Haarlem's Dagblad | 1956 | 23 juni 1956 | pagina 6

Er zijn nog ongeveer 70.000
Nederlanders in Indonesië

Kerkdiensten

(^Abdoel en het Vliegende Tapijt

FATALE
DIAMANTEN

„Assimilatie aan
twee kanten nodig

Tweede lustrum van de NIBEG

„Meer openbaar overleg
tussen V.S. en Europa"

Rede van Prins Bernhard
in Genève

Betaling
abonnementsgeld
per giro

Cafébezoekers gingen
burgemeester te lijf

Nasleep van Koninginne
dagviering

Afdeling verificatie
naar Van Eedenstraat

Drie percent bleef uit
Onrust onder kelners
en serveersters

NVV zal eventuele actie
steunen

Drie arbeiders gedood in
een Belgische gieterij

Akkoord tussen V.S. en
Nederland over gebruik
der atoomenergie

FEUILLETON

R. HASSBERGER

2kmesJt^y^

ZATERDAG 23 JUNI 1956

De Nederlands-Indische Bond van Ex-
krijgsgevangenen en Geïnterneerden (NI
BEG) heeft met een bijeenkomst in het
Koninklijk Instituut voor de Tropen te
Amsterdam zijn tweede lustrum gevierd.
Het woord werd gevoerd door de secre
taris-generaal van het ministerie van
Maatschappelijk Werk, mr. Ph. H. M. Wer
ner, die sprak over „De sociale en maat
schappelijke moeilijkheden der Indische
gerepatrieerden". Na afloop der bijeen
komst volgde een receptie, waar vele oud-
Indischgasten, onder wie de voorzitter dei-
Eerste Kamer, mr. J. A. Jonkman, het be
stuur kwamen gelukwensen.

Tijdens de receptie werd een telegram
van Koningin Juliana ontvangen, waarin
zij haar grote waardering uitsprak voor
het werk, dat door de NIBEG verricht
wordt.

Mr. Werner herinnerde in zijn rede er
aan dat er sinds 1945 rond 150.000 Neder
landers zijn gerepatrieerd en dat er op
1 januari van dit jaar nog ongeveer 70.000
Nederlanders in Indonesië verbleven. De
trek naar Nederland gaat nog steeds door,

In een redevoering voor de Amerikaanse
Club in Genève over „Amerikaans-Euro-
pese betrekkingen" heeft prins Bernhard
donderdag gezegd dat hij zeer optimistisch
is over het uiteindelijk succes wat de ver
eniging van West-Europa betreft.

In zijn redevoering zei de Prins dat de
grootste behoefte in de Atlantische ge
meenschap op het ogenblik is, dat de twee
continenten elkaar beter begrijpen. De
Prins wekte op tot meer en doeltreffender
overleg, zowel particulier als openbaar,
voordat aan welke zijde ook openbare
stappen gedaan worden, teneinde misver
standen te vermijden.

De Prins, die in de afgelopen vier jaar
zelf het initiatief heeft gehad voor een
serie particuliere ontmoetingen voor open
hartige bespreking van afwijkende Ameri
kaanse en Europese inzichten ten aanzien
van hedendaagse problemen, zeide dat het
resultaat van zulke gesprekken was. dat
gewoonlijk meer punten van overeenstem
ming dan van meningsverschil ontdekt
werden. Hij beval aan die gesprekken uit
te breiden tot de openbare sfeer.

„Het is niet mijn bedoeling de nadruk
weg te nemen van militaire samenwer
king", zeide hij, „Er is in de tegenwoordige
situatie niets wat de minste verslapping
van onze defensie-inspanningen schijnt te
gedogen, maar onze militaire doeltreffend
heid dient gebaseerd te zijn op een ge
meenschap die wezenlijk geïnspireerd
wordt door gemeenschappelijke idealen en
die aangevuld dient te worden met nauwe
samenwerking op andere terreinen

„Persoonlijk twijfel ik niet het minst
aan ons uiteindelijk succes, omdat ik denk
dat op de manier waarop we thans voelen,
wij verenigd zullen worden om samen te
leven als grote vrienden en bondgenoten,
om zo ruimte te maken voor een betere
wereld waarin onze kinderen in vrede
kunnen leven", aldus de Prins.

U kunt het Uzelf gemakkelijk maken
door het abonnementsgeld voor het
volgende kwartaal te voldoen op
onze postgirorekening no. 273107 ten
name van Haarlems Dagblad. U
bespaart daarmee incassokosten en
vermijdt geloop aan de deur.

Het te gireren bedrag is f 6.50, post-
abonnés 7.

U kunt het ons gemakkelijk maken
door Uw giro-opdracht te verzenden
vóór het eind van de maand. Wij
behoeven dan geen kwitanties uit te
zenden.

Voor automatische girobetalingen
(het allergemakkelijkste) zijn for
mulieren op aanvraag gaarne ter
beschikking. In dit geval dient men
wel voor voldoende saldo op de
giro-rekening zorg te dragen.

DE ADMINISTRATIE

v* rxxxx»cooror Yxxrm xytx

zij het ook iets minder sterk dan in voor
gaande jaren. Het opnemen van al deze
mensen in Nederland geeft veel moeilijk
heden van technische en maatschappelijke
aard.

