DE SAMENZWEERDERS
f VERVOLGVERHAAL
1 door Friedrich Bruegel
Agenda voor
Haarlem
Voorlichting over theologische
vragen voor predikanten
Bunno op zoek naar Luilekkerland
Verschil in beeldlijnenstelsels
maakt programma's kostbaar
Ir M
S'J
lifl
M
lil
Initiatief van de N.C.R.V.
5
Operatie Goed zo" voor invalide kinderen
Muzikaal bouwen
Hoogspanningskabel
ItaliëSicilië
Geleidelijk wennen
Kort nieuws
Protest tegen vasthouden
in Suez van baggermolens
Enquête naar resultaten
van de ideeënbus
Goud- en dollarreserve van
Londen daalt weer
Nieuwe toneelzaal in de
hoofdstad geopend
ié*'
Liefde voor Eurovisie bekoeld
V.
J
Fm
\m
OFFICIËLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1956
Van een redacteur)
Het belang van de persconferentie welke
de N.C.R.V. woensdag als eerste van de
vier „grote" omroepverenigingen over de
radio en televisie in het aanstaande sei
zoen hield, school voor een goed deel
meer in de gesprekken welke over radio-
en televisievraagstukken van algemene
aard werden gevoerd dan in de program-
mastof zelf. Geheel te verwonderen valt
dat niet, want vooral het radioprogramma
is al zo belast met vaste bestanddelen, dat
het steeds moeilijker valt daaraan nog
nieuwe nummers toe te voegen, gelet ook
op de verknochtheid van de luisteraar met
het reeds bestaande.
Een geheel nieuwe rubriek welke, naar
het zich laat aanzien, postbus en. corres
pondentie-afdeling van de N.C.R.V. in aan
zienlijke mate zal gaan belasten, wordt op
de maandagochtenden ingevoerd in plaats
van de gebruikelijke morgendienst. De
maandagmorgen pleegt de predikant „voor
zichzelf" te hebben en daarom heeft de
N.C.R.V. besloten, op die dag een rubriek
„Rondom het woord" te plaatsen, waarin
hoogleraren in de theologie in twee lezin
gen. van twintig minuten de predikanten
die ver van de universitaire verwijderd
werken, op de hoogte zullen brengen van
de jongste denkbeelden en ontwikkelingen
op theologisch gebied. De professoren dr.
G. C. Berkouwer, dr. W. C. van Unnik en
dr. P. A. van Stempvoort hebben zich met
de leiding belast. Deze lezingen, waaraan
tien hoogleraren zuilen meewerken., zul
len uiteraard, ook buiten de kring waar
voor ze bestemd zijn worden beluisterd en
men is benieuwd hoe de reacties van de
leken op het gesprokene zullen uitpakken.
Op de zondagavonden komt een „Ge-
sprekskring", waarin een vaste kern samen
met voor elk onderwerp aangetrokken des
kundigen belangrijke vraagstukken zal
aansnijden. Het wordt geen „forum", waar
in a Pimproviste wordt geantwoord, want
de leden van deze Gesprekskring zullen de
stof vooraf bestuderen. Ook wordt het, zo
hebben wij begrepen, geen „ronde tafel",
waaraan uiteenlopende opvattingen aanzit
ten. Alle sprekers zullen de protestants-
christelijke signatuur dragen en de poli
tiek, zo antwoordde men op onze concrete
vraag, „zou ver op de achtergrond blijven".
Hoe dat bij de meeste vraagstukken kan
geschieden zal nog moeten blijken.
Bij de muzikale afdeling treft een reeks
„Wij bouwen muziek", waarin ir. Henk Ba-
dings met de heer A. D. Hildebrand alles
wat met de muzikale compositie samen
hangt in populaire vorm gaat uitleggen.
