IJmuidense kotter redt dertien man van Panamese „Panaos Weerbericht Nalatigheid van vluchtcommandant, niét gronddienst, oorzaak ongeluk OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Vanmorgen in IJmuiden aan de behouden wal Frankrijk stuurt Egypte tanks en Syrië mitrailleurs Het ongeluk met de drie Thunderstreaks c4 MORRIS {vlw voulw! Ondanks Pineau's verwijten aan Nasser en ondanks Syrische boycot-actie Visuele plaatsbepaling niet gecontroleerd Het woord is aan Om 16.43 uur: Explosie in machinekamer en zinkend Herdenking op Margraten wegens Memorial Day Stafchef van luchtmacht der V.S. naar Moskou Twee Britten op Cyprus bij aanslag gedood Maatregelen verscherpt Kardinaal Mindszenty weer gevangen gezet? Franse post in Algerije overvallen: 15 doden In Tunesië werden 71 rebellen gedood Tijdelijke opklaringen Weerrapport 70e JAARGANG No 274 DONDERDAG 31 MEI 1956 301e JAARGANG No 119 Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd redactie. Redactie en Administratie. Bijkantoor in Haarlem-Noord, Soendaplein, Tel. 12230. Drukkerij Groot Heiligland 10, Tel. 15295. Haarlems Dagblad Uitgavé Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. opZon-en Feestdagen. Abonnement p. week 50 ct., p. kwartaal 6.50, franco p.p. ƒ7.-Losse nrs. 12ct. Postgiro 273107 Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van een speciale verslaggever) NOG NIMMER ZAL schipper R. Clots met zijn kotter IJm 27 „Twee Gebroe ders" met meer voldoening een haven zijn binnengelopen dan vanmorgen in de IJmuidense vissershaven. Die tevredenheid was er niet om de overvloedige vangst aan schol en tong, maar wel om de dertien zeelieden, die hij en zijn mannen met de IJm 27 hadden gered van de zinkende, 992 ton metende en hoogbejaarde Panamese vrachtstomer „Panaos", die woensdagmiddag om 16.43 uur ten noorden van Ameland bij de machinekamer door een felle explosie uit elkaar werd gereten. Sleep- en reddingboten verlieten de Duitse en Nederlandse havens, terwijl schipper Clots met zijn IJm 27, die in de nabijheid van de „Panaos" op de visgronden was, onmiddellijk koers zette naar het gehavende stoomschip, dat begon te zinken. De dertien man, waarvan er vier waren gewond, konden aan boord worden genomen en zij waren de opvarenden van de IJmuidense kotter vanmorgen bij het afscheid uiterst dankbaar voor de hulp. Het veertiende lid van de Panamese bemanning mocht deze redding niet beleven; bij de explosie raakte hij bekneld in de machinekamer en kwam om. Het was gistermiddag even na half vijf, toen de stomer „Panaos", die eigendom is van de Cia. Nav. Capri S. A. te Panama en die geheel bemand is met Grieken, dooi de ontploffing werd getroffen. De „Pa naos" maakte snel water en stak voorover, zodat er voor de Griekse kapitein niet an ders overbleef dan zijn mannen het bevel te geven de uit 1917 daterende stomer te verlaten. Dertien man konden door de IJM27 aan boord worden genomen en me teen daarna kwam van de kotter af het eerste noodbericht in de lucht via Scheve- ningen Radio: „16.43 uur, Panamees stoom schip Panaos, explosie in machinekamer, een man gedood en nog aan boord, rest gered. IJM27 houdt stand by. Positie on geveer 25 mijl ten westen van het licht schip Borkum". Ongeveer een half uur later volgde van schipper Clots het be richt, dat de stomer sneller begon te zin ken. In een uur was het geladen schip ongeveer vier decimeter gezakt. „Panaos" gezonken Even na vijf uur had de sleepboot „Hol land" van de rederij J. Doeksen inmiddels de haven van West-Terschelling verlaten om met 14-mijlsvaart de noord in te lopen naar het nog drijvende schip. De kapitein van de „Holland" verwachtte tegen half