„Instelling tegenover ouderen
moet grondig veranderen"
Ziekteregeling ambtenaren met
krappe meerderheid aanvaard
Bijzondere status ambtenaar in geding
tegenover voordelen nieuwe regeling
Kunstmaand-Orkest
in de Bachzaal
ZATERDAG 26 MEI 1956
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
13
GEMEENTERAAD HEEMSTEDE
Materieel voordeel
Commanc?ant brandweer
Heemstede overleden
De heer J. F. Roest was
geziene persoonl ij kh e id
Moeilijke positie
Verkoop van Russische
schepen aan Nederland
Ipenrode: buiten
met rijke historie
Heemsteeds burgemeester
reikte verkeersinsignes uit
De Nederlandse taal in
België
i en n: tor. r .n
Roeiwedstrijden van
Hollandia begonnen
Vijfde cementmolen voor
de CEMIJ
Prof. Hornstra over beiaardenprobleem:
Psychologisch optreden nog belangrijker
dan materiële hulp
Plaats in het gezin
Geen onmondige
kinderen"
Grote belangstelling voor
„Historie in tin"
De vergadering van de Heemsteedse gemeenteraad van vrijdagmiddag, onder voor
zitterschap van burgemeester mr. A. G. A. R i d d e r van R a p p a rd, was voor het
grootste deel gewijd aan het debat over de verordening ziektekostenvoorziening voor
gemeentepersoneel, waarbij het voorstel van B. en W. om voor de gemeente Heem
stede, evenals Haarlem dit heeft gedaan, een regeling te treffen met het Bureau
Collectieve Verzekering voor Ambtenaren, waarin 37 verzekeringsmaatschappijen
samenwerken, met de krappe meerderheid van twee stemmen werd aangenomen. De
gehele KVP-fractie, met inbegrip van wethouder Van Lent keerde zich tegen dit
voorstel, omdat zij in navolging van een aantal (meest kleinere) gemeenten in Noord
holland de voorkeur gaven aan een regeling, waarbij deze gemeenten samen een
rechtspersoonlijkheid hebbend instituut in het leven hebben geroepen, Avelke rege
ling kortheidshalve met de letters I.Z.A.-regeling wordt aangeduid. Het was slechts
aan mevrouw Van der M e u 1 e n-H o u w e r (Arb.) te danken dat het voorstel
tenslotte toch werd aangenomen, omdat zij als enig lid van haar fractie haar stem
aan het voorstel gaf. Zou zij zich in deze bij haar twee andere fractiegenoten gevoegd
hebben, dan zou de stemverhouding 88 geweest zijn, waarmee geen beslissing in
deze voor de ambtenaren zo belangrijke materie verkregen zou zijn. De tegenstanders,
waarvan Vooral de heer Zegwa a rt (KVP) zich zeer actief betoonde, lieten bij hun
betoog de bijzondere status van de ambtenaar nogal' zwaar wegen, welke status zij
door aanneming van het voorstel van B. en W. niet voldoende gewaarborgd achtten.
De andere voorstellen van B. en W., waaronder een kredietaanvrage van ruim
f 90.000,voor herstel aan de kleine gashouder en een ontheffing van de winkelslui
tingswet voor het tijdvak van 1 april tot en met 30 september voor een aantal winkels
langs de Glipperweg met het oog op het bezoek aan de bloemententoonstelling „Lin-
naeushof', werden zonder of met geringe discussies aanvaard. De Protestants-Chris
telijke fractie verzocht bij het laatste voorstel om de aantekening dat zij geacht wer
den tegen te hebben gestemd, omdat de ontheffing van de winkelsuitingswet ook voor
de zondag gold.
Aan het begin van de vergadering liet
de voorzitter, burgemeester mr. A. G. A.
Ridder van Rappard een ogenblik
stilte in acht nemen, voor de herdenking
van een bekend Heemstedenaar, die in de
nacht van donderdag op vrijdag was over
leden: brandweercommandant J. F. Roest.
Burgemeester Van Rappard herdacht
de heer Roest als een gezien en geliefd
ingezetene van Heemstede, die zich altijd
ten volle gegeven heeft in het belang van
de gemeente.
Vervolgens was aan de orde het voor
stel over de verordening ziektekostenvoor
ziening gemeentepersoneel. De heer Zeg
waar!. (KVP), ofschoon hij erkende dat
de voorgestelde regeling aantrekkelijk was
voor de ambtenaren, meende toch zich
ertegen te moeten richten, omdat het ge
organiseerd overleg, waarbij de ambtena-
renorganisaties vertegenwoordigd waren,
zich met overgrote meerderheid tegen deze
regeling had gekeerd. Hij schetste de
ontwikkeling van de ziekteverzekering van
de ambtenaren en kwam tot de conclusie
dat de nieuwe regeling een volkomen over
bodig instituut tot stand had gebracht. De
voor vele gemeenten reeds bestaande IZA-
organisatie had naar zijn mening steeds
voortreffelijk gewerkt, waarbij de tekorten,
die er per provincie soms ontstaan waren
werden gecompenseerd door overschotten
in andere provincies. Hij stelde dat er bin
nenkort een landelijke regeling zou moeten
komen, waarbij deze verschillen inderdaad
zouden kunnen worden gecompenseerd. De
bijzondere status van de ambtenaar kwam
ook nog even om de hoek kijken en boven
dien meende de heer Zegwaart dat ver
scheidene voordelen van de regeling, zoals
een grotere vrije keus voor de ambtenaar,
niet zo doorslaggevend waren als er in de
toelichting van B. en W. werd gesteld.
