HET BLAUWE POTLOOD
IS ONBARMHARTIG
Vrolijke werkstukken van
de gebroeders Régolet
Effecten- en
Geldmarkt
Kindercape
Slecht zicht op kapitaal-
en fondsenmarkten
VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1956
7
Honderdveertig meisjes beslissen over
het lot van de bankbiljetten
ONZE TUIN- EN KAMERPLANTEN
De Eremurus of Naald van Cleopatra
Voorzichtig met al
die vitamines
DIT MAKEN WE ZELF
Goed voorbeeld doet...
Spaanse predikant komt
spreken in Nederland
Onderzoek naar radioactieve
straling in Nederland
In Rijswijk wordt een
instituut gebouwd
Wilde staking bij fabriek
in Vaassen
oor
de^V
rouw
BANKPAPIER is een vertrouwd
artikel voor ons en toch kent vrijwel
niemand het. We mogen het dan wel
eens verscheidene malen in onze han
den omdraaien, alvorens het uit te
geven, maar we moeten de eerste
man of vrouw nog tegenkomen, die
tot in de finesses kan vertellen hoe
het er eigenlijk uitziet. Dat kunnen
nagenoeg alleen de honderdveertig
meisjes, door wier vingers dagelijks
duizenden bankbiljetten gaan. Zij
vormen een heel bijzondere afdeling
hij Joh. Enschedé en Zonen Grafische
Inrichting n.v. aan het Klokhuisplein
te Haarlem. Zij sporen iedere afwij
king met feilloze zekerheid op en zul
len zich vermoedelijk wel met geslo
ten ogen een biljet voor de geest kun
nen halen.
DEZER DAGEN hebben we een be--
zoek gebracht aan deze afdeling, waar
de meisjes dit verantwoordelijke en
daarom zo'n voldoening gevende werk
verrichten. „Bellen en wachten, verbo
den toegang" staat er op de deur van
de zaal. Het is duidelijk, dat in een
dergelijk bedrijf voorzorgen dienen te
worden genomen. De in uniform gesto
ken bedrijfspolitie, die men overal te
genkomt en die af en toe een steek
proef neemt, wanneer het personeel
naar huis gaat, is hiervan een logische
consequentie. Iedereen weet dit tevoren
en aanvaardt dit. Van sollicitanten
wordt eerst bij de politie nagegaan of
zij een blanco strafregister hebben
dit gebeurt zelfs ten opzichte van
Vreemd personeel, dat bijvoorbeeld in
het bedrijf reparaties verricht. Iedere
centimeter bankpapier, die onbedrukt
binnenkomt, moet er ook weer uit. Ook
zonder nadere uitleg moet men kunnen
begrijpen, dat dit een ontzaggelijk con
trole-apparaat vereist.
„Beschouw het fouilleren steeds als
een algemene voorzorgsmaatregel, maar
niet tegen u persoonlijk gericht!" staat
in het boekje, dat aan elk nieuw perso
neellid wordt verstrekt. Gezien de zeer
speciale aard van het produkt, dat hier
tot stand komt, zal geen redelijk mens
zich door deze bepaling gepikeerd mo
gen voelen.
Tussen de middag en 's avonds moet
eerst al het aanwezige waardepapier,
zowel de vellen als de losse biljetten,
geteld zijn, eer de meisjes kunnen ver
trekken. Klopt alles en dat is regel
dan zijn ze weer voor een aantal
uren van de verantwoordelijkheid af.
VOORDAT een meisje de eerste stap
pen zet in het controle-apparaat, volgt
zij een cursus in een leslokaal. Zij'wor
den er aan de hand van „dummies" ge
traind in de werkmethode en worden
geschoold in het zien van fouten. Ook
op de afdeling zelf volgt nog een soort
scholing. We hebben even stilgestaan
achter twee hoofden, gebogen over vel
len bankbiljetten. Een meisje, die dit
werk al anderhalf jaar doet, had in
onze ogen een razend tempo: in één be
weging gleden haar ogen over de vel
len bankpapier, waarbij ze hier _n daar
een blauwe kras door een biljet zette.
„Het moet natuurlijk wennen", ver
telde ze. „Vooral de omschakeling is
lastig, als je met biljetten van f 25 bezig
bent geweest en je begint aan die van
f 10. Maar ik haal er nu vijftienhonderd
per dag."