negen in de avond bij de „Panaos" te zijn en had, na informaties bij schipper Clots te hebben ingewonnen, alle hoop, dat de Panamees te bergen zou zijn. De pompen stonden aan boord van de „Holland" al klaar om zo spoedig mogelijk op het hel lende dek van de „Panaos" te worden overgezet. Regelmatig gaf „Twee Gebroe- ders'-schipper de meldingen over de toe stand van het schip aan de „Holland" dooi*. Die berichten luidden steeds ongunstiger en toen de „Holland" nog ongeveer een half uur varen verwijderd was, moest de IJM27 melden, dat de „Panaos" was ge zonken. Om kwart over acht werd het laatste van de stomer gezien. Toch naar IJmuiden De IJM27 is daarna meteen begonnen een Nederlandse haven op te zoeken. De vier gewonden, waarvan er één een opge zette knie had en drie man vrij ernstige brandwonden hadden opgelopen, moesten zo snel mogelijk onder doktersbehandeling worden gesteld. Besloten werd koers te zetten naar de haven van Den Helder. Maar de dichte mist, die over de Noord zee en het kustgebied hing, deed schipper Clots echter een ander besluit nemen. Vannacht om twaalf uur meldde hij, dat de kotter dwars van het vuurschip „Ter- schellingerbank" was en twee uur later Na spannende uren, zowel voor de redders als voor de geredden, heeft de IJM 27 „Twee Gebroeders" vanmorgen dertien man van de gezonken Panamees „Panaos" in IJmuiden binnen gebracht. Schipper Clots kan tevreden zijn: een moeilijke mensenplicht werd ten einde gebracht. voegde hij er aan toe, dat doorgevaren zou worden naar IJmuiden om de geredden aan land te brengen. De mist en eventuele beloodsing voor het. zeegat bij Den Helder zouden de tijd van binnenkomst in een haven slechts vertragen en in diezelfde tijd dacht schipper Clots met de „Twee Ge broeders" naar IJmuiden te stomen. Met de meeste geredden aan dek heeft schipper Clots, die op de vloot beter be kend is als „Kuf" vanmorgen tegen half tien de IJM. 27 aan de IJmuidense Tegel- tjesmarkt afgemeerd. Op het achterdek van het kottertje wat kleren, een harmoni ca, scheepspapieren en koffers onder een zeil de enige restanten van de „Panaos". Van de dertien man waren er drie ondergebracht in het vooronder; zij hadden brandwonden opgelopen en zij zijn allen per taxi naar café „De Bruinvis" gebracht. Schipper Clots streek daar ook neer en hij mocht daar de warme dank van de 42-jarige Griekse kapitein Elias Fellovtzis uit Pyrreus aanhoren: „alle lof heb ik voor de mannen van de IJM. 27; deze vier heb ben bewonderenswaardig werk verricht", zei hij in gebroken Engels. Hij zou deze prestatie beslist bekend maken aan de be trokken Griekse autoriteiten. „Very sorry" was hij over het verlies van de 21-jarige stoker George Papoioanov uit Nethana men had al het mogelijk gedaan, hem nog te redden. Toen de dertien man door de IJM. 27 waren overgenomen, zijn er nog twee teruggegaan, om naar de stoker te zoeken. In simpele woorden heeft schipper Clots ons daarna verteld, hoe alles zich gister middag heeft toegedragen: hij verstoomde 's middags met zijn scheepje, omdat de visserij tegenzat. De wachtsman hoorde om kwart over drie twee op elkaar volgende explosies een schip begon te fluiten en het bleek de „Panaos" te zijn, die een ketelexplosie had opgelopen. (Ook de kapi tein wilde in geen geval aan een mijn explosie denken.) Clots is er heengestoomd en de vier man van de kotter hebben be nauwde momenten meegemaakt, toen men langszij wilde komen: de Grieken vreesden namelijk een derde ontploffing en joegen de kotter weg. Hij bleef echter langzaam meevaren en waagde het na enige tijd weer. De dertien man zijn toen in één ruk overgepikt; de kotter liep enige deuken op en daarna heeft de Twee Gebroeders stand bij gehouden tot de Panaos omstreeks kwart over acht in de avond zonk. Aan boord van de IJM. 27, een kotter van de rederij gebr. Joh. en G. v. d. Heide, was het wel even behelpen: de bemanning, die 18 uur in touw is geweest kreeg de vol ledige medewerking van haar comman dant, die zelf al die tijd heeft gepeild; zijn drie kameraden Jan van der Lugt, Willem van Dijk en Jan Bron stuurden om beurten en liepen wacht in verband met de mist. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S Ter gelegenheid van de jaarlijkse Ame rikaanse „Memorial Day" zijn woensdag op de Amerikaanse militaire begraaf plaats te Margraten wederom de doden herdacht in tegenwoordigheid van vele hoge Amerikaanse en Nederlandse auto riteiten. Na een openingsgebed door aalmoezenier majoor Francis J. Gorman, hielden de Amerikaanse ambassadeur, H. Freeman Matthews, en de commissaris der Koningin in de provincie Limburg, dr. F. Houben, redevoeringen. Hierna volgde een kranslegging door de autoriteiten; namens de Koningin en Prins Bernhard door generaal Pahud de Mortan- ges, door de Amerikaanse ambassadeur, door minister Staf namens de regering, door de commissaris der Koningin, de bur gemeesters van Margraten, Maastricht, Valkenburg en andere plaatsen, door ver- Overzicht van de kranslegging voor het monument. tegenwoordigers van Nederlandse en Ame rikaanse organisatie en oorlogsgraven stichtingen, door de Rotterdamse Ameri kaan S. Mollyker uit Ciracuse namens de Bond van Oudstrijders (een organisatie met tien miljoen leden) en dit jaar voor het eerst ook namens het Amerikaanse Legion Auxiliary (Amerikaanse Hulple gioen) uit Tucson in de staat Arizona door mevrouw Michiels van Kessenich. Vele honderden schoolkinderen uit dor pen in de omgeving legden daarna een voudige bloemenruikers op de graven. Ook in Opijnen nabij Zaltbommel is een herd'-iiking gehouden. Daar liggen acht Amerikanen begraven, die in 1943 met een bommenwerper neerstortten. ADVERTENTIE TMTvlT WASHINGTON (Reuter) De stafchef van de Amerikaanse luchtmacht, generaal Nathan Twining, heeft met president Eisenhowers goedkeuring een uitnodi ging aanvaard tot bijwoning van de Rus sische luchtmachtschouw op 24 juni. Twi ning zal vergezeld gaan van verscheidene andere officieren van de luchtmacht. ADVERTENTIE BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL 13439 FERD. BOLST* 48 A'DAM TEL 717162 MOTOROVERALLS 49.— NICOSIA Reuter/U.P.) Een Cyprisch extremist heeft woensdag nabij Famagusta °P Cyprus een bom geworpen in een auto met Britse soldaten, die de herdenking van de verjaardag van koningin Elizabeth repeteerden. Twee militairen kwamen om het leven en twintig werden gewond toen de bom de benzinetank van de vrachtauto tot explosie bracht. Door deze aanval is het aantal doden onder de Britse militai ren in de dertien maanden van het verzet op Cyprus tot 33 gestegen. Voor Famagus ta is onmiddellijk een uitgaansverbod af gekondigd. (Van onze correspondent in Parijs) Na de officiële Franse verontwaardiging over particuliere wapenleveranties aan de Algerijnse rebellen, is nu de beurt aan de Franse pers om haar woede te luchten over officiële Franse wapenzendingen aan twee Arabische landen, te weten Egypte en Syrië. Nadat „France Soir" had bericht, dat een speciale afgezant van premier Nasser met het Franse ministerie van Buitenlandse Za ken onderhandelt over een levering van negentig Franse AMX-tanks aan Egypte, kwam de Quai d'Orsay onmiddellijk met een ontkenning, maar uit dezelfde verkla ring bleek, dat er kortelings wel degelijk dertig van deze 13-ton tanks, die met hun 7,5 cm kanonnen in hun klasse de snelste en de