Minister Cals leed een
eervolle nederlaag
IN DE WERELDPOLITIEK
Het wezen van de vrede
Agenda voor
Haarlem
Mijnenveger „Steenwijk" lag
als een steen en week niet
Beperking van de studievrijheid werd
met 63 tegen 11 stemmen verworpen
Q.ffi.dautunïa
Tewaterlating bleef uit
Drie slepers (550 pk)
trokken vergeefs
AUTO-RADIO
Applaus van de tribunes
Bonn wenst tóch achttien
maanden dienstplicht
Dronken „joy-riders"
maakten dolle rit
Verenigde Staten stap voor
stap in Bagdad-pact
Akkoord om atoomenergie
vreedzaam te gebruiken
TELEVISIE-BEZITTERS
Brit gedood bij ontploffing
van raket in Australië
Poolse procureur-generaal
en auditeur-militair van
hun functies ontheven
Orgaan voor atoomenergie
in de Sovjet-Unie
Britse commandowisseling
in het Midden-Oosten
H. MAERTENS N.V.
ZATERDAG 21 APRIL 1956
(Van onze parlementaire redacteur)
Zowel de Technische Hogeschool te Delft als die, welke in Eindhoven komt, krijgen
rechtspersoonlijkheid. Zij zullen, iets geheel nieuws bij het hoger onderwijs, een
grote mate van zelfstandigheid bezitten. In meer dan een opzicht zal nu ook in de
wet het beginsel van een academische gemeenschap, waarin mede de studenten hun
aandeel krijgen, tot uiting komen. Dat zijn de belangrijke positieve resultaten van de
aanneming zonder hoofdelijke stemming (met alleen aantekening van het „tegen"
der Anti-Revolutionairen en der Staatkundig Gereformeerden) van het op buitenge
woon kundige wijze door minister Cals verdedigde wetsontwerp. Deze had van alle
zijden gelukwensen in ontvangst te nemen. Ook van de zijde van de studenten. Hun
sportief gebaar om de door hen wegens één bepaald onderdeel van zijn voorstellen
te weten art. 61 bis, dat de mogelijkheid wilde scheppen studenten, die in. de eerste
studiejaren slechte studieresultaten bereikt zouden hebben, van voortzetting van de
studie uit te sluiten hevig aangevallen minister in de ministerskamer te gaan feli
citeren, deed prettig aan.
De jongelui konden trouwens tevreden
zijn. Hun actie had succes gehad. Want de
minister leed ten opzichte van dit strijd
punt, dat overigens allerminst een kern-
bestanddeel van het wetsontwerp uit
maakte, een nederlaag. Met 63 tegen 11
stemmen verwierp de Kamer artikel 61 bis.
Ofschoon deze meerderheid allesbehalve
twijfelachtig was, leverde deze uitslag toch
nog enigermate een verrassing op. Het had
er. door wat er in het debat was opgemerkt,
veel van alsof niemand met het artikel kon
meegaan. Zo bleek het echter niet te zijn.
Zelfs onder de tegenstemmers leken er nog
heel wat te zijn, die onder de indruk van
de door de minister aangevoerde argu
menten nog wel even geaarzeld hadden. In
elk geval kon hij de voldoening smaken,
dat zijn nederlaag eervol was. Overtuigde
tegenstanders van de bepaling, zoals dr.
Stokman (KVP), de heer Tilanus (C.H.),
dr. Bruins Slot (A.R.), hadden hem op
rechte hulde betuigd voor zijn kranige ver
dediging. Met een aantal van zijn politieke
vrienden verklaarde de heer Koersen
(KVP) vóór artikel 61 bis te zullen stem
men, aangezien het betoog van de minister
op hen grote indruk had gemaakt.
Ir. Posthumus (P. v. d. A.) kondig
de hierop aan, dat de meerderheid van zijn
fractie het „tegen" zou laten horen
enigen van hen voegden zich bij het groep
je van de heer Koersen met de zijnen
maar niet omdat zij in de voorgestelde be
paling een ontoelaatbare aantasting van
de studievrijheid, noch een op zichzelf als
onjuist te beschouwen gedachte zagen. Bij
deze meerderheid ontbrak echter het ver
trouwen, dat het voorschrift heilzaam zou
kunnen werken. Voorts achtte zij het onge
wenst thans incidenteel een dergelijke
regeling voor het technisch hoger onderwijs
tot stand te brengen.
