Geen reden tot alarmstemming
over verkeersonveiligheid
PANDA EN DE MEESTER-KNUTSELAAR
Wereldnieuws
Jaarverslag A.N.W.B.
Overheidsmaatregelen onvoldoende
aangepast aan de snelle groei van
het verkeer
fin sen Uw klachten weg!
De radio geeft vrijdag
NAAIMACHINES
TccU ió l\et
zo
J
DONDERDAG 28 JUNI 1956
Jaarlijks komen er
50.000 auto's bij
Onrustig
Gejaagd
"AKKERTJES"
Zuchten in
overheidsdienst
Jaarvergadering Bond
van Gepensioneerden
„A and eel in de welvaart
wordt ons onthouden
Eed van oud-illegaal
- dat geld naar verzet ging -
vernietigt rechtbankvonnis
Salariskwestie weer
in georganiseerd overleg
Aanmeldingen emigratie
naar Amerika tot 1 juli
Fouten van Hongaarse
rechtspleging erkend
EEN
RUPSJE
DE HUIDIGE VERKEERSONVEILIGHEID geeft weinig reden voor een alarm
stemming. De toeneming van het aantal ongelukken loopt vrijwel parallel met de
groei van het gemotoriseerde verkeer. Uit de cijfers blijkt, dat het risico voor een
motorrijder veel groter is dan voor gebruikers van andere vervoermiddelen, aldus
de Koninklijke Nederlandse Toeristenbond ANWB in zijn jaarverslag over 1955.
Ook het probleem van de recreatie ligt de ANWB na aan het hart. Herhaaldelijk
heeft de bond betoogd dat de overheid niet mag volstaan met de werknemers meer
vrije tijd te verschaffen. Indien niet zorg wordt gedragen, aldus de ANWB, dat
sport en recreatie deze vrije tijd kunnen vullen, dan zal het sluiten van fabrieken
en kantoren niet beantwoorden aan de bedoeling. Integendeel: bij onjuiste besteding
van deze vrije tijd kan deze meer kwaad dan goed doen.
De groei van de ANWB is in 1955 weder
om aanzienlijk geweest. Ruim 41.000 leden
sloten zich aan. Het ledental is thans ruim
335.000. Het aantal wegenwachtleden na
dert de 200.000.
De groei, van de bond hangt samen met
de groei van het wegverkeer. Jaarlijks
komen er 50.000 personenautomobielen bij
en 150.000 motoren, bromfietsen en scooters.
In dit opzicht wijst het verslag op de daar
bij optredende toeneming van de verkeers
onveiligheid, de noodzaak van een goede
verkeersopvoeding met zo weinig mogelijk
verstikkende voorschriften en, vooral, van
een belangrijke versnelling van het tempo
bij de aanleg van wegen. Nederland is
bezig een achterstand in de motorisering
in te halen. Eind 1955 waren 268.000 per
sonenauto's, 98.000 vrachtauto's, 130.000'
motorfietsen en ruim een half miljoen
bromfietsen op de weg. De verwachtingen
van 1950 waren blijkens de cijfers te laag.
De Dienst Verkeersonderzoek van de rijks
waterstaat berekende toen, dat de ver
keersintensiteit in 1970 2,3 tot 3,6 maal
hoger zou zijn.
De aanpassing van de overheidsmaat
regelen aan de stormachtige ontwikkeling
van het verkeer gaat volgens de ANWB
haar krachten min of meer te boven. Een
uitbreiding van het wegennet in dezelfde
mate als het verkeer groeit kan de over
heid niet verwezenlijken. Het wegverkeer
zit dus met een onvoldoende aangepast
wegennet. De aanpassing van de verkeers-
wetgeving laat eveneens te wensen en
"maakt de indruk wel heel sterk afgestemd
te zijn op hetgeen de publieke opinie, de
ondeskundige „men", op sentiments-gron-
den graag zou zien.
