Drastische groei van Randstad Holland worde voorkomen GOLDEN FICTION Vermaarde solisten bij het Noordhollands Orkest Club der Honderd" nam afscheid van Britse aartshengelaar Betere spreiding van nieuwe industrieën in studie Onder ons gezegd, toch maar liever Consul-generaal Vaughan uitgeluid met een feestelijke karperdag DINSDAG 21 AUGUSTUS 1956 5 HET WESTEN EN OVERIG NEDERLAND Gunstige ligging Ruimtegebrek Meer harmonische ontwikkeling Jongetje verdronken Uitlevering pleegmoeder van Anneke Beekman vergt enige dagen ZELF IETS MAKEN ZELF IETS STUKMAKEN Kerkelijk Nieuws Zwanenoffer ADVERTENTIE Nederland is het dichtst bevolkte land van Europa en in geen enkel ander Europees land neemt de bevolking zo snel toe. Vooral in de provincies Noord en Zuid-Holland breiden de steden zich in een snel tempo uit, zodat hier een opeenhoping van mensen ontstaat. De groei door de natuurlijke aanwas van de bevolking wordt in het westen nog vergroot door het aantrekken van werkkrach ten uit het overige deel van ons land. En dit overige deel kan de snelle ontwikke ling in het westen onmogelijk bijhouden. massale ontspanning, want de ideale ont- Deze ingrijpende bevolkingsgroei heeft zowel voor- als nadelen. De overheid ziet zich voor diverse problemen geplaatst om een zo goed mogelijke ruimtelijke ordening te bewerkstelligen. Vooral dient de toe komstige ontwikkeling nauwlettend te worden gevolgd, opdat de overheid niet te laat voor onoverkomelijke moeilijkheden wordt geplaatst. Bij de Rijksdienst voor het Nationale Plan en het Centraal Planbureau wordt be studeerd, welke ruimtelijke problemen er in het westen van het land liggen en voorts wordt onderzocht welke maatregelen ter oplossing daarvan zijn vereist. Beide dien sten hebben, als voorlopig resultaat van hun arbeid, een beknopte verhandeling samengesteld onder de titel: „Het westen en overig Nederland", die dezer dagen is verschenen. Intussen gaan de Rijksdienst voor het Nationale Plan en het Centraal Planbureau door met hun studie over dit ruimtelijke vraagstuk. De verstedelijking in het westen van ons land is zo ingrijpend verlopen, dat men is gaan spreken van Randstad Holland. Er dreigt zelfs een aanééngroeiing van het stedelijke gebied van Rotterdam over Den Haag, Leiden, Haarlem naar Amsterdam. Er zou op deze wijze een monster-stad Hol land ontstaan, waarvan men de voorbeel den in het buitenland kan vinden (Londen, Parijs). Sinds 1800 heeft de bevolking in Neder land zich in een gestadig stijgende lijn ongeveer vervijfvoudigd. De groei valt voornamelijk waar te nemen na 1870, in welk jaar ons land economisch een op leving ondergaat. In het westen wonen thans reeds ongeveer 5.2 miljoen mensen, waarvan rond vier miljoen in de Randstad. Het Centraal Planbureau verwacht, dat de totale bevolking van ons land in 1980 minimaal tot dertien miljoen zal zijn toegenomen. Naar raming zal het aantal inwoners van de Randstad Holland tot 1980 met 1 a 1.5 miljoen groeien. Het westen wordt hierdoor vergelijkbaar met miljoenenopeen hopingen in het buitenland. Een van de belangrijkste oorzaken van deze bevolkingsconcentratie is wel de gun stige verkeersligging, waaruit een tweetal belangrijke zeehavens zijn gegroeid. Deze hebben met het achterland een gunstige waterverbinding via de Rijn. Rond de flo rerende zeehavens groepeerden zich tal rijke industrieën en de groei hiervan ging met die van de havens op. Diverse indu strieën staan zo nauw met het zeevervoer in verband, dat zij zich bij voorkeur om de zeemonden groeperen (men denke aan de Hoogovens). De sterke industrialisatie en opeenhoping van mensen gaan gepaard met een uitbreiding van de dienstverlenen de instanties en ambtelijke organen. Deze ontwikkeling werd mogelijk door een net van goede verkeers-, water- en spoorwegen. De gevarieerde arbeidsmarkt met veel geschoolde