r
Panda en de Meester-maöiër
J
Nühkê
RODENT
Chefarine „4"
Dansschool KWEKKEBOOM - Parklaan 6A
VERDELG
20
ió het zo
Radio geeft donderdag
beroemde
geneesmiddelen
in I tablet
doen wonderen!
NAAIMACHINES
LANGE
STERKE
NAGELS
Wereldnieuws
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1956
2
Kunstoog verzwegen om
rijbewijs te krijgen
Raadslid reiziger staat
terecht
Surinaams proefbedrijf van
Van Gelder Zonen
Q.'Th.9antuïïïa
Nieuwe gezagvoerder op
de „Waterman"
Principieel hoger beroep
over betekenis van het
woord „aanwenden"
Landelijke bijeenkomst
BB-hoofden
Zwerver werd slachtoffer
van dronkemansruzie
Aantallen televisie- en
radio-toestellen
Motorrijder verongelukt
Kerkelijk Nieuws
Eind oktober verschijnt
afbetalingsrapport
Etherpiraten veroordeeld
Ook „Sibajak" vaart rond
Kaap de Goede Hoop
Nederlandse giften voor
Marcinelle
„Hondsrug", boven water
gehaald, nog zeewaardig
rat en muis
met II
C
Oude sloten
J
ZATERDAG
VRIJDAG
'NS DAS
DONDERDAG
SEPTEMBER
SEPTEMBER
SEPTEMBER
DONDERDAG
SEPTEMBER
Tegen een 28-jarige vergenwoordiger H.
T. M. uit Alkmaar, die bij zijn aanvraag
voor een rijbewijs in September 1952 ver
zwegen had, dat hij een kunstoog heeft, is
door de procureur-generaal bij het ge
rechtshof te Amsterdam een boete van 300
gulden, subsidiair 60 dagen met als bijko
mende straf ontzegging van de rijbevoegd
heid voor twee jaar geëist. De rechtbank
in Alkmaar had hem alleen tot de boete
veroordeeld. De officier, die een maand ge
vangenisstraf en de thans ook in hoger be
roep geëiste ontzegging had gevorderd,
ging in appèl.
Als gevolg van een aanrijding, die ver
dachte had veroorzaakt, en waarvoor hij
een boete van 100 gulden kreeg met drie
maanden ontzegging der rijbevoegdheid,
kwam het valselijk invullen der aanvraag
aan het licht.
Op de zogenaamde „eigen verklaring"
betreffende de geschiktheid tot het bestu
ren van motorrijtuigen had M., die boven
dien een bril draagt, achter de vraag: mist
gij het normale gebruik van een oog?
„neen" ingevuld. Een als getuige-deskun-
dige gehoorde dokter van het centraal-
bureau voor afgifte van rijvaardigheids
bewijzen deelde mee, dat er vele auto
bestuurders zijn, die maar een oog hebben.
Zij moeten dan bepaalde voorzieningen op
hun wagen aanbrengen, bijvoorbeeld een
extra spiegel. Het zou, aldus deze medicus,
maatschappelijk niet verantwoord zijn als
deze mensen geen rijbewijs zouden krijgen.
De procureur-generaal achtte het een
ernstig feit, dat verdachte, die thans raads
lid is, niet geschroomd heeft door een on
juiste opgave „een rijbewijs af te trogge
len". De man heeft ten onrechte een vol
ledig rijbewijs gekregen. De raadsman
voerde aan, dat M. blijkens een recent on
derzoek door een specialist toch een rij
bewijs zou hebben gekregen. Indien hem
thans het rijbewijs wordt ontnomen, ver
liest hij zijn betrekking. De raadsman ver
zocht, alleen een boete op te leggen. Op
25 september zal het hof arrest wijzen.
Naar alle waarschijnlijkheid zullen de
Surinaamse Staten binnenkort de regering
van Suriname machtigen, met de Neder
landse papierindustrie Van Gelder Zn. een
overeenkomst aan te gaan tot de oprich
ting van een proefbedrijf met pinusbomen
in Suriname. De pinus is een snelgroeiende
boom, waarvan het hout naar Nederland
zal worden verscheept om daar verwerkt
te worden tot papier.
