Nederlandse nota aan de U.N.O. over de schuldenkwestie Als mr. Burger niet zou slagen ontstaat een politiek vacuum OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER: Enkele buien Verdragsverplichting genegeerd Adenauer wenst herziening van verdrag Westeuropese Unie „Kwade trouw bij Djakarta Het woord is aan Bijna vergeten E.V.G. wordt weer bekeken Frans-Duits akkoord Onjuiste cijfers Nog 650 miljoen schuld In 3 uur van Londens centrum naar Rotterdams stadhuis Kan de KVP de eisen van de AR-partij blijven dekken? Dodelijk ongeluk w - Ministers-Kamerleden geven Kamerlidmaatschap op Darul Islam heeft Schmidt nooit gekend Frans-Duitse maatschappij kanaliseert Moezel 71e JAARGANG No 72 kif Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N., Soendaplein, Tel. 12230. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks DINSDAG 2 OKTOBER 1956 Haarlems Dagblad 3 0 1 e JAARGANG No 2 o Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15, fr. p.p. 7.65. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107 Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman De permanente vertegenwoordiger van Nederland bij de UNO, mr. C. W. A. Schürmann, heeft de secretaris-generaal van de UNO, Hammarskjöld, een brief overhandigd over de weigering van Indonesië, de schulden aan Nederland te erkennen. In de brief verklaart de Nederlandse regering dat Indonesië zich, met veronachtzaming der beginselen van het volkenrecht, aan de verplichtingen onttrekt, die het zonder voorbehoud heeft aanvaard. Deze verplichtingen werden bovendien vastgesteld met medewerking van de UNO-commissie voor Indonesië. De Nederlandse regering is van mening dat de handelwijze van de Indonesische regering in strijd is met de goede trouw, welke door leden van de UNO in acht dient te worden genomen, en met de eerbied voor de uit verdragen voortvloeien de verplichtingen. Met het oog op de belangrijke rol welke de Veiligheidsraad en de UNO-commissie voor Indonesië destijds hebben vervuld bij bet stichten van Indonesië als een onafhankelijke staat en bij het vaststellen van haar ver houding tot Nederland, verzoekt de Nederlandse regering de secretaris-generaal de brief ter kennis te brengen van de leden van de UNO. In de brief wordt eraan herinnerd dat op 31 juli het Internationale Monetaire Fonds aan Indonesië een lening van 55 mil joen dollar verstrekte, nadat de Indonesi sche vertegenwoordiger in het bestuur had verklaard dat zijn regering de volle aan dacht besteedde aan de schulden van In donesië aan Nederland. Op 4 augustus verscheen echter in de Indonesische pers een verklaring van de Indonesische regering, dat zij had besloten om de schulden aan Nederland, waarvoor Indonesië bij de Ronde Tafel-conferentie de verantwoordelijkheid had aanvaard, niet langer te erkennen en niet meer tp betalen. Toen op een Nederlands verzoek om op heldering het antwoord uitbleef heeft de Nederlandse regering in een nota aan de Indonesische regering tegen deze handel wijze geprotesteerd. De Nederlandse regering constateert voorts in haar brief aan Hammarskjöld, dat van Indonesische zijde onjuiste cijfers over de schuld aan Nederland zijn ver strekt. Het is niet juist dat Indonesië de kosten moet betalen van de Nederlandse militaire acties, die van 1946 tot 1950 tegen Indonesië zijn gevoerd. Op de Ronde Tafel conferentie heeft Nederland zijn vordering met deze kosten (twee miljard gulden) verminderd. De schuld van Indonesië aan Nederland bedraagt thans niet zoals in de Indone sische regeringsverklaring