Oversteken blijft, ook na
reglementering, gevaarlijk
Over het voetgangersprobleem zegt de
ANWB, dat het te verwachten is, dat de
minister van Verkeer en Waterstaat de
door de Centrale Commissie Veiligheid
Wegverkeer opgestelde richtlijnen voor de
regeling van de voetgangersoversteek-
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Hoogmis. 9.30 Voor de huis
vrouw. 9.40 Schoolradio. 10.05 Pianoduo. 10.30
Platen. 11.00 Voor de zieken. 1.40 Instrumen
taal octet. 12.00 Angelus. 12.03 Lichte mu
ziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Voor de plattelandsvrouwen. 12.40 In
strumentaal trio. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en katholiek nieuws. 13.20 Dansmu
ziek. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Metropole
orkest en solist. 14.40 Omroep-orkest en so
list. '15.25 Platen. 15.30 Lichte muziek. 16.00
Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15
Kinderkoor. 17.40 Beursberichten. 17.45
Pianorecital en klarinet. 18.05 Lichte muziek.
18.30 Vragenbeantwoording. 18.45 Platen.
18.50. Internationale tenniskampioenschappen
te Wimbledon. 19.00 Nieuws. 19.10 Regerings
uitzending: Rubriek Verklaring en toelich
ting: Opleiding voor sociale beroepen. 19.20
Regeringsuitzending: Emigratierubriek: Het
emigratiepraatje. 19.30 Verzoekprogramma
voor de militairen. NATIONAAL PRO
GRAMMA: 20.00 Nieuws. 20.05 Feestappèl.
21.30 Toespraak. 21.45 Dansmuziek. 22.15
Taptoe. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.50—24.00
Dagsluiting.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.23 Platen.
7.55 Wie weet hoe?, causerie. 8.00 Nieuws.
8.18'Platen. 8.50 Voor de vrouw. 9.40 School
radio. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Morgen
wijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Platen.
11.35 Tenor, viola da gamba en clavecimbel.
12.00 Amusementsmuziek. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.35 Sport en prog
nose. 12.50 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen of platen. 13.20 Dansmuziek. 13.55
Koersen. 14.00 Pianoduo. 14.35 De onbekende
Kipling, causerie. 14.55 Viool en harp. Daar
na: Alt en piano. 15.20 Gevarieerd program
ma: 16.00 Orgel. 16.30 Voor de jeugd. 17.00
Muzikale causerie. 17.40 Lichte muziek. 18.00
Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 18.20 Lichte mu
ziek. 18.50 Vakverenigingsnieuws. 19.00 Voor
de jeugd. 19.10 Harmonie-orkest. 19.30 Voor
de jeugd. 19.40 Op bezoek bij anderen, cau
serie. 19.50 De Nederlandse Vereniging van
Vrijzinnige zondagsscholen, causerie. 19.55
Berichten. NATIONAAL PROGRAMMA:
20.00 Zie Hilversum I.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht.
12.34'Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00,
14.15,' 14.45, 15.00, 15.30 en 15.45 Idem. 16.02
Operamuziek. 16.30 Platen. 17.00 Nieuws.
17.10 Lichte muziek. 17.45 Platen. 18.00 Zang
en piano. 18.10 Voordracht. 18.20 Zang en
piano. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 20.00 Idem. 20.15 Orkestconcert.
21.00 Kunstkaleidoscoop. 21.15 Orkestcon
cert, (vervolg). 22.00 Nieuws. 22.15 Interna
tionale Radio-Universiteit. 22.30 Zang en
piano. 22.55—23.00 Nieuws.
plaatsen zonder principiële wijzigingen zal
overnemen. De bond merkt op dat het on
juist zou zijn van de invoering der be
trokken maatregelen te verwachten, dat
dan niet meer, zoals thans, ongeveer 400
voetgangers per jaar bij verkeersongeval
len zullen omkomen. Daar de voetgangers
oversteekplaatsen slechts een zeer klein
gedeelte uitmaken van het totale voor het
oversteken beschikbare wegoppervlak, kan
men ervan overtuigd zijn, dat de reglemen
tering van het oversteken door voetgangers
het gevaar voor deze categorie weggebrui
kers niet zal doen verminderen. De op
handen zijnde regeling die onder meer
als zebra uitgevoerde en van palen met
oranje bollen, voorzien van een knipper
licht, beschermde voetgangersoversteek
plaatsen omvat behoort echter stellig
thuis in het algemene bestel van de wegen-
verkeerswetgeving, aldus de ANWB.
