Hongaars verzet niet gebroken OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Anti-Russische gevoelens hebben de overhand HET WEER: Afnemend buiig Geruchten over aanslag op Koning Hoessein Verwarde toestand in Boedapest Stuurman 8t Cohen Stakingen Nieuwe regering Kruitvat JordaniëIsrael Wederzijdse verwijten in Veiligheidsraad HDZ VERLOVINGSRINGEN Een dode bij aanvaring Raad van Europa Het woord is aan Vier doden bij ongelukken in het verkeer Eiiöels aanbod 71e JAARGANG No 93 VRIJDAG 26 OKTOBER 1956 301e JAARGANG No 246 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N., Soendaplein, Tel. 12230. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15, fr. p.p. 7.65. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107 Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman BOEDAPEST/WENEN (Reuter/UP) De toestand in Hongarije is uitermate verward, maar het is duidelijk dat er gisteren de gehele dag nog zwaar ge vochten is en dat de opstandelingen zich ook vandaag nog verzetten. In Boeda pest werd het gisteravond rustig, hoewel het verzet nog niet gebroken is. De opstandelingen blijken communisten te zijn, wie de concessies van de regering nog niet ver genoeg gaan. Zij eisen dat de Russische troepen worden terug getrokken. Zij beschikken over radiozenders om hun eisen kenbaar te maken. Soldaten van het leger, groepen van de politie en leden van de staatsveiligheids dienst en zelfs Russische soldaten hebben hier en daar de zijde gekozen der opstandelingen, die ook de steun hebben van niet-communistische groeperingen. De anti-Russische gewelddaden gaan gepaard met uitingen van pro-westelijke gevoelens. Er worden ook wanordelijkheden gemeld uit Gyoer, Pecs, Szeged en Szolnok. Radio-Miskolc vertolkt de wensen der opstandelingen en daarnaast komen nog meer opstandige geluiden van verschillende zenders, voornamelijk uit het zuiden en oosten van het land. Naar verluidt werden gisteren voor het parlementsgebouw in Boedapest meer dan 200 personen gedood toen een Russische tank het vuur opende op een ongewapende menigte die met Hongaarse vlaggen zwaaide. De menigte was in vreedzame optocht naar het parlement gegaan, om de regering een petitie aan te bieden. De ge heime politie (A.V.H.) opende onverhoeds het vuur uit zijstraten. Gedurende ruim een uur vuurden de politie en de Russische tank met machinegeweren en mijnenwer- pers. Soortgelijke gevechten werden ge meld uit andere delen van Boedapest, waar Russen en geheime pol "ie ongewapende menigten beschoten, die met vlaggen zwaaiden. Na drie dagen van verbitterde strijd, waarin verscheidene duizenden Hon garen gedood of gewond zijn, leek Boeda pest donderdagavond op de sobere stad van 1945. Tanks en pantserwagens denderden door de straten. Gebouwen en hotels waren geplunderd en lagen bezaaid met patroon hulzen. Het Parlementsplein zag er uit als een slagveld. Berichten uit steden als Gyoer, Pecs, Szeged en Szolnok geven de aanwijzing dat 't beeld daar niet anders is. Het g Aed om het Astoria-hotel in de hoofdstad werd woensdagmiddag zwaar beschadigd door een felle schermutseling. Troepen en politie gebruikten tanks en alle soorten vuurwapens tegen een handvol sluipschutters. Het Astoria-hotel zelf was geëvacueerd. Alle ruiten zijn kapot en in de voorgevel gapen twee grote gaten van granaten. Grote groepen demonstran ten verzamelden zich gistermiddag voor de legaties van de Verenigde Staten en Grout- Brittannië, roepend om hulp. Zo nu en dan kon men Russische militairen zich zien verbroedert,, met jonge Hongaren van beide sekten. Bemanningen van tanks en pantserwagens stonden Hongaren toe bo ven op hun voertuigen mee te rijden. Radio-Boedapest heeft in de afgelopen nacht gemeld, dat in verscheidene belang rijke fabrieken in Boedebest stakingscomi tés zijn gevormd. Volgens de zender wordt alleen de contra- «r> tyy*x~xxyxxK> VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van vrijdagavond tot zaterdagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Wisselend bewolkt en minder buien. Vannacht plaatselijk lichte nachtvorst en hier en daar mistbanken. Morgen overdag ongeveer dezelfde temperatu ren als vandaag. Matige tot zwakke wind uit noordelijke richtingen. 