Wat de technische moeilijkheden betreft
noemde spreker de geweldige eisen, die
aan de huisvesting worden gesteld, zowel
wat betreft de definitieve huisvesting in
eigen woningen als de voorlopige in con
tract-pensions. Illustratief hiervoor is wel
het feit, dat het aantal overnachtingen in
1955 van vreemdelingen in hotels en pen
sions rond 2.380.000 was, terwijl dat voor
de van rijkswege ondergebrachte gerepa
trieerden 3.500.000 bedroeg. Naar verwacht
wordt zal dit aantal in 1956 zelfs de
5.000.000 te boven gaan.

Voorts zijn er de moeilijkheden van aan
passing aan de Nederlandse samenleving,
die zich uiteraard niet in cijfers laten uit
drukken. Mr. Werner zei, dat men hierbij
graag spreekt over assimilatie en dan vaak
uitsluitend bedoelt, dat zij die binnen
komen zich moeten aanpassen aan het
leven, zoals men het hier in Nederland
kent. Hoe belangrijk dit ook is, men be
denke evenwel, dat ook in Nederland be
reidheid moet bestaan om het Indische
verleden in zich op te nemen, zodat er dus
assimilatie aan twee kanten moet zijn, al
dus mr. Werner.

Van belang is vooral, dat in politiek, be
stuur, wetenschap, cultuur en handel ook
de hoogste plaatsen mede worden inge
nomen door mensen met Indische ervaring.
Het op Indië betrokken verleden ontwik
kelt zich tot een op de tropen gerichte
toekomst, zo zei mr. Werner. Hij illustreer
de dit onder meer met de uitzending van
deskundigen naar minder ontwikkelde tro
pische en sub-tropische gebieden, met de
uitbouw van de Indische opleiding aan de
Wageningse hogeschool tot een tropische
opleiding -en dergelijke.

Niettemin blijven de moeilijkheden bij
de opneming van zovelen in onze samen
leving groot en zij mogen niet worden
onderschat.De oplossing hangt echter goed
deels af van de wijze, waarop de dubbele
assimilatie verloopt. Vooral degenen, die
Nederland niet kennen, hebben hier een
hartelijke handreiking nodig.

De secretaris-generaal besloot zijn rede
met de wens uit te spreken, dat de NIBEG
er ook in de komende jaren toe zal mogen
bijdragen, dat Nederland de Indische na
latenschap tot basis zal maken van een
nieuwe en blijvende activiteit van een har
monisch verenigd volk.

Vorig jaar Koninginnedag wilde de bur
gemeester van Zwijndrecht, de heer C.
Slobbe, in zijn functie van hoofd van de
gemeentepolitie controle uitoefenen in een
café aan de Ringdijk aldaar. Er werd in
dit café zo veel lawaai gemaakt, dat de
burgemeester de- zaak niet vertrouwde.
Toen hij de gelagkamer binnentrad trof
hij daar een uitgelaten gezelschap aan, dat
zich brullend vermaakte om een man, die
zich in vrouwenkleren had gestoken. De
burgemeester gelastte aan deze travestie
een einde te maken, maar hij werd met
geweld het café uitgezet.... Twee potige
politieagenten kwamen er aan te pas om
het café te ontruimen, maar voor dit was
geschied, hadden ook zij de nodige on
stoppers in ontvangst moeten nemen. De
Dordtse rechtbank heeft de nasleep van
deze zaak te behandelen gekregen. Zij
veroordeelde vandaag de 39-jarige sjouwer
F. C. B. en de 23-jarige schippersknecht
H. L. van B., die de burgemeester hadden
gemolesteerd, respectievelijk tot drie we
ken gevangenisstraf en een maand gevan
genisstraf met aftrek. De 22-jarige fa
brieksarbeider P. V. kreeg een maand met
aftrek, de 23-jarige zakkenstopper F. W.
A. P. drie weken voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar, en de 46-jarige
fabrieksarbeider J. W. van W. een maand
met aftrek, omdat zij de politieagenten wa
ren te lijf gegaan. De officier van Justitie
hadden tegen ieder der verdachten een
maand gevangenisstraf gevraagd.

Er zijn bij het gemeentebestuur van
Haarlem plannen de afdeling verificatie
van de gemeentesecretarie onder te bren
gen in het perceel aan de Van Eeden
straat 10. In de donderdag te houden ver
gadering van de gemeenteraad zal een
voorstel van B. en W. aan de orde komen
om dat perceel aan te kopen voor f 40.000.
Wegens het toenemen der werkzaamheden
op het stadhuis bestaat een voortdurend
tekort aan kantoorruimte. Daarin kan
voorzien door in Van Eedenstraat 10 de
afdeling verificatie onder te brengen. Het
pand zal op 1 oktober ontruimd zijn.

„In het horecabedrijf in het gehele
land alleen Rotterdam uitgezonderd
heerst onrust", zo deelt ons de Neder
landse Bond van Horecafpersoneel
(NVV) mede. De kelners en serveersters
zijn ontevreden over het feit, dat ver
schillende werkgevers hun niet de drie
percent ineens over 1955 willen uitkeren.