arbeiders, de aan wezigheid van aantrekkelijke woongebie den en het levenspeil hebben hiertoe mede bijgedragen. Een dergelijk hoog ontwikkeld gebied trekt gespecialiseerde krachten van elders weg, waardoor de kwaliteit van het milieu geleidelijk wordt opgevoerd. Al deze factoren beïnvloeden elkaar over en weer, met het gevolg, dat de voordelen van het concentratiegebied zich nog duidelijker af tekenen. Naast economische voordelen als stijging van de produktiviteit en de intensievere arbeidsverdeling, is het economische na deel van een toenemende bevolking, dat nagenoeg alle grondstoffen voor de stij gende produktie uit het buitenland moeten worden betrokken. Deze toenemende in voer moet met een toenemende uitvoer worden betaald en tenzij de buitenlandse vraag even sterk groeit als het Nederlandse aanbod wat bij een kleinere bevolkings aanwas in het buitenland minder waar schijnlijk is moet een dergelijke ver grote uitvoer tegen lagere prijzen worden aangeboden. Een groot deel van het voor deel van de stijgende produktiviteit wordt daardoor teniet gedaan. De sterke bevolkingsaanwas in het wes ten leidt tot een toenemend ruimtegebrek. Vooral de agrarische belangen komen hier bij in de verdrukking. Tot 1980 zullen in het westen 30.000 a 40.000 ha landbouw grond gelijk aan een oppervlakte als van de gehele Noordoostpolder voor andere doeleinden in gehruik moeten wor den genomen. De kostbare tuinbouwgron- den rond steden als Amsterdam en Den Haag zijn reeds gedeelteliik ten offer ge vallen aan de voortschrijdende woning bouw. Een onteigening van land- en tuinbouw- gronden brengt in vele gevallen een op heffing van de bedrijven met zich mee, omdat er elders geen geschikte gronden aanwezig zijn, waarop een nieuw land- of tuinbouwbedrijf kan worden begonnen. De aanwezigheid van intensieve tuinbouw in de onmiddellijke nabijheid van grote ste den is trouwens voor de stedelijke bevol king onontbeerlijk. Enerzijds is de steden- uitbreiding niet tegen te gaan, maar ander zijds is het onjuist, de land- en tuinbouw hieraan op te offeren. In het westen van het land is er thans ook een ernstig tekort aan recreatieruimte. Minstens een kwart van de grotestadsbe volking trekt op vrije dagen met mooi weer naar buiten. En op den duur zal men moe ten rekenen on een stroom van 1.5 a 2 mil joen mensen, die in de vrije natuur hun ontspanning trachten te zoeken. Vooral als te zijner tijd de vijfdaagse werkweek ge heel of gedeeltelijk wordt ingevoerd, zal de behoefte aan recreatiegebied zich duide lijker laten blijken. Thans reeds is er in het westen een tekort aan terreinen voor spanningsgebieden liggen juist daér, waar de bevolking dunner is gespreid. Een vraagstuk in het westen van het land is ook de verkeersintensiteit, waardoor een overbelasting van de wegen dreigt te ont staan. De ontwikkeling met het overig deel van Nederland heeft met het westen lang geen gelijke tred gehouden. Naast komende in dustriestreken vindt men er grote gebie den, waar de ontwikkelingskansen minder gunstig zijn en de industrialisatie zich nog beperkt heeft ontwikkeld of in het geheel nog geen kans heeft gekregen. Door weg zuiging van jongeren naar het westen kun nen in dergelijke gebieden sociologische problemen, zoals de veroudering, optreden. Een achterstand in de ontwikkeling heeft tevens als nadeel, dat de nodige harmonie in de totale ontwikkeling van ons land wordt verstoord. Om deze verstoring van een harmonische ontwikkeling te voorkomen, moeten buiten het westen van ons land nieuwe bestaans- bronnen worden geschapen. De ontwikke ling in de laatste halve eeuw heeft bewe zen, dat de gebieden buiten het westen meer bestaansmogelijkheden kunnen aan trekken. dank zy de moderne technische vooruitgang. Het scheppen van deze nieuwe bestaans- bronnen moet als resultaat hebben, dat aan ongeveer een