Elke mogelijkheid tot contact
Sovjet-Unie moet aangegrepen
met de
worden
FOTO VAN VLIET
Tass
bevestigt de berichten uit
Washington over atoomproeven
KOELTE
MINISTER PINEAU'S GOK ZONDER RISICO:
Heb geduld, alleen vrijer verkeer kan
nu nog ongekende verlangens wekken
Illl^w
„Sovjet-Unie ziet zich ertoe genoopt
door Westelijke halsstarrigheid"
3
Heringa Wuthrich
Politiebewaking in
Melbourne verscherpt
Indonesië voert woensdag
importrestricties in
Wereldmacht
Wijze woorden
Weerbaarheid
Wedijver
Contact-therapie
De enige kans
KLEUREN-PROJECTIE
Slecht weer bedreigt de
Russische graanoogst
^SAASIVSACHl^ES
Spuitende oliebron in het
zuiden van Perzië
Explosie op olie-aak in de
Golf van Mexico: 8 doden
Z A1 ii Av'iJ A (J 1 S E i: J. Al B
ER 195 6
De verhouding tussen Nederland en de
Verenigde Staten wordt op het ogenblik
gekenmerkt door een stijve koelte, die zeer
zeker betreurenswaardig is ook al was
het alleen maar uit de overweging dat
het zo prettig stemt, te weten dat men
met iedereen goede vrienden is en harte
lijke omgang heeft.
De reden van deze koelte is moeilijk te
gissen, doch het komt ons voor dat zij op
twee benen steunt, waarvan het ene op
Amerikaanse en het andere op Nederlandse
bodem is geplant. Het Amerikaanse been
is te vereenzelvigen met onverschilligheid
en scepticisme, het Nederlandse is syno
niem aan een gevoel van verongelijkt zijn
en een bokkige ergernis. Minister Luns
heeft deze Nederlandse stemming duide
lijk weergegeven tijdens zijn onderhoud
met minister Dulles bij gelegenheid van
de Londense Suezkanaal-conferentie. De
Amerikaanse houding is af te leiden uit
de weigering om een luchtvaartovereen
komst aan te gaan, het gebrek aan be
langstelling in de Nederlandse bezwaren
tegen Indonesië en de laatdunkende Ameri
kaanse meningen over de slepende Neder
landse kabinetsformatie.
Dit vastgesteld zijnde, rijst de vraag of
het enige zin heeft, de Amerikaanse re
gering te wijzen op de Nederlandse ont
stemming en dus als het ware te eisen dat
men in Washington beleefdheidshalve een
grotere belangstelling voor Nederlandse
belangen aan de dag legt. De Amerikaanse
onverschilligheid moet een oorzaak hebben
en met protesten neemt men die oorzaak
niet weg, evenmin als een verliefde jonge
ling zijn aangebedene tol grotere genegen
heid jegens hem kan brengen door haar
eens flink de mantel uit te vegen.
Gebrek aan belangstelling van regeringen
voor andere regeringen heeft met genegen
heid niets uit te staan, zelfs met vriend
schap niet, al zijn er in de loop der wereld
politiek tal van vriendschapsverdragen ge
sloten. Dit lijkt scepticisme, doch is het
niet. Want er wil allerminst mee worden
betoogd, dat in de internationale verhou
dingen geen vriendschappen mogelijk zijn.