Naast haar zat een beginnelingetje,
die toch al de vijf- a zeshonderd per
dag haalde. Ze zette potloodkruisjes op
de plaats van misdrukken. Later zou
haar werk opnieuw worden gecontro
leerd. „De eerste dagen heb je wel eens
wat hoofdpijn, maar dat raak je gauw
kwijt", zei ze.
„Wat is er nu fout bij de blauwe
kras?", vroegen we de volleerde.
„Het watermerk zit hier te laag en
daar zit een streepje op de plaatdruk
van het haar van Christiaan Huyghens."
„En dat daar?" hielden we aan.
„O, dat is een beetje vuil."
„Dat zie je toch haast niet?"
„Nee, vies is vies", was het ferme
antwoord.
Andere fouten, die de meisjes vinden
en onbarmhartig afkeuren: een stip in
het watermerk, een vouw, te vette of
te schrale druk. De afgekeurde biljetten
worden later van een opdruk „mis
druk" voorzien en met de gave biljetten
medegeleverd.
BANKBILJETTEN worden in ver
schillende fasen gedrukt: eerst de off
set, vervolgens de nummering, daarna
de plaatdruk, onder andere de portret
gravure. Ter vergemakkeling van de
controle worden de vellen vervolgens
gehalveerd. Nadat de meisjes er hun al
ziende ogen over hebben laten gaan,
worden de biljetten gesneden en nog
maals stuksgewijze gecontroleerd. Al
tellende „o, praat u maar rustig te
gen me, ik tel toch goed door", werd
ons gezegd legt men ze om en om in
stapeltjes van twintig, tot de vereiste
stapel bereikt is. Samengebonden door
geplakte strookjes krijgen ze tenslotte
een aantrekkelijke cellophaanverpak-
king, zodat het geheel een wel zeer
kosbaar bonbondoosje lijkt. Voor het
zo ver is, heeft een mechanische teller,
die zich op vernuftige wijze door een
stapel biljetten heen eet, ook nog eens
een telcontröle verricht.
Het is een prettige afdeling, opge
fleurd door bloemen en bosjes hei in de
vensterbanken, 's Morgens, tussen de
middag en in de namiddag is er een
pauze, want de kwaliteit van dit mil-
joenenwerk, dat zeer inspannend is, zou
anders teruglopen. Er heerst een op
gewekte geest en iedereen is trots op
Controle der bankbiljetten
de haar gegeven verantwoordelijkheid.
Het gevolg hiervan is, dat accuraat
wordt gewerkt; vermissingen of fouten
komen bij de tweemaal daags plaats
vindende controletellingen zelden voor
en doorgaans worden ze snel opgelost.
Binnenkort zal een fraaie nieuwe zaal
in gebruik worden genomen: rustig en
aangenaam voor het oog. Er is bij de
inrichting en decoratie vooral rekening
mee gehouden, dat niets het neutrale
daglicht verandert en dat de aandacht
niet wordt afgeleid. Het meubilair is
deels zakelijk van staal, deels van hout,
maar dit schept volstrekt geen geest
dodende sfeer; ook daarvoor is afdoen
de gezorgd. In deze nieuwe omgeving
zullen de meisjes ongetwijfeld met ge
noegen en voldoening deze bijzondere
lapjes bedrukt papier door hun handen
laten gaan.
TINEKE RAAT
Het hemellichaam, dat geacht werd, ons in deze maanden van wat warmte te
voorzien, stond die ochtend plotseling en onverwacht aan de lucht te blinken.
Omdat je met onze moderne zomers, trots de voorspellingen van alle meteorolo
gische instituten, tóch nooit weet wat de volgende dag zal brengen, besloten we
maar er diezelfde morgen op uit te trekken. Waarheen? We herinnerden ons eens
een documentair filmpje te hebben gezien over de geschiedenis van een kerkje, dat
ons als een kleinood van oude Bourgondische beeldhouwkunst gepresenteerd werd.
Een tweehonderd kilometer van Parijs
is een afstand, die in één dag heen en
weer nog wel valt te doen. Tenminste
nu de eerste vakantietrek achter de rug
ligt en de ergste constipaties op de we
gen waren geleden. Een twintig, dertig
kilometer was het nog wat sukkelen,
maar toen lag de brede route nationale
no. 7 die naar het zuiden leidt voor onze
ogen open.