„Op 9 mei heeft de federatie van werk
gevers in het horecafbedrijf naar aanlei
ding van in het Georganiseerd Overleg met
de erkende vakorganisaties gevoerde be
sprekingen aan de leden van de federatie
dringend geadviseerd, aan ieder perso
neelslid van een horecafbedrijf dat in 1955
in dienst was, anderhalve week loon of
garantieloon te verstrekken, indien het
dienstverband twaalf maanden had ge
duurd. Men adviseerde voorts, zoveel min
der uit te keren, als het dienstverband in
1955 korter was geweest. Dit advies is in
de meeste horecafbedrijven in het land op
gevolgd ten aanzien van de normaal ge-
salarieerden. In zeer veel bedrijven heb
ben echter degenen, die op garantieloon
werken, de kelners en serveersters dus,
geen uitkering gekregen". Van de zijde van
de Nederlandse Bond van horecafperso
neel, aangesloten bij het NVV, deelt men
ons mede, dat, wanneer er zich in een be
drijf een actie zal voordoen ter verkrijging
van de drie percent, de bond die actie zal
steunen.

„Men acht het in NVV-kringen bijzonder
laakbaar, dat werkgevers in het horecaf
bedrijf, die zitting hebben in het hoofd
bestuur van f3e federatie van werkgevers
en dus het advies tot uitkering hebben
mede-ondertekend, zich thans bij hun
weigering om een uitkering te verstrekken
aan de serveersters en kelners, in hun
eigen bedrijf, beroepen op het besluit van
hun regionale afdeling om het advies naast
zich neer te leggen".

Mening van Horecafbestuur

Het horecaf-bestuur wijst er op, dat de
drie percents uitkering was bedoeld als
een compensatie van een zekere „wel-
vaarts-achterstand". Men meent nu, dat
van deze achterstand bij de kelners, die
hun loon met de prijsstijgingen van de
laatste tijd ook steeds hebben zien stijgen,
geen sprake is. „In de meeste Haagse be
drijven", aldus onze zegsman. ..verdienen
de kelners regelmatig twee, drie keer zo
veel als het gegarandeerde basisloon van
f 66 per week. Het leek de werkgevers in
deze (Haagse) bedrijven daarom absurd,
aan deze mensen drie percent van het ge
garandeerde basisloon (een bedrag van nog
geen honderd gulden) over 1955 uit te ke
ren. Bovendien achtte men dit een onbil
lijkheid tegenover de „witte brigade" (het
niet-bedienend personeel), dat van een
vast salaris moet leven en geen fooien ont
vangt. De Haagse werkgevers hebben dan
ook over het algemeen besloten, het lan
delijk advies om de drie percent uit te
keren, zó te interpreteren, dat alleen het
personeel op vast salaris deze uitkering
ontvangt".

CHARLEROI (Belga) In de „Acièries
Thomas," afdeling Couillet, van de „Usines
Hainaut-Sambre" is gisteren een lading
van twintig ton gloeiend gietijzer, die per
loopbrug verplaatst werd, gedeeltelijk ge
kanteld. Ongeveer vijftien arbeiders waren
graafwerk aan het verrichten voor de bouw
van een nieuwe conventor op de plaats
waar de gloeiende massa neerkwam. Drie
arbeiders werden gedood. Twee anderen
verkeren in levensgevaar en negen hebben
meer of minder zware brandwonden opge
lopen.

ADVERTENTIE

...kauw Wrlgley Doublemint. Overal veel mensen
overal veel verkeer - overal veel drukte.
En wat dan nog? Kauw Doublemint
pittig, tintelend, dubbel lang lekker -
Doublemint geeft rust, rust bij het rijden -
en Uw adem wordt zuiver als Zwitserse berglucht.

Nederland en de Verenigde Staten heb
ben een overeenkomst gesloten, die voor
ziet in een uitgebreide uitwisseling van al
dan niet vertrouwelijke gegevens inzake
het vreedzaam gebruik van atoomenergie.

De overeenkomst voorziet in de verkoop
door de V.S. aan Nederland van 500 kg.
uranium-235 in de verrijking van 20 per
cent. Zes van deze 500 kg kan Nederland
betrekken in de vorm van uranium-235 in
een zeer hoge graad van verrijking (tot
90 pet).

Uitrusting en apparatuur

Voorts voorziet de overeenkomst in de
levering van uitrusting, apparatuur en
materialen, welke nodig zijn in het Neder
landse program, zowel ten aanzien van
onderzoek, als ten aanzien van praktische
toepassing.

Voor het wetenschappelijke onderzoek
kunnen kleine hoeveelheden plutonium.
uranium-233 en uranium-235 in zuivere
vorm worden ontvangen.

In de overeenkomst zijn bepalingen op
genomen opdat de verkregen splijtstoffen
met voor andere dan vreedzame doelein
den worden toegepast. Het akkoord dat
nog de goedkeuring der parlementen be
hoeft, vervangt de bestaande overeenkomst
tussen Nederland en de V.S.

De nieuwe overeenkomst breidt de be
staande samenwerking aanzienlijk uit,
aangezien zij tevens omvat de industriële
toepassingen en de ontwikkeling van me
thodes tot opwekking van energie. Ten
slotte voorziet de overeenkomst in de mo
gelijkheid, dat, op Nederlands verzoek, de
daaruit verkregen voordelen worden ge
bracht in een geïntegreerde Europese
atoomgemeenschap.

