ALPHENAAR ^GRAMMOFOONPLATEN
Democratisering in Polen
wordt voortgezet
Mollet kreeg vertrouwen
van Franse Assemblée
Eisenhower betreurt gebruik
van Russische troepen
„Desorganisatie in Hongarije moest
voorkomen worden", zegt Sjepilov
Russische troepen
redenen van
blijven alleen om
staatsbelang
Vroegere protectoraten nu vijanden
Een verenigd Noordafrikaans front
tegen Frankrijk in wording
VRIJDAG. 26 OKTOBER 1956
11
Zestien „spionnen" blijven
in arrest te Cairo
Repatriërende Ambonezen
gaan echt naar Ambon
Plan van India om Suez-
kwestie op te lossen
Eisenhower en Stevenson
zijn het volslagen oneens
Nieuwe waarschuwing
tegen waterstofbomproeven
Indonesische premier
antwoordt dr. Drees
Amerikaanse actie tegen
de „Queen Mary"?
Alarm in Oost-Duitsland
Picasso werd gisteren
vijfenzeventig jaar
Nederlandse violist heeft
succes in de V.S.
WASHINGTON/MOSKOU (Reuter/
AFP). De Amerikaanse regering betreurt
de tussenkomst van Russische strijdkrach
ten in Hongarije, aldus een verklaring van
Eisenhower, die is uitgegeven, nadat de
president een telefoongesprek met zijn mi
nister van Buitenlandse Zaken Dulles had
gehad. Eisenhower zegt verder, dat de Rus
sische strijdkrachten volgens de bepalingen
van een vredesverdrag uit Hongarije „had
den moeten worden teruggetrokken". De
aanwezigheid van Russische troepen heeft,
zoals thans blijkt, niet ten doel Hongarije
te beschermen tegen agressie, doch veeleer
een bezetting door troepen van een vreem
de mogendheid ten bate van haar eigen
oogmerken voort te zetten. De Verenigde
Staten beschouwen de ontwikkelingen in
Hongarije als een nieuw blijk van het vurig
verlangen naar vrijheid, dat het Hongaarse
volk reeds lang koestert. De president is
van mening, dat de eisen van de Hongaar
se studenten en arbeiders duidelijk over
eenkomen met de rechten van de mens, die
in het UNO Handvest zijn verankerd en
die ook voor het Hongaarse volk zijn ge
waarborgd door het vredesverdrag dat ook
de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten
hebben ondertekend.
Eisenhower heeft het program van zijn
verkiezingscampagne gewijzigd. Hij zal
nooit langer dan 24 uur buiten Washing
ton verblijven.
Premier Nehroe van India heeft in
Nieuw Delhi gezegd dat hij de gebeurte
nissen in Oost-Europa ziet als een „natio
nalistische opstand" als gevolg waarvan
sommige landen hun eigen binnenlandse
politiek zullen vaststellen.
Ontevredenheid
De Russische minister van Buitenlandse
Zaken Sjepilov heeft in Moskou verklaard,
dat de Russische troepen in Hongarije te
hulp waren geroepen om een desorganisa
tie van het nationale leven te voorkomen.
Hij is van oordeel, dat de omstandigheden
in Polen zeer verschillend en veel beter
zijn dan in Hongarije, waar „contra-revo
lutionaire elementen tussenbeide zijn ge
komen. Er is daar een ingewikkelde be
weging aan de gang. Er is om vele uiteen
lopende redenen ontevredenheid gerezen.
Er hebben zich moeilijkheden in de ma
teriële omstandigheden van de bevolking
voorgedaan, er zijn bureaucratische metho
den bij het bestuur ontstaan en het volk
heeft een democratisering geëist. Vijandige
krachten lokten wanordelijkheden uit, die
lang tevoren waren voorbereid. Het schijnt,
dat zij de bedoeling hadden, zich meester
te maken van zekere instellingen, vooral
het radiostation en dergelijke gebouwen,
aldus'Sjepilov volgens Belgische journa
listen.
Hij zei dat het Poolse volk weet hoe het
de situatie moet behandelen. Er is in ge
heel Polen een beweging van solidariteit.
Daarom bestaan er sterke patriottische ge
voelens. De regering heeft de bevolking op
geroepen de discipline te bewaren teneinde
enige zeer ernstige economische vraagstuk
ken op te lossen, aldus Sjepilov.