Hiertegenover had de minister verkon
digd, dat het om een eventueel slechts bij
uitzondering te gebruiken bevoegdheid
gaat met betrekking tot het voorbereidend
stadium bij het technisch hoger onderwijs.
Dat heeft een speciaal karakter. Minister
Cals verklaarde zeker niet van plan te zijn
iets dergelijks voor de gehele universitaire
studie in het algemeen te zullen voorstel
len. Intussen betreurde hij het, dat de
Kamer kennelijk op het ogenblik er niet
toe wilde overgaan de kwestie zelf grondig
te behandelen. Dat was wel enigszins
vreemd, want zij bleek wèl bereid ver
schillende andere zeer ingrijpende beslis
singen te nemen. Zij ging wel mee met een
van de belangrijke uitgangspunten van het
wetsontwerp, dat van de erkenning van de
academische gemeenschapsidee alsook
wat de aanvaarding van de consequenties
daarvan aangaat. Zij aanvaardde binding
of beperking van de vrijheid der hoog
leraren inzake studieprogramma's. Waar
om dan vervolgens plots haJt te houden,
als het om de studenten ging en dan geens
zins om een werkelijk ontoelaatbare aan
tasting van hun vrijheid? vroeg minister
Cals, die de bewering, dat de bepaling ten
gevolge van druk van de zijde van de in
dustrie zou zijn ontstaan, onjuist noemde.
Wel erkende hij, dat men daar gesteld is
op jonge krachten.
Uiteraard genoten de studenten op de
tribunes bijzonder van deze opmerkingen.
Al vocht minister Cals, naar hij zelf wel
aanvoelde, voor een verloren zaak toen hij
artikel 61 bis nogmaals verdedigde, zijn
bijzondere gevatheid in het debat en zijn
zin voor humor lieten hem geen ogenblik
ADVERTENTIE
DANTUMA's vulpen is zeer uptodate
Het is wel de beste, dat ik weet
Die pen spant de kroon,
Zei Vader tot Zoon.
Zorg dat je DANTUMA nooit vergeet!
Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11161
in de steek. Na met erkentelijkheid gewag
te hebben gemaakt van de hem, ook door
zijn tegenstanders, toegezwaaide lof, liet hij
er tot vermaak van zijn gehoor op volgen:
„Als men dat allemaal hoort, dan weet men
wel hoe gevaarlijk de situatie is." Spreken
de over de strijdleuze van de studenten, die
luidde: „Artikel 61 bis er uit, of Cals er
uit," oogstte hij met zijn snedig antwoord
op de interruptie van de heer Gortzak
(CPN) „Kan het niet allebei" hetgeen de
Kamer deed schateren zowel onder de
afgevaardigden als op de stampvolle tri
bunes een welverdiend succes, toen hij
prompt reageerde: „Dat zou zeker kunnen,
als hieraan een persoonsverheerlijking
voorafgegaan ware."
Zo viel er tijdens dit debat in menig op
zicht veel te genieten. Dat de studenten
er onder andere (trouwens met het verdere
gehoor) vermaak in schepten, toen de
minister de voorzitter verzocht er bij een
bepaald artikel nota van te willen nemen,
dat hij „de curatoren klein wenste te ma
ken" (een hoofdletter moest in het des
betreffende artikel door een kleine letter
vervangen worden), ligt voor de hand.
Tot besluit zij vermeld, dat minister Cals
een amendement-Posthumus overnam,
waardoor de studenten in de wetsbepaling
omtrent voor hen te treffen voorzieningen
worden ingeschakeld en dat dir. Stokman
na bestrijding zowel uit de Kamer als door
de minister, prefeerde zijn amendement,
waardoor de technische hogescholen ook
het eigendom van onroerend goed zouden
kunnen krijgen, voorlopig in de parlemen
taire ijskast op te*bergen.
BONN (Reuter) De Westduitse mi
nister van Defensie heeft namens zijn re
gering verklaard dat West-Duitsland op
basis van het Atlantische pact verplicht is
een half miljoen man bij te dragen tot de
strijdkrachten van de Noordatlantische
Verdragsorganisatie. De minister zei dit op
een persconferentie in antwoord op ver
klaringen van de oppositie dat West-Duits
land niet verplicht zou zijn een haif mil
joen mar onder de wapenen te roepen.
Minister Blank verklaarde verder in ant
woord op vragen dat zijn regering erop zal
staan dat de periode van eerste opkomst
voor dienstplichtigen wordt gesteld op
achttien maanden. (De bondsraad heeft
zich onlangs uitgesproken voor een periode
van twaalf maanden).