PRINSES WILHELMINA BEZOCHT
WILLIAM SINGERMUSEUM

Prinses Wilhelmina heeft vrijdagmiddag
een bezoek gebracht aan het William Sin-
germuseum te Laren, vergezeld door me
vrouw H. de Savornin Lohman en haar
particulier secretaresse mejuffrouw J. Gel-
dens.

van Hoofddorp. Janskapel, Jansstraat.
10.30: Dienst. Jeugdkapel. Noord, Molenaer-
straat. 10.30: Dhr. J. E. van Epen. Oost, Zo-
merkade. 10: Wika W. Veenstra. West,
Leidsestraat. 10: Dhr. R. Hengstmangers.
Centrum, O. Groenmarkt. 10: Dhr. F.
Braaksma. Eglise Wallonne, 10.30 h.: Ser
vice présidé par le Pasteur J. F. Baudraz.
Deutsche Ev. Kirchgemeinde. Waalse Kerk.
20 Uhr: Pfarrer D. Stein. Mittwoch 20 Uhr:
Bibelstunde. Spaarndamseweg 18B. Pente
costal Filadelfia Gemeente, Ged. Oude

8.45: Ds. M. W. J. C. de Kluis, Santpoort.
3.30: Ds. J. A. van Arkel. Noord-Schoter-
kerk, Spaarnrijkstraat. 9.30: Ds. G. van
Duinen. 5: Ds. H. W. Wierda.

Chr.-Gcref. Kerk. 10 en 5.15: Ds. J. C. Maris
Leger des Heils, Ceramstraat 4. 10: Heili
gingssamenkomst. 12: Compagnie. 4.15:
Kindersamenkomst (Zaanenbos). 7: Open-
luchtmeeting. 8: Verlossingssamenkomst.
Maandag 7: Straatzang (Stoop's Bad). Dins
dag 2.15: Gezinsbond. Woensdag Velddag in
Baarn.

HEEMSTEDE. Ned. Hervormde Gem.

ZONDAG 24 JUNI
HAARLEM. Ned. Herv. Kerk. Grote
Markt. 10: Ds. G. J. Waardenburg. Met
medewerking v. h. „Bach-Ensemble" o.l.v.
dhr. George Robert. 7: Ds. W. M. van As-
peren. Nieuwe Kerk, Nieuwe Kerksplein.
10: Ds. W. M. van Asperen. Noorderkerk,
Velserstraat. Zaterdag 4-5: Bidstond. Zon
dag 10.30: Ds. Joh. Bronsgeest. Oosterkerk,
Zomerkade. 10: Ds. E. Pot. Bakenesserkerk,
Vrouwestraat. 9.30: Kinderkerk. Dhr. C.
Spaans. 10.30: Jeugddienst. Candidaat J.
Boersma, van Amsterdam. Gebouw Vrijz.
Hervormden, Jacobstraat. 10.30: Prof. dr.
W. Banning, van Driebergen. Kapel Sarep-
ta, Hazepaterslaan. 9.30: Kinderkerk. Dhr.
J. P. van Eijsden Jr. 10.45: Ds. J. A. de
Klerk, van Heemstede. Diaconessenhuis,
Hazepaterslaan. 4.30: Ds. J. C. Salverda,

Het was werkelijk de zee, die ze in de verte hadden gezien Ze vlogen daar nu op
af en het duurde niet lang, of ze zweefden met hun tapijtje boven de kust, waar de
golven tegen de bergrand klotsten.

Abdoel en Mohab bogen zich over de rand en keken hun ogen uit naar dat grote
waterzoiets hadden ze nog nooit in werkelijkheid gezien'. En even later vlogen
ze al boven die grote watervlakte vol golven.

Gracht 47. 10: Indonesische Dienst. Spr. J. u,i„,t.|mi..„niP1-n oon- nc van n»i
H. Galung. Woensdag 7.30: Bidstond in de ^ver^_VVAl!.,,?™l"a£-!L"'. x?:T..
Tempeliersstraat 55 rd. Christian Science,

(Copyright Cosmospresse, Genève)

Gebaseerd op historische
gegevens door

9

De Rohan, van zijn kant, meende haar
invloed bij de koningin te kunnen gebrui
ken, om eindelijk tot een betere verstand
houding met Marie Antoinette te kunnen
komen, hetgeen hem mogelijk belangrijke
functies zou opleveren.

Jeanne ging in haar spel zelfs zover, dat
zij zich door De Rohan op een gegeven
avond naar het Trianon liet brengen, waar
hij haar in de verte zag opwachten door
een lakei van de koninklijke hofhouding.
Hij bemerkte echter niet dat die lakei haar
niet door de hoofdingang naar binnen
bracht, maar om het paleis heen naar een
prieeltje, dat zó listig was geplaatst en in
gericht, dat men er nooit gestoord zou kun

nen worden zonder tevoren voor iemands
komst te zijn gewaarschuwd: de beroemd
geworden liefdesgrot.

Geduldig als een schildwacht liep De
Rohan heen en weer voor het paleis, hij, de
groot-almoezenier van de koning en lid
van de Franse Academie, een van de groot
sten in den lande, uren lang, tot Jeanne
weer verscheen, in de verte uitgeleide ge
daan door de koninklijke lakei, wiens kleu
rige uniform duidelijk zichtbaar was.
Lachend nam zij De Rohan bij de arm, en
liet zich door hem terugrijden naar huis.

En lachend ook volgde een paar honderd
meter daarachter. Rétaux de la Villette
in het rode en zilveren lakeicostuum.

