BOLS
Regering overweegt verhoging
van de luisterbijdrage
AFSTAND
N.Z.H.-conducteurs behoeven niet
meer te scheuren en te knippen
Winterdienst N.Z.H.
Over een half jaar is lijn door
Waterland legende geworden
Al 34 jaar op ieders lip!
Honoris causa
NAAIMACHINES
Vertrek goudtoren blijft
onzeker
Becksonapparaat bespaart tijd en geld
voor drukkosten en administratie
Personeel geestdriftig
Kapitein gedood door te
vroeg ontploffende mijn
Critiek in Duitsland op
Nederlandse tulpeninvoer
Examens
Geraert ter Borchprijs
1956 voor beeldhouwer
Bescheiden begin
Uitbreiding busdiensten in Velsen
Souvenirjacht
Ver and er ingen
Nog steeds moeilijkheden
over Produktsehap Zuivel
Sectie toneel van G.R.N.
heden geïnstalleerd
Deur op een kier voor commerciële TV
Derde programma steekt
draak met zichzelf
U.S.O. op tournee door
Zwitserland
„Qostkerk" om de Kaap
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1956
Afstandnemen is vaak een probaat mid
del om de betrekkelijkheid te zien van
dingen, waartegen men hoog opziet omdat
men er zo dicht bij staat. Door afstand ne
men zijn we in staat een vriendelijk oude
man netjesgezicht te ontwaren in het bolle
maanliehaam, waarvan de trekken worden
gevormd door gebergten en kraters van
duizenden kilometers breedte. Zo moet men
wel een gans ander beeld krijgen van de
Nederlandse kabinetstragedie, wanneer men
als „gepolste betrokkene" voortdurend bij
de diverse informateurs in- en uitloopt,
dan wanneer men ergens in Honduras soja
bonen teelt.
Er lopen heel wat mensen door de Haag
se politieke catacomben met het stellige
idee, dat de wereld op zijn grondvesten
wankelt zolang er geen nieuwe regerings
ploeg is samengesteld. Er zijn zelfs mensen
in Den Haag, die menen dat de wereld zal
blijven wankelen zolang zij zelf geen deel
van die regeringsploeg uitmaken. Doch
onmiddellijk bulten het Binnenhof met zijn
beroemde Torenkamertje verzwakt dit alles
bij velen tot een matige, flauwe of geheel
afwezige belangstelling. En de man in Hon
duras weet niet eens, dat Nederland door
een ploeg van om en nabij de veertien ge
leerde mannen wordt geregeerd. Hij weet
wellicht zelfs niet, dat Nederland een zelf
standige natie is. Wanneer men hem zou
vertellen dat dat toch wel degelijk het ge
val is en dat men op dat kleine stukje
Europese kust al bijna vier maanden bezig
is om een compromis tussen politieke par
tijen te vinden, zal hij wellicht verzuchten:
„politieke partijen ook al? Toemaar. Bijna
vier maanden? Lieve hemel." En hij zal
zich hoofdschuddend tot zijn sojabonen
wenden, zich afvragend hoeveel merkwaar
dige dingen er wel op deze dwaze wereld
zijn waar hij nog nooit van heeft gehoord.