Een gevangenisstraf van zes maanden
met aftrek van voorarrest en ontzegging
van de rijbevoegdheid voor de tijd van
drie jaar is de straf welke de rechtbank
te 's-Gravenhage heeft opgelegd aan de
27-jarige koopman C. R. uit Naaldwijk. Op
28 februari heeft hij tezamen met de 32-
jarige loswerkman J. L. H. F., eveneens
uit Naaldwijk, toen zij vele borrels hadden
gedronken, met een „geleende" auto een
dolle tocht door het Westland gemaakt,
welke tot een abrupt einde was gekomen
doordat de auto tegen een onder een lan
taarn geparkeerde vrachtauto in Waterin
gen botste.
De 32-jarige loswerkman F. werd we
gens medepleging van „joy-riding" ver
oordeeld tot zes weken gevangenisstraf.
De rechtbank bepaalde voorts dat R. de
schade, die aan de vrachtauto is toege
bracht - een bedrag van f300 - moet be
talen.
De officier van Justitie had tegen R. een
gevangenisstraf van negen maanden met
aftrek van voorarrest en drie jaar ontzeg
ging van de rijbevoegdheid en tegen F.
een gevangenisstraf van drie maanden
gerequireerd.
TEHERAN (Reuter) De Verenigde
Staten hebben besloten toe te treden tot
de commissie ter bestrijding van onder
mijnende activiteit van het verdrag van
Bagdad, nadat zij woensdag als volwaardig
lid waren toegetreden tot de economische
commissie van de organisatie. Washington
wil zich voorlopig niet bij het verdrag aan
sluiten, omdat het nauwe betrekkingen
wenst te onderhouden met Egypte en
Saoedi-Arabië, die tegen het verdrag zijn
gekant. De leider van de Amerikaanse
waarnemersmissie in Teheran, Loy Hen
derson, heeft verklaard, dat Washington
een permanent militair verbindings-bureau
bij de zetel van het permanente hoofd
kwartier- van het pact zal vestigen.
In het slotcommuniqué van de conferen
tie, die vier dagen heeft geduurd, wordt
gezegd dat er dringend maatregelen moe
ten worden genomen om in het belang van
de verdediging van het midden-oosten de
organisatie te verstevigen. Een spoedige
oplossing van de kwesties Palestina en
Kasjmir wordt noodzakelijk geacht. De
volgende vergadering wordt in Karatsji
(Pakistan) gehouden.
WASHINGTON Reuter/A.F.P.) De
Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, Frank
rijk, Groot-Brittannië en acht andere lan
den zijn het te Washington eens geworden
over de tekst van een handvest van het toe
komstige internationale atoomorgaan, dat
het vreedzame gebruik van atoomenergie
zal bevorderen. De tekst zal voorgelegd
worden aan de deelnemers van de alge
mene internationale conferentie over het
gebruik van atoomenergie in september te
New York.
De Sovjet Unie heeft een aanzienlijke
concessie gedaan, waardoor men het eens
kon worden over de tekst van het hand
vest. Tot nu toe had de Sovjet-Unie ver
langd' dat het orgaan ondergeschikt zou
zijn aan het veto van de grote mogend
heden in de Veiligheidsraad. Nadat de
Sovjet-Unie deze eis had laten vallen heeft
men het handvest zodanig opgesteld dat het
orgaan wel aan de Veiligheidsraad en aan
de UNO-Assemblée verslag moet uitbren
gen, maar niet onder onmiddellijke con
trole van deze organen staat.
Nu in Amerika de verkiezingen weer in aantocht zijn, beginnen de partijleiders aan
hun verkiezingspropaganda. President en mevrouw Eisenhower bezochten een
tweedaagse bijeenkomst. Op de foto ziet men mevrouw Eisenhower, die onder toe
zicht van de president een blik in de toekomst werpt door een „1 like Ike"
hopend toezien en werden na anderhalf
uur nog eventjes voorbarig, toen de mij
nenveger op de helling begon te schomme
len en een decimeter verschoof. Maar ver-
Bij de pogingen tot tewaterlating van de der, kwam hij JHVS tW6C uurtwerd
1 Z ei c y .v," besloten om het hedenmorgen met een
De Russische raatrozen maken evenals hun
hoogste leiders trips door Londen. De
matrozen zijn afkomstig van de Russische
schepen, waaronder de Sovjet kruiser
„Ordzhonikidze"die momenteel voor anker
liggen in de haven Portsmouth. Op de foto
ziet men de matrozen in volle bewondering
voor de wacht te paard van de „Horse
Guards Parade" bij Whitehall te Londen.
kustmijnenveger „Steenewijk" die vrijdag
middag op de werf der Haarlemse Scheeps
bouw werden gedaan drong zich onweer
staanbaar de naam van een Engels oorlogs
schip op welke sterk van toepassing zou
zijn op dit schip: de „Onverplaatsbare".