Na de bossen van Fontainebleau sloe
gen we een secondaire weg in. Ik mag u
terloops wel even aanraden, dit voor
beeld op vakantie in Frankrijk zo veel
mogelijk te f volgen. Wat de kwaliteit
betreft, doen dife wegen voor de grote
routes niet onder en het voordeel is, dat
je door de vriendelijkste dorpjes rijdt.
De eerste Bourgondische kastelen met
hun gekleurde en geruite daken worden
in de wijdse parken zichtbaar en dan
staan we voor een richtingbord: Mon-
tréal.
Het is een heel oud plaatsje, dat op
windende tijden moet hebben gekend,
waar kruisvaarders zijn doorgetrokken
en waar zware slagen in de honderd
jarige oorlog werden geleverd. Een zij-
Er is wel eens vraag naar bijzondere
tuinplanten. Men heeft dan vooral over
blijvende gewassen op het oog. De Ere
murus behoort daartoe, de bloemisi
kweekt deze schone bloemen tegen
woordig veel en de bloemenwinkeliet
maakt er prachtige bloemwerken van.
De soms wel èèn meter lange bloem
stengel is geheel overdekt met zacht
gele of witte bloempjes ;ook zacht rose
tinten komen wel voor. Men kan nu
deze planten bestellen. Direct na ont
vangst moet men ze op de voor hen be
stemde plaats poten. De vrij grote wor-
telrosetten doen aan grote spinnekop-
pen denken. Het is nuttig de Eremurus
zo te poten dat de wortels goed vlak in
de grond komen te liggen; ze moeten
dus .netjes uitgespreid worden.
De Eremui-us houdt wel van een voed
zame grond, maar het is verkeerd verse
mest te gebruiken. Onderspitten van
oude mest is aan te bevelen met de be
kende tuin- en gazonkorrelmest. De
Eremurus is niet volkomen winterhard.
Het is nodig de plant tegen het invallen
van de vorst met een weinig turfmolm
af te dekken. Vroeg in het voorjaar zou
men eventueel ook kunnen poten.
G. KROMDIJK
De Naald van Cleopatra
weg kruipt langs lieve kleine huisjes
stijl omhoog. Bovenop die berg staat
het zandkleurige kerkje, het doel van
onze tocht. Een Kapelletje omringd door
oeroude grafstenen, waarop de hage
dissen zich liggen te koesteren in de zon,
zodat je ze bij de broze staart kan vat
ten.
Het interieur van het kerkje valt, zo
als helaas meestal in Frankrijk, eigen
lijk niet zo bijzonder mee. Sedert de
laatste eeuwen hebben zo gelijdelijk al
le generaties er hun eigen opvattingen
van religieuze kunst willen demonstre
ren, waardoor de stijlzuiverheid wel
eens geweld werd aangedaan. Die eer
ste teleurstelling wordt spoedig goed ge
maakt wanneer je de kerkbanken van
de notabelen eenmaal hebt gevonden.
Die zijn namelijk versierd met beeld
houwwerk zesentwintig verschillen
de decoraties van de gebroeders Ré
golet.
„Rigoler" betekent in het Frans grap
jes maken. De beide broers hebben hun
naam met ere gedragen. Het moeten wel
ridders van het goede leven zijn ge
weest. Dat is onmiddellijk te zien aan
hun zelfportret, dat zij bij wijze van
signatuur op een van de banken hebben
aangebracht. Twee vrolijke knapen in
middeleeuwse handwerkerskostuums die
tegenover elkaar aan 'n tafel gezeten, na
gedane dagtaak, ieder een pint bier door
de dorstige kelen spoelen. Maar de bij
belse voorstellingen getuigen van die
zelfde opgewekte levensvisie.
Hun heiligen schijnt niets menselijks
vreemd te zijn. Bij het tafereel van de
zondeval kijkt een oergezonde Eva met
zóveel onschuld op naar een ietwat slu
we en behaarde Adam dat je haar wel
in de gevulde arm zou willen knijpen
om te waarschuwen voor de gevolgen
van zijn verleidingskunst. Iedere plecht
statigheid is deze kerkkunstenaars wel
vreemd geweest. Hun kunst is een feest
van Bourgondische uitgelatenheid.