Had De Rohan ooit getwijfeld aan de
verhalen van Jeanne, nu was dit niet meer
mogelijk. Nu was hij zéker van zijn zaak
en hij besloot zonder reserve via Jeanne
zijn verstandhouding met Marie Antoinette
in 't'reine te brengen. Hier lag voor hem
de kans machtiger te worden dan hij reeds
was, almachtig bijna. Als hij het spel di
plomatiek speelde, zou hij de machtigste
man in Frankrijk kunnen worden. Zijn
begeerte naar die macht was niet als die
van Richelieu, die de macht om haarzelf
begeerde, maar geheel gericht op het eigen
voordeel, dat hij daaruit zou kunnen halen.

Maar daarvoor was een nieuw contact
met de koningin noodzakelijk.

Jeanne weigerde aanvankelijk tactisch,
haar invloed bij Marie Antoinette dienst
baar te maken aan de wensen van De
Rohan. Op kiese wijze bracht zij hem on

First Church of Christ, Scientist, Jansstraat
74. 10: Ned. taal. 11.15 Engelse taal. Woens
dag, Lange Veerstraat 16. 8: Avondbijeen
komst. The Bethel Pentecostal Tempi. Inc.,
Voorhelmstraat 3. Geb. ..Beth-El". 2: Sa
menkomst. Evangelist Ch. Fischer, Den
Haag. Dinsdag 7.30: Bidstond, Br. N. A.
Matray. Woensdag 8: Kumpulan Isteri
(Zuster samenkomst). Zr. L. J. Weber
Immink. AIle-Dag-Kerk. Maandag 7.30 en
woensdag 3: Contactbijeenkomsten met ge-
repatrieerden in de Pastorie der Broeder-
kerk. Parklaan 22. Dinsdag 3: Rondetafel-
bespreking in de Broederkerk, Parklaan
34. Ned. Herv. Evangelisatie, Nassauplein
8. 10 en 5: Dhr. J. Schapp, van Huizen.
Woensdag 7.30: Ds. Klein Kranenburg, van
Hilversum. Stads Evangelisatie, Lange He
renstraat 6. 10: Dhr. L. Slappendel, van
Bodengraven. 7: Dhr. J. F. Snoeks. Woens
dag 8: Dhr. J. F. Snoeks. Zuiderkapel, Zui
derstraat 15. 10 en 5: Dhr. Jac. Klein Ha-
neveld. Evang. te Bodegraven. 8: Jeugd-
samenkomst. Zaterdag 7.30: Openluchtsa
menkomst aan de Dreef in samenwerking
met de Chr. Geref. Kerk. de Geref. Kerken
en het Leger des Heils. Sprekers Ds. H. W.
Eerland (Lisse) en evangelist A. IJ. Agte-
reek (Amsterdam). Opwekkingssamenkom
sten. Zuiderstraat 15. Donderdag 8: Ds. J.
Visser, Amsterdam. Maranatha-lezing.
Vrije Evangelische Gemeente. Gebouw Be
thel, Voorhelmstraat 3. 10 en 4.30: Voorgan
ger A. H. van Gent. Evang. Luth. Gem.,
Witte Herenstraat. 10.30: Ds. J. J. F. Herr
mann.. van Alkmaar. Ver. Doopsgezinde
Gemeente. 10.30: Ds. A. J. Snaayer. Rem.-
Geref. Gem. 10.30: Mei. Dr. J. W. Herfst.
Christelijk-Geref. Kerk, Raaks. 10: Lees-
dienst. 6.30: Ds. C. den Hertog. Geref.
Kerk, Begijnhofkapel. 9 en 4.30: Drs. Bos.
Geref. Kerk. Wilhelminakerk, Ged. Oude
Gracht 57-59. 10: Ds. P. de Ruig. 5: Mr. Dr.
J. Ozinga. van Lunteren. Zuid-Oosterkerk,
Richard Holkade 125. 10: Mr. Dr. Ozinga.
5: Ds. P. de Ruig. Lyceum-Aula, ingang
van Merlenstraat. 9: Ds. C. Groen. 5: Dr. P.
Richel. Geref. Gem., Ridderstraat 29. 10 en
5: Leesdienst. Donderdag 7.30: Dhr. Mole
naar. Geref. Gem., L. Margarethastraat.
10 en 4.30: Leesdienst. Oud-Geref. Gem. in
Nederl., Parklaan 21. 10 en 4.30: Leesdienst.
Oud-Kath. Kerk. Kinderhuissingel 76. 10:
Hoogmis. Woensdag 9.30: H. Mis.
Vergadering van Gelovigen, PPassélaers-
plein 11. 10: Samenkomst (Broodbreken).
Baptiste Gemeente, Begijnhofkapel, Begijn
hof. 10 30 en 7: Ds. J. Weenink. 8.15: Jeugd-
samenkomst. Dinsdag 8: Bijbellezing en
bidstond. Pinkstergemeente, Nieuwe Kruis
straat 14. 10: Dhr. E. Schuurman. 7.30 Dhr.
N. v. d. Brugge. Vrije Gemeente, Wilhelmi-
nastraat 60. 10.30: Dr. H. Jansen. Gemeente
des Heeren, Lange Molenstraat 22. 10 en
5.30: Samenkomsten. Ned. Chr. Gemeen-
schapsbond. Koudenhorn 46A rd. Dinsdag
8: Samenkomst. Broedergemeente, Park
laan 34. Zaterdag 7.30: Liturgische Zang-
dienst. Zondag 12: Zondagsschool. 7: Ds. H.
Schutz. Gemeente van Christus, Spruiten-
bosstraat 9. 10.15: Aanbiddingsdienst. Spe
ciale samenkomsten telkens om 8 u. met
als prediker G. B. Adams, van Texas U.S.A.
Volle Evangelie Gem., Paul Krugerstraat
36. 10: Openbare samenkomst. 19.30: Open
bare dienst op de Dreef. Bij slecht weer in
de Kapel om 19 u. Donderdag 8: Gebeds
samenkomst voor gemeneteleden.
Zevende-Dag Adventisten, Jacobstraat
6. Iedere zaterdagmorgen 10: Gemeen
schappelijk Bijbelstudie. 11: Prediking. Ze-
vendedags-Baptisten Gem., Parklaan 21.
Iedere zaterdag 10: Prediking. Kerk van
Jezus Christus van de Heiligen der Laatste
Dagen, Cornelissteeg 9. 10.30 Zondagsschool.
5: Kerkdienst. Hersteld Apost. Zendings
kerk, Wilhelminastraat 21. 10 en 5: Gods
dienstoefening. Apostolische Gem., Jacobij-
nestraat 15. 10 en 5: Godsdienstoefening.
Socfi-Beweging. Geen dienst. Leger des
Heils, Schagchelstraat 26. 10: Opdracht-
dienst. 6.45: Openluchtsamenkomst. 7.30:
Verlossingssamenkomst, o.l.v. Kapt. P.
Vons. Ned. Ver. v. Spiritisten „Harmonia",
Jansstraat 83. 10.30: Wijdingsmorgen. Spre
ker Dhr. Th. H. Kockx, van Delft.