half miljoen mensen méér dan thans het geval is in deze gebieden werk kan worden geboden. De balans van vestiging en vertrek tussen het westen en het overige deel van Nederland zou hier door in evenwicht komen. Ook dan blijft het westen nog groeien, echter niet door migratie uit het overige landsdeel. De politiek moet er in de eerste plaats op gericht zijn, in de gebieden buiten het westen meer welvaart te scheppen en het hele milieu te verheffen. Hierbij wordt in eerste instantie gedacht aan industrialisatie door een betere spreiding van nieuwe in dustriële objecten. Bij de ruimtelijke ordening, zoals die de laatste jaren in ons land wordt doorgevoerd, doen zich allerlei proble men voor, die een diepgaande studie vereisen. De overheid voert reeds een zodanige politiek, dat te grote opeen hoping van mensenmassa's in het wes ten met alle funeste gevolgen van dien wordt voorkomen. De politiek is er daarbij tevens op ge richt, in de overige provincies nieuwe mo gelijkheden te scheppen, zodat de welvaart daar met het westen gelijk op zal kunnen gaan. Nagegaan wordt, welke gebieden buiten het westen de beste mogelijkheden bieden voor sterkere groei en op welke wijze deze groei het best kan worden ge leid. Het voornaamste middel, de industria lisatie, zal echter niet altijd even gunstig ontvangen worden en zelfs weerstanden opwekken. Maar men mag verwachten en aannemen, dat deze de noodzakelijke poli tiek niet in zijn snelle uitvoering kunnen belemmeren. In de Scheveningse voorhaven, nabij de sleephelling, is de zesjarige jongen W. H. K. uit Scheveningen verdronken. De jon gen was daar met vriendjes in het water aan het spelen, hoewel hij niet kon zwem men. Toen hij niet boven water kwam sloegen zijn vriendjes alarm- De 34-jarige A. K. uit Den Haag, die in badkostuum op de dijk stond, wist na vijf maal duiken de jongen op te halen. Men slaagde er niet in, de levensgeesten op te wekken. Het stof felijk overrchot is overgebracht naar het ziekenhuis aan de Zuidwal. (Van onze correspondent in Brussel) De rol van de Belgische justitie in de zaak van de aanhouding van mevrouw L.-Van M. is beperkt tot de uitlevering van deze veroordeelde aan het Nederlands gerecht, overigens op verzoek van de Jus titie te Amsterdam. Aldus deelde gisteren een woordvoerder van het gerechtelijk par ket te Luik mede. De procureur-generaal van de rechtbank te Luik is met deze uit levering begonnen na een zeer summiere ondervraging. Het Belgisch departement van Justitie moet zich in dergelijke ge vallen wenden tot het ministerie van Bui tenlandse Zaken in Brussel, dat de Neder landse ambassade een nota moet doen toe komen. De ambassade stuurt het dossier, na ont vangst, naar het ministerie van Buiten landse Zaken in Den Haag, waar de zaak dan automatisch bij het Nederlands ge recht binnen loopt. Zoals men kan ver moeden is er dus met de uitlevering enkele dagen gemoeid. Het Belgisch gerecht verleent ook assis tentie bij het zoeken naar Anneke Beek man. Vorig jaar werd een uitgebreid onderzoek ingesteld bij Banneux, een Rooms-Katholieke bedevaartoord, waar nogal wat kloosters zijn. De taktiek bestaat thans echter voornamelijk in het in het oog houden van enkele Rooms-Katholieke gemeenschappen in het Vlaamse land, voornamelijk in de Ardennen. Het is echter lang niet zeker dat het meisje, dat thans zestien jaar is, nog in België verblijft. Misschien zal de onder vraging in Amsterdam nog enig resultaat opleveren. Een gulden genieting voor 80 ct. ADVERTENTIE is een amusante en nuttige bezigheid is minder prettig en kost meestal geld, vooral alte u tracht ZELF te réparér'en, heeft u 100 kans op onherstelbare brokken. Laat dit dus door een vakman doen. Wij hebben in onze ateliers betrouw bare specialisten, die elk horloge direct en voor weinig geld weer in orde brengen. Breng uw defecte horloge