Vriendschap is echter zo iets individueels,
zozeer gebaseerd op persoonlijke banden
zozeer afhankelijk van onberekenbare in
nerlijke gesteldheden, dat men haar niet
mag verwachten in de inventaris van een
politiek beleid. Minister Dulles kan zeer
vriendschappelijke gevoelens koesteren
tegenover Nikita Kroesjtsjev al is daar
nooit een duidelijke demonstratie van ge
weest doch dat houdt allerminst een
Russisch-Amerikaanse politieke genegen
heid in. En dat Eisenhower de Russische
premier Boelganin graag mag, heeft de
Amerikaanse president meermalen voor
zichtig laten blijken. Doch de verhouding
tussen regeringen wordt niet door derge
lijke gevoeligheden bepaald en daarom
moet men, als de politieke genegenheid
van de Verenigde Staten voor Nederland
onder de maat blijkt te zijn, de oorzaak
ongetwijfeld zoeken op het gebied der
politieke belangen. Blijkbaar is het belang
van Nederland in het beeld der Ameri
kaanse politieke doeleinden niet indruk
wekkend genoeg om Washington te bren
gen tot betuigingen van hoogachting in de
géést, die bijvoorbeeld Soekarno bij zijn
bezoek aan de Verenigde Staten ten deel
vielen. En een tweede punt is, dat dit ge
brek aan belangrijkheid niet een Apieri-
kaanse, doch een Nederlandse tekort
koming is. Waaruit zou kunnen woi'den
geconcludeerd, dat de mate van belang
rijkheid in internationale kring niet wordt
bepaald door een onveranderlijk „ja-en-
amen", doch door dezelfde oorspronkelijk
heid die ook in het dagelijkse leven de
een boven de anderen doet uitsteken en
het gezag verleent, dat hem tot prominente
stempelt.
Gebrek aan oorspronkelijkheid in onze
politiek naar buiten, in onze houding bij
grote internationale strijdvragen, bij de
gelegenheden waar een verlichte ziens
wijze moeilijke impasses kan oplossen
dat is een factor van ons kleine aanzien in
de internationale kring. De Nederlandse
houding bij buitenlandse conferenties kan
meestal worden samengevat in de beleefde
doch weinig imponerende zin: „Wij zijn
het volkomen met de grote Westelijke mo
gendheden eens". Als minister Luns voor
deze houding dankbaarheid in de vorm
van grote belangstelling heeft verwacht,
dan is hij bedrogen uitgekomen.
Ook de Haagse Post toont zich daarover
grotelijks teleurgesteld en zegt: „De vraag
die steeds meer aan de orde komt is, of wij
Amerika niet zullen moeten laten weten
dat wij uit de NATO zullen treden wan
neer men zich zo onverschillig jegens ons
blijft betonen".
Afgezien van de kwestie of het NATO-
lidmaatschap voor ons land van groot be
lang is, moet hierop toch worden opge
merkt, dat een dergelijke.kinderlijke han
delwijze de bevestiging van een zorgwek
kend minderwaardigheidscomplex zou zijn.
Trouwens, de Haagse Post, is toch, naar
wij hopen, niet van mening dat wij in de
NATO zijn getreden om Washington te
plezieren? J-L.
ADVERTENTIE
H a a r e m
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
In het zwemstadion, waar in november en
december de Olympische zwemwedstrijden
zullen worden gehouden is in de laatste
weken een toeneming van het aantal bescha
digingen van 't bouwwerk geconstateerd. De
politiebewaking bij de projecten voor de
Olympische Spelen is daarom verscherpt.
Sir William Bridgeford, die verantwoorde
lijk is voor de goede gang van zaken bij de
voorbereiding voor de Spelen, heeft ver
klaard, dat het, nu het geheel zijn voltooiing
nadert, onverantwoord is risico's te nemen
en dat louter als voorzorg, meer politieman
nen bij de bewaking zijn ingeschakeld.
DJAKARTA (ANP). - De Indonesische
minister van Financiën, mr. Jusuf Wibiso-
no, heeft meegedeeld, dat de nieuwe in-
voerbepalingen op 5 september en niet op
1 September - zoals aanvankelijk was aan
gekondigd - van kracht zullen worden.
Onder deze nieuwe bepalingen zullen de
imoortgoederen worden verdeeld in negen
groepen, waarop extra rechten worden ge
heven tot 400 percent van de rupiah-
waarde. Het uitstel is veroorzaakt door
enkele wijzigingen in de nieuwe indeling
der importgoederen.
Van onze reisredacteur)
„Als ik een Rus was....", hoeveel malen heb ik het sinds mijn terugkeer uit
de Sovjet-Unie niet gehoord en in hoeveel varianten? „Mij zou het niet liggen
Ik zou het niet nemen. Ik zou allang in verzet gekomen zijn". Inderdaad, waarde
lezer, u, die in een vrij en democratisch land leeft, in redelijke welstand boven
dien, u zou het stelsel van de Sovjet-Unie bepaald niet liggen en ik hoop van
ganser harte, dat u het nooit aan den lijve zult behoeven te voelen. Maar dit
Sovjet-systeem vertegenwoordigt thans een wereldmacht, waarmee ons vrije,
democratische Westen in, zij net dan een vreedzame, wedijver op de mat moet.
