Bonthuis Hélène
Uitgaan in Haarlem
Whist on
Agenda voor
Haarlem
Radicale opruiming
BONTMANTELS
b-e-t-e-r-e
KJ N;G mm
w
Vijftig jaar geleden
Londen vat Nassers daad als
een ernstige uitdaging op
Bemiddeling van Britse regering
in auto-industrie conflict
rHoe is het ontstaan?^
Fantastisch'!
Spel
Groot-Brittannië staat echter niet
alleen als benadeelde partij
Stakende arbeiders verdienen in
hun vakantietijd meer dan ooit
Opdracht voor bouw groot
Frans passagiersschip
Alabastïne
Prof. Romme zet zijn
formatiepoging voort
Protestants-christelijke
partij is een onmogelijkheid
J. Smits van Waesberghe
krijgt twee subsidies
Oder-Neissegebied is en
blijft Pools, zegt Boelganin
Poolse premier erkent de
fouten van zijn partij
^moderne
Oude boerderij verbrand
tot 50% korting
G. J. Bruinsma overleden
Dit woord:
ROODVONK
y
de
/I
Uit Haarlems Dagblad
van 27 juli 1906
VRIJDAG 27 JULI 1956
De verkrachting van recht en de ge
welddadige onderdrukking der persoon
lijke vrijheid van lijf, denken en spreken
zijn in de wereldgeschiedenis voortdurend
de inzet geweest van een verbeten, nim-
mer verkoelende strijd tussen verdrukkers
cn kampioenen van het beginsel der men
selijke waardigheid. Deze strijd heeft
nieestal parallel gelopen met de vestiging
en omverwerping van politieke stelsels,
doch hij heeft bovendien zijn stempel ge
drukt op iedere maatschappelijke samen
leving, ook op die, welke ogenschijnlijk
de beginselen van het „recht voor allen"
hooghield. Hij is dwars door de gezags
verhoudingen heen gevoerd tussen de
decadente vertegeh woord igers van het
machtsmisbruik en de begenadigde repre
sentanten der beschaving.
Het is een strijd die wel nooit zal op
houden, omdat de wereld nooit verlost
zal kunnen worden van de invloed der
barbaren-van-geest, die posten bezetten
en functies veroveren, van waaruit zij bij
machte zijn het recht te verkrachten.
Dit alles overwegende, moet men ieder
symptoom van vastberaden verzet tegen
willekeur en machtsmisbruik toejuichen
en moet men zich verheugen over het feit,
dat altijd weer mensen gevonden worden
en elkander vinden - die bereid zijn hun
tijd en hun inspanningen te wijden aan
de verdediging der elementaire mensen
rechten. Zulk een groep is het na de oorlog
in het leven geroepen „Comité ter Bestrij
ding van het Concentratiekampensysteem",
bestaande uit mensen van wie velen in de
Duitse kampen" de gelegenheid hadden,
zich hun roeping te realiseren en hun acti
viteit in dat opzicht voor te bereiden.
Hoezeer het werk van dit internationale
comité waardering verdient, toch lijkt het
nuttig de pioniers van dit edele streven
voor te houden - juist in het belang van
hun edele streven - dat ook in de strijd
tegen onrecht en machtsmisbruik een ge
zond realisme noodzakelijk blijft. Uit de
aard der zaak heeft het comité, dat geen
politieke kleur voert, zijn activiteit voor
het grootste deel geconcentreerd op de
Sovjet-Unie, aangezien dit land geldt als
belangrijkste centrum van concentratie
praktijken. In een recente circulaire me
moreert het comité de verklaringen van
Sovjet-Russische zijde over herziening van
strafprocessen uit de Stalin-tijd en stipt
dus de kentering aan, die in de Sovjet-Unie
zich onmiskenbaar baanbreekt ten aanzien
van de jarenlange, bloedige en menson
waardige rechtsverkrachtingen in de prak
tijk der Russische revolutie tot heden. Niet
tevreden met wat er in het licht van deze
kentering tot nu toe in Rusland is gecor
rigeerd, erkend en hersteld, neemt het
comité zich voor - aldus de circulaire -
over te gaan tot revisie van alle belang
rijke politieke processen die de Sovjet-
Unie in het verleden heeft gekend, „want
de processen, die leidden tot liquidatie en
vernietiging van alle oppositie tegen de
bloedige meester wil men geschiedenis la
ten blijven", aldus het comité.