ADVERTENTIE
Een vulpen koopt men
maar niet raak,
Dan wordt zo'n koop een speculatie!
Ga dus naar DANTUMA, dè zaak
Met een beproefde reputatie!
Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11161
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Voor de
huisvrouw. 9.15 Platen. 9.40 Morgenwijding.
10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Voor de huisvrouw. 11.15 Lichte muziek.
11.45 Logboek 1931. 12.00 Pianoduo. 12.25 In
't spionnetje. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Uit het bedrijfsleven, causerie.
12.45 Reportage dijkdichting. 13.15 Nieuws.
13.30 Mededelingen of platen. 13.35 Platen.
13.55 Beursberichten. 14.00 Sopraan en piano.
14.30 Voordracht. 14.45 Cabaret. 15.30 Repor
tage dijkdichting. 16,30 Platen. 16.45 Voor de
jeugd. 17.30 Lichte muziek. 17.45 Regerings
uitzending: Nederland en de wereld: De Ne
derlandse bijdrage in de vluchtelingenorga
nisatie van de Verenigde Naties. 18.00
Nieuws. 18.15 Sportproblemen. 18.25 Tiroolse
muziek. 19.00 Gesproken brief uit Londen.
19.05 Lichte muziek. 19.45 Voor de jeugd.
20.00 Nieuws. 20.05 Reünie van oud-politieke
gevangenen. 20.10 Kamerorkest en solist.
20.55 Compagnons!, hoorspel. 21.15 Disco
causerie. 21.55 Aan de zelfkant van het ko
ninkrijk, causerie. 22.05 Dansmuziek. 22.40
Actualiteiten. 2.50 Sportactualiteiten. 23.00
Nieuws. 23.15 Beursberichten van New York
en actualiteiten of platen. 23.25—24.00 Lichte
muziek.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
10.00 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor
de zieekn. 11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03
Lichte muziek. 12.30 Land- en tuinbouwme-
dedelingen. 12.33 Wij van het land. 12.40
Platen. 12.45 Reportage dichting ringdijk
rond oostelijk Flevoland. 13.15 Nieuws en
katholiek nieuws. 13.35 Pianoduo. 14.00 Pla
ten. 14.30 Voor de vrouw. 15.00 Bijbelover
denking. 15.30 Reportage dijkdichting. 16.30
Pianorecital. 17.05 Voor de jeugd. 17.35 Pla
ten. 17.40 Beursbericht. 17.45 Platen. 18.00
Promenade-orkest en koor. 18.45 Leger des
Heilskwartier. 19.00 Nieuws en weerbericht.
19.10 Platen. 19.20 Sociaal perspectief. 19.30
Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Salonorkest.
20.50 Met de Cefa verder, omdat het moet
causerie. 21.05 Koninklijke Militaire Kapel.
21.35 Bariton en piano. 21.55 Iets over het
kerkelijk leven in Hongarije, causerie. 22.10
Orgelconcert. 22.35 Platen. 2.45 Avondover
denking. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen.
TELEVISIE (N.T.S., K.R.O.)
20.00 Journaal en weeroverzicht. 20.15
Operatie „Eigen Huis", documentair pro
gramma. 21,10 Coppélia-ballet. Hierna: Epi
loog. 22.152.45 Recht door zee, filmdocu
mentaire.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Amusementsmuziek. 12.30 Weerbe
richt. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel.
14.00 Engelse les. 14.30 Franse les. 14.45 en
15.00 Platen. 15.30 Clavecimbelrecital. 16.02
Lichte muziek. 16.30 Platen. 17.00 Nieuws.
17.10 Platen. 17.15 Voor de kinderen. 18.15
Voor de jeugd. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Politieke causerie.
20.00 Causerie. 20.30 Verzoekprogramma.
21.30 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Hebreeuwse
muziek. 2.35 Platen. 22.5523.00 Nieuws.