van 4 augustus is beweerd 3.661 miljoen gulden, doch slechts 650 miljoen gulden. Dit bedrag be staat uit een door de Nederlandse staat ge garandeerde schuld van 552 miljoen gul den aan particuliere obligatiehouders, en van 98 miljoen aan de Nederlandse staat en de Nederlandsche Bank. Tenslotte verklaart de Nederlandse rege ring dat Indonesië de op de Ronde Tafel conferentie getroffen schuldenregeling zon der voorbehoud heeft aanvaard. Zes jaar lang heeft Indonesië de rente en aflossing van deze schulden betaald. Bovendien ver nam de Nederlandse regering in haar veel vuldige contacten met de Indonesische re gering na de souvereiniteitsoverdracht nooit enige wens tot wijziging der schul denregeling. Een dergelijke wens werd evenmin geuit bij de onderhandelingen, welke hebben geleid tot het door de rege ringen van Nederland en Indonesië geslo ten protocol van 10 augustus 1954, waarbij de Nederlands-Indonesische unie werd op geheven. Dit protocol is nooit bekrachtigd. De auto van Albert Milhado wordt uit geladen op de maandag in gebruik genomen luchthaven Rotterdam. Albert Mihado heeft de weddenschap, die hij met de heer Schreurs had aange gaan, gewonnen. De heer Milhado, de Lon- dense cörrespondent van de A.V.R.O., had de heer Schreurs, hoofd van de reportage- dienst van de A.V.R.O., gezegd dat hij kans zag binnen drie uur van het hartje van Londen naar het stadhuis te Rotterdam te komen. Hij wilde daarbij gebruik maken van de maandag tussen Southend en Rot terdam geopende vliegdienst. Maandag om zes minuten over half tien startte de heer Milhado met zijn auto in Londen, nadat hij een boodschap van de Lord Mayor van die stad in ontvangst had genomen voor de burgemeester van Rotterdam. In Southend stapte hij in het vliegtuig, dat ook voor het vervoer van auto's is ingericht. Dus ook zijn auto ging mee. Precies om kwart over twaalf verscheen het toestel boven de luchthaven Rotterdam en om halfeen pre cies stond het op de startbaan. Daar werd meteen de auto uitgeladen. De heer Mil hado reed direct weg, voorafgegaan door de Rotterdamse verkeerspolitie, die vrij baan voor hem maakte. Buiten de stad werd met een snelheid van 110 km per uur, in de stad 87 km per uur gereden. Op de trappen van het Rotterdamse stadhuis zat A.V.R.O.'s reportagedienst hem op te wach ten. Om drie minuten over half een stapte Albert Milhado uit zijn auto, zodat hij de weddenschap had gewonnen. Hij had nog irie minuten speling. Charles Haddon Spurgeon: Iedere dwaas kan geld verdienen, maar voor het uitgeven moet men verstand hebben. Zou men ergens ter wereld een natuur lijker standbeeld dan in Spaarndam kunnen vinden? Indien men van plan is ernaar te gaan kijken, moet men er rekening mee houden, dat wij geen aansprakelijkheid aanvaarden wanneer het beeld blijkt te zijn weggelopen om een verse hap gras te halen. DE ZONDAG EN MAANDAG heeft mr. Burger vrijwel geheel en al besteed aan het plegen van intern beraad. Hij had daarbij contact met dr. Drees, de heer Evert Vermeer en enkele andere vooraanstaande figuren uit de P.v.d.A. Deze gesprekken hadden uiteraard in hoofdzaak betrekking op de houding van de A.R. en de V.V.D. Men kan aannemen vooral na de weliswaar voorzichtige, maar toch veelzeggende uitspraak van prof. Oud dat de informateur geen verdelingsschema zal opstellen, waarbij met de liberalen geen rekening wordt gehouden. Men bedenke, dat informa teur Burger ook de wensen van de demissionaire premier Drees in aanmerking heeft te nemen; deze wil geen kabinet zonder een V.V.D.