindicat Atque Polit, verm. 6 v. Fowey n. A'dam.
Volharding, 6 v. Ceuta te Rotterdam.
Westpolder, verm. 7 v. Rotterdam n. Antwerpen.
Westerhorn, 5 v. Liverpool n. Rotterdam.
SLEEPVAART
Blankenburg, 5 v. Maassluis n. sleepboot Tyne,
Ebroh, 5 v. Las Palmas n. Trinidad.
Humber, 5 120 m. n.w. Port Said n. India.
Noordzee, pass. 5 Kp. Bon n. Kandia
Rode Zee. 5 te Maassluis.
Tyne, pass. 6 Eddystone n. Rotterdam.
Zwarte Zee, 5 230 m. w, Finisterre n. Maracaibo
ADVERTENTIE
38)
En tenslotte weten wij, dat hij van achter
zijn sleutelgat oor-getuige was van gekraak
dat van beneden kwam, waarschijnlijk ver
oorzaakt door de aanval, welke de inbreker
met het breekijzer op de gangdeur onder
nam, verder van diens naar boven sluipen
en eindelijk door het alarm, door Van Abel
gemaakt om tien voor half vier. Klopt dat?"
Boekje knikte maar begreep nog steeds
niet waar Enters heen wilde en deze ver
volgde: „Maar meer weten we niet en zo
lang we niet meer weten, weten we eigen
lijk niets."
Het bleef alles voor Boekje orakeltaal.
„Nu", moedigde zijn chef aan, „heb je in
miin weergave van Hebbels' verhaal iets
over de voordeur gehoord?"
Neen! dat moest Boekje toegeven. Maar
waar wilde de inspecteur dan heen?
„Waarheen?", lachte deze. „Vraag liever:
waar vandaan? Ik wil jou weg hebben van
die voordeur en van het bij jou gewekte
idée-fixe als zou hij ook door die deur zijn
binnen gekomen."
Er tekende zich wanhoop af op Boekje's
vriendelijk aanschijn: „U kunt toch niet
ontkennen, dat hij hier geweest is?"
„Dat doe ik ook niet", bevestigde zijn
chef. „Zeker, hij is hier geweest. Maar wil
dat nu ook zeggen dat hij vannacht op de
enige manier die jij je voorstelt binnen is
gekomen? Bestaat er behalve insluiping
ook nog niet de mogelijkheid vanin
sluiting! En dan niet vannacht tussen half
drie en haif vier, maar bijvoorbeeld gister
avond of zelfs gistermiddag al! Ja ja,
Boekje", liet de inspecteur erop volgen, „ik
zeg je steeds weer, dat we systematisch
moeten zijn. Alleen door systematisch on
derzoek kunnen alle mogelijkheden tot
hun recht komen en zie je niets over het
hoofd".
Voor Boekje was intussen inderdaad een
groot licht opgegaan, een licht dat uitzich
ten onthulde en mogelijkheden, waaraan
hij nog niet gedacht had. Natuurlijk, de in
specteur had gelijk! Een huis als dat van
Van Abel, dat zowel een stalhouderij als
een pensionbedrijf herbergde en waar al
tijd druk in- en uitgelopen werd, dat bood
aan een dief inderdaad veel mogelijkheden
om ongemerkt, of desnoods wel opgemerkt,
maar onder een of ander onschuldig voor
wendsel, binnen te komen. Hij kon dan er
gens in een stille hoek verdwijnen, het
holst van de nacht afwachten en kalm zijn
slag slaan, om tenslotte door de voordeur
ongemerkt weer te verdwijnen. Ja, hoe
talrijk waren niet die mogelijkheden.
Boekje dacht aan de kans, die een dief
moest hebben door zich bijvoorbeeld in
een koetsje beneden in de stal te verber
gen, de tijd af te wachten dat de bewoners
van huize Van Abel aan tafel waren, naar
boven te glippen en zich bijvoorbeeld ts
verbergen in een der onbewoonde kamers
op de tweede étage. Er waren zoveel per
sonen, hetzij als gasten, hetzij als huis- of
stalpersoneel, met de situatie in het huis
aan de Drieheren drift bekend, dat elke in
breker zich hierover vantevoren wel op de
hoogte kon stellen.
En dat was dan nog maar één mogelijk
heid uit vele. Want welk een veilige schuil
plaats bood bijvoorbeeld ook niet de dienst
trap, als deze om kwart over acht door
Van Abel beneden werd afgesloten en dan
natuurlijk niet meer werd gebruikt.
Met een blik vol wanhoop zag Boekje
zijn chef aan en deze glimlachte: Omdat
jij de mogelijkheid van insluiting op een
vroeger tijdstip over het hoofd hebt ge
zien, ga jij die mogelijkheid nu overal na
en dan zal ik me met jouw idee-fixe van
de voordeur bezig houden. Want liet de
inspecteur erop volgen natuurlijk blijft
de mogelijkheid dat hij inderdaad, zoals jij
dacht, midden in de nacht door die deur
binnengekomen is, maarhoe kwam hij
dan aan een sleutel?"
Dat was inderdaad het probleem.
