Openbaar debat over doorbraak
in overvolle Hoofddorpse Beurs
Zie Boven
TAXI 18000
Afscheid van avondster Venus
Gereformeerden huldigden een
geliefd predikant, ds. L. Hoorweg
Handels „Judas Maccabaeus"
door De Stem des Volks
<^Brieven aan de redactie
Christenen tegenover elkaar
Kamerlid J. H. Scheps (P.v.d.A.)
contra D. J. Brouwer Pzn (A.R.)
PASTORAAL JUBILEUM
WOENSDAG 16 MEI 1956
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
7
Examens
Heemsteedse schooljeugd
doet verkeersexamen
Alle soorten autoraces in
Oostenrijk verboden
KRUISSTRAAT 33 - HAARLEM - TEL. 1 5 5 0 7
B. v. d. Putten binnenkort
25 jaar actief voetballer
Examens
Hoofdbedrijfschappen
voor detailhandel
en ambachten
Bankbiljettencirculatie
nog op hoog niveau
,,Dit debat is niet geweest om elkaar als
partijen stemmen te ontfutselen, maar om
de. zaken betreffende de doorbraak van
beide zijden eens duidelijk te stellen", zo
zei wethouder J. A. Oudheusden dinsdag
avond aan het slot van een openbaar debat
tussen het kamerlid J. H. Scheps, voorzit
ter van de Protestants Christelijke Werk
gemeenschap in de Partij van de Arbeid,
en zijn Antirevolutionaire opponent, de
beer D. J. Brouwer Pzoon, hoofd van de
christelijke school te Oegstgeest in „De
Beurs" te Hoofddorp. In de toon van de
beide debaters was overigens het verkie
zingsklimaat duidelijk te merken en het
moet. gezegd worden, dat de jonge „ama
teur" Brouwer, zoals hij zichzelf noemde,
tegenover de doorgewinterde parlementa
riër Scheps geen eenvoudige taak had.
De eerste opende het debat met een
overzicht te geven van de talrijke gods
dienstige stromen in ons land, die overi
gens niets afdoen van het feit dat het
Nederlandse volkskarakter geworteld is in
het „Christelijk en humanistisch door
aderd" denken. De P.v.d.A. is een partij,
die, uitgaande van deze algemene geeste
lijke verworvenheden de meeste stromin
gen in zich omvat en daartegenover staat
volgens spreker het verschijnsel van zes
kerkelijke partijen, die overigens in ver
schillende mate ruimte laten voor kerke
lijke verschillen. Zo achtte hij de Anti-
Revolutionairen ten aanzien van de ker
kelijke richtingen ook een doorbraakpar
tij, omdat zij zich niet, zoals bijvoorbeeld
het Gereformeerd Politiek Verbond bindt
aan één bepaalde kerkelijke confessie. De
opzet van de P.v.d.A. is echter, naar hij
zeide. aanzienlijk breder omdat zij primo
alle mensen met een zeer bepaald ideaal
van sociale gerechtigheid bindt, die echter
wat hun godsdienstige of niet-godsdien-
stige overtuiging aangaat, sterk uiteenlo
pen. De zwakte van de, wat hij noemde de
kerkelijke partijen, ligt volgens hem hierin,
dat zij het Woord van God tot hun basis
proclameren, maar juist onderling grote
verschillen van inzicht vertonen, waar het
in concrete situaties om de toepassing van
dat door hen allen aanvaarde richtsnoer
gaat.
Hij achtte de A.R. hoogmoedig, wanneer
zij zich, zoals onlangs ergens in ons land
gebeurde, proclameert tot „de partij van
de levende God". „Dat voel ik als een reeks
zware vloeken", zo betoogde hij, waarna
hij de aandacht vestigde op, wat volgens
hem de verdienste is van het hervormde
synodale schrijven, namelijk dat zij de
A.R. van dit hoge voetstuk afhaalt en neer
zet als een politieke partij te midden van
andere politieke partijen. „De kracht van
het Evangelie ligt naar het inzicht van
mijn geestverwanten in de P.v.d.A. en mij.
niet in de binding van een bepaalde partij,
maar in de vrije werking ervan".
Bestaansrecht ontkend.
De heer Brouwer betoogde dat zijn voor
naamste bezwaar tegen de doorbraak-op-
vatting is, dat deze het bestaansrecht van
Christelijke partijformatie ontkent. Als
partijformatie geen zaak des geloofs is,
dan moet de A.R. partij ontbonden worden.
Er is echter geen enkel terrein van het
leven waarover Christus Zijn gezag niet
uitoefent, ook niet het politieke. Daarom
hebben christenmensen ook op het politieke
terrein een eigen roeping, die gegrond is
op Gods Woord.
