Nederlandse Antillen gaan
hun economie verbreden
mn
Wereldnieuws
PANDA EN DE MEESTER-KNUTSELAAR
Op de
bovenste sport
OPVALLENDE
KWALITEIT
De radio geeft vrijdag
M ga M "SM
NAAIMACHINES
och ió het
zo
Neutrino's
J
2
OLIE ALLééN GEEN VEILIGE BASIS MEER
Grootscheepse plannen op toeristisch
industrieel- en handelsgebied
Steun van Nederland
onontbeerlijk
Hotelplannen
Z eewater-destillator
Kansen in Venezuela
De financiering
De reis van Nederlandse
journalisten door Rusland
Jordaancabaret naar België
Kerkelijk Nieuws
DONDERDAG 26 JULI 1956
(Van een verslaggever)
De toekomst van de Nederlandse Antillen baart ernstige zorgen. Bonaire en
de Bovenwindse eilanden zijn noodlijdend en de welvaart die thans nog op
Aruba en Curagao heerst is in feite een schijnwelvaart. De basis der Antilliaanse
economie - olie en niets dan olie - moet zo snel mogelijk verbreed worden,
anders zullen de werkloosheid en verpaupering niet meer af te wenden zijn.
Zo snel mogelijk moeten wij hotels bouwen, industrieën aantrekken en ons
handelsverkeer intensiveren en de hulp van Nederland zal daarbij onmisbaar
zijn.
In deze geest schetste de heer J. E. Yraus-
quin, minister van Financiën van de Neder
landse Antillen, gisteren op een persconfe
rentie in Den Haag de weinig rooskleurige
perspectieven die hij en zijn mede-regeer
ders thans onder ogen moeten zien. De heer
Yrausquin heeft in de afgelopen weken
besprekingen gevoerd met diverse over
heidsinstanties, industriëlen en bankiers
hier te lande om hen de noden en plannen
van zijn regering voor te leggen en over
het algemeen had hij daarvoor zeer willige
oren gevonden. De situatie is dan ook
ernstig genoeg: De olie is namelijk de kurk
waarop heel de Antilliaanse economie drijft
en helaas is de drijfkracht van die kurk
de laatste tijd wel heel erg dubieus ge
worden. Daar zijn in de eerste plaats de
geruchten dat de oliemaatschappijen mis
schien te eniger tijd een groot deel van
hun installaties van Curagao naar elders
zouden willen overbrengen, hetgeen in
feite de nekslag voor de welvaart op deze
eilanden zou zijn. Maar zelfs als dit aller
ergste niet gebeurt, dan kunnen de raffi
naderijen toch niet meer werkkrachten
van de Antillen gaan employeren dan
thans. Enerzijds zijn zij namelijk gebonden
aan een overeenkomst om niet meer dan
een bepaald aantal barrels olie per jaar te
raffineren en anderzijds komt ook hier de
„automation" al om de hoek kijken: de
automatisering van het bedrijf die te zijner
tijd heel wat arbeiders overbodig zal ma
ken. Daar komt bij dat de bevolking der
Antillen en dus ook het aantal poten
tiële werkkrachten in ontstellende mate
aanwast. Op Curagao bijvoorbeeld steeg
het zielental van 30.000 vóór de laatste
oorlog tot 118.000, terwijl op Aruba de
bevolking in diezelfde tijd zelfs verzeven-
voudigd is, namelijk van 8000 op 55.000.
Snel en drastisch ingrijpen is dan ook
geboden wil men deze dreigende ontwik
keling tijdig een halt kunnen toeroepen.
De regering van de Antillen heeft reeds
een uitvoerig plan van actie voorbereid.
Een onderdeel daarvan betreft de bevor
dering van het toerisme op Curagao en
Aruba, waar moderne, alle comfort en luxe
biedende hotels zullen moeten verrijzen.
De heer Yrausquin verwacht dat over en
kele jaren het gehele Caraïbische gebied
een gezocht toeristenoord zal zijn met een
keten van hotels op alle eilanden, waarin
de Antillen dan niet zullen mogen ont
breken.
Grootse projecten zijn ook ontworpen om
de eilanden aantrekkelijker te maken voor
de vestiging van nieuwe industrieën. Be
halve hun gunstige ligging ten opzichte
van Noord-, Zuid- en Midden-Amerika
kunnen de Antillen aan zulke industrieën
ook andere voordelen bieden, als: vrije
zones waar goederen verwerkt, veredeld en
gedistribueerd kunnen worden, goedkope
elektrische stroom en water en, als extra-
ADVERTENTIE
H 7^DO^Nieuws *'7*^ Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 voor vrouw.