Honderden genodigden en belangstellenden
zagen rondom de fiere veger en aan de
overzijde van het Spaarne gespannen toe
toen de echtgenote van de burgemeester
van Steenwijk, mevrouw A. Voetelink-
Riemersma na de champagnedoop het
bijltje hanteerde. Toen zij enige venijnige
slagen had gegeven knapte er wel iets,
maar dat had verder geen enkele beteke
nis voor de positie van het gevaarte voor
haar. Het volgende ogenblik zetten enige
arbeiders een oliedrukpomp in werking,
maar de Steenwijk week niet en bleef on
wrikbaar op de goten liggen.
Men had bij deze tewaterlating, die van
de conventionele afweek doordat zij van
een speciaal daartoe gebouwde pontonhel
ling geschiedde, wel op enige tegenslag ge
rekend, want onmiddellijk zwaaide een
forse sleepboot, de Heyme Goedkoop, van
de kant los en werd een tros overgegooid.
Even later kwam de kleinere Jenny II er
ook nog bij en tenslotte werd het aantal
ingezette paardekrachten met een derde
sleepbootje, de „Spaarne", aangevuld tot
550. En deze leverden samen wel genoeg
kracht op om de tros enige keren te doen
breken, maar niet om de „Steenwijk" in
haar element te trekken.
Ook niet toen tientallen arbeiders tege
lijkertijd over het dek van bakboord naar
stuurboord heen en weer renden om het
vaartuig aldus wat losser op de helling te
krijgen. Zij werden daarbij nog geholpen
door een andere ploeg, die aan een over
stuurboord neergelaten kabel ging trek
ken. Noch dit zijdelingse sjorren, noch het
motorgeweld in het Spaarne, noch de com
binatie van die twee sorteerden enig effect.
Toen er na een uur nóg niets was gebeurd,
bleek de menigte toeschouwers al aardig
te zijn gedund, maar velen, met name de
aanwezige Nederlandse en Amerikaanse
marine-autoriteiten, bleven meelevend en
drijvende bok van de goede buur Conrad-
Stork te proberen.
Het was echter wel een teleurstelling
voor de eerste burger en burgeres van
Steenwijk en niet in het minst voor de
directie van de Haarlemse Scheepsbouw
en al haar personeel, al zullen die allen
wel beseft hebben, dat achteraf be
zien de staat van dienst van een schip
altijd toch belangrijker is dan de vlotheid
van zijn stapelloop.
ADVERTENTIE
worden er op attent gemaakt, dat onze
24 uur service-verlening enkel en alleen
geldt voor onze eigen leveranties. Zij, die tot
aanschaf over willen gaan, kiezen met zorg
hun Televisie-leverancier: Dat voorkomt
ergernis en teleurstelling. Televisie is nu
eenmaal te technisch en vereist veel vak
kennis, om het zo maar hier of daar te
kopen. Televisie-specialist De Mooy (off.
erkend). Kruisweg 64, Haarlem, telef. 19019.
Koop bij een vakman.
SYDNEY (Reuter) De Australische mi
nister van Bevoorrading Howard Beale
heeft bekend gemaakt, dat James Edward
Lister, een vooraanstaande Britse natuur-
kundige die de leiding had van raketproe
ven te Woomera in Zuid-Australië, over
leden is aan verwondingen, die hij giste
ren door het voortijdig ontploffen van een
projectiel had opgelopen. Verder werden
onder meer ernstig gewond twee inge
nieurs van de Britse vliegtuigfabriek De
Havilland,' McLoüghlin én Hart en de
hoofdopzichter bij de proeven Price, een
door de Britse regering „uitgeleende" offi
cier.
Australiërs die bij de ontploffing ernsti
ge verwondingen opliepen zijn dr. Gray-
don van de „Commonwealth Serum Labo
ratories" te Melbourne en een lid van de
Australische luchtmacht Adams.