Wanneer zij die niet gezamenlijk volgen,
dan betekent dat ongehoorzaamheid aan de
zaak van het Christendom. De propagan
disten van de doorbraak kunnen nu wel
stellen dat ook de mening van christenen
in de P.v.d.A. op prijs gesteld wordt, maar
wanneer dat tevens het geval is met de
mening van humanisten en nihilisten, het
geen resulteert in een soort grootste ge
mene deler, dan moet het toch belijders
van Christus niet kwalijk genomen wor
den dat zij daaraan niet meedoen.
„Wanneer wij willen vasthouden aan
het Woord van God als norm ook voor
het politieke leven, dan moet men dat
niet zo vereenvoudigen, als zouden wij
voor de ene situatie Openbaringen 4
en voor de andere Exodus 12 kunnen
opslaan. Maar wel kunnen wij uit de
Bijbel de grote levenslijnen, die God
voor de mens heeft uitgestippeld, dui
delijk afleiden.
Zo lezen wij er voor het Staatskundig
leven zeer duidelijk in dat de overheid
regeert bij de gratie Gods, dat zij Gods
dienaresse op aarde is en het zwaard
niet tevergeefs draagt, dat het huwe
lijk een heilige instelling van God is,
dat de arbeider zijn loon waard is en
dat leven en eigendom recht hebben op
bescherming. Wij lezen dat zo duidelijk,
dat het accepteren ervan of het schip
peren ermee een zaak is van geloof of
ongeloof". Het bevreemdde deze spre
ker voorts dat de mensen van ver
schillende geloofsovertuigingen die zich
vrijelijk in de P.v.d.A. zeggen te kunnen
aaneensluiten daarin toch in diverse
werkgemeenschappen weer „hun eigen
schotjes oprichten".
Na een pauze van een half uur hernam
de heer Scheps het woord, die er de aan
dacht op vestigde, dat juist met betrek
king tot enige belangrijke richtlijnen, wel
ke de confessionele partijen aan de Bijbel
zeggen te ontlenen er toch grote omme
zwaaien hebben plaatsgevonden. Als voor
beelden daarvan noemde hij de opvattin
gen over het vrouwenkiesrecht, over de
aanpassingspolitiek van Colijn, over het
subsidievraagstuk en over het recht tot
staking dat thans ook door het C.N.V. als
uiterste consequentie wordt aanvaard. De
oorzaak daarvan is volgens hem toch steeds
weer geweest dat men zich vastbindt aan
al te strakke formules, die in de eerste
plaats gegrond zijn op eigen tijdelijke in
zichten en niet op de boventijdse eisen van
Christus. Hij achtte dit een vereenzelvi
ging met het Goddelijke, die volkomen
ongerechtvaardigd is wanneer men de nie
tigheid van de mens tegenover God over
weegt. Dit laatste achtte de heer Brou
wer onjuist, omdat het juist Christus is
geweest, die de mens uit deze nietigheid
heeft opgetrokken tot het kindschap Gods.
Daarmee heeft hij hen tot een hoge taak
geroepen, ook op politiek terrein en die
taak kan men niet gaan relativeren door
te wijzen op Gods almacht. Dat ook de so
cialisten de taak van de mens niet zo rela
tief zien achtte hij bewezen door aan aller
lei wetten de namen van hun regeerders
te geven zoals bij de Noodwet-Drees en
de wet-Suurhoff. Dit pareerde de heer
Scheps later door te wijzen op het onder
schrift in een A.R. blad onder een foto van
minister Algera „Minister Algera - Delta
plan". In hun replieken en duplieken be
toogden beide debaters het te betreuren
dat de een niet op de kernpunten van
het betoog van de ander was ingegaan,
maar dat is nu eenmaal het euvel van zo
vele van dergelijke openbare debatten. Dit
neemt overigens niet weg, dat dit duel bij
zonder boeiend was en met een zichtbare
spanning door de zeer vele aanwezigen
van beide partijen gevolgd werd. Het voor
zitterschap berustte telkens wanneer de
antirevolutionair het woord voerde bij de
P.v.d.A.-wethouder Oudheusden en bij de
A.R.-wethouder dr. A. Brouwer, wanneer
de socialist zich tot de menigte richtte. De
grote politieke spleet in de overvolle
Beurszaal werd aan het einde van de
avond overbrugd door het gezamenlijk zin
gen van het Wilhelmus.
Haarlem. Voor het diploma A voor zieken
verpleging zijn geslaagd in het St. Elisabeth's
of Grote Gasthuis te Haarlem: E. Ehnle, H.
M. de Graaff, Th. M. Huiting, L. Chr. Keers,
N. Knebel, G. B. D. Kost, J. H. Lion Cachet,
A. F. Möhringer, J. J. Müller, Koning. A.
S. E. Pahud de Mortanges, H. Strop, T. C.
Toxopeus, D. v. d. Veen, W. S. Verbaan.