En voorwaarde nummer één voor een gelukkige afloop van die worsteling is het
kennen, begrijpen cn vooral het niet onderschatten van die tegenstander. Bedenk
daarom dat u géén Rus bent, zet uw westerse bril af, wanneer u de Sovjet-burger
van vandaag bekijkt. Verwacht niet, dat hij al hunkert naar vrijheden en voordelen
die hij nog niet kent. Zeg niet: „Het systeem is immoreel en in strijd met de
menselijke natuur, dusDat „dus" is eens uitgewerkt in het Amerikaanse tijd
schrift „Colliers", dat een speciaal nummer aan een denkbeeldige „bevrijding"
van de Sovjet-Unie wijdde, een wensdroom, die men wel eens vaker achter de
politieke gedachten van de Verenigde Staten vermoedt. Eén artikel heb ik in dat
Colliersnummer gemist, een stuk "over de desillusie der Amerikaanse soldaten
temidden van een bevolking, waarvan de meerderheid eenvoudig helemaal niet
bevrijd wenste te worden. Want als ik één sterke indruk van mijn reis door de
Sovjet-Unie heb meegenomen, dan is het dat een grote meerderheid van het volk
achter het regime staat. Het steunt het weliswaar niet
met geestdrift, maar het aanvaardt het als normaal, als
vanzelfsprekend. Zelfs nu, na Stalin's dood, de regering
de scherpste en directste dwangmiddelen terzijde begint
te leggen blijft het in het gareel. En dat doet het vee'
minder uit angst dan uit conformisme. Het systeem heeft
wortel geschoten!
Om met die wensdroom over een „afschudden van het
communistische juk" af te rekenen, noem ik een paar
factoren, die tot de aanvaarding van het regime hebben
geleid: nu, veertig jaar na de revolutie, is er nog maar
een kleine groep mensen, die de vóór-communistische
periode bewust heeft beleefd, een tijdvak, dat trouwens
even weinig politieke vrijheden kende als het huidige, en
het is onloochenbaar dat de materiële omstandigheden nu
veel beter zijn. Niet goed genoeg in onze (verwende)
westerse ogen? Akkoord, maar voor een volk, dat ont
beringen gewoon is, dat de geduldige levenskracht heeft
van een brede rivier, dat het bovendien ieder jaar beter
krijgt, voldoende om tevredenheid over het heden en
hoop op de toekomst te koesteren. Een volk bovendien,
dat een brandend patriotisme, een haast grenzenloos
nationaal chauvinisme bezit, een eigenschap die van
evenveel, zo niet meer bepalend belang is dan de ideolo
gische. Het regime heeft er in wat nu „de grote vader
landse oorlog" neet, een beroep op gedaan. De verrassende
uitwerking daarvan zal het nimmer vergeten. Evenmin
als de gewone Rus uit het oog zal verliezen, dat het com
munisme van zijn vaderland een wereldmacht heeft ge
maakt.
g»W%/, t
i
Op vakantie aan de zonnige kust van de Zwarte Zee.
Ik-ben deze reportage begonnen met de woorden van een
Westelijke diplomaat: „Geen kracht of macht ter wereld zal
dit regime voetstoots omver kunnen werpen. Of wij het leuk
vinden of niet en we vinden het niet leuk we zullen
ons moeten wennen aan de gedachte, dat wij ons hele leven
de Sovjet-Unie als grote macht naast ons zullen zien". Die
ambassadeur voegde eraan toe, dat hier helemaal geen reden
in ligt om bij voorbaat het hoofd te laten hangen. Hij zei dat
het Westen die „vreedzame wedijver" moet aanvaarden, dat
het die zelfs kan winnen en tenslotte hield hij het pleidooi
voor een zo groot mogelijke uitwisseling op ieder gebied.
Woorden die ik met de grootste klem zou willen onder
schrijven.
