Gevangenisstraffen voor het
mishandelen van kinderen
y
MEUBEL1
Congres over het vraagstuk
der bejaarden
Panda en de Meesteoimagiër
J
Proefnemingen met „voorbeelddorpen'
Kerkhoven en Rottevalle geslaagd
NAAIMACHINES
Fa. B. ENGELENBERG
Voor de Haarlemse politierechter
De radio geeft vrijdag
Vele aspecten
besproken
Gedurfd initiatief van Rijk bekroond
f
Wereldnieuws
TocU ió het zo
2
Examens
MODERNE OPNAMEN
woningtextiel
een
ongekend
grote
sortering
l'modelkame
Ook in Arnhem een
girokantoor
Koningin bij jurering van
beeldende kunst
Radioprijsvraag in de
muziekweek
OFFICIËLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
Rijst wenst
water
DONDERDAG 11 OKTOBER 1956
„Uw handelwijze was laag en gemeen". Met
deze woorden keerde de officier van jus
titie, mr. dr. R. W. II. Pitlo, zich tegen een
54-jarige vishandelaar uit Beverwijk, toen
deze zich wegens mishandeling voor de
Haarlemse politierechter, mr. R. P. Peter
sen, had te verantwoorden. De vishandelaar
was niet de enige, die zich aan mishande
ling van een minderjarige was te buiten
gegaan ep de officier van Jusitie uitte zich
dan ook verscheidene malen in termen als
„een lage streek".
De vishandelaar zat op de negentiende
augustus rustig in zijn woonkamer, toen
jongens buiten op de straat aan het voet
ballen waren. De bal belandde in de tuin
en toen de man de bal wilde afpakken,
schopte een zeventienjarige knaap deze
weg. Dat was teveel en de man verloor zijn
zelfbeheersing. Hij gaf de jongen een trap
tussen de benen en de schop was zo pijnlijk
aangekomen, dat de jongen naar een zie
kenhuis moest worden overgebracht. De
vishandelaar was zelf van zijn handelwijze
geschrokken, had onmiddellijk aangeboden
de financiële gevolgen voor zijn rekening
te nemen en erkende voor de politierech
ter grif, dat hij fout was geweest..
De officier van justitie meende het ge
beurde zwaar te moeten aanrekenen en
eiste een gevangenisstraf van drie maan
den. De politierechter hield rekening met
de onmiddellijke vergoeding van de schade
en legde twee weken gevangenisstraf op.
Een 75-jarige man uit Jisp zou een elf
jarige jongen hebben geslagen, omdat de
jongen naar 's mans dochtertje een klomp
zou hebben gegooid. „Nee, ik heb niet ge
slagen. Ik heb 'm maar een tikkie tegen zijn
wang gegeven", zei de man tot de politie
rechter. Maar deze achtte de mishandeling
bewezen en handhaafde de eis: f 30 of
twaalf dagen.
Tien dagen gevangenisstraf luidde het
vonnis tegen een 36-jarige poeliersknecht
uit Oostzaan. In het bedrijf waar hij als
chef werkt, waren op 22 augustus een paar
jongens, die eveneens in dienst van het
bedrijf waren, aan het stoeien geweest. De
man zou gewaarschuwd hebben, ermee op
te houden, waarna een van de twee stoei
ende jongens, oud zeventien jaar, de man
zou hebben uitgescholden. In zijn drift had
de poeliersknecht zich omgedraaid en een
slag gegeven met een hamer, die hij juist
in zijn hand had. De hamer was tegen het
hoofd van de jongen aangekomen, zodat
deze zich onder doktersbehandeling had
moeten stellen.
„Ik geef toe, da het heel erg is", ver
ontschuldigde verdachte zich voor de po
litierechter. De officier van justitie requi-
reerde drie weken gevangenisstraf en ver
weet de man, zwaar lichamelijk letsel te
hebben toegebracht. Dit achtte de politie
rechter niet bewezen en hij hield er overi
gens rekening mee, dat de jongen ook niet
prettig heeft gehandeld.
Een 23-jarige kraandrijver uit Amster
dam werd conform de eis veroordeeld tot
f 75 of 30 dagen. De man voer op 3 juni
met een motorbootje door Zaandam en toen
hij wilde aanleggen, zouden de jongens
hem hierbij hebben lastig gevallen. De
man was in drift ontstoken en had een
twaalfjarige knaap een klap in het gezicht
gegeven. Voor de kwaadheid zou overigens
geen reden geweest zijn, want de jongens
hadden verklaard, dat zij juist de man had
den willen helpen.