De heer A. W. Herckenrath zal een voor
drachtserie „Inleiding tot de moderne mu
ziek" gaan houden. Uiteraard staan er
weer heel wat omvangrijke werken op het
concertprogramma, waarin onder meer de
reeks „Musica visa" van de Zuidduitse om
roep zal worden, overgenomen. Deze reeks
bevat onder meer van de Duitse compo
nisten Werner Egk ..De Chinese nachte
gaal" en van Carl Orff de Intrata voor vier
orkesten en de „Carmina burana", van
Claude Debussy „Jeux".
Tenslotte zal de Steravond een paar
nieuwe elementen gaan bevatten. Commu
nity-singing vervangt de rubriek „Ik ken
een lied" en „De glazenwasser" wordt, af
gelost door de „Enkhuizer almanak". Ver
der komt er een „militaire" bijdrage: Ar-
tisten uit de troep. Het spel „Mastklim-
men" blijft, maar wordt van een compe
titie-element voorzien, waarbij de uitein
delijke winnaar een vet varken mee naar
huis zal mogen nemen.
De „Haak-in" actie van enkele jaren ge
leden ligt nu lang genoeg achter ons, dat
de N.C.R.V. een nieuwe charitatieve cam-
Homerus, de grootste dichter der Oud
heid, heeft de Straat van Messina grote
bekendheid gegeven door zijn verhaal van
Scylla en Charybdis, de Rots en de Draai
kolk, die hij beschreef als monsters ter
iveerszijden van deze zeestraat, die het
voor alle zeelieden tot een waagstuk maak
ten om in die wateren te varen.
Onlangs is de moderne techniek erin
geslaagd, de monsters Scylla en Charybdis
te overwinnen en wel door een hoogspan
ningskabel te hangen tussen de Italiaanse
en de Siciliaanse oevers van de Straat van
Messina.
Geen enkele kabel kan bogen op een zo
grote spanwijdte, te roeten 3650 meter. De
kabel is vervaardigd van staal en alumi
nium en is samengesteld uit 140 draden.
Een moeilijk punt bij de aanleg was, hoe
de kabel op beide oevers te verankeren.
Men heeft hem niet vastgelegd aan beide
kanten van de Straat van Messina, doch
vertuid op de Italiaanse oever en aan de
Siciliaanse kant door middel van een
haspel-installatie bevestigd.
De totale capaciteit van deze kabel is
150.000 kw. met een spanning van 220.000
volt.
pagne van dezelfde allure durft te begin
nen. Het wordt de operatie „Goed-zo",
waarvan de resultaten ten goede zullen
komen aan het lichamelijk zwaar getrof
fen kind.
Op het televisiefront streeft de
N.C.R.V. een positieverbetering na
voor de ontspanningsprogramma's op
zaterdagavonden. Er is daarop het
laatste jaar nogal wat critiek losge
brand, welke door de directie van de
N.C.R.V. gedeeltelijk gerechtvaardigd
wordt geacht. Maar mr. Van de Veen
vroeg zijn gehoor toch ook wel te wil
len bedenken, dat zijn omroep toch
heeft rekening te houden met een om
vangrijke groep van de bevolking voor
welke amusement en ontspanning tij
den lang onbekende gebieden zijn ge
weest. Het is dus niet te verwonderen,
dat men enige tijd nodig heeft om een
eigen stijl te ontwikkelen. In het N.C.
R.V.-omroepprogramma zou een „ster
avond" twintig jaar geleden ook on
denkbaar zijn geweest.
Gebrek aan studioruimte komt de N.C.R.V.