Wij hadden op onze trip ook de kleine
Milena meegenomen, maar van een
meisje van nauwelijks twee jaar is het
te begrijpen dat ze zich zelfs in een
bedehuis niet nauwkeurig volgens de
richtlijnen van ingetogenheid gedraagt,
die ons volwassenen hier past. Ze hup
pelde vrolijk tussen de banken en toon
de zich opgetogen over al die nounou's
zoals de Franse kinderen hun poppen
noemen.
Bij het altaar maakte de pastoor de
toebereidselen voor de avondmis zonder
zich over het dartele humeur van ons
dochtertje ook maar enigszins ontdaan
te tonen.
De gebroeders Régolet hadden wel
licht geglimlacht in de wetenschap, dat
zij ook een heel klein meisje met hun
taferelen konden vermaken.
Het aantal voedingsmiddelen, waaraan
extra vitamines zijn toegevoegd, is ont
stellend groot. Men zou de indruk kun
nen krijgen, dat geen natuurlijke voe
ding meer mogelijk is zonder deze extra
vitamines. Om dan nog maar te zwijgen
van al de vitaminetabletten, die nodeloos
worden geslikt.
Een natuurlijke voeding zonder toe
voegingen is zeer goed mogelijk en moet
ook worden nagestreefd. Een dergelijke
natuurlijke voeding is goedkoper en even
goed, terwijl het gevaar van teveel vita
mines niet aanwezig is. Want dit gevaar
bestaat, al geldt het niet voor alle vita
mines.
Voor een teveel aan vitamine D echter
moet zeker gewaarschuwd worden. Vita
mine D is een vitamine waarvan voor
zover bekend de volwassene vrijwel
niets nodig heeft, doch dat de opgroei
ende jeugd van baby tot puber in de
wintermaanden extra moet worden ge
geven. In de zomer zorgt de zonne
straling dat in de huid vitamine D wordt
gevormd.
En hoe gemakkelijk kan men zo'n te
veel krijgen. Het aantal voedingsmidde
len waaraan vitamine D wel wordt toe
gevoegd is overstelpend: bepaalde soor
ten margarine, sommige soorten gevita
mineerde melk, kinderbiscuits, choco
ladesmeersels, chocolade, snoepgoed.
Abusievelijk is in de rubriek „Voor de
)rouw„ van verleden week zaterdag
\en verkeerd patroon bij de tekst van
.Een kindercape" afgedrukt. Men treft
thans de correctie hierop aan.
Vandaag slaan we het hoofdstuk
„regenkleding' op en beginnen met een
kindercape. Het is het klassieke model
met armsplitten en een capuchon. Het
beste kan zij uitgevoerd worden van
'3 '/i
Y«UV L 'A\Vl
duffel, voeren is dan niet nodig. Alleen
voor de capuchon is een voering in een
afstekende tint of een mooie ruit 'erg
aardig.
Voor de leeftijd van zeven jaar heb
ben we nodig: 2io cm van 140 cm breed
en 45 cm voering.
Het patroon natekenen, begin met het
patroon van het voorpand 5 cm naar
links te tekenen. Als het patroon klaar
is, slaan we de 5 cm naar achteren en
knippen de hals gelijk met de lijn van
het pand af. Het beleg heeft dan pre
cies de goede vorm.
Als de tekening klaar is leggen we
hem op stof zoals het schetsje aangeeft
en knippen alles met naad uit.
De volgende keer bespreken we het
naaien van dit model.