Tenslotte noemde hij de verdeling van de
ambtenaren in twee groepen, één van die
genen, die een salaris hebben van minder
dan f 6000,— per jaar en een andere van
diegenen die meer dan dat verdienen, een
ramp voor de stand van ambtenaren.
Zijn bezwaren werden ten dele ook ge
voeld door de heer Zeelenberg (VVD),
die echter meende dat het materiële voor
deel van de voorgestelde regeling de door
slag moest geven. Zijn fractie juichte het
trouwens bijzonder toe dat het particulier
initiatief hierbij werd ingeschakeld en hij
meende dat de bijzondere status van de
ambtenaar óók bij de nieuwe regeling ge
handhaafd kon blijven. Behalve deze prac-
tische voordelen zag hij echter ook enige
onbillijkheden bij de door de heer Zeg-
w aart (KVP) en zijn politieke vrienden
voorgestane IZA-regeling. Zo meende hij
dat het platteland daar door te hoge pre
mies meebetaalt aan de hogere verplegings-
en behandelingskosten voor de grote ste
den. Ook was hij van mening dat het on
rechtvaardig was de tekorten van de IZA-
Vrijdagmorgen omstreeks half vijf is, na
een langdurig ziekbed, in de ouderdom van
bijna 57 jaar overleden de heer J. F. Roest,
wiens naam en reputatie ten nauwste ver
bonden zijn met de vrijwillige brandweer
te Heemstede, waarvan hij na het over
lijden van ir. R. Spijksma de commandant
geworden is. Naast ziin eigen bedrijf, een
sanitair technisch en elektrotechnisch
bureau, lag de brandweer hem het naast j
aan het hart en lot voor enkele weken i
voor zijn verscheiden voerde hij nog ge
sprekken met zijn naaste medewerkers
over de brandweer en over de maatrege
len, die genomen zouden moeten worden
om het hoge peil, waarop deze stond te
handhaven.
De heer J. F. Roest is op 31 mei 1899 te
Heemstede geboren en werd op 23 april
1.936 brandmeester bij de vrijwillige brand
weer. Op 1 januari 1950 werd hij benoemd
tot ondercommandant en op 1 januari 1954
werd hij commandant van de brandweer.
Naast de vele werkzaamheden, die deze
functie met zich mee brachten, heeft de
heer Roest zich ook op ander terrein zeer
verdienstelijk gemaakt. Zo was hij lid van
het comité ..Autotochten ouden van dagen"
en is hii van 1931 tot 1953 diaken geweest
van de Nederlands Hervormde kerk, waar
van de laatste zeven jaar als voorzitter
van hot college diakenen.
De heer Roest zal in vele kringen, niet
slechts om zijn ijver, maar vooral ook om
zijn vriendelijke en beminnelijke persoon
lijkheid ten zeerste gemist worden.
De teraardebestelling is henaald op dins
dagmiddag 29 mei om half twee on de al
gemene begraafplaats te Heemstede.
instituten door de gemeenten te laten bij
passen. Zodoende betaalde de gemeen
schap voor de tekorten ontstaan bij een
instituut ten behoeve van een klein ge
deelte van de gemeenschap. Ook de vrije
keus, die bij de voorgestelde regeling wél
en bij de IZA niet bestaat achtte hij van
groot gewicht.
De fractie van de PvdA had het in dit
debat zeer moeilijk. Aan de ene kant voel
de zij zich gebonden aan het advies van
de ambtenarenorganisaties, aan de andere
kant hadden hun partijgenoten in de Haar
lemse gemeenteraad „con amorc" een der
gelijke regeling gesteund, als nu in Heem
stede ter tafel was.
Hun woordvoerder de heer R e y n d e rs
toonde zich nogal achterdochtig over het
bureau van de samenwerkende verzeke
ringsmaatschappijen. Dekte dit bureau deze
maatschappijen wel? Verder herinnerde hij
eraan, hoe hij indertijd voorgesteld had
een commissie ad hoc van verzekerings
deskundigen te benoemen om deze materie
te onderzoeken en hij vroeg B. en W. dit
alsnog te willen doen.