bij haar nieuwe opzet van het zaterdag-
avondprogramma te stade, want men is nu
wel gedwongen „er op uit" te gaan. Het
tweede deel van de avond zal namelijk uit
een zaal „ergens in Nederland" worden
uitgezonden. De Marinierskapel, koren en
bekende zangers zullen deze uitzending
een spectaculair karakter geven. Er komt
ook een pendant van het „Mastklimmen",
waarbij een „gebraden haan" als lokaas
wordt uitgehangen. In het studiogedeelte
van de zaterdagavond komt onder meer
een cabaretprogramma, terwijl de reacties
op de rubriek „Vragen aan voorbijgan
gers" aan het begin van de avond is ge
plaatst. Deze vroegere radiorubriek zal
op donderdagavonden voor de televisie
herleven. Met camera en microfoon zal
aan passerende voorbijgangers worden ge
vraagd hun mening over een bepaalde
kwestie te geven, waarna de kijkers ge
vraagd wordt hun mening schriftelijk in te
zenden. De beste briefschrijver wordt dan
anderhalve week later in de gelegenheid
gesteld het vraagstuk in de studio met de
leider van de uitzending en één of twee
deskundigen te bespreken.
In de dramatische sector wordt ook dit
jaar weer een opera uitgezonden en wel
„Tsaar en timmerman" van Lortzing, welk
werk in een Nederlandse vertaling en
eigen studioproduktie zal worden uitge
zonden.
Ereburger van Culemborg. Op 17 ok
tober zal de gemeente Culemborg aan de
ambassadeur van Zuid-Afrika, kolonel P. I.
Hoogenhout, het ere-burgerschap aanbieden.
Dit in verband met het afscheid van de am
bassadeur van Nederland.
De Nederlandse tijdelijke zaakgelastigde
in Cairo, mr. D. J. Slingenberg, heeft bij
de Egyptische regering mondeling gepro
testeerd tegen de weigering der Egyptische
autoriteiten de terugreis mogelijk te ma
ken voor de twee Nederlandse baggermo
lens, die hun werk in het Suezkanaal heb
ben beëindigd.
De bezwaren van de Nederlandse rege
ring tegen de houding van Egypte in deze
kwestie zijn neergelegd in een aide me-
moire, welke door mr. Slingenberg bij zijn
protest werd overhandigd. De Nederland
se regering heeft in dit stadium echter
geen officiële protestnota doen overhandi
gen.
Vrijwel alle grote en vele kleinere be
drijven in ons land hebben een ideeënbus.
In 1955 is door deze bedrijven voor bruik
baar bevonden voorstellen gemiddeld f 27
per idee uitgekeerd. De beloningen vari
eerden van f 5 tot f 2250.
Dit zijn enkele uitkomsten van een en
quête naar de werking van de ideeënbus
bij het Nederlandse bedrijfsleven, welke
onlangs door het indeeënbus-centrum van
het Nederlands Instituut voor Efficiency
(NIVE) is ingesteld. Uit dit onderzoek is
voorts gebleken, dat de kleine bedrijven
eerder geneigd zijn een idee te belonen dan
de grote. Maar de beloningen bij de grote
bedrijven liggen over het algemeen hoger.
Gemiddeld komt zevenendertig percent
van de ingezonden ideeën voor een belo
ning in aanmerking. Behalve beloningen
keert tachtig percent der bedrijven ook
aanmoedigingspremies uit, gemiddeld ter
waarde van f 2,50 a f 5. Een aanmoedi
gingspremie wordt bijvoorbeeld gegeven
als het idee, hoewel het niet voor uitvoe
ring in aanmerking komt, op bepaalde
gronden toch waardering geniet.
Globaal genomen had tien percent van
de bedrijven met een ideeënbus deze in
stelling al voor 1946, bij twintig percent is
de ideeënbus in de jaren van 1946 tot
1950 opgericht, bij zeventig percent der
bedrijven is de instelling van jongei-e da
tum.
LONDEN (Reuter) Het Britse mini
sterie van Financiën heeft bekend ge
maakt, dat de goud- en dollarreserves van
het sterlinggebied in augustus met 129
miljoen dollar zijn gedaald. Augustus was
de eerste maand van dit jaar, dat de re
serves een daling te zien gaven. Einde
augustus bedroegen de reserves 2.276 mil
joen dollar.
Volgens de voorlopige berekeningen had
Groot-Brittannië in augustus een verreke
ningstekort van 16 miljoen pond sterling
in de Europese Betalingsunie vergeleken
met een tekort van 24 miljoen in juli.