DE OPPERVLAKKIGE INDRUK, wel
ke de deze week ingediende staatsbegro
ting op de Amsterdamse beurs heeft ge
maakt, kan niet ongunstig worden ge
noemd. De staatsfondsenimarkt heeft zelfs
een fractioneel koersherstel getoond op
grond van de overweging dat uit de be-
scho- 'ingen van de minister van Finan
ciën over de kaspositie van het Rijk niet
het voornemen tot de uitgifte van een
nieuwe staatslening kan worden geconclu
deerd. De minister heeft zich rekenschap
gegeven van de tarr-Mjk krapp.. kapitaal
markt, ook wat de risicomijdende sector
betreft en hij wil haar blijkbaar vooreerst
nog aan de gemeenten overlaten. Intussen
wordt het wel duidelijk dat de thans gel
dende rentevoet van 4% percent voor een
dertigjarige lening k pari geen waarborg
meer biedt voor het welslagen van de ge
meentelijke uitgiften. Ondanks de voor
keur van de Groningse belegger voor de
leningen van eigen stad en provincie, blijkt
het kleine bedrag van f 3 miljoen niet ge
heel te zijn geplaatst, waarop de recente
uitgifte van 4 '/2 percent pandbrieven van
de Friesch-Groningsche Hypotheekbank,
het enfant-cheri van de Groningse beleg
ger, vermoedelijk wel van enige invloed is
geweest. Amsterdam probeert het daar
om ..og maar eens met een 2>/2 percent
premielening, waarbij de hoofdprijs van
een kwart miljd'en de grote attractie vormt.
De kans dat de regering het maximale
rentepercentage van 4M percent zal ver-
hogr-, lijkt ons vooralsnog niet erg waar
schijnlijk. De krappe kapitaalmarkt heeft
verschillende oorzaken, welke in hun om
vang en betekenis niet ten volle zijn na te
gaan. Zo bestaan er wel globale cijfers
over de vermoedelijke investeringen van
het Nederlandse bedrijfsleven, maar hoe
groot de kapitalen zijn, welke zij dit jaar
nodig menen te hebben, is niet bekend.
Het is zeker niet onwaarschijnlijk dat de
investeringsplannen bij de bedrijven wor
den beïnvloed door de onzekere politieke
constellatie in verband met de moeilijkhe
den rond het Suezkanaal en dat zij ten op
zichte van nieuwe kapitaalsuitgaven enige
terughoudendheid aan de dag leggen.
Aan de andere kant zullen ook de be
leggers geneigd zijn hun kruit droog te
houden niet alleen omdat de beurzen thans
uitermate gevoelig blijken te zijn voor de
politieke factoren, maar ook omdat stijgen
de koersen, ook op de geld- en kapitaal
markt, altijd de verwachting scheppen van
een nog verdere stijging. Een zuivere eco
nomische en monetaire ontwikkeling van
de kapitaal- en fondsenmarkten is niet te
verwachten zolang de spanning tussen
Oost en West in de wereld aanhoudt. Te-
minder wijl de toestand zich thans in zo
danige richting ontwikkelt, dat met prijs
stijgingen op de grondstoffen- en goede
renmarkten moet worden gerekend. Sinds
midden augustus is de prijs van tin, rub
ber, lood, zink en tarwe trouwens reeds
gestegen, zowel in verband met de hoge
re vrachtprijzen, welke reeds moeten wor
den betaald, als wegens het streven naar
voorraadvorming.Door de kredietbeperkin
gen van de overheid zijn de voorraden in
verschillende landen niet bijster groot, zo
dat een stagnatie in de aanvoer wel eens
tot onderlinge wedijver voor de beschik
bare handelsgoederen zou kunnen leiden.
De handelaren lopen als gewoonlijk op
een dergelijke verwachting vooruit, vooral
nu een aantal rederijen hun schepen reeds
om de Kaap laten gaan, waardoor de
tijdsduur aanmerkelijk wordt verlengd.
Voor de kapitaalmarkt is ook van beteke
nis dat de vaart om de Kaap de scheep
vaartmaatschappijen zal dwingen tot de
aanbouw van grotere schepen, wat dus
weer met aanzienlijk grotere investeringen
zal gepaard gaan. Er is reeds sprake van
dat de Verenigde Staten, welke in de Suez-
kanaalkwestie een sfinxachtige politiek
voeren, aan de Europese landen een groot
dollark- "iet ter beschikking zullen stel
len om in hun bijzondere kapitaalbehoef
ten te voorzien.
Dit alles verduistert het zicht op de toe
komstige ontwikkeling van de kapitaal
markt en schept ook overigens n sfeer
van onzekerheid, welke aan de beurshan
del niet ten goede komt.