Verontwaardiging
Ia Tsjechoslowakije zijn arbeidersbijeen
komsten gehouden om uitdrukking te ge
ven aan „de verontwaardiging over de
contra-revolutionaire provocatie in Hon
garije" en steun te betuigen aan de Tsje-
choslowaakse communistische partij. In re
soluties betuigden de arbeiders opnieuw
hun trouw aan de partijleiding, het inter
nationale proletariaat en aan de Sovjet-
Unie. Volgens het partijorgaan „Rude
Pravo" maken de Tsjechische arbeiders
zich bezorgd over de ontwikkeling in Hon
garije. Het blad waarschuwt de bevolking,
op haar hoede te zijn voor een herhaling
van de Hongaarse gebeurtenissen in Tsje
choslowakije. In Praag is nog steeds een
Russische delegatie van dertien man, die
de- banden is komen versterken.
Bezorgdheid
In Joegoslavische regerings- en partij
kringen maakt men zich ongerust omdat
deze ontwikkeling in Hongarije een zware
slag voor het socialisme kan zijn. Men
meent dat de Hongaarse leiders niet bere
kend zijn voor de taak het socialisme tot
ontwikkeling te brengen. De Joegoslavi
sche leiders maken zich er vooral ongerust
over dat het gebruik van Russische troe
pen om de opstand te onderdrukken, de
positie van de Russische leiders, die nog
steeds wensen dat het Kremlin een krach
tig standpunt inneemt bij het onderhou
den der betrekkingen met de regeringen
der Oosteuropese staten, zal versterken.
Zwakheid
„De Italiaanse communisten betreuren het
dat de Hongaarse regering er niet in is
geslaagd, met eigen middelen de contra
revolutionaire aanval af te slaan en dat
zij het nodig heeft geacht, haar toevlucht
tot Russische hulp te nemen om de volks
macht en het socialistische bewind te ver
dedigen", zo wordt gezegd in een verkla
ring van het Italiaanse partijbestuur, dat
in het gebeurde een „bewijs van de kenne
lijke zwakheid van de Hongaarse partij"
ziet.
CAIRO (United Press) De zestien
leden van een Egyptische spionage-groep,
onder wie vier Engelsen zijn na een eerste
gerechtelijk vooronderzoek opnieuw voor
de tijd van 45 dagen opgesloten.
De vernieuwde opsluiting van de ver
dachten is geschied op verzoek van de
Egyptische procureur-generaal Iiafez Sa-
bek, die donderdag zijn verzoek indiende,
op grond van het feit dat het onderzoek
tegen de verdachten nog niet afgesloten is.
Alle 16 verdachten werden gearresteerd
tijdens een grote razzia, die op 27 augustus
begon. Zij worden ervan beschuldigd deel
te hebben uitgemaakt van een door Britten
geleide Egyptische spionage-organisatie,
die politieke en militaire geheimen ver
zamelde. De zestien verdachten kunnen tot
28 november opgesloten blijven.
De vier Engelse verdachten zijn James
Winhurn, Charles Pittuck, James Zarb en
John Stanley, die allen voor Europese fir
ma's in Egypte werkzaam zijn. Eén Joego
slaaf en elf Egyptenaren maakten verder
deel uit van de groep.
Donderdagavond is een Haarlemse
bromfietser, die in de omgeving van Tres
long te Hillegom op het rijwielpad reed, ge
vallen. Hij liep een hersenschudding op en
is in de Mariastichting te Haarlem opge
nomen.
ADVERTENTIE
Friese beschuit
proef ze eens
vers van Uw bakker...,
ADVERTENTIE
KRUISWEG 49 - HAARLEM - TEL. 11532
P.S. Dat wij ook piano's, muziekinstrumenten en bladmuziek verkopen, weet u toch wel!
Indonesisch woordvoerder:
DJAKARTA (ANP) Een woordvoer
der van het Indonesische ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft vandaag berich
ten uit Nederland tegengesproken, waarin
wordt gezegd, dat Ambonezen, die naar
Indonesië wensen terug te keren, zeker
moeilijkheden zouden ondervinden na te
rugkeer in Indonesië. De woordvoerder
zeide, dat Ambonezen, die uit Nederland
in Indonesië terugkeren, onder de zorg
vallen van de regering, in samenwerking
met de Molukse sociale organisaties. In
tussen heeft een dagblad op Ternate, de
„Penghubung" onlangs een beroep gedaan
op de regering een nauwkeurig onderzoek
in te stellen naar de Ambonezen, die wen
sen te repatriëren. Het blad schrijft te
vrezen, dat opstandige R.M.S.-aanhangers
zich onder de Ambonezen kunnen bevin
den, die uit Nederland terugkeren.