9.40 Platen. 10.00 Thuis causerie. 10 05 Mor
genwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Pla
ten. 11.15 Pianorecital. 11.40 Voor de jeugd.
12 00 Lichte muziek. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.35 Sport en prognose.
12 55 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen
of platen. 13.20 Dansmuziek. 13 55 Beurs
berichten. 14.00 Orgelconcert. 14.30 Voor
dracht. 14.50 Platen. 15.20 Lichte muziek.
16 00 Platen. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Muzi
kale causerie. 17.40 Platen. 18.00 Nieuws
1815 Actualiteiten. 18.20 Dansmuziek. 18.50
Met de deur in huis, vakverenigingsnieuws.
19.00 Voor de kinderen. 19.10 Gemengd koor.
19 30 Het godsdienstig leven in ons gezin,
causerie. 19.45 Op bezoek bij anderen, cau
serie. 20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespreking.
20.15 Kamerkoor. 20.30 Bespiegelingen aan de
East River. 20.40 Ouder en oud worden, cau
serie. 21.00 Platen. 21.40 De vijf verbonden
ringen, klankbeeld. 22.00 Instrumentaal kwin
tet en soliste. 22.25 Buitenlands weekover
zicht. 22.40 Vandaag, causerie. 22.45 Avond-
wijding. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Concert
gebouworkest.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw.
10.00 Platen. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Vo
caal dubbelkwartet. 12.00 Angelus. 12.03
Lichte muziek. 12.30 Land en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Voor de vrouwen van het
platteland. 12.40 Piano. 12.55 Zonnewijzer
13.00 Nieuws en katholiek nieuws. 13.20 Ball-
roomorkest. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Ka
merorkest en solist. 14.35 Platen. (Tussen
15.00 en 18.00 Ronde van Frankrijk). 15.00
Lichte muziek.. 15.30 Dansmuziek. 16.00 Voor
de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Lichte
muziek. 17.40 Koersen. 17.45 Pianorecital
18.05 Amusementsmuziek. 18.30 Vragen
beantwoording. 18.45 Ronde van Frankrijk
19.00 Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending
Emigratierubriek. 19.30 Verzoekprogramma
voor de militairen. 20.20 Actualiteiten. 20.35
De gewone man. 20.40 Lichte muziek. 21.00
Platen. 21.30 Ronde van Frankrijk. 21.40
Lichte muziek. 22.05 Italiaanse chansons
22.25 Platen. 22.40 Idem. 22.45 Avondgebed en
liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
'TELEVISIE (N.T.S.)
15.3016.30 Aankomst Vierdaagse te Nij
megen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45, 12.00 en 12.15 Platen. 12.30 Weer
bericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Ta
felmuziek. 14.00 Platen. 15.00 Strijkkwartet
(Om 16.00 Reportage van de Ronde van
Frankrijk). 16.20 Platen. 16.35 Idem. 17.00
Nieuws. 17.10 Muziek bij de thee. 17.45 Pla
ten. 18.00 Idem. 18.10 Voordracht. 18.20 Pla
ten. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
attractie, elf jaar vrijdom van alle rechten
en belastingen.
Om goedkoop water en stroom te kunnen
verschaffen, zal de regering op Aruba en
Curagao grote utiliteitsbedryven laten bou
wen, die onder andere een zeewater-destil
latie-inrichting met een capaciteit van
10.000 ton per dag (de grootste ter wereld)
zal omvatten. Het project dat vele miljoe
nen vergen zal, wordt uitgevoerd door een
Schotse firma en de turbinestoom die b\j
het destillatieproces nodig is, zal tevens
dienen tot opwekking van elektriciteit. Een
deel van deze krachtstroom kan weer wor
den gebruikt voor de elektrolyse van het
resterende pekelwater, waaruit op deze
wijze o.a. butende potas en chloor gewon
nen kunnen worden, chemicaliën die zowel
voor de olieraffinaderijen als voor een
eventuele glas- en plasticfabricage onmis
baar zijn. Andere grondstoffen voor glas
(kwarts) en plastic (petroleum) zijn even
eens in ruime mate voorhanden, zodat zich
hier grote industriële perspectieven openen.