Een achttienjarige betonwerker uit
Krommenie had zich kwaad gemaakt op
een jongere collega en een rake klap uitge
deeld. Dat feit komt hem te staan op f 40
of twaalf dagen. De iff icier van justitie
eiste f 75 of dertig dagen.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Tel. 11178
sft L. Veerstr. 11-13
OOK VOOR MODEWERK
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15
Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.25 Waar voor
uw geld. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Omroep
orkest. 10.30 Morgendienst. 11.00 Mezzo
sopraan en.piano. 11.30 Platen. 12.00 Instru
mentaal Trio. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Platen. 12.52 Platen en actua
liteiten. 13.00 Nieuws. 13.15 Zigeunerkwin
tet. 13.35 Platen. 14.05 Schoolradio. 14.25
Platen. 14.45 Metropole-orkest. 15.15 Literaire
kroniek. 15.35 Lichte muziek. 16.00 Kleine
heesters voor de tuin, causerie. 16.15 Platen.
16.30 Radio Filharmonisch sextet. 17.00 Voor
dracht. 17.20 Vocaal ensemble. 17.40 Koersen.
17.45 Platen. 18.00 Stemmen van overzee.
18.15 Fanfare-orkest. 18.35 Voor de jeugd.
19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Rege
ringsuitzending: Rubriek Verklaring en Toe
lichting: Welk museum bezochten zij? Een
prijsvraagj in het kader van de internatio
nale museumweek. 19.20 Emigratiepraatje.
19.30 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Platen.
20.30 De jeugd vliegt uit, hoorspel. 21.00
Orpheus, opera. 22.10 Platen. 22.20 Geva
rieerde muziek. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws. 23.15 Langs wegen van kunst
en schoonheid, causerie. 23.4524.00 Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 9.00 Voor de vrouw.
9.40 Schoolradio. 10.00 Avonturen met kinde
ren, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20
Platen. 10.30 V.oor de kleuters. 10.50 Amuse
mentsmuziek. 11.30 Pianorecital. 12.00 Orgel
en zang. 12.30 Land- en tuinbouwmedede-
lingen. 12.33 Sport en prognose. 12.50 Platen.
13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en pla
ten. 13.25 Lichte muziek. 13.55 Beursberich
ten. 14.00 Koorzang. 14.25 Boekbespreking.
14.45 Gevarieerd programma. 16.00 Platen.
16.20 Muzikale causerie. 17.00 Voor de jeugd.
17.30 Orgel en zang. 18.00 Nieuws. 18.15 Ac
tualiteiten. 18.20 Lichte muziek. 18.50 Vak-
verenigingsnieuws. 19.00 Voor de kinderen.
19.10 De vijf verbonden ringen, klankbeeld.
19.30 Ons adres, causerie. 19.50 Berichten.
20.00 Nieuws. 20.05 Filmrubriek. 20.15
Vlaamse dichters van deze tijd. 20.30 10 jaar
Nederlands-Belgisch Cultureel Accoord.
20.40 Het onderwijs nu. Dansmuziek. 21.25
Mensen zoals wij, interview. 22.10 Buiten
lands overzicht. 22.25 Amusementsmuziek.
22.40 Zorg om de mens, causerie. 22.50
Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.11 Platen. 14.00 School
radio. 15.45 Pianorecital. 16.02 Gevarieerde
muziek. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek.
17.45 Platen. 18.05 Idem 18.20 Symfonisch
orkest en soliste. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Muzikale causerie. 20.00 Pla
ten. (20.45—21.00 Kunstkaleidoscoop). 22.00
Nieuws. 22.11 Platen. 2.30 Folkloristisch pro
gramma. 22.55—23.00 Nieuws.
BEVERWIJK
Geopende-ti.30 eni4-ia«iir.Oinsd.(oti3U=:
Delft. Ingenieursexamen voor vliegtuig
bouwkundig ingenieur J. A. A. Boerrigter,
Aerdenhout; B. Dijkshoorn, Schiedam; H.
Petit, Voorburg. Ingenieursexamen voor
mijningenieur: W. Goudswaard (met lof),
Assen. Ingenieursexamen voor metaalkundig
ingenieur: W. F. van der Vlugt, Haarlem.
Ingenieursexamen voor scheikundig inge
nieur: J. H. Palm (met lof), Delft.