en vraag eerst prijsopgave bij Grote Houtstraat 49 - Haarlem De kleine zaak met de grootste keuze Het programma van het Noordhollands Philharmonisch Orkest voor het komende seizoen, beginnend 2 oktober van dit jaar en eindigend 12 april 1957, is dezer dagen bekend gemaakt. Wij vullen dit aan met enkele gegevens over een aantal aan de uit voeringen deelnemende buitenlandse solisten. Marie Claude Theuveny Ned. Herv. Kerk Beroepen te Grollo P. C. S. v. d. Hoff te Donkerbroek; te Dorkwerd (toez.) P. H. Borgers, kandidaat te Apeldoorn. Bedankt voor Stellendam W. A. S. Laurense te Hoevelaken. Aangenomen naar Rotterdam (vak. W. A. Zeydner) G. Julius, vlootpred. aldaar. Geref. Kerken Beroepen te Workum B. van Oeveren te Vries. Bapt. Gemeenten Beroepen te Zand'bulten Th. Lindeman, kandidaat, te Hengelo (O). Op het openingsconcert in oktober speelt de Amerikaanse pianiste Eloise Polk Cho pin's pianoconcert in e moll. Zij maakt dan haar tweede Europese toernee. In 1953 gaf zij concerten in Engeland, Frankrijk, Bel gië, Italië, Scandinavië en Nederland. Haar succes was zodanig, dat zij onmiddellijk werd uitgenodigd een tweede toernee te houden. Aan deze invitatie geeft zij nu gevolg. Al op zeer jeugdige leeftijd is zij een pianostudie begonnen. In 1941 debu teerde zij bij het symfonie-orkest van St. Louis. In 1944 studeerde zij enkele maan den met Robert Casadesus, waarna haar een beyirs werd tqegekend. Zij zette haar stüdie' voort aan hét Curtis Muziekinstituut in Philadelphia. Hier werkte zij met Hor- zowski en Rudolf Serkin. Van de laatste was zij de enige particuliere leerlinge. In 1949 speelde zij met het symfonie-orkest van Philadelphia Beethoven's vierde piano concert onder Eugene Ormandy. Met deze uitvoering baande zij zich de weg naar groot succes. Gérard Souzay Gérard Souzay treedt 29 januari op. Wat hij zal zingen is nog niet bekend. Deze bariton werd onder meer door Pierre Ber- nac en Claire Croiza opgeleid aan het Parijse conservatorium. Hij is thans een van de meest succesrijke en zeker ook een van de voornaamste liederenzangers van de wereld. Sinds 1949, het jaar waarin hij door de Franse regering werd aangewezen (Van een verslaggever) Voor de tweede keer in nauwelijks een maand heeft de „karperput" in Enkhuizen - volgens kenners een viswatertje zonder weerga - gisteren bezoek gehad van de Hengelsportclub der Honderd, een organi satie die gelden mag, terecht of ten on rechte, als een van de meest illustere vis- colleges der Lage Landen. Het is dan ook geen eenvoudige zaak, door te dringen tot in de gelederen van deze broederschap van sportvissers. Niet alleen moet men daartoe min of meer „iemand' zijn in onze samenleving maar bovendien mag het ledental de honderd nooit te boven gaan. En omdat het een uitzonderlijk gezellige visclub is, gebeurt het maar hoogst zelden dat een van die honderd goedschiks voor het lidmaatschap bedankt, of op andere wijze zijn bevoor rechte plaats beschikbaar stelt. Met het gevolg, dat zelfs zeer prominente kandi daatleden dikwijls een jaar of meer „voor hangen" moeten. Thans echter trad er wel een lid uit, hoewel met bloedénd hart en noodgedwon gen. De Britse consul-generaal in Amster dam, George Edgar Vaugham, wordt na melijk overgeplaatst naar Buenos Aires - en in deze aartshengelaar verliest de club een van haar meest-geziene sportvrienden. Ter ere van hem had men zich gisteren nog eenmaal langs de waterkant geschaard voor een verwoede jacht op de karpers, die echter - het zij tot hun schande gezegd, bitter weinig medewerking aan dit af scheidsfeest verleenden. Vol goede moed waren bijna vijftig le den - industriëlen, artsen, kunstenaars en kooplieden, bij het prille ochtendgloren uit Amsterdam vertrokken, en vol hoop ook werd een uur of twee later ingelegd tussen de rietkragen van de Enkhuizer wonder- put. Iedereen