Er zal een revisie-commissie worden in
gesteld, die zal zijn samengesteld uit vroe
gere gedeporteerden en internationale per
soonlijkheden, die zelf haar procedure zal
regelen. Gereviseerd zullen worden: het
proces der Mensjewieken in 1931, het pro
ces Zinovjev in 1936, het proces Pjatakov
ln 1947, het proces der generaals van 1937,
het proces Boecharin van 1938.
Men moet zich, na kennisneming van
dit verbazingwekkende voornemen, toch
afvragen welke zin deze plannen eigenlijk
hebben. De revisie van een proces, welk
dan ook, vereist een zo subtiele kennis der
feiten, der voorgeschiedenis, der samen
hangende factoren en getuigenissen en
bovendien van toestanden ten tijde van het
oorspronkelijke proces, dat men in Rus
land zelf, hoeveel goede wil er ook achter
zou staan, practisch niet meer in staat zou
zijn dit alles te reconstrueren. Hoe wil men
dat dan in het buitenland doen, terwijl
men niet beschikt over het materiaal dat
een inzicht zou kunnen verschaffen, noch
over de getuigen die er iets van zouden
kunnen weten?
Men moet concluderen, dat deze revisie
een groots opgezet spel zal zijn, een sinister
spel met historische feitelijkheden, die niet
meer terug te roepen zijn uit de nevels der
geschiedenis en in geen enkel opzicht te
corrigeren of te herstellen zijn volgens de
heersende normen van recht en recht
spraak. Wat wil men dan? Een. spel spelen,
om te suggereren dat alles in die proces
sen rechtsverkrachting en onmenselijkheid
was? Wie twijfelt eraan, dat dit zo was?
Doch wie kan in gemoede aannemen, dat
de chaos van de revolutie in al haar ver
wikkelingen, vernielingen, ongerechtighe
den en verwarringen nog kan worden ont
rafeld en teruggebracht tot een duidelijk
beeld van gesorteerde misdaden of tot een
selectie van misdadigers en onschuldigen?
En zo dit mogelijk zou zijn, kan dan de
film der geschiedenis worden teruggedraaid
en geknipt, tot het een film van schuld en
boete geworden is?
Wij zouden de processen tegen Mary
Stuart, Johan van Oldenbarneveldt, de
heksen, de monniken van Gorcum, de ket
ters, de processen der inquisitie en der
Fransen in de Franse Tijd, der Duitsers in
twee wereldoorlogen tegen patriotten en il
legalen, de misdaden tijdens de Boerenoor
log en nog duizenden meer ongerechtighe
den uit onze geschiedenis moeten kunnen
herzien. Doch wie uit dit historische, mate
riaal de teksten voor een tragi-comedie sa
menstellen wil, moet bedenken dat hij dan
slechts een grotesk toneelspel maakt, dat
uit het oogpunt van kunst of ontspanning
zin kan hebben, doch in de strijd tegen
het onrecht van nul en gener waarde moet
worden geacht.
De revisie der Russische processen zou
een verheugend verschijnsel zijn, als zij
geschiedde volledig en zonder voorbe
houd door het regime dat de processen
op zijn rekening heeft staan. Een plan als
dat van het internationale comité, hc?e goed
bedoeld ook, kan in geen enkel opzicht wie
of wat dan ook tot enig nut strekken.
J. L.
PARIJS (Reuter) De Compagnie Gé
nérale Transatlantique heeft een contract
getekend waarbij opdracht wordt gegeven
aan een grote werf te St. Nazaire in Bre-
tagne voor de bouw van een passagiers
schip van 55.000 ton, waarvan de kosten
27,36 miljard francs zullen bedragen. Het
schip zal de naam „France" dragen en
waarschijnlijk in 1961 op de transatlanti
sche route in dienst worden gesteld. Naar
verluidt zal de kruissnelheid van het schip
31 knopen bedragen en zal het schip twee
duizend passagiers kunnen vervoeren en
de overtocht FrankrijkNew York in vijf
dagen maken- Vah de bouwkosten zal de
Compagnie Générale Transatlantique 19,7
miljard francs betalen en zal de Franse
schatkist 7.66 miljard bijdragen.