LONDEN (United Press) Radio-War-
schau bericht, dat de Poolse regering de
procureur-generaal Stefan Kalinovski en
de auditeur-militair Stanislav Zarakovski
uit hun functies gezet heeft na de ontdek
king van ernstige tekortkomingen op het
bureau van de procureur-generaal. In het
werk van de auditeur-militair zijn „ver
draaiingen" vastgesteld en „een ontoelaat
baar gebrek aan controle op de strafrech
telijke organen van de Poolse strijdkrach
ten.
De Poolse staatsraad heeft zijn secreta
ris Marian Rybicki benoemd tot opvolger
van Kalinovski. Voor Zarakovski is nog
geen opvolger benoemd.
Bovendien is de minister voor Staats
boerderijen Stanislav Radkievicz vervan
gen door Miczyslav Moczar. De minister
van Justitie en de openbare aanklagers
moeten in september rapport uitbrengen
over de maatregelen die zij genomen heb
ben om personen, die door gerechtelijke
onregelmatigheden geschaad of onrecht
vaardig veroordeeld zijn, schadeloos te
stellen, aldus de Poolse radio.
Het bestaan van vredesbewegingen, al of niet hun werkzaamheden com
binerend en afzonderlijk voortkomend uit de gevarieerde politieke staal
kaart, bevordert wellicht het voortbestaan van een merkwaardig misver
stand, namelijk dit: dat het streven naar en het werken voor de vrede het
monopolie zou wezen van de groepen, die het vredesideaal uitdrukkelijk
op hun naamkaartje voeren. Het is een misverstand, dat helaas nog in de
hand gewerkt wordt door overigens oprechte politici, die het vredesstreven
met een welwillende glimlach bezien of er huiverig voor terugdeinzen, al
naar gelang de politieke kleur dier bewegingen maar zich nooit uitdruk
kelijk doen kennen als vredesstrevers nummer één. Zij laten hun vredes
wil afhangen van bepaalde politieke ontwikkelingen en maken hem onder
geschikt aan bepaalde politieke doeleinden, alsof de vrede een welkom
bijproduct van de politiek zou zijn, dat bij voorkomende gelegenheid
gaarne wordt aanvaard doch niet noodzakelijk tot de oogmerken van een
politicus behoeft te behoren. Een analyse van het wezen van de vrede leert
echter iets geheel anders.
Wie een huis bouwt of kinderen ter we
reld brengt, doet zulks niet in de veronder
stelling, dat het huis of die kinderen eerst
daags door de catastrofe van een oorlog
zullen worden vernietigd. Wie maatschap
pelijk werk verricht, wie een spaarbank
boekje aanlegt, wie een pensioenpremie
betaalt, wie zijn zoon laat studeren voor
ingenieur of zijn dochter ter opleiding
naar het buitenland laat gaan, doet dit alles
in een overtuiging, die de basis van onze
ganse samenleving vormt: de overtuiging,
dat we leven in een vredige wereld en in
een maatschappij, waarvan de normen en
bezittingen normaal en ongestoord hun
diensten zullen kunnen bewijzen geduren
de een voor hun structuur uitgestippelde,
langdurige periode.
De gehele gang van zaken in onze samen
leving is gebaseerd op die overtuiging.
Onze samenleving is een samenleving des
vredes, in al haar geledingen en details, die
slechts bestaat bij de gratie van de vrede
en er uitdrukkelijk op gericht is. Het plan
ten van een jonge boom in een plantsoen
door de overheid ener stad betekent niets
meer of minder, dan dat die overheid re
kent op een vredige toekomst, die de boom
gelegenheid zal geven groot te worden en
de stad te sieren. Aangezien de overheid
dus ook de vrede tot richtsnoer van haar
handelingen en voorzieningen heeft geko
zen, is het logisch dat zij voor de handha
ving van die vrede zich tot het uiterste in
spant, niets nalatend dat het voortbestaan
van de vrede kan bevorderen.
Nu de ontwikkeling der militaire moge
lijkheden en de gevolgen daarvan het uit
breken van een oorlog hebben gelijkgesteld
met de vernietiging van alle redelijke kan
sen op voortbestaan en welvaart, dringt
deze overtuiging van de plicht der overheid
zich nog des te sterker op. Men kan twisten
over het hóe van een vredespolitiek, over
het waarom lijkt discussie overbodig. En
niet alleen de overheid, ook iedere burger
draagt de dure plicht tot vredesarbeid op
de schouders, wil hij zijn maatschappelijke
taak verstaan en verantwoord zijn tegen
over zijn medeburgers, zijn kinderen en
zijn dienstbaren.