Amsterdam. Vrije Universiteit. Kandi
daatsexamen medicijnen le gedeelte: mej.
B. H. Bieuwenga, Garsthuizen; G. van Delft,
Rinsburg; H. van Duyn, Delft; L. A. Hartog,
Amsterdam; D. v. d. Laan, Rotterdam; W.
Slobe, Zwijndrecht; H. Tamboer, Amster
dam; T. H. Tjoa, Amsterdam; H. C. S. Wal
lenburg, Sneek.
Leiden: Doctoraal examen Geneeskunde
II: mej. H. S. Biewinga, IJmuiden; mej. P.
J. M. Kruijf, Den Haag; mej. A. F. Manusa-
ma, Leiden; mej. H. A. Pontier, Rotterdam;
C. A. Donker, Rotterdam; A. H. Goldstein
(U.S.A.); M. J. Haverkorn van Rijswijk,
Utrecht; B. Pollock (U.S.A.); H. van Rees,
Leiden; J. Ringelberg, Utrecht; G. G. Scher-
mres, Vassen (Gld.); R. E. Spijker, Leiden;
L. J. A. Straathof, Leiden; S. H. M. Vrind,
Leiden. Semi-artsexamen: F. M. Gerritzen,
Oegstgeest; C. H. Gips, Harderwijk; W. F. R.
van de Graaff, Den Haag; A. de Grave, Den
Haag; F. M. W. Groot, Den Haag; H. C.
Jasperse, Leiden. Artsexamen: D. J. Bast-
meijer, Den Haag; J. Duijser, Heemstede; W.
A. F. van de Kamp, Scheveningen; J. W.
Stoop, Voorburg; H'. H. Stroo, Haarlem.
Doctoraal examen sociologie: P. van der
Gaag, Leiden. Kandidaatsexamen sociologie:
J. F. van Gemund, Den Haag. Doctoraal
examen natuurkunde: mevr. T. van Peski—
Tinbergen, Friedrichstadt.
Utrecht. Kandidaatsexamen diergenees
kunde: G. Th. Cremers, Heerlen; I. van Es,
St. Annaland (Z.); A. M. G. Flamand, Maas
tricht; K. van Hoeve, Den Haag; A. I. Nooit-
gedacht, Sneek. Kandidaatsexamen psycho
logie: mej. W. Slotemaker, Bilthoven; H. F.
M. Koeken, Eerbeek; J. J. van der Horst,
Utrecht; G. J. Overduin, Utrecht.
Groningen. Doctoraal examen biologie: B.
A. Bennema, Groningen. Doctoraal examen
tandheelkunde 2e ged. mej. W. S. Groenier,
Hilversum; H. B. Erkelens, Barendrecht;
H. F. F. Buck, Heerlen; R. Dolfin, Haren; F.
P. G. M. van der Linden, Helmond; F. J. B.
Ensink, Borne; E. Erasmus, Bloemfontein
(Z.A.); K. C. M. Linskens, Nijmegen.
SCHILDER BOBELDIJK TACHTIG JAAR
De schilder F. Bobeldijk hoopt 17 oktober
zijn tachtigste verjaardag te vieren. In de
sociëteitszalen van „Arti et Amicitiae" te
Amsterdam wérd te zijner ere op die dag
een receptie gehouden. Het werk van Feli-
ciën Bobeldijk werd in 1913 bekroond met
de zilveren medaille op de vierjaarlijkse
te Arnhem en in 1926 met de gouden me
daille van H.M. de Koningin op de tentoon
stelling van „Arti" te Amsterdam. In 1900
won hij reeds de „Willink van Collenprijs
en als jong schilder werd hem enige jaren
de koninklijke subsidie verleend.
„Na de eeuw van het kind hebben wij
nu de eeuw van de grijsaard. De belangen
van de meer of minder vergeten groep dei-
bejaarden staan thans in. het middelpunt
der belangstelling. Hieruit blijkt tevens,
dat in brede kringen van de samenleving
een groot verantwoordelijkheidsbesef je
gens de ouderdom bestaat."
Met deze woorden leidde prof. dr. W.
F. J. M. Krul, voorzitter van het Neder
lands Congres van Openbare Gezondheids
regeling, in Scheveningen het tweedaagse
congres inzake het bejaardenvraagstuk in.
Dit congres is georganiseerd in samenwer
king met de federatie voor de Bejaarden
zorg en de Nederlandse Vereniging voor
Gerontologie.
