Op zoek naar het goede souvenir
Geen kitschwel kunst
EEN SPREI
ONZE TUIN- EN KAMERPLANTEN
De Christendoorn
Stijging in maart was in vele
branches van grote omvang
ZATERDAG 12 MEI 1956
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
11
DIT MAKEN WE ZELF
Gedroogde appels
Kampeergerechten, die
snel te bereiden zijn
Rabarber als dessert
Omzetten in midden- en kleinbedrijf
Invloed van de
vroege Paasdagen
Niet ongezien ermee
de keukenkast in!
„De vrouw en haar huis"
bestaat vijftig jaar
Nieuwe industriële
vestigingen
NARE DACEfï?
US&SSSM
Salariëring van
ziekenhuispersoneel
oor
rouw
De toeristen zwermen weer uit over ons land en van alle kanten worden we
geconfronteerd met het souvenir. In de meeste landen en helaas geldt dit
ook voor het onze moet dit artikel veelal met „kitsch" worden betiteld. We
achten ons ontslagen van de plicht voorbeelden te noemen, omdat iedereen
langzamerhand wel weet, dat heel wat souvenirs getuigen van een afschuwe
lijke wansmaak. Natuurlijk zijn er uitzonderingen. Zo is er in de Nieuwe
Spiegelstraat te Amsterdam een winkeltje, waar men zich met veel idealisme
speciaal toelegt op het goede souvenir. Momenteel is er een tentoonstelling
ingericht en we hebben die gelegenheid aangegrepen er eens rond te kijken.
De meeste voorwerpen zijn Nederlands handwerk, wat al uitsluit, dat zij iets
met seriegoed te maken hebben.
ZEKER, POPPEN IN KLEDERDRACHT
zijn hier ook te vinden, maar ze zijn
ware kunstwerkjes met gezichtjes van
vilt en in miniatuur-echt costuum ge
kleed. Moeizaam worden alle materialen
in Staphorst, Volendam, op Marken of
Walcheren bijeengezocht. Dat is niet al
tijd zo eenvoudig. Het Staphorster doek
komt gedeeltelijk uit Frankrijk en Hon
garije en vooral dit laatste land is thans
moeilijk te bereiken. Deze omstandig
heid is er mede de oorzaak van, dat de
Staphorster klederdracht dreigt uit te
sterven.
Des te meer is het op prijs te stellen,
dat men voor het goede souvenir kosten
Allereerst: welke stof zullen we voor
eon sprei kiezen? Er is keus genoeg in
mooie gordijnstoffen. Kiest u vooral een
kleurechte en goed wasbare stof. Voor
een sprei diie niet elke d'ag gevouwen
hoeft te worden, zoals bij het logeerbed,
'kunt u ook een niet te kleine ruit ge
bruiken. Er zijn er in een breedte van
120 cm.
Vervolgens: welke kleur? Dat hangt
voor een belangrijk deel van de ruimte
af en van het licht. In een kleine ruimte
kunt u beter geen effen rood nemen, dat
komt teveel op je af en ook een groot en
bont patroon is uit de boze. In een zon
nige kamer kan de kleur koel zijn b.v.
blauw, groen, zwart en kleine patronen
of bescheiden strepen, terwijl een sprei
iin een sombere kamer juist een vrolijke
noot kan brengen, als u zonnige kleuren
kiest. In een grote ruimte passen grote
patronen beter, als de gordijnen al niet
van een drukke stof zijn.
En tot slot: Welk model? Als u een
divanlbed of iets dergelijks heeft is de
moderne cover, (de lap die je rondom
instopt) ideaal. Goedkoop en gemakke
lijk. Bij een ledikant zijn we aangewe
zen op een strook aan de zijkanten.
noch moeiten spaart om de originele
stoffen te bemachtigen.
Bijzonder fraai is een vrouwtje in
Zeeuws costuum. Ze heeft een fijn pro
fieltje, een sereen kopje boven een ran
ke hals. Zelfs een miniatuur kralenket
ting met slot ontbreekt niet. De voetjes
steken in kleine klompjes. „Het is nog
een hele toer om iemand te vinden, die
ze op maat maakt," horen we. Het
Zeeuwse jongetje heeft een leuke rage
bol van gele pieken.