De minister van Financiën MacMillan
waarschuwde de vorige week reeds dat
een aanzienlijke daling van de reserves
was te verwachten omdat deze tijd van het
jaar gewoonlijk de minst gunstige periode
voor het sterlinggebied is. Niettemin dient
naar zijn mening de daling te worden op
gevat als een aanwijzing van de economi
sche gevaren waaraan het land bloot staat.
r
Het nog naamloze nieuwe feestzalencom-
plex, dat de gemeente Amsterdam voor
amateurverenigingen heeft doen verrijzen
aan de Jan van Galenstraat, achter het
restaurant Marcanti in Amsterdam, is gis
teravond officieel in gebruik genomen in
aanwezigheid van enkele overheids-, vele
provinciale- en vrijwel alle gemeentelijke
autoriteiten uit Amsterdam. Wethouder B.
Ram sprak een kort welkomstwoord tot de
talrijke genodigden, die de grote toneelzaal
vulden. Aan het programma van deze ope
ningsavond verleende de Nederlandse
Opera met orkest, solisten en een octet,
medewerking, benevens de voordrachtkun
stenares Georgette Hagedoorn en een ge
zelschap van de Nederlandse Amateur-
toneelunie, afdeling Amsterdam, dat de
eenakter „Het jubileum" van Anton P.
Tsjechov opvoerde. De Nederlandse opera
voerde op Mozarts muziekspel „Bastien et
Bastienne". Zaterdag zullen besturen van
amateurverenigingen in Amsterdam het
nieuwe gebouw, dat accommodatie biedt
voor twaalfhonderd personen, de feestzalen
kunnen bezichtigen. De bouw van dit ge
heel nieuw opgetrokken complex kostte 2,2
miljoen gulden.
Op weg naar Le Havre, waar zij zich
voor een boottocht naar de Verenigde
Staten zullen inschepen, verblijven
Prins Rainier van Monaco en Prinses
Gracia Patricia enige dagen in Parijs.
Zij vertrekken morgen uit Le Havre
en zullen vermoedelijk half November
in Monaco terugkeren voor de viering
van de nationale feestdag. De foto toont
het prinselijk paar op het „Gare de
Lyon" bij aankomst in de Franse
hoofdstad.
Een der attracties van de Britse luchtvaartshow op Farnborough was de dem onstratie met deze „Vulcan", de eerste
viermotorige straalbommenwerper met Delta-vleugels ter wereld, die bij het landen gebruik maakt van een uit de
staart schietende parachute, welke voor extra remcapaciteit moet zorgen. Een landing van de „Vulcan"
op Farnborough
Och, och, wat was dat werk zwaar. Dagenlang was Bunno nu al aan 't stenen
sjouwen en wegrijden, en geloof maar, dat hij zijn rug voelde, hoor! Toen hij weer
eens ging zitten om uit te rusten, kwam mannetje Bliblam naast hem staan.
„Tjaja", zei hij. „Het valt niet mee, hè? Maar het is ook niet gemakkelijk om in
Luilekkerland te komen. Kom, houd er de moed maar in en ga rustig verder!"
Er zat niet veel anders op. Bunno pakte het wagentje weer op en ging verder met
het zware karwei. Oefhet leek wel, of die stenen steeds zwaarder werden! En
die gangen onder de grond waren zo lang61-62
Van een redacteur
De algemene vraagstukken van radio en
televisie welke op de persconferentie van
de N.C.R.V. ter sprake werden gebracht
zijn niet uitsluitend de problemen van de
N.C.R.V., maar van de omroep in zijn ge
heel en zij zijn ook niet van vandaag of
gisteren.
Het zal wel niemand verwonderen, dat
de voorzitter van de N.C.R.V., mr. A. B.