De organisatoren zijn voornemens ook
een conferentie te beleggen van de bij dit
vraagstuk betrokken instanties, teneinde
een programma van veixlere studie op te
stellen. Aan de hand van dit werkprogram
ma zal dan worden vastgesteld, welke fac
toren van het vraagstuk door de verschil
lende organisaties op het uitgebreide ter
rein van de ouderdomsvoorziening ter hand
zullen kunnen worden genomen.
De openingsvergadering werd onder an
dere bijgewoond door de minister van So
ciale Zaken en Volksgezondheid, de heer
J. G. Suurhoff.
Sociaal contact
„De waarde, die een bejaarde in een sa
menleving heeft, wordt enerzijds bepaald
door hetgeen hij die samenleving heeft
aan te bieden en anderzijds door wat die
samenleving van hem wenst te vragen en
welke plaats, zij hem wenst aan te bieden
of toe te wijzen", aldus prof. dr. Sj. Groen
man, hoogleraar te Utrecht, als eerste in
leider op dit congres.
Een belangrijk punt vond prof. Groen
man de verandering in de maatschappelijke
relaties van de oudere mens in de samen
leving als gevolg van structuurwijzigingen
in die samenleving. De tendens in onze
maatschappij is ongetwijfeld zo geweest,
dat de familiale samenhang is verminderd.
De familiale eenheid is steeds minder een
middel van sociale verzekering gebleven
en minder een mogelijkheid van sociaal
contact. De problemen zijn voor een be
langrijk deel afhankelijk van de structuur
der samenleving en dientengevolge kunnen
zij wellicht ook tot oplossing worden ge
bracht door wijzigingen in die samenleving,
aldus prof. Groenman.
Voor de oprichting van geriatrische dien
sten, zeker in de grote gemeenten, pleitte
de tweede inleider, dr. J. Groen, eerste ge
neesheer aan het Wilhelminagasthuis te
Amsterdam, die de medische en medisch-
sociale grondslagen van de bejaardenzorg
besprak. Zulke diensten zouden naar zijn
mening mogelijkheden moeten scheppen
voor medische en maatschappelijke verzor
ging aan huis voor bejaarden die nog ge
deeltelijk zelfstandig zijn.
Voor v e r w e ze n 1 ij king op korte termijn
lenen zich, naar de mening van dr. Groen,
enkele andere wensen: bevordering van het
wetenschappelijk onderzoek van het ver
ouderingsproces door biologen, fysiologen,
biochemici en psychologen, bevordering
van het wetenschappelijk onderzoek naar
de oorzaak, behandeling en preventie van
ziekten, die op hogere leeftijd vaker voor
komen en tenslotte het instellen van een
onderzoek naar de wijze, waarop op het
ogenblik zieke en invalide ouden van da
gen, vooral onder de lagere sociale groepen,
in ons land worden verpleegd en verzorgd.
Het pre-advies van prof. ir. J. H. Froger,
hoogleraar te Delft, uitgebracht in samen
werking met ir. H. J. Meissing, kwam in de
middagbijeenkomst van het congres aan de
orde. Deze deskundigen behandelden het
stedebouwkundig en het bouwkundig aspect
van de-huisvesting van bejaarden.
Zij kwamen tot de stelling, dat het niet
juist is mensen boven een bepaalde leeftijd
als een afzonderlijke categorie „bejaarden"
te beschouwen. Ook op hoge leeftijd beho
ren normale relaties met de medemens en
met het maatschappelijk leven te blijven
bestaan. Huisvesting van bejaarden is een
normaal bestanddeel van de volkshuisves
ting, waarbij iedere vorm van apartheid zo
veel mogelijk dient te worden vermeden,
aldus de inleiders.
Het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening heeft de resultaten
gepubliceerd, die na drie jaar bereikt zijn met een nieuwe methode van voorlich
ting voor een harmonische ontwikkeling van een agrarisch gebied. In 1953 is men
met deze methode begonnen in twee dorpen., Kerkhoven bij Oisterwijk en Rottevalle
bij Drachten. Het geld voor de voorgenomen productiviteitsverhoging en voor ver
beteringen op huishoudelijk gebied in deze twee dorpen kwam voor het eerste jaar
uit de tegenwaarderekening van de Marshall-hulp en het tweede en derde jaar op
rekening van het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening. Iedere
deelnemer moest zelf ten minste de helft boven het door de overheid gegeven be
drag investeren. In Rottevalle besloten dertig boeren en boerinnen tot deelneming
over te gaan en in Kerkhoven zesentwintig. Hiermee waren de projecten „Voorbeeld
centrum Oisterwijk" (Kerkhoven) en „Voorbeeldcènitrum Z.O.-Friesland" (Rotteval
le) begonnen.