De eerste groep Ambonese gezinnen is
4 oktober in Djakarta aangekomen. Na
korte tijd in Djakarta te hebben vertoefd,
zijn zij naar hun geboorteplaatsen in de
Molukken vertrokken.
NIEUW DELHI (Reuter/U.P.). De rege
ring van India heeft een plan bekend ge
maakt voor een regeling van de Suez-
kwestie. Volgens het Indiase voorstel zal
de gebruikersvereniging bestaan uit Frank
rijk, Groot-Brittannië, de Verenigde Sta
ten, de Sovjet-Unie, Egypte, India en Ja
pan, met vertegenwoordigers van Austra
lië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Oost-Azië, het
Midden-Oosten, Afrika, Oost-, Noord-
Zuid-, West-Europa en Latijns-Amerika.
Bij meningsverschillen zal als uiterste
instantie het Internationale Gerechtshof te
Den Haag beslissen of, zo partijen daarover
overeenstemming kunnen bereiken, een
UNO-orgaan. De compensatie, voortvloeien
de uit Egypte's nationalisatie van het ka
naal, dient door arbitrage geregeld te wor
den, wanneer overeenstemming uitblijft.
De gebruiksvereniging (SCUA) zou con
tact onderhouden tussen de Egyptische
kanaalmaatschappij en de gebruikersver
eniging en zal regelmatig, en daarenboven
op verzoek der partijen, bijeenkomen. In
de verbeterde conventie van 1888 zou moe
ten worden vastgesteld welke passagegel
den Egypte ten hoogste in rekening mag
brengen. Het plan stelt Eypte verantwoor
delijk voor onderhoud en verdere ontwik
keling van het Suezkanaal, teneinde het te
doen beantwoorden aan de moderne eisen.
Egypte zal ter informatie de jaarrapporten
van de Egyptische kanaalmaatschappij ter
.informatie aan de UNO doen toekomen. Er
zou een reglement komen voor de functio
nering van het kanaal.
Volgens een woordvoerder van het In
diase ministerie van Buitenlandse Zaken
zijn dit de voorstellen, die Krisjna Menon,
de Indiase minister zonder portefeuille, tij
dens zijn bezoek aan Londen en New
York had aangeboden.
United Press verneemt in Port Said dat
het Egyptische schema voor onderhoud en
ontwikkeling van het Suezkanaal in gevaar
komt doordat de westelijke landen onge
veer zestig percent van de tolgelden ach
terhouden. Het vier-jarenplan voor het
kanaal dat in 1954 begon onder de oude
Suezkanaal-maatschappij is nog niet half
voltooid. De Egyptische maatschappij
heeft de nodige nieuwe contracten voor de
onderhouds- en ontwikkelingswerken nog
niet kunnen sluiten.
Boelganins boodschap is verkeerd
uitgelegd volgens Pravda
NEW YORK (Reuter/A.F.P.) Presi
dent Eisenhower heeft in een verkiezings
toespraak, die door radio en televisie werd
uitgezonden, te New York verklaard, dat
zijn regering „er zonder ophouden naar zal
streven tot ontwapening te komen, zodat de
geschiedenis nimmer zal kunnen zeggen,
dat deze generatie de menslievendheid aan
een ijzeren kruis heeft doen nagelen". De
president oefende critiek op Stevensons
voorstel, dat de Verenigde Staten het ini
tiatief zullen nemen om tot een internatio
nale overeenkomst voor het verbieden van
proefnemingen met kernwapens te komen.
Hij verzette zich eveneens tegen het denk
beeld van zijn Democratische medekandi
daat voor het presidentschap om „onder
met de nationale veiligheid verenigbare
voorwaarden" de militaire dienstplicht in
de Verenigde Staten op te heffen. Eisen
hower gaf een optimistisch beeld van de
Amerikaanse economie en van de vooruit
zichten op een blijvende wereldvrede.
Het Russische partijblad Pravda heeft
het antwoord van Eisenhower op de bood
schap van premier Boelganin over het ver
bieden van kernwapens gepubliceerd, naast
een lang artikel „dat men als een officieus
Russisch antwoord kan beschouwen. De
schrijver van het artikel die met „Obser
vator" ondertekent, constateert, dat Eisen
hower Boelganins boodschap verkeerd
heeft uitgelegd. Hij verklaart te hopen, dat
de president van de Verenigde -Staten de
argumenten van het Russische regerings
hoofd ernstig in overweging zal nemen.