27 oktober Zon op 7.28 uur, onder 17.23 uur. Maan op uur, onder 14.21 uur. Maanstanden 26 oktober 19.02 uur: laatste kwartier Hoog en laag water in IJmuiden Vrijdag 26 oktober Hoog water: 7.57 en 20.24 uur. Laag water: 3.24 en 15.46 uur. Zaterdag 27 oktober Hoog water: 9.06 en 21.40 uur. Laag water: 4.19 en 16.47 uur. trekt langs de zuidkant van Groenland in noordoostelijke richting Zij zal vermoedelijk niet van koers veranderen, waardoor de drukstijgingen boven Scandinavië en het Noordzeegebied ook in de komende 24 uur de kans op buien zullen doen afnemen. VVEERRAPPORTEN (van hedenmorgen 7 uur) CCÜOCOOOOOOOOOCXX* x KX**rXXXXX*y\* iXXXXXXXXXXXOOCCCCCx KOUDE NACHT Het depressiegebied boven Scandinavië en het aangrenzende zeegebied is in de afge lopen 24 uur snel in betekenis afgenomen. Een randstoring trok daarbij in zuidoostelijke richting over de Noordzee. Deze veroorzaakte in ons land veel buien, welke plaatselijk van onweer of hagel vergezeld gingen. In de over ons land stromende polaire lucht daalde tij dens opklaringen de temperatuur plaatselijk tot 3 graden. Kouder was het op vele plaat sen in Schotland en Engeland waar minder wind was en de opklaringen langer duurden. Daar kwam de temperatuur soms zelfs even onder nul. Deze zone, waarin minder wind voorkomt, zal zich in de nacht van vrijdag op zaterdag ook over ons land uitbreiden waardoor de kans op nachtvorst tamelijk groot wordt. Een nieuwe diepe depressie DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S OD c OJJ i C S Is Weerstoestand buitenland "O 5 Sz x ra c w 3£ O z£ Stockholm motregen wzw 11 0,1 Oslo regen nno 6 0,1 Kopenhagen licht bew. zw 10 2 Aberdeen licht bew. wnw 7 8 Londen onbewolkt wnw 10 0,3 Amsterdam regenbui n 10 8 Luxemburg geheel bew. zw Parijs licht bew. wnw 11 2 Bordeaux half bew. w 14 3 Grenoble geheel bew. nw 1" 4 Nice half bew. w 19 0 Berlijn zwaar bew. zw 14 0 Frankfort zwaar bew. zw 12 3 München regen w 16 12 Zürich regen O 10 Genève geheel bew. windst. 11 4 Locarno regen 15 35 Wenen motregen nw 10 0,6 Innsbruck regen w 16 13 Rome regen z 22 2 Ajaccio geheel bew. ono 20 3 Weerstoestand binnenland (De temperatuur ls van hedenmorgen 7 uur, de neerslag van de laatste 24 uur.) Den Helder regenbui nnw 8 5 Ypenburg zwaar bew. wnw 7 5 Vlissingen regenbui nnw 6 4 Eelde regenbui w 6 4 De Bilt zwaar bew. w 6 4 Twente zwaar bew. zw 4 0,6 Eindhoven half bew. wzw 4 9 Vlv. Z.-Limb. licht bew. zw 4 0,4 Dit zijn twee van de eerste foto's van de bloedige strijd in de Hongaarse hoofdstad, die volgens de laatste be richten nog steeds voortduurt. De op name toont een Russische tank in de straten van Boedapest. Bovenop de tank staat een groep opstandelingen, die de Hongaarse vlag zwaait. De tweede foto laat zien hoe de bewoners van een straat in de portieken van de huizen en achter de hoek van een straat samen gedromd staan om met gevaar voor het leven de strijd gade te slaan. revolutie door een stakingsbeweging ge diend. De regering belooft, aldus deze uit zending, dat alle gerechtvaardigde eisen zullen worden ingewilligd, zodra de orde zal zijn hersteld. Premier Nagy deelde in een radiotoespraak mee dat gewapende proletariërs de zijde van de opstandelin gen hebben gekozen. Hij kondigde op korte termijn onderhandelingen met de Sovjet- Unie aan over terugtrekking van de Rus sische troepen en het baseren van de vriendschap op voet van gelijkheid en na tionale onafhankelijkheid. De overheid zou edelmoedig zijn jegens burgers en militairen die de strijd onmid dellijk zouden staken. Het parlement zal een „hervormingsprogramma" uitwerken zodra het weer rustig is. Janos Kadar, de nieuwe partij-secretaris, deed speciaal een beroep op de jeugd de opstandelingen niet te steunen. „We zullen alle voorstellen op hun waarde onderzoeken, alle brandende kwesties in het openbaar behandelen en de democratisering zonder