Ik heb in mijn vorige artikel gesteld, dat al is het doe!
van de nieuwe Sovjet-leiders een communistische wereld
onveranderd gebleven, de methoden gewijzigd zijn en dat
die nieuwe methoden het Westen kansen bieden. Welke kan
sen? Ik heb u al gevraagd van wensdromen afstand te doen.
Een onverhoedse poging tot omverwerping van het commu
nistische regime is ondenkbaar, zou zelfs mogelijk onwense
lijk zijn door de hevige spanningen en gevaarlijke reacties,
die zij op zou roepen. Wij kunnen op niet meer hopen dan
het voorkómen van oorlog, een zekere normalisering van de
internationale betrekkingen (waarbij men moet bedenken,
dat ook tussen een niet-communistisch Rusland en de Ver-
enige Staten spanningen zouden optreden., want de grootste
land- en de grootste zeemacht staan hier tegenover elkaar),
en een zeer geleidelijke liberalisering van de regimes in het
communistisch blok. Als u bereid bent voor dat proces een
zeer lange tijd uit te trekken, de doelen niet hoger te stel
len, om met Adlai Stevenson te spreken „met problemen en
conflicten te leven", dan kunnen we gaan bekijken welke
middelen daartoe het Westen tot zijn beschikking heeft.
Twee daarvan liggen op het terrein, dat buiten het be
stek van deze reportage valt en ik zal ze slechts aanduiden.
Het eerste is handhaving van de Noordatlantische weerbaar
heid, die niet noodzakelijk even groot hoeft te zijn als de Rus
sische, maar groot genoeg om de U.S.S.R. niet in de verleiding
te brengen. De prijs van de oorlog moet t e hoog blijven.
Punt twee is het besef, dat die weerbaarheid ten hoogste een
noodrem kan zijn, dat nu de Sovjet-Unie
met haar niet geringe politieke en econo
mische middelen naar de hand van de neu
trale landen is gaan dingen, het Westen
met zijn in feite toch groter potentieel
die handschoen terstond moet opnemen.
Dat het uit het warnet van koloniale en ra
ciale problemen en ressentimenten moet
zien te geraken e e r de Sovjet-Unie op dat
gebied ons het gras voor de voeten weg
maait, dat het zich politiek en economisch
grotere offers zal moeten getroosten om te
voorkomen dat op de democratie voorgoed
het etiket „Alleen voor binnenlands ge
bruik in het Westen" wordt geplakt.
Kinderen in een „pionierskamp'
De „vreedzame wedijver" is een proces,
dat veel geduld en opofferingen zal ver
gen, evenveel trouwens als dat van de ge
leidelijke liberalisering van de binnenland
se regimes. Toch heeft het Westen ook
daarin een machtig wapen, nu de Sovjet
regering enigszins de afzondering heeft op
geheven, waarin haar volk zo lang heeft
moeten leven, nu uitwisselingen op veler
lei gebied aan de orde van de dag zijn.
Daarin ligt de kans de Sovjet-burgers de
vrijheden en voordelen van de Westerse
democratie te leren kennen. Iedere Wes
terse toerist in de Sovjet-Unie draagt er
toe bij het misvormde beeld van het Wes
ten, dat de propaganda in de Russische
breinen heeft achtergelaten, in het reine
te brengen. Iedere Russische toerist, al is
hij nog zo overtuigd partijganger, moet
in het Westen nieuwe verlangens opdoen.
Iedere Westerse kunstenaar, die naar Mos
kou gaat, zal bijdragen tot het besef, dat
er niet alleen in de Sovjet-Unie muziek
gemaakt of gedanst wordt. Nu het ijzeren
gordijn, wat opengeschoven, is, zou het toch
te dwaas worden, wanneer het Westen, dat
bepaald geen kwaad geweten behoeft te
hebben als het op vergelijkingen aankomt,
aan een vrijer verkeer van mensen en ge
dachten belemmeringen in de weg zou
leggen. Het zou integendeel die laatste
belemmeringen ik denk aan de vinger
afdrukken van en de bespottelijke vragen
aan de reiziger die de Verenigde Staten
binnen wil moeten opheffen. Het kan
er alleen maar bij winnen.