WASHINGTON (United Press) Een
commissie van vier uit de federatie van
Amerikaanse geleerden is van oordeel dat
de radioactiviteit door waterstofbomproe
ven wellicht al over de rode streep is. Het
komt ons voor, aldus de commissie, dat. het
gevaar van radio-actieve straling ernstiger
is dan officiële verklaringen willen doen
geloven. Een groep van negentien geleer
den van de universiteit van Rochester zegt
in een verklaring, dat president Eisen
hower's verklaring over de waterstofbom
weinig inzicht toont in de belangrijke kwes
tie van het gevaar van waterstofbomproe
ven.
De Nobelprijswinnaar dr. Linus Pauling
van de technische universiteit van Califor-
nië, heeft verklaard dat hij en een aantal
andere genetici bezorgd zijn over de hui
dige en toekomstige invloeden van verdere
kernwapenproeven op het menselijk ras.
Dr. Pauling wees op een rapport van de
Amerikaanse commissie voor de atoom
energie, waarin wordt gezegd dat ver
scheidene bewoners van de staat Nevada,
als gevolg van de kernproeven daar, genoeg
radio-actieve stoffen in hun lichamen heb
ben gekregen om hun levensverwachting
met drie maanden te bekorten.
Dr. Pauling schat dat alle wereldbewo
ners gemiddeld een tiende röntgen kern
straling hebben opgenomen. De genoemde
bewoners van Nevada hadden vijf röntgen
opgenomen.
„Zonder twijfel zal de wetenschap tot de
slotsom komen dat blootstelling aan radio
actieve straling de mens lichter vatbaar
maakt, en dat er een samenhang bestaat
tussen geestelijke storingen en kernstra
ling", aldus dr. Pauling.
Niet iedereen is in staat zo'n acrobati
sche „Rock and Roll"-dans uit te voe
ren als inwoners van Kenya. Op het
ritme van de tam-tam voerden dansers
van de Akamba-stam inheemse dansen
uit toen prinses Margaret van Enge
land - die een tournee door Oost-
Afrika maakt - het Machakos district,
ruim tachtig kilometer van de hoofd
stad Nairobi, bezocht. Op de foto ziet
men de „rock 'n' rollers" in actie.
- -
WARSCHAU/BERLIJN (Reuter/AFP)
Het centrale comité van de Poolse commu
nistische partij heeft een onderzoek aange
kondigd naar de antecedenten van diege
nen, die de laatste jaren leidende posities
hebben bekleed in Poolse veiligheidsorga
nisaties. Er is een commissie van onderzoek
benoemd onder leiding van Roman Nivak,
een voormalig lid van het politiek bureau.
De procureur-generaal Marian Rybicki is
een der leden van de commissie. Alle ver
oordelingen door de veiligheidsorganen in
de laatste jaren zullen worden herzien. In
juristenkringen te Warschau is men ervan
overtuigd, dat er geen personen die na de
onlusten te Poznan in juni werden gear
resteerd, meer voor de rechter zullen wor
den geleid. Er zouden nog twintig mensen
gevangen worden gehouden.
De vijf Russische divisies, die met het
oog op de toestand in Polen naar de Oost-
duitse grens waren gedirigeerd, worden
naar hun normale kwartieren teruggetok-
ken, zo verluidt te West-Berlijn De een
heden van het Russische leger in Polen
„zijn reeds op hun bases teruggekeerd of
bezig terug te keren", zo meldt het Poolse
persbureau PAP. „Wij moeten begrijpen,
dat ons onwrikbaar bondgenootschap met
de Sovjet-Unie een waarborg vormt voor
onze westelijke grenzen en zelfs al kunnen
wij geen grote vriendschap voor de Sovjet-
Unie tonen, dan nog moeten een koele be
rekening, een logische analyse van de fei
ten van onze politieke situatie ons er toe
brengen, met kracht vast te houden aan
de alliantie met de Sovjet-Unie", zo heeft
een commentator voor radio-Warschau
verklaai-d. Afgezien van deze „redenen van
staatsbelang" moet dit bondgenootschap
„gebaseerd zijn op de onvoorwaardelijke
souvereiniteit van Polen en op een onaf
hankelijke buitenlandse en economische
politiek. „Alles wijst erop, dat de Sovjet-
Unie de wijzigingen in ons land heeft be
grepen en deze waardeert", aldus de com
mentator.