was voorzien van minstens twee splitcanes met de beste werpmolens. het sterkste nylon en de verleidelijkste aasmengsels, terwijl men voor alle zeker heid de grootste maat leefnetten had mee gebracht, ruim genoeg voor een familie bruinvissen. Helaas echter lieten de kar pers zich aanvankelijk aan al dat schoons weinig gelegen liggen en de eerste uren bleef het succes dan ook beperkt tot wat onderkomen katvis met zo nu en dan, ter afwisseling, een schriel palinkje. Totdat tegen negen uur de oude rot Niek de Vries, in zijn vrije tijd sales promotor van een grote radio-industrie, eindelijk het eerste karpertje binnen-reelde, een twijfelaartje overigens dat met moeite de maatstreep haalde. Nauwelijks was het goede nieuws de plas rond. of opnieuw sloeg er een toe, ditmaal op de glashengel van de scheidende Britse consul. Voor deze het zich goed realiseerde, was de vis er met een halve klos nylon vandoor. Maar mr. Vaugham maakte geen fout en al spoedig spartelde de karper - een „loeder" van ruim 43 centimeter in zijn schepnet. De volgende slag viel in de artistenhoek, waar de zanger Willy Alberti, de tekst dichter Willy Rex en de muziekparodist Nicky Noble juist uitvoerig tegen elkaar aan het opbieden waren over vroegere monstervangsteh. Prima op tijd sloeg Alberti de sahbelaar vast om hem vervol gens. dank zij de deskundige assistentie van zijn collega's, op het nippertje te ver spelen. Daarna was de beurt weer aan consul Vaugham. die in de loop van de ochtend zijn totaalscore tot drie kanjers van vissen kon opvoeren, waarmee hij zowaar - als karperdebutant! - de tweede prijs in de wacht sleepte - bestaande uit een fraaie en omvangrijke „tackle box". Een uur of wat bleven de vissen aardig bijten, zodat zelfs de heer Alberti - min of meer tot zijn eigen verbazing - een fikse „grootvader" op de kant kon slepen. Maar tegen twaalven zakte de eetlust der karpers plotseling tot onder het nulpunt. Wat ervaren prijsvissers zoals bijvoorbeeld de orkestleider Gerard van Krevelen en de „luciferskoning" De Beurs daarna ook voor foefjes probeerden, en welke lekkernijen ze aan hun haken neerlieten, het was alles vergeefse moeite. Slechts één man was er die gestaag en met regelmatige tussenpo zen de ene knoert na de andere binnen loodste en dat was, natuurlijk, karper specialist Niek de Vries. Zijn totale vangst beliep acht vissen met een gezamenlijke lengte van 240 centimeter, waarmee hij de eerste prijs - een fraaie werpmolen ver wierf. En dat terwijl zijn naaste huurlie den, op nauwelijks twee meter afstand, de hele ochtend geen schimmetje „leven" te zien kregen! Toen om halftwee werd ingepakt, bleek de gezamenlijke oogst 21 karpers te be lopen, toch nog een redelijke vangst voor bijna vijftig sportvissers. Hekkensluiter Nicky Noble had aan twee vissen genoeg om de troostprijs - een vouwstoeltje - te verdienen. 's Middags trok het gezelschap in optocht naar het stille Medemblik, om een ere schuld in te lossen. Ongeveer een maand geleden heeft de Club der Honderd name lijk in de slotgracht van het fraaie Rad- boud-kasteel aldaar honderd karpers mo gen vangen, bestemd voor haar eigen vis water in Tienhoven. Als tegenprestatie had het nu twee sierlijke zwanen aange kocht die gistermiddag ten overstaan van de verbaasde Medemblikkers met enige de voorzitter, componist Guillaume Landré, plechtigheid in diezelfde slotgracht te wa- Componist Guillaume Landré (rechts) en fotojournalist Lou van Kollem, beiden ervaren karperaars, hadden de werphengels net zo goed thuis kunnen laten. De hele dag zagen zij geen spier tje leven, maar de zon scheen en het riet ruiste - en wat zou men, als recht geaard sportvisser, eigenlijk méér verlangen? ter gelaten werden. Burgemeester Let- schert, die het geschenk aanvaardde, sprak de hoop uit, dat het zwanenpaar een rijke nakomelingschap zou