uitstel uitvoeren", aldus Kadar. Na deze toespraken fiep radio-Boedapest de volgende oproep om: „Nagy en Kadar verzoeken de burgerij snel naar huis te gaan. De avondklok wordt morgenochtend 10 uur tot 's middags drie uur opgeheven. Vergeet niet de deur zorg vuldig achter u te sluiten". Nagy heeft vandaag via radio-Boedapest meegedeeld, dat er binnenkort een nieuwe regering zal worden gevormd. Volgens de zender heeft Nagy deze verklaring afgelegd voor een afvaardiging van arbeiders. Het program van de regering zal binnenkort bij het parlement worden ingediend. De nieuwe regering zal rekening houden met de „eisen van het publiek". Na nog melding gemaakt te hebben van gebeurtenissen van donderdag, verdween radio-Boedapest uit de lucht, blijkbaar voordat het voorlezen van de regeringsbe kendmaking was voltooid. Radio-Boedapest deed later een beroep op alle artsen in de stad zich bij het dichtstbijzijnde ziekenhuis of eerste-hulppost te melden. Het treinver keer tussen Oostenrijk en Hongarije is vrijdagmorgen stilgelegd, aldus een mede deling van de Oostenrijkse spoorwegen. De telefoon- en telegraafverbindingen tussen Wenen en Boedapest schijnen weer ver broken te zijn. „Ik ben talloze tankcolonnes tegengeko men", zo schrijft de correspondent van het Joegoslavische dagblad „Borba" in een ver slag van zijn pogingen, om tot de in op stand verkerende Hongaarse hoofdstad door te dringen. „Het begon dinsdag, toen Ernoe Geroe, op dat tijdstip nog eerste partij-secretaris, in een rede reeds geruime tijd gestelde en rechtvaardige eisen ver wierp. Dat was de lont in het kruitvat. Geroe noemde de eisen „reactionair", en de „reactie" op deze woorden bleef niet lang uit. Het leek er op. alsof de politieke sfeer met elektriciteit geladen was. Er ontstonden spontane betogingen waarbij steeds meer personen zich aanslo ten. Tenslotte trokken er honderdduizen den op, die hun schreden in de eerste plaats richtten naar het gebouw, waar het regeringsdagblad „Szabad Nep" wordt ge drukt, met de bedoeling een verzoekschrift aan te bieden. Er werden onder de menigte leuzen gehoord, waarin er bij de regering op aan werd gedrongen het recht van sta king te erkennen. Toen de leiding van de „Szabad Nep" weigerde het verzoekschrift in ontvangst te nemen, bestormde en be zette de menigte het gebouw. Tot op vrij dag kon het officiële dagblad niet meer verschijnen. Vervolgens trok men naar de kazernes. De betogers maakten zich van wapens en munitie meester en vielen de veiligheidspolitie aan. De gevechten deden de woede van de betogers eerst goed oplaaien", aldus de cor respondent van „Borba", die nog meldt, dat de arbeiders het bericht van het gedwon gen aftreden van Geroe geestdriftig be groetten. „Zij dansten rondom de tanks. In geheel Hongarije werd na dit bericht ge vlagd", zo schrijft hij. Het onafhankelijke Weense avondblad „Bildtelegraf" publiceert een ooggetuige- verslag van een Zwitserse reiziger, die ver telde met eigen ogen te hebben gezien dat twintig opstandelingenleiders aan vlagge- masten en lantaarnpalen op de promenade NEW YORK (Reuter en Un. Press) Israel en Jordanië hebben elkaar in de Vei ligheidsraad van de UNO beschuldigd van agressie. De Israëlische vertegenwoordiger Abba Eban voerde aan, dat de strijdkrach ten van zijn land slechts ten strijde waren getrokken als reactie op eerder gepleegde Jordaanse agressie Maar de Jordaniër Ab- doel Monem Rifai betoogde, dat zijn land het slachtoffer is van niet uitgelokte aan vallen op grote schaal, die door de Isra ëlische regering zijn beraamd. De raad behandelde een Jordaanse klacht over zware Israëlische aanvallen langs de grens in september en op 11 oktober. Abba Eban zei, dat Israel de bestands overeenkomst getrouw zal naleven, zolang ook de tegenpartij zulks doet. Het behoudt zich echter volledig het recht tot zelfver dediging voor in geval van een aanval. De raad zal op dinsdag aanstaande weer bijeenkomen ter behandeling van deze kwestie. Koning Hoessein van Jordanië heeft donderdag in zijn troonrede bij de opening