(Van onze correspondent in honden
De nationalisatie van de Suez kanaal
maatschappij door president Nasser van
Egypte wordt in Londen vergeleken met de
onteigening in 1951 door de Perzische pre
mier Mossadeq van de Anglo-Iranian olie
maatschappij in Abadan. Mogelijk is Nasser
tot de slotsom gekomen, dat Londen en
Washington weinig vertrouwen meer in
hem stellen en dat hij in het Westen, dat
hem met de Assoean-dam in de steek heeft
gelaten, niets meer te verliezen heeft. In
Londen maakt men zich over Nasser, ge
zien zijn jongste daden, geen illusies meer.
Hoe op Nasser's daad zal worden gerea
geerd is nog niet bekend, maar de Weste
lijke mogendheden zullen onmiddellijk na
gaan, wat er nu dient te gebeuren. Het
Britse ministerie van Buitenlandse Zaken
onthoudt zich nog van commentaar.
Het lijdt weinig twijfel, dat Nasser, van
wie men zekere democratische verwachtin
gen had gekoesterd, thans de allures van
een dictator heeft aangenomen. Zijn natio-
nalisatiebesluit is zijn uitdagend antwoord'
op de Brits-Amerikaanse weigering om het
project van de Assoean-dam te steunen.
Wat hij niet kan lenen, zal hij nu nemen.
Welke schadeloosstelling hij in uitzicht zal
stellen, dient te worden afgewacht. Toen
Groot-Brittannië en de Verenigde Staten
besloten Nasser, wat de dam betreft, in de
steek te laten, meenden zij hem daarmee
in het nauw te drijven, omdat er aanwijzin
gen waren en nog steeds zijn, dat de Russen
in feite weinig voor een medefinanciering
van het project voelen.
Men wilde Nasser blijkbaar isoleren en
hem handelbaarder maken. De nationali
satie van de Suez-maatschappij is echter
waarschijnlijk meer dan een wanhoopsbe
sluit en kan worden beschouwd als de lo
gische afronding van Nasser's pogingen om
de Britse en Westerse invloed uit Egypte
te bannen. Toen de Britten nog honderd
duizend man bij het Suez-kanaal hadden,
verhinderde dit niet, dat Egypte een blok
kade tegen Israel kon uitoefenen. Nu de
Britse troepen nauwelijks hun hielen ge
licht hebben, maakt Nasser zich van het
kanaal meester. Groot-Brittannië heeft nog
altijd het grootste belang bij de scheep
vaart door het kanaal, zoals trouwens alle
Westelijke landen. Het kanaal is van on-
ADVERTENTIE
voor:
Pleisterwerk en reparofie.
Verbetering von
houtoppervlakken.
Bijwerken van buitenwerk.
L Gebruik oh rowtplug.
Met repareren
van tegelwerk.
(Van onze parlementaire redacteur
Professor Romme is nog bezig met het
samenstellen van zijn programma. Daar
toe behoort ook dat hij allerlei personen
raadpleegt betreffende programma-onder-
delen. Merkwaardig is wel, dat hij hiertoe
liefst met zeven demissionaire ministers
gesprekken heeft gevoerd, te weten met de
ministers De Bruyn, Suurhoff, Van de
Kieft, Cals, Luns, Staf en Zijlstra. Met de
laatste heeft hij hedenochtend nog eens
drie kwartier gepraat ter voortzetting van
het gisteren afgebroken onderhoud.
Mogelijk voert professor Zijlstra deze
gesprekken ook als de fractievoorzitter van
de anti-revolutionairen, maar hoe dit ook
zij, wanneer men let op de zes andere
„adviseurs", met wie de formateur heeft
gesproken, dan ligt het voor de hand, dat
het gesprek in het bijzonder is gevoerd
met de heer Zijlstra ais minister.
Vanmiddag zal de formateur de voorzit
ter van de Eerste Kamer, mr. Jonkman,
ontvangen, die hij. evenals eergisteren de
voorzitter van de Tweede Kamer, mr.
Kortenhorst, wil raadplegen naar aanlei
ding van het door hem uitgebrachte advies
aan het Staatshoofd.
Er zij op gewezen, dat een formateur,
dus ook in dit geval, altijd de beschikking
pleegt te krijgen over de schriftelijke ad
viezen, die aan het Staatshoofd zijn over
gemaakt.