Nadat de heren Verhoeven (KVP)
en Brink (VVD) hun fractiegenoten
Zegwaart en Zeelenberg hadden
bijgevallen antwoordde wethouder Van
W ij k zeer uitvoerig de verscheidene spre
kers, waarbij hij hun bezwaren weerlegde
en een klemmend beroep deed op de raad
de voorgestelde regeling te aanvaarden. Hij
wees erop dat tegengestelde adviezen in
derdaad gegeven waren, maar dat een ad
vies niet noodzakelijkerwijs behoeft te
worden aanvaard. Verder merkte hij op
dat de tegenstanders van de regeling ook
verdeeld waren: de ene groep was een fer
vent voorstander van de IZA-regeling, de
andere wilde afwachten wat de regering
zou doen en wilde in de tussentijd de
interimregeling handhaven. Wethouder
Van W ij k bracht ook het politieke ele
ment in het debat, hetgeen ook de heer
Zegwaart al gedaan had, die als achter
gronden van de gehele kwestie de touw
trekkerij tussen de departementen Binnen
landse en Sociale Zaken noemde. ,.De rege
ling is slechts voor drie jaar aan te gaan:
wij kunnen altijd nog zien wat wij hierna
gaan doen", merkte de wethouder heel
terecht op. Na deze drie jaar zou men im
mers toch nog elke kant kunnen opgaan.
Dit heldere betoog kon de verscheidene
sprekers echter niet overtuigen.
De KVP achtte de bijzondere status van
de ambtenaar vooralsnog belangrijker dan
de betere regeling, die B. en W. hadden
voorgesteld en de PvdA-woordvoerder de
heer Reynders kon zijn wantrouwen
tegen de particuliere verzekeringsmaat
schappijen, die het bureau als „een kar
tonnen geveltje" zouden gebruiken niet
kwijt. Bij de stemming bleek dan ook dat
behalve mevrouw Van der Meulen-
H o u w e r, de gehele PvdA- en KVP-frac
ties tegen het voorstel stemden, waardoor
het een krappe meerderheid van 9 tegen
over 7 stemmen behaalde.
Nadat nog even gesproken was of bij het
voorgestelde herstel van de kleine gashou
der de juiste procedure was gevolgd en
enige andere voorstellen zonder of met ge
ringe discussie werden aangenomen, was
de beurt aan de rondvraag, waar veel
leden gebruik van maakten.
Zo stelde mevrouw Van der Meu
len - H o u w e r een vraag over het te ge
ringe aantal leerkrachten aan de Craye-
nesterkleuterschool, waarop de burgemees
ter kon antwoorden dat er binnenkort een
helpster benoemd zou worden en tevens
een vertrouwelijke nota aan de leden van
de onderwijscommissie toezegde over pro
blemen het onderwijs in het algemeen ra
kend. De heren D ij k s t r a (Prot. Chr.) en
Zegwaart (KVP) wilden nog iets weten
over parkeerhavens, welk object, volgens
het antwoord van B. en W. nog in studie is.
Hierna kon de vergadering door de voor
zitter gesloten worden.
BREMERHAVEN (United Press) Acht
endertig Russische schepen, die in de oude
haven van Bremerhaven liggen, zijn aan
Nederland verkocht. Achttien van deze vaar
tuigen werden door twee Nederlandse sleep
boten weggehaald, die deze langs de binnen
wateren naar Delfzijl brengen en langs die
zelfde weg zullen er nog zeventien andere
schepen volgen. Drie grotere schepen zullen
over zee naar Nederland worden gebracht.
In het geheel hebben de Russen sedert een
jaar tweeënzestig schepen, waaronder enige
duikboot-jagers, aan de Amerikanen terug,
gegeven, die aan hen gedurende de Tweede
Wereldoorlog op de basis van het Pacht- en
Leen-systeem waren toegezonden.
Dertien van die schepen werden korte tijd
geleden aan Noorwegen verkocht. De elf res
terende schepen, die nog in de haven liggen,
komen in het bezit van de Duitse mai-ine.
Het buiten „Ipenrode" dat, zoals wij op
de voorpagina berichtten, in de afgelopen
nacht door brand is getroffen, heeft een
zeer rijke geschiedenis. De oudste naam
voor het buiten was „De Voorkoekoek"
welke naam zeer juist gekozen was want
nog heden huizen in dit gebied bijzonder
veel koekoeken. De eerste familie die in de
archiefstukken van „Ipenrode" te achter
halen is, is de familie Van Poelenburg die
in 1608 de hofstede had gekocht van Pieter
Symons Ruyter. In 1626 ging de toen reeds
uitgebreide Voo'rkoekoek over in handen
van Cafcharina van Gonbau. In 1641 werd
het buiten het eigendom van Cornelis Frans
van der Wiele, een vermogend brouwer,
die de „Voorkoekoek" uitbreidde tot de
Herenweg. Het buiten ging vervolgens over
naar de familie Ormea en in 1688 werd
Hendrik Huntum eigenaar van het buiten
dat toen reeds bebouwd was met een „heer
schapshuis" en een boerenwoning.
Nadat nog enkele families het landgoed
als buiten hadden gebruikt kwam mr. Fran
cois Druyvesteyn in 1728 in het bezit van
het huis en hij heeft de naam „Ipenrode"
aan het huis gegeven.