Tot gezagvoerder van het emigranten
schip „Waterman", dat toebehoort aan de
Nederlandse regering en in beheer is bij
de Koninklijke Rotterdamse Lloyd is be
noemd kapitein J. C. Flach te Rotterdam,
laatstelijk gezagvoerder van het m.s. „Sla
mat".
Kapitein P. Olivier uit Den Haag, die tot
dusver het commando voerde op de „Wa
terman" heeft wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd zijn zeemans
loopbaan, die hij zesendertig jaar geleden
als vierde stuurman bij de Lloyd aanving,
beëindigd. Op verzoek van kapitein Olivier,
die er de voorkeur aan gaf in stilte heen
te gaan, werd er geen officieel afscheid van
hem genomen.
Vandaag vertrekt kapitein Flach met de
„Waterman" voor een emigrantenreis naar
Canada en Amerika.
ADVERTENTIE
Togen pijnen en griep. Geschikt voor de gevoeligste maag,
want dlo wordt beschermd door het bestanddeel Chefarox.
Is roken van marihuana gelijk aan
aanwendenen dus strafbaar?
Langdurige debatten over de betekenis
van het werkwoord „aanwenden" zijn op
een zitting van het gerechtshof te Amster
dam gevoerd bij een principieel proces
tegen een van de vele verdachten, die door
de rechtbank enkele maanden geleden ont
slagen zijn van rechtsvervolging. Hun was
ten laste gelegd het aanwenden door roken
van hoeveelheden Indische hennep, ver
werkt in de marihuana-sigaretten. In al
deze zaken tekende de officier hoger be
roep aan, om uitgemaakt te zien of ook het
hof de mening van de rechtbank deelt, vol
gens welke het roken van de verdovende
sigaretten niet als aanwenden kan worden
betiteld en dus niet strafbaar is.
De 32-jarige musicus W. J. I. uit Hilver
sum, wiens zaak voor het hof diende, gaf
toe, dat hij tweemaal een hem geschonken
sigaret „uit nieuwsgierigheid" had gerookt,
zonder er overigens enige verdovende in
vloed van te ondervinden.
In zijn requisitoir vertelde mr. A. S. de
Muinck Keizer, dat bij de wet van 1953
het aanwenden is toegevoegd aan de ver
bodsbepaling die reeds het aanwezig heb
ben en bezitten inhield. Hoe echter dit
aanwenden dient te worden verstaan,
wordt uit de wet niet duidelijk. Op in
directe wijze zou men echter toch een uit
leg kunnen vinden in artikel 3 van de
Opiumwet, aldus de procureur-generaal,
waarin het verbod niet van toepassing is
voor eigen geneeskundig gebruik. Voor
ieder ander doel (dus ook voor roken)
moet aanwenden dus als verboden worden
beschouwd. Wel meende mr. De Muinck
Keizer, dat men moest oppassen, dat bij de
toepassing van dezewet de persoonlijke
vrijheid niet in het gedrang komt, zod"* j
enge interpretatie een vereiste is. Men mag
zich tenslotte in privé-kring ook te buiten
gaan aan drank, zonder strafbaar te zijn.
De verdachte heeft de sigaretten echter
wel degelijk tot enkele malen toe aange
wend met een bepaald doel, eigen aan het
middel. Daarom eiste hij f 25 boete.
Mr. P. M. Witteman, raadsman, meende
in zijn pleidooi, dat onder aanwenden het
„toepassen voor praktisch gebruik, voor
de handel" moest worden verstaan.
„Iemand, die alcohol voor de handel koopt,
zou kunnen zeggen, dat hij alcohol heeft
gekocht om het aan te wenden in zijn
eigen voordeel, niet om het zelf te drin
ken", zei hij. Hij meende voorts, dat de
wetgever niet bedoeld kan hebben het
roken strafbaar te stellen, want juist om
de persoonlijke vrijheid niet aan te tasten,
stelt de wet het ook niet strafbaar, wan
neer iemand zijn eigen hand afhakt of een
poging tot zelfmoord doet. Hij vroeg der
halve vrijspraak of ontslag van rechtsver
volging. Het hof zal op 24 september uit
spraak doen.