Afstandnemen is ook, wat vele oprechte
Nederlandse burgers op het ogenblik ten
aanzien van de onontwarbare politieke ver
wikkelingen op het Binnenhof doen. Zij
vermogen geen vurige belangstelling meer
op te brengen voor wat zij langzamerhand
„dat gedoe" zijn gaan noemen, en ofschoon
dat bevorderlijk voor hun gemoedsrust is,
moet het als een verontrustend teken voor
het grote goed onzer democratische opvat
tingen worden beschouwd. Wanneer men
als lidmaat van een democratisch en con
stitutioneel geregeerde samenleving zijn
belangstelling verliest in de praktijk dezer
constitutionele democratie, ofschoon men
zelf bereidwillig en conscentieus zijn stem
heeft gegeven toen die in het belang van
dat geliefde systeem werd opgevraagd, dan
betekent dat een uitholling van het enthou
siasme, waarmee het systeem en elk
systeem in leven dient te worden gehou
den. De teleurstelling, die den volke wordt
bereid door de praktijk van datgene, wat
den volke lief is, zet zich vast. Zij zet zich
onherroepelijk vast in die geheimzinnige
diepten van de volksintuïtie, waar rege
ringssystemen hun oorsprong vinden en de
ontwikkeling van samenlevingen wordt
voorbereid. De democratie heeft door de
gang van zaken in Den Haag een gevoelige
klap gekregen. Het was niet de eerste, doch
het is er een die hevig aankomt omd'at hij
van binnenuit is toegebracht. Langzamer
hand; wordt op deze wijze de mening ver
sterkt, dat de goede gang van zaken in een
samenleving niet onverbrekelijk vastzit aan
een zuivere werkingscadans der democrati
sche bestuurslichamen, doch aan de onver
stoorbare werklust van de particulier, of
hij nu als machinist op een kolentreintje
zit, dan wel als bedrijfsleider een groot
concern aanvoert. Onverstoorbare werklust
en trouw aan eigen opvattingen, zoveel
mogelijk^ toegepast in een maatschappij die
van hogerhand nu en dan van voetangels
en klemmen wordt voorzien, doch waarin
men nog de wegen kan vinden om eigen
initiatief te ontplooien en tot resultaten te
brengen.
Leidinggevend en inspirerend moet een
beleid zijn, wil het vat krijgen en houden
op de goede krachten die een samenleving
opbrengt. Politieke partijen, die zich ver
liezen in zulk een irriterend gekibbel als
dat'van deze nog durende kabinetscrisis,
hebben hun leidinggevend en inspirerend
beginsel een viertal maanden op stal gezet
om hun stokpaarden in de baan te brengen.
Zij strijden om ministersposten, aanzien en
prestige, in de trant van de persoonlijk
heden die op de top der fracties zitten. Doch
wat de man in de straat waarneemt en
het is door zijn eenvoudige constatering
beschamend van duidelijkheid is dit:
een ernstige crisis in de opvattingen van
leiderschap en inspiratie, waardoor een
onmacht tot leiden en inspireren tot in het
belachelijke toe aan de dag treedt.
Intussen echter werken de bekwame
mensen in handel, industrie en wetenschap
onverpoosd door en het proces van pro-
duktie en vooruitgang stopt geen ogenblik.
Het wordt een kwestie van grote twijfel
en gebrek aan vertrouwen, wanneer deze
duidelijke tegenstelling tussen ogenschijn
lijke en waarlijke belangrijkheid in func
tionele werkzaamheid zich nog verder toe
spitst.
J. L.
Evenals vorig jaar is het nu ook weer
een spel van wel en niet uitvaren rond de
bergingstoren van de bergingsvereniging
„Renate Leonhardt", die bij de Noorder-
sluis te IJmuiden ligt. Wanneer het weer
goed blijft zou de heer P. Visser de toren
naar de Haaksgronden laten slepen, maar
de weerberichten kondigen al aan, dat de
nazomer ten einde is en bovendien ont
breekt de vereniging nog een certificaat
voor gesleept vervoer.
Wij hebben de heer P. Visser gisteren
naar zijn plannen gevraagd: „Gaat u dit
jaar nog weg met de toren?" De heer Vis
ser antwoordde: „Ja, als het goed weer
blijft, gaan we deze week. We hebben de
heie zomer niets kunnen doen. Ik had er
nu eigenlijk al moeten zijn, maar maandag
is de boei pas gelegd en nu zijn er nog vele
besprekingen nodig".
„Heeft u nog toestemming nodig om uit
te varen?" „Die toestemming heb ik altijd
gehad. Ik mag zo uitvaren en daarom ga
ik nu naar Wijsmuller".
Bureau Wijsmuller N.V. in IJmuiden
deelde ons vanmorgen mee, dat de heer P.
Visser eerst een certificaat voor gesleept
vervoer van de Scheepvaartinspectie zal
moeten tonen, wil men overgaan tot sle
pen. Voorts zal er voldoende geld op de
bank behoren te staan. Het certificaat van
de Scheepvaartinspectie werd vorig jaar
voor beperkte tijdsduur verstrekt, zodat de
bergingsvereniging een nieuw exemplaar
dient aan te vragen. De heer Visser heeft
Bureau Wijsmuller toegezegd dit te ver
zorgen; hij was dan voornemens donderdag
bij gunstige weersomstandigheden uit te
varen.