Partijsecretaris Vladislav Gomoelka heeft
zijn reis naar Moskou uitgesteld, totdat hij
zekerheid heeft dat alle Russische troepen
naar hun bases zijn teruggekeerd, zo ver
neemt United Press. Gomoelka zou giste
ren aan het hoofd van een delegatie naar
Moskou zijn vertrokken
Nieuwe Koers
Binnenkort zullen op een voltallige bij
eenkomst van de centrale raad der Poolse
vakbonden „een diepgaande analyse van
de begane fouten en juiste richtlijnen voor
de toekomst" worden opgesteld. Het nieu
wen centrale partij comité heeft een reso
lutie gepubliceerd, waarin het anti-semi-
tisme en nationalistische neigingen wor
den veroordeeld. De beperkingen betref
fende geheimhouding zullen uit het partij-
leven verwijderd worden. Vrije verkiezing
van partijfunctionarissen wordt gewaar
borgd. Voor industriële investeringen be
stemde uitgaven zullen verder besnoeid
worden. Meer fabrieken zullen overgaan
op de produktie van verbruiksgoederen.
De leiders van partij en staat moeten
persoonlijk verantwoordelijk zijn voor hun
taken. Dit moet een van de grondbeginse
len van de socialistische democratie zijn.
De partij veroordeelt de pogingen om de
arbeidersklasse en de intelligentia tegen
elkaar op te zetten. De arbeiders moeten
rechtstreeks worden betrokken bij het be
heer van socialistische ondernemingen. Er
moet meer, beter en goedkoper geprodu
ceerd worden. De ondernemingen krijgen
meer autonomie. De arbeiders krijgen ook
meer stem bij de benoeming en het ontslag
van de directie.
Er zullen vaker vergaderingen van het
parlement worden gehouden. Het wetge
vende werk komt bij het parlement te be
rusten, dat toezicht houdt op het werk van
de regering. Voor dat doel zal er een eer
ste kamer bij komen. Slechts in uitzonde
ringsgevallen zullen besluiten, die onder
de competentie van het parlement vallen
door de raad van state worden genomen
In de laatste tijd heeft men op partij
vergaderingen, in het parlement en in de
pers uitingen van anti-semitisme kunnen
waarnemen. Er zijn ongeveer zestigduizend
Joden in Polen. Voor de oorlog leefden er
meer dan 3.500.000, van wie 350.000 in
Warschau. Tijdens de tweede wereldoorlog
werden ongeveer drie miljoen Poolse Jo
den door de nazi's vermoord. In 1948 gin
gen er ongeveer 100.000 naar Israel. Vol
gens de Israëlische delegatie in Warschau
zijn in de afgelopen twee maanden bijna
duizend Poolse Joden naar Israel vertrok
ken. De meeste Poolse Joden wonen thans
in Vroclav (Breslau) en de steden Stettin
Lodz en Kattowice (Stalingrad).
In de regering hebben slechts heel wei
nig mannen van Joodse afkomst zitting. In
het politieke bureau van de partij is Zam
brovski de enige Jood. Veel Joden hebben
echter belangrijke functies op de departe
menten en vooral bij de schrijvers en in
tellectuelen treden zij op de voorgrond
Joodse kringen in Warschau deelden mede
dat er klachten waren over het feit, dat er
op sommige regeringsbureaus teveel Joden
werkten en dat „men al meer dan drie jaar
bezig is dezen te verwijderen".
Veel Joden hebben Poolse namen aan
genomen en slechts weinige wonen de
diensten in de grote synagoge in Warschau
bij. Een Joodse waarnemer zei „Wij trach
ten ons zoveel mogelijk op de achtergrond
te houden".
De Joodse gemeenschappen in Israel, die
afkomstig zijn uit Polen en Hongarije, heb
ben met het oog op de gebeurtenissen in
deze landen aan de Israëlische regering
gevraagd „tussenbeide te komen om de
emigratie van de Joden uit deze landen te
bespoedigen, omdat zij vrezen dat de Jo
den in Polen en Hongarije anders aan gro
te gevaren zullen blootstaan".
DJAKARTA (ANP) De Indonesische
minister-president, Ali Sastroamidjojo
heeft woensdag gezegd, dat het niet Indo
nesië was, dat de verslechtering van de
diplomatieke betrekkingen met Nederland
veroorzaakte, maar de Nederlanders zelf.
Ali Sastroamidjojo gaf commentaar op
de regeringsverklaring van minister-presi
dent dr. Drees in de vergadering van de
Tweede Kamer op dinsdag. Dr. Drees be
schuldigde hierbij Indonesië, dat het de
normale diplomatieke betrekkingen tussen
beide landen heeft belemmerd.