WAT DE AANDELENMARKT betreft,
blijft ook voor Amsterdam de New Yorkse
beurs de toon aangeven, die deze week
ADVERTENTIE
Zeker, haar grootmoeder en ook
haar moeder gebruikten reeds
MAÏZENA DURYEA en zij volg
de dat goede voorbeeld. Vandaar
haar lekkere groenten, smakelijke
soepen en smeuïge sausen. En als
haar vriendinnen vragen hoe het
komt dat zij zo lekker kan koken,
dan zegt zij ,,Goed voorbeeld dóet
goed volgen" en gebruik - zoals
ik - MAÏZENA DURYEA voor
het binden van groenten, soepen
en sausen. Dan zijn mislukkinaen
b$ voorbaat uitgesloten.
Omstreeks 1 november zal ds. M. Cignoni
Penella, predikant te Barcelona enkele
weken in ons land vertoeven. Hoewel van
Italiaanse nationaliteit heeft deze predikant
vrijwel zijn gehele leven in Spanje door
gebracht. oorspronkelijk als evangelist,
daarna als Bijbelcolporteur, waarbij hij
met zijn Bijbelwagen bijna geheel Spanje
heeft doorgetrokken, en na de burgeroorlog
als predikant in Barcelona.
Ds. Cignoni is een van de weinige pre
dikanten in Spanje die de beschikking
heeft over een kerkzaal, waar ook gepreekt
mag worden. Hij zal in diverse plaatsen
in ons land zijn visie op de moeilijke posi
tie der protestanten in Spanje belichten.
Om zijn tournee te organiseren, is een
comité gevormd bestaande uit vooraan
staande personen uit verschillende kerken
en zendingsverenigingen. Het bestaat uit:
prof. dr. G. Ch. Aalders, Heemstede, ds. A.
Bikker, Zwolle, dr. R. H. Borkent, 's-Gra-
venhage, ds. W. Harkema, Den Haag, ds.
J. C. Maris, Bloemendaal, ds. P. J. Mietes,
Amsterdam, ds. S. v. d. Molen, Aalsmeer,
de heer C. Neeser, 's-Gravenhage, dr. L.
Praamsma. Groningen, de heer A. War-
naar jz.. Waddinxveen. de heer G. Zwart
sr., Utrecht.
van. majeur naar mineur is overgeslagen.
Ook hier is het nagenoeg uitsluitend de
onbehagelijke situatie, door Egypte's dic
tator in het leven geroepen, welke tot een
koersdaling op de aandelenmarkt heeft
geleid. Want de berichten uit het Ameri
kaanse bedrijfsleven, tot voor kort nog iet
wat weifelende worden meer en meer po
sitief gunstig. De str-dproduktie, min of
meer maatgevend voor de ontwikkeling
van het Amerikaanse bedrijfslevr- heeft
na de beëindiging van de staking reeds
weer een percentage van 100 van de capa
citeit bereikt en de nieuwe investeringen,
welke dit jaar op S 36 miljard worden ge
raamd, zijnde S 6 miljard meer dan die
van het vorige jaar, doen verwachten dat
de vraag naar 'aal en andere grondstoffen
onverminderd zal aanhouden. Het lopende
jaar zal, zo meent men, recordcijfers doen
zien zowel voor de indu?trr'-> produktie
als voor de kleinhandelsom'etten en daar
men in de '*T-renigde Staten ook over de
iraflatiegevaren blijft spreken,, zou een
nieuwe koersstijging op de New Yorkse
beurs in de lijn der verwachtingen moe
ten liggen, als de internationale politiek
zich in wat rustiger banen kon bewegen.
Het is in dit verband opmerkenswaard
wat een Amerikaans professor :n de eco
nomie onlangs op een confei^.i/tie in Rome
over het gevaar voor verdere inflatie heeft
opgemerkt. Hij net dit gevaar nog niet zo
ernstig in. Hij meent dat de loonsverho
gingen zullen kunnen worden opgevan
gen door een grotere arbeid^roduktiviteit,
hetgeen tot dusver in tal van Amerikaanse
ondernemingen ook inderdaad het geval
is, zoals uit de winsten van het eerste half
jaar wel is gebleken. Het is daarom de
vraag of de stabiliteitspolitiek van vele re
geringen, waardoor ook de investeringen
zullen, moeten worden beperkt, tenslotte
niet eerder een nadeel dan een voordeel
zullen zijn, omdat hierdoor de vergroting
van de arbeidsproduktiviteit zal worden
beperkt.