De havenmeester, de heer G. Man te
IJmuiden waarmee de heer Visser gister
middag een lang onderhoud heeft gehad,
zei ons vanmorgen: „Ik kan u geen inlich
tingen verstrekken. Ik weet niets".
ACHT N.Z.H.-CONDUCTEURS, vier uit de groep Leiden en vier uit de groep Haar
lem, zullen in oktober de trotse dragers zijn van het Becksonapparaat, de ingenieuze
druk- en rekenmachine welke na een welhaast vierjarige periode van voorbereiding
een graad van technische perfectie heeft bereikt die in de wereld zijn weerga niet
vindt. In de toekomst zullen de N.Z.H.-conducteurs op de lange interlokale lijnen
geen assortiment van zestig, zeventig scheurkaartjes meer bij zich behoeven te hebben
of ingewikkelde paramountbiljetten behoeven te knippen en vooral: zij zullen zich
na hun dienst niet meer een uur lang het hoofd behoeven te breken over de invulling
van hun dagrapport, want de teller van het Becksonapparaat zal hun in een oogopslag
het totaalbedrag van de omzet aan reizigers-kilometers duidelijk kunnen maken.
Men heeft in het personenvervoer al heel
wat systemen geprobeerd en uitgedokterd
om tot een vereenvoudiging van de ver-
voerbiljettenadministratie te geraken. Het
ziet er naar uit, dat de vinding van de di
recteur van de Westlandse Stoomtramweg
maatschappij, de heer J. H. Bienemann,
een definitieve bekroning op die pogingen
zal vormen. Dat is dan natuurlijk mede te
danken aan Becker's Sons, een in Brum-
men gevestigde Nederlandse industrie voor
precisie-instrumenten, die de vinding van
de heer Bienemann industrieel heeft ver
wezenlijkt. Sinds drie jaar geleden een
eerste proefexemplaar gereed kwam is
vooral grote vooruitgang gemaakt met de
beperking van het gewicht van het appa
raat. Toen woog het bijna vier kilo, nu,
na toepassing van bakeliet en nylon, maar
1,7 kilo.
We hebben al eens eerder gemeld, dat
het met behulp van het Becksonapparaat
mogelijk is het afgelegde traject in cijfer
code, de prijs (tot een bedrag van f 99,99),
de tariefsoort (enkele reis, retour, volwas
sene, kind of militair, dag-, week- of
maandkaart) alsmede datum en tijdstip
van afgifte van het biljet te registreren.
De doorlopende telling van de ontvangsten
gaat tot f 9.999.999,99 toe. Elke reiziger
krijgt dan een voor hem speciaal vervaar
digd plaatsbewijs!
Het apparaat is ter dege bekeken op de
eventuele fraudekansen: er zijn immers al
tijd zwakke broeders. Maar ook die zijn tot
een minimum gereduceerd, waartoe de be
paling bijdraagt dat elke conducteur zijn
eigen apparaat krijgt en behoudt en de
nulstand pas mag inschakelen wanneer de
teller het genoemde maximum heeft be
reikt. De afrekenadministratie krijgt de
beschikking over een controlerol, welke
tegelijk met het voor de reiziger bestemde
plaatsbewijs wordt bedrukt.
Fouten en haperingen in de werking zijn
bijna uitgesloten, in elk geval krijgen de
conducteurs een handleiding hoe in derge
lijke omstandigheden te handelen in de
meeste gevallen kan men zelf het toestel
corrigeren en mocht er werkelijk niets
meer aan te doen zijn, dan heeft de con
ducteur altijd een reserveblok met para
mountbiljetten bij zich.
De heer Scharroo, die belast is met de
personeelsopleiding bij de N.Z.H., vertelde
ons, dat inzonderheid de jongeren geest
driftig zijn voor het Becksonapparaat. De
voordelen ervan zijn ook bijzonder groot
voor de conducteurs die plotseling moeten
inspringen op extra bussen en daarbij vaak
van lijn verwisselen, hetgeen thans een
hele administratieve rompslomp met zich
brengt.