De Indonesische premier bracht in her
innering, dat Indonesië „menigmaal tever
geefs heeft getracht met de Nederlanders
te onderhandelen, maar dat deze „een
zijdig" West-Irian in zijn grondwet had
opgenomen." „Wij zijn vastbesloten te
vechten voor de terugkeer van West-Irian
tot ons grondgebied. Ook dit jaar zal Indo
nesië de kwestie-West-Irian weer voor de
Algemene Vergadering van de UNO bren
gen", aldus Ali Sastroamidjojo. Hij ver
volgde met te zeggen, dat Indonesië niet
de internationale wetten had geschonden,
zoals dr. Drees heeft verklaard. „Integen
deel", aldus de Indonesische premier, „Ne
derland zélf heeft de overeenkomsten ge
schonden, toen het in 1952 West-Irian in
het gebied van het Nederlandse Koninkrijk
opnam".
Ten aanzien van de beschuldiging van
dr. Drees, dat er geen recht en orde zijn
in Indonesië, zei Ali Sastroamidjojo: „Deze
beschuldiging is geheel ongegrond. De ver
klaring van Drees betreffende de proces
sen Jungschlager en Schmidt, twee Neder
landse onderdanen, die veroordeeld zijn
wegeps subversieve acties, noemde Sas
troamidjojo „te onbezonnen". „Deze pro
cessen zijn gevoerd volgens de bestaande
wetten, waarbij bewezen werd, dat recht
en orde in Indonesië bestaan", aldus Ali
Sastroamidjojo.
INDIA DOOR DE LUCHT
MET TIBET VERBONDEN
NEW DELHI (United Press) Een II-
joesjin-transporttoestel van de Indische
luchtmacht heeft gisteren met een succes
volle vlucht over de Himalaya de luchtver-
binding New Delhi-Lhasa (Tibet) tot stand
gebracht.
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse kamer heeft donderdagavond
met een bijzonder ruime meerderheid van
330 stemmen voor en slechts 140 commu
nisten tegen, zijn vertrouwen vernieuwd in
de regering Guy Mollet. De toelichtingen,
waarmede de verschillende woordvoerders
de standpunten hunner partijen motiveer
den, gaven aanleiding tot een nieuw debat
over de regeringspolitiek, een debat, dat
gevoerd werd in een atmosfeer, die veel
zwaarder geladen was dan tijdens de voor
afgaande zittingen en waarvan de jongste
gebeurtenissen in Noord-Afrika natuurlijk
de oorzaak vormden.
Dat door de arrestatie van de vijf Al
gerijnse rebellen-leiders en haar diplo
matieke nasleep niet alleen politieke krin
gen worden beroerd, is intussen ook nog
gebleken uit de verschillende ontslag-aan
biedingen, die gisteren op de tafel van de
minister van Buitenlandse Zaken werden
gedeponeerd. Na het ontslag van de staats
secretaris voor de Noordafrikaanse aange
legenheden, Savary, dat thans officieel is
aanvaard en bekend werd gemaakt, heeft
ook de Franse ambassadeur in Tunis, De
Leusse, die nog maar drie weken in functie
was, zich teruggetrokken uit protest tegen
de initiatieven van de regering. En ten
slotte hebben dan ook nog enkele hoge
ambtenaren van het staatssecretariaat voor
Noord-Afrika hun werk neergelegd.
Van zijn kant heeft nu eveneens de Ma
rokkaanse sultan zijn ambassadeur uit
Parijs teruggeroepen, zodat wederzijds nu
alle officiële contacten zijn verbroken tus
sen Parijs en de voormalige protectoraten.
In beide landen blijft het erg onrustig
en gisteren is er een protest-staking uitge
broken onder de Franse ambtenaren in
Marokko, waardoor onder meer alle tele
foon- en postverbindingen met dat land
verbroken waren. Verklaringen van de
Tunesische premier, Bourguiba, over ge
vechten, die tussen eenheden van zijn nati
onale garde en Franse troepen aan de Al
gerijnse grens zouden hebben plaats ge
grepen, worden in Parijs echter stellig ont
kend. Wel hebben de Fransen, die in Ma
rokko en in Tunesië nog altijd militaire
steunpunten bezitten, de nodige maatre
gelen genomen ter eventuele bescherming
van hun landgenoten, die nog in die landen
woonachtig zijn.
De spreker, die donderdag in de kamer
zijn critiek op de arrestatie van. de rebel
len-leiders het openhartigst en ook het
moedigst onder woorden bracht, was onge
twijfeld de radicale woordvoerder Pierre
Mendès-France. P. M. F. wees op de ..ge
varen van een onherstelbare breuk met
Tunesië en Marokko en hij herinnerde
aan de nieuwe beproeving die Frankrijk
van de UNO te wachten zal staan, wanneer
de Noordafrikaanse problemen daar op
nieuw aan de orde zullen worden gesteld.
Critiek en steun van P. M. F.
Mendès-France, die bijzonder goed op
dreef was, en door een stampvolle kamer
met grote oplettendheid gevolgd werd, kon
opnieuw de rol spelen van de profeet, naar
wiens woorden niet geluisterd was. Niette
min was het wel duidelijk, dat de radicale
leiden, in tegenstelling met de regering,
die hij van de zomer vanwege zijn me
ningsverschillen over de Algerijnse poli
tiek verlaten had, de zaak niet op de spits
wilde drijven, omdat het front met de
socialisten nu eenmaal niet mocht worden
verbroken.
Mendès-France wekte de premier dus op
De s aak-T an ja Chwastov
WASHINGTON (AFP/Reuter/UP)
James L. Hennessy, een hooggeplaatste
functionaris van de Amerikaanse immi
gratiedienst, heeft verklaard, dgt een on
derzoek wordt ingesteld naar de mogelijk
heid van actie tegen de Engelse Cunard
Line. De „Queen Mary" van de Cunard
Line vervoerde de kleine Tanja Chwastov
uit de Verenigde Staten, zonder dat zij een
paspoort had. Haar vertrek is dus onwet
tig. Volgens de Amerikaanse immigratie-
wetten kan aan een schip, dat betrokken
is geweest bij een schending van deze wet
ten, worden verboden nog Amerikaanse
havens aan te doen. Geschiedt dit toch,
dan kan het schip in beslag worden geno
men.
Een woordvoerder van de Cunard Line
verklaarde in New York, dat nooit passa
giers worden aangenomen die geen geldig
paspoort hebben. De maatschappij gaat
thans na onder welke papieren Tanja
Chwastov de reis begon. Eerder was door
een lid van de Amerikaanse immigratie
dienst medegedeeld dat de Queen Mary
ondanks een verbod was uitgevaren.
Inmiddels is mevrouw Diaczok, moeder
van Tanja Chwastov, in Londen aangeko
men om langs gerechtelijke weg te trach
ten haar dochtertje weer onder haar hoede
te krijgen.
Gezin tegengehouden
Het Amerikaanse ministerie van Justitie
heeft woensdag het vertrek verhinderd
van een gezin, dat van het Amerikaanse
staatsburgerschap afstand heeft gedaan
om zich met een Russisch paspoort naai
de Sovjet-Unie te begeven. Serafin Strel-
kof, een musicus van Russische afkomst,
zijn vrouw, die eveneens in de Sovjet-Unie
is geboren, en hun in Amerika geboren
dochter werden tegengehouden, toen zij
aan boord van de „Queen Elizabeth" wil
den gaan.
Volgens een woordvoerder van de scheep
vaartmaatschappij waren hun papieren
„niet In orde". De Amerikaanse wet ver
biedt elke Amerikaan van zijn staatsbur
gerschap afstand te doen zolang hij zich
nog in de Verenigde Staten bevindt.
Een vertegenwoordiger van de Sovjet
ambassade, die het gezin begeleidde, ver
klaarde, dat de ambassade de Strelkofs als
Russen beschouwt.
op ten spoedigste een begin te maken met
radicale politieke en administratieve her
vormingen in Algerije om aldus het ver
trouwen van de bevolking alsnog te kunr
nen winnen. En tenslotte wilde hij dan
graag weten wie de verantwoordelijkheid
gedragen had van de onderschepping van
het Marokkaanse vliegtuig, waarin de vijf
rebellen-leiders waren gezeten.
Uit het antwoord van de minister-presi
dent bleek al direct, dat het nieuwe debat
over Algerije zich grotendeels bepaalde tot
een polemiek Mollet-Mendès-France. De
arrestatie van de vijf rebellen nam Mollet
volledig voor zijn rekening, al wilde hij
zoals de premier zich uitdrukte de
verdienste van het initiatief dan ook pu
bliekelijk toekennen aan de minister-re
sident in Algerije Robert Lacoste,
Op vastberaden toon verklaarde de so
cialistische minister-president verder, dat
door de verhoren van de rebellen al be
vestigd was, dat de Algerijnse opstandelin
gen in het geheim ook door Marokko wer
den ondersteund.
De positie van de regering-Mollet is in
het parlement na de stemming ongetwijfeld
versterkt kunnen worden. Maar of ook de
positie van Frankrijk de laatste dagen in
Noord-Afrika werd verbeterd, vreest men
alsnog te moeten betwijfelen.