De charme van deze poppen is, dat ze
alle verschillend zijn, óf in houding óf
in expressie. Ze staan er in die exposi
tieruimte allemaal op een rijtje, groot en
klein, Volendammertjes naast vrouwtjes
uit Hulshorst met de kunstig geplooide
Veluwse mutsen op. Dan is er een aller-
charmantst Urker paartje, tot in de
kleinste details verzorgd.
De poppen worden door verschillende
Nederlandse kunstenaressen vervaar
digd, vandaar ook de grote variatie. Ook
in de vorm van automascottes zijn ze te
verkrijgen. We zagen er zelfs experi
mentele poppen bij in Marker costuum
met gezichten van gedessineerde stof.
Ze hebben iets van marionetten, deze
vrij grote ledepoppen vol expressie,
menselijk en karakteristiek, allerminst
knap van uiterlijk, maar echt. En hoe je
ze ook neerzet, het is altijd goed. Ze
hebben meteen de een of andere actie
houding.
Op wandlapjes van naturelkleurig
linnen zijn figuurtjes in klederdracht
geappliqueerd; dasjes en schorten zitten
er los bovenop, hetgeen de levendigheid
vergroot. De handbedrukte wanddoekjes
en kleedjes, voorzien van klederdrach
ten en binnenhuisjes, lijken ons ook
voorbeelden van goede en niet dure
souvenirs.
IN EEN ANDERE hoek zien we een
ingelijste wandlap met een paar scheve
oude geveltjes erop geappliqueerd. Dan
valt ons oog op een allerliefst houten
draaiorgeltje. Het is geheel met de hand
uit hout gesneden en minutieus beschil
derd. Aan de achterkant zit een spaarpot
een souvenir met een functie! Het is
een klein kunstwerkje en Ina Broerse,
eigenaresse van deze winkel en initia
tiefneemster voor veel Nederlandse
handwerkprodukten zegt ons: „Hier kan
ik bijna geen afstand van doen. Het is
haast jammer, als het verkocht wordt."
Klederdrachtstof, zoals Volendams
schortenbont, is op allerlei manieren
verwerkt: er zijn tassen en kussens,
lopertjes, theemutsen, dekservetten en
vingerdoekjes van gemaakt. En ook kin
derschortjes, volgens het originele
patroon.
Het Friese houtsnijwerk, thans nog
Links: Voorbeeld van Friese volks
kunst. De handgesneden broodplanken,
uitlopend in de traditionele zwanehal-
sen en paardehoofden.
Rechts: Onderzetters. Houtsnijwerk met
volkskunstmotieven uit Friesland.
door boerenjongens uit die provincie
beoefend, is hier ook rijk vertegenwoor
digd. Brood- en koekplanken, meshelf
ten, voorzien van de volkskunstmotieven
als zwanehalzen, paardehoofden en tul
pen. De pompeblêdde uit de Friese vlag,
de ulegot, of Friese knoop, symbool van
de onverbreekbare band van liefde en
trouw, die de bruidegom sneed in de
kerkstoof van de bruid en de vijfhart
vormen dankbare motieven voor houten
onderzetters.
Maakt u er dan niet nog in het midden
een gedofte baan in, die is na de was
beurt niet meer te strijken; naait u er
als het vlak u te breed lijkt liever een
paar gekleurde banden in verschillende
breedten in het midden op.
Bij onderschuif-bedden of als we bij
een kleine behuizing onder het bed
bergplaats moeten maken, is een strook
rondom noodzakelijk.
Voor de berekening van een dergelijke
sprei meet u lengte en breedte van het
bed en doet daar 5 cm bij (voor de dikte
van de dekens). Voor de strook meet u
de hoogte en telt er 5 cm bij voor de
zoom en 4 cm voor het hoofdje. De leng
te van de strook wordt 1,5 maal de om
trek. U stikt het begin en eind van de
strook aan elkaar en eventuele andere
naden en maakt de zoom erin. Als aan
de bovenkant geen zelfkant zit, werkt
u Ook die smail af.
U vouwt het hoofdje om en rijgt dit
vast, nu meet u voor elke zijde 1,5 maal
de lengte af en vouwt daar een plooi,
die komen dus op de hoeken, de overige
ruimte verdeelt u in gelijke plooien. Nu
rijgt u de strook langs de grote lap en
stikt hem 1,5 cm van boven vast.