modernste ter wereld zijn, aan Egypte zijn geleverd en dat er nog tien op ver trekken staan. Noch het feit, dat de Franse regering pre mier Nasser de scherpste verwijten maakt over zijn steun aan de Algerijnse rebellen, noch de Franse beloften aan Israël, noch de wens van minister Pineau om tot een algemeen wapenembargo voor het Midden- Oosten te komen, hebben blijkbaar kunnen verhinderen, dat Pineau's eigen ministerie zijn fiat aan deze levering heeft gehecht. Bij de tanks zouden 9000 granaten zijn ge leverd. Het verongelukken van de drie „Thunderstreak"-straaljagers van de Koninklijke Luchtmacht, die op 18 mei boven het oosten des lands door hun bestuurders wegens gebrek aan brandstof moesten worden verlaten, is niet te wijten aan onvoldoende ge oefendheid in samenwerking tussen het personeel van de grondorganisatie en de vlieg tuigbemanning. Het ongeval is veroorzaakt, doordat de vluchtcommandant aan het einde van de oefening, waarmee de toestellen bezig waren, heeft nagelaten zijn visuele plaatsbepaling te controleren met de hem ter beschikking staande radio- en radio navigatiehulpmiddelen. Hierdoor heeft hij te laat bemerkt, dat deze visuele plaats bepaling onjuist was, waardoor een noodtoestand door gebrek aan brandstof is ont staan. Dit heeft minister Staf meegedeeld in antwoord op schriftelijke 'vragen van het Tweede-Kamerlid de heer Visch. De formatie van vier straalvliegtuigen bevond zich op 18 mei boven noord-oost- Nederland op weg naar haar vliegbasis Volkel met een tekort aan brandstof, als gevolg waarvan de bestuurders van drie dezer vliegtuigen gedwongen waren hun vliegtuig te verlaten door middel van de schietstoel, waarbij deze vliegtuigen neer kwamen nabij Haaksbergen, Doetinchem en Groesbeek (over de Duitse grens), aldus de minister. Alle boordtanks van alle vlieg tuigen waren voor de start geheel gevuld met brandstof, waardoor de voor de oefe ning benodigde hoeveelheid brandstof met inbegrip van de veiligheidsreserve aanwe zig was. Op de grond zowel als in de lucht zijn de controles op de brandstofvoorraad vol gens de daarvoor geldende bepalingen ge schied. De vluchtcommandant had de op dracht om met zijn formatie het formatie- en gevechtsvliegen te beoefenen. De vluchtcommandant was gehouden zich te bevinden binnen het hem toegewezen ge bied, te weten het grondgebied van Ne derland en West-Duitsland. De aanwijzing van vaste routes kan bij dit soort oefe ningen niet worden toegepast. De vlucht commandant heeft zich hierbij geheel aan zijn opdracht gehouden. Uitsluitend de vluchtcommandant is be last met het onderhouden van radiocon tact met de gronddienst. Hij heeft dit con tact opgenomen, doch niet in voldoende mate. Tijdens de vlucht werd gevlogen op hoogten tot 30.000 voet, aanvankelijk op 20.000 voet, later hoofdzakelijk op onge veer 12.000 voet. Dit ongeval is niet te wijten aan onvol doende geoefendheid in samenwerking tus sen het personeel van cle grondorganisatie en de vliegtuigbemanning. Nadat de vluchtcommandant contact met de g'rond- lienst had opgenomen en verkregen, is hem de meest mogelijke hulp verleend. Ter meerdere verontwaardiging van de Franse pers zijn bovendien op het vlieg veld Orly weer de kisten met vijftig zware mitrailleurs verschenen met bestemming Damascus, die een Zwitserse en Ameri kaanse luchtvaartmaatschappij enige tijd geleden weigerden te vervoerden. Volgens de laadbrieven zullen zij thans door „Air France" worden vervoerd. Niet alleen ma ken de Franse kranten zich zorgen, dat cteze mitrailleurs uiteindelijk in Algerije terecht zullen komen, maar zij wijzen er tevens op, dat onder de Arabische staten, die een boycot van Frankrijk