Dit is een evolutie. Voorheen was het
immers niet de vredesarbeid, doch de
medewerking aan de veiligheid en de on
schendbaarheid der natie, die de burger als
een plicht werd aangerekend. Nu de vei
ligheid en de onschendbaarheid der natie
zonder behoud van de vrede illusoir ge
worden zijn, heeft zich in de bepaling van
de burgerplicht een logische verschuiving
voorgedaan, die nog niet door iedereen ten
volle wordt beseft of erkend. Er zijn nog
vele mensen, die de vraag van de vrede nog
menen te moeten laten afhangen van het
nationale prestige, van politieke strijdvra
gen en nationale aspiraties, van voorkeur
voor politieke systemen of vriendschappe
lijke gevoelens tegenover andere naties. Dit
alles is, hoe rigoureus het ook klinkt, vol
komen uit de tijd, doordat het niet meer
past in de werkelijkheid. De vraag van
oorlog of vrede is niet meer een probleem
van nationale beslissingskracht, doch van
voortbestaan of ten gronde gaan. Het is nog
slechts daar een vraag van nationaal be
leid, waar men zich krachtig genoeg voelt
om de oorlog in volle omvang te kunnen
dragen en de afloop te kunnen bepalen.
Dat is nog slechts op twee plaat
sen onzer aarde het geval: in Moskou en
in Washington. Overal elders is de keuze
weggevallen en moet men de consequenties
van internationale ontwikkelingen en ver
wikkelingen aanvaarden in lijdzaamheid,
tot het laatste moment trachtend de fatale
afloop daarvan mede te helpen voorkomen.
Als de slag valt, kan men als kleinere na
tie niet met hoop en vaste wil ten oorlog
tijgen. Men kan slechts het hoofd buigen
en bidden, dat men hét overleven zal.
Als men al in deze onverkwikkelijke si
tuatie verkeert, wil dat allerminst zeggen,
dat men in internationaal opzicht geen taak
meer heeft. Integendeel, juist in die si
tuatie is de taak van een klein volk zeer
duidelijk omschreven. Men moet beseffen,
dat het louter een vredestaak is, doch hoe
veel mogelijkheden biedt deze taak niet!
Want zij betekent, dat de successen van
nationale inspanning niet meer zullen wor
den afgemeten naar de grootte van bevol
king of grondgebied. De materiële potentie
wordt ondergeschikt aan de spirituele. De
geest van een volk, hoe klein ook, kan op
het gebied van de vrede prestaties verrich
ten die internationaal van het grootste
formaat zijn.
Maar gemakkelijk is die vredestaak niet.
De afhankelijkheid in materieel opzicht,
waaronder alle kleine landen ten opzichte
van de grote gebukt gaan, maakt de be
vrijding van de vredeswil moeilijk en ris
kant. Onder het mom van bescherming en
veiligheidsgarantie dwingen de grote mo
gendheden de kleine tot medewerking aan
een politiek, die de vrede in gevaar brengt.
De nationale kracht van een klein volk
moet in geestelijk opzicht enorm zijn, wil
het weerstand kunnen bieden aan de open
lijke of verborgen dwangmaatregelen,
waaraan het bloot staat van de zijde der
genen, die menen de oorlog nog als factor
in de berekening van hun eigen belangen
te kunnen opnemen.
Het wezen van de vrede is in onze dagen
duidelijker dan ooit in de wereldgeschie
denis te onderkennen. De vrede als voor
waarde tot voortbestaan en welvaart heeft
zich ontdaan van de sentimentele en bar
baarse overwegingen, die in vroeger tij
den zijn belangrijkheid verborgen en mis
vormden. Misplaatste vaderlandsliefde,
gebaseerd op verwrongen denkbeelden over
nationaal prestige en sentimentele per
soonsverering, heeft zovelen in 't verleden
parten gespeeld en hun toch steeds aanwe
zige innerlijke vredeswil verstikt, 't Is een
geluk voor ons en onze tijdgenoten, dat wij
de vrede tot duidelijk synoniem van onze
bestaansmogelijkheid hebben zien ontbol
sterd worden. Niemand kan ons meer in
ernst overtuigen van het feit, dat wij iets
door een oorlog zouden hebben te winnen.
Integendeel, klaar en duidelijk doet zich
voor ons het toekomstbeeld open van da
gevolgen, die een oorlog voor ons land zou
hebben. Zo is de vrede niet een vaag ideaal,
doch een dwingende voorwaarde voor ons
geworden en als zodanig een dwingend on
derdeel van onze nationale politiek.