Roosjen, opnieuw zijn verlangen heeft uit
gesproken naar wettelijke basis voor het
huidige bestel, wettelijke basis die maar
niet wil komen, nadat het voorlopig ver
slag van de Tweede Kamer over het ont-
werp-omroepwet voor minister Cals zo
weinig bemoedigend was, dat hij in twee
jaar nog niet tot de beantwoording is over
gegaan. Al evenzeer verlangt men naar de
benoeming van een definitieve, represen
tatieve regeringscommissaris voor het ra
diowezen en natuurlijk ontbrak de klacht
over de steeds smaller wordende financiële
basis van de Nederlandse Radio Unie niet:
de nieuwe loonronde van zes percent kan
eigenlijk uit de lopende middelen niet wor
den betaald, men zal de reserves moeten
aanspreken.
Verhoging van de luisterbijdrage schijnt
vooralsnog weinig aantrekkelijk, maar het
kwam mr. Roosjen voor, dat de minister
wat minder afkerig is geworden van de
gedachte de kosten van de Wereldomroep
zes miljoen voor rekening van 's rijks
schatkist te nemen en niet langer ten laste
van de radioretributie te laten komen.
Op 1 oktober treedt voorts na vijf jaar
het Televisiebesluit in werking, waar
door het bestuur van de Nederlandse Tele
visiestichting wordt aangevuld met drie
door de regering benoemde leden, waarvan
er in elk geval van twee vast staat, dat zij
zo'n drukke werkkring hebben, dat men
zich afvraagt waarom juist zij tot die be
sturende functie werden geroepen. Het zijn
de Kamerleden mejuffrouw Marga Klompé
en de heer H. Algra. De derde is professor
dr. G. T. ten Have. De heer Algra zal de
regering ook in het dagelijks bestuur van
de N.T.S. vertegenwoordigen. Geheel zwe
vende is nog de functie van de „algemeen
secretaris" van de N.T.S., die in het TV-
besluit is geschapen. Over aard en bete
kenis van die post bestaat nog zoveel on
zekerheid, dat men haar voorlopig niet ver
vult.
Over de hoogste troef die de commercieel
bij de TV betrokkenen voor de verkoop van
hun toestellen hebben uitgespeeld, de Euro
visie, was de directeur van de N.C.R.V.,
mr. A. H. Van de Veen, nu nog maar matig
te spreken. De liefde voor de Eurovisie is
om twee redenen sterk bekoeld. In de eer
ste plaats blijkt de Nederlandse kijker te
zeer gehinderd te worden door de taalver
schillen. Dramatische produkties uit het
buitenland, met uitzondering van Neder
lands België, zijn daardoor voor de N.T.S.
vrijwel waardeloos geworden en ook de
aantrekkelijkheid van reportages, docu
mentaires en dergelijke heeft sterk te lijden
onder de taalbarrières.
In de tweede plaats komt daarbij, dat de
kosten van Eurovisie-uitzendingen duize
lingwekkend hoog worden. Men houdt bij
7u Indien u daartoe in staat bent, wordt u weer vrijge
laten. Geschiedt dat echter niet, dan zult u gearres
teerd worden en in dat geval zal een arrestatiebevel vol
gens de geijkte regels worden getoond.
Jablonsky lachte.
Dat is helemaal niet in overeenstemming met uw
eigen grondwet.
U bent onvoorzichtig! merkte dr. Formanek op, ter
wijl hij zijn hoofd schudde. Is het alleen mijn grond
wet? Het is de grondwet, aangenomen door het parle
ment en geratificeerd door de eerste minister, uit naam
van de president, en bindt daarom iedere staatsburger.
Maar onderbreekt u mij nu liever niet meer. Ik zou het
niet prettig vinden, als u in een pijnlijke situatie zoudt
geraken als gevolg van onverstandige opmerkingen. Wij
hebben het onmiskenbare recht u vast te houden. Ik be
grijp uw nervositeit, maar u zult uw eigen zaak beter
dienen als u zich niet liet meeslepen door uw oneven
wichtigheid.
