EISENHOWER
GEKOZEN
Voorwaardelijk bestand in Egypte
Morgen in Nederland
drie minuten stilte
voor Hongarije
cfa mmtixmiw/
Schrikbewind in Hongarije
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
door overgrote
meerderheid
w
Britten en Fransen beheersen de
noordelijke Suezkanaalmonding
Reeds 6500 man voor
UNO-politiemacht
HET WEER: Af en toe zonnig
Een stuk
geschiedenis
Vlootbewegingen van
V.S. en Rusland
Grote da;
Congres waarschijnlijk
Democratisch
Sinds 1 uur
vannacht:
Situatie na het Staakt het vuren
De politiemacht
Egyptische voorwaarden
O p ru i min gs werk
Het woord is aan
Nederlanders in Boedapest
71e JAARGANG No 103
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1956
301e JAARGANG No 2 56
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N., Soendaplein, Tel. 12230.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15,
fr. p.p. 7.65. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
t
(Van onze correspondent in Washington)
In deze periode van grote spanning voor
de wereld heeft Amerika zich opnieuw voor
vier jaar gesteld onder leiderschap van
Eisenhower. Ook indien de spanning min
der groot was geweest, zou Eisenhower
waarschijnlijk herkozen zijn, doch thans
was de neiging der Amerikanen om zich
onder de hoede te stellen van de vader
lijke generaal des te sterker. Zijn zege is
indrukwekkend. Het is niet zo zeer door
zijn grote politieke kennis, dat Eisenhower
uitmunt, dan wel door zijn humane wijs
heid, In een opzicht is Eisenhower evenwel
meer humaan dan wijs geweest. Hij heeft
ook voor de tweede termijn senator Nixon
aanvaard als vice-president en dus als
eventuele opvolger en dit is het bedenke
lijke aspect van deze verkiezingsuitslag.
Het kan waar zijn dat Nixon in de loop
der jaren een en ander van Eisenhower
heeft geleerd, doch het is opvallend hoe
zeer de conservatieve rechtervleugel der
Republikeinse partij achter Nixon staat.
Eisenhower had zich voorgenomen de partij
te hervormen tot een progressieve interna
tionalistisch gezinde organisatie. Zou Nixon
hem opvolgen, dan ware dit naar veler
mening schadelijk voor zowel Amerika als
voor de wereld. Nixon behoort tot de groep,
die niet vrij is van isolationistische neigin
gen met een hang naar beschermende rech
ten en die, waar het China betreft, spoedig
geneigd is tot een wij aggressieve politiek.
Wie Eisenhower gelukwenst met de over
winning, moet,hem vooral een goede ge
zondheid toewensen in de komende vier
jaren. Juist omdat de wereld in zulk een
labiel evenwicht verkeert, kunnen cri
ses als de huidige zich herhalen en zij
eisen van het staatshoofd van een grote
mogendheid een enorme geestelijke en li
chamelijke kracht.
De grote republikeinse' overwinning kan
slechts ten dele door de gespannen interna
tionale toestand worden verklaard. De De
mocratische strategie lijkt op twee punten
te hebben gefaald: de plaatselijke werkloos
heid heeft hun geen winst opgeleverd en
een aantal negers is overgegaan naar de
Republikeinse partij, hetgeen begrijpelijk
is, want voor de rechten van de negers zou
een Republikeinse president meer kunnen
(Reuter/A.F.P./Un. Press). Veertig uur nadat
Franse en Engelse parachutisten op Egyptisch grond
gebied landden, en een hevige strijd ontbrandde waar
volgens Arabische nieuwsberichten de burgerbevol
king in betrokken werd, is een officiële wapenstilstand
van kracht geworden. Maar drie uren na de verkla
ring van de U.N.O.-secretaris over de wapenstilstand
zond een Egyptisch radiostation een bericht uit waar
in gezegd werd dat het land zou doorvechten „zolang
er enige aggressor op Egyptisch grondgebied verblijft".
Later maakte Egypte voorwaarden voor het staken
van het vuren bekend. Port Said en Port Foead ter
weerszijden van de ingang van het Suezkanaal aan de
Middellandse Zee, zijn door FransBritse eenheden
ingenomen na gevechten waaraan, naar schatting van
een Engelse woordvoerder in Londen, door 7000 man
werd deelgenomen. Lang heeft de Egpytische radio
volgehouden dat Port Said in Egyptische handen was
en dat er „huis-aan-huis" gevochten werd. Wel staat
vast dat Suez en Ismailia, de twee andere steunpunten
langs het Suezkanaal, niet door Franse of Britse een
heden bezet zijn, maar wel dat Brits-Franse eenheden
tot Kantara zijn doorgedrongen en daardoor drie
vijfde van de afstand Port Said—Ismailia hadden
afgelegd. De secretaris-generaal der UNO Hammars-
kjoeld verklaarde, dat de Britse delegatie, die hem
van het bevel tot staken van het vuren in kennis had
gesteld, hem tevens gevraagd te bevestigen, dat Egypte
en Israel een onvoorwaardelijk bestand aanvaarden.
doen dan een Democratische. Een Demo
cratische president heeft altijd de handicap
dat hij de eigen partij, die in het zuiden
veel aanhang heeft, verdeelt wanneer hij
krachtig optreedt ten bate van de negers.
Daarmede is niet gezegd, dat de Republi
keinen veel vaart zullen zetten achter de
emancipatie der negers, maar er moet wel
worden gezegd, dat gedurende het jongste
Republikeinse bewind het opperste ge
rechtshof in principe goed werk heeft ge
daan voor de .opheffing van de rassen
scheiding op de scholen. De negers zijn dit
kennelijk niet vergeten. De Democraten
hebben wel enig voordeel getrokken uit de
moeilijkheden in de landbouw.