In Kerkhoven is de varkens- en pluim
veestapel met Honderd percent toegeno
men, de gemiddelde produktie van het vee
is gestegen van 3500 kg. melk met een vet
gehalte van 3,35 percent tot 3915 kg. met
een gehalte van 3,67 percent vet. Het ar
beidsinkomen per ai'beidskracht was in
eerste, tweede en derde jaar respectieve
lijk f5100, f5200 tot f6500. Het netto-in
komen van het gemiddelde der deelnemen
de boerderijen heeft zich ontwikkeld van
f 8700 in het eerste jaar, via f 9300 in het
tweede jaar tot f 10.500 in het laatste jaar.
Het arbeidsinkomen van de deelnemen
de lei-bedrijven in Kerkhoven ligt hier
mee f 100 boven de normale lei-bedrijven
van 715 ha. in midden-Brabant. Voorts
zijn ook belangrijke resultaten geboekt bij
de woningverbetering, verbetering 'van de
hygiënische toestanden en vorming van de
huisvrouwen.
De methodiek van Kerkhoven en Rotte
valle als voorbeelddorp was verschillend.
Werd in Kerkhoven het hele bedrijf onder
de loep genomen, zwakke plekken opge
spoord en verbeterd, in Rottevalle werd
een bepaald onderdeel van een bedrijf in
„voorbeeldtoestand" gebracht, met uitzon
dering van drie totaalbedrijven. Men had
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
'TEGEN HOEST
EN HEESHEID
DAGELIJKS VOOR
STEM EN KEEL
Geef Uw keel het beste!
'Gebruik regelmatig Wybert,
het beproefde middel ter
fcescherming van de gevoelige
slijmvliezen in mond en keel.
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Het nieuwe girokantoor te Arnhem,
tijdelijk gehuisvest in drie nieuwe pavil
joens bah de'Rijinlcade, is woensdag in ge
bruik gesteld door de directeur-generaal
der P.T.T., ir. J. D. H. van der Toorn.
Het besluit tot decentralisatie van de
girodienst is genomen, omdat het hoofdge
bouw van de Postcheque- en girodienst in
's Gravenhage reeds een aantal jaren te
klein is en omdat de personeelswerving ook
moeilijkheden gaf.
In het Arnhemse kantoor werken nu 350
personeelsleden, maar dit aantal zal in de
toekomst worden uitgebreid tot 600 a 800
mensen. Hdt Arnhemse girokantoor ver
werkt 18.500 postrekeningen van rekening
houders uit de noordelijke en oostelijke ge
westen (Friesland, Groningen, Drente,
Overijsel en een groot gedeelte van Gel
derland). Totaal moeten 175.000 postreke
ningen vernummerd worden, hetgeen na 3
november geschiedt met 500 per week en
na 1 mei volgend jaar met 1000 per week.
Het totaal aantal postrekeningen bedraagt
thans 650.000 tegen 533.000 in 1950, een
vermeerdering dus van 20 percenit. Het
aantal handelingen steeg in deze zelfde
periode van 149 miljoen tot 230 miljoen,
hetgeen een vermeerdering is van 53 per
cent. De gemiddelde omzet van de reke
ninghouders nam toe van 126.000 tot 173.000
gulden per jaar, uit welke cijfers ook de
toegenomen economische activiteit in ons
land blijkt. Het totale tegoed bij de post
cheque- en girodienst bedraagt thans 1,3
miljard gulden.
„LA DAMNATION DE FAUST" DOOR
AMSTERDAMS ORATORIUMKOOR
Zaterdagavond 20 oktober zal het Am
sterdams Oratoriumkoor onder leiding van
de dirigent Piet van Egmond in het Con
certgebouw te Amsterdam een uitvoering
geven van „La damnation de Faust" van
Berlioz. Solistische medewerking wordt
onder meer verleend door de sopraan
Corry Bijster en de bassen Herman Schey
en Anton Eldering.
de projecten grondverbeteringsbedrijven,
stalverbeteringsbedrijven en zuivelwin-
ning. Dit is echter enigszins in de war ge
lopen door het uitblijven van de wet op
de melkwinning.