Jablonsky zweeg. Er was iets in hem, waardoor hij
respect kreeg voor de ijzige kalmte van de man, die
tegenover hem zat. Ik moet even kalm en vastberaden
als hij, mijn vijand, zijn!
Mijnheer Jablonsky, enkele mensen, die u sedert
1938 goed hebben gekend, zijn zo welwillend geweest
op ons verzoek in te gaan en iets over uw karakter te
vertellen. Dit heeft ons zeer geholpen, in zoverre het
betreft het beeld, dat wij van uw houding tegenover
onze nieuw staat en enkele harer leidende persoonlijk
heden hebben willen vormen. U doceert aan de universi
teit Slavische talen, hetgeen wij van het grootste belang
achten, en momenteel bent u bezig aan colleges over
Pushkin. Afgezien van de kwestie, als gevolg waarvan
u hier bent, is het wel van enig belang, dat het voor
lopige beeld, dat wij van u gevormd hebben, gecontro
leerd wordt, omdat u in de positie bent jonge mensen
te beïnvloeden. Begrijpt u dat?
Bij mijn colleges houdt ik mij strikt aan het onder
werp, aangegeven door de titel. Ik spreek dan ook uit
sluitend over Pushkin en in het bijzonder over zijn lyri
sche poëzie, en daarom over zaken, die in generlei ver
band staan met onze tegenwoordige grondwet. Of de
mening, die ik mij gevormd heb over Pushkin, esthetisch
juist of onjuist is, is een kwestie, die eerder door classici
dan door het nationale veiligheidskorps beoordeeld kan
worden.
Daarover kan men met u van mening verschillen,
want Pushkin heeft enkele uitspraken op zijn naam
staan, die toepasselijk zijn op de tegenwoordige toestand
en die geciteerd zouden kunnen worden ter ondersteu
ning van de politiek van onze regering. Wat is uw oor
deel hierover, mijnheer Jablonsky?
Ik geef u graag mijn mening niet in het minst
omdat het wel vaststaat, dat dit niet de eerste maal is,
dat in een gevangenis over Pushkin gediscussieerd wordt.
Mijn oordeel stemt overigens overeen met die van iedere
consciëntieuze historicus. Mensen en gebeurtenissen mag
men slechts beoordelen, indien men hen beschouwt in
het raam van de periode, waarin zij leefden of waarin
zij voorvielen. Dit is ook de mening van de meeste Rus
sische historici.
Ik stel het op prijs, dat u zo openhartig met mij
praat, mijnheer Jablonsky. We beginnen elkaar al iets
beter te begrijpen. Het heeft echter weinig zin een dis
cussie over Pushkin op te zetten. U bent een specialist
en ik een leek.
Mag ik u daarom een paar praktisch vragen
stellen? Gedurende de bezetting ben ik hier geble
ven en ik heb toen het nodige gedaan. Uit rapporten
over u, die ik onder ogen heb gekregen, is mij gebleken,
dat u na het uitbreken van de oorlog het land hebt ver
laten en naar Frankrijk bent gegaan, waar u zich aan
sloot bij de westelijke strijdkrachten. Dit heeft me nogal
getrpffen. Eén punt begrijp ik echter niet zo goed. Gedu
rende enige tijd hebt u geaarzeld en raad gevraagd aan
uw vrienden. U wist niet goed of u nu moest blijven
of niet. Op een goede dag, in de tweede week na het uit
breken van de oorlog, ging u weer naar uw vrienden en
zei hen dat er slechts één mogelijkheid was: weggaan. U
vertrok toen naar Marseille over Budapest, Belgrado en
Fiume. In laat mij even kijken Budapest kreeg u
een Frans visum en een aanbevelings- of introductie-
schrijven voor het consulaat-generaal van de militaire
attaché. U was daardoor niet verplicht, zoals zo velen
van onze landgenoten, de Joegoslavische grenzen illegaal
te overschrijden, doch u kon op uw gemak met de trein
reizen, daar u Franse en Joegoslavische visa had. Hoe
kwam het eigenlijk, dat u zo plotseling een besluit hebt
genomen? Denkt u maar rustig na, voordat u antwoord
geeft, mijnheer Jablonsky. Wilt u overigens een sigaret
opsteken? Een Amerikaanse?