krijgen ter ver fraaiing van het stadsbeeld. Voorlopig ech ter hadden de zwanen andere besognes, want niet zodra waren zij gelost, of zij verdwenen met groot misbaar in de rich ting van de concurrerende Zuiderzeestad Enkhuizen. De dag werd besloten met een gezellig diner in Het Wapen van Medemblik, waar bij het visserslatijn even rijkelijk stroomde als het koele bier en waar voorts het schei dende Britse lid, de heer Vaugham, nog eens in vele toonaarden gehuldigd en toe gedronken werd. Zijn plaats in de Club der Honderd zal worden ingenomen door de heer Vermeulen, directeur van een con fectiebedrijf. De consul-generaal Vaugham verlaat morgen ons land voor een korte vakantie in Engeland, vanwaar hij volgende maand naar zijn nieuwe standplaats in Argentinië vertrekken zal. Zijn grootste wens: daar ginds even goed viswater en even prettige sportvrienden te vinden als in ons land. om zijn land te vertegenwoordigen bij de herdenking van Fauré in Londen en waar hij vooral de aandacht op zich vestigde, heeft zijn naam zich in korte tijd over de wereld verbreid. Nicole Henriot Op 12 maart 1957 is Nicole Henriot so liste in een uitvoering van César Franck's Variations symphonique. Zij verliet het conservatorium in Parijs met een eerste prijs in 1938 toen zij ruim dertien jaar was. Op veertienjarige leeftijd kreeg zij een tweede prijs op het Internationale Muziek concours in Luxemburg. Zij was de jongste deelneemster. In april 1940 speelde zij op een der Pasdeloup-concerten in Parijs on der leiding van Albert Wolff, waarna zij werd geëngageerd voor Colonne- en de Lamoureuconcerten. In 1942 trad zij voor het eerst op als soliste bij de Société des Concerts du Conservatoire. Hierna heeft dit muziekgezelschap haar regelmatig als soliste laten optreden. Na de bevrijding van Frankrijk was zij de eerste Franse pianiste, die werd uitgenodigd met het Londens Philharmonisch Orkest op te tre den. Zij maakte verscheidene toernee's Marie Claude Theuveny De Franse violiste Marie Claude Theu veny speelt op 12 oktober het vioolconcert in a van Vivaldi. Zij werd in 1931 in Parijs geboren. Na in 1945 door Hortense de Sam- pigny een aanbeveling te hebben gekregen voor studie aan het Parijse conservatorium ontwikkelde zij zich snel onder leiding van René Benedetti. In 1947 behaalde zij er een eerste prijs en in 1948 eveneens een eerste prijs op het Internationaal Muziek concours van Genève. Sedert dien heeft zij zich ook buiten Frankrijk een naam ver worven. Zij maakte reeds toernee's door Nederland, België, Zwitserland, Spanje, Duitsland, Oostenrijk, Finland, Denemar ken en Engeland. Stanley Weiner De Amerikaanse violist Stanley Weiner concerteert op 21 december in het viool concert in g mineur van Prokofieff. Weiner concerteerde reeds op achtjarige leeftijd. Hij trad na de oorlog vele malen op in de Town Hall en de Carnegie Hall te New York. In 1949 werd hij onderscheiden op het Internationale Jaques Thibaud Muziek concours. Op tweeëntwintigjarige leeftijd trad hij op als concertmeester van de New York City Symphony onder Leonard Bern stein. Later kreeg hij eenzelfde positie bij de Indianapolis Symphony. In een periode van achttien maanden werkte hij honderd dertig engagementen af Bernard Michelin De Franse cellist Bernard Michelin treedt 18 januari 1957 op in Schumann's cello concert. Ook deze musicus heeft al vroeg van zich doen spreken. Op dertienjarige leeftijd verkreeg hij een eerste prijs aan het Parijse conservatorium en verwierf zich een prijs op een internationaal mu ziekconcours in Wenen. Sedert 1945 maakte hij vijf toernee's door Zuid-Amerika en vier toernee's door het nabije Oosten. Met het Noordhollands Philharmonisch Orkest speelde hij reeds voor de Concert Hall Society het celloconcert van Lalo. Gérard Souzay

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 7