Examen voor bromfietsers
Volgens de ANWB zijn de meeste brom
fietsongevallen te wijten aan te hoge snel
heden en aan gebrek aan kennis van de
verkeersvoorschriften. Thans is voor brom
fietsen een maximumsnelheid van 40 kilo
meter per uur vastgesteld. De maximum
snelheid voor bromfietsen op de rijwiel
paden had de ANWB gaarne op 20 kilo
meter gesteld gezien. Hoewel de minister
meent, dat het voorhands onmogelijk is
een examen voor bromfietsberijders in te
stellen, is de ANWB van oordeel dat het
afnemen van een dergelijk examen wel
mogelijk en bovendien zeer gewenst is.
Maximum snelheid
De verkeerssituaties in de bebouwde
kom met uitzondering van de belang
rijkste verkeersaders wisselen zo sterk naar
tijd en plaats, dat een willekeurig vast
gestelde uniforme maximumsnelheid in de
meeste gevallen te laag zal liggen, aldus
de ANWB. Elke niet als reëel aangevoelde
snelheid zal in de practijk haar waarde
verliezen. Een algemene maximumsnelheid
is volgens de opvattingen van de ANWB
dan ook piet als een .oplossingte be-
schouwen.
ijnor Rijden onder invloedi
De ANWB meent, dat degenen, die een
strengere bestraffing en andere maatrege
len tegen weggebruikers, die onder invloed
van sterke drank rijden, wel eens uit het
oog verliezen, wat de werkelijke omvang
is van dit kwaad. Gedurende het eerste
halfjaar van 1955 werden in ons land 2.301
onherroepelijke veroordelingen uitgespro
ken wegens het rijden onder zodanige in
vloed van alcohol, dat het voertuig niet
naar behoren kon worden bestuurd. Dit
aantal veroordelingen betrof 477 automo
bilisten, 198 bromfietsers en 1.622 fieters.
Het landelijk percentage ongevallen, waar
bij volgens de processen verbaal alcohol
gebruik een rol speelde, bedroeg onge
veer 0,7 pet.
Bedreigd natuurschoon
Zeer uitvoerig wordt in het jaarverslag
ingegaan op de kwestie van het bewaren
van het natuurschoon en de noodzakelijke
ruimte voor de recreatie. Opgemerkt wordt,
dat de ruilverkavelingsobjecten steeds gro
ter worden.
Verder ontwerpen waterstaatsorganen
herhaaldelijk plannen, die dan als een
soort „fait accompli" ter beoordeling ko
men van de natuurbeschermingsinstanties,
wat tot gevolg heeft, dat ten behoeve van
de natuurbescherming en de recreatie nog
slechts kleine veranderingen kunnen wor
den aangebracht.
Tenslotte wordt een waarschuwende vinger
opgestoken wegens hetgeen het ministerie
van Oorlog voor het aanleggen van oefen
terreinen meent te moeten doen.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr.181, Tel. 14444
Een Haagse politieagent, zo lezen wij,
heeft onlangs „ongevraagd eervol ontslag"
gekregen omdat hij een ernstige telefoni
sche blaam geworpen zou hebben op de
eer en de goede naam van het politiekorps
ter dier stede.
De agent, P. geheten, bediende namelijk
de telefoon in het bureau „Gevonden Voor
werpen", maar daar hij blijkbaar constant
de P. in had, begon hij systematisch ieder
telefoongesprek met een hartgrondige
zucht die de man of vrouw aan de andere
kant van de lijn duidelijk te verstaan gaf,
dat agent P. er schoon genoeg van had om
telkens gestoord te worden.