ADVERTENTIE
Edelvormcostuums 98.- tot ƒ158.-
In Heemstede werd dinsdag begonnen met
het praktische gedeelte van de jaarlijkse
verkeersexamens, waaraan ruim vijfhonderd
leerlingen voor de vijfde klassen der Heem-
steedse scholen zullen deelnemen; alsmede
de nu zesde-klassers, die verleden jaar voor
het diploma zijn gezakt. In tegenstelling tot
andere gemeenten, waar deze examens uit
sluitend onder zesde-klasse leerlingen gehou
den worden, heeft men in Heemstede hier
voor een „jongere lichting" uitgekozen, ten
einde de niet-geslaagden In hun volgend
schooljaar alsnog de gelegenheid te bieden
het verkeersdiploma in hun bezit te krijgen.
Deze examens staan onder leiding van de
hoofdagent van politie P. Keur, die hierbij
door zes andere leden van het korps wordt
geassisteerd.
De kinderen hebben het theoretische ge
deelte van het examen reeds in maart af
gelegd. Zij ontvingen hiervoor een lijst met
tweeëntwintig getekende verkeersproblemen,
waarvoor zij de juiste oplossing moesten ge
ven. Hierbij was het maken van zes fouten
toegestaan; met meer dan dit aantal werden
zij voor deelneming aan het praktische ge
deelte uitgesloten.
Voor dit praktische gedeelte, dat dinsdag
is begonnen en woensdag en donderdag
wordt voortgeezt, moeten de deelnemers
zich als wielrijders en voetgangers begeven
over een traject, dat is gelegen in de om
geving van het Raadhuisplein, waarbij op
het kruispunt Camplaan—Valkenburgerlaan
tijdelijk een verkeersagent werd geposteerd.
Hier wordt door de waarnemers vooral gelet
op hun reacties op de door deze agent ge
geven tekens, die voor dit examen tevens
als voornaamste punt van waardering gel
den. Overigens bevat het examen nog twaalf
andere punten, die bepalend zijn voor het
verkeer en een goed weggebruik.- Bij het
praktische gedeelte is het maken van twee
verkeersfouten nog toegestaan, zodat de leer
lingen bij een totaal van acht fouten het ver
keersdiploma hebben behaald. Bij het over
schrijden van dit aantal zullen zij worden
afgewezen en het volgend jaar opnieuw de
gelegenheid krijgen het begeerde diploma te
verwerven. Hebben zij evenwel het prakti
sche en het theoretische gedeelte zonder fou
ten afgelegd, dan zullen zij bovendien als
onderscheiding het verkeersinsigne ontvan
gen. De diploma's en verkeersinsignes zullen
vrijdagmiddag 25 mei op een speciale bij
eenkomst in het Minerva Theater waarschijn
lijk worden uitgereikt door de burgemeester
van Heemstede, mr. A. G. A. ridder van
Rappard. Deze middag wordt verder bij
gewoond door de verkeerscommissie met
haar voorzitter: de hoofd-inspecteur van
politie A. Berewtsen. Zoals gewoonlijk wordt
hierbij tevens een filmvoorstelling gegeven,
waarbij een versnapering zal worden uit
gereikt.
Over de resultaten van de eerste dag kon
den nog geen juiste cijfers worden verstrekt.
„Een heel goede indruk" was het enige com
mentaar, dat gegeven werd.
Het opperste Nationale Sport Comité heeft
alle autoraces in Oostenrijk verboden, zowel
op banen als op wegen. Met het oog op het
toenemend aantal ongelukken bij dergelijke
races is deze maatregel genomen „totdat een
baan azl zijn aangelegd die aan de eisen
voldoet".
Klimproeven in de bergen zijn toegestaan,
maar slechts op voor het publiek afgesloten
wegen en met de bepaling dat de wagens
met zulke tussenpozen zullen starten dat de
een de ander niet kan inhalen.
Het comité heeft geen bevoegdheid om
races te doen staken, maar het heeft ver
klaard dat ieder, die er aan deelneemh uit
gesloten zal worden van alle internationale
sportgebeurtenissen. Het ver vod heeft geen
betrekking op motorwedstrijden.
SIR MAX BEERBOIIM ZEER ERNSTIG
ZIEK
RAPALLO (United Press) De beken
de Engelse schrijver Sir Max Beerbohm
ligt zeer ernstig ziek in een kliniek in Ra-
pallo. Zijn toestand is niet hoopgevend vol
gens de behandelende geneesheer. Beer
bohm is 82 jaar oud en bekend door een
aantal romans, zijn karikaturen, humoris
tische beschouwingen en toneelcritieken.
Rooskleurig. Op een nationaal concours
van boerenhof- en Tyrolerkapellen, gehou
den te Gemert op 13 mei heeft de kapel „De
Alpenroos" uit Haarlem onder leiding van
Jos Witjes twee eerste prijzen behaald en
wel in de eerste afdeling instrumentaal met
320 punten; in de tweede afdeling vocaal en
dans met 388 punten en lof van de jury.
Venus schittert momen
teel bijzonder helder,
maar haar grootste hel
derheid (op 16 mei) is
meteen de voorbode van
haar afscheid als avond
ster, want over een paar
weken zal zij uit ons ge
zicht zijn verdwenen.