In deze contact-therapie hoeft men heus
niet alleen de zwaarwichtige principiële
medicijn toe te dienen. Er zou al veel ge
wonnen zijn, wanneer de Sovjet-burgers
maar eens in de gaten kregen, dat het le
ven bij ons eenvoudig minder verve
lend is. Daartoe is iedere lipstick, ieder
modeblad, ieder Amerikaans dansorkest
op zijn minst een even machtig wapen als
de verklaring van de rechten van de mens
Men zou iedere Westelijke regering toe
willen roepen: „Wissel toch uit, laat ze
maar komen, die onverslaanbare sport-
teams. Laat ze maar winnen met tien tegen
nul. Wanneer zij naast de gewonnen me
dailles een beetje twijfel aan de alleen-
zaligmaking van hun systeem in hun ba
gage pakken, winnen wij meer."
Een familie uit Leningrad.
Men zou ook willen zeggen tot dege
nen, die daar de kans toe krijgen, praat
met de Russische diplomaten, zakenlieden,
sportlui, ontvang ze, doe gewoon tegen
hen. Men bekeert niemand door hem zwij
gend en argwanend uit een hoekje aan te
gluren. Laat ze u gerust op hun marxis
tische dogma's trakteren, uw woord valt
niet op dorre bodem. Ik heb het aan iede
re Rus, met wie ik sprak, gemerkt: ze
branden van nieuwsgierigheid. Men
ontmoet bovendien niet het blinde fanatis
me van nazi-Duitsland, in een redelijk ge
sprek vindt men altijd tekenen van be
langstelling, soms van begrip. Vooral wan
neer men waardering toont voor hun land
en hun volk, voor een aantal prestaties
van de Sovjet-Unie, en men bereid is toe
te geven, dat in het Westen niet alles
ideaal is. Dat houdt volstrekt niet in, dat
u af hoeft te doen aan uw democratische
overtuigingen, de slinkse om-de-hoek-pra-
terij van de „fellow-traveller" ontmoet
irritatie, een rustig en zelfverzekerd zeg
gen, waar het op staat, ondervindt een
zwijgend respect. De Russen zijn realis
tisch genoeg om te beseffen dat u en niet
de communistische splinterpartijen of hun
meelopers tot de werkelijke vertegenwoor
digers van het Westen behoort.
De Franse minister Pineau heeft de::,
aanpak cn haar logische consequentie op'
De gewone mensen van de Sovjet
unie: meisjes bij de oogst.
het politieke plan, vasthouden aan eigen
principes, waakzaam blijven, maar niet
bij voorbaat „nee" zeggen, reëel overleg
en ieder mogelijk contact aangrijpen, de
„gok zonder risico's" genoemd. Ik geloof
dat hij gelijk heeft, dat het zelfs de enige
gok is, die kansen biedt. Een Sovjet- jour
nalist zei tegen mij: „Er is in de Sovjet-
Unie na Stalins dood een democratise
ringsproces begonnen, dat naar ik geloof
onomkeerbaar zal blijken, of de leiding
het wil of -niet". Er is inderdaad een sluis
een eindje opengedraaid, er sijpelt een
dun stroompje door. Met veel geduld zal
het Westen moeten proberen de nieuwe
verlangens te helpen wekken, die de druk
op de sluisdeur groter zullen maken, mis
schien zal eens de vrijheidsdrang, die, al
is het maar onbewust, in ieder volk slui
mert, die deuren, opendrukken en zal de
brede stroom van dit begaafde grote volk
de nauwe bedding van thans verlaten en
vrijelijk zijn eigen loop kiezen. Het kan
daarbij geholpen worden, al zal het uit
eindelijk zelf die evolutie moeten be
werkstelligen. Het zal lang duren. Men
maakt veertig jaar communisme niet met
één handomdraai ongedaan. Het lijkt even
wel de enige kans!
ADVERTENTIE
Na afloop van de vakanties is de tijd
weer gekomen voor het inramen van
uw dia's (kleinbeeld en 6x6) en het
monteren van uw 8 mm films. Alles
wat u hiervoor nodig hebt vindt u in
rijke sortering bij
WAGENWEG 86
Projectoren In alle bekende merken!