Dit nu kon in het wellevende Haagje
uiteraard niet geduld worden en het
resultaat was dan ook dat de agent wegens
telefonisch wangedrag ontslagen werd.
Hij heeft daarin niet berust, met het ge
volg dat hij tenslotte voor de Centrale
Raad van Beroep verschijnen moest, waar
een politie-inspecteur en een advocaat gis
teren uitvoerig gedebatteerd hebben over
zijn geval. „Als iemand telefonisch wil op
geven, dat hij iets gevonden of verloren
heeft, en dan door de microfoon een de
monstratief gezucht en gesteun hoort, zal
hij denken: „Mooie boel bij die politie",
sprak de inspecteur.
Maar P.'s advocaat meende dat ook een
veelgeplaagd politiedienaar wel eens even
tjes zou mogen zuchten zonder eruit te
vliegen en dit temeer omdat men „bij
andere ambtelijke instanties nu ook niet
bepaald door humoristen tewoord gestaan
wordt".
Jammer, dat agent P. nog meer op zijn
kerfstok bleek te hebben, anders had de
Raad van Beroep nu een principiële uit
spraak moeten doen over de vraag die niet-
ambtelijk Nederland al zo lang kwelt, na
melijk, of een ambtenaar-in-functie bij de
uitoefening van zijn werk al dan niet ge
rechtigd is om publiekelijk te zuchten of
anderszins blijk te geven van een gebrek
aan enthousiasme.
De Algemene Nederlandse Bond van
Gepensioneerden, waarbij ruim zestigdui
zend leden zijn aangesloten, heeft in
Utrecht zijn jaarvergadering gehouden.
De voorzitter, de heer G. Wolters, zei in
zijn jaarrede dat de bond na de oorlog een
voortdurende strijd heeft gevoei-d om de
achterstand in de pensioenen, in vergelij
king met de gestegen levenskosten, in te
halen. De bond heeft nog geen redelijke
en rechtvaardige verbetering kunnen be
reiken. Het zijn wederom de gepensioneer
den, aldus de heer "Wolters, die in een uit
zonderingspositie zijn geplaatst door de
onthouding van de 4 percent vakantietoe
slag en de welvaartsuitkering van 3 per
cent over 1955, die wel zijn verleend aan
de actief dienende ambtenaren. De uit
kering is volgens de voorzitter geweigerd,
omdat deze uitkering niet in de pensioen
grondslag kon worden opgenomen en dus
ook niet in de pensioenen doorwerkt. Hij
betreurde'het, dat de minister van' Binnen
landse Zaken bij herhaling weigert de
bond, bestaande uit zuiver op het terrein
van overheidspensioenen rechtstreeks be
langhebbenden, te horen.
De bond acht het een miskenning van de
rechtvaardigheid om, de gepensioneerden,
die toch mede het fundament voor de nu
gestegen welvaart hebben gelegd, het aan
deel in die welvaart te onthouden.
De bond zal voorts de strijd aanbinden
tegen de ontworpen aanpassing van reeds
toegekende pensioenen als gevolg van de
algemene ouderdomswet. De bond staat op
het standpunt, dat in de Pensioenwet vast
gelegde rechten onaantastbaar zijn. Afge
zien van de strijd tegen deze aanpassing zal
de bond blijven streven naar volledige op
trekking van de pensioenen naar het hui
dige peil van salarissen en de daaraan te
ontlenen pensioenen.
De bunkerbouwerszaak
Het Haagse gerechtshof heeft uitspraak
gedaan in de kwestie van de door de bun
kerbouwers R. en 's G. teruggevorderde
bijdragen aan de illegaliteit. In deze zaak
was de Rijswijkse accountant en oud-ille
gaal H. W. S. in beroep gegaan van het
vonnis van de Haagse rechtbank van 8
oktober 1953 volgens welk hij f 48.000,
moest terugbetalen.
Volgens de uitspraak van het hof zal de
heer S. op 12 september voor het gerechts
hof een eed moeten afleggen, waarbij hij
zweert, dat hij alle gelden, die hij na Dolle
Dinsdag voor illegale doeleinden heeft
ontvangen, aan de illegaliteit ter hand
heeft gesteld. Met het afleggen van deze
eed zal het vonnis van de rechtbank ver
nietigd zijn.