Van half april af, toen
zij de halve-maangestal-
te vertoonde („Eerste
Kwartieris zij dage
lijks de zon een klein
eindje genaderd. Wij zien
Venus momenteel zoals
wij een motorrenner zien
die een nagenoeg cirkel
rond circuit berijdt ter-
wijl wij als toeschouwer
(langzamer) in dezelfde
richting als hij langs de
buitenrand van die baan
schuwen.
De renner nadert ons
(haalt ons in) van links
en zal straks vlak langs
ons heen schieten. Tot
nu toe hebben wij hem
steeds groter zien wor
den, terwijl de richting
waarin wij hem zagen
niet sterk veranderde.
Maar op het moment
dat hij ons passeert zal
de snelheid groot blijken
te zijn.
Venus (35 kilometer per
seconde) zal de aarde (30
kilometer per seconde)
inhalen op 22 juni. Op
die dag staat zij dus
recht tussen zon en aar
de. Maar al voor die tijd
zullen wij haar schijnsel
moeten missen: zij keert
ons immers steeds meer
van haar donkere zijde
toe en bovendien gaat
het steeds smaller wor
dende sikkeltje licht
langzamerhand verloren
in de schemering door
dat Venus dan al in de
zelfde hemelstreek staat
als de zon.
Intussen is tussen 12
april en 16 mei Venus
geslonken in de breed
te en gegroeid in de
lengte. Haar halve
maangestalte van vijf
weken geleden heeft als
gevolg van de verander
de stand in de ruimte
plaats gemaakt voor on
geveer die van de sikkel
die op bijgaande foto
staat afgebeeld, maar de
middellijn van de Ve-
nus-schijf is aanmerke
lijk groter geworden, zo
als het beeld van de na
derende motorrenner
groter wordt.
Daardoor zien wij Venus
momenteel zo helder.
G. v. W.
In de Gereformeerde Wilhelminakerk
aan de Gedempte Oude Gracht is dinsdag
avond de aandacht gevestigd op ds. L.
Hoorweg, want de Gereformeerde Kerk
van Haarlem-Zuid vierde op een hartelijke
wijze het feit dat haar predikant in deze
gemeente gedurende vijfentwintig jaar zijn
ambt mocht uitoefenen. Er waren verschei
dene predikanten uit de omgeving aanwe
zig en ook de belangstelling van de ge
meenteleden voor deze samenkomst was
bijzonder groot.
Nadat ds. Hoorweg en zijn familieleden
het kerkgebouw waren binnengeleid, werd
ADVERTENTIE
GEN. CRONJéSTRAAT la-lb
TEL. 16045
De Haarlemse arbeiderszangvereniging
„De Stem des Volks" heeft dinsdagavond
op haar jaarlijkse grote uitvoering haar
krachten aan Handels bevrijdingsoratorium
„Judas Maccabaeus" gewijd. Medewerking
werd verleend door een solistenkwartet,
bestaande uit Corry Bijster, Leni Henning,
Leo Larsen en Herman Schey, benevens
door het Noordhollands Philharmonisch
Orkest, de organist Simon C. Jansen en
Jaap Spigt, clavecimbel. Het geheel stond
onder leiding van Dick Dekker, die met
deze onderneming een niet geringe verant
woordelijkheid op zich genomen had. Over
ADVERTENTIE
Aan het eind van deze maand is er feest
bij de R.K. Sportvereniging „D.S.O." te
Vijfhuizen. Het is een kwart eeuw geleden
dat de heer Ben van der Putten lid werd
van de vereniging. Ben van der Putten
werd in mei 1931 lid van de toentertijd nog
beslaande voetbalvereniging V.F.C. te
Vijfhuizen.
Na een jaar zegde hij „Vijfhuizen Foot
ball Club" vaarwel en werd lid van D.S.O.,
dat toen was opgericht. Thans is de heer
Van der Putten aanvoerder van „het twee
de", dat bov.en aan de ranglijst staat.
Niet. alleen als actief speler, maar ook op
andere wijze maakt de jubilaris zich voor
zijn club verdienstelijk. Zo is het onder
meer zijn taak het terrein te verzorgen enz.
De viering zal geschieden op 27 mei
tijdens een thuiswedstrijd.
(Verkort weergegeven)
Gelijk recht. Met grote verbazing heb
ik kennis genomen van uw verslag van de
rechtszaak betreffende een verkeersover
treding tegen de rechter plaatsvervanger
mr. S. uit Alkmaar, waarbij ik mij ver oor-
'oof nog even het volgende uit uw bericht
aan te halen:
„De ambtenaar van het O.M., mr. H. La
gerwaard, wilde er in zijn eis rekening
mee houden, dat het feit inmiddels een jaar
geleden geschied is en dat verdachte door
zijn functie niet het slachtoffer mag wor
den van het verschil in gestrengheid van
de kantonrechter in Alkmaar en die in
Haarlem, welke voor deze delicten ook wel
ontzegging van het rijbewijs oplegt".