VRIJDAG 27 JULI
Minerva: „Three ring circus", alle leeft.,
8.15 uur. Rembrandt: „Sissi", alle leeft., 7
en 9.15 uur. Luxor: „Onsterfelijke muziek",
alle leeft., 6.45 en 9.15 uur. Litlo: „Stad op
stelten", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„De sheriff van Wichita", 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Roxy: „Het bataljon der gedoemden",
14 jaar, 7 en 9.15 uur. Palace: „The goldrush",
alle leeft., 7 en 9.15 uur. Studio: „Phffft", 18
jaar. 7 en 9.15 uur. Theater Vleeshal: 8 uur,
Shakespeare-films. Openluchttheater, Bloe-
mendaal: 8.15 uur, Berliner Siingerknaben.
Garenkokerskade: 8 uur. Tentsamenkomst
„Youth for Christ".
ZATERDAG 28 JULI
Minerva: „Three ring circus", alle leeft.,
2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: 10.30 uur,
Montague's jeugdvariété „Sissi", alle leeft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: 10.30 uur, Ge
zelschap Adrie van Oorschot, „Onsterfelijke
muziek", alle leeft., 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur.
Lido: „Stad op stelten", alle leeft., 2. 4.15, 7
en 9.15 uur. Frans Ilals: „De sheriff van
Wichita", 14 jaar. 2.30, 7 en 9.15 uur. Roxy:
„De poppen aan hel dansen", alle leeft., 2.30
uur, „Het bataljon der gedoemden", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. Palace: 10.30 uur, Vakantie
programma, „The goldrush", alle leeft., 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Studio: 10.30 uur, Vakan
tieprogramma. „Phffft", 18 jaar, 2.15, 7 en
9.15 uur. Openluchttheater, Bloemendaal, 8.15
uur: Berliner Siingerknaben. Openluchtthea
ter. Bloemendaal, 2.30 uur, kindervoorstel
ling „Roodkapje en de wolf". Frans Hals
museum, 8.30—10.30 uur, Bijzondere avond
openstelling met kaarslicht en oude muziek.
Li.lo: „Bittere ervaring", 18 jaar, 23.30 uur.
schatbaar belang voor de instandhouding
van de Britse overzeese verbindingen.
Het Britse aandeel in de kanaalmaat-
1 schappij, dat minister-president Disraeli
in 1875 voor vier miljoen pond sterling
kocht, is iets minder dan de helft (44 per
cent) van het totale aandelenbedrag en
geeft Groot-Brittannië geen financiële con
tra le over het kanaal. Vorig jaar bedroeg
de Britse tonnage, die Suez passeerde 32
miljoen ton uit een totaal van 116 miljoen
ton. De Britse scheepvaart levert ongeveer
een kwart van de opbrengst, die Nasser in
zijn zak zal steken. Nasser heeft een inter
nationale overeenkomst gebroken over een
internationale verkeersweg, waarvan het
vrije gebruik bij verdrag is gewaarborgd.
In zijn protest tegen Nasser's daad staat
Groot-Brittannië niet alleen, evenmin als
dat het geval was, toen Mossadeq de Brit
ten uitdaagde. Nasser voelt zich sterk door
de sympathie van het Sovjet-blok, dat d'e
nieuwe moeilijkheden voor het Westen met
welgevallen zal gadeslaan en Nasser waar
schijnlijk opnieuw tegemoet zal komen als
hij met nieuwe verlangens komt.
C HU-fractievoorzitter Tilanust
Bij de opening van de zomerconferentie
van de Christelijk-Historische Unie in Zeist
heeft de heer Tilanus een inleiding over de
stembusuitslag en de politieke toestand van
dit moment gehouden. Hij zei, dat het bij
de CHU niet gaat om de macht maar om
de doorwerking van het beginsel. Men
hoort tegenwoordig dikwijls dat het ver
langen is ontstaan naar een protestants-
christelijke partij. Doch de heer Tilanus
meende met zekerheid te kunnen voor
spellen dat de S.G.P. hieraan nimmer mede
werking zal verlenen, evenmin als het Ge
reformeerd Politiek Verbond. Hij houdt
vast aan de uitspraak dat de OHU dient te
zijn en te blijven een onafhankelijke partij,
hetgeen met applaus werd begroet.
Voor muziekhistorische studies
De Nederlandse Organisatie voor Zuiver
Wetenschappelijk Onderzoek heeft dr. Jos.
Smits van Waesberghe, privaatdocent in de
middeleeuwse muziekwetenschap aan de
gemeentelijke Universiteit van Amsterdam,
een tweetal subsidies verleend. De eerste
is bedoeld voor zijn muziekgeschiedenis der
middeleeuwen, de tweede voor de uitgave
van vier middeleeuwse muziektheoretische
tractaten.