Terwijl Boekje de gangen en de kamers,
de trappen en de portalen, de kasten en de
kolenhokken achter de keuken, de kelder
der centrale verwarming onder de huis-
trap, de stal en het wagenhuis, de zolder
en de bergplaatsen naspeurde naar sporen
van een inbreker, die zich daar verborgen
had kunnen houden en vervolgens het
personeel en vooral het bellenmeisje en
Krelis aan langdurige verhoren onder
wierp over onbekenden, die de vorige dag
binnen gekomen konden zijn, bleef Enters
het probleem van de sleutel overwegen.
Van Abel had hem zijn eigen voordeur
sleutel getoond en de inspecteur wist, dat
het daarbij behorende slot met een loper
niet te openen was. In Enters' systemati
sche gedachtengang leidde dit tot twee
vragen: allereerst de vraag, wie zulk een
sleutel in hun bezit hadden en vervolgens
of, zo geen dezer sleutels gebruikt was, er
copieën van vervaardigd konden zijn en
zo ja, wanneer en door wie?
Ook hier tal van mogelijkheden dus!
Gelukkig bood Van Abel weer belang
rijke hulp.
Het slot in de voordeur had hij destijds,
na de vorige bij hem gepleegde inbraak,
laten vernieuwen en hij gaf naam en adres
op van de slotenmaker, die daar voor had
gezorgd en die ook de nieuwe sleutels had
geleverd.
Verder kon hij de inspecteur een lijst
tonen van al degenen, die een sleutel be
zaten. Hierop kwamen de ook met vakantie
afwezige pensiongasten voor, maar het was
regel - en alweer een geluk vond Enters -
dat wie de stad uitging zijn sleutel tijdig
bij de pensionhouder inleverde en die in
geleverde sleutels werden door de weduwe
Ros veilig bewaard in een afgesloten se
cretaire in de huiskamer.
Aan de hand van die lijst controleerde
ae inspecteur allereerst de aanwezigheid
van die laatste sleutels, die alle present
bleken en ging daarna het pension rond,
steeds afstrepend op de lijst, als hij een
sleutel in het bezit van de rechthebbende
vond. Alle sleutels bleken zich te bevin
den waar ze hoorden. Tenslotte bleef er
nog één naam over: Proster.
De inspecteur wist, dat diens sleutelring
in de schrijftafellade lag. Ook herinnerde
hij zich, dat zich aan die ring verschillen
de sleutels bevonden, maar niet of daar ook
de huissleutel bij was. En daarom ontsloot
hij opnieuw Prosters kamer, opende de
schrijftafeila en zag nu met één oogopslag
dat aan de sleutelring de huissleutel ont
brak!
Wat betekende dit? Was de sleutel wel
aan de ring geweest, toen Enters deze uit
de broekzak van de vermoorde haalde? Hij
kon het zich niet herinneren en ergerde
zich erover.
Zo de sleutel er toen wèl geweest was,
dan viel de verdenking deze te hebben
weggenomen het meest op Hebbels. Maar
deze verdenking was onzinnig. In de eerste
plaats was Enters overtuigd van Hebbels
de volledige waarheid te hebben gehoord
en in de tweede plaats: wat kon de student
hebben voorgehad met het wegnemen van
een sleutel, zoals hij er zelf óók één bezat?
Had de sleutel echter op het moment dat
Prosters lijk gevonden werd al aan de ring
ontbroken - en opnieuw ergerde de inspec
teur zich aan het falen van zijn herinne
ring op dit punt - dan waren er wéér twee
mogelijkheden: ten eerste kon de moorde
naar zich die hebben toegeëigend en in
aanmerking genomen wat er die nacht in
de huize Van Abel gebeurd was, legde die
mogelijkheid een evident verband tussen
de moord en de inbraak.
Maar, systematisch blijvend, wilde En
ters ook als tweede mogelijkheid niet ver
waarlozen dat Proster vóór dien al niet
meer in het bezit van de sleutel geweest
kon zijn.
Want indien Proster de vorige ochtend
samen met Tjadde thuis was gekomen, dan
had de jonkheer hem ook de voordeur
kunnen ontsluiten en dan had Proster zijn
eigen sleutel dus niet nodig gehad om bin
nen te komen. Waar was in dat geval de
sleutel dan gebleven? Had Proster die ver
loren? WeggegevenEr was immers
zoveel in Prosters gedrag, dat onverklaar
baar bleek.Het was opnieuw een punt,
dat de wegen der deductie, door de inspec
teur gevolgd, schenen dood te lopen.
Ook Boekje was intussen met zijn on
derzoek niet tot bepaalde resultaten geko
men.
Verschillende schuilplaatsen, waar een
insluiper zich misschien had kunnen ver
bergen, vielen buiten beschouwing, zoals
de tijdelijk niet bewoonde kamers, waar de
weduwe Ros die Vrijdagavond nog rond
was gegaan om schone lakens neer te leg
gen - dat deed zij altijd zelf - die dan door
de meisjes de volgende ochtend bij het op
maken van de bedden werden gebruikt. Da
niet gebruikte logeerkamers waren op slot
en de sleutels berustten bij mevrouw Ros,
(Wordt vervolgd)