Ik was in de veronderstelling dat wij in
ons land gelijk recht zonder aanzien des
Dersooms hadden. Wel geeft de wet de rech
ter ruime bevoegdheden en grenzen maar
dit behoeft het principe van gelijk recht
niet aan te tasten. Wanneer er tussen twee
kantongerechten echter zulke verschillen
in rechtspraak kunnen bestaan, dat van
„gedupeerd" zijn gesproken kan worden,
dan is dit wel zeer bedenkelijk.
Het ware mijns inziens beter geweest als
de ambtenaar van het O.M. zijn begrip ook
uitstrekte tot vreemdelingen en inwoners
van Haarlem, die doorlopend de kans heb
ben hun rijbewijs ingetrokken te zien voor
zaken die elders met 10 boete worden
afgedaan.
Wanneer ik nog even twee gevallen met
elkaar mag vergelijken, dan neem ik eerst
het geval van de vrouw in Amsterdam die
haar 12-jarig dochtertje met de auto liet
rijden met als gevolg, dat twee kinderen
werden gewond en één hiervan in het zie
kenhuis belandde, een geval dat in onze
hoofdstad afgedaan is met een geldboete.
Ik zie anderzijds dat in Haarlem het openen
van een portier of het niet tijdig aangeven
van richting ook zonder ongelukken
gestraft wordt met intrekking van het rij
bewijs, dan geloof ik dat hier wel een ont
stellend verschil van inzicht in onze wet
geving en rechtspraak te hebben aange
toond.
Tal van automobilisten gedragen zich
fatsoenlijk en wellevend, maar zelfs de
meest correcte autorijder zal er van uit
gaan dat hij ondanks alle goede wil en
voorzichtigheid een fout kan maken. En
de gedachte dat ook de kleinste fout hem
zijn rijbewijs en betrekking kan kosten, zal
bij hem een geestelijk klimaat scheppen,
dat de verkeersonveiligheid eerder zal ver
groten dan verkleinen. Nog afgezien van
het feit dat broodroof nu niet bepaald een
geëigend middel tot verkeersopvoediing is
en ik niet inzie waarom deze straf alleen
een autorijder moet bedreigen.
De vraagt dient dan ook gesteld te kun
nen worden, wat men hier tegen kan be
ginnen. Wanneer men tenminste eerlijk
tegenover bezoekende vreemdelingen wil
staan zal men deze onbekenden dan niet
moeten waarschuwen dat een geringe over
treding hun het rijbewijs kan kosten? Hier
is een dankbare taak voor de VVV!
J. WEZENBEEK
(Naschrift van (le redactie: Het feit dat
een krant ook in rechtzaken haar belang
stelling doet uitgaan naar die, waar een
zekere nieuwswaarde in zit, kan hier enig
misverstand hebben gewekt. In het klein
bestek van een paar uur passeren vele tien
tallen zaken de kantonrechter en het is
uiteraard niet onze bedoeling deze tot de
kleinste toe weer te geven. Het zijn dus in
iedere zitting maar enkele gevallen, waarin
het rijbewijs wordt ontnomen. Het is geens
zins verwonderlijk dat gevallen als deze
worden gepubliceerd en vele andere ge
strafte overtredingen, ook voorrangsde
licten, niet. Dit wekt blijkbaar bij sommi
gen de indruk, dat de Haarlemse kanton
rechter niets anders meer doet dan het in
trekken van rijbewijzen. Dat men de rech-
ter-plaatsvervanger uit Alkmaar, als ge
volg van diens functie, niet het slachtoffer
wilde doen worden van de verwijzing van
de zaak naar een kantonrechter, die gewoon
was dergelijke feiten zwaarder te straffen,
had niets met „aanzien der persoons" te
maken, maar met de voorgeschiedenis, die
wij in het bericht uitvoerig omschreven.
Tot zover ons commentaar. Wat betreft
het door de briefschrijver in 'gevaar geachte
principe van gelijk recht, hebben wij ons
tot het Openbare Ministerie gewend. Dit
vestigde er de aandacht op, dat noch het
openen van een linkerportier, noch het te
laat aangeven van richting, waarop de
briefschrijver doelt, met intrekking van het
rijbewijs zijn gestraft. In het eerste geval
werd een boete van f 100 en een voorwaar
delijke intrekking voor een half jaar opge
legd en in het tweede alleen een boete van
f 100. In het algemeen is het juist, dat de
Haarlemse kantonrechter strenger straft
dan die in vele andere kantons doen. Uit het
verloop van talrijke appèlzaken is wel ge
bleken, dat de rechtbank er niet anders over
denkt. Dat andere kantonrechters en an
dere rechter er wèl anders over denken,
staat hen vrij, want het is hun onafhanke
lijkheid in de toepassing van de wet, die
een uniform systeem onmogelijk maakt.