van het nieuwe parlement verklaard, dat Jordanië elke poging zal aanwenden agres sie af te slaan. De vorst maakte geen mel ding van enig voornemen het Brits-Jor daanse verdrag op te zeggen of te herzien. De militaire leiders uit Syrië en Egypte waren bij de openingsplechtigheid aan wezig. Zij werden luide door de menigte toeschouwers toegejuicht. De Egyptische minister van Oorlog en opperbevelhebber der Egyptische strijdkrachten, generaal- majoor Abdoel Hakim Amer. die hpt com mando zal voeren over de Jordaanse, Sy rische en Egyptische strijdkrachten in ge val van oorlog, en de commandant van de Syrische strijdkrachten, generaal Tewfik Nizammedin, kwamen dinsdag in de hoofd stad van Jordanië aan voor het voeren van militaire besprekingen. Vijf Egyptische straaljagers, type Vam pire, zouden donderdagmiddag in Jordanië aankomen ter versterking van de Jor daanse luchtmacht. ADVERTENTIE JUWELIERS - HORLOGERS HOUTPLEIN 15 - HAARLEM ADVERTENTIE DUFFEL MONTY COATS ƒ59.50 Bij een botsing tussen het 689 ton meten de m.s. „Vertrouwen" en het 333 ton me tende m.s. „Actief" in de mond van de Maashaven te Rotterdam is de 28-jarige zoon van de schipper van de „Actief", W. Konings uit Raamsdonkveer verdronken. De „Vertrouwen" voer met stukgoed uit de Maashaven en raakte daarbij met de voorsteven de achterkant aan bakboord zijde van de „Actief", die juist leeg binnen voer. Het lege schip liep zware schade op en de schipperszoon, die op het dek stond, werd door de schok in het water geslin gerd. Zijn vader wierp hem nog een red dingsboei toe, maar dit mocht niet baten. (Van een speciale correspondent Na een korte discussie over een snelle manier, waarop men aan de hand van het reglement, een uitspraak zou kunnen doen heeft de Assemblée van de Raad van Europa zich unaniem achter een ontwerp resolutie geschaard van de volgende in houd: „Geen tirannie kan eindeloos voort duren. De menselijke geest zal het altijd winnen van de onderdrukking. De Assem blée van dé Raad van Europa is diep be wogen door de menselijke tragedie, die zich momenteel afspeelt in Oost- en Midden- Europa. Zij geeft op deze dag, 25 oktober 1956, uitdrukking aan haar bewondering en sympathie voor allen, die nu lijden en sterven, opdat de fakkel der vrijheid niet zal worden gedoofd." De eerste ondertekenaar van het stuk was de Engelsman Sir James Hutchison, dezelfde die eerder op de dag de Assemblée had bewogen tot het in acht nemen van een korte stilte ter herdenking van de in Oost-Europa gevallen slachtoffers. Het ziet er naar uit, dat de Assemblée zich ook nog op andere wijze met de gebeurtenissen achter het IJzeren Gordijn zal bezighouden. President Dehousse las de tekst voor van een telegram, dat uit New York ontvangen was van de president der Assemblée van Europese vluchtelingen. In het telegram werd om steun gevraagd voor een actie bij de UNO. Nu zou dat, gesteld dat de Assem blée het verzoek inwilligt, een daad van politiek belang zijn van geheel andere orde, dan het verlenen van morele steun door middel van een unaniem aangenomen re solutie. Het was dan ook begrijpelijk dat men er eerst nog eens de commissie voor alge mene zaken over wilde horen. Daarna zullen wij er meer van horen. De heer Goedhart verdedigde in de Assemblée een ontwerpresolutie, waarin vrijlating van de Oosteurope.se politieke gevangenen wordt gevraagd. Een reeds lang geleden voorbe reid stuk had op de dag van behandeling een brandende actualiteit gekregen. Ook in dit geval is sprake van de UNO: de presi dent van de Straatsburgse Assemblée zou de resolutie van onze parlementariërs moeten overbrengen aan de president van de Assemblée der UNO. En alweer vroeg het Straatsburgse Huis meer bedenktijd. Tegenstanders voerden aan, dat alleen Ieden-staten in New York zaken aan de orde kunnen stellen. De Assemblée zou dat dus kunnen doen via de nationale regerin gen. maar niet rechtstreeks. Ook daarover is men nog niet uitgepraat. Anonymus: Beleefdheid is het verlangen, de eigen liefde van anderen niet te kwetsen. Beschaving