Een andere mogelijkheid die thans be
studeerd wordt is de uitbreiding van de
handelsbetrekkingen met het buurland
Venezuela, een welvarend land dat rijk is
aan grondstoffen en gaarne zijn overschot
ten aan suiker, copra, sisal, sardines en an
dere produkten zou willen exporteren. De
Antillen zelf kunnen daarvan uiteraard
slechts een klein deel opnemen, maar als
Nederland belangstelling zou hebben voor
dergelijke goederen dan zouden de Antil
len naar het oordeel van de heer IJraus-
quin, uitermate geschikt zijn als tussen
schakel en verwerkingsplaats der genoem
de produkten. De ruwe Venezolaanse sui
ker zou bijv. op de Antillen geraffineerd
kunnen worden, van sisal zou men daar
touw kunnen maken, van copra vetten en
van de sardientjes visconserven. Daarmee
zouden al deze artikelen dus in feite Antil
liaanse (eind)produkten worden, die Neder
land dan op preferentiële basis zou kun
nen importeren. Anderzijds zou Nederland
in Venezuela stellig een willige markt vin
den voor zijn instrumenten, gereedschap
pen en machines, die eventueel op de An
tillen gemonteerd of geassembleerd zouden
kunnen worden. De Antilliaanse regering,
zo onthulde de heer Yrausquin, heeft over
deze kwesties al met de Venezolaanse
autoriteiten overleg gepleegd. Als het lukt,
zowel met dit buurland als met Nederland
in dit opzicht tot een akkoord te komen,
dan zouden alle betrokken partijen daar
zijns inziens zeer wel bij kunnen varen en
dan zou het probleem der werkgelegenheid
voor de eilanders in principe een bekeken
zaak zijn.
Al deze grootse plannen kosten uiteraard
veel geld en voor een deel hoopt de Antil
liaanse regering dat in Nederland te vin
den. De zeewaterwinningsinstallatie wordt
door de overheid bekostigd en geëxploi
teerd, voor de chemische nevenbedrijven
wil men particulier kapitaal aantrekken.
Voor eventuele andere industrie-vestigin
gen geldt natuurlijk hetzelfde.
Ten behoeve van de noodlijdende Bo
venwindse eilanden en Bonaire (waarvoor
Curagao ieder jaar drie miljoen Antilliaan
se guldens moet bijpassen) wil men een
welvaartsfonds met Nederlandse finan
ciële steun stichten op dezelfde basis als
onze hulpverlening, fonds perdu, aan
Suriname. Het fonds zal worden gebruikt
voor voorzieningen om deze eilanden self
supporting te maken.
Voor al deze doeleinden zullen de Antil
len een obligatielening uitschrijven die
men, teneinde de rente laag te kunnen
houden, niet op de markt zal brengen. De
bedoeling is dat de Antillen hieraan zelf
voor ongeveer vijftig percent deelnemen,
terwijl men voor de rest de Nederlandse
overheidsfondsen, alsmede eventueel de
grote institutionele beleggers hoopt te inte
resseren. Aruba heeft dit jaar voor derge
lijke doeleinden al f 3 miljoen geleend (die
geheel op de Antillen geplaatst werden),
volgend jaar volgen nog twee leningen van
10 miljoen, respectievelijk ten behoeve
van Aruba en van Curagao. Minister
Yrausquin die dezer dagen met al deze An
tilliaanse welvaartsplannen in Nederland
„de boer opgeweest is", heeft daarbij, zo
als gezegd, veel begrip en sympathie ont
moet. Hij is dan ook vol vertrouwen dat
zijn projecten slagen zullen. Een alterna
tief is er trouwens niet, want de toekomst
van „de West" staat op het spel!
7SCT
20
S/caretten
verrassend goed van smaak
20
ÜCARETTSN
PRIJS
75 CT
Eerherstel. Een voormalige luitenant-ko
lonel van het Arabische Legioen, Mah-
moed Roessan, die in mei veroordeeld
was op beschuldiging van samenzwe
ring tegen de Jordaanse regering, is be
noemd tot gezant en zaakgelastigde van
Jordanië te Washington. Zijn straf was
hem al kwijtgescholden door koning
Hoessein.
Plichtsbesef. Radio-Boedapest heeft mee
gedeeld, dat de piloot en de werktuig
kundige van het Hongaarse verkeers
vliegtuig dat op 13 juli gedwongen werd
in West-Duitsland te landen, een on
derscheiding hebben gekregen voor hun
„plichtsbesef".
Neergestort. De Jordaanse legerleiding
heeft medegedeeld dat luchtdoelgeschut
woensdag een Israëlisch vliegtuig om
laag heeft geschoten, „dat het Jordaan
se luchtruim had geschonden". Het toe
stel zou brandend in de Israëlische sec
tor van Jeruzalem omlaag zijn gestort.