Wanneer men zich dan echter afvraagt,
op welke wijze wij nationaal aan de hand
having en versteviging van de vrede mede
werken, valt het op dat wij onze politieke
leiders daartoe blijkbaar nog al te weinig
hebben geïnstrueerd. Wij hebben in ons
kabinet niet eens een functionaris, die de
verwezenlijking van onze vredesdenkbeel-
den tot praktische werkopdracht heeft: een
minister voor de Vrede. Wij hebben wel
een minister van Oorlog, een functionaris
die gebonden is aan verouderde opdrach
ten van militaire werkzaamheid en blijk
baar als enig ideaal de honorering van uit
het grote buitenland komende verlangens
heeft te kiezen. Zijn werkzaamheid strekt
zich slechts uit tot de idee, dat de toekom
stige oorlog ons verdedigings- en behouds-
kansen zou geven iets, wat niemand
meer serieus kan geloven.
Het wezen van de vrede is dus nog niet
verstaan en gehonoreerd in de opvattingen
van onze i-egeerders, wat een gebrek aan
coördinatie tussen regering en volksover
tuiging moet heten. Alle functionarissen
van ons kabinet zijn geroepen tot bevor
dering van het nationale geluk en de
maatschappelijke welvaart. Op welke an
dere basis dan die van de vrede kunnen zij
deze roeping vervullen? Zij openen brug
gen, dienen wetsontwerpen in, verrichten
diplomatieke missies en regelen maatschap
pelijke ordeningen waartoe? Met welk
vooruitzicht? Slechts met de bedoeling, dat
tot in lengte van dagen die brug onbe
schadigd in dienst zal kunnen zijn en het
maatschappelijke levensbeeld onbeschadigd
zal blijven. Hoe kunnen zij daarbij de
vrede missen?
Laten zij er dan voor werken koorts
achtig, onvermoeid, vol van realistisch ide
alisme en zonder ballast van verouderde
onmogelijkheden. Laten zij komen tot een
preciese omschrijving van wat een klein
volk voor zijn eigen behoud w e r k e 1 ij k
kan doen in de kring der internationale
partners.En laten zij vooral de denkbeelden
hunner grote partners nauwkeurig toetsen
aan de mogelijkheden, die deze voor ons
eigen land hebben. Een politiek van vrien
delijk toegeven aan nutteloze eisen ter be
vordering van onze deviezenpositie is geen
goede Nederlandse, pationale politiek. Het
is de politiek van de geestloze handels
man, die niet over het directe, voor de
hand liggende gewin kan heenkijken om
het dreigend verlies van alles te zien, dat
opdoemt als logisch gevolg van een misken
ning der werkelijke plichten, die een mens
in zijn functie krijgt opgedragen in het
grote, algemene belang. J.L.
MOSKOU (Reuter) Het Sovjet pers
bureau „Tass" meldt, dat in de Sovjet-
Unie een centraal administratief orgaan
voor atoomenergie is ingesteld, dat onder
toezicht van het kabinet komt te staan.
Efim Pavlovitsj Slavsky is benoemd tot
leider van het orgaan dat is ingesteld om
„toepassing op grote schaal van de atoom
energie in alle geledingen van het econo
mische leven te verzekeren en ter bevor
dering van de samenwerking tussen de
Sovjet-Unie en andere landen op het ge
bied van de vreedzame aanwending dezer
energie". Het orgaan heeft ook tot taak
atoomreactors voor elektriciteitsinstalla
ties en andere krachtstations te ontwerpen.
Ook zal het de leiding hebben van weten
schappelijk onderzoekingswerk, dat ten
doel heeft andere wijzen van toepassing der
kernenergie te vinden.
KOEALA LOEMPOER (Reuter) Lui
tenant-generaal Sir Geoffrey Bourne, die
in de afgelopen twee jaar op Malakka de
strijd tegen de communistische rebellen
heeft geleid, is benoemd tot opperbevel
hebber der Britse strijdkrachten in het
Midden-Oosten. Gedurende het bèvelheb-
berschap over de veiligheidstroepen op
Malakka van de eenarmige generaal is het
aantal opstandelingen van ongeveer vijf
duizend tot minder dan drieduizend ge
daald. Tevens heeft hij het streven van
Malakka, om onafhankelijkheid te verkrij
gen, gesteund. Generaal Boume zal op
Malakka worden opgevolgd door generaal-
majoor Bower, die stafchef van de Atlan
tische strijdkrachten in Noord-Europa is
geweest. In het Midden-Oosten volgt gene
raal Boume Sir Charles Keightley op.