Militaire hulp ingeroepen in Siberië
MOSKOU, (Reuter) Volgens berich
ten uit Moskou heeft men in Siberië mili
taire hulp ingeroepen om de buitengewoon
rijke oogst van dit jaar, die vooral in som
mige gebieden van Kazakhstan door een
hevige regen wordt bedreigd, binnen te
halen. Overigens loopt de oogst bijna over
al in het land gevaar, behalve in de
Oekraine. Reizigers uit Siberië zeggen dat
de tarwevelden onder water staan. Eerder
dit jaar leek het of de graanoogst in
Siberië de meest optimistische verwach
tingen nog zou overtreffen, maar nu
schijnen zware verliezen ten gevolge van
de regens onafwendbaar. In Zuidwest-
Siberië zou in gehele gebieden oogstrijpe
tarwe door de regen zijn plat geslagen,
voordat de dorsmachines bij het koren
konden komen. Op andere plaatsen zou het
koren staan te rotten.
Als het graan niet spoedig gedorst en
binnengehaald wordt, kan de oogst ver
loren gaan door de in Siberië reeds begin
september invallende vorst. Gebrek aan
ervaren personeel vormt een ander groot
probleem voor de boeren. Een „oogstdienst"
van 200.000 jongeren uit de grote steden,
die op het land helpen, haalt weinig uit.
De Russische graanoogst van dit jaar is
echter overal zo goed, dat men, ondanks
de regens, een bevredigend resultaat ver
wacht. De Sovjet-Unie heeft er zich even
wel waarschijnlijk te vroeg op beroemd dat
zij dit jaar meer graan zou oogsten dan
ooit te voren.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Amerikaanse deskundige uitgenodigd
om de stroom te komen stuiten
TEHERAN (Reuter) Nabij Qum in
Zuid-Perzië spuit een nog niet geëxploi
teerde oliebron sinds zondag een straal
olie zestig meter de hoogte in. Het ver
keer in de richting van de 'bron is omge
legd en militaire hulpploegen controleren
het gebied. De Perzische regering heeft
de hulp ingeroepen van Myron Kinley, een
Amerikaanse bestrijder van oli ebranden,
die de stroom moet zien te stuiten en Per
zië daarmee een verlies van ongeveer
160.000 doller per dag moet helpen be
sparen. De Sjah heeft een vlucht bóven
het gebied gemaakt, om zich te overtuigen
van het belang van de bron.
Een Amerikaanse deskundige heeft ver
klaard dat hij zich al 35 jaar lang bezig
houdt met het boren naar olie maar dat
hij nog nooit een oliebron heeft gezien als
de zo juist aangeboorde. De nieuwe bron
levert 125.000 vaten ruwe olie per dag.
Amerikaanse en Zwitserse olie-deskundi
gen hebben voor tijdelijke reservoirs ge
zorgd. Perzische functionarissen beweren,
dat de nieuwe-bron de grootste en besté
is ter wereld.
MEXICO (AFP). - Bij een ontploffing in
de haven van Tuxpan aan de Mexicaanse
golf aan boord van een aak van de Mexi
caanse oliemaatschappij „Pemex", zijn
acht personen om het leven gekomen en
zeven gewond. Een man wordt vermist. De
directie van de „Pemex" heeft verklaard,
dat zich op het tijdstip van de ontploffing
geen olieproducten aan boord van de aak
bevonden.
LONDEN (Reuter) Het Russische
persbureau Tass heeft bekend gemaakt, dat
op 24 en 30 augustus in de Sovjet-Unie
atoomproeven zijn gehouden. Het doel van
deze en de nog te nemen proeven is de
verbetering van kernwapens en de ontwik
keling van nieuwe typen voor bewapening
van verschillende takken van de strijd
macht. Er wordt bij gezegd, dat in de Sov
jet-Unie de atoomproeven in de regel op
grote hoogte worden genomen, waardoor
minder radio-actieve stof de aarde bereikt.
Om die reden wordt ook de kleinst moge
lijke hoeveelheid werkzame stof gebruikt.