Het Becksonapparaat is onmiddellijk
voor elke lijn bruikbaar. Ook de bedrijfs
leiding er er content mee omdat het de
By proefnemingen met mortiermijnen
op het circuit van de schietbaan Witten
bij Assen is dinsdag omstreeks één uur
een mjjn voortijdig ontploft. Tengevolge
daarvan kwam kapitein W. J. Th. Vleg-
hert uit Wezep om het leven.
Kapitein Vleghert was commandant van
de B-compagnie van het 101ste Legercorps
Geniebataljon te Wezep. Hij was 36 jaar
oud en gehuwd. De 21-jarige ongehuwde
korporaal G. L. Gijsbertsen uit Ede kreeg
een zware vleeswond aan een schouder.
De mortiermijnen zijn een maand ge
leden door de genie gelegd. Zij moesten
op waterdichtheid beproefd worden.
De groep bloembollen- en knollenkwe-
kers van 't Centrale Verbond van de Duitse
Tuinbouwers heeft zich tijdens haar te
Wesselburen gehouden jaarvergadering
uitgesproken tegen de invoer van Neder
landse tulpen in West-Duitsland.
In een telegram aan het Centrale Ver
bond verklaarde de groep er bezwaar tegen
te hebben, dat naast de invoer van Neder
landse bloembollen Nederlandse expor
teurs ook nog tulpen jp de Duitse markt
brengen. Van de Duitse bloemenkwekers,
die Nederlandse tulpenbollen gebruiken,
kan niet verwacht worden, dat zij op de
Duitse markt de concurrentiestrijd zullen
aanbinden met de Nederlandse tulpen
kwekers. De Nederlanders hebben, zo heet
het verder in het telegram, een aanzien
lijk voordeel, doordat zij bloembollen van
de tweede kwaliteit gebruiken. De Duitse
bloemenkwekers moeten daarentegen de
aanzienlijk duurdere eerste kwaliteit ge
bruiken, daar alleen deze mag worden
ingevoerd.
UTRECHT: Geslaagd voor het arts-exa
men: J. C. Chr. Dell, Utrecht; M. J. van
Ditmars, Oosterbeek; J. A. M. Mullink,
Oudewater; M. G. Vermooten, Utrecht en
H. Zaadnoordijk, Gorinchem; voor het
kerkelijk examen: J. Kooien, Delft; H. J.
Bodisco Massink, Utrecht; H. A. van Bem-
mel, Slikkerveer; H. D. Koudstraal, Rotter
dam.
mogelijkheid opent tot het opbouwen van
een degelijke vervoersstatistiek, om de ver
snelling in de afreken-administratie en om
de besparing op de drukkosten, welke er
mee wordt verkregen. „Zelfs al zou het
apparaat ons op twaalfhonderd gulden ko
men, dan nog betekent het een aanzienlijke
besparing", zo luidde het commentaar. In
tussen is dit bedrag nog volkomen fictief,
want de omvangrijke bedragen welke in
de loop der jaren in het onderzoek zijn
gestoken moeten nog berekend worden.
Maar Becker's Sons is in elk geval van
voldoende afzet verzekerd, want de veer
tien dochters van de spoorwegen zullen
dit model alle aanschaffen en daarna is
de fabriek vrij om het apparaat ook buiten
het N.S.-concern te verkopen.
De jaarlijkse prijs van duizend gulden,
die de staten der provincie Overijsel onder
de naam Geraert ter Borchprijs hebben
ingesteld, zal in 1956 worden toegekend
aan de beeldhouwer die, geboren of werk
zaam in deze provincie, of in het bijzon
der een bijdrage leverend tot het culturele
leven in Overijsel gedurende de laatste zes
jaren het beste kunstwerk heeft vervaar
digd.