In 1906 kwam het huis in het bezit van
mr. Joh. Enschedé die tot dan woonde in
het door hem verbouwde familiehuis hoek
Klokhuisplein en Damstraat. Met veel lief
de wijdde hij zich aan de restauratie en
verfraaiing van het in staat van verval ver
kerende „Ipenrode". Onder leiding van ar
chitect Wolbers werd aan de noordzijde in
pseudo-klassieke stijl een statige en ruime
hoofdingang gebouwd. Na het overlijden
van mr. Joh. Enschedé in 1911 bleef zijn
weduwe, mevrouw H. F. Enschedé-Krantz,
„Ipenrode" bewonen. Na haar dood in 1921
ging het buiten in eigendom over aan haar
oudste zoon, mr. Joh. Enschedé en na diens
overlijden in 1938 aan zijn jongere broer,
B. F. Enschedé. Mr. Joh. Enschedé jr. en
later zijn broer, de heer B. F. Enschedé,
werkten periodiek voort aan de restauratie
van het huis en de daarbijbehorende per
celen in samenwerking met de architect de
heer A. A. Kok.
Zevenenveertig scholieren
maakten geen fouten
Vrijdagmiddag was het Minerva theater
bijna geheel gevuld door de honderden
enthousiaste leerlingen der vijfde klassen
van de Heemsteedse scholen, die het on
langs gehouden verkeersexamen met goed
gevolg hebben afgelegd. Evenals vorige
jaren had de burgemeester van Heemstede,
mr. A. G. A. ridder van Rappard zich gaar
ne belast met de taak de verkeersinsignes
uit te reiken aan de deelnemers, die zowel
theoretisch als bij het praktische examen
geen enkele fout hebben gemaakt. Van de
vierhonderdachtenvijftig geslaagden waren
dit er zevenenveertig; dit is dertig meer
dan verleden jaar. Slechts acht leerlingen
moesten worden afgewezen; zij zullen ech
ter in het volgend schooljaar nogmaals in
de gelegenheid worden gesteld het begeer
de verkeersdiploma te behalen.
Voor de burgemeester tot het uitreiken
der insignes overging, wilde hij niet na
laten de kinderen te feliciteren met het
succes, dat zij op het eerste examen in
hun jonge leven hebben behaald. Spreker
vestigde daarnaast de aandacht op de grote
betekenis hiervan en hii wees erop, dat
de politie en hun onderwijzers zich al deze
moeite niet zonder een grondige reden
hebben getroost. Er vallen immers alleen
in ons land dagelijks gemiddeld reeds drie
doden te betreuren bij het steeds inten
siever wordend snelverkeer: een aantal,
dat noff altiid neigingen tof stijgen ver
toont. Vandaar dat de burgemeester zich
erover verheugde. dat deze jongens en
meisjes althans bewezen hebben zich aan
de verkeersvoorschriften te kunnen hou
den en hij wees hun op de noodzaak, het
geleerde ook in toepassing te brengen.
Spreker verzuimde evenmin het onder
wijzend personeel en de leden van de ver
keerspolitie zijn dank te betuigen voor het
enthousiasme, dat. werd betoond om de
kinderen op. deze examens voor te berei
den. Voor de schooljeugd noemde hij dit
het bewijs, dat de politie toch eigenlijk als
een vriend moet worden beschouwd. Hij
verzocht daarom een driewerf hoera op de
verkeerspolitie uit te brengen, aan welk
verzoek met een daverende spontaneïteit
gevolg gegeven werd.
Hierna ontbood de burgemeester de ze
venenveertig „foutlozen" op het toneel,
waar zij behalve het verkeersinsigne, ook
een fraaie kalender en een reep chocolade
in ontvangst mochten nemen. Het verkeers
diploma zal de kinderen nog op school
worden uitgereikt.
Zij werden ook toegesproken door de
hoofdinspecteur van politie, de heer A.
Berentsen, die behalve een gelukwens tot
de geslaagden ook zijn voldoening onder
woorden bracht over het feit, dat slechts
acht deelnemers moesten worden afgewe
zen. Spreker drukte de kinderen op het
hart, het geleerde niet alleen tijdens hun
schooljaren, maar ook in hun latere leven
in praktijk te brengen.
Hierna werden de kinderen onthaald op
de traditionele versnaperingen, gevolgd
door het vertonen van de film „De geschie
denis van een ring"; een buitengewoon in
teressante Russische film over de vogel
trek, waarbij in hel bijzonder de aandacht
wordt gevraagd voor de wederwaardighe
den van een ooievaarsfamilie. Een voor
treffelijke keuze voor een dergelijke mid
dag. waardoor de jeugd een verhelderende
en liefdevolle indruk van de geheimen dei-
natuur geboden werd.
Op 2 en 3 juni zal „De Vereniging voor
Beschaafde Omgangstaal in België" in Knok-
ke een bijeenkomst houden, die gewijd is aan
het Nederlands in België. Zaterdagmiddag
2 juni zal een studievergadering worden ge
houden. waarin het plan voor een laalcen-
trale zal worden besproken.