Termieten. De fundamenten van de twee
villa's, waar Napoléon tijdens zijn ver
blijf op Elba van mei 1814 tot februari
1815 heeft gewoond, worden ernstig be
dreigd door termieten. Een van de
villa's is ingericht als museum.
Huwelijk. In het dorp Pöcking aan het
Starnbergmeer in Beieren is woensdag
het huwelijk voltrokken tussen de 35-
jarige aartshertogin Charlotte van
Habsburg, dochter van de laatste keizer
van Oostenrijk, Karei I, en de 56-jarige
hertog Georg van Mecklenburg. De
plechtigheid werd bijgewoond door le
den van de families Habsburg, Hohen-
zollern, Wittelsbach en Bourbon.
Demobilisatie. De Tsjechoslowaakse rege
ring heeft besloten de strijdkrachten
met tienduizend man te verminderen.
De vrijkomende krachten zullen ge
bruikt kunnen worden in de sectoren
van de nationale economie waar het
tekort aan arbeidskrachten het grootst
is. Vorig jaar augustus werden 34 dui
zend man gedemobiliseerd.
Vergiftigd. Een lijkschouwing heeft uitge
wezen dat de Britse strafpleiter curtis
Bennett, die maandag dood in zijn wo
ning werd aangetroffen, aan alcohol
vergiftiging is overleden. Het bleek dat
hij al tien tot veertien dagen voordien
overleden moet zijn.
Protest. De Franse dierenbescherming
heeft bij de Pauselijke gezant in Parijs
geprotesteerd tegen het feit dat Spaanse
stierenvechters van plan zijn Paus
Pius XII een matador's cape aan te
bieden.
Doodgeschoten. Een neger, tegen wie een
arrestatie-bevel was uitgevaardigd, is
doodgeschoten tijdens een vuurgevecht
met de politie te Whiteville, in de Ame
rikaanse staat Noord-Carolina. Drie po
litiemannen werden gewond. Volgens de
politie gebruikte de neger zijn kinderen
als schild tegen het geweervuur.
Gebroken. In de Amerikaanse staat New
Hampshire is een man dood gevallen en
zijn zeven personen gewond, toen een
kabel brak van een kabelbaan, die toe
risten naar de top van de berg de Rowe
brengt.
Spreekwoordelijk. Kardinaal Frings heeft
meegedeeld, dat de schade, die tijdens
de laatste wereldoorlog aan de Dom te
Keulen is toegebracht, pas over vijftien
jaar hersteld zal zijn. De steigers zul
len echter ook dan nog niet verwijderd
kunnen worden. De kardinaal haalde
een Keuls spreekwoord aan, dat zegt
„Als de Dom klaar is, vergaat de we
reld".
Cornets. De Amerikaanse luchtvaartmaat
schappij „Capital Airlines", die binnen
landse verbindingen onderhoudt, heeft
bij de Britse vliegtuigfabriek „De Ha-
villand" een order voor veertien Comet-
IV passagiersvliegtuigen met straalaan
drijving geplaatst.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL. Gr. Houtstr.181, Tel. 14444
De Nederlandse journalisten die een reis
door de Sovjet-Unie maken, zijn dinsdag in
Alma-Ata, de hoofdstad van de Sovjet
republiek Kazakhstan aangekomen. Zij be
zichtigden de stad, brachten een bezoek
aan de fibn-studio, waar zij documentaires
over Kazakhstan en stukken uit speelfilms
zagen. Op woensdag maakten zij een tocht
naar een collectieve boerderij op onontgon
nen gebied in de omgeving van Alma Ata.
Vandaag zullen de journalisten naar
Tasjkent vertrekken.
Het Jordaancabaret Van de Kalkhoven
is uitgenodigd naar België te komen. Van
28 Juli af zullen in het Billard Palace te
Antwerpen voor onbepaalde tijd de jor-
daanse zangers, zangeressen en musici hun
Amsterdamse liedjes en humor bij onze
zuiderburen introduceren. Het jordaanca
baret te Scheveningen werkt met dezelfde
bezetting verder en blijft dus geopend.
Ned Herv. Kerk
Beroepen te Zijpe Th. J. Remmers, vik.
Hoogeveen.
Aangenomen naar Goes (vak. H. M. Stra-
tingh) J. W. Coenraad te Hall; idem de
benoeming tot hulppred. te Hillegersberg
mej. da. J. M. van Everdingen, diacones-
senhuispred. te Leiden.
32. Snorrend vloog de automatische ve
ger door het vertrek, terwijl een verwil
derde Jolliepop zich er aan vastklampte.