xcocccocccocccccootxx
X
a
'j De eerste stadsdienst in de gemeente b
y Velsen begint heel bescheiden. Het r
3 gaat om het vervoer van bezoekers aan ;-j
3 het raadhuis en daar de gemeentedien- y
y sten aan het publiek alleen in de mor- 8
8 genuren gehoor verlenen zal ook de X
8 busdienst tussen het station te IJmui- y
y den en het raadhuis alleen 's morgens 8
y rijden. De route is als volgt: Station, 8
8 Lange Nieuwstraat, De Noostraat en y
Stationsweg. Het eindpunt komt bij het 8
stukje Stationsweg dat doodloopt op '6
8 het Noordzeekanaal. De eerste dienst 8
8 vertrekt om kwart over negen uit g
X IJmuiden, de laatste om kwart voor i
y één. Tussen die twee tijdstippen wordt 8
half-uurdienst onderhouden. De y
8 een
8 bussen vertrekken een kwartier later
iy weer van het raadhuis, dus tussen half 6
tien en één uur. Aan de Velsenaren de 8
8 gelegenheid om te tonen of dit expe-
riment van de N.Z.H. enige zin heeft. 8
>=<x>=OODD5:coöcococcax<x;coccco:occcoiocco^ïoococ>DDDDCO
De belangrijkste verandering in de NZH-
winterdienst wordt wel gevormd door de
afwezigheid, na bijna 25 jaar, van de Wa-
terlandse tabellen in de reisgids. Dat wil
niet alleen zeggen groene Naco-bussen in
de plaats van blauwe NZH-trams tussen
Volendam en Amsterdam (de Naco heeft
de dienst gesplitst in een lijn Amsterdam
Volendam en een lijn AmsterdamEdam
Hoorn), maar ook andere exploitanten voor
de bootdiensten tussen Marken en het vaste
land (Koppe) en van het Centraal Station
in Amsterdam naar de noordelijke IJ-oever
(Bergman), terwijl de Naco tenslotte ook
de NZH vervangt in de Marken-express.
Alleen het befaamde Noordhollandse kof
fiehuis blijft NZH-affaire.
Zoals men weet is de vervanging van de
elektrische tractie in Waterland vervroegd
door de bouw van de IJ-tunnel. Het em
placement aan de overzijde van het IJ moet
met spoed verdwijnen en vandaar, dat er
grote haast is gemaakt met de aanbeste
dingen van de afbraak. Juist gisteren is al
het rollend materieel vijftien motor- en
zestien volgrijtuigen voor 45.000 gulden
aan de firma Van Baarsen verkocht. De
volgwagens worden nog voor de sloop ver-
voei'd, maar de motorwagens worden in
Waterland zelf gedemonteerd. Intussen zal
een tramstel een „Métallurgique" uit
1904 en een volgwagen met postafdeling
uit 1888 aan het Spoorwegmuseum wor
den geschonken. De firma Van Baarsen
had al eerder de stationsgebouwen en lood
sen aan de Adelaarsweg voor de sloop ver
kocht. De aanbestedingen van het slopen
van de baan en van de bovenleiding volgen
binnenkort en over zes maanden moet alles
verdwenen zijn.
Intussen is het reizend publiek al dras
tisch op de souvenirjacht en in tal van
huizen kan men nu de bordjes „Verboden
te spuwen", „Niet uit het raam leunen", of
„Gedurende de rit niet spreken met de be
stuurder" aantreffen. Gezien de talrijke
toeristen welke met de Waterlander wor
den vervoerd, behoeft men"zich er trouwens
niet over te verwonderen, dat juist op deze
lijn nogal wat bedrukt émaille werd ver
mist.
Voor de laatste rit op aanstaande zater
dagavond zijn reeds uitgebreide voorzorgs
maatregelen getroffen. Niet alleen door het
comité van die naam, dat in Monnikendam
de tram zal uitluiden, maar ook door de
directie van de NZH, die nogal wat uitbun
digheid voorziet, uitbundigheid, welke als
zij buiten de perken treedt, gemakkelijk tot
onaangenaamheden kunnen leiden. Van
daar dat de politie gevraagd is een oogje in
het zeil te houden en dat er een paar mon
teurs beschikbaar zijn om storingen aan de
bovenleiding of in schakelkasten op te hef
fen.