De produktie van het gezamenlijke kui-
kenopfokbedrijf liep op van 1600 stuks in
het eerste seizoentot 6000 stuks in het
laatste jaar. Voorts is de varkenshouderij
uitgebreid, zijn werktuigencoöperaties ge
sticht en is een gemeenschappelijke on-
kruidbestrijding tot stand gekomen. De in
komsten uit de varkenshouderij stegen ge
middeld van f 4300 tot f 6600.
Een doel van van wijdere strekking, de
streekverbetering, dat met hetopzetten
van de voorbeelddorpen is beoogd, is dicht
bij de verwezenlijking gekomen. Bij Rot
tevalle is het streekverbeteringsplan „de
drie gemeenten" tot .stand gekomen. Een
direct gevolg van de verbeteringen in
Kerkhoven is het streekverbeteringsplan
van het nabije dorp Haaren.
De financiële steun aan de centra is 1
mei 1956 officieel geëindigd. Het werk
wordt thans op eigen kracht verder ge
daan.
Koningin Juliana heeft woensdagmiddag
in Krasnapolsky te Amsterdam met be
langstelling de jurering gevolgd van de
koninklijke subsidie voor vrije schilder
kunst van de ingezonden schilderijen en
tekeningen. Aan zes Nederlandse schilders
zal wederom een studiebeurs worden toe
gekend. De Koningin, die was vergezeld
van haar particulier secretaris W. J. baron
van Heeckeren van Molecaten en mevrouw
I-I. P. J. baronesse Van Til, werd ontvangen
door de schilders Jo Mulder, Mark Kolthoff
en Gerard van Vliet. De leden van de jury
werden aan haar voorgesteld. De vorstin,
die grote interesse toonde voor de inge
zonden kunstwerken, heeft zich geruime
tijd met de juryleden onderhouden.
Woensdagmórgen heeft Koningin Juliana
een bezoek gebracht aan de expositie van
tekeningen van Rembrandt in het Rijks
museum te Amsterdam. De vorstin, die
zonder gevolg was, heeft vrijwel onopge
merkt door de andere bezoekers, van kwart
voor elf tot half een op de tentoonstelling
vertoefd.
Vrijdag van 19.10 tot 19.20 uur
Ter gelegenheid van de Museumweek,
die deze week wordt gehouden, zal op
vrijdag 12 oktober op 402 m van 19.10
19.20 uur een radioprijsvraag worden uit
gezonden onder de titel: „Welk museum
bezochten zij?". Drie museumbezoekers,
onlangs in drie verschillende gemeenten in
een museum aangetroffen, zullen in deze
uitzending iets over hun bezoek vertellen,
zonder echter de naam van het desbetref
fende museum te noemen. De luisteraar zal
worden gevraagd welke musea deze men
sen bezochten. De hoofdprijs, een boek
werk, is voor dit doel beschikbaar gesteld
door het ministerie van Onderwijs', Kun
sten en Wetenschappen. Andere prijzen
worden beschikbaar gesteld 'door verschei
dene musea.
ADVERTENTIE
Doelstraat 59 Haarlem - Tel. 15252
Aluminiumverf hittebestandig
Oponthoud. Het Britse passagiersschip
„Kenya" is vier dagen in de gloeiend
hete haven van Dar er Salaam in Tan
ganyika opgehouden alleen omdat
prinses Margaret, die een officiële reis
door Oost-Afrika maakt, aan boord
moest eten. De eerste klassepassagiers
zijn woedend, vooral omdat zij in de
kinderkamer moesten dineren toen
prinses Margaret het avondmaal met de
kapitein gebruikte.
Welkom. Duizenden juichende leden van
de stam der Bamagwato's verwelkom
den hun afgezette leider Seretse Kha-
ma in Beetsjoeanaland toen hij na een
verbanning van zes jaar uit Engeland
terugkeerde. Seretse Khama' mocht
naar zijn land terug op voorwaarde,
dat hij als gewoon burger zou gaan,
maar de ontvangst was duidelijk die
voor een leider.
Mist. Een verkenningsvliegtuig van de
Britse luchtmacht van het type „Nep
tune" is woensdagavond laat in een
dichte mist nabij Campbeltown (Schot
land) tegen een rotswand gevlogen.
Bij het uitgebrande wrak werden d*
lijken va'n vier van de negen inzitten
den ontdekt. De vijf overige leden van
de bemanning zijn, nog niet gevonden.
Vrijlating. Twee hoge R.K.-geestelijken
die in 1951 in Tsjechoslowakije veroor
deeld werden tot langdurige gevange
nisstraffen, zijn onlangs vrijgelaten.
Het zijn de voormalige bisschop Jan
Vojtassak van Spis, die in januari 1951
wegens „militair hoogverraad en
spionage" tot 25 jaar gevangenisstraf
veroordeeld werd, en de hulpbisschop
van Trnava Michal Buzalka, die 18 jaar
kreeg. Zij zouden .vrijgelaten zijn in
verband met hun hoge leeftijd.
Hongertocht. De Italiaanse politie arres
teerde in het Frans-Italiaanse grens
gebied een groep van 22 jonge man
nen uit Calabrië in Zuid-Italië, die he
lemaal naar het noorden waren gemar
cheerd om clandestien de Franse grens
over te gaan en in Frankrijk de kost
te verdienen, die zij in hun arme land
streek niet bij elkaar konden krijgen.
Op hun tocht lieten zij twee uitgeput
te kameraden achter. Zij zijn opgeslo
ten.
Verband. De regering van Honduras
heeft gisteren bekendgemaakt, dat een
heden van de oppositie aanvallen heb
ben gedaan op militaire garnizoenen in
Centraal en Noordelijk Honduras, waar
schijnlijk in verband met de verkiezin
gen van een nieuwe grondwetgevende
vergadering. Versterkingen werden
aangevoerd en de opstandelingen wer
den verslagen.
Ambtenaar. De ambtenaren in Frankrijk
dreigen met een staking ter ondersteu
ning van hun looneisen. Het onder so
cialistische leiding staande vakver
bond" „Force Ouvrière", waarbij de
meesten zijn aangesloten, heeft zijn le
den medegedeeld, dat zij zich op een
staking van onbeperkte duur moeten
voorbereiden.
Uitbreiding. De ministers van Buitenland
se Zaken van Denemarken, Finland,
IJsland, Noorwegen en Zweden hebben,
bij het' einde van hun tweedaagse con
ferentie in de IJslandse hoofdstad, be
sloten de uitbreiding van het aantal
leden vart de' Veiligheidsraad van 11 tot
13 leden te verzoeken. De UNO is in
middels van 60 óp 76 leden-landen ge
bracht.
Opvoeding. Het Indonesische ministerie
van Opvoeding heeft medegedeeld, dat
tien studiebeurzen voor de Sovjet-Unie
onmiddellijk beschikbaar zijn voor stu
denten in de Mathematica. In de ko
mende vijf jaar zal de Sovjet-Unie aan
Indonesië 50 beurzen aanbieden.
Schadeloos. De spoorwegmaatschappij van
Pennsylvania moet een kelner, die zij
drie jaar geleden ten onrechte beschul
digd had- van diefstal van anderhalf
pond ham, een schadeloosstelling van
104.000 dollar (370.000 gulden) beta
len. De kelner, die had kunnen aanto
nen, dat hij met de ham op weg was
naar een koelkast, had een half miljoen
dollar geëist.
Kleutertjes. De Amerikaanse democrati
sche senator James Eastland, die een
fel 'tegenstander is van de afschaffing
van de rassenscheiding op de scholen,
heeft zijn twee kinderen van een fröbel
school te Washington genomen, omdat
deze school dit jaar is opengesteld voor
negerkinderen. Tot dusver heeft één
negerkind hiervan gebruik gemaakt.
Opheldering. Experimentele projectielen,
die door raketten werden aangedreven,
hebben op tochten van het proefterrein
bij Langley Field over de Atlantische
Oceaan een snelheid behaald van ruim
10.500 km per uur. De projectielen moe
ten opheldering geven omtrent wrij
vingsverschijnselen en hitte-owtwikke-
ling op grote hoogte.