Hoe dit zij, het is van één kant maar ge
lukkig dat de New Yorkse beurs onder de
huidige omstandigheden niet op de ver
wachting van een nieuwe industriële
boomperiode vooruitloopt maar op zien ko
men blijft spelen.
Op de Amsterdamse aandelenmarkt heeft
de staatsbegroting voor 1957 tot dusver
weinig invloed gehad. Dit is ook wel be
grijpelijk, nu in dit staatsstuk, zoals wij
dinsdagavond reeds schreven, voor het toe
komstig regeringsbeleid geen vaste lijnen
worden getrokken. Op grond van de begro
tingscijfers schijnt vooreerst geen ver
hoging van belasting te moeten worden
verwacht. Weliswaar wordt voor de gehele
dienst een tekort van bijna f 800 miljoen
geraamd, maar dit betreft uitsluitend de
kapitaaldienst, waarvoor naar de klassieke
opvattingen mag worden geleend. De Ge
wone Dienst komt nog met een klein over
schot uit, al kan men in twijfel trekken
dat straks de werkelijkheid daarmee in
overeenstemming zal zijn. Het is niet on
waarschijnlijk dat die werkelijl.he'd veel
slechter zal zijn.
Voor de Nederlandse bedrijven zou het
een grote geruststelling zijn als vooreerst
een belastingverhoging kon uitblijven. Het
blijft echter de vraag of we er zonder be
lastingverhoging zullen komen. De kans is
groot dat voor onderwijs, loon- en salaris
verhogingen meer nodig zal zijn dan in
de begroting is aangenomen en de minister
geeft nu wel als zijn mening te kennen
dat de huidige hoogconjunctuur de meest
geschikte tijd is om de subsidies op enkele
consumptieartikelen af te schaffen, waar
door de schatkist dus wat speling zou krij
gen, maar hij komt met deze suggestie
feitelijk te laat nu de hoogconjunctuur in
de industrie vooreerst haar hoogtepunt
schijnt te hebben bereikt en de landbouw
in verband met de slechte zomer het zon
der nieuwe regeringssteun vermoedelijk
niet zal kunnen bolwerken.
Wil de regering een tekort op de reke
ning van 1957, verhoging van belasting of
inflatie voorkomen, dan zullen de staats
uitgaven over de gehele linie omlaag
moeten.
Waar is de minister van Financiën die
dit aandurft?
Voor het verrichten van onderzoekingen
met het doel de eventueel nadelige ge
volgen van radio-actieve straling tegen te
gaan heeft de regering onlangs een aan
vullend subsidie van f 300.000,— verstrekt
aan de Gezondheidsorganisatie TNO. Deze
organisatie heeft reeds enige jaren geleden
een speciale werkgroep opgericht, die bin
nenkort onder de naam Instituut voor
Radiobiologie te Rijswijk zal worden ge
vestigd. In deze gemeente is ook het me-
disch-biologisch laboratorium van de
Rijksverdedigingsorganisatie TNO, dat een
werkgroep heeft die zich op verwant ter
rein beweegt. De bestaande wetenschappe
lijke staf zal worden uitgebreid met een
Nederlandse deskundige op dit gebied, die
enige jaren in de Verenigde Staten heeft
gewerkt. Nog dit jaar wordt begonnen
met een gebouw voor het nieuwe instituut.
Bij de onderzoekingen zal ook het gene
tische aspect worden betrokken, omdat er
naar wordt gestreefd ook toekomstige ge
slachten zoveel mogelijk tegen de nadelige
werking van radio-actieve straling te be
schermen.
De plannen voor het op te richten in
stituut zijn niet ingegeven door een angst
stemming. Men dient in Nederland echter
te weten of water, lucht of bodem op een
gegeven ogenblik radio-actief besmet zijn.
Bij de n.v. Vulcanus te Vaassen is een
wilde staking uitgebroken onder een groep
van ongeveer vijftig vormers, die ontevre
den zijn over de tariefovereenkomst, welke
enige tijd geleden werd gesloten tussen de
directie en de drie vakorganisaties. De drie
vakorganisaties staan niet achter de wen
sen van de stakers.