Tass is gemachtigd het volgende te ver
klaren: „De Sovjet-Unie, geleid door haar
vredespolitiek, heeft bij de UNO herhaal
delijk een absoluut verbod op atoom- en
waterstofwapens voorgesteld. In het voor
jaar van 1956 heeft de Sovjet-Unie voor
gesteld dat de landen die over kernwapens
beschikken, zich verplichten de proeven
met deze wapens te staken, onafhankelijk
van het bereiken van overeenstemming
over andere ontwapeningsproblemen. Een
dergelijke overeenkomst zou de eerste stap
kunnen zijn naar het verbod en de vernie
tiging van atoomwapens en kunnen bij
dragen tot vergroting van het vertrouwen
tussen de staten. Amerikaanse staatslieden
spreken, doelend op de Russische atoom
proeven, over de noodzakelijkheid van in
ternationaal toezicht op de atoomenergie.
De Sovjet-regering is van mening, dat
geen bepaald controlesysteem voor kern
proeven nodig is, omdat de huidige tech
nische middelen het gemakkelijk maken
een atoomproef, waar ook ter wereld, te
ontdekken".
„Het is echter bekend dat het voorstel
van de Sovjet-regering en het voorstel tot
een verbod van kernwapens niet de steun
van de Verenigde Staten en een aantal
andere westelijke staten heeft. Het is ook
bekend dat de Verenigde Staten en Groot-
Brittannië dit jaar kernproeven hebben
genomen. De Sovjet-regering moet die
omstandigheden in aanmerking nemen en
is in het belang van haaf veiligheid ge
dwongen grote aandacht aan kernwapen
proeven te besteden. Niettemin is de Sov-
iet-regering van plan ook in de toekomst
haar pogingen om tot een internationaal
'kkoord over een algeheel verbod op de
iroduktie. het opslaan en het gebruik van
icernwapens te komen, niet te verminde
ren. Ook zal zij blijven streven naar een
verbod op proefontploffingen van deze
wapens. Tevens zet de Sovjet-regering het
werk op het gebied van atoomenergie voor
vreedzame doeleinden zo krachtig moge
lijk voort".
Eisenhoiver eerder
President Eisenf&wer onthulde gisteren
op zijn persconferentie te Washington reeds
eerder, dat donderdag in ZuidwestTSiberië
een nieuwe en grotere atoomproef was ge
nomen. Hij zei nog niet te weten, hoe
zwaar de ontploffing is geweest. De Ame
rikaanse deskundigen waren nog niet klaar
met hun berekeningen. De president criti-
seerde de geheimzinnigheid, waarmee de
Russen hun kernproeven omhullen.
Hij vestigde er de aandacht op, dat Rus
sische diplomaten in de hele wereld praten
over de afschaffing van het atoomwapen,
maar dat de Russen - zonder vooraf te
waarschuwen - niettemin voortgaan met
atoomproeven. In antwoord op vragen, zei
hij, dat deze jongste ontploffing Washing
ton er niet toe zou brengen zijn defensie
plannen te veranderen. Hij verklaarde, dat
het noodzakelijk is aan te nemen, dat de
Russische communisten hun uiteindelijke
plannen niet hebben gewijzigd en dat de
Verenigde Staten zouden voortgaan hun
veiligheid te verzekeren.
Veertiende maal
Het was de veertiende maal, dat de Ame
rikaanse regering melding maakte van
Russische proefnemingen. Die mededelin
gen zijn mogelijk gemaakt door weten
schappelijke waarnemings-stations, die in
verschillende delen van de wereld zijn in
gericht. Uit de Amerikaanse mededelin
gen blijkt duidelijk dat de Russische acti
viteit op dit gebied sinds 1949 toeneemt.
Voorafgaand aan de verklaring van woens
dag en vrijdag, zijn dergelijke mededelin
gen verstrekt in:
1949: 23 september; 1951: 3 en 22 okto
ber; 1953: 20 en 31 augustus (de laatste een
van een reeks ontploffingen); 1954: 26 okto
ber (een van een reeks ontploffingen; 1955:
4 augustus: 24 september (een van een
reeks ontploffingen): 10 november (een
van een reeks ontploffingen): 23 november;
1956: 21 maart en 2 april (een van een reeks
ontploffingen).