-minister. En dr. Drees zal uit eindelijk de man zijn, indien zijn wegbereider althans niet op onoverkomelijke moeilijkheden stuit, die het kabinet zal moeten formeren. Hij was het ook, die in eerste instantie met prof. Oud overleg pleegde in de dagen, dat men nog bereid was over enkele bezwaren, welke men tegen het programma Drees had, heen te stappen. Dat er toen toch herhaaldelijk roet in het eten werd gegooid, berustte meer op „het onderste uit de kan te willen hebben", of met andere woorden, het niet gunnen van succes aan de grotere broer. De K.V.P. is daarna gekomen met het punt bezitsvorming, dat ook bij haar ver kiezingspropaganda op de voorgrond had gestaan. Ook over dit probleem is men het eens geworden, maar het touwtrekken bleef om de grote prijzen, met als gevolg de on mogelijkheid om een regering te kunnen vormen. Tegenwerking op essentiële punten heb ben de formateurs en informateurs van de kant van de V.V.D. nooit gehad. De libe ralen hebben steeds het standpunt inge nomen, dat een uitgenodigde minister zelf maar moest beslissen wat hij moest doen. Dr. Drees heeft die houding van de zijde der V.V.D. steeds geapprecieerd. Dat is een van de redenen, dat hij het wenselijk acht dat er ook een ministersportefeuille voor een liberaal gereserveerd wordt. Alles zag er naar uit, dat dit voornemen door mr. Burger gerealiseerd kon worden. Maar plotseling kwamen de Anti-Revolu tionairen met hun eis van twee volwaardige zetels. Zij konden dit verlangen vooral Falcon Harris-tweedjassen Te Oldebroek zijn twee 14-jarige jon gens. die met hun fietsen midden op straat ten val waren gekomen, door een vracht auto overreden. Een van de jongens. D. Doornewaart, overleed ter plaatse en de andere, R. Sprank, moest ernstig gewond naar een ziekenhuis in Zwolle vervoerd worden, waar hij 's avonds is overleden. XUWVWXY» xvxxxxxxxxxxxxxxxricooooorKro-'xxxxyxxxvx-oryYv VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van dinsdagavond tot woensdagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Veranderlijke bewolking met enkele verspreid optredende buien. Overwe gend matige wind in hoofdzaak tussen zuidwest en noordwest. Lagere tem peraturen. 3 oktober Zon op 6.46 uur, onder 18.15 uur. Maan op 5.53 uur. onder 17.31 uur. Maanstanden 4 oktober 5.24 uur: nieuwe maan 11 oktober 19.44 uur: eerste kwartier 19 oktober 18.24 uur: volle maan 26 oktober 19.02 uur: laatste kwartier Hoog en laag water in IJmuiden Dinsdag 2 oktober Hoog water: 1.49 en 14.15 uur. Laag water: 9.54 en 22.14 uur. Woensdag 3 oktober Hoog water: 2.36 en 15.01 uur. Laag water: 10.44 en 23.01 uur. CCCOOSCCXXXSCOOOCOOOCOOOOOOOOOOCXXXXXXXXXXXOOOSCOOCXXJOOKX LAGERE TEMPERATUREN Een Stormgebied dat maandagmiddag langs zuidwest-Engeland trok verplaatste zich gedurende de nacht over ons land naar het noordoosten. Dit ging vergezeld van regen en onweer waarbij plaatselijk grote hoeveelheden regen vielen. Den Hel der meldde met 31 mm. de grootste hoe veelheid. Inmiddels heeft de algemene luchtverdeling op de Atlantische Oceaan zich in zodanige richting gewijzigd, dat aan de aanvoer van vochtige en voor de tijd van het jaar tamelijk warme lucht uit het zuiden tot zuidwesten naar West-Euro pa een einde komt. Koudere luchtmassa's van polaire oor- DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S sprong, welke de Britse eilanden reeds overstroomden, zulen verder naar het oos ten opdringen. Een nieuwe depressie bij IJsland, welke daar belangrijk in diepte toenam, trok in de richting van de Noorse kust. Rond deze depressie stromen nieuwe hoeveelheden tamelijk koude polaire lucht in de richting van de Britse eilanden. WEERRAPPORTEN (van hedenmorgen 7 uur) Weerstoestand buitenland CA rs~i sj X a C vi QO !i ST ZS Stockholm zwaar bew. wzw 15 1 Oslo licht bew. nno 17 0 Kopenhagen regen zw 17 5 Aberdeen zwaar bew. w 17 0 Londen geheel bew. wnw 15 62 Amsterdam zwaar bew. zw 18 13 Luxemburg half bew. zzw 22 13 Parijs nevel z 24 13 Bordeaux zwaar bew. zw 27 0 Grenoble mist windst. 