Wat de vreemdelingen betreft zeide men
ons van de zijde van het O.M.. dat in deze
gevallen voel soepelheid wordt betracht).
het algemeen heeft hij het er echter goed
afgebracht. Een enkele ontsporing en een
paar te gehaaste tempi (die door Herman
Schey energiek werden gecorrigeerd)
daargelaten, beheerste Dick Dekker zijn
taak naar behoren, ook wat het begeleiden
van de recitatieven betreft en voornamelijk
wat aangaat de leiding van het koor, dat
hij niet alleen toon vast en goed geritmeerd
liet zingen, maar ook tot echt beleven en
tot geestdrift wist te inspireren. Dat de
geestdrift zo nu en dan op het kantje af
in ruw zingen dreigde te vervallen, was
niet heel erg: beter zo dan nuchter' en
onbevangen. Het werk eist trouwens een
warmhartige instelling van de vertolkers.
Het is dramatische barokmuziek, die op
hoogspanning leeft en om het directe
effect de strenge vormen met hun klassieke
reserve aan uitdrukking prijs geeft.
Handel schreef zijn „Judas Maccabaeus"
ter ere van de hertog van Cumberland,
toen deze zegevierend terugkeerde van
zijn veldtocht tegen de Engelse kroon
pretendent in 1747. Zijn bedoeling was er
de vrijheid en heldhaftigheid zodanig in
te dramatiseren, dat Engeland het als een
recent tijdsbeeld zou ervaren. Het moest
een volksoratorium worden in die zin, dat
het voor iedereen verstaanbaar zou zijn en
met eenvoudige middelen een groot effect
kon bereiken, ten einde de menigte tot
vaderlandse geestdrift te bewegen. Deze
tendens heeft Handel later nog aangedikt,
door het zeer populair geworden „Seht er
kommt mit Preis gekrönt" uit zijn „Josua"
erbij in te lassen.
De „Judas Maccabaeus" is niet het dich-
terlijkste, noch het meest verfijnde of
kunstigst doorwerkte van Handels orato
riums, maar het overtreft alle andere door
zijn gloed en zijn quasi populaire pompeus
heid, die toch nobel blijft klinken. Op een
weinig betekenend libretto schreef Handel
een muziek, die tenslotte haar doel beant
woordde en in 1747 de Engelsen als een
realiteit in de oren moet hebben geklonken,
wanneer de trompetten hun krijgsmuziek
boven het klankgeweld der koren lieten
domineren. Het is vooral het derde deel
van het werk dat het trionifantelijk effect
ervan bepaalt. Maar ook de klaagzangen
uit I en II, waarbij soli en koor prachtig
in elkaar overgaan, zijn door hun eerlijke
pathetiek van bijzondere betekenis. Als
zodanig citeren wij in het bijzonder de door
Corry Bijster prachtig gezongen aria met
cello-obligaat: „Du sinkst, ach armes
Israel."
Onder de vele merkwaardige koorpres
taties vielen ons bijzonder op het energiek
geritmeerde aanvangsnummer van II en
verder, eveneens door zijn stevige ritmi
sche eigenschappen, het „Heil Judaea" en
niet te vergeten de slotkoren van II en III.
De populaire zegezang groeide tot een
climax van geluidsexpansie zoals de con
certzaal er zelden een te verwerken krijgt.
Corry Bijster was deze avond schitterend
gedisponeerd. De alt Leni Henning stond
op de hoogte van haar taak en excelleerde
in haar recitatieven. De tenor Leo Larsen
waagde het zijn hachelijkste coloraturen
in te hoog opgevoerde tempi te zingen en
Herman Schey toonde zich met sonoor ge
luid en een ritmisch feilloze interpretatie
de beheerste zanger bij uitnemendheid.
Het instrumentale aandeel van de uitvoe
ring werd door Dick Dekker vrij goed in
evenwicht gehouden.
„De Stem des Volks" is met deze jonge
enthousiaste dirigent op de goede weg.
JOS. DE KLERK
de bijeenkomst geopend met gebed door ds.
C. Goeman, waarna gezamenlijk het vierde
vers van de 17de Psalm gezongen werd.
Het was ook ds. Goeman, die vervolgens
als voorzitter van de feestcommissie een
kort inleidend woord gesproken heeft,
waarin hij reeds verklaarde dat de gemeen
te zijn jubilerende predikant grenzeloos
waardeert, zodat men deze avond met grote
vreugde tegemoet heeft gezien.
Ds. D. Roos sprak hierna namens ker-
keraad en gemeente, waarbij hij er aan
herinnerde, dat ds. Hoorweg het Haarlem
se beroep in 1931 met gemengde gevoelens
heeft aanvaard. Hij noemde het toen nog
een „nare, ongezellige en koude stad"; hoe
wel de jubilaris thans volledig veranderd
is en geen kwaad woord meer van de stad
aan het Spaarne horen wil. Ds. Hoorweg is
nu Haarlemmer met de Haarlemmers ge
worden.