Op de bijeenkomst van zondag 3 juni zal
drs. J. Veering, redacteur van het maandblad
van het genootschap „Onze Taal", spreken
over „Goed en slecht Nederlands". Prof. A.
Westerlinck uit Leuven zal een rede houden
over „Noord en Zuid in de spiegel der Let
terkunde".
In de namiddag wordt een gedenkplaat
onthuld voor Everard Verachtert, de man.
die de eerste grote actie heeft gevoerd voor
het Nederlands als voertaal in Vlaanderen en
tevens oprichter was van „De Vereniging
voor Beschaafde Omgangstaal" in België.
„The Rose Tattoo" (Cinema P a 1 a c e).
Deze film, die niemand mag verzuimen te
bezoeken, is niet in film-termen te be
spreken; zij is een rol, een door Tennessee
Williams voor Anna Magnani geschreven
rol, die zó waar en levensecht wordt in
haar herschepping, dat men zich slechts
kan openstellen voor dit overrompelende
leven; deze creatie laat geen mens onaan
gedaan.
Zelden is zij uit het beeld en ook dan
nog beheerst zij het gebeuren, dat door
Tennessee Williams om de creatie geschre
ven werd. Hij moet dit spel voorzien heb
ben en zijn stuk als steun ervan hebben
neergeschreven. Het verhaal over de vrouw,
die haar man met lijf en ziel aanbidt en
toebehoort en na zijn plotselinge dood
verneemt, dat hij haar ontrouw was, is
geen verhaal, het is een leven. Het spel
van Italië's grootste actrice laat dit leven
niet zien, maar dwingt tot medeleven. Met
een oogopslag verandert zij geheel van
gedaante, een handgebaar herschept de
dodelijk bedroefde weduwe en een voor at
tenties gevoelige vrouw in de bloei van
haar jaren. Om haar moet men deze film
gaan zien. Haar tegenspeler Burt Lancaster,
als de halve idioot met een fijn aanvoe
lingsvermogen, doet pogingen om te ac
teren onder de druk van haar grandioos
spel, maar hij kan het niet opbrengen. Hij
speelt zijn rol; hij is hem niet. N.
„Drei Madels vom Rhein" (Rem
brandt) is een kleurrijk niemendalletje
van het principe „na regen komt zonne
schijn". Welnu, die regen valt vooreerst in
grote stromen neer voor de „uitbaatster"
van een sterk verouderde uitspanning aan
de Rijn, die overvleugeld wordt door een
modern hotel aan de overzijde en voor
haar drie trouwlustige dochters, die door
Amor danig worden dwarsgezeten. Wan
neer de aanbidder van een der dochter-s
als kelner bij de uitspanning in dienst
treedt, dreigen de moeilijkheden alleen
maar groter te worden, vooral als uitkomt,
dat zijn vader „de concurrent van de over
kant" is, die pogingen in het werk stelt,
het jaarlijkse wijnfeest, dat volgens tra
ditie in de oude herberg werd gehouden,
naar zijn eigen gebouw te trekken. Maar
dan breekt de zon door: de ondernemende
zoon blijkt een nog groter stijfkop dan zijn
vader te zijn; men weet hem althans ertoe
te bewegen, de voor het feest ingeslagen
voorraden wijn en pasteitjes naar de uit
spanning over te hevelen, zodat het stu
dentenfeest daar toch nog alle kans van
slagen heeft. En wanneer dan even latei-
de studenten vrolijk rondzwieren, dansen
daar ook de drie dochters, met wie Amor
inmiddels vrede heeft gesloten. N. R. K.
„Het moeras der zonde" (Li do). De
eigenlijke zonde is feitelijk de film zelf, die
nooit gemaakt had moeten worden. Het is
een reuze-draak van pure Germaanse ori
gine, gelardeerd met sentimentaliteiten, die
telkenmale hun kop opsteken. Er loopt een
wildeman in rond, die het alsmaar begrepen
heeft op een maagdje Dorothee, dat natuur
lijk haar hart heeft verloren aan een an
der. De wildeman belaagt het kind op on
smakelijke wijze en zo demonstratief, dat
men hem om de twintig meter achter een
bosje tegen komt. Het arme kind krijgt er
hallucinaties van. Wanneer de ruige ellen
deling haar schoffeert lokt zij hem net als
haar historische voorgangster in 1631 in
een moeras. Ditmaal worden ellendeling en
meisje gered. Zelden heb ik een film ge
zien, die het er zo dik oplegt. De fotografie
moet het verhaaltje redden, maar vergeer
is de moeite. We zinken wel diep in het
Als onderdeel van de Kunstmaand Am
sterdam had vrijdagavond in de Bachzaal
van het Amsterdams Conservatorium een
concert plaats door het Kunstmaand Ka
merorkest onder leiding van Henri Arends.