ADVERTENTIE
1 'MJHac
Alle goede dingen bestaan
uit drieën. Geen wonder dat
steeds meer rokers over
stappen op 1 van de 3 sma
ken IBIS uit de bekende
roód-wit-blauwe dozen.
Cclloiaan-verpakking
garandeert constante kwaliteit!
Vrijdag komt de centrale commissie
voor georganiseerd overleg in ambtenaren
zaken bijeen. Op de agenda staat onder
meer een regeringsvoorstel tot verhoging
van de salarissen der hogere ambtenaren
met 8 a 10 pet en tevens een herziening
van salarissen voor officieren van rijks
politie en inspecteurs en commissarissen
van gemeentepolitie. Vorige week zijn de
onderhandelingen over de salarissen van
de lagere ambtenaren vastgelopen. De vak
organisaties waren en zijn nog steeds de
mening toegedaan, dat deze salarissen met
6 pet omhoog moeten. De regering is ech
ter van mening, dat slechts 3 pet gegeven
kan worden. Of zes pet gegeven kan wor
den zal pas in september te overzien zijn,
aldus het regeringsstandpunt.
De bonden gaan van het standpunt uit:
alles of niets. Het voorstel van de regering
betreffende de hogere ambtenaren wilden
de bonden niet bespreken alvorens de 6
pet er door is. Het is dan ook niet te ver
wachten dat vrijdag de bonden wel bereid
zullen zijn over de salarissen der hogere
ambtenaren te praten.
8. „Hé! Kom uit die mallemolen!" riep
de veldwachter. „Ik wil eens een hartig
woordje met jullie spreken!" „W-we kun
nen er niet uil!" klonk Panda's stemmetje
benauwd 'uit de tollende ton „Praatjes!"
riep de veldwachter bars, „je probeert je
er uit te draaien! Kom er uit, zeg ik!"
Maar heus, we k-kunnen niet!" riep Pan
da. „Genoeg!" bromde de veldwachter,
„mijn geduld is uitgeput. Als jullie er niet
goedschiks uitkomen, dan maar met ge
weld!" Hij greep een der bezems van de
propeller en gaf er een ruk aan, die de
hele zaak deed kantelen. Maar toen ge
beurde er iels, dat de ijverige ordebewaar
der niet had voorzienNauwelijks stond
de rare helikopter weer recht, of inplaats
van de ton, begon de schroef weer te
draaien. En omdat de veldwachter die
schroef nog steeds vasthield, werd hij enige
malen fors rondgezwaaid, om vervolgens
met een zwiep in een boom te worden ge
slingerd! Onderwijl hupte de beschadigde
helikopter met scheve sprongetjes over
de grond. „Slop! Stop!" hijgde Panda. „Ik
houd het niet meer uit! Ik voel me zo
naarzo draaierig!"
„Special Migration program"
Met ingang van 1 juli zal de mogelijkheid
tot aanmelding voor emigratie naar Ame
rika, in het kader van het „special migra
tion program" gesloten zijn.
De bij het Amerikaanse consulaat en bij
de Nederlandse aanmeldingskantoren in
behandeling zijnde aanvragen hebben een
dusdanig getal bereikt, dat indien de
benodigde borgstellingen tijdig worden
ontvangen redelijkerwijs mag worden
aangenomen dat voor 31 december 1956
aan 17.000 Nederlanders een immigratie
visum voor Amerika zal zijn uitgegeven.
Dit is het quotum, dat bij genoemde rege
ling werd toegestaan. Derhalve werd
bovenvermelde sluitingsdatum vastgesteld.
Gevangenis. De officier van politie en de
negen soldaten d'ie in februari Soedane-
se boeren zodanig opsloten dat bijna
tweehonderd van hen de dood door ver
stikking vonden, zij.n tot twee jaar ge
vangenisstraf veroordeeld.