Jablonsky nam de sigaret aan. Dr. Formanek bood een
vuurtje aan en schoof de asbak naar hem toe.
Dat is al tien jaar geleden, begon Jablonsky.
Graag zal ik u vertellen, wat toentertijd mijn motie
ven zijn geweest, maar ik zou het zeer op prijs stellen,
als u mijn woorden als een gewetensvol historicus zou
willen beoordelen, dus in het licht van de situatie van
toen en niet in die van nu.
Hij inhaleerde diep de rook van zijn sigaret en dacht:
hierdoor heb ik mezelf veilig gesteld, zodat ik hem op
mijn gemak en voorzichtig kan vertellen, waarom ik dat
besluit heb genomen.
Toen München kwam, had ik het gevoel dat ik
nooit de schaamte er voor zou kwijtraken. Niet omdat
ons verbond met Frankrijk toen als een zeepbel uiteen
spatte; nee, maar omdat wij zélf niets hadden gedaan,
omdat wij als zoete koek alles, wat in München voor ons
klaargestoofd was, geaccepteerd hebben. Het ergste wa
ren echter onze eigen landgenoten, die plotseling ver
borgen deugden bij de nazi's en Duitsers ontdekten en
die als hyena's en aasgieren aanvielen op het stoffelijk
overschot van onze vrijheid. Toen had ik al weg willen
gaan, maar één ding heeft me in die dagen daar nog
van weerhouden: de radiorede van de minister van Jus
titie, Dérer, die verklaarde dat Rusland aan onze zijde
stond. Dat betekende dat iedereen, die aan onze kant
stond, tegen de nazi's was. Dat de oorlog zou uitbreken,
wist iedereen. Daarom bleef ik hier, omdat ik meende,
dat wij aan de zijde van Rusland de oorlog in zouden
trekken. Daarom bleef ik óók, toen wij bezet werden,
want ik wilde mijn rol spelen in de opstand tegen de
bezettende macht voor het geval onze grote vriend en
geallieerde in oorlog zou geraken met het Derde Rijk.
Toen kwam het non-agressiepact tussen Duitsland en
Rusland. Politiek gezien was ik naief genoeg zoals
zovele mensen in Praag om te geloven, dat de Russen
Hitier Polen zouden laten invallen om hen zodoende naar
hen toe te lokken en dat zij hen, wanneer ze bij de Pools-
Russische grens gekomen zouden zijn, op de huid zouden
zitten en aanvallen, zodat wij hier de bezetter het land
uit zouden kunnen jagen.
(Wordt vervolgd).
de N.T.S., waarvan de heer Van de Veen
technisch commissaris is, zijn hart vast voor
de nota van P.T.T., die nog steeds moet
komen voor de kosten van de Eurovisie
uitzendingen gedurende de laatste vijf jaar.
Nu het aantal landen, dat de televisie in
enige omvang beoefent tot zeven is geste
gen (Frankrijk, Engeland, Italië, België,
Nederland, Denemarken en Duitsland,
straks ook Oostenrijk) worden de uitwisse
lingsmogelijkheden zo veelvuldig, dat een
kostbaar verbindingszendernet in stand
gehouden zou moeten worden om de Euro-
visie-uitzendingen mogelijk te maken,
vooral juist wanneer een aantal deelnemers
in deze TV-pool niet meedoen aan een be
paalde uitzending. De kans daarop neemt
toe, want het nationalisme, of slechter nog
het chauvinisme, in radio en TV viert
hoogtij en tal van landen willen alleen uit
zendingen van over de grenzen op basis
van wederkerigheid overnemen.