HAARLEM-NOORD. Ned. Herv. Kerk.
Julianakerk, zaterdag 7.30: Avondgebed.
Zondag 10: Dr. H. v. d. Loos. Immanuel-
kerk. 10: Ds. G. Koch. Jeugddienst. 7: Dr.
G Ph. Scheers. Sionskcrk, Eksterstraat.
(Spaarndam-West). 10.30 en 7: Dr. J. Kroon.
Stichting „Petra", Noorderkapel (einde Mi-
nahassastraat) Donderdag 8: Spr. dhr. L.
G. Sussenbach.

Ned. Prot. Bond, gebouw Berkenstraat 10.
10.30: Ds. H. J. D. R. Theesing. Geref. Kerk.
Kloppersingelkerk, Kloppersingel 55—57.
9.30: Ds. H. W. Wierda. 5: Ds. G. van Dui
nen, van Wassenaar. Sionskcrk, Eksterstr.

10: Ds. Oskamp. Kapel Nieuw Vredenhof.
10.30: Ds. Henkels. Aula Chr. Lyceum. 10.45:
Ds. Van Dijl. Kapel Irene, Meer en Bosch.
10: Dhr. J. de Vries. Ned. Prot. Bond, Post-
laan 16. 10.30: Ds. N. Padt, Herv., van
Ede Geref. Kerk Koediefslaan. 10: Dr. A.
Dondorp. 5: Ds. Goeman. Camplaan. 10: Dr.
P. J. Richel. 5.30: Dr. A. Dondorp. Geref.
Kerk, Herenweg 111. 10 en 5: Ds. C. P.
Plooy. Ver. Doopsgez. Gem., Foyer Minerva
Theater. 10.30: Ds. C. P. Hoekema.

AERDENHOUT. Ned. Herv. Kapel. 10.30:
Dr. J. J. Feisser. 10.30: Zondagsschool, Tyo
H. van Eegheninstituut, Van Lennepweg.
10.45: Jeugdkapel. 12-15 jaar. Religieuze
Kring, Eikenlaan 5. 10.30: Ds. S. M. A.
Daalder, Dg., van Haarlem.
BLOEMENDAAL. Ned. Herv. Kerk. 9 en
10.30: Ds. R. van der Mast. 9: Jeugdkapel,
12-15 jaar in Maranatha. 10.30: Zondags
school. Kleuterschool Boslaan en Jeugd
huis. 11.45: Zondagsschool in Maranatha.
Ned. Prot Bond, Potgieterweg 4. 10.30: Ds.
W. Mackenzie. Rem., van Amsterdam. Vrij-
Kath. Kerk, Popellaan 1. 10.30: Gez. H. Mis.
Woensdag 19.30: Vespers en Lof.

Geref. Kerk. 9: Ds. A. A. Leenhouts, van
Castricum. 3.30: Ds. G. Toornvliet. 7.30: Ds.

G. van Duinen, van Wassenaar.

O VERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
J. E. Drost.

10.15: Zondagssch. Julianakw., Kon. Wil-
helminaschool, Dompvloedslaan. 12: Zon
dagsschool Ramplaankwartier. Beatrix-
school en Irene. Marine Hospitaal. 10:
Dienst. Geref. Kerk. 10 en 5: Ds. D. Ring-
nalda.