Over de verdere wijzigingen in de dienst
regeling is men deze keer gauw uitgepraat,
vooral omdat wij reeds uitvoerig melding
hebben gemaakt van de voorgenomen door
trekking van lijn 3 naar het Valkenburger-
De drie centrale landbouworganisaties
(K.N.L.C., C.B.T.B. en K.N.B.T.B.), die ge
zamenlijk drie leden kunnen aanwijzen in
het bestuur van het Produktsehap Zuivel,
hebben de moeilijkheden besproken die
rond dit produktsehap zijn gerezen. Zij zijn
daarbij tot de conclusie gekomen, dat zij
niet tot aanwijzing van bestuursleden moe
ten overgaan.
Het ligt naar hun ipening op de weg
van de overheid, met name ten aanzien
van de kwaliteitscontrole op de melk,
stappen te ondernemen, die de mogelijk
heid openen tot het doorbreken van de
huidige impasse. Zij nemen evenals de
andere organisaties het standpunt in, dat
deze kwaliteitscontrole op privaatrechte
lijke basis moet worden geregeld.
ADVERTENTIE
plein in Heemstede en de verlening van
lijn 6 van het Haarlemse stadsnet naar de
Spaarnhovenstraat. Wij vestigen er nog de
aandacht op, dat tussen Zandvoortselaan
en Valkenburgerplein zowel heen als terug
de route Lanckhorstlaan-Bronsteeweg-Bin-
nenweg-Raadhuisstr.-Valkenburgerl. wordt
gereden, hetgeen met zich brengt, dat de
stopplaatsen op de Adriaan Pauwlaan en
de Laan van Rozenburg vervallen.
Voor LTmuitlen is van belang, dat door de
toeneming van het aantal industriële be
drijven tusen het station en het strand in
de ochtend- en de avonduren enkele diens
ten Aran de lijn Haarlem-IJmuiden zullen
doorrijden naar het strand. En dan komt er
het begin van een stadsdienst in de vorm
van een verbinding tussen IJmuiden-station
en het raadhuis in Velsen ten dienste van
degenen die op het raadhuis wat te ver
hapstukken hebben.
Verdere veranderingen hebben betrek
king op het busnet in en om Leiden. De
dienst Sassenheim-noord-Oegstgeest-Leiden
wordt nu gekoppeld aan de lijn Leiden-
Valkenburg-Katwijk, een kwestie van rij
tijd. Het lijntje Leiderdorp-Leiden wordt
nu gecombineerd met de dienst Leiden-
Noorwijkerhout, hetgeen de Leiderdorpe
naren op slag van een uurdienst naar een
halfuurdienst promoveert.
ADVERTENTIE
CHIEF WHIP
Dezer dagen is de sectie toneel der Culturele
Raad Noordholland geïnstalleerd door de
voorzitter van de raad, mr. A. F. Kamp. Tot
vooratter van de sectie is benoemd de heer
W. Bakker, gedelegeerde in het hoofdbestuur
van de Natu. Leden zijn mevrouw H. W.
BoersmaSmit, mejuffrouw A. Sweers, dr.
P. H. Schroder, mr. H. M. Planten, mr. J.
Roelse, mr. H. J. M. Tonino; burgemeester
van Enkhuizen, de heer A. Admiraal, G. W.
F. de Man, J. Schekkerman, J. A. de Wit,
A. van den Houten, D. P. van Wigcheren,
Th. van der Meer, C. A. Tros, J. G. Bisen-
berger, mevrouw T. Hauer, H. Tiemeyer,
Frans 't Hoen, J. van Keulen en mr. H. van
Ree.
Een van de eerste onderwerpen die de sec
tie zal behandelen betreft het aanleggen van
een documentatie op het gebied van het be
roeps- en amateurtoneel in Noordholland.
ADVERTENTIE
onderhoudsprodukten
geven DIEPGLANS aan uw
auto, motor, scooter of fiets
Uit de Memorie van toelichting op de be
groting van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen blijkt niet alleen, dat de regering
een verhoging van de luisterbijdrage over
weegt, maar ook dat op het punt van de
financiering van de Wereldomroep de ver
schillen van inzicht tussen regering en be
sturen van omroepverenigingen zijn toege
spitst.