ADVERTENTIE
INBOUW- EN SERVICE-STATION
Nassaustraat 5
Haarlem
Tel. 15220
ZATERDAG 21 APRIL
Minerva: „Het schaap met vijf poten", alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Palace: „De twee we
zen", alle leeft., 7 en 9.15 uur. LuxOr: „Con
trabande en moord", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Studio: „Omstreden huwelijk", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Lido: „The Benny Goodman Story",
alle leeft., 7 en 9.15 uur. „Mogambo", 18 jaar,
23.30 uur. Roxy: „Het mysterie van de gou
den adelaar", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „The country girl", 14 jaar,, 7 en
9.15 uur. Frans Hals: „Tarantula!", 18 jaar 7
en 9.15 uur. Frans Halsmuseum: avondopen
stelling, 8.30 tot 10.30 uur, met oude muziek.
Vishal: Marionettentheater van Feike Bosch-
ma. 8.30 uur; kindervoorstelling, 2.30 uur.
Terrein Verenigingsgebouw, Herenweg,
Heemstede: lunapark. Stadsschouwburg: 8
uur, „Theater" met „Een nacht vol ver
warring". C. J. M. V.-gebouw: 8 uur, Feest
avond oud-mariniers.
ZONDAG 22 APRIL
Rembrandt: Dr. Paul Julien houdt een le
zing met filmbeelden over „De Pigmeeën van
midden-Afrika", alle leeft., 11 uur. Lido:
„Aïda", alle leeft., 11 uur. Cinema-Palace:
„De grote tovenaar van Oz", alle leeft., 10.30
uur. Studio: „Koning der Melodieën", alle
leeft., 11 uur. Minerva: „Het schaap met vijf
poten", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „De twee wezen", alle leeft., 2, 4.15,
7 en 9.15 u. Luxor: „Contrabande en moord",
18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Studio: „Om
streden huwelijk", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Lido: „The Benny Goodman Story", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. „Mogambo", 18
11, 2, 4.15, 7 en 9.15 u. Roxy: „Het mysterie
van de gouden adelaar", 14 j2. 4.15, 7, 9.15 u.
Rembrandt: „The country girl", 14 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Tarantula!",
18 jaar, 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Frans Hals
museum: avondopenstelling, 8.30 tot 10.30
uur, met oude muziek. Vishal: Marionetten
theater van Feike Boschma, 8.30 uur; kinder
voorstelling, 2.30 uur. Terrein Verenigingsge
bouw, Herenweg, Heemstede: lunapark.
Stadsschouwburg: 8 uur, „Theater" met „Een
nacht vol verwarring". Concertgebouw: 8
uur, Bonte avond m. m. v. Johnny Jordaan,
Cees de lange, Drie Jacksons, Wama's,
Fransky en Annabelle's Co. Zuiderkapel:
10 en 5 uur: Dienst o. d. v. de heer J. Klein
Haneveld, 8 uur: Jeugdsamenkomst. Gebouw
Bakenessergracht 63: 10.30 uur, Wijdings-
dienst Rozekruisersgenootsehap. Gebouw
„Cultura": 10.30 uur, Wijdingsmorgen Ned.
Ver. van Spiritisten „Harmonia".
MAANDAG 23 APRIL
Minerva: „Rhapsody", 14 jaar, 8.15 uur.
Palace: „De twee wezen", alle leeft., 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Luxor: „Contrabande en
moord", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Studio:
„Omtreden huwelijk", 14 jaar, 2.15, 7 en 9.15
uur. Lido: „The Benny Goodman Story", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. „Mogambo', 18
lt., 2, 4.15, 7, 9.15 u. Roxy: „Duel in de nacht",
18 jaar, 2,30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „The
country girl", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Tarantula!", 18 jaar, 2.30, 7 en
9.15 uur. Frans Halsmuseum: avondopenstel
ling, 8.30 tot 10.30 uur, met oude muziek.
Vishal: Marionettentheater van Feike Bosch-
ma, 8.30 uur. Stadsschouwburg: 8.15 uur,
„Theater" met „Familieconflict", Begijnhof
kapel: 8 uur. Interkerkelijke samenkomst.
Zangdienst van 7.30 uur af.
R. K. technische school, Kamperstraat 37:
8 uur, Voorlichtingsavond technisch onder
wijs.