Dat chauvinisme gaat gepaard met aan
zienlijke commerciële belangen wanneer het
om het toe te passen aantal beeldlijnen
gaat. Frankrijk houdt hardnekkig vast aan
zijn 819 beeldlijnen, die inderdaad een
beeld van superieure kwaliteit mogelijk
maken, maar dan ook veel kostbaarder
ontvangtoestellen nodig hebben. In Enge
land gaat het getij voor de 405 beeldlijnen
kenteren, nu de Engelse industrie merkt,
dat zij de daarop ingestelde toestellen
moeilijk kan exporteren. De meeste overige
Europese landen hebben, zoals Nederland,
het systeem van 625 beeldlijnen aanvaard.
Deze zaak wordt zo tot een prestige
kwestie gemaakt, dat Frankrijk bijvoor
beeld verbiedt zogenaamde lijnenver-
talers" op zijn grondgebied te installeren.
Deze lijnenvertalers zijn nodig om de beel
den die bijvoorbeeld in 819 lijnen worden
overgebracht te transponeren tot 625 lijnen
in die landen waar dat stelsel gebruikelijk
is. De kwaliteit van de beelden heeft daar
van te lijden, hetgeen mede een oorzaak
is van de mindere appreciatie van Euro
visie-uitzendingen dan men zou ver
wachten.
Natuurlijk bestaat nu de uitvinding van
de telerecorder, waardoor programma's
filmisch kunnen worden vastgelegd, zodat
men ook bij de televisie transcriptie
programma's kan maken, waardoor de
beeldlijnen-hindernissen worden vermeden.
Maar dan rijzen er weer moeilijkheden
van andere aard. De artiesten die voor een
televisie-uitzending contracteren, waarvan
zij weten of kunnen veronderstellen dat
die voor transcriptie in aanmerking komt,
willen hogere honoraria bedingen. Deze
zaak is daarom zo ingewikkeld, omdat ook
die spelerscontracten meer en meer inter
nationaal worden geregeld, zodat even
langdurig als moeizaam moet worden on
derhandeld tussen televisiedirecties en ar
tiestenorganisaties tot men het eens is. Al
met al blijven de internationale TV-pro-
gramma's een zaak van veel geduld en
vooral van veel geld. Gezien juist deze
hoge kosten en de tot nu toe matige waar
dering in kijkerskringen wint de mening
veld om maar van de Eurovisie af te zien.
Wij vernamen tenslotte nog, dat een
internationaal overleg over de beeldlijnen
stelsels aanstaande is.
ADVERTENTIE
Doelstraat 39 Haarlem - Tel. 15232.
Polijstwas „Commandant"
DONDERDAG 6 SEPTEMBER
Minerva: „Rear window", 18 jaar, 8.15 uur.
Rembrandt: „Sissy", alle leeftijden, 7 en 9.15
uur. Luxor: „Twintigduizend mijlen onder
zee", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Het
verloren meisje", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Roxy: „Het loon van de angst", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Palace: „Jacht zonder genade", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. Studio: „Picnic", alle
leeftijden, 7 en 9.15 uur. Lido: „Marcelino,
brood en wijn", alle leeftijden, 7 en 9.15 uur.
Phoenixterrein, 8 uur: Circus Van Bever.
Zuiderkapel, 8 uur: Ds. S. Zijlstra over: „De
oprichting van het koninkrijk van Jezus
Christus".
VRIJDAG 7 SEPTEMBER
Minerva: „East of Eden", 14 jaar, 8.15 uur.
Rembrandt: „Fernandel als modekoning",
18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Ver
boden vrouwen", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „De terugkeer van het monster",
14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Het ro
versnest", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Palace:
„De pastoor van Kirchfeld", 14 jaar, 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Studio: „Picnic", alle leeftijden.
2.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „Ma'-elino" alle
leeftijden, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Phoenix
terrein, 8 uur: Circus Van Bever.