Tot nu toe hebben bijna 146.000 mensen
een vrijwillige verbintenis met de Bescher
ming Bevolking getekend. Het aantal vol
ledig opgeleide BB'ers bedraagt nu 104.500
en er zijn er 135.000 in opleiding. De lande
lijke behoefte voor de BB bedraagt 238.000
man. Deze cijfers werden genoemd door
mr. L. Tielenius .Kruythoff, directeur van
de stichting Bescherming Bevolking, in de
rede, die hij in Deventer hield in de jaar
lijkse bijeenkomst van hoofden en kring-
hoofden van de A-gemeenten en de B-
kringen in Nederland.
De heer Tielenius Kruythoff zeide voorts
ervan overtuigd te zijn, dat de BB niet
slechts een papieren organisatie is, de vei-
ligheidsproeven die zijn genomen bewijzen
het tegendeel. Er zijn wel klachten over
slechte opkomst en er is wel verloop, maar
dit verloop is niet meer dan landelijk
vier tot acht percent. Spreker pleitte voorts
voor versterking van het ploegverband,
paraatheid en saamhorigheidsbesef.
Tevoren was in deze bijeenkomst het
woord gevoerd door luitenant-generaal b/d
T. E. E. H. Mathon, directeur van het de
fensie-studiecentrum, die over de civiele
verdediging opmerkte', dat die eerst gericht
dient te zijn op de paraatheid bij het uit
breken van een oorlog, en daarvoor bij de
mobilisatie, en in de tweede plaats op de
mogelijkheid om de chaos in de openings
fase te boven te komen. Pas in de derde
plaats komt voor de civiele verdediging het
gericht zijn op de voorzetting van de oor
log. De directeur van het defensie-studie
centrum stelde voorts dat de BB niet al
leen noodzakelijk is voor de militaire ver
dediging, doch evenzeer voor de instand
houding van het menselijk, economisch en
cultureel potentieel. Boven alles is de BB
nodig voor de instandhouding en verster
king van het moreel.
In de discussie op deze inleiding merkte
generaal Mathon onder meer op dat onge
twijfeld een situatie zou kunnen ontstaan
waarin een streven naar een burgerlijke
dienstplicht noodzakelijk zou worden. In de
huidige omstandigheden en ontwikkeling
evenwel meende generaal Mathon dat het
systeem van vrijwilligheid in de civiele
verdediging vele voordelen biedt boven de
invoering van een burgerlijke dienstplicht.
Een jaar en vier maanden gevangenis
straf met aftrek van voorarrest, heeft de
officier van Justitie van de rechtbank te
Utrecht geëist tegen de 25-jarige arbeider
Johannes Hendrikus W. en de 2Ö-jarige ar
beider Adrianus L. van G., die zich moes
ten verantwoorden wegens poging tot dood
slag, subsidiair zware mishandeling.
W., die bekend staat als iemand die veel
drinkt, had op de avond van 28 mei een
aantal café's bezocht en daar Van G. ont
moet alsmede een zwerver, zekere Piet van
der G., met wie beide mannen al spoedig
ruzie kregen. De twist werd op straat voort
gezet en Van G., die eveneens onder in
vloed van sterke drank verkeerde, stelde
voor de zwerver in een sloot te gooien,
waarmede W. zich akkoord verklaarde. Na
een handgemeen werd Van der G. in een
sloot langs de Westersingel geduwd. Hij
slaagde er echter in zich langs de steile
kant omhoog te werken, doch kreeg van
W. enige schoppen in het gezicht, zodat hij
opnieuw in het water viel. Zijn belagers
gingen er vandoor en lieten Van der G. aan
zijn lot over. Na veel moeite kon hij voor
de tweede maal uit de sloot kruipen en met
een bloedende wonde aan het gelaat begaf
hij zich naar het politiebureau.
De officier van Justitie stelde vast, dat
beide verdachten willens en wetens na ge
zamenlijk overleg hun slachtoffer in het
water hadden geduwd, zodat hij het pri
mair ten laste gelegde feit bewezen achtte.
De verdedigers concludeerden op dit punt
tot vrijspraak en verzochten subsidiair een
lichtere straf met toezicht. Op 25 septem
ber zal de rechtbank uitspraak doen.