Verder laat de minister zich verre van
afwijzend uit over de mogelijkheid van
commerciële televisie, integendeel hij wijst
nogal nadrukkelijk op de kostenbesparende
werking daarvan voor de rijksmiddelen.
Verhoging van de luisterbijdrage, aldus
minister Cals, verdient vooralsnog de voor
keur boven het doorbreken van een sy
steem, dat alle uitgaven van de omroep uit
de daartoe bestemde heffing worden be
taald. Het is volgens hem minder juist om
nog gedurende het huidige overgangsbe-
stel en vooruitlopende op de behandeling
van de aanhangige omroepwet een princi
piële wijziging te brengen in de financie
ring van de radio-omroep, die ongetwijfeld
zou prejudiceren op het definitieve radio-
bestel. De minister herinnert er aan, dat
het tarief van de luisterbijdrage sinds 1941
ongewijzigd is gebleven. Dit kon tot nu toe
op hetzelfde bedrag worden gehandhaafd
omdat de toeneming van het aantal luiste
raars tot dusverre de verwachting heeft
overtroffen. Nu het peil der uitgaven dit
nodig maakt lijkt het niet onredelijk, aldus
de minister, deze bijdrage op te trekken tot
een bedrag dat het mogelijk maakt het ra-
diobedrijf ook in de toekomst op verant
woorde wijze te voeren. Over het bedrag
van de verhoging is nog overleg gaande.
Bovendien is er een wettelijke voorziening
voor nodig.
De financiële behoeften van de televisie
vertonen eveneens een belangrijke stijging,
die hoofdzakelijk wordt veroorzaakt door
de uitbreiding van het zendernet en het
tot stand komen van de straalzenderverbin
dingen. Daartegenover kan gerekend wor
den op een toenemende opbrengst van het
kijikgeld. De zendtijd van de N.T.S. zal
evenwel in 1957 niet boven twaalf uren
per week kunnen worden uitgebreid.
„Zonder op een beslissing omtrent de
toelating van reclame in de televisie-uit
zendingen vooruit te lopen moge de minis
ter er in dit verband op wijzen", aldus de
memorie, „dat de invoering van de com
merciële televisie wel een belangrijke ver
ruiming van de zendtijd zal kunnen bren
gen, waaraan voor het rijk geen kosten ver
bonden zouden zijn. De toelating van de
commerciële televisie zou derhalve kunnen
leiden tot een belangrijke beperking van
het in de komende jaren te verwachten
accres der rijksbijdrage aan de televisie.
Intussen is deze materie nog in behan
deling bij de Radioraad, die haar diverse
aspecten bestudeert. Bijzondere aandacht
heeft ook het internationale aspect van
deze kwestie, omdat een beslissing op dit
gebied in het ene land de situatie in de
andere landen zal beïnvloeden".
Ter gelegenheid van 10-jarig bestaan
Zoals wij in onze rubriek „Voor de mi
crofoon" hebben vermeld zal op zaterdag
29 september het derde programma van
de BBC tien jaar oud zijn. Het bereiken
van het eerste kruisje zal worden gevierd
met een reeks speciale uitzendingen op de
464 en 194 meter, die zich over de hele
week van 29 september tot 6 oktober uit
strekt.
Op de ver jaarsavond zal een uitvoering
te horen zijn uit de Royal Festival Hall
van Beethoven's „Missa Solemnis". De
lichtere noot wordt die avond evenwel niet
over het hoofd gezien: Peter Ustinov en
Peter Jones zullen die avond ook te horen
zijn in een satire op het derde programma.
Op zondag 30 september zal overigens de
bejaarde Home Service (330 en 276 meter)
ook hulde brengen aan de tienjarige bij
monde van een aantal bekende persoon
lijkheden, die ieder op hun gebied bijzon
dere ervaringen hebben opgedaan in het
derde programma.
In de Nederlandse uitzending van de
BBC (224 en 40,96 meter) zal op zaterdag
29 september ook speciale aandacht aan
dit jubileum geschonken worden. Het is
een gelukwens aan een jongere dienst van
de BBC, want deze verzorgt nu al Neder
landse uitzendingen sedert april 1940, en
die programma's zijn nog steeds dagelijks
te beluisteren van kwart voor tot kwart
over zes. Deze programma's bevatten be
halve nieuws, perscommentaar en Engelse
taallessen, onderwerpen op het gebied van
kunst en toneel, litteratuur en sport, even
als de kleine dagelijkse wederwaardighe
den in het Engelse leven.