Dr. Smits van Waesberghe, begon in 1936
aan de opzet van een seriewerk onder de
naam „Muziekgeschiedenis der middel
eeuwen". Van dit seriewerk zijn tot dus
verre twee zeer omvangrijke delen -van de
pers gekomen. Na het door de oorlog ver
traagde verschijnen van het tweede deel,
dat in 1947 werd uitgegeven, deden zich
moeilijkheden met de uitgever voor, ver
band houdend met het feit, dat elk deel in
afleveringen werd geschreven. Dit belette
de musicoloog echter niet zijn studies voort
te zetten ter vooi-bereiding van het derde
deel, dat gewijd zal zijn aan de oorsprong
en de eerste geschiedenis van de christe
lijke kerkmuziek (het Gregoriaans).
WARSCHAU (Reuter/U.P.) Premier
Boelganin van de Sovjet-Unie heeft ver
klaard, dat Silezië en het Oder-Neisse
gebied, welke voormalige Duitse gebieden
na de tweede wereldoorlog door Polen ge
annexeerd werden, „Pools zijn en altijd
Pools zullen blijven. Boelganin heeft deze
stelling naar voren gebracht in een rede
voering tot Silezische arbeiders in Sta
lingrad en ln een boodschap, welke gepu
bliceerd werd door het Poolse blad „Try-
buna Robotnicza".
De Poolse premier, Cyrankiewicz, heeft
erkend dat de partij fouten heeft gemaakt.
Radio-Warschau heeft donderdag bekend
gemaakt dat de premier in een rapport aan
het centrale comité van de Poolse commu
nistische partij onder meer het volgende
heeft gezegd: „Bij de opbouw van het so
cialisme hebben wij fouten gemaakt en
het kan geen kwaad deze fouten te erken
nen, Wij beseffen allen dat de bereikte le
vensstandaard niet in overeenstemming is
met de behoeften van de massa. Het past
het Westen echter niet hierover meewarig
te doen, want de welvaart van het Westen
Is gedeeltelijk verkregen door uitbuiting
van koloniën.
Hij critiseerde „overdreven centralisatie"
en de uitoefening van te grote „admistra-
tieve druk". Tenslotte vermeldde de pre
mier dat het huidige vijfjarenplan er op is
gericht de productie van landbouw en In
dustrie te vergroten, om zodoende de le
vensstandaard te verhogen.
ADVERTENTIE
>7 f*
Aan de Kerkweg te Veenhuizen (ge
meente Heerhugowaard) is een oud boe
renhuis verbrand, dat bewoond werd door
de familie Schuurman. Het vuur vond gre
tig voedsel in het oude gebouw dat geheel
afbrandde. De inboedel en diverse gereed
schappen gingen grotendeels verloren. De
oorzaak is vermoedelijk een defect in de
elektrische leiding. De boerderij was eigen
dom van de Nederlands Hervormde Kerk
te Veenhuizen.
ADVERTENTIE
Spruitenbosstraat 2 - Tolofoon 19056 - Haarlem
(zijstraat Wagenweg bij Garage Den Hout) - Buslijn 6
(Van onze correspondent in Londen)
Vandaag gaan de meeste stakers in de
Britse auto-industrie met vakantie. De fa
brieken van de British Motor Corporation
gaan voor twee weken dicht; alleen het
werk betreffende de voorbereiding van de
produktie van nieuwe modellen, die deze
herfst op de markt zullen verschijnen,
vindt doorgang. De minister van Arbeid
MacLeod heeft in liet Lagerhuis verklaard,
dat hij bereid is te bemiddelen als beide
kanten zijn hulp inroepen. Later werd aan
gekondigd, dat de minister werkgevers en
vakbonden uitgenodigd heeft de industriële
bemiddelaar te ontmoeten. Men neemt al
gemeen aan. dat zowel de B.M.C. als de
bonden aan deze uitnodiging gevolg zullen
geven.