betekent het verlangen, anderen in niets te kwetsen. Koning Hoessein langs de Donau werden opgehangen. Men sen werden samengedreven en ter plaatse terechtgesteld. Opstandelingen, die het ra dio-station van Boedapest bezet hadden, zijn uit de ramen van de vierde verdieping gegooid. De opstandelingen zijn even ge nadeloos als ze ergens de baas zijn. Ik heb ook gezien dat Russische soldaten werden opgehangen. Iedereen die zich gewapend op de open bare weg bevindt zal ter plaatse worden neergeschoten, aldus een mededeling van radio-Boedapest. De afgekondigde staking blijkt algemeen te zijn. Het onafhankelijke Weense avondblad „Neuer Kurier" meent te weten dat in Boedapest een voorlopige revolutionaire re gering is gevormd. Volgens dit blad heeft een defensie-comité vlugschriften verspreid met de mededeling van de „revolutionaire regering" dat „de zaak van de Hongaarse onafhankelijkheid en vrijheid zal zegevie ren". Het centrale comité van de Hongaar se communistische partij is volgens radio- Boedapest in vergadering bijeen gekomen om tegen de avond belangrijke beslissin gen te nemen. PARIJS (United Press) Een woord voerder van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft verklaard dat de 21-jarige Koning Hoessein van Jor danië vermoord is. De woordvoerder van de Quay d'Orsay gaf geen verdere inlichtingen omtrent tijd, plaats en aard van de moordaanslag. Wel verklaarde hij dat het bericht over de moordaanslag afkomstig is van de Franse diplomatieke missie in het Midden-Oosten. In Londen was in officiële kringen van ochtend uit Tel Aviv een perstelegram ont vangen, waarin gezegd werd dat koning Hoessein vermoord was. Een woordvoerder van de Jordaanse ambassade heeft officieel het bericht van de moord op Koning Hoessein tegenge sproken. Koning Hoessein werd drie jaar geleden, toen het Jordaans parlement zijn vader Talal niet in staat achtte nog langer te regeren, op de troon geplaatst. Zijn groot vader, koning Abdullah, werd in 1951 ver moord, door een Arabische fanaticus. De volledige naam van koning Hoessein is „Hussein Ibn Talal El I-Iashim". Hij werd op 14 november 1935 geboren. Hij ging op de kleuterklas van de Engelse zen ding in Amman, bezocht het Victoria col lege in Egypte, het Moslem college in Am man, de Public school van Harrow, en de Koninklijke Britse Militaire Akademie te Sandhurst. Op de Van Alkemadelaan te 's Graven- hage is ter hoogte van de strafgevangenis de 65-jarige voetganger A. de Mos uit de Boerenstraat aangereden door een auto. Het slachtoffer kreeg een schedelbasis- fractuur en overleed ter plaatse. Het stof felijk overschot is overgebracht naar het gemeentelijk ziekenhuis aan de Zuidwal. Te Herveld (Betuwe) liep het ruim 3- jarige zoontje van de heer R. v. d. B Mzn. plotseling de weg op. Het kwam onder het rechter voorwiel van een juist wegrijdende bestelauto uit Wageningen. Het kind werd op slag gedood. De woensdagmiddag op het Damrak te Amsterdam door een tram aangereden 62- jarige mevrouw Van G. uit Delft, is aan de ernstige verwondingen overleden. Zij ge raakte onder de motorwagen, toen zij samen met haar zuster wilde oversteken en niet tijdig de nadering van een tram op merkte. De heer H. de Kort, speler van het eerste voetbalelftal van Longa, die in de nacht van 18 op 19 oktober gewond raakte bij een verkeersongeval op de Bredaseweg bij Dongewijk, is in het ziekenhuis te Tilburg overleden. De Britse regering zal weldra in het Lagerhuis een uiteenzetting geven van haar denkbeelden omtrent het plan voor een Europese gemeenschappelijke markt en voor een daarmee verbonden vrijhan delszone, bij welke laatste ook Engeland zich eventueel zou willen aansluiten. Intussen is uit Britse redevoeringen in de parlementaire vergadering van de Raad van Europa deze week al duidelijk gewor den in welke richting de denkbeelden van Londen gaan. Men is daar blijkbaar plotse ling enthousiast geworden voor de idee van een vrijhandelszone die de zeven landen van de West-Europese Unie (de zes van het „Kleine Europa" plus Engeland) bene