Het aantal aangegeven radio-ontvang
toestellen in Nederland bedroeg per 1 sep
tember 1956 2.197.479 tegen 2.185.275 op
1 augustus 1956.
Op 1 september waren er 535.643 aan
geslotenen op het draadomroepnet tegen
534.291 op 1 augustus 1956.
Het aantal geregistreerde televisie-ont
vangers steeg van 67.739 op 1 augustus 1956
tot 71.153 op 1 september 1956.
ADVERTENTIE
INSCHRIJVING
elke avond van 7 tot 9 uur
Aparte lessen voor
beginners en gevorderden
aanvang vanaf 22 sept.
Cursussen in: Foxtrot - Engelse Wals - Tango,
Mambo - Rumba en Style-Swing. - Medal-Test.
Telefoon 13525 - Haarlem
Op een kruispunt in de wijk Hoograven
te Utrecht is een 30-jarige motorrijder bij
een ongeluk omgekomen. Hij kwam met
grote snelheid in botsing met een vracht
auto, waarvan de chauffeur voorrang had
moeten geven.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Ede (wijkgemeente I) J. H.
Cirkel te Woudenberg.
Aangenomen naar Bennekom C. Vos te
Westbroek, die bedankte voor Polsbroek
Vlist en Zegveld naar Roswinkel W. A.
Bos, vicaris te Wieringerwerf, die be
dankte voor Ijzend ij ke.
Bedankt voor Oosterwolde (Fr.) J. A.
van der Meiden te Paramaribo.
Beroepen te St. Maartensdijk C. Vos te
Westbroek.
Geref. Kerken
Aangenomen naar Sittard Th. Rienks te
Schoondijke.
Bedankt voor Enschede (3e pr.pl.) J. F.
Colenbrander te Apeldoorn.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Tweetal te Heemse J. Meilof te Niezijl
en J. R. Wiskerke te Schouwerzijl.
Beroepen te IJselmonde, Bolnes, Slikker
veer J. Meilof te Niezijl.
Vrije Evang. Gemeenten
Aangenomen naar Meppel M. Nijkamp,
kand. te Utrecht.
Geref. Gemeenten
Tweetal te Rotterdam-Zuid A. Vergunst
te Corsica (U.S.A.) en Chr. van Dam te
Barneveld.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr.Houtstr.181, Tel. 14444
Eind oktober zal het rapport inzake de
wettelijke regeling van het afbetalings
wezen in Nederland, waaraan de Sociaal-
Economische Raad thans de laatste hand
legt, gepubliceerd worden. De staatssecre
taris van Economische Zaken zal daarna
de voor te stellen regelingen en adviezen
bestuderen. Het rapport is een vervolg op
de reeds eerder verschenen publikaties
omtrent het afbetalingswezen. Deze heb
ben nogal enig stof doen opwaaien omdat
de afbetaling hierin aan banden werd ge
legd, waardoor bijvoorbeeld de produktie
en verkoop van bromfietsen sterk terug
liep, onder meer omdat de eerste betaling
was gesteld op 30 percent van de verkoop
prijs.
De rechtbank te Almelo heeft uitspraak
gedaan in enkele zaken van clandestien
zenden. De 23-jarige J. v. d. H. en de 21-
jarige K. J. G. J. de J. beiden uit Hellen-
doorn tegen wie vier maanden gevangenis
straf, waarvan twee maanden voorwaarde
lijk en verbeurdverklaring van de appara
tuur was geëist, werden conform deze eis
veroordeeld.
De 26-jarige H. R. en de 32-jarige J. B. S.
uit Hellendoorn, tegen wie dezelfde straf
was geëist, werden veroordeeld tot twee
maanden, waarvan een maand voorwaar
delijk. De 23-jarige landbouwersknecht
H. J. K. uit Tubbergen, tegen wie wegens
hetzelfde feit acht maanden, waarvan vier
voorwaardelijk en drie jaar proeftijd was
geëist, werd veroordeeld tot zes maanden,
waarvan drie maanden voorwaardelijk en
drie jaar proeftijd.