Als het bed zoals bij ons schetsje met
een lange kant tegen een muur staat
neemt u de strook aan drie kanten,
waarbij u er aan moet denken hem iets
voorbij de hoek te laten eindigen zodat
het niet te zien is dat hij achter niet
doorloopt. Het bovenvlak moet dan wel
van de hele stofbreedte genomen wor
den, anders schiet hij er bij de muur
steeds uit.
Tenslotte maakt u om de kussens slo
pen met drukkers of een ritssluiting aan
de smalle kant in een afstekende kleur.
Euphorbia splendens pleegt men ook wel
de Christusdoorn te noemen. Het is niet
juist, maar die vaam is zo algemeen
De Christusdoorn in bloei.
dat we maar niet zullen proberen ze
weer ongedaan te maken. Er komen
vele klachten over deze plant binnen
en die behelzen voornamelijk: geel blad
en bladval. Laat ik u er even op wijzen
dat niet elke Christusdoorn op een be
paalde tijd haar blaadjes laat vallen,
doch dat dit ook helemaal afhankelijk
is van de plaatselijke omstandigheden
en de behandeling; er is geen vaste tijd
voor op te geven. Soms staat de plant
nog in volle bloei en dan worden de
blaadjes geel en vallen af. Dat is dan
een bewijs dat de plant wat rusten wil
en dat ze dus niet meer bemest mag
worden en ook geen water meer moet
hebben. Na ongeveer zes weken ziet u
dan kleine groene puntjes - de nieuwe
blaadjes - tot ontwikkeling komen. Dat
is het moment dat zo'n plant verpot
moet worden en daarna kan ze weer
een weinig begoten worden. Vergeet
echter niet dat u met een vetplant te
doen hebt en dat ze dus niet zo veel
water nodig heeft als andere planten.
Ze kan best tegen de felle zon, doch
daaraan dient men haar dan langzamer
hand te wennen. In de wintermaanden
kan ze in een normaal verwarmde
woonkamer gekweekt worden. Ze groeit
ook xoel in een wat lagere temperatuur;
hoofdzaak is: ze moet in de ivinter een
lichte standplaats hebben.
G. KROMDIJK.
Heel veel appels worden gedroogd uit
Amerika geëxporteerd. Daartoe worden
ze machinaal geschild, ontdaan van het
klokhuis en in schijfjes (rings) of in
vierels (quarters) gesneden. In Califor-
nië gebruikt men machines die deze drie
bewerkingen: schillen, klokhuis verwij
deren en in schijfjes snijden, tegelijk
kunnen doen. Dit is wel heel economisch
doch de ringen worden daarbij doorge
sneden, verliezen hun stevigheid en
lijden van het verpakken.
Tegenwoordig gebeurt het schillen ook
wel chemisch met behulp van bijtende
natron, die een natmaker bevat, met een
heel geleerd woord aangeduid als gesul-
foneerde alkylaryl verbinding, die zorgt,
dat de loog over de gehele appelopper
vlakte verspreid wordt. Na enkele se
conden laat de schil los, kan er met
koud water worden afgewassen en ter
verwijdering van de loogresten krijgen
de appels daarna een behandeling met
een verdunde citroenzuuroplossing. Op
die wijze ontstaat slechts 4% afval en
anders 10 Om kleuring te voorkomen
worden de geschilde appels in zout
water of een soda-oplossing gedompeld,
dan volgt het snijden in ringen of vierels
waarna ze gedroogd worden.
Dit laatste kan in de zon geschieden
(sundried) of kunstmatig in ovens (eva
porated) d.w.z. het water verdampt.
Door zwaveling wordt de mooie witte
kleur verkregen en schimmels en bacte
riën gedood. Er bestaan twee soorten
gedroogde appelen, n.l. „boerenpack" en
„recleaned". De eerste zijn eenmaal en
de laatste tweemaal gezwaveld, dus veel
mooier en blanker op het oog, maar ook
zuurder geworden door deze behande
ling. De Amerikanen geven de voorkeur
aan de boerenpack, die dus zachtzuur
zijn; bij ons let men meer op het fraaie
uiterlijk en neemt men de zuurdere
smaak blijkbaar voor lief. Dan is er nog
een derde soort, de screenings, dat zijn
de kleine stukjes, dus afval, die bij het
sorteren overblijven.
Men onderscheidt grootte en kwali
teitsverschillen. Deze worden op de ver
pakking aangeduid als: extra choice,
choice, standard en ungraded. Dit laatste
wil zeggen van alles door elkaar. De
eerste soort is de beste kwaliteit. Ver
der komt er op de kistjes nog bij te
staan of ze evaporated of sundried zijn.