vens misschien Scandinavië en andere landen zou omvatten, maar men wil er absoluut niets weten van Britse deelname aan een werkelijke gemeenschappelijke markt. Het verschil tussen deze twee con cepties is in Straatsburg glashelder uiteen gezet: een vrijhandelszone is een groep van landen die hun onderlinge tolmuren heb ben afgeschaft maar in hun verhouding tot andere landen elk doen wat zij zelf willen en dus geen uniform buitentarief hebben, terwijl een gemeenschappelijke markt niet alleen zulk een buitentarief wél heeft, maar bovendien, en in de allereerste plaats, een eenheid vormt met gemeenschappelijke sociaal-economische doeleinden. Voor de verwezenlijking van die gemeenschappe lijke doeleinden zijn organen met concrete executieve (en dus onvermijdelijk min of meer supranationale) bevoegdheden nodig, hetgeen niet vereist is in het zoveel lossere verband van een vrijhandelszone. Voor Engeland heeft nu juist een vrij handelszone veel aantrekkelijks, omdat daardoor voor dat land (evenals natuurlijk voor de andere deelnemende landen) een zeer groot afzetgebied zonder tolmuren wordt geschapen, waartegenover voor En geland weliswaar de verplichting bestaat, goederen van de andere deelnemers zonder douaneheffingen binnen te laten maar met de mogelijkheid om dankzij de voor keurstarieven van het Britse Gemenebest te profiteren van de concurrentie tussen die goederen en de produkten van het Gemenebest. (Terwijl Londen bovendien door middel van een uitzonderingsbepaling de invoer van continentale landbouwpro- dukten kan en wil remmen.) Zou Engeland daarentegen deelnemen aan de te Brussel geprojecteerde Gemeenschappelijke Markt, dan zou het uniforme buitentarief van de gemeenschap ook gelden voor de invoer van produkten uit het Gemenebest in En geland, zodat die produkten dan moeilijker zouden kunnen concurreren tegen de vrij binnenkomende Europese goederen. Woordvoerders van de Britse regering hebben met grote openhartigheid verklaard dat Engeland voor aansluiting bij een vrij handelszone voelt „niet alleen omdat een continentale Europese douane-unie de Britse handel in Europa zou schaden en onze Europese concurrenten een overwel digende economische kracht zou geven, die ons (Engeland) uit andere markten zou verdrijven, maar ook wegens de enorme mogelijkheden die een grotere vrije markt voor Engeland opent." Het is dus welbe grepen eigenbelang, waardoor Londen wordt gedreven, en daar is opzichzelf niets tegen te zeggen. Maar wel doet het hierbij enigszins vreemd aan. dat de Engelse spre kers in Straatsburg daarvoor blijkbaar de dank van Europa kwamen oogsten en nog vreemder dat een serieus liberaal blad als „The Economist" de uitsluiting van Euro pese landbouwprodukten ter bescherming van de landbouwbelangen van het Ge menebest beschrijft als „een prijs, die, al thans voorlopig, moet worden betaald voor een stoutmoedig Brits initiatief in de rich ting van een grotere Europese markt." Be taald, let wel, door continentaal Europa! Dit lijkt ons een vrij hoge prijs, vooral gezien het feit dat Engeland, zoals de En gelse regering zelf erkent, aan de hele transactie veel meer kan verdienen dan verliezen. Daarbij komt bovendien dat deelname van Engeland aan de vrijhandels zone de aantrekkelijkheid van een echte Gemeenschappelijke Markt voor mogelijke andere deelnemers daaraan ongetwijfeld sterk zal doen verminderen, aangezien de meeste landen nu eenmaal liever de „ge makkelijke" weg kiezen. En tenslotte is de vrijhandelszone, zoals de Nederlandse afgevaardigde Van der Goes van Naters in Straatsburg heeft be toogd, eigenlijk een verouderd 19de-eeuws begrip, dat in onze tijd nauwelijks meer te verwezenlijken is omdat het een klassiek liberale economie veronderstelt. Een Europese vrijhandelszone zou ons dus, als zij wel uitvoerbaar bleek, op z'n best terugbrengen tot de erkend betere situatie van vóór 1914, maar een waar lijk Nieuw Europa zou er toch wel enigs zins anders behoren uit te zien! Simon Koster

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 1