3. Verwonderd staarden Panda en Jollie
pop naar het eenzame vaartuigje, dat op
zo'n geheimzinnige wijze was komen aan-
glijden. „Hoogst merkwaardig!"sprak
Jolliepop. „Vit de wijze waarop het hier
aanlegde zou ik veronderstellen, dat ie
mand het bestuurde". „Misschien is dat
bootje gewoon afgedreven en door de
stroom hierheen gevoerd", zei Panda, aan
boord springend. „Laten we daarbinnen
eens kijken". „Met de' stroom meege
voerdherhaalde Jolliepop, terwijl hij
Panda volgde. „Mag ik zo vrij zijn, u
onder het oog te brengen, dat het eb is?"
„Ja-ja, dat is wel raar", gaf Panda toe,
terwijl hij aarzelend de rijk versierin uut
binnen ging. „Enne.het is eigenlijk ook
wel raar, dat die lamp daar brandt, net
alsof iemand hem pas heeft aangestoken!"
„En hier is nog een merkwaardige bijzon
derheid", zei Jolliepop, de koffiepot opne
mend, die op een laag tafeltje midden in
de hut stond. „Deze koffie is nog heet!"
De „Sibajak", die dinsdag uit Rotterdam
met 1020 emigranten aan boord naar Aus
tralië is vertrokken, zal evenals de „Wil
lem Ruys" rond Kaap de Goede Hoop va
ren. De reisduur zal hierdoor met ZlA a 4
dagen worden verlengd.
De „Sibajak", een schip van de Konink
lijke Rotterdamse Lloyd, vaart in charter
voor de Nederlandse regering. Het besluit
is gevallen na met de betrokken minister
gepleegd overleg.
De directie van de Stoomvaart Mij Ne
derland deelt mee dat er rekening moet
worden gehouden met de mogelijkheid, dat
het m.s. „Johan van Oldenbarneveldt", dat
onderweg is van Djakarta naar Aden, deze
thuisvaart via de Kaap de Goede Hoop zal
maken. Het schip, dat de 14e in Aden wordt
verwacht, heeft repatriërende Nederlan
ders aan boord.
ADVERTENTIE
Schoonheidsspecialiste
Ann Seymour schrijft in
..Woman and Beauty":
„Nagels die breken en splij
ten hebben behoefte aan
een speciale olie. genaamd
NuNale, die onder de nagel
riem doordringt, snelle
groei bevordert en broos
heid voorkomt." Nu ook in
Nederland-1.80 per flacon.
naakt broze nagels sterk
Op de speciale girorekening, die het Ne-
derlandsche Roode Kruis geopend heeft ten
bate van de nagelaten betrekkingen der
slachtoffers van de mijnramp te Marcinelle,
heeft het Nederlandse volk een bedrag' van
ruim 207.000 gestort.
Het hoofdbestuur van het Nederlandsche
Roode Kruis ontving het volgende telegram
van de commissaris der koningin in de
provincie Limburg, mr. dr. F. J. M. A. H.
Houben: „De mijnprovincie van Nederland,
Limburg, heeft besloten haar deelneming,
haar bewogenheid met de ramp te Marci-
nele te bevestigen in een storting van
5.000 op de daartoe door u geopende re
kening. Namens het provinciaal bestuur:
Houben".
Het 227-ton metende Nederlandse schip
„Hondsrug", dat op 14 augustus van dit
jaar in het water ten noorden van het
Deense eiland Funen zonk en waarbij vijf
bemanningsleden om het leven kwamen,
is naar Hamburg op weg, nadat twee Duit
se bergingssleepboten het schip naar boven
hebben gehaald.
De „Hondsrug" is de Odense-fjord bin
nengesleept voor een inspectie of het schip
nog zeewaardig is.
Alleen de echtgenote van de kapitein en
de kok van het schip zijn aan de verdrin
kingsdood ontsnapt. De „Hondsrug" was op
die noodlottige dag tijdens zware storm op
een rif ten noorden van Fynshoved gevaren
en kort daarna gezonken.