28. Het verhaal over de toverkracht van
Plutanus had de belangstelling van Joris
gewekt. „Ik zou gaarne eens nader ken
nismaken met deze merkwaardige per
soonlijkheid", merkte hij op. „Maar WIJ
wensen niets MEER met hem te maken
te hebben", antwoordde Jolliepop, terwijl
hij zich met een ruk omkeerde. „Kom,
meneer Panda, wij gaan huiswaarts". Pan
da wilde Jolliepop volgen, maar dit was
niet naar de zin van Joris. „Hoe nu, man
neke?!", riep hij uit, hem met zijn stokje
staande houdend, „wilt ge zomaar huis
waarts keren? Foei! Ziet ge dan helemaal
wo plichten niet?!" „Mijn plichten?", her
haalde Panda verbaasd. „Wat moet ik dan
doen?" „Dat behoorde u duidelijk te zijn",
hernam Joris verwijtend. „Volgens uw
eigen verhaal vertrouwde de heer Plutanus
zich aan uw zorgen toe. Ge zoudt zijn gids
zijn door deze, voor hem zo vreemde, we
reld van uiterlingen. En wilt ge nu deze
arme weerloze tovenaar aan zijn lot over
laten? Nog maals: FOEI!" Jolliepop, die
nu bemerkte, dat Panda niet met hem was
meegekomen, zag met grote ongerustheid,
dat zijn kleine meester bij Joris bleef. „Nu
laat meneer Panda zich weer bepraten",
stelde hij verbitterd vast. „Maar IK laat
mij hier niet meer mee in. Tovenaars en
bedriegers, zij allen leiden naar de gevan
genis!"
„RIJST MOET met de voetjes in het
water staan" placht onze onderwijzer te
zeggen bij het bespreken van de sawah-
bouw op Java, zich aldus juist, maar wei
nig origineel uitdrukkend. Waarom overi
gens de rijst zoveel water nodig heeft,
werd ons nooit duidelijk gemaakt en het
zou nog vele jaren duren, eer we het ge
heim daarvan konden door-
gronden.
Bij wat nu volgen gaat, la
ten we de bergrijst die niet
veel water nodig heeft, uiter
aard buiten beschouwing, want
het gaat ons uitsluitend en al
leen om de vraag, waarom de
moeras- of waterrijst zoveel
water krijgt toegediend. Natte rijst wordt
meestal op kroeekbedden uitgezaaid, xvaar
aanvankelijk het water niet zo hoog staat.
Is echter het wortelstelsel behoorlijk ont
wikkeld, dan laat men het water hoger
stijgen in overeenstemming met de groei
der zaailingen. Dan kan aan het overplan
ten worden gedacht, mits bijtijds gezorgd
is voor voldoende toevoer van water naar
de door dijkjes omgeven sawah's, die min
stens tweemaal geploegd, geëgd en van
onkruid gezuiverd zijn, zodat de jonge
rijstplantjes op een schoon veld kunnen
worden uitgeplant.
De zaailingen worden nu bij bundeltjes
van 10 a 20 stuks uit de kweekbedden ge
trokken, de aanhangende bodemdeeltjes
worden uitgespoeld, en gebundeld worden
de plantjes op lange bamboestaken naar
het plantveld gedragen. Vóór de bundeltjes
worden losgemaakt, laat men ze minstens
enige uren met de wortels in de modder
liggen en eerst daarna kan het werkelijke
uitplanten beginnen.
Verdere bijzonderheden zullen we u be
sparen, want het is alleen nog maar van
belang te weten, dat vóór het planten men
het opstaande water van de sawah's heeft
laten afvloeien en dat pas enige dagen na
het planten het water weer op de akker
wordt toegelaten. Gedurende -de hele ver
dere groei blijft de rijst in het ivater staan,
met uitzondering van de laatste
week vóór de oogst, wanneer
men de sawah laat drooglopen.
De meeste andere planten
zouden een dergelijke be
handeling niet verdragen,
want door de laag water
die op de sawah staat, kun-
nen de xvortels niet voldoende
zuurstof opnemen, zodat de plant sterft.
En bij rijst zou dit eveneens moeten ge
beuren, want deze plant heeft niet alleen
veel vocht, maar eveneens veel zuurstof
nodig. Desondanks tiert de rijst uitstekend
op de natte akkers.
De verklaring van deze tegenstrijdigheid
moeten we zoeken in het water, waarin
zich op de bodem der velden zeer
snel een laag algen ontwikkelen, welke
organismen veel zuurstof uit het water
weten op te nemen en dit weer afgeven
aan de rijstwortels, die zonder deze wel
kome hulp werkelijk geen kans zouden
zien de plant onder deze omstandigheden
welig te doen gedijen.
Nu we toch bij de grassen zijn beland,
kunnen we ook wel eens de misvatting
rechtzetten die ons vertelt datAmerika en
Canada typische graanlanden zijn. Inte
gendeel, Europa komt die eer toe.
Daarover morgen.
II. Pétillon
(Nadrruk verboden)