Spreker gaf vervolgens een korte levens
schets van de jubilerende predikant, die
via Purmerend en het landelijke Voort
huizen naar Haarlem kwam. Dit was het
begin van een kwart eeuw arbeid in dienst
des Heren geworden. De gemeente heelt
geleerd hem te waarderen als iemand die
nimmer naar succes of massagunst heeft
gestreefd en daardoor juist een dienaar van
het Goddelijk Woord kon worden. Voor
talrijke vrienden was hij daarbij tot een
rijke zegen op hun levensweg; een met hun
leed en vreugde warm medelevend pastor.
Ds. Roos besloot zijn rede met als wens van
kerkeraad en gemeente uit te spreken, dat
God de jubilerende predikant nog lang de
wijsheid en de kracht zou mogen schen
ken, om zijn ambt met dezelfde blijd
schap te blijven uitoefenen.
Hierna sprak ds. C. Meijer, gereformeerd
predikant te Beverwijk, die de nadruk leg
de op de betekenis van ds. Hoorweg voor
de classis. Hij werd als spreker gevolgd
door ds. J. A. van Arkel, die de gemeente
van Haarlem-Noord vertegenwoordigde.
Deze trok een vergelijking tussen het pre
dikantenambt en het kloven van een dia
mant. omdat hij de schittering van Gods
Woord aan de gemeente moet doorgeven.
Ds. Van Arkel besloot zijn korte toespraak
met het aanbieden van een fraaie salon
lamp, bedoeld als een verwarmende her
innering aan de voorbije goede jaren.
De laatste der gelukwensende predikan
ten was ds. A. M. Boeyinga, die ds. Hoor
weg op 19 mei 1931 in Haarlem bevestigde.
Hij vergeleek in een humoristisch getinte
toespraak de étappes in het leven van ds.
Hoorweg met de verschillende voertuigen,
die hij in deze kwart eeuw bereden heeft,
namelijk achtereenvolgens een rijwiel, een
bromfiets en een scooter.
Hierna werd de kansel opnieuw betreden
door ds. Goeman, die de jubilerende predi
kant de geschenken van zijn gemeente
kwam aanbieden. Deze bestonden uit een
fraai gecalligrafeerd programma van deze
jubileumavond en een groot radiotoestel
met kast en pick-up. Ds. Goeman kon hier
bij mededelen, dat nog een aanzienlijk be
drag was overgebleven, dat ds. Hoorweg
onder enveloppe werd aangeboden, waar
voor hij zich dan geheel naar eigen keuze
een serie grammofoonplaten kon aanschaf
fen. Mevrouw Hoorweg nam hierbij een
fraai boeket rose anjers in ontvangst.
Nadat de gemeente nog het achtste vers
van de 89ste Psalm gezongen had en op de
nieuwe pick-up de plaat „Jesus, joy of
man's desiring" ten gehore was gebracht,
werd ds. Hoorweg in de gelegenheid ge
steld tot het uitspreken van een dank
woord. Hij verklaarde hierbij, dat de aan
blik van deze kostbare geschenken hem de
overtuiging hadden geschonken, dat hij dit
alles toch niet had verdiend. Want als hij
terugblikt op zijn levensweg kan hij alleen
maar het hoofd schudden en Gods erbar
ming vragen over de wijze, waarop hij
diens kudde heeft geleid. Daarnaast gaf ds.
Hoorweg uitdrukking aan zijn verrassing
en zijn blijdschap over de wijze, waarop de
gemeente dit jubileum heeft willen herden
ken, zodat hij zich opnieuw bewust gewor
den is van de liefde en genegenheid, welke
de leden hem toedragen. En het was vooral
hiervoor, dat ds. Hoorweg zijn dank uitte.
Na afloop van deze bijeenkomst werden
-le gemeenteleden nog in de gelegenheid
gesteld hun jubilerende predikant per
soonlijk te feliciteren, waarvan door zeer
velen een dankbaar gebruik is gemaakt.
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Be
vorderd met lof tot doctor in de Letteren en
Wijsbegeerte op proefschrift getiteld: „De
Russische Revolutie in Westerse Ogen" de
heer J. W. Bezemer, geboren te Pijnacker.
Doctoraal examen Economie: R. A. M. v. d.
Hart, Amsterdam.
Nijmegen. Doctoraal examen Rechtsgeleerd
heid (vrije studierichting): W. G. J. M.
Gielen, Nijmegen. Kandidaatsexamen Ge
schiedenis: J. G. H. Peeters, Venlo.
In het staatsblad is opgenomen een Ko
ninklijk Besluit, waarbij zijn ingesteld het
Hoofdbedrijfschap Detailhandel, en het
Hoofdbedrijfschap Ambachten.
Met de instelling van deze beide hoofd
bedrijfschappen heeft de verwezenlijking
van de P.B.O. op het gebied van het mid
denstandsbedrijfsleven een belangrijke
schrede voorwaarts gemaakt.