Het eerste werk van het programma,
twee delen uit de „Marsyas"-suite van Die-
penbrock, vormde wellicht de zwaarste
opgave voor het nog jonge orkest. Het is
moeilijk Diepenbrocks muziek los te den
ken van de tijd van haar ontstaan, waarin
de klassieke wereld misschien méér gezier
werd als een droombeeld van fascinerende
kracht (de „antieke" romans van Couperus)
dan als ideaal. En om deze droom op te
roepen steunde de componist soms op
climaxen die zó uit het arsenaal van de
grote negentiende-eeuwse illusionist Ri
chard Wagner zijn overgenomen. Het weid
se, vrije gebaar van de Debussyaanse Faun
heeft deze Marsyas bepaald niet. Het veel
vuldige melodische leven van de partituur
en de bewegelijke ritmiek vereisen een
groot aanvoelingsvermogen van de diri
gent en een soepel reageren van zijn or
kestleden. Dit laatste althans leek mij niet
steeds in voldoende mate aanwezig. Door
dat in hetzelfde programma een werkje
van een iets oudere tijdgenoot van Die-
penbrock opgenomen was. deed zich het
verschil gevoelen tussen een componist die
voor de toenmalige landelijke verhoudin
gen zeker eefi bevrijdende kracht geweest
is en een meester die zelfs in de klassieke
beknoptheid van het driedelige liedschema
een persoonlijke noot wist te brengen die
hem naast grotere figuren uit zijn tijd een
plaats waarborgt.
De „Pavane" van Fauré, die werkelijk
uiterst verzorgd (voortreffelijke fluitsolo!)
en met veel sfeer verto'kt werd. kan zich
ook naast het beroemdere werk van Ravel
handhaven en roenl in bitterzoete k'anken
b"t refr.ein van een bekend® van
Villon op: ..mais oü sont les neiges d'an-
tan?"
Een forser geluid bracht hierna de Twee
de Symfonie van Faurés leermeester Saint-
Saëns: zoals de meeste werken van deze
componist een gedegen stuk vakmanschap
in academische trant met nèt genoeg per
soonlijke vrijheden en speelsheid om niet
vervelend te zijn en juist weer te weinig
om bij de hoorder een markante indruk
achter te laten. De doorzichtige structuur
en de open klank boden Arends en de zij
nen alle gelegenheid tot een gedisciplineerd
en pittig musiceren. Deze uitvoering slaag
de dan ook zeer goed en oogstte veel succes.
Als tweede werk vóór de pauze vertolkte
men nog Mozarts Vioolconcert in G,
door Nap de Klijn in samenwerking met
het kleine ensemble in passende kamer
muziekstijl gespeeld. Om de uitvoering van
een dergelijk overbekend werk zinrijk te
maken, had het orkest echter met nog gro
tere verfijning moeten musiceren. Inmid
dels blijkt dit ensemble, gezien het gedeelte
na de pauze, juist werken die zich van een
klassieke orkestratietechniek bedienen, met
overtuiging te kunnen breneen.
SAS BUNGE
moeras met dit soort cinematografie. Zand
erover! Fr.
„De politie volgt het spoor" (Studio).
Een van de meesterlijke Franse thrillers,
waarin de onvergelijkelijke Louis Jouvet,
geregisseerd door Clouzot, zijn grote ta
lenten uitmeet. De film is niet voor het
eerst in Haarlem. Wie haar nog miste, zal
zijn schade moeten inhalen.
„Wonderman" (Minerva). Een aar
dige Danny Kaye als een meteoor aan het
filmfirmanent verschijnend in een van zijn
knappe creaties. Hij wordt van maandag
af gevolgd door Robert Siodmak in een
regiesucces met de adembenemende „Wen-
teltrap"-affaire.
„Schrikbewind in Ocatilla". (Roxy).
Naar traditie moord en doodslag in deze
bioscoop, maar weer gaat de gerechtigheid
zijn woordje meespreken en veel spannen
de gebeurtenissen zorgen ervoor dat een
dapper man uw sympathie en bewondering
kan wegdragen. Van maandag af draait „In
de greep der Casbah-bandieten".
„Attila" (L u x o r) Deze ietwat lang
ademige Italiaanse kleurenfilm behandelt
een der donkerste episodes uit de geschie
denis van het Romeinse keizerrijk, dé inval
van Attila met zijn barbarenlegers in 452
na Christus. Ceasar's trotse Imperium Ro-
manum was een reus met lemen voeten ge
worden, geredigeerd door de zwakzinnige
despoot keizer Valentianus en een deca
dente hofkliek, en onmachtig om het etorm-
getij van de Hunnen-invasie te keren. Heel
noord-Italië wordt door de aanvallers on
der de voet gelopen en platgebrand, maar
dan wanneer Rome voor het grijpen
ligt, maakt Attila plotseling rechtsomkeert,
na een ontmoeting met een gezantschap
onder leiding van Paus Leo.
De onverwachte ommekeer die deze ont
moeting in Attila's plannen bewerkstelligt,
worden in de film voorgesteld als een won
der Gods. Psychologisch bevredigt deze
ontknoping niet erg en ook historisch is er
wel wat tegen in te brengen. In waarheid
immers dorst Attila Rome niet aanvallen
omdat zijn legers uitgeput waren en keizer
Marcianus zijn rijk vanuit het oosten be
dreigde.