De besprekingen, welke maandag of
dinsdag, kunnen beginnen worden, zoals in
dergelijke gevallen gebruikelijk is, eerst
met elk der partijen afzonderlijk gehou
den. Van vakbondszijde wordt eraan her
innerd, dat de arbeidersvertegenwoordi
gers van het begin af bereid zijn geweest
tot besprekingen, hetzij met de minister,
hetzij met het bedrijf. Tot dusver leek de
regering zich zoveel mogelijk op de ach
tergrond te willen houden, bevreesd dat
eventuele actie uitgelegd zou worden als
een teken van zwakheid-
Ook de werkgeversfederatie in de tech
nische industrie had gisteren reeds een be
langrijke stap gedaan om het conflict op
te lossen. Deze organisatie heeft zich na
melijk bereid verklaard besprekingen op
nationale basis te openen met de federatie
van vakbonden in de scheepsbouw en tech
nische industrieën over het vraagstuk van
overtolligheid. Dit besluit komt tegemoet
aan de houding van de vakbonden, die er
niets voor voelen om de kwestie van over
tolligheid op plaatselijke basis te behande
len, zoals de B.M.C. oorspronkelijk had ge
wild.
Rijker dan ooit
Het is een merkwaardige situatie, dat de
stakers niet alleen van het bedrijf, waar
tegen zij ageren, vakantiegeld ontvangen,
maar ook nog stakingsgeld van de vakbon
den gedurende de vakantieperiode. Zij zijn
er dus beter dan ooit aan toe.
Gisteren waren er in de B.M.C.-groep
21.822 arbeiders aan het werk, weliswaar
690 minder dan de dag tevoren, maar deze
daling is bijna geheel toe te schrijven aan
de driedaagse arbeidsweek in een deel der
fabrieken. De meer dan tienduizend sta
kers bij de Briggs Motor Bodies, een on
derdeel van Ford, besloten gisteren op een
massale bijeenkomst de staking voort te
zetten totdat het ontslag van tweeduizend
arbeiders in het bedrijf zal worden inge
trokken.
De posters bij de Austin-fabrieken in
Birmingham hebben hun tactiek van op de
straat zitten om het vervoer per vracht
auto's onmogelijk te maken, gisteren voort
gezet- Ook een groep stakersvrouwen deed
hieraan mee. Verscheidene personen lie
pen verwondingen op, doordat vrachtauto's
trachtten zich een weg te banen door de
zittende menigte. Sommige demonstranten
werden door de bumpers meegesleurd. Van
sommige wagens werden spatborden afge
rukt. Een vrachtauto-chauffeur maakte
met een ijzeren staaf ruim baan voor zijn
voertuig.
In Amsterdam is,donderdagmorgen de heer
G. J. Bruinsma overleden, voorzitter van de
centrale sportcommlssle van de Kon. Ned.
Motorrijders Ver. HU was de vorige week
58 Jaar geworden.
De heer Bruinsma was in motorsportkrin
gen een zeer bekende en algemeen geachte
figuur, die zowel de Nederlandse als de In
ternationale Federatie in verschillende func
ties heeft gediend. Van 1946 af is hij lid
geweest van de sportcommissie van de
KNMV, en van december 1948 tot juni 1951
tevens algemeen voorzitter. In het bestuur
van de FIM, de Internationale Federatie, be
kleedde hij gedurende een zestal ja-ren de
functie van vice-president. Lid van de sport
commissie van dit lichaam is hij geworden
in 1947 en tot aan zijn verscheiden gebleven.
De KNMV heeft in 1954 uiting gegeven aan
haar waardering voor zijn werk door hem te
benoemen tot lid van verdienste.
De heer Bruinsma had zondag de wedstrij
den om de Grote Prijzen van Duitsland op
het Solitude circuit bijgewoond en daarna
een bezoek gebracht aan de fabrieken van
de NSU. Woensdagavond was hij uit Duits
land teruggekeerd.
De verklaring van dit woord schijnt
doodeenvoudig te zijn. Ons taalgevoel
beschouwt het als een samenstelling van
rood en vonk, met de bijgedachte aan de
vurigheid van de huid. Maar wanneer
men de oudere vormen van het woord
beziet, blijkt het een verbastering te zijn
van roodhond, de oorspronkelijke naam
van de ziekte die wij rode hond noe
men. Roodhond was de naam die men
vroeger in het algemeen gaf aan ziekten
die gekenmerkt werden door een vurig»
huid en door jeuk. Zowel mazelen als
rode hond en roodvonk vielen daar
onder. Men kende ook namen als: rood-
jonk dat door de gedachte aan jeuk
weer werd verbasterd tot: roodjook en
tot: roodgrond door het rood gekleurde
huidoppervlak. Een andere vorm is:
roodvont die de overgang vormt tussen
het oorspronkelijke roodhond en de hui
dige roodvonk.