25 0 Nice onbewolkt nw 25 0 Berlijn zwaar bew. zzw 21 14 Frankfort zwaar bew. zw 24 11 München onbewolkt zzw 24 11 Zürich nevel zo 24 0 Genève mist windst. 22 0 Locarno mist windst. 22 0 Wenen licht bew. windst. 26 0 Innsbruck nevel ozo 24 0 Rome nevel O 28 0 Ajaccio onbewolkt on o 25 0 Mallorca half bew. nno 27 0 Weerstoestand binnenland Den Helder geheel bew. zw 16 31 Ypenburg zwaar bew. wzw 16 10 Vlissingen zwaar bew. zw 15 6 Eelde zwaar bew. zw 16 17 De Bilt geheel bew. zw 16 5 Twente geheel bew. zw 16 6 Eindhoven licht bew. zw 15 5 Vlv. Z.-Limb. half bew. zzw 15 27 (De temperatuur is van hedenmorgen 7 uur, de neerslag van de laatste 24 uur.) HAMBURG (Reuter). Dr. Konrad Adenauer, de Westduitsche bondskanse lier, heeft zich maandag op een persconfe rentie te Hamburg uitgesproken voor een herziening van het verdrag inzake de Westeuropse unie, waardoor een gecoördi neerd militaire en buitenlandse politiek van de Westeuropese landen zou worden tot stand gebracht. Hij zei voorstander te zijn van een „activering" van de Westeuro pese unie waardoor Uuropa tot „iets tussen een bondsstaat en een statenbond" wordt gemaakt. Door de herziening zou het onmogelijk moeten worden, dat een enkele staat welk plan ook door zijn oppositie kan torpede ren. Inplaats daarvan zou voor het ver- Beide ambten zijn slechts gedurende drie maanden verenigbaar Toen het kabinet op 13 juni, de dag der Tweede Kamerverkiezingen, bij de Ko ningin zijn ontslag had ingediend, heeft de Koningin dit verzoek in overweging ge nomen en de ministers en staatssecretaris sen uitgenodigd inmiddels al datgene te blijven verrichten, dat zij in het belang van het koninkrijk noodzakelijk achten. Heden loopt de termijn van drie maan den af, gedurende welke een minister, die bij een verkiezing tot lid der Staten-Gene- raal is gekozen, het ambt van minister en het lidmaatschap der Staten-Generaal kan verenigen. De tot Kamerlid gekozen ministers heb ben besloten in verband met bovengenoemd verzoek van de Koningin minister te blij ven, hetgeen dus medebrengt, dat zij het lidmaatschap der Tweede Kamer zullen neerleggen. Het betreft de ministers Algera, Cals, Drees, Luns, Mansholt, Staf, Suurhoff, Van Thiel en Zijlstra en staatssecretaris Van Rhijn. werpen van een plan een „minderheid van tamelijke omvang" nodig moeten zijn. Adenauer zei, dat zijn voorstel eveneens coördinatie van de Westeuropese bewape ning behelst. Hij gaf toe, dat dit voorstel reeds deel had uitgemaakt van het door Frankrijk verworpen verdrag inzake een Europese verdedigingsgemeenschap, maar het zou thans „in een andere vorm" wor den geformuleerd. Engeland zou lid moeten zijn van een geïntegreerd Europa. Hij meende, dat dit land thans meer belangstelling daarvoor heeft dan te voren. Hij had bij zijn jongste besprekingen met Belgische en Franse lei ders volledige instemming met zijn stand punt gevonden. In antwoord op een vraag deelde hij mee, dat er binnenkort een nieuw initia tief in de Europese kwestie te verwachten is. De