SANTPOORT. Ned. Herv. Kerk. Dorps-
kerk. 10.30: Dr. J. H. Stelma, van Bloemen-
daal. 19: Ds. D. ter Steege. „De Toorts", 9:
Ds. J. PI. Klein Wassink, van Alkmaar.
Chr. Geref. Kerk. Pniël-kapel, Pastorieweg.
3.30: Ds. J. C. Maris.

SPAARNDAM. Ned. Herv. Kerk. Oost.
Oude Kerk. 10 en 7.30: Ds. G. H. v. d.
Woord.

BENNEBROEK. Ned. Hervormde Kerk.

Rehoboth, Schoollaan. 9, 10.15 en 7: Ds.

H. S. J. Kalf.

Geref. Kerk. 10 en 5: Ds. C. Klapwijk.
HILLEGOM. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.

Knotterus. 7: Ds. A. J. Schneider, van
Haarlem. Jeugddienst. Geref. Kerk. 10 en
5: Ds. E. I. F. Nawyn, van 's-Gravenhage.
Chr. Geref. Kerk. 10 en 5: Ds. A. H.

Schippers.

LISSE. Ned. Herv. Kerk. 9 en 10.30: Vi
caris G. H. Wolfensberger. 5: Ds. C. Jon-
geboer. Geref. Kerk. 10 en 5: Ds. K. Schou
ten. Chr. Geref. Kerk. 10 en 4: Ds. H. W.
Eerland. Geref. Gemeente. 10 en 4: Lees
dienst. Geref. Kerk (Prinsessestraat). 10 en
4.30: Ds. J. J. Verleur. Oud-Geref. Gem.
9.30 en 3: Leesdienst. Ned. Prot. Bond. 10:
Ds. Kroes, van Haarlem.

ZANDVOORT. Ned. Herv. Kerk. Kerk
plein. 10.30: Ds. J. J. H. v. d. Ree, pj-edikant
bij de varende gemeente te Amsterdam. 7:
Geen dienst. 9.30: Jeugdkapel in de nieuwe
consistoriekamer. Spr. Mevr. Visser. Geref.
Kerk, Julianaweg. 9.30: Ds. A. de Ridder.
17: Dezelfde. Kapel „Het huis in de duinen"
17:Ds. A. de Ruiter. Nederl. Prot. Bond,
Brugstraat 15. 10.30: Ds. H. A. C. Sneth-
lage, van Rotterdam. Ned. Chr. Gemeen-
schapsbond. Huize „Pniël", Zuiderstraat 3.
Dinsdag 3: Samenkomst. Spr. dhr. H. Veld
kamp. evangelist te Den Haag.

HOOFDDORP. Ned. Herv. Kerk. 9.30:
vie. L. C. Baljé. 7: Ds. D. C. van Wijngaar
den, van IJmuiden. Geref. Kerk. 9.30 en
6.30: Ds. D. Hoornstra. Geref. Kerk (Art.
31). 8.30: Ds. C. P. Plooy. 3: Dienst. Chr.
Geref. Gem. 10 en 3: Leesdienst. Geref.
Gem. 10 en 3: Leesdienst. Donderdag 7.30:
Ds. Kieboom, van Lisse. Doopsgez. Gem.
10.30: Ds. Wethmar. van Zaandam.

NIEUW VENNEP. Ned. Herv. Kerk. 9.30:
Ds. J. A. van Boven. 6.30: Ds. M. C. Don.
Geref. Kerk. 9.30 en 4.30: Ds. IJ. v. d. Zee.
Chr. Geref. Kerk. 9.30 en 3: ds. Floor. Za
terdag 7: Interkerkelijk avondgebed.

ABBENES. Ned. Herv. Kerk. 9.30: Ds. M.
C. Don. 6.30: Ds. J. A. van Boven.

VIJFHUIZEN. Ned. Herv. Kerk. 10.30:
Ds. J. C. Salverda. 7: vie. L. C. Baljé.
Geref. Kerk. 9 en 3: Dr. G. E. Meuleman.

RIJK. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds. H. P.
Swets.

BADHOEDORP. Immanuelkerk. 10: Ds.

PI. Witvliet, van Amsterdam. 7: Ds.
H. P. Swets. van Rijk. Kapel „Rehoboth",
10: vie. PI. van Andel, van Amsterdam. Ge
loof- en Liefdekerk. 10: Ds. W. v. Beem,
Geref. Kerk. 10 en 5: Ds. P. Warmenhoven.

ADVERTENTIE

tSadyderm-zeep

der ogen, dat alléén al het noemen van zijn
naam steeds woede bij de koningin opwek
te en dat zij moeilijk haar positie als
gunstelinge op het spel kon zetten. Mis
schien dat er mettertijd eens een gunstige
gelegenheid zou zijn

Tenslotte, na telkens weer geschenken
en geld van De Rohan te hebben aangeno
men, die door hem als een soort koopsom
voor haar gunsten en medewerking werden
beschouwd, zegde zij hem in April 1784
toe, een goed woordje voor hem te zullen
doen.

Reeds een paar weken later vertelde zij
hem stralend, dat zij met Marie Antoinette
had gesproken, en niet zonder succes ge
tracht had haar inzichten enigszins te wij
zigen. Ja, de koningin had zich zelfs bereid
verklaard van die gewijzigde inzichten een
bewijs te geven, al kon zij het nog niet
over haar verkrijgen een zo erkende vij
andschap zonder meer op te heffen. Bij een
der eerstkomende officiële gelegenheden
zou zij derhalve onopvallend voor de ande
ren, hem toeknikken, hem een nauwelijks
merkbaar teken geven.