„Hm", bromde Knutseleer, die het onvrij
willige vliegtochtje van de arme knecht
met belangstelling volgde, „ik zie al, waar
de moeilijkheid zit. De borstels draaien te
snel en daardoor werken ze als propel
lers". „Maar DOE dan toch iets!", riep
Panda, opgewonden toesnellend, „schakel
dat rare ding uit.' Vlug toch!" „Best, best",
zei de knutselaar, „wind je niet op. We
zullen dat zaakje wel even fiksen". Hij
liep naar het stopcontact om de stekker
er uit te trekken, maar het was al te laat.
Daar vloog de arme Jolliepop met een
rinkelende slag dwars door de ramen!
„Pech voor hem", bromde Knutseleer,
dat zijn zo van die onvoorziene ongeluk
jes, dieVerder kwam hij niet, want
nu werd hij zelf door zo'n onvoorzien
ongelukje getroffen. Het snoer viel in een
lus om zijn schouders en het volgende
moment werd hij achter Jolliepop aan
door het vernielde raam naar buiten ge
sleurd!
ONLANGS verscheen in de pers het
bericht dat in een laboratorium neutrino's
waren aangetoond. Dat zijn zeer kleine
deeltjes, die door de atoomkern worden
uitgestoten en een grote energie bezitten.
Dit bericht zal de meeste lezers niet veel
zeggen, maar wanneer hun was verteld
dat eindelijk de hoofddaders van een op
zienbarende energiediefstal waren gesig
naleerd, zou de belangstelling
aanzienlijk zijn gestegen. En
terecht, want de neutrino's
stonden reeds lang te slechter
naam en faam bekend en hun
signalement was aan iedere
onderzoeker doorgegeven. Het
wachten was nog slechts op V
de aanhouding.
Het gaat hier natuurlijk weer om de
atoomkern, die deels uit neutronen, deels
uit (positief geladen) protonen bestaat.
Wordt nu deze kern in het laboratorium
beschoten, waardoor neutronen of proto
nen in de kern worden gebracht, dan
wordt het evenwicht in de kern verstoord,
zodat de elektriciteitsvoor raad moet wor
den herzien. Dit kan gebeuren, hetzij door
dat neutronen in de kern overgaan in pro
tonen, hetzij doordat neutronen in proto
nen worden veranderd. In het eerste geval
wordt door de kern een negatief elektroon
uitgestoten, in het tweede geval worden
positonen uitgezonden.
U kunt dit allemaal desnoods dadelijk
weer vergeten, want waar het om gaat, is
het feit dat het op orde brengen van de
elektriciteitshuishouding in de kern vol
gens een bepaald schema geschiedt, waar
mee afgepaste hoeveelheden energie ge
moeid zijn. Op grond daarvan verwachten
de natuurkundigen dat een bepaalde stof
elektronen (bêtastralen) zal uitstoten, die
alle gelijke snelheden, dus gelijke energie
bezitten. Die verwachting is werkelijk niet
ongerijmd, en toen bleek dat de kerndeel
tjes, in de bêtastraling van een bepaalde
stof geen gelijke snelheden, maar snelhe
den wisselend van nul tot een bovenste
grens vertoonden, waren de onderzoekers
minstens even teleurgesteld en bedrogen,
als de brandweerman die tot de ontdek-
king komt dat zijn spuit min
der water geeft dan door de
brandkraan werd aangevoerd.
Nu staat de brandweerman
er iets gemakkelijker voor,
want hij kan direct tot
een lek in de slang beslui
ten. De natuurkundigen ble
ven echter zitten met het
probleem van de vermiste energie. En een
probleem was het inderdaad, want een
van de natuurkundige hoofdwetten vertelt
uitdrukkelijk dat energie niet uit niets
kan ontstaan, noch kan verloren gaan.
Zou men uannemen dat energie tóch kan
verdwijnen, dan werd de belangrijkste
pijler onder het bouwsel weggeslagen. Dat
nooit! De energie kon immers ook gesto
len zijn? Het was de Zwitserse onderzoe
ker Pauli die dit idee aan de hand deed
en meteen de naam van de daders noem
de: neutrino's, kerndeeltjes zonder elek
trische lading en met een massa gelijk of
kleiner dan het elektron. Maar te vatten
waren die energiedeeltjes niet, want ze
gingen overal doorheen. Tot ze nu dan
eindelijk zijn gesnapt.
Het is overigens niet onmogelijk dat de
neutrino's voor het opvlammen van som
mige sterren aansprakelijk zijn.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