ADVERTENTIE
Asiel. Vijfentwintig Joegoslaven die in
twee scheepjes hun land waren ont
vlucht, hebben in Italië politiek asiel
gevraagd.
Aureomycine. De Amerikaanse geleerde dr.
Benjamin Duggar, aan wie de ontdek
king van het medicament aureomycine
wordt toegeschreven, is op 84-jarige
leeftijd overleden te New Haven in de
staat Connecticut. Aureomycine dient
ter bestrijding van tyfusachtige ziekten.
Aristocraat. Het Tsjechoslowa'akse pers
bureau „Ceteka" meldt, dat een „lid van
de vroegere Oostenrijkse aristocratie",
de 26-jarige Hans Heinrich Thun von
Hohenstein, uit West-Duitsland naar
Tsjechoslowakije is uitgeweken om aan
de dienstplicht in de bondsrepubliek te
ontkomen.
Instorting. In een schacht van een mijn te
Rugeley in het Britse graafschap Staf
fordshire zijn drie mijnwerkers door
een instorting om het leven gekomen.
Uitkomst. Besprekingen tussen de presi
dent van de Oostduitse republiek, Otto
Grotewohl, en Tsjechoslowaakse rege
ringsleiders die te Praag zijn gevoerd,
hebben geleid tot ondertekening van een
economische overeenkomst, een weder
zijds verdrag voor juridische bijstand en
een overeenkomst op het gebied van de
sociale politiek.
Herdenking. De Egyptische posterijen zul
len op 26 september een herdenkings
zegel uitgeven ter gelegenheid van de
naasting van het Suezkanaal. De post
zegel stelt het kanaal schematisch voor
en draagt het opschrift „Vrijheid van
doorvaart" met de datum van de naas
ting, 26 juli 1956.
Teveel. In het blad van de Oostduitse
communistische partij „Neues Deutsch-
land" is het overvloedig gebruik van
slagzinnen in Oost-Duitsland afgekeurd.
Volgens „Neues Deutschland" worden
er teveel leuzen op banieren dwars over
de straat gehangen op muren gekalkt en
op biljetten verspreid. In staatswinkels
wordt de kaas verpakt in biljetten die
oproepen tot de strijd voor de Duitse
eenheid
Geschenk. De Canadese geoloog William
son, die zestien jaar geleden in Tangan-
jika de rijke diamantmijn van Mwadui
ontdekte, zal prinses Margaret, als zij
de volgende maand op haar Afrikaanse
reis deze mijn bezoekt, een broche met
250 diamanten ter waarde van 150.000
gulden schenken. In juni is in deze mijn
een diamant van 240 karaat, die onge
veer een half miljoen gulden waard is,
gevonden.
Zonder vrees. Volgens radio-Boedapest
heeft Miklós Beresztoczy, de voorzitter
van de vredesbeweging van Hongaarse
rooms-katholieke priesters meegedeeld,
dat priesters die uit Hongarije gevlucht
zijn nu, onder de amnestie, zonder vrees
naar Hongarije kunnen terugkeren. Vele
van deze priesters, aldus Beresztoczy,
zijn „zonder verkeerde bedoelingen" ge
vlucht na de machtsoverneming door de
communisten.
Staaltje. Het Internationaal Verbond van
Vrije Vakverenigingen zal krachtig
protesteren tegen een Saoedi-Arabische
wet tegen stakingen, die een staaltje is
van „feodale reactie van de ergste
soort". Bij de wet is het werknemers
van maatschappijen met concessies, die
optreden als openbaar-nutsbedrijf, ver
boden het werk neer te leggen op grond
van een overeenkomst tussen drie of
meer werknemers. Op overtreding zijn
strenge straffen gesteld.
Eerherstel. Twee Russische generaals, die
aan de zijde van de republikeinen in de
Spaanse burgeroorlog (19361939) heb
ben gevochten en in 1941 door Stalin
zijn weggezuiverd, zijn na hun dood ge
rehabiliteerd. Generaal Grigori Stern,
bevelhebber van de Sovjet-strijdkrach
ten in het Verre Oosten, en generaal Ja-
kov Smoetsjkevitsj, bevelhebber van de
luchtstrijdkrachten, zijn in een Rus
sisch historisch tijdschrift geroemd we
gens hun verdiensten in de Spaanse
burgeroorlog. Aangenomen wordt dat
beide generaals op bevel van Stalin zijn
doodgeschoten.