TONEEL EN DANS
Zondag 29 juli, Openluchttheater, Bloemen
daal, 20.15 uur: Optreden van de Franse
dansgroep „Orfeo Candgou" uit de Pyre
neeën, afgewisseld met muziek van een
Orchestre Cobla en „Sardanas". In de
dansen is Spaanse invloed duidelijk merk
baar, er is een rijkdom aan ritmen en
dansfiguren.
Maandag 30 juli. Openluchttheater, Bloemen
daal, 20.15 uur: Kennemer Toneelfestival
speelt „De rechter van Zalamea" van Cal-
deron, regie Ton Lutz. Verder iedere avond
tot en met 4 augustus. De opvoering van
dinsdag 31 juli wordt ultgezondne door de
NCRV-televisie (Cameraregie Peter
(Koen).
Zaterdag 28 Juli, Vleeshal, 20, 20.45, 21.30 en
22.15 uur: Jan Nelissen geeft met zijn pop
pentheater vier voorstellingen van de
„Koffie-cantate" met muziek van Joh. Seb.
Bach. De voorstellingen vormen een onder
deel van de Haarlemse „Koffieweek" en
worden op dezelfde tijden gegeven op 30
en 31 juli en 1 en 2 augustus.
MUZIEK
Vrijdag 27 Juli, Openluchtheater, Bloemen
daal, 20.15 uur: Het koor Berliner Sanger-
knaben zingt werken van Orlando di Las
so, Ingegneri, Hans Leo Hassler, Antonio
Lotti, Mozart, Schubert en Brahms. Ver
der madrigalen van Scandellus, Lassus,
Castoldi, Gumperzhaimer, Lucca Marezio
en Mozart en Engelse, Duitse, Franse, Ita
liaanse en Zweedse volksliederen. De
solisten van het koor zullen Mozart's
jeugdopera „Bastien et Bastienne" op
voeren.
Vrijdag 27 juli, Zomerlust, Zandvoort, 20.15
uur: De Hongaarse violist Thomas Magyar
en de pianist Willem Hielkema spelen wer
ken van Tartini, Beethoven (Kreutzer-
sonate), Bartök (Roemeense volksdansen,
De Falla (Spaanse Dans) en Von Dohndnji
(Ruralia Hungarica). Thomas Magyar is
een oudleerling van de Franz Liszt-Acade-
mie in Boedapest en werd bekroon-d met
de Remènyiprijs.
Vrijdag 27 juli, Grote Kerk, 11.3012.30 uur:
Orgelbespeling door stadsbeiaardier Arde
Peters. Het programma vermeldt onder
meer werken van Bizet, Chopin, Clementi,
Beethoven en Handel. Arie Peters speelt op
Donderdag 2 augustus van 2021 uur wer
ken onder meer van Reichardt. Schmiedt,
Telemann, Bronnenmüller, Bonset, Albe-
niz, Schubert.
Dinsdag 31 juli, Grote Kerk, 20—21 uur:
Piet Kee bespeelt het orgel. Het pro
gramma vermeldt werken van Bach, Mes-
siaen, Reger, Walther, Noordt en van de
organist zelf.
Woensdag 1 augustus, Grote Markt, 20.00 uur:
Concert door het Accordeonorkest „Accor-
dea". Van 2223 uur openluchtfilmvoor
stelling.
Donderdag 2 augustus, Grote Kerk, 1516
uur: Albert de Klerk bespeelt het orgeL
Het programma vermeldt werken van
Tuuder, Pachelbel, De Grigny, De Braai,
Peeters, Andriessen en van de organist
zelf.
Vrijdag 3 augustus, 20.00 uur: Grote Markt:
Concert door de P.T.T.-harmonie.
DIVERSEN
Vrijdag 27 juli, Vleeshal, 20 en 21.30 uur:
Vertoning van de „forumscène" uit de film
„Julius Caesar" van Shakespeare, eerst uit
de beginperiode van de geluidsfilm met
Leo Glenn als Marcus Antonius en Felix
Aylmer als Brutus, daarna de moderne
versie met Marlon Brando en James Mason
in dezelfde rollen. Vooraf wordt als histo
rische curiositeit de slaapwandelscène uit
„Macbeth" vertoond met Cathleen Nesbitt
en Wilfrid Lawson.
Zaterdag 28 juli, Lidotheater, 23.30 uur:
Prolongatie van de film „Bittere ervaring"
met Eddy Constantine.
Zondag 29 juli, Lidotheater, 11 uur: Prolon
gatie van de operettefilm „Rose Marie"
met Ann Blyth en Howard Keel.