Westeuropese staten, met inbegrip van Engeland, zouden niet langer afzon derlijk kunnen bestaan tussen de gewel dige macht van de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Volgens kringen, die in nauwe verbin ding staan met het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken, is de Franse regering het geheel met bondskanselier Adenauer eens, dat de Westeuropese unie „meer tot leven" moet worden gebracht. DJAKARTA (ANP) De „Darul Is lam" ontkent, dat er tussen haar en de Ne derlander Schmidt, in wiens proces weldra door het Iandgerecht te Djakarta uitspraak zal worden gedaan, ooit enige band heeft bestaan. Deze Islamietische subversieve or ganisatie deelt dit mede in een verklaring, die zij gezonden heeft aan de dagbladen in Djakarta. In de tenlastelegging in de zaak- Schmidt wordt deze er onder meer van be schuldigd steun te hebben verleend aan de Darul Islam. Twintig organisaties van jongeren en studenten hebben maandag aangekondigd, dat zij een massa-vergadering op het Mer- deka-plein in Djakarta zullen houden om de doodstraf tegen Schmidt te eisen. De bijeenkomst zal op 12 oktober worden ge houden, drie dagen voordat de rechter in deze zaak uitspraak zal doen. kracht bijzetten door het standpunt van de K.V.P.„Wij willen meedoen, indien aan de A.R.-eisen wordt voldaan". Of de Rooms-Katholieken onder alle om standigheden dit standpunt zullen blijven innemen, is een vraag, die zeer actueel is, want er zouden al enkele K.V.P.'ers zijn, die het niet helemaal eens zijn met hun politieke vrienden in dit opzicht. Bij hen wint de mening aan sterkte, dat de politiek van eisen blijven stellen alleen maar funest kan werken. Men beseft dat, wanneer ook mr. Burger niet zal slagen door een al te halsstarrige houding, het geen zin heeft een ander met een opdracht, hetzij tot for meren, hetzij tot informeren, te belasten. Daarvoor is het terrein der mogelijkheden door diverse figuren al uit en te na be proefd. Daar komt nog bij, dat velen in parle mentaire kringen de eisen van de A.R. niet geheel en al billijk vinden. De heer Romme heeft zich echter uitge sproken. Van hem zou nu een politieke ommezwaai moeten worden verwacht. Maar misschien vindt de geroutineerde politicus Romme toch nog een eleganter manier om het op drift geraakte schip van Staat onder controle te krijgen. Er zou bijvoorbeeld een „nadere toelichting" op de uitspraak van de K.V.P.-fractie kunnen komen. Misschien hoopt mr. Burger hierop. Want voor een splitsing van departemen ten. het creëren van een nieuwe minister post, of het instandhouden van een minis terie, dat heel weinig te betekenen heeft, voelt de heer P rger niet veel. Het verluidde dat hij een gesprek met de heren Romme en Zijlstra zou hebben. Als dat zou gebeuren, dan zal hij de heren wel heel duidelijk maken dat, als zij niet van standpunt veranderen, het voor hem een v/el uitermate, zo niet onmogelijke, taak zal worden om de kabinetscrisis op te lossen. Wie het dan wel zal kunnen, weet na al het „verkennen" niemand meer. De heer Vermeer heeft eens de driftige uitspraak gedaan dat, indien er geen oplossing komt, er nog maar één mogelijkheid blijft: Kamerontbinding en nieuwe verkiezingen. Maar welke politieke groepering durft dat onder de gegeven omstandigheden aan? BONN (AFP). De Westduitse staats secretaris voor Buitenlandse Zaken, dr. Walter Hallstein, heeft medegedeeld, dat de toekomstige maatschappij voor de ka nalisatie van de Moezel een paritaire al gemene directie zal hebben, waarvan de Franse