Troepenbewegingen
Naar Un. Press uit Tunis meldt, heeft de
Tunesische regering haar troepen naar de
grenzen met Algerije gedirigeerd met de
opdracht Franse troepen, die trachten
Tunesisch grondgebied te betreden tegen
te houden. Inmiddels maakt de politie in
geheel Tunesië zich gereed het hoofd te
bieden aan een mogelijke nieuwe uitbar
sting van anti-Franse onlusten.
Het Franse commando in Tunesië bracht
intussen zijn 45.000 man troepen in paraat
heid, terwijl volgens berichten uit Algerije
het Franse oppercommando daar een ge
deelte van zijn 450.000 man troepen naar
de Tunesische grenzen heeft gedirigeerd.
De spanning tussen Frankrijk en het voor
malig protectoraat stijgt. Het Tunesische
leger, dat ver in de minderheid is tegenover
de Franse troepen, heeft versterkingen ge
kregen van duizenden leden van de Neo-
Destour partij van premier Bourguiba.
In de streek van Meknes in Marokko,
waar al sedert enige dagen opstandige
mohammedanen jacht maken op Europea
nen en die afslachten, is het dodental onder
Franse ingezetenen tot 41 gestegen.
In Rabat, de Marokkaanse hoofdstad,
werden de toegangen tot de Europese wijk
met tanks van het koninklijke Marokkaan
se leger afgesloten. Twee grote detache
menten van het Vreemdelingenlegioen
trokken de stad binnen.
Partijleiders zijn niet gerust over
de ontwikkelingen in Polen
BERLIJN (Reuter/AFP). - Volgens het
Westberlijnse blad „Der Abend" heerst in
Oost-Duitsland een toestand van alarm.
Volgens het blad hebben de Oostduitse
veiligheidspolitie en andere Oostduitse
eenheden opdracht gekregen zich gereed
te houden om in noodgeval te kunnen in
grijpen. Het Oostduitse communistische
partijorgaan „Neues Duitschland" heeft
medegedeeld, dat in het grootste deel van
de genationaliseerde fabrieken in Oost-
Berlijn vergaderingen zijn gehouden van
fabrieksmilities uit voorzorg tegen aan
vallen van de vijanden der arbeiders
klasse".
Een bijeenkomst van de Oostduitse
„Volkskamer" is onverwacht tot de vol
gende week verdaagd. Waarnemers bren
gen het uitstel in verband met de gebeur
tenissen in Polen. De Oostduitse pers zwijgt
nog steeds over de rede die partijsecretaris
Gomoelka zondag voor het centrale comité
van de Poolse partij heeft gehouden. De
verkoop van het enige Oostduitse blad dat
gedeelten van de toespraak van Gomoelka
had gepubliceerd, „BZ am Abend", wordt
volgens het Westduitse persbureau DPA
gestaakt. Gisteren hebben in Oost-Berlijn
duizenden ongewapende leden van be-
drijfsmilities een mars door de stad gehou
den. Zij marcheerden in groepen van hon
derd man en zongen: „Wij zijn geboren om
te vechten". Hoewel de gebeurtenissen in
Polen door de Oostberlijnse pers volkomen
verzwegen worden, vallen de Oostberlijnse
bladen wel het westen aan wegens pogin
gen tot „inmenging" in Poolse aangelegen
heden. In alle bladen wordt gewaarschuwd
tegen „de Amerikaanse, Westduitse en
Westberlijnse spionage- en sabotage orga
nisaties". Volgens de Frankfurter Neue
Presse blijft de Oostduitse partijsecretaris
Ulbricht voor de Russen de hoeksteen van
hun westelijkst gelegen bolwerk.
CANNES (U.P.) Pablo Picasso heeft
donderdag zijn verjaardag doorgebracht zo
als hij vrijwel zijn hele leven heeft doorge
bracht: met werken. „Ik heb nog zoveel te
doen, dat ik me niet kan permitteren, tijd
te verliezen". Maar er was toch gisteravond
een diner voor zijn vrienden in Cannes.
„Voor mij telt de tijd niet", merkte Picasso
op. „Tijd bestaat niet, alles wat erop aan
komt, alles wat belangrijk is, is door te gaan
met scheppen".
Dezer dagen heeft de Nederlandse violist
Kees Koper zijn debuut in New York ge
maakt met een concert in de Carnegie Hall.
Dit concert is door de Amerikaanse critici
goed ontvangen, zo blijkt uit de beoordelin
gen in de kranten. Kees Koper heeft gestu
deerd aan het muzieklyceum te Amsterdam,
waar hij in 1948 het einddiploma behaalde!
Een jaar tevoren had hij reeds het staats-
diploma voor viool behaald.