En werkelijk, bij de volgende hofreceptie
merkte De Rohan op, dat de koningin even
het hoofd in zijn richting neeg. In feite
moet dat fantasie zijn geweest, of een ach
teloze beweging van het hoofd, maar het
was hem vooralsnog genoeg en Jeanne de
la Motte kon weer een belangrijk deel van
haar schulden aflossen.

Enige tijd bedacht De Rohan evenwel,
dat dit knikje alleen maar verbeelding kon

zijn geweest, dat hij het zich slechts had
ingebeeld, omdat Jeanne 't hem had voor
gespiegeld. Vandaar dat hij bij haar op
meer definitieve bewijzen aandrong, tast
baarder tekenen, dat een verbeterde ver
houding op komst was.

Min of meer ontsteld kwam Jeanne op
een gegeven dag thuis: „Nu is het afgelo
pen. PI ij wil een brief van de koningin heb
ben, waaruit blijkt dat ik haar heb omge
praat".

„Nu, dan schrijven we een brief", merkte
Rétaux onbewogen op en hij floot een
deuntje.

„Je bent gek. Je gaat toch niet zelf
aan die sprookjes van ons geloven?"

Maar een half uur later verscheen Ré
taux weer bij Jeanne en hij liet haar een
brief zien, met de koninklijke lelie in de
bovenhoek. Een kort briefje, met een pre
cieus dameshandje geschreven, onderte
kend met een M.

In de dagen, die daarop volgden, zat
De Rohan uren achtereen over zijn schrijf
tafel gebogen, bezig met het samenstellen
van een memorandum, waarin hij zijn hou
ding en gestes rechtvaardigde en stap voor
stap in voorzichtige termen zijn verhou
ding tot de koningin schetste, telkens na
drukkelijk wijzend op zijn goede bedoe
lingen en op de onjuiste interpretatie, die
aan die bedoelingen door anderen was ge
geven. Immers, de koningin had hem via
Jeanne verzocht, zijn zienswijze eens open
en eerlijk op papier te zetten.

Bijna een week werkte hij aan dit me

morandum, alvorens het aan de vertrou
welinge van Marie Antoinette, Jeanne de
la Motte, ter hand te stellen. Zij weigerde,
ondanks zijn herhaalde aandrang, het stuk
te lezen. „Dat is niet voor mij bestemd,
maar voor de koningin. Ik mag dan wel
haar vriendin zijn, maar ik heb niet het
recht voor haar bestemde brieven te lezen"

De daarop volgende week werd een hel
voor De Rohan. Hij hoorde niets en leefde
tussen vrees en hoop. Kreeg hij thans geen
gunstig bescheid, dan was voorgoed de
kans verkeken, dat hij nog eens zijn doel
bereiken zou. Was het antwoord gunstig,
dan stond hij aan het begin van een triomf.

Eindelijk, na zes dagen, kwam Jeanne
hem het antwoord brengen. Op zwaar wit
papier, met links boven de in goud gedruk
te koningslelie.

„Plet doet mij oprecht genoegen", zo
schreef de koningin, „dat ik u thans niet
langer schuldig kan achten. De audiëntie,
waarom u hebt verzocht, kan ik u nu nog
niet toestaan. Dit zal echter geschieden, zo
dra de omstandigheden het toelaten. Weest
u zo goed hierover het zwijgen te bewa
ren."

Met reden had Jeanne die waarschuwing
inzake zwijgzaamheid aan de brief toege
voegd. Overbodig was die namelijk geens
zins. In de naaste omgeving van De Rohan
was immers een gevaar opgedoken in de
figuur van Cagliostro. „Wat denkt u over
de gravin de la Motte?" had De Rohan hem
eens gevraagd en zonder enige aarzeling
had het antwoord geluid: „Pas voor haar

op, dat is een geslepen bedriegster."

Het viel niet te verwonderen, dat Cagli
ostro haar zo spoedig had doorzien. Avon
turiers onder elkaar herkennen het snelste
elkanders bedoelingen en spel.

Merkwaardig is echter, dat Cagliostro
geen samenwerking zocht met de clique
van De la Motte, om in eendracht hun ge
zamenlijk slachtoffer zo grondig mogelijk
uit te persen. Van het begin af aan had
Cagliostro zich zelfs van Jeanne gedistan-
cieerd, openlijk en nadrukkelijk en hij ne
geerde ostentatief haar ondubbelzinnige
avances. Na verloop van tijd liet zij daar
om niets na om zich voor die afwijzing te
wreken, op hem en zijn vrouw.

De koninklijke brief nam intussen alle
twijfel bij De Rohan weg. De kardinaal
leefde in een stemming van gelukzaligheid
en verschillende malen nog daarna fun
geerde Jeanne als koerierster tussen hem
en Marie Antoinette. Goedkoop waren die
koeriersdiensten overigens niet, maar Ro
han was vrijgevig in het vooruitzicht van
zijn hoogste triomf.

Helaas is het nimmer mogelijk gebleken
de inhoud van deze briefjes te achterhalen.
De Rohan heeft er steeds angstvallig over
gezwegen, en de getuigenissen van Jeanne
de la Motte en Rétaux zijn te onbetrouw
baar.

(Wordt vervolgd.