De film is ook overigens geen succes; de
eerste helft is weinig onderhoudend door
eindeloze verklarende dialogen en een
groot manco aan camera-dynamiek; het
tweede deel hangt van bloederigheden,
kitsch en goedkope sensaties aan elkaar.
Wie van dit soort geromantiseerde rauwig
heden houdt, hij kan er zijn hart aan op
halen. Ons deed het allemaal bitter weinig.
H. C.
„Een vrouw aan boord'" (Frans Hals)
Wat cr kan gebeuren, wanneer een aan
trekkelijk meisje als enige vrouwelijke
passagier op een vrachtschip, temidden
van allerlei ruwe mannen, een lange reis
onderneemt, kan men in deze bioscoop dui
delijk zien. En wat er dan gebeurt wan
neer de kapitein tijdens een woedende
storm dronken op de brug verschijnt ter
wijl de „vader" van het scheepsvolk, de
bootsman op sterven ligt, laat zich ge
makkelijk raden. Inderdaad, er komt ruzie,
zeer hevige zelfs, maar alles komt weer
goed wanneer het schip de veilige haven
bereikt. Zo op het oog dus een film waar
van er dertien in een dozijn gaan, maar
een film tevens die vooral door het af en
toe uitmuntende spel van Anthony Steel
vooral in een dronkemansscène zeker
te genieten valt, hoewel men zich de si
tuatie op een dergelijk vrachtschip nu ook
weer niet zo donker moet voorstellen als
in dit verhaal.
Donderdag wordt in dit theater „Het
moederhart spreekt" vertoond.
Reeds sinds 74 jaar organiseert de zeil
en roeivereniging „Hollandia" in Alphen
aan de Rijn roeiwedstrijden, die zich in de
loop van de jaren tot een steeds groter
evenement hebben weten te ontwikkelen.
Ook vrijdag en zaterdag is het landelijke
Alphen weer het uitbundige centrum van
de Nederlandse roeiers. Met 134 inschrij
vingen door 26 verenigingen is het record
aantal van verleden jaar (160) wel niet ge
ëvenaard, toch is deze bezetting van het
programma nog op twee na de hoogste, zo
dat de organisatoren een uitgebreid en in
teressant roeifestijn kunnen bieden.
Dat zij hierin ten volle geslaagd zijn
bleek reeds vrijdagavond, toen er een groot
aantal voor wedstrij den werden geroeid.
Ondanks de wel zeer sombere weersom
standigheden heerste er groot enthousiasme
langs de boorden van de Rijn.
Er werden gisteravond slechts twee be
langrijke finales geroeid, te weten de jonge
acht B en de oude vier. Een met elan en
veel frisheid roeiende Njord-acht won in
een weinig opwindend duel van De Am-
stel, dat de Leidenaren geen ogenblik be
dreigen kon. Zeer overtuigend was ook de
zege van Laga (7.34) over de oude vieren
van Willem III en De Amstel, die nog een
spannend gevecht leverden om de tweede
plaats, dat door Willem III werd gewon
nen. De Willem Ill-ploeg bestond uit een
ongestuurde vier, die wegens gebrek aan
tegenstand in dit nummer, als oude vier
uitkwam.
Ook werd vrijdagavond de lange afstand
wedstrijd voor overnaadse vieren geroeid,
waaraan door 23 ploegen werd deelgeno
men. Deze tijdrace over 4 km, waarbij de
ploegen 10 seconden na elkaar startten,
leverde een zeer levendig schouwspel. Als
winnaar uit dit omvangrijke veld trad naar
voren Nereus, die 15 min. 14 sec. nodig had
voor de 400 m. Laga werd tweede in 15
min. 40 sec.
De uitslagen van de op vrijdag geroeide
wedstrijden zijn:
Twee zonder stuurman (500 meter): 1.
Willem III, 1 min. 53,8 sec. 2. Maas, 1 min.
55 sec.
Twee senior (500 m.): 1. Njord, 1 min.
53,8 sec. 2. Hoop, 2 min. 3. Aegir, geen tijd
opgenomen.
Acht B (2000 m.): 1. Njord, 7 min. 2,9
sec. 2. Amstel, 7 min. 10 sec.
Vier senior (2000 m.): 1. Laga, 7 min.
29.1 sec. 2. Willem III, 7 min. 54,1 sec. 3.
Amstel, geen tijd opgenomen.
Overnaadse vier (4000 m.): 1. Nereus 1,
15 min. 14 sec. 2. Laga 1, 15 min. 40 sec.
3. Aegir 1, 15 min. 43 sec. 4. Nereus 2, 15
min. 50 sec. 5. Laga 2, 15 min. 52 sec.* 6.
Viking, 15 min. 55 sec. 7. Dudok 1, 15 min.
57 sec.