Ieder staatshoofd dat ieder ander staats
hoofd bezoekt, wordt zonder mankeren
ere-doctor. Ik heb daar geen bezwaar te
gen. In de eerste plaats niet omdat, als ik
er wel bezwaar tegen had, er toch niets
zou veranderen en in de tweede plaats
niet, omdat er niet het geringste onheil
door geschiedt.
Ik vind het alleen een beetje raar omdat
de doctorshoed niet per se op een staats-
doch uitsluitend op een hoog-wetenschap-
pelijk hoofd past en ook nog omdat ik niet
goed begrijp wat het hoofd in kwestie er
om geeft. Ik zou wel willen weten wat er
in de hoofden die erbij betrokken zijn om
gaat wanneer de plechtigheid geschiedt.
Wat denkt zo'n hooggeleerd promotor
eigenlijk wanneer hij zich zelf hoort spre
ken? Men verwacht toch van hem dat hij
ergens verband tracht te leggen tussen de
verlening van het eerbewijs en de hoge
wetenschap. Dit moet soms wel moeilijk
zijn en professor moet zich dan wel voelen
als een klerk die de opdracht van zijn baas
bereidwillig doch zonder zin vervult. Wie
ook met de eer gaat strijken, de hoogge
leerde promotor zeker niet.
In Amerika smijten ze als 't ware met
de hoedjes in 't rond. Daar geldt het dan
geen staatshoofden in hoofdzaak, doch he
ren die op allerlei gebied behoudens dat
der wetenschap onmiskenbare verdien
sten hebben. Hoe onbeduidender daar de
universiteit, hoe ongemotiveerder dit eer
bewijs. Er is in die honderden en honder
den gevallen geen mens die de zaak ernstig
neemt en geen jonge doctor honoris causa
die zich met de wetenschappelijke titel
durft te tooien.
Bij ons is men er gelukkig nogal zuinig
mee. Wij zijn dat met alles. In dit geval
is dat niet gek al kennen wij wel gevallen
zonder dat daar een spoor van weten
schappelijke rechtvaardigheid aan te be
kennen valt. Dat zijn mannen die alle eer
bewijs volkomen verdienen behalve nu
juist dit éne.
Deze dingen zijn alleen maar onbegrijpe
lijk kinderachtig. Zij tonen aan dat de
geestelijke volwassenheid een zeer zeld
zaam goed is en dat de meesten van ons
sedert hun tiende jaar ondanks een gre
tig gebruik van margarine niet zichtbaar
zijn gegroeid.
Iedereen doet aan dit spelletje mee.
Er is vrijwel nooit iemand geweest die
gezegd heeft „ik verdien het niet" en nie
mand die midden in de plechtigheid in
lachen is uitgebarsten.
We trekken er allemaal onze strakste
smoeltjes bij en doen alsof wij erin ge
loven.
Zoals in zoveel.
Het is niet erg.
Het is alleen maar onbegrijpelijk dat wij
er, tegen ieders beter weten in, mee voort
gaan.
ELIAS
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Het Utrechts Stedelijk Orkest is voor een
toernee door Zwitserland op uitnodiging
van de Zwitserse stichting jeugd en mu
ziek (Jeunesses musicales) naar Basel ver
trokken. De concerten in Basel en Lau
sanne zullen per radio worden uitgezonden.
Werken van Badings en Hendrik Andries-
sen zijn in het programma opgenomen. Het
orkest staat onder leiding van zijn vaste
dirigent Paul Hupperts.
In verband met de Suezkanaalkwestie
heeft de Holland-Australië-lijn besloten
het m.s. „Oostkerk" via Kaap de Goede
Hoop naar Australië te doen varen. De ha
vens Genua en Marseille zullen ditmaal
niet worden aangelopen. De reisduur van
het schip zal nu met vijf dagen worden
verlengd.