Die opschriften zijn dus voor de consu
ment van veel belang.
De grote afleveringen beginnen in
oktober en 5 k 6 weken later komen zij
via het Panamakanaal in ons land aan.
Soms echter worden de eerste gedroogde
appelen reeds in juli en augustus aan
geboden. Deze zijn nog niet tot volle
rijpheid gekomen, zij zijn klein van stuk
en ofschoon gezwaveld, hebben zij iets
van hun groenachtig-onrijpe kleur be
houden.
Een charmant Volendams paartje tegen
een achtergrond van Volendammer stof.
Uit Hindelopen komen de houten
lepeldozen, rekken en lepels, die hier
zijn tentoongesteld naast Zeeuwse hou
ten messen,kunstig besneden met koren
aren en paarden voor de ploeg.Sieraden,
gesmeed van metaal, zoals broches, die
uit een paar oude geveltjes bestaan of
een gestyleerde molen doen het ook
goed.
Terschelling ontbreekt evenmin. Hier
vandaan komt het zeemanshandwerk:
van touw gevlochten prullemanden, tas
sen en onderzetters in helle, frisse
kleuren.
WE HEBBEN SLECHTS een greep
gedaan uit deze collectie zeer persoon
lijk werk, dat niet alleen toeristen aan
trekt, maar tevens geschikt is als ge
schenk voor vrienden of familie in het
buitenland. Wat de eerste categorie be
treft: „Ik heb hier op één dag eens een
Portugees, een Deen, een Fransman, een
Canadees en een Pakistaan gehad. Ook
Amerikanen komen vaak," zegt Ina
Broerse. Ze heeft haar levensideaal be
reikt, want al van haar vijftiende jaar
af droomde ze van een winkeltje met
mooie dingen. Nu kan ze dit ideaal vol
ledig volgen en bovendien een gezonde
invloed uitoefenen op de Nederlandse
handwerkkunst.
TINEKE RAAT.
Nu de koude en schrale voorjaarswind
ons verlaten heeft, zullen de kampeer
ders hun tenten te voorschijn halen en
er op uit trekken om zoveel mogelijk
van buitenlucht en natuurschoon te
gaan genieten. Maar de buitenlucht
maakt hongerig en er moet dus niet
alleen van de natuur genoten worden,
maar ook van een flinke stevige maal
tijd.
Waarbij komt dat deze maaltijd ook
weer niet teveel tijd en aandacht mag
vragen wat de bereiding betreft. Lang
niet alle gerechten zijn daarom geschikt
om tijdens kamperen klaar te maken.
Wij nemen aan, dat u weet wat u tijdens
zo'n kampeertocht aan keukenmateriaal
mee moet nemen. We houden ons hier
dus alleen bezig met datgene wat de
maag moet vullen. De hieronder vol
gende menu's kunnen natuurlijk uitge
breid worden, maar noodzakelijk is dit
zeker niet.
1. Rijst met lever en tomaten, yoghurt.
2. Stamppot van rauwe groente, verse
vruchten.
3. Rauwe groentensla met hardgekookte
eieren en macaroni, drie in de pan.
4. Bruine bonen, sla, rookworst, karne-
melksepap.
5 Gebakken aardappelen, koude ge
kookte bloemkool met mayonnaise,
griesmeelpap.
Rijst met lever en tomaten. Kook droge
rijst. Neem per persoon een plak lever
van 75 gram en bak deze in boter of
margarine mooi bruin en juist gaar.
Maak zeer weinig jus. Snijd de tomaten
in dikke plakken en bak deze ook snel
aan beide kanten bruin. Desgewenst kan
men ze eerst door wat bloem halen. De
tomaten zijn wel zo vochtig dat we met
zeer weinig jus kunnen volstaan.
Rauwe groentensla met eieren en
macaroni. Kook per persoon 1 of 2 eieren
hard (8 a 10 min.) Maak de groentensla
b.v. van rauw geraspte worteltjes, spi
nazie of andijvie, kropsla, radijsjes, ge
kookte bieten. Alles afhankelijk van wat
een bepaalde tijd op dat moment op
levert. Maak de sla aan met olie en
citroensap of met een slasaus of mayon
naise. Kook macaroni in ruim water met
een of twee bouillonblokjes gaar.
In menu 4 kan men de rookworst het
laatste half uur meekoken op de bruine
bonen. De bonen zullen dan ook extra
lekker smaken. Heeft men bonen over
dan kan daar de volgende dag een ste
vige soep van gemaakt worden door er
wat blokjes gesneden aardappelen in
mee te koken. De soep verder op smaak
afmaken met blokjes, een uitje etc.
Koude bloemkool met mayonnaise.
Kook een bloemkool in zijn geheel gaar
en laat hem afkoelen. Zorg dat de kool
goed gaar is, omdat hij na afkoeling
wat vaster wordt. Leg de kool in een
slaschaal en bedek hem met mayonnaise.
U zult zien dat dit een voortreffelijk
gerecht is, wat het ook thuis op warme
zomerdagen goed doet.
Rijstpudding met slagroom en rabarber-
compöte. i/2 1 melk, 75 gr rijst, 60 gr. suiker,
vanillesuiker, 1/8 1 slagroom. 3 blaadjes ge
latine, zout, 500 gr. rabarber, suiker, aard
appelmeel.
De rijst gaar koken in de melk. De rijst
moet zeer gaar zijn, daar de korrels in een
koude pudding gauw hard lijken. Vanille
suiker toevoegen en de geweekte gelatine in
de warme rijst oplossen. De slagroom met
wat suiker stijfkloppen. De rijst af laten
koelen en wanneer ze koud is voorzichtig
door de slagroom omscheppen. Vindt men
slagroom te machtig dan kan men ook twee
eiwitten nemen. De rijst hoeft dan niet eerst
af te koelen. De massa in een met koud wa
ter omgespoelde puddingvorm doen en de
pudding stijf laten worden. De pudding ke
ren en geven met. rabarbercompóte.
ADVERTENTIE
Nergens bent U zó echt
met vacantie als in
ZWITSERLAND
Kijk uit het venster van Uw hotel
kamer en U ziet: kleine witte bootjes
op een rimpelloos watervlak....
vriendelijk glooiende hellingen....
majestueuze gebergten.... Dót is
vacantie in Zwitserland.
het land van de blauwe meren
Feest 'm Zwitserland
50 jaar Simplon-tunnel 150 jaar Simplon-pasweg
Inlichtingen, prospectussen en vacantlekrant „naorZwltseriand",
bij de erkende reisbureaus en het NATIONAAL ZWITSERS
VERKEERSBUREAU, Koningsplein 11, Amsterdam, Tel. 31400
Uit de gegevens, welke door het Econo
misch instituut voor de Middenstand zijn
gepubliceerd betreffende het omzetverloop
in het midden- en kleinbedrijf gedurende
Maart kan worden afgeleid dat niet alleen
in alle branches ten opzichte van Maart
1955 een toeneming van de geldomzet kon
worden waargenomen, maar dat deze om-
zetvermeerdering bovendien in het meren
deel der branches van grote omvang was.
De vergelijking met maart 1955 geeft
echter een geflatteerd beeld van de omzet
ontwikkeling in maart van dat jaaar. De
Paasdagen in 1956 vielen vroeg in het
jaar, namelijk op 1 en 2 April, waardoor
de met deze feestdagen verbandhoudende
omzet geheel ten goede kwam aan die in
maart. In 1955 Vielen de Paasdagen pas op
10 en 11 april zodat dus de Paasverkopen
vrijwel geheel in de april-cijfers tot uit
drukking kwamen. Bovendien telde maart
1956 vijf zaterdagen, tegen maart 1955
slechts vier. Daarnaast moet nog worden
opgemerkt, dat tengevolge van de strenge
koude in Februari van dit jaar een deel
van het publiek zijn aankopen heeft uitge
steld, hetgeen de omzet in maart in enkele
branches mede deed stijgen.
In alle branches, die tot de voedings-
middensector behoren, werd in maart
ten opzichte van maart 1955 een aanzien
lijke toeneming van de geldomzet geno
teerd. Het geringst was deze stijging bij het
kruideniersbedrijf, namelijk 16 percent,
terwijl daax-entegen, mede tengevolge van
prijsstijgingen, de grootste omzetvermeer-
ADVERTENTIE
Met simpelweg vragen om
MAÏZENA DURYEA bent U
er niet. Soms niet. Want het
kan gebeuren dat U dan met
iets anders thuis komt, dwars
tegen Uw wensen in. En dan
liggen teleurstellingen op de
loer. Want 't welslagen van Uw
maaltijd valt of staat met 't
bindmiddel dat U voor Uw
groenten, soepen en sausen
gebruikt. Neem daarom nooit
met minder genoegen.
MAÏZENA DURYEA moet het
zijn. U moet echter niet alleen
DURYEA vragen, maar ook
toezien dat U 't krijgt En
waarom zoudt U met minder
tevreden zijn 1
Oudste vrouwenblad in Nederland
„Vijftig jaar is heel weinig voor een
kathedraal, maar heel veel voor 'n vrouw",
moet de vrouw van Metternich eens ge
zegd hebben. Voor een vrouwenblad is
vijftig jaar dan stellig een bijzonder hoge
leeftijd, welke niettemin het oudste vrou
wenblad in ons land, „De vrouw en haar
Huis", thans heeft bereikt. Dit vrouwen
blad, een uitgave van Van Holkema
Warendorf N.V. in Amsterdam, wordt door
de uitgever „het toonaangevende geïl
lustreerde maandblad met inhoud van blij
vende waarde voor de ontwikkelde Neder
landse vrouw" genoemd en men kan dit
waarlijk geen grootspraak noemen.
Ina van der Beugel heeft in het mei
(jubileum)nummer van „De vrouw en
haar huis" een schets gegeven van de beide
hoofdredactrices van dit blad, tot welks
medewerksters jarenlang Top Naeff be-
hoorde: Elis M. Rogge, dochter van een
Amsterdams hoogleraar, oprichtster van
het blad, waaraan zij drieëndertig jaar met
volle toewijding werkte en mejuffrouw
M. G. Schenk, doctoi-anda in de Neder
landse letteren, die haar taak in 1939 over
nam. Twee vrouwen, die hoe kan het
ook anders een duidelijk stempel op dit
zeker niet te academische blad hebben ge
drukt: Elis Rogge, die via haar blad steeds
de moderne eisen van de toenmaals mo
derne vrouwen heeft geformuleerd, dra.
Schenk, die naast de oude lezerskring een
jongere generatie voor het blad wist te
winnen.
Dat er in vijftig jaar, ook in een vrou
wenblad, veel veranderen kan, blijkt uit
een beschouwing in dit herdenkingsnum
mer over de vorm en afwerking van de
advei-tenties, die in de vijftig jaai-gangen
van „De vrouw en haar huis" een plaatsje
hebben gekregen: er is een hemelsbreed
verschil tussen de annonces van jaren her
met meestal een vrij onduidelijke tekst en
die van nu, waarbij vaak de afbeelding
het moet „doen".
Er is meer interessante lectuur in dit
nummer te vinden. Behalve de bijdragen
over mode, handwerken, binnenarchitec
tuur, tuinieren en het al of niet fijnere
keukenwerk fundamentele rubrieKen
voor elk vrouwenblad treft men er on
der meer een reportage van Ella Goldstein
over het werk van de beeldhouwster Ka-
tinka Schouten in aan, 'n gedicht van Johan
Daisne en een artikel gewijd aan het Huis
ten Bosch, waar Koningin Juliana in juni
de Groothertogin van Luxemburg zal ont
vangen.
dering (29 percent) werd behaald in het
slagersbedrijf. In de detailhandel in aard
appelen, groenten en fruit en in het bak
kersbedrijf kon een omzetstijging met 19
percent worden geboekt en in de melk- en
zuivelzaken, mede door de grote verkoop
van eieren voor Pasen, met 27 percent.
In de duurzame consumptiegoederen-
sector was de omzetverbetering in maart
1956 ten opzichte van maart 1955 uitzon
derlijk groot. Voor de detailhandel in
schoeisel, namelijk niet minder dan 59 per
cent. De Paasverkopen zijn ieder jaar voor
deze branche belangrijk, zodat hier het ver
schil in de Paasdata in 1955 en 1956 wel
van zeer groot belang is geweest.
De detailhandel van textiel zag de geld
omzet in maart met 28 percent toenemen,
die in huishoudelijke artikelen met 17 per
cent en die in meubelen met 16 percent..
Voor de boekhandel, waar ook in Maart
de invloed van de boekenweek nog waar
neembaar was, werd ten opzichte van
maart 1955 een stijging behaald van 15
percent. Relatief gering was de omzetver-
meerdering in de kantoorboekhandel, na
melijk 6 percent.