Bij de start van de laatste wedstrijd,
waaraan 21 ploegen deelnamen, vonden
onregelmatigheden plaats. Njord 1, 3 en 4
werden gediskwalificeerd.
Vierde hoogoven eind 1958 gereed
In de op 25 mei gehouden vergadering
van de raad van beheer van de Cement
fabriek IJmuiden (CEMY N.V.) is besloten
de produktieeapaciteit van cement door de
bouw van een vijfde cementmolen te ver
groten.
Zij wordt van circa 400.00 ton tot 500.000
ton per jaar verhoogd, zulks in aansluiting
op de bouw van de vierde hoogoven te
IJmuiden. (Eind 1958 denkt men met de
bouw van de nieuwe hoogoven klaar te
zijn; de grondwerkzaamheden zijn reeds
begonnen).
Vormde het aantal bejaarden in 1930 nog 6 pereent van de Nederlandse
bevolking, omstreeks 1970 zal hun aantal de 10 percentsgrens zijn gepasseerd,
waarmede Nederland echter nog betrekkelijk gunstig afsteekt bij andere landen,
aldus prof dr. 11. Hornstra in de vrijdag te Amsterdam gehouden jaarvergadering
van de maatschappij ..Tot Nut van 't Algemeen". Prof. Hornstra meende echter
dat deze kwantitatieve stijging geen probleem kan worden genoemd. De pro
blematiek van de bejaardenzorg is volgens hem veeleer gelegen in de veranderde
en veranderende plaats van de bejaarden in de samenleving. Het terugtreden
van de bejaarde gaat niet meer geleidelijk maar schokkend: hij wordt ge
dwongen ontslag te nemen. Vroeger trok hij zich terug, thans wordt hij
verwijderd. N
In het vroegere gezin was er plaats voor
de bejaarde ouder(s). Thans staat deze
vreemd in het gezin van zijn kinderen. Ook
wijkt het gedragspatroon van de tegen
woordige jeugd veel sterker af van dat
van de ouders dan vroeger het geval was.
"Voor vele gezinnen is de belasting van een
„drie generatiestructuur" dan ook te veel
en hoewel het plichtsgevoel tegenover de
bejaarden niet is verzwakt, is er veel min
der plaats voor hen.
Ook in de culturele sector kan de be-
j jaarde niet meer mee doen. aldus prof.
Hornstra. In het spel van de volwassenen
is het wedstrijdelement, waar de klem
toon op de topprestaties valt. hoog in aan
zien gekomen. De bejaarden kunnen zich
in dit opzicht nooit meten met mensen van
jongere leeftijd. De bejaarden voelen zich
overigens in de culturele verhoudingen
maar weinig thuis en hun oordeel wordt
dan ook niet ernstig genomen: grootvader
of grootmoeder laat men maar praten.
Vroeger aanvaardde men de ouderdoms
gebreken der bejaarden; thans wil men
hen in een omgeving zien opgenomen waar
zij goed verpleegd worden. Maar de be
jaarden willen dikwijls deze betere zorg
niet. Zij wensen niet uit het gewone leven
uitgeschakeld te worden.
De bejaarde wordt thans tot een object
van zorg voor de middelste leeftijdsgroe
pen. Het gevaar dreigt dat deze groepen
de bejaarden net zo gaan beschouwen als
ze het hun kinderen doen: als onmondig.
Als algemene taak bij de bejaardenzorg
ziet spreker het bijbrengen van het besef
bij de helpende jongeren van een juiste
houding tegenover de bejaarden. Het aan
spreken met „opa" en „opoe" en uitdruk
kingen als „onze oudjes" zijn vernederend
en worden door een geestelijk-normale
helemaal niet op prijs gesteld.
Het overkomt een bejaarde vaak, niet
ernstig genomen te worden en daarom
vooral schijnen jonge kinderen en bejaar
den zo goed met elkaar overweg te kun
nen, omdat het kind de bejaarde wel
ernstig neemt.
Als algemeen beginsel bij dc bejaarden
zorg geldt dat aan de bejaarde geen hulp
wordt opgedrongen, zo meende prof. Horn
stra. IVIcn zal zo lang mogelijk de voor
rang moeten geven aan wat h\j zelf wenst.
Bij de grocpszorg is het eveneens nodig,
dat de bejaarde in de leiding wordt be
trokken.
Naast de organisatie van de hulp aan be
jaarden is een pedagogische beïnvloeding
nodig van allen, die met bejaarden te ma
ken hebben, om de bejaarden „au sérieux"
te nemen, zo besloot prof. Hornstra zijn
rede.
Expositie tot 10 juni verlengd
De tentoonstelling „Historie in tin" in
het Waaggebouw op de Amsterdamse
Nieuwmarkl, waar tienduizenden tinnen
figuren en verscheidene verlichte diora
ma's te zien zijn, is wegens de grote be
langstelling verlengd tot en met zondag
10 juni.
Op veelvuldig verzoek zal de tentoon-
steling ook enkele avonden open blijven
cn wel op woensdag 6. donderdag 7 en
vrijdag 8 juni, telkens van 8-10 uur.