Deze beide Hoofdbedrijfschappen zullen
een taak vinden in het behartigen van de
belangen van alle daaronder ressorterende
ondernemingen of grote groepen daarvan.
Hierbij wordt ondermeer gedacht aan ad
viserend optreden ten aanzien van het ves
tigingsbeleid, de winkelsluiting, de fiscale
politiek en het nijverheidsonderwijs.
In het Hoofdbedrijfschap Detailhandel
zullen zijn georganiseerd de ondernemingen
waarin de detailhandel wordt uitgeoefend
of anderzins in een winkel aan particu
lieren waren worden verkocht. Ook de ver
koop van in ambachtsondernemingen ver
vaardigde waren valt onder dit Hoofdbe
drijfschap, voorzover die verkoop in win
kels plaatsvindt.
Het Hoofdbedrijfschap Detailhandel heeft
drie groepen van organen, een hoofdaf
deling grootwinkelbedrijf, een hoofdafde
ling midden- en kleinbedrijf (met een af
deling markt-, straat- en rivierhandel) en
een hoofdafdeling verbruikscoöperaties.
Voorts zijn er een zestal commissies voor
bepaalde takken van detailhandel.
In het Hoofdbedrijfschap Ambachten zul
len zijn georganiseerd de ondernemingen,
waarin 33 in het instellingsbesluit opge
somde ambachtsbedrijven worden uitgeoe
fend. Daaronder zijn bedrijven op het ge
bied van de metaalverwerkende ambachten,
de voedselvoorzieningsambachten, de leder-
verwerkende ambachten, de houtverwer
kende ambachten, de bouw- en aardewerk-
ambachten, de textiel- en kledingambach-
ten.
Het Hoofdbedrijfschap heeft twee or
ganen, een commissie modisterijbedrijf en
commisie textielambaehten, voot aange
legenheden van de textiel- en kledingam-
bachten. Aan het Hoofdbedrijfschap is on
dermeer overgelaten de regeling van de
mechanisatie en rationalisatie, de lonen en
andere arbeidsvoorwaarden, de voorwaar
den, waaraan bij gebruik van collectieve
merken tenminste moet worden voldaan, en
de registratie van de ondernemingen, waar
voor het Hoofdbedrijfschap is ingesteld.
Beide besluiten treden in werking op een
nader te bepalen tijdstip.
Weekstaat Nederlandsehe Bank
Uit de verkorte balans van de Neder-
landsche Bank per 14 mei blijkt, dat de
bankbiljettencirculatie, na zeer zware ul-
timo-uitzetting, in de afgelopen week met
slechts 57 miljoen is verminderd tot
3.969 miljoen. De vorige week was de
chartale geldhoeveelheid met 80 miljoen
verminderd. Het huidige niveau is circa
130 miljoen hoger dan een maand ge
leden. Het Rijk kon zijn tegoed licht ver
beteren, van 251 miljoen tot 278 miljoen.
De handelsbanken zagen hun saldo een
kleinigheid achteruitlopen met 10 miljoen
tot 454 miljoen. Hiertegenover stond ech
ter, dat zij er in geslaagd zijn op de voor
schotten verder af te lossen. De desbetref
fende post daalde van 63 miljoen tot 35
miljoen, waarmede een meer normaal peil
werd bereikt. Sinds begin april heeft de
post voorschotten sterke fluctuaties onder
gaan.
Op de geldmarkt blijft de situatie intus
sen enigszins onduidelijk. Daggeld is welis
waar overvloedig beschikbaar, maar men
heeft het niet aangedurfd de rente van
daggeld, die nog steeds 1Z percent be
draagt, te verminderen. In het begin van
deze week was er even sprake van, dat de
rente verlaagd zou worden tot 1 percent,
maar dit is niet doorgegaan. Zoals bekend,
is het verplicht aan te houden tegoed bij
de Centrale Bank voor de periode 21 april
tot en met 21 mei vastgesteld op 8 percent
in plaats van de gebruikelijke 10 percent.
De geldinstellingen houden er echter reke
ning mede, dat dit percentage voor de ko
mende periode van 21 mei tot en met 21
juni weer gebracht zal worden op tien
percent. Wel mag in de nieuwe periode het
bedrag, dat deze instellingen gebruikt heb
ben voor de storting op de nieuwe lening
(naar schatting circa 130 miljoen) bij de
vaststelling van het verplicht aan te hou
den bedrag in mindering worden gebracht.
Dit zou de banken dan een armslag geven
van circa 13 miljoen.
Ook deze week vertoont de deviezenre
serve een achteruitgang en wel van 1.282
miljoen tot 1.263 miljoen. Deze daling is
wederom vrijwel uitsluitend een gevolg
van een stijging van het Nederlands schat
kistpapier, waarin guldenssaldo's uit be
talingsakkoorden zijn belegd. Dit is geen
verplichting van de Centrale Bank, maar
van de Nederlandse Staat. De goudvoorraad
bleef onveranderd op 3.322 miljoen.