Zondag 29 juli, <Rembrandttheater, 11 uur:
Prolongatie van de Zweedse film over die
ren in de natuur „Het grote avontuur".
Studiotheater, 10.30 uur: Elke ochtend vakan
tieprogramma voor jong en oud.
Cinema Palace, 10.30 uur: Elke ochtend
vakantieprogramma met vertoning van
Walt Disney's tekenfilm „Peter Pan".
Rembrandttheater, 10.30 uur: Elke ochtend
behalve zondag vakantieprogramma met
Montagne's Jeugdvariété.
Luxortheater: 10.30 uur: Elke ochtend be
halve zondag vakantieprogramma van
Adrie van Ooi-schot.
TENTOONSTELLINGEN
Woonhuis Jacobus van LOoy: Geopend don
derdags van 1012.30 uur en van 13.3017
uur en zondags van 1417 uur.
Stadskweektuin: zaterdag 28 juli opening.
Geopend tot en met 5 augustus van 1012
uur, van 1417 uur en van 18.3020.30 uur.
Frans Halsmuseum: Nieuwe opstelling van
de regentenstukken van Frans Hals, expo
sitie van poppenhuis anno 1750 met in
ventaris. Het museum is geopend op werk
dagen van 10-17 uur, des zondags van 13-17
uur Tentoonstelling van reprodukties van
Rembrandttekeningen. Zaterdag 28 juli
ook geopend van 20.30-22.30 uur. Interieur
met kaarsen verlicht.
Teylersmuseum: Schilderijen uit de negen
tiende en twintigste eeuw. Tekeningen
onder meer van Rembrandt, Michel An-
gelo, Claude Lorrain. Geopend op iedere
werkdag behalve maandag van 11-17 uur
en de eerste zondag van iedere maand van
13-15 uur.
BisschopppelUk Museum, Jansstraat 79: Mid
deleeuwse en latere schilderijen, sculptu
ren, paramenten, kantwerk, handschriften
en munten. Geopend op werkdagen van
10-17 uur, des zondags van 13-16 uur.
Grote Kerk, Grote Markt: Te bezichtigen op
werkdagen van 9 tot 17 uur en op iedere
vrijdagavond van 20-22 uur. Bezichtiging
onder geleide op aanvrage voor groepen
van tenminste vijftien personen.
Tinholthuis, Bloemendaal, Vrijburglilaan 17:
Het museum is geopend van maandag tot
en met zaterdag van 9-12 en van 14-16 unr.
Schotersingel 117 a: Palestina-diorama's Bij
belse voorstellingen. Geopend tot en met
31 juli van 14 tot 17 uur en verder op aan
vraag ieder uur van de dag. Zondags ge
sloten.
Cruquiusmuseum, Heemstede. Historisch»
stoommachines en grote maquette van Ne
derland met waterstanden en overziaht
overstromingsramp februari 1953. Geopend
van 9-12.30 en van 13.30-17 uur.
Vleeshal. Ter gelegenheid van de Pieter
Langendijkherdenking wordt een tentoom-
stelling gehouden „Rendez-vous der Rede
rijkers, vijfhonderd jaar toneel". Geopend
dagelijks van 14-17 uur en 's avonds van
19.30-22.30 uur. Tot 2 september.
Vishal: Tentoonstelling van zesentachtig te
keningen van Vincent van Gogh, dagelijks
van 10-17 uur. Avondopenstelling van 30
juli tot en met 4 augustus van 20-22.30 uur.
Huis Van Looy: Vrijdag 3 augustus, Harry
Prenen opent tentoonstelling van werken
van de schilder A. Paid Weber, 20.00 uur.
Tevens elke eerste zondag van de maand
van 15-17 uur.
ADVERTENTIE
U- er
I
clcï c
A 11 I,
Ht*T
rookgenot door
4# ..filterende" Whlrton-lengte
De „Batavier-lijn", de dagelijksche
stoomvaartdienst tusschen Rotterdam en
Londen, laat voor die lijn thans op eigen
aardige wijze reclame maken te Londen
en de Engelse badplaatsen. Zij droeg de
directie van de „Premier Stores" op naar
die plaatsen eenige jongens te zenden in
Volendammer kostuum om daar reclame
biljetten uit te reiken. De directie der
„Premier Stores" heeft Woensdag die
jongens onder geleide van. een chef naar
Engeland gezonden.