directeur meer in het bijzonder be last zal zijn met de commerciële vraagstuk ken en de Duitse directeur met de tech nische. illusie (wat van deze sluwe staatsman nauwelijks is aan te nemen) door te menen dat hij Engeland hiertoe kan overhalen, óf hij overvraagt om de Engelsen althans weer een paar kleine stapjes nader tot het Europese doel te brengen. Wij weten niet wat Eden precies heeft bedoeld, toen hij Mollet onlangs verzeker de van „grotere Britse belangstelling voor de Europese eenmaking." Maar wel zijn wij ervan overtuigd, dat die grotere Britse belangstelling alleen kan worden verkre gen en in actieve medewerking kan worden omgezet door een zó krachtige demonstra tie van continentale solidariteit en een zó energiek aanpakken van de eenmaking, dat Engeland zich eenvoudig niet langer kan veroorloven zich er buiten te houden. Als de jongste verklaringen van Mollet en Adenauer zouden betekenen dat de twee grootste staten van het West-Europese sextet nu inderdaad de handen ineen zullen slaan om tot die aanpak te komen, zouden we daarmee al veel verder zijn dan met een herziening van het verdrag der W.E.U. de eerste jaren kan worden bereikt. Simon Koster Dat er volgens het officiële communiqué, uitgegeven na de Frans-Duitse besprekin gen van j.l. zaterdag, „volledige overeen stemming" tussen premier Mollet en bonds kanselier Adenauer is bereikt, wil op zich zelf niet zo heel veel zeggen. In al te veel communiqués hebben we reeds al te veel gelezen over „volledige overeenstemming" die achteraf hoogst onvolledig en derhalve zeer kortstondig bleek te zijn. Maar het is wèl veelzeggend, dat zowel Mollet als Adenauer later, elk in zijn eigen woorden, tegenover de pers heeft verklaard dat de laatste onopgeloste vraagstukken, die een goede verstandhouding tussen de twee landen hadden belemmerd, uit de weg waren geruimd en dat er nu dus met volle kracht verder kon worden gewerkt aan de opbouw van een verenigd Europa. Mollet en Adenauer staan beiden bekend als goede Europeanen. Mollet heeft de zaak van de Europese eenheid vele malen op recht en vurig verdedigd in de periode van zijn voorzitterschap van de Raad van Europa. Adenauer heeft meer dan eens blijk gegeven van zijn bereidwilligheid om de bondsrepubliek deel te laten uitmaken van een op supra-nationale basis geïnte greerd Europa, welke bereidwilligheid toen echter afstuitte op Franse onwil of on macht om de grote sprong te wagen. Dat de overige landen van West-Europa de Duitse medewerking thans niet meer op zo voordelige voorwaarden kunnen krijgen als enkele jaren geleden mogelijk zou zijn geweest, kan men een zo realistisch politi cus als Adenauer dan ook moeilijk per soonlijk verwijten. Voor de misrekeningen van Mendès-France en de weifelingen van diens voorgangers en bovenal voor de obstructie van het Franse parlement heeft Frankrijk nu moeten betalen met het Saargebied. Nu Duitsland deze prijs heeft geïncasseerd, kan Adenauer, daar door enorm versterkt tegenover zijn bin nenlandse oppositie, zich opnieuw en van harte uitspreken ten gunste van de Euro pese eenheid. Maar daarbij komt natuurlijk ook weer de vraag naar voren, welke houding het Franse parlement zal aannemen ten op zichte van het nieuwe Frans-Duitse ver drag dat, als het over enige dagen door Mollet en Adenauer zal zijn ondertekend, toch ook parlementaire ratificatie behoeft. Zal de Franse volksvertegenwoordiging tonen dat zij van het jongste verleden iets heeft geleerd? Of zal zij, nu door haar eigen treuzelen West-Duitsland