Sloep. Een officier van de Britse marine,
lieutenant-commander R. M. Balles, is
met een zeilsloep in Auckland aangeko
men na een reis van 12.000 mijl, die hij
verleden jaar augustus in Engeland be
gon. De uit Newcastle afkomstige ma
rine-officier had tot aan Raro-Tonga op
de Galapagos-eilanden in de Grote
Oceaan gezelschap van twee personen.
De rest van de tocht heeft hij geheel
alleen afgelegd.
Stemmen. Op een bijeenkomst van Ameri
kaanse gouverneurs te Atlantic City
hebben negentien van de eenentwintig
Republikeinse gouverneurs een petitie
getekend, waarin zij volledige steun
toezeggen voor de herkiezing van presi
dent Eisenhower. Adlai Stevenson zal
waarschijnlijk kunnen rekenen op vier
honderd stemmen uit de zevenentwintig
staten met Democratische gouverneurs.
Om op d e Democratische Partij conven
tie tot officiële partij kandidaat te wor
den gekozen heeft hij 681 en een halve
stem nodig.
Heen. De secretaris-generaal van de UNO,
Dag Hammarskjöld, is per vliegtuig uit
New York naar Europa vertrokken. Hij
zal de Sovjet-Unie, Polen, Tjsechoslo-
wakije en Joegoslavië bezoeken.
Terug. Van welingelichte zijde te Praag
wordt vernomen dat premier Siroky,
eerste vice-premier Dollansky en de eer
ste secretaris der Tsjechoslowaakse com
munistische partij, Novotny, in Praag
zijn teruggekeerd na een afwezigheid
van enige dagen. Men neemt algemeen
aan, dat zij een kort bezoek aan de
Sovjet-Unie hebben gebracht.
Organisatie. De voorzitter van de Neder-
duits-gereformeerde kerk in Zuid-Afri-
•ka, dr. Badenhorst, heeft op een bijeen
komst in Bloemfontein tegenover zen
delingen uit de vier provincies van de
Unie verklaard, dat er „overvloedige
bewijzen" zijn, dat in geheel Afrika, in
het bijzonder langs de Oostkust, een
communistische organisatie met centra
in Egypte en Ethiopië werkzaam is.
Controle. In de kolenmijn te Eisden in Bel
gisch Limburg is een staking uitgebro
ken waarbij een driehonderdtal boven
grondse arbeiders betrokken is. De sta
kers eisen de onmiddellijke stopzetting
van een controle-systeem op het werk.
Verzachting. Het Oostberlijnse stadsbestuur
heeft verzachting bevolen van een aan
tal maatregelen, waardoor het verkeer
tussen Oost-Berlijn en het omringende
Oost-Duits] and werd beperkt. Het
scherpe toezicht op uit West-Berlijn
vertrekkende voertuigen blijft echter
gehandhaafd.
Examen. Alle Amerikaanse diplomaten
zullen examen moeten doen in tenmin
ste één vreemde taal: Frans, Duits of
Spaans. Hun die geen van deze talen
spreken, zal gelegenheid gegeven wor
den er een te lei-en. Zijn de diplomaten
echter hardleers dan zulten ze waar
schijnlijk ontslagen worden^
Lijst. In Australië geïmmigreerden hebben
een lijst ingediend met de namen van
ongeveer zevenhonderd verwanten, die
zij uit communistische landen naar
Australië gebracht zouden willen zien.
De Russische regering heeft destijds
beloofd de migratie van dergelijke per
sonen in overweging te zulten nemen.
Afgewezen. De Internationale Arbeidsor
ganisatie heeft een Russisch verzoek om
op te roepen tot vermindering van de
bewapening teneinde gelden vrij te ma
ken voor vreedzame doeleinden, afge
wezen. Met algemene stemmen nam de
conferentie een resolutie aan, waarin
steun wordt betuigd aan het werk van
de ontwapeningscommissie van de UNO.