Wat betreft de genotmiddelen kon wor
den geconstateerd, dat de omzet ten opzich
te maart 1955 zeer gunstig was voor de de
tailhandel in alcoholhoudende en alcohol
vrije dranken en voor de banketbakkerij.
De toeneming van de omzet bedroeg voor
deze branches respectievelijk 25 en 31 per
cent. In tabaksfabrikaten werd in maart 12
percent meer in geld omgezet dan in de
overeenkomstige maand van 1955.
Wox-dt de omzet in maart vergeleken mêt
die in februari dan blijkt dat de omzet
eveneens voor alle genoemde branches is
gestegen. De hierop betrekking hebbende
stijgingspercentages liepen sterk uiteen.
Deze varieerden in de voedingsmiddelen
branches van 16 percent voor het kruide
niersbedrijf tot 21 percent voor de detail
handel in aardappelen, groenten en fruit,
in de zaken in duurzame consumptiegoede
ren van 8 percent voor de boekhandel tot
niet minder dan 66 percent voor de detail
handel in textielwaren. In de genotmidde
lensector wei-d het hoogste stijgingsper
centage behaald in de banketbakkerij (36)
en het laagste in de detailhandel in tabaks
fabrikaten (12).
Sinds 1954 stelt het Centraal Bureau
voor de Statistiek een overzicht samen
van het aantal bedrijven dat in het afge
lopen kalenderjaar in werking werd ge
steld. Deze gegevens hebben betrekking
zowel op nieuw gevestigde ondernemingen
met tenminste tien personen, als op nieu
we vestigingen van reeds langere tijd be
staande ondernemingen. Het bouwbedrijf
en het ambacht zijn in dit overzicht niet
opgenomen.
De totale personeelsbezetting van de in
de algemene industriestatistiek opgenomen
ondernemingen steeg het vorige jaar met
ongeveer 13.000 personen. Ongeveer een
derde deel van deze uitbreiding werd in
beslag genomen door de in 1955 in werking
gestelde vestigingen.
Totaal zijn in 1955 99 vestigingen inwer
king gesteld met een personeelsbezetting
van 4.472 man. De metaalindustrie nam
het grootste deel voor haar rekening, te
weten 37 vestigingen met 2.393 personen.
De confectieindustrie kwam op de tweede
plaats met 23 vestigingen en 941 personen.
Van de 78 in 1953 in werking gestelde ves
tigingen waren er eind 1955 reeds 10 ge
liquideerd. Van de 86 nieuwe vestigingen
in 1954 bedroeg het aantal liquidaties 5.
ADVERTENTIE
Minister Suurhoff heeft geantwoord op
vragen van het Tweede Kamerlid de heer
Van de Wetering over'de salariëring van
het ziekenhuispersoneel. De heer Van de
Wetering had gevraagd, of de minister niet
van oordeel is, dat de bestaande gelijk
stelling in de salariëring van het personeel
in particuliere en in overheidsziekenhuizen
behouden dient te blijven en het derhalve
gewenst is, dat dezelfde uitkeringen en toe
slagen ook aan het personeel van de par
ticuliere ziekenhuizen wordt toegekend.
In zijn antwoord zegt minister Suurhoff,
dat voor de particuliere ziekenhuizen de
verantwoordelijkheid voor de vaststelling
der salarissen van het verplegend personeel
in de eerste plaats berust bij de besturen
dier inrichtingen, waarbij uiteraard overleg
wordt gepleegd met de personeelsorganisa
ties. Dit overleg is thans gaande. Zodra de
besturen tot voorstellen zijn gekomen en
het College van Rijksbemiddelaars daar
over een beslissing heeft genomen, zullen
de ziekenhuisbesturen zich tot de minister
van Economische Zaken moeten wenden
om toestemming voor een eventuele com
penserende tariefsverhoging.
K.A.B. heeft 400.000 leden. De Katho
lieke Arbeiders Beweging heeft de 400.000
leden bereikt. De aktie om de 400.000 leden
te bereiken werd ondersteund met 2% mil
joen pamfletten, 830.000 folders. 90.000 affi
ches, 196.000 propagandakranten, bioscoop
reclame in 100 biosconen, radio-uitzendingen
en cabaretvoorstellingen.