opnieuw sterker is geworden en nu het door de weder-invoeging van het Saargebied nóg weer sterker wordt minder dan ooit geneigd zijn om een positieve bijdrage tot de eenmaking van Europa te leveren? We zullen het spoedig merken. In elk geval heeft de overeenstemming tussen de twee regeringsleiders althans voorlopig de weg vrij gemaakt voor de zo dringend nodige versnelling van het werken aan die eenmaking. Mollet en Adenauer hebben reeds aangegeven hoe zij zich de volgende stappen op dit gebied voorstellen: naast een gezamenlijk streven naar spoedige totstandkoming van de ge meenschappelijke markt en de gemeen schap voor kernenergie zullen gemeen schappelijke voorstellen komen voor ver dere ontwikkeling van „bestaande Euro pese organen", in de eerste plaats van de West-Europese Unie. Deze zou, althans volgens Adenauer's gisteren in Hamburg gemaakte opmerkingen, moeten worden „ge-activeerd" en binnen haar kader zou den de bewapening en de buitenlandse politiek der West-Europese landen moeten worden gecoördineerd. Langs deze weg zou West-Europa dan uiteindelijk moeten wor den ge-organiseerd in een vorm, die het midden zou houden „tussen die van een bondsstaat en die van een statenbond". Dat Adenauer voor de uitwerking van deze op zichzelf zeer lofwaardige gedach ten heeft teruggegrepen naar de W.E.U. komt ongetwijfeld voort uit zijn opvatting, dat Brits deelgenootschap in een verenigd Europa onmisbaar is. De W.E.U., als het totnogtoe enige Europese lichaam dat bevoegdheden op bewapeningsgebied heeft èn waarvan Engeland lid is, lijkt dus op het eerste gezicht inderdaad de aange wezen instantie voor het verwerkelijken van de ideeën van de bondskanselier. Maar ongelukkigerwijs is de W.E.U. tevens door haar inter-gouvernementele opzet en haar beperkte bevoegdheden het meest machteloze en invloedloze van alle Euro pese organen op integratie-gebied. Dat Adenauer dit volledig beseft, blijkt duide lijk uit zijn verklaring dat herziening van het Unie-verdrag (waardoor besluiten bij gekwalificeerde meerderheid zouden kun nen worden genomen en ook bindend zou den zijn voor de tegenstemmers) noodzake lijk is. Wij vragen ons af of dit de goede metho de is. Het kan toch niet anders of datgene, wat Adenauer voor ogen staat, moet een volop levend organisme zijn, in staat uit eigen kracht en tegen de verdrukking in tot bloei en ontwikkeling te komen. Dat zal nooit kunnen worden bereikt door re organisatie van die compromis-schepping bij uitstek, de West-Europese Unie, die in de verbeelding van de Europese massa reeds lang de plaats heeft gekregen van „een dood kindje met een lam handje" (om een beeld van een onzer meest Europees- denkende parlementariërs te gebruiken). Dat Engeland lid van de W.E.U. is, zou men eerder als een nadeel dan als een voordeel kunnen beschouwen, hoe waarde vol de medewerking van Engeland bij de Europese eenmaking in beginsel ook zou kunnen zijn. Die waarde gaat namelijk volkomen verloren als ze slechts kan wor den verkregen door concessies als die welke in 1954 moesten worden gedaan om actieve Britse (en toen ook Franse!) deel name aan de W.E.U. mogelijk te maken. Het is natuurlijk, best te begrijpen, dat Adenauer graag een enigszins federaal ge organiseerd Europa tot stand zou willen zien komen met volledige deelname van Engeland; ieder, die de Europese zaak een goed hart toedraagt, zal dat graag willen. Maar óf de bondskanselier maakt zich een (Zie verder kolom hiernaast) f

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 1