SLOTEN EN GRENDELS waren in de
oudheid even gewoon als tegenwoordig. In
het Hooglied van Salomo (5 3) wordt ge
sproken van vloeiende mirre die op de
greep van de grendel droop, in Nehemia
(33) wordt verteld van de zonen van
Senaa die de Vispoort herbouwden en
daaraan deuren, sluitbalken en grendels
aanbrachten en in Richteren (3 23) wordt
gezegd dat Ehud de deur van het boven
vertrek met een grendel achter
zich had toegesloten. Het wel
sprekendst is in dit opzicht
echter de passage in Jesaja
(22 22): „En ik zal den sleu
tel van het huis van David op
zijn schouder leggen". Wel
sprekend, omdat hieruit de
afmeting blijkt van de des
tijds gangbare sleutels, die ook thans nog
in het Oosten gebruikt worden en inder
daad over de schouder worden gedragen,
liefst in een bos, omdat het aantal sleutels
dikwijls aangeeft welk aantal graanschu
ren de drager bezit.
Tijdens zijn onderzoekingen in Mesopo-
tamië heeft Bonomi een houten slot uit de
oudheid gevonden van het type, zoals ook
heden in die streken nog gebruikt wordt
voor het afsluiten van graanschxiren en
stadspoorten. Dit oude slot was afkomstig
uit een van de paleizen van Khorsabad in
Assyrië en de sleutel hiervan was zó groot,
dat een man hem juist kon dragen.
Nu zijn de afmetingen van dergelijke
oosterse sloten en sleutels inderdaad ver
schillend van de afmetingen die deze voor
werpen tegenwoordig hebben en ook het
gebruikte materiaal was afwijkend, maar
daar blijft het dan ook bij. Want de wer
king van die sloten, hoe primitief ze in
uitvoering ook mogen zijn, berust in feite
op dezelfde principes als de tegenwoordige
Lipssloten. Als voorbeeld nemen we een
oud Egyptisch slot met bijbehorende sleu
tel, waaruit een zestal pennen stak. In
"N
de deur, waarop een dergelijk slot beves
tigd is, bevindt zich een ovaal gat, groot
genoeg om er de arm doorheen te steken,
zodat de sleutel aan de binnenkant van de
deur in het slot kan worden gebracht. De
pennen, die zich op de sleutel bevinden,
lichten een stel sluitstiften in het slot
omhoog, waardoor de breeklijn van alle
stiften samenvalt met het bovenvlak van
de schoot. Door aan de sleutel te duwen
of te trekken, kan de schoot
- die nu niet meer door
stiften wordt vastgehouden -
heen en weer worden be
wogen, zodat de deur kan
worden bewogen. En omge
keerd, neemt men, na de schoot
in de sluitstand te hebben ge
bracht, de sleutel uit het slot,
dan vallen de sluitstiften weer in de daar
mee corresponderende gaten van de schoot.
De schoot kan dan niet meer heen en weer
schuiven, omdat dit door de gezakte stif
ten wordt belet. En deze stiften kunnen
alleen worden opgelicht door een sleutel,
voorzien van het juiste aantal pennen in
dezelfde combinatie en standen als de
stiften.
Wordt dit principe in moderne uitvoe
ring ook tegenwoordig gebruikt, het merk
waardige is dat men dit systeem overal
ter wereld kan tegenkomen, niet alleen
in het oude Egypte en Assyrië, maar ook
bij de bosnegers in Suriname, op de Faroèr
eilanden, in Marokko, op de Tanibar-ei
landen, ja, zelfs op de koestallen in Lim
burg zijn houten sloten gevonden van dit
principe.
Het moge vreemd schijnen, dat we van
de sleutels op het brandmerken oversprin
gen, maar toch houdt het enig verband
met elkaar.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden
