Kremlin stuurt versterkingen
over de Hongaarse grens"
Golden Fiction
Russen en rebellen rukken
op naar Boedapest
Israel brengt Washington in
een zeer moeilijk parket
^Hoe is het ontstaan?")
Vijftig jaar geleden
Geheime Hongaarse zender spreekt Moskou tegen
Eisenhower zinspeelt op een mogelijke
bijeenroeping van het Congres
Dezelfde toonladder voor iedereen
DINSDAG 30 OKTOBER 1956
3
Van dag tot dag
Opgelegd inzicht
55
Parijs niet verrast door de
ontwikkeling in Palestina
Afgezanten van Hongaarse
rebellen naar Londen?
Engels medeleven met
Hongaarse rebellen
Selwyn Lloyd: Misbruik
van pact van Warschau
Maarschalk Rokossovski is
„met verlof" gegaan
Dit woord: GADING
Sukarno zou gaarne het
partijstelsel afschaffen
Verbijstering in Djakarta
Amerikaanse haven
arbeiders boycotten
Sovjet-schepen
Uit Haarlems Dagblad
van 31 oktober 1906
„Het wereldbeeld van 1956 en de toe
komst van Nederland" heette de beschou
wing, die prof. E. de Vries vorige week voor
het Verbond van Nederlandse Werkgevers
ten beste gaf. Tussen de veelvuldigheid van
grondige waarheden die deze kenner van
de sociale ontwikkeling presenteerde, moet
er één wel zeer navrant tot de toehoorders
hebben gesproken: namelijk die, waarin dr.
De Vries met kennelijk ontzag constateer
de, dat „thans, voor het eerst in de wereld
geschiedenis, alle politieke, sociale en eco
nomische gebeurtenissen over de hele we
reld nauw met elkaar verbonden zijn in een
netwerk van oorzaak en gevolg."
De vaststelling van een zo indrukwek
kend verschijnsel moet voor de weten
schapsmens inderdaad van ontzagwekken
de betekenis zijn. Het is als een ontdekking
van een nieuw element in de chemie of een
nieuw virus in de medische laboratoria, de
bekroning van een moeizame arbeid van
analyse en deductie. En nu is het niet zo,
dat prof. De Vries bij genoemde gelegen
heid als eerste geleerde ter wereld deze
stelling verkondigde, doch ondanks de vele
suggesties in dezelfde richting die door des
kundigen over de ganse wereld bij voort
during worden.gedaan, is de betekenis van
deze ontwikkeling tot op heden nooit zo
direct en zo principieel betrokken bij een
beschouwing over de toekomst van een land
in de evolutie der wereldverhoudingen.
Nederland is bij uitstek een land, dat
leeft en streeft bij de gratie der interna
tionale omstandigheden. Zijn betrekkelijke
onbelangrijkheid, afgemeten naar zijn po
litieke invloed en macht, legt het een apar
te levenswijze op, waarbij van isolatie en
eigendunkelijk ageren in welk opzicht ook
geen sprake kan zijn, doch die daarentegen
in de eerste plaats moet zijn gericht op we
reldwijde coördinatie en internationaal sa
mengaan.
Nederland kan zijn betekenis slechts tot
gelding brengen als deel van een geheel,
niet als afzonderlijk handelende eenheid.
En nu prof. De Vries zo duidelijk heeft ge
zegd1, wat in de gehele wereld kan worden
geconstateerd, is er ten aanzien van de
Nederlandse politiek-economische levens
beschouwing weinig twijfel meer: waar
vele andere, grotere en belangrijkere lan
den zelfgenoegzaam eigen wegen gaan en
zich gedragen als volkomen onafhankelijk
van wie of wat ook, moet Nederland de
ontwikkeling van het internationale net
werk van samenhang eerbiedigen en hono
reren in zijn politieke en economische
planning.
Want hoe groot en hoe belangrijk die an
dere landen ook mogen zijn, hun houding
van onafhankelijkheid berust op een mis
vatting. Ook zij zijn ingesponnen in dat
netwerk en ook zij zijn delen van een groot
geheel geworden en hoe eerder zij dat
inzien en ernaar handelen, hoe voordeliger
het voor henzelf zal zijn.
In dit opzicht dankt Nederland aan zijn
kleinheid een progressief inzicht, dat ons
land, wanneer het consequent naar dat in
zicht zal handelen, van groot en blijvend
voordeel zal kunnen zijn.
(Van onze correspondent in Wenen)
DE TOESTAND IN HONGARIJE blijft ondoorzichtig. Hoewel gisteren
bericht werd dat de Russische troepen Boedapest verlieten, maakte radio-
Boedapest, na eerst omgeroepen te hebben dat er nog steeds Russische tanks
in de hoofdstad waren, later bekend, dat de Russen niet zouden wegtrekken
voor alle opstandelingen hun wapens hebben afgegeven aan de nieuwe militie,
die de gehate geheime politie gaat vervangen. De Russische minister van Bui
tenlandse Zaken, Sjepilov, heeft dezelfde eis gesteld. Hij liet bovendien door
schemeren, dat de Russen niet van plan zijn het land geheel te verlaten. Daarop
riepen de zenders van de opstandelingen de bevolking van de hoofdstad op,
niet voor premier Nagy te capituleren, maar de wapens te behouden. Een
geheime zender in het noordoosten van Hongarije heeft maandagmiddag
dringend hulp verzocht, „aangezien verscheidene pantserdivisies en gemotori
seerde eenheden van het Russische derde leger de Russisch-Hongaarse grens
overschreden hebben en snel naar het binnenland oprukken". Uit verscheidene
berichten valt op te maken, dat de gevechten in Boedapest worden voortgezet
en dat er vooral gisteren zwaar is gevochten. De Russen zouden met tanks en
zware artillerie een door de opstandelingen bezette kazerne hebben bestookt.
Onophoudelijk stromen versterkingen van de opstandelingen de hoofdstad
binnen. De algemene staking duurt voort. De hongersnood in Boedapest wordt
nijpend. Volgens ooggetuigen is tijdens de verdeling van een wagonlading
aardappelen onder een hongerige menigte een verbitterde vechtpartij ontstaan.
De opstandelingen hebben nog steeds niet
een gemeenschappelijk commando. Ook
over de bestemmingen van de revolutie
lijkt geen eenheid te bestaan. Tenminste
twee groepen beginnen zich af te tekenen:
de een bestaat uit oud-communisten, die de
huidige minister-president Nagy steunen
en de invoering van een „democratisch-
nationaal" communisme naar Pools voor
beeld op het oog hebben. Tegenover deze
groep staan de eigenlijke opstandelingen
vooral studenten en jonge arbeiders die
tegen elke vorm van communisme zijn en
een westelijke democratie door middel van
vrije verkiezingen willen vestigen. Het
uitvoerend comité van Hongaars altenburg
heeft het Oostenrijkse persbureau A.P.A.
een programma met zestien punten over
handigd, waarin onder meer vrije verkie
zingen onder toezicht van de U.N.O. wor
den geëist. Een delegatie zou naar Boedapest
onderweg zijn om met de regering over dit
programma te onderhandelen. Ook uit ver
scheidene andere delen van het land zou
den delegaties op weg zijn naar de hoofd
stad. Volgens geruchten bevindt zich daar
ook de Russische vice-premier Mikojan.
Aangezien men het in Wenen mogelijk
acht, dat vele communisten, onder wie
leden van de geheime politie, zullen pro
beren naar Oostenrijk uit te wijken, zijn
pantser- en infanterie-eenheden van het
Oostenrijkse leger naar de Oostenrijks-
Hongaarse grens gedirigeerd, waar onafge
broken gepatrouilleerd wordt. Een zestigtal
vluchtelingen is al aangekomen, in voor
lopige hechtenis genomen en door de politie
verhoord. Anderzijds zijn verscheidene in
Duitsland en Oostenrijk levende Hongaren
naar hun land teruggekeerd, onder wie
zestig leerlingen van het gymnasium in
Innsbruck om zich bij de opstandelingen
aan te sluiten.
In Wenen komt uit tientallen landen een
stroom van medicamenten, levensmiddelen
en kledingstukken aan, bestemd voor het
Hongaarse volk. Een groots opgezette Oos
tenrijkse hulpactie neemt steeds groter
vormen aan. De goederen worden in lange
colonnes naar de grens gebracht, vaak zelfs
een eindweegs 't Hongaarse binnenland in.
(Van onze correspondent in Washington)
De Amerikaanse regering bevindt zich
een week voor de verkiezingen in een
moeilijk parket, want als Israel de militai
re actie doorzet, zou Eisenhower er niet
langer op kunnen bogen de vrede in de
wereld gehandhaafd te hebben. Bovendien
zouden de Republikeinen vrijwel alle Jo
den in Amerika tegen zich krijgen, indien
de huidige regering Israel van agressie be
schuldigde en tegenmaatregelen beraamde.
Het merendeel der vijf miljoen Amerikaan
se Joden stemt weliswaar Democratisch,
doch de Republikeinen kunnen moeilijk de
steun ontberen van de Joden, die Republi
keins zijn geiriënteerd. Het zou onjuist zijn
de maatregelen der Amerikaanse regering
alleen te verklaren uit een oogpunt van de
komende verkiezingen. Gezien de verkie
zingen komt de actie van Israel de Ame
rikaanse regering bijzonder ongelegen. Is
rael heeft er waarschijnlijk op gespecu
leerd dat Amerika moeilijk in de week
voor de verkiezingen tot interventie zou
kunnen overgaan tegen de Joodse staat.
Maandagavond heeft Washington nog
maals een poging ondernomen Israel be
ducht te maken voor Amerikaanse inter
ventie. Kennelijk had men toen in Washing
ton nog hoop Israel alsnog te kunnen doen
afzien van een al te flagrante, grootscheep
se aggressie.
Onmiddellijk na zijn terugkeer van een
verkiezingstournee beraadslaagde de pre
sident met zijn minister van Buitenlandse
Zaken Dulles, de minister van Defensie
Wilson, het hoofd van de stafchefs admi
raal Redford en andere topfiguren. Dulles
raadpleegde ook de Britse en Franse zaak
gelastigden te Washington en vertegen
woordigers van vier landen van het ver
drag van Bagdad Pakistan, Perzië, Tur
kije en Irak. Men mene niet dat Amerika
slechts dreigend doet zonder het te menen.
Allereerst zal men de zaak in de Veilig
heidsraad brengen, Eisenhower liet in een
communiqué doorschemeren dat de moge
lijkheid bestaaj dat het Congres zal wor
den bijeengeroepen. Dit zou betekenen dat
de president het Congres een volmacht zou
vragen om eventueel in te grijpen. In 1950
hebben Groot-Brittannië, Frankrijk en
Amerika zich verplicht steun te verlenen
aan een slachtoffer van eventuele aggressie
in het Midden-Oosten. De president heeft
verklaard dat Amerika deze verplichting
zou nakomen. Steun voor liet slachtoffer
behoeft nog geen gewapende interventie
te betekenen. Een economische blokkade
behoort zeker ook tot de mogelijkheden.
Deze zou voor Israel zeer ernstig kunnen
zijn, daar deze staat aan de landzijde om
ringd is door Arabieren. Hoever het Wes
ten eventueel zou gaan, zal voor een groot
deel bepaald worden door de samenwer
king tussen de westelijke mogendheden.
Amerika is er niet op gebrand om ge
wapenderhand in te grijpen Na de discus
sies over het Suezkanaal beseft Washing
ton maar al te goed dat Groot-Brittannië
en Frankrijk allerminst geestdriftig zijn
om Nasser te hulp te snellen. Hoe waar
dit alles ook is, het tegengaan van aggressie
is het hoogste gebod geworden van de
nieuwe internationale moraal. Blijft aggres
sie namelijk ongestraft, dan zou zulks een
zeer bedenkelijk precedent scheppen in de
na-oorlogse wereld.
(Van onze correspondent in Parijs)
Van alle jongste gebeurtenissen van in
ternationale aard spant de inval van de Is
raëliërs in Egypte wel de kroon. Dit is een
oorlog, die uitbreekt in een gebied, dat èn
door het Suezkanaal èn door de oliebron
nen een knooppunt is, waar internationale
belangen elkaar ontmoeten. Voor de Fran
sen is Egypte bovendien nog het bolwerk
van de Arabische Liga en het actie-cen
trum van de strijd in Algerije. Allemaal
redenen, waarom regering en publiek in
Frankrijk in de grootste spanning verke
ren.
Vanmorgen kwam het kabinet in speciale
zitting onder leiding van president Coty
bijeen en men verwacht voor vandaag of
morgen in Parijs of in Londen een nieuw
beraad tussen de Franse en Britse regerin
gen. De Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Christian Pineau, is vanochtend
per vliegtuig in Londen aangekomen voor
overleg met de Britse leiders over de crisis
in het Midden-Oosten.
De Franse troepen en oorlogsschepen op
Het orgaan van de Hongaarse commu
nistische partij „Szabad Nep" heeft maan
dag verklaard, dat „hetgeen in Boedapest
is voorgevallen geen avontuur was en
geenszins vergeefs is geweest". Het blad
reageerde hiermee op, een aanval van het
Russische partijblad „Pravda", dat zondag
geschreven had, dat het „tegen het volk
gerichte avontuur in Hongarije was mis
lukt". „Vrijheid voor het volk, een leven
zonder overheersing, zonder despotisme en
terreur, meer brood en nationale onafhan
kelijkheid, is dit een tegen het volk ge
richt avontuur?", zo vraagt Szabad Nep.
„Wat mislukt is en wat werkelijk met de
term anti-volks kan worden aangeduid is
het regime van de kliek van Rakosi en
Geroe." In het artikel van de Pravda wordt
ook beweerd, dat de actie van de bevolking
van Boedapest, de opstand, was ontketend visa voor Engeland kregen.
door middel van het ondergrondse werk
van de Brits-Amerikaanse imperialisten.
„Wij kunnen rustig verklaren, dat deze
bewering een belediging aan het adres van
de anderhalf miljoen inwoners van Boeda
pest is". „De langdurige, bloedige, tragische
en toch prachtige strijd van vijf dagen was,
gelukkig, alleen het gevolg van onze eigen
fouten en misdaden, waaronder als aller
belangrijkste moet worden genoemd het
feit, dat wij het heilige vuur van nationale
onafhankelijkheid het erfdeel van onze
grote voorouders, niet brandend hebben
gehouden", aldus het Hongaarse partijblad.
De Russische minister van Defensie,
maarschalk Zjoekov en Sjepilov hebben op
een persconferentie te Moskou verklaard
dat de Russische troepen in Hongarije het
vuren volledig gestaakt hebben.
Zjoekov sprak de berichten tegen, dat er
Russische versterkingen naar Hongarije
gestuurd zouden zijn. Volgens Zjoekov
hebben er sinds meer dan 64 uur geen Rus
sische troepenbewegingen in Hongarije
plaats gehad.
Het Hongaarse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft maandagavond bekend
gemaakt, dat de Hongaarse troepen begon
nen zijn de Russische troepen af te lossen,
die een begin maken met hun vertrek uit
Boedapest. De Russen worden afgelost in
wijken, waar met de verzetsstrijders over
eenstemming is bereikt over het staken van
de strijd. De Russische troepen die afgelost
zijn, zouden vandaag teruggetrokken
worden.
ZÜRICH, (Reuter) Het verluidt dat
maandag in Zürich twee afgezanten van de
opstandelingen in Boedapest zijn aange
komen. Zij zijn op weg naar Londen, waar
zij contact willen opnemen met het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken. De na
men van de afgezanten zijn niet bekend
en men weet ook niet welke groep op
standelingen zij vertegenwoordigen. De af
gezanten hebben in Zürich besprekingen
gevoerd met Zwitserse sociaal-democraten.
De afgezanten waren, naar verluidt, in een
polite-auto uit Boedapest naar Wenen ge
komen, waar zij op de Britse ambassade
(Van onze correspondent In Londen)
De Britse minister van Buitenlandse Za
ken, Selwyn Lloyd, heeft gistermiddag in
het Lagerhuis namens de regering zijn
medeleven met en diepe bewondering voor
de Hongaarse rebellen uitgesproken. Hij
verklaarde, dat nieuwe Russische troepen
Hongarije in de richting van Boedapest
binnentrekken en dat de andere Russische
strijdmacht de stad nog steeds niet
had verlaten. Hij zei verder, dat hoe
wel overeenkomstig het verdrag van War
schau de aanwezigheid van Russische troe
pen in Hongarije is toegestaan, het iets ge
heel anders is, wanneer het Russische leger
gebruikt wordt om de Hongaarse bevolking
te onderdrukken en nieuwe troepen voor
dat doel in het land te brengen. Het ver
drag van Warschau rechtvaardigt zulks
geenszins. Selwyn Lloyd verklaarde dat
een westelijk beroep op de Veiligheidsraad
gedaan is om de openbare mening van de
wereld in beweging te brengen, opdat de
Sovjet-Unie een redelijke koers zal volgen.
Selwyn Lloyd beloofde het Lagerhuis vol
ledig op de hoogte te houden en zonodig
vandaag een nadere verklaring af te leggen,
Hugh Gaitskell, de leider der oppositie,
werd door beide zijden van het Lagerhuis
toegejuicht, toen hij zei: „Wij zijn diep ge
schokt door het gebruik van Russische
tanks en troepen tegen de ongewapende
massa.
Selwyn Lloyd verklaarde nog, dat een
vertegenwoordiger van de Hongaarse re
gering op weg is naar New York. Hij kon
niets zeggen over de volgende bijeenkomst
van de Veiligheidsraad. De Britse regering
overweegt de Britse bevolking in de gele
genheid te stellen materiaal, voedsel en
bloed aan Hongarije te schenken. Selwyn
Lloyd zei ook dat sommige Russische troe
pen meedogenloos zijn opgetreden, zoals de
Hongaarse veiligheidspolitie voortdurend
had gedaan.
HONGAARSE VLAG MET NIEUW
EMBLEEM
De Hongaarse ambassades in het buiten
land hebben opdracht gekregen de nieuwe
Hongaarse vlag door de oude met het em
bleem van Kossuth te vervangen. De ge
meenteraad van Boedapest heeft bevel ge
geven onmiddellijk alle standbeelden van
Stalin op te ruimen. Volgens radio-Boeda-
pest is Stalins naam volledig uitgewist in
de stad. De Stalinstraat heet de Straat van
de Jeugd, de Stalinbrug is Arpad-brug en
het Stalinplein is het Gyoergyi Dozsa-plein.
ADVERTENTIE
Woest en wild-opzwependCarmen. Toch, Bizet in al zijn
stralende verscheidenheid werkte maar met een zeer simpel
themahet Do, Re, Mi. Zijn vaardig genie deed onverganke
lijke variaties ontstaan.
Ook de samensteller van Golden Fiction is gebonden aan
één gegeven: 's werelds tabakken. Het beste daaruit wordt
gekozen, maar het zijn talent en vaardigheid, die het resultaat
bepalen... Die Golden Fiction maken tot een sublieme
compositie. Tot een meesterlijke sigaret.
EEN GULDEN GENIETING VOOR 80 CENT
Cyprus zijn in staat van alarm gebracht en
het Franse garnizoen daar wordt inder
haast versterkt.
Men heeft de indruk in Parijs, dat deze
ernstige wending in de Egyptische kwestie
voor de Franse regering niet onverwacht
kwam. Herhaaldelijk heeft minister Pi
neau er op gezinspeeld, dat het Egyptische
drama zijn laatste bedrijf nog niet had be
reikt. De Franse regering houdt zich inten
sief bezig met de terugslagen, dié op de
gebeurtenissen in Noord-Afrika kunnen
worden verwacht. Het prestige van de vijf
gearresteerde Algerijnse leiders, die naar
Parijs zijn overgebracht, staat ook op het
spel. Premier Mollet heeft een nieuwe op
roep gericht tot het Algerijnse volk, waar
in gezegd wordt dat Frankrijk zijn beloften
gestand zal doen en dat de vijf Algerijnse
rebellen zouden hebben toegegeven dat
hun opstand geen kans van slagen meer
heeft. Gelijktijdig is de vroegere ambassa
deur in Tunesië, Seydoux, als speciale
boodschapper naar premier Bourguiba ge
zonden om te trachten alle misverstanden
met het oog op de arrestatie der Algerijnse
rebellenleiders uit de weg te ruimen. Een
gelijksoortige missie zal ook naar de Ma
rokkaanse sultan worden gestuurd.
AFP tekent hierbij aan, dat Mollet in
zijn rede in de Nationale Vergadering heeft
verklaard, dat Frankrijk bereid is de on
derhandelingen met Marokko en Tunesië te
hervatten, als hun regeringen het wensen.
WENEN (Reuter/AFP). Radio-War-
schau meldt, dat de in Polen geboren Rus
sische maarschalk Rokossovski, die in het
Russische leger heeft gediend en thans
Pools minister van landsverdediging en
opperbevelhebber der Poolse strijdkrach
ten is, „met verlof" is gegaan. Ily wordt
vervangen door generaal Spychalski, die
kortgeleden, na zes jaar gevangen te heb
ben gezeten, in ere is hersteld. Radio-War-
schau meldde niet, waarheen Rokossovski
is vertrokken. Generaal Jerzy Bordzilovski
zal Rokossovski tijdens diens afwezigheid
vervangen als minister.
Kardinaal Wyszynski, de rooms-katho-
lieke primaat van Polen, heeft dinsdag van
het balkon van zijn paleis te Warschau af
de menigte gezegend die was uitgelopen
om hem toe te juichen, aldus radio-War-
schau. In een korte toespraak zei de kardi
naal overtuigd te zijn dat iedereen zal hel
pen bij de opbouw van een nieuw en beter
leven, waarvan de grondslag „rechtvaar
digheid en waarheid" zal zijn.
De kardinaal zal voor het eerst weer in
het openbaar verschijnen bij de mis van
zeven uur die morgenochtend in de kerk
van het heilig kruis te Warschau wordt op
gedragen. In deze kerk preekte de kardi
naal voor het laatst voor hij gedwongen
werd zich terug te trekken.
Men vraagt zich in Vatikaanstad af, of
de aartsbisschop toestemming zal krijgen
zich naar Rome te begeven om uit handen
van de Paus de kardinaalshoed te ontvan
gen. Toen Wyszynski tot kardinaal werd
benoemd in januari 1953, was hij gevangen
en kon hij niet zoals de overige nieuwe
kardinalen te Rome de rode hoed ontvan
gen.
De president van de Poolse plancommis
sie en de vice-president van de Poolse re
gering hebben mededelingen gedaan om
trent de regeringsmaatregelen ter verbe
tering van de economische toestand. Deze
maatregelen houden voornamelijk in: ver
laging van de investeringen in 1957 tenein
de aanvullende middelen te vinden ter ver
hoging van de levensstandaard der bevol
king, groter autonomie aan de industriële
ondernemingen en oprichting van een com
missie, die tot taak zal hebben de moeilijk
heden uit de weg te ruimen op het gebied
van de energievoorziening. De hoeveelheid
en de kwaliteit van de verbruiksartikelen
moeten verbeterd worden gedeeltelijk ten
koste van bepaalde sectoren van de de
fensie-industrie.
De wijziging van de regionale partijleiding
in Polen wordt voortgezet. De afdelings
besturen in de provinciehoofdsteden Kielce,
Opole, Zielona, Gora en Olsztyn zijn afge
treden.
Dat is naar of van mijn gading wil
zeggen: dat trekt mij aan, daarin heb ik
zin. Men moet uitgaan van het woord
gade in de betekenis: gelijke, dat nog
leeft in het woord: wedergade. Later
gaat gade ook betekenen: echtgenoot
(Duits: Gatte). Het werkwoord gaden
dat hierbij hoort, beduidt: voegen, pas
sen, verenigen, bevallen. Hiervan is ga
ding afgeleid in de zin van: datgene
wat overeenstemt met iemands wens.
Wij kennen nog de zegswijze: dat is
geen allemansgading voor: dat is tame
lijk duur. Verwant zijn woorden als:
tegader (Engels: together) en het werk
woord garen, waarvan brievengaarder:
postbode is afgeleid. Het Engels kent: to
gather voor: bijeenbrengen, verzamelen.
DJAKARTA (ANP). - Nadat president
Sukarno in een redevoering een beroep
had gedaan „om de politieke partijen te
begraven" en hij een waarschuwing had
laten horen, dat de huidige onenigheid
onder de partijen een gevaar voor het land
oplevert, is er te Djakarta eèn grote be
roering ontstaan. Sukarno's verklaring ver
scheen maandag in grote opmaak op de
voorpagina's van vrijwel alle bladen in
Indonesië.
Een vooraanstaande politicus van de
„Masjumi" zeide, dat Sukarno's verklaring
de indruk wekt, dat de president in het
geheel niet meer voelt voor het stelsel van
het bestaan van verschillende partijen als
een der uitingen van de democratie. De
leider van de Masjumi, Ali Akpar noemt
.Sukarno's verklaring, dat het „een grote
fout" is geweest dat in november 1945 de
regering het volk heeft aangemoedigd om
partijen te vormen, „een veroordeling van
het decreet van vice-president Moh. Hatta
van november 1945". „Ik kan", aldus Ali
Akpar, „niet begrijpen, dat Bunge Karno
deze verklaring heeft kunnen afleggen als
president van onze republiek, waarin het
parlementaire democratische systeem als
leidend beginsel geldt".
De voormalige revolutionaire leider Su-
tomo, van de nationale volkspartij, zeide
niet te kunnen geloven, dat Sukarno de
„bedrijfsleider en eigenaar" zou willen zijn
van de Indonesische republiek. Sutomo is
van mening, dat de president het met zijn
verklaring niet ernstig meent.
Sutomo wenst opheldering over de ver
klaring van Sukarno, hij drong er op aan,
dat de president de belangrijkste leiders
van politieke partijen zal bijeenroepen.
Ook zeide hij, dat er een opmerkelijke
overeenkomst is te bespeuren tussen wat
Sukarno hier heeft gezegd enerzijds en
aan de andere kant de wensen van een
groepering in het leger, die de ontbinding
wenst van alle partijen en van het parle
ment.
Mangunsarkoro, vice-voorzitter van de
P.N.I., de partij van minister-president Ali
Sastroamidjojo was van mening, dat de
partijen dienen te worden verbeterd, doch
niet geliquideerd.
Alleen de voorzitter van de communis
tische partij zou hebben gezegd dat hij
zich met Sukarno's denkbeeld wél kon
verenigen, mits het ten doel heeft, de par
tijen te rationaliseren. Hij legde er de na
druk op, dat eenheid onder de partijen
onder meer noodzakelijk is met het oog
op de nasleep van de opzegging der R.T.C.-
overeenkomsten met Nederland.
Intussen heeft vice-president drs. Moh.
Hatta nogmaals zijn voornemen te kennen
gegeven, zijn ambt neer te leggen onmid
dellijk na het tot stand komen van de
grondwetgevende vergadering. Niemand,
zeide hij, kan hem dwingen aan te blijven
als vice-president.
In een toespraak tot een volksvergade
ring in Zuid-Borneo zeide Moh. Hatta:
„Het ambt van staatshoofd heeft in Indo
nesië slechts een tijdelijk karakter". Hij
zeide verder dat voor hem de tijd van af
treden is gekomen na de instelling van de
grondwetgevende vergadering, op welk
tijdstip hij elf jaar vice-president zal zijn
geweest. Op een vraag of hij bereid is, zich
te laten benoemen tot candidaat voor het
presidentschap antwoordde Moh. Hatta
slechts, dat hij voor de gemeenschap wenst
te werken.
JERSEY CITY (A.F.P.) Met ingang
van heden zal geen enkele lading bestemd
voor of komende uit de Sovjet-Unie in
Amerikaanse havens worden behandeld, zo
heeft de Amerikaanse voorzitter van het
„Internationale verbond vap havenarbei
ders", William Bradley, bekendgemaakt.
Deze maatregel zal van kracht blijven, „zo
lang de Russische legers de slachting on
der de Hongaarse patriotten niet hebben
gestaakt en uit Hongarije zijn weggetrok
ken", aldus Bradley.
Een hoteleigenaar heeft een reis
door Duitschland en Zwitserland ge
maakt met het heilige voornemen, geen
fooien te geven, daar hij van meening is
dat hotelbedienden zulke hooge loonen
ontvangen, dat zij geen fooien van noode
hebben. Hij deed zeer onaangename er
varingen op, daar het personeel in het
eerste hotel, waar hij verbleef, zijn kof
fer voorzag van eenige geheimzinnige
teekens, welker beteekenis slechts d(
hotelbedienden kennen. Het resultaat
was dat de reiziger in een volgende stad
door de hotelportiers met den nek werd
aangekeken, dat er voor hem bijna nooit
een kamer vrij was, dat men zijn koffer
steeds „per ongeluk" op den vloer liet
vallen, dat men Hem het slechtste eten
voorzette, dat zijn schoenen niet gepoetst,
doch beschadigd werden en dat een cos-
tuum, dat hij door een kamermeisje liet
afborstelen, groote inktvlekken vertoon
de. In drie plaatsen had hij den trein ge
mist, omdat op het laatste ogenblik zijn
bagage nergens te vinden was.