PARIJS (AFP) De Hongaarse minister
van Justitie, Erik Mollnar, heeft in het
Hongaarse blad „Szabad Nep" gezegd dat
het Hongaarse rechtsapparaat veel fouten
heeft gemaakt, in het bijzonder vóór juni
1953.
De minister verklaarde, dat vele poli
tieke processen op het ogenblik in her
ziening zijn. Het betreft hier sociaal-demo
craten en kleine particuliere ondernemers
die als „vijanden van het volk" zijn ver
oordeeld. Hij kondigde verder nieuwe poli
tionele en juridische werkwijzen aan.
OP beukenbladeren leeft soms een rups
je dat een lengte heeft van een vierde deel
van de breedte van het blad, zodat het
diertje niet in staat is het beukenblad op
een of andere manier te omspannen. Toch
ziet dit diertje kans de beide bladhelften
naar elkaar toe te brengen en er een ko
kertje van ie maken. Ra, ra, hoe speelt
hij dat klaar? Vóór we ons in deze puzzel
gaan verdiepen, moeten we het rupsje even
aan u voorstellen: het is de
groene larve van een vlin
dertje dat de ingewikkelde
naam draagt Ancylis mitter-
bacheriana Schiff. Tevens kun
nen we nu ook een kleine cor
rectie op de voorgaande alinea
toepassen, want dit rupsje leeft
niet zozeer op beukenbladeren,
maar eigenlijk meer in het blad en in ieder
geval leeft hij er van.
Maar nu terzake. I-Iet rupsje moet van
het beukenblad, dat verhoudingsgewijs
véél te groot voor hem is, een kokertje ver
vaardigen en voor dat speciale doel is het
dier met een heel bijzonder instinct toe
gerust. De rups vervaardigt voor het vou
wen van bladeren namelijk een uitermate
doeltreffend apparaat, dat na voltooiing
van het werk weer kan worden opgeruimd
en dus nauwelijks of geen sporen nalaat
Hiertoe plaatst hij zich evenwijdig met de
hoofdnerf aan de bovenzijde van het beu
kenblad en begint bij de bladsteel draden
te spinnen door snel het lichaam heen en
iveer te slingeren en ter linker- en rechter
zijde van de hoofdnerf even het blad met
de mond aan te raken. Daardoor wordt
aan beide zijden van de nerf een draad
vastgekleefd en al spinnende ontstaat op
deze wijze een heel bandje van draden dat
dwars over de middennerf heen ligt. Is
dit bandje klaar, dan legt de rups een
eindje verder eveneens een dergelijk
bandje van draden, tot het blad over de
gehele lengte is afgewerkt. Het is dan
voorzien van ongeveer negen van derge
lijke bandjes.
Nu is het moment gekomen om onze be
wondering te luchten voor de ongelofelijke
doelmatigheid in de natuur, want het blijkt
dat de draden van dit spinsel een wonder-
lijke eigenschap bezitten, zij
gaan namelijk samentrekken
tijdens het drogen in de bui
tenlucht! Een verklaring van
dit verschijnsel kunnen we
niet geven, omdat het berust
op nog onbekende eigenschap
pen van deze zeer speciale col
loïden. Maar de rups heeft
onze verklaringen ook werkelijk niet
nodig en gaat rustig door met draden
spinnen. Door de samentrekking der
draden worden de bladhelften immers
naar elkaar toegetrokken en het blad gaat
zich vouwen, zodat de rups niets anders
te doen heeft dan nieuwe bandjes te leg
gen op een wat grotere afstand van de
middennerf. Ook cleze draden trekken zich
weer samen en vouwen het blad verder
toe, waardoor de eerder gespannen draden
verslappen en overbodig zijn geworden.
Zo wordt het werk voortgezet, tot beide
bladhelften elkaar raken en het kokertje
verkregen is. De binnenste draden worden
nu verwijderd en de rups kan ongezien
en ongestoord de binnenzijde van het blad
afgrazen.
De term „ongezien" geeft een plezierige
aanleiding iets te vertellen over de merk-
ivaardige camouflage van de bladluis
leeuw. Daarover morgen.
(Nadruk verboden). H. PéTILLON