overwegen, Sirië het enige land is, dat daartoe al con crete stappen heeft ondernomen. Stroop Zelfs het dementi van de Quai d'Orsay, dat „Combat" overigens onbetrouwbaar acht, over een nieuwe zending van negentig AMX-tanks aan Egypte heeft de scherpe toon van de perscommentaren aan het adres van minister Pineau niet kunnen verzach ten. Men beschuldigt hem eiwan, dat hij Nasser stroop om de mond probeert te smeren en verheelt niet, dat dit blijkbaar ten koste van Israël moet gaan. Weliswaar zou Israël nog twaalf Mystère-straaljagers krijgen, maar naar men beweert, ligt er in Frankrijk 'n feitelijk embargo op de verzen ding van vervangingsonderdelcn naai Israël. L. P. Smith: Als wij kinderen van onze tijd zijn, dan kennen wij onze moeder bar slecht. Het ongeval is evenwel veroorzaakt, doordat de vluchtcommandant aan het einde van de oefening heeft nagelaten zijn visuele plaatsbepaling te controleren met de hem ter beschikking staande radio- en radionavigatiemiddelen. Hierdoor heeft hij te laat bemerkt, dat deze visuele plaatsbe paling onjuist was, waardoor een noodtoe stand door gebrek aan brandstof is ont staan. Toen uiteindelijk radiocontact met de thuisbasis was opgenomen en de juiste aanvliegkoers door de thuisbasis werd doorgegeven, was het voor de volgvliegers niet meer mogelijk deze basis, of een ande re basis te bereiken. De leider, die minder brandstof had verbruikt dan zijn volgvlie gers, heeft mede door snel en juist optre den van de gronddienst een uitstekende en met gevaar van eigen leven uitgevoerde noodlanding met afgeslagen motor op de vliegbasis Volkel gemaakt, terwijl de volg vliegers, alvorens zij hun vliegtuig hebben verlaten, zich overtuigd hebben, dat zij zich niet boven de bebouwde kommen be vonden. Volledigheidshalve moge hierbij worden opgemerkt, dat met de thans in Nederland en het aangrenzende gebied aanwezige ra dionavigatiehulpmiddelen voor de nieuwe Amerikaanse vliegtuigen reeds een jaar is geopereerd door het squadron van de USAF op Soesterberg. Hierbij is gebleken, dat deze hulpmiddelen welke intussen nog verder worden uitgebouwd, thans reeds toereikend zijn voor een veilige navigatie. In afwachting van het beschikbaar ko men van deze aanvullende middelen zijn de ter zake dienende voorschriften nog maals verscherpt en is opdracht gegeven tot het nemen van nog grotere veiligheids marges bij de uit te voeren opdrachten. Hoewel dit in het algemeen een remmende invloed zal hebben op de operationele trai ning, heeft de minister gemeend dit nadeel te moeten aanvaarden, ten einde de veilig heid op te voeren. BONN (A.F.P.) Volgens het katho lieke voorlichtingsbureau K.N.A., dat te München ontvangen inlichtingen aanhaalt, zou kardinaal Mindszenty, primaat van Hongarije, opnieuw gevangen gezet zijn, omdat hij geweigerd zou hebben een loya liteitsverklaring jegens het regiem af te leggen. De kardinaal zou zijn meegedeeld', dat hij op bepaalde voorwaarden weer in fi.in functie zou worden hersteld, maar hij zou geweigerd hebben. ALGIERS (Reuter/AFP) In de nacht van dinsdag op woensdag heeft een groep van honderd opstandelingen een overval gepleegd op een militaire post ten zuid oosten van Mac-Mahon in Algerije met medeplichtigheid van een Algerijnse on derofficier, dié het bevel van de wacht had. Vijftien soldaten, onder wie negen Fransen, werden door de opstandelingen gedood en vier gewond. Twintig soldaten, die de opstandelingen achtervolgden, wor den vermist. Elders sneuvelden achttien rebellen. Een subcommissie van de Franse Natio nale Vergadering heeft va een inspectie reis door Algerije in een rapport verklaard dat het machtsevenwicht in Algerije her steld is en dat de vooruitzichten voor de komende maanden niet ontmoedigend zijn. De commissieleden een rooms-katho- liek (MRP), twee onafhankelijken en een radicaal-socialist spreken hun volledige vertrouwen uit in het beleid van minister Lacoste. „Algerije moet gepacificeerd wor den", zo luidt de conclusie, niet door on derwerping, doch door herstel van het vertrouwen tussen Mohammedanen en Fransen met het oog op een oprecht en duurzaam samengaan. Franse troepen hebben dinsdag in Tu nesië 71 opstandelingen gedood. Aan Fran se zijde vielen drie doden, onder wie een officier. De Franse troepen werden ge steund door artillerie en vliegtuigen. Tien Franse omroepers bij het staats- radiobedrijf in Marokko hebben op hun verzoek ontslag gekregen nadat de Marokkaanse minister van Voorlichting, Ibrahim, opdracht had gegeven een com muniqué van het anti-Franse „Bevrijdings leger" voor te lezen, dat de omroepers als „een belediging van het Franse leger" be schouwden. De 176 Franse technici die bij het bedrijf werken, hebben gedreigd ook ontslag te nemen als de omroepers weg gaan. DE BILT, donderdag 10 uur: Gisterên ontwikkelde zich in de loop van de dag een lagedrukgebied boven Frankrijk, dat zich vervolgens naar Duitsland en het zuid oosten van het land uitbreidde. In dit gebied kwamen op uitgebreide schaal onweersbuien voor. Bij ons vielen de onweersbuien in de afgelopen nacht voor namelijk in het noorden en oosten van het land. De wind draaide naar het noorden, zodat ons land in vochtige, van de Noord zee binnenstromende, luchtmasa's bleef, waarin veel lage wolken en vooral boven zee en aan de kust ook mist voorkwamen. Over de Britse eilanden komt nu een oceaanfront naderbij, waarachter zich een hoeveelheid drogere lucht bevindt. Deze zal in de loop van de nacht ons land be reiken en aanleiding geven tot opklaringen. Op het midden van de oceaan baant echter alweer een nieuwe vochtige luchtstoring zich een weg naar het Noordzeegebied, zcdat de opklaringen slechts van tijdelijke aard zullen zijn. (van hedenmorgen 7 uur) Weers- toestand .s •a •So S u x £2 «cu ES» Stockholm onbewolkt zzo 21 Oslo zwaar bew. zzo 22 Kopenhagen half bew. o 21 Aberdeen zwaar bew. windst. 14 Londen Amsterdam Luxemburg Parijs Bordeaux Grenoble Nice Berlijn Frankfort München Zurich Genève Locarno Wenen Innsbruck Rome Ajaccio Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De BUt Twente Eindhoven zwaar bew. n 23 geheel bew. n 16 regenbui zzo 22 nevel n 25 regenbui wzw 23 licht bew. zzw 26 zwaar bew. windst 20 onbewolkt o 27 regenbui wzw 26 onweer w 25 zwaar bew. zzo 24 zwaar bew. zw 26 zwaar bew. windst. 27 onbewolkt o 26 half bew. n 28 onbewolkt windst. 29 onbewolkt ono 21 temp. 7 uur now 10 z£ 0 0 0 1 0 0 30 1 4 0 0 0 0,6 0 1 0 0 0 0 0 0 mist now 10 0,1 geheel bew. mat. n 10 0 geheel bew. mat. n 11 0 mist zw. n 11 25 geheel bew. mat. n 13 0,1 onweer nnw 13 2 mist mat. n 12 0 Vlv. Z.-Limb. lichte regen mat. n 14 5 Neerslag laatste 24 uur. OOOCXXXXiOOOOCXXXODOiXXXXïrvxx OOOOOQOOCXXXXXXXXXTOOOOOOOOOC AF EN TOE ZON Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van don derdagavond tot vrijdagavond, opge maakt om 11.15 uur: Op de meeste plaatsen droog weer met enkele opklaringen. Zwakke tot ma tige wind tussen noord en west. Over het algemeen iets hogere middagtem- peraturen. 1 juni Zon op 4.28 uur, onder 20.52 uur. Maan op 0.42 uur, onder 12.09 uur. Maanstanden 1 juni 20.13 uur: laatste kwartier 8 juni 22.29 uur: nieuwe maan 15 juni 12.55 uur: eerste kwartier Hoog en laag water in IJmuiden Vrijdag 1 juni Hoog water: 8.37 en 21.06 uur. Laag water: 3.58 en 16.20 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 1