De voorlopige stand (met de oude toe
stand tussen haakjes) is voor de Senaat:
Democraten 45 (49), Republikeinen 43
(47): het Huis: Democraten 180 (232),
Republikeinen 135 (203).
Voor het Huis betekent dit een netto
verlies van zes zetels voor de Democraten
en een netto winst van zes voor de Repu
blikeinen.
Op dat ogenblik had Eisenhower de lei
ding in 41 staten met 457 van de 531 kies-
semmen en Stevenson in 7 staten met 74
kiesstemmen.
Aantal stemmen (ongeveer): Eisenhower
28.0000.000, Stevenson 20,000.000.
Waarom, zo zal men zich afvragen, is het
zo belangrijk of het Congres al of niet be
hoort tot dezelfde partij als de president?
De eerste twee jaar van Eisenhowers re
gime was het Congres in meerderheid Re
publikeins, de laatste twee jaar Democra
tisch. Het eigenaardige verschijnsel deed
zich voor dat Eisenhower in het algemeen
betere resultaten bereikt heeft met het De
mocratisch Congres dan met het Republi
keinse. Dit kan men verklaren'uit het feit
dat de president vooruitstrevender is dan
een gedeelte van zijn partij. Van de De
mocraten kreeg Eisenhower daarom meer
steun voor zijn politiek dan van zijn eigen
aanhangers. Er is geen reden aan te nemen
dat dit in de toekomst anders zou zijn.
rooocxxxxx
ococcoocooo
VERWACHTING medegedeeld door
het K.N.M I in De Bilt. geldig van
woensdagavond tot donderdagavond,
opgemaakt om 11.15 uur:
Droog weer met in de nacht en och
tend plaatselijk mist, of veel bewol
king, maar in de middag op de meeste
plaatsen zonnig weer. Over het alge
meen weinig verandering in tempera
tuur. Tot matig of krachtig toenemen
de wind uit zuidelijke richtingen.
8 november
Zon op 7.49 uur, onder 17.02 uur.
Maan op 12.42 uur. onder 21.56 uur.
Maanstanden
10 nov. 16.09 uur: eerste kwartier
18 nov. 7.44 uur: volle maan
25 nov. 2.12 uur: laatste kwartier
Hoog en laag water in I.ïmuiden
Woensdag 7 november
Hoog water: 6.21 en 18.34 uur.
Laag water: 1.58 en 14.09 uur.
Donderdag 8 november
Hoog water: 6.57 en 19.12 uur.
Laag water: 2.30 en 14.45 uur.
*"cccc<>=00cccoax»c03000ccc<x>000cc000cx»30000(xx>000a
bied ontstaat in de nacht vrij uitgebreid
mist, die overdag voor een deel oplos.t en
voor een deel overgaat in laaghangende
bewolking, die met de zuidelijke wind ook
ons land kan binnendrijven. In de middag
zal evenwel op vele plaatsen de zon schij
nen.
YVEERRAPPORTEN
(van hedenmorgen 7 uur)
DROOG WEER
Tussen IJsland en Groenland is een zeer
diepe depressie aangekomen, die over een
uitgestrekt gebied aanleiding geeft tot
zware stormen. Onder invloed van deze
depressie-activiteit, verplaatst een hoge
drukgebied, dat vanmorgen boven Frank
rijk was gelegen, zich langzaam naar het
oosten. Mede in verband daarmede neemt
in onze streken de wind geleidelijk toe
uit zuidelijke richtingen, waarbij continen
tale lucht uit het hogedrukgebied naar ons
and wordt gevoerd.
Nabij het centrum van het hogedrukge-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
Weerstoestand
buitenland
M
.5
■c
d
M
SG
ir S
.s-g
S
4) G
O
4)
25
Stockholm
licht bew.
nnw
-6
0
Oslo
sneeuw
zo
-1
1
Kopenhagen
regen
ozo
4
1
Aberdeen
zwaar bew.
windst.
2
0
Dublin
zwaar bew.
zzo
10
0
-.Londen
mist
windst.
-1
0
"Amsterdam
nevel
wzw
5
0
Brussel
nevel
wzw
6
0
Parijs
mist
windst.
2
0
Bordeaux
mist
ono
-2
0
Grenoble
mist
windst.
-1
0
Nice
half bew.
nw
7
0
Berlijn
regen
nw
8
11
Frankfort
geheel bew.
w
8
0,5
München
geheel bew.
w
6
Zürich
mist
windst.
-1
0
Genève
mist
windst.
-1
0
Locarno
half bew.
ozo
7
0
Wenen
regen
w
7
11
Innsbruck
mist
windst.
2
1
Rome
nevel
O
5
0
Weerstoestand binnenland
(De temperatuur ls van hedenmorgen 7 uur,
de neerslag van de laatste 24 uur.)
Den Helder
onbewolkt
w
9
0,1
Ypenburg
half bew.
w
7
0
Vlissingen
mist
wzw
6
0
Eelde
zwaar bew.
w
8
1
De Bilt
onbewolkt
wzw
6
0,1
Twente
zwaar bew.
w
7
2
Eindhoven
geheel bew. wzw
7
0
Vlv. Z.-Limb.
zwaar bew.
zw
6
0,1
In de brief van de Britse afgevaardigde
bij de U.N.O. Sir Pierson Dixon, die door
Hammarskjoeld op een inderhaast bijeen
geroepen persconferentie werd voorgelezen,
werd ook gezegd: „De Britse regering wil
er op wijzen, dat het opruimen van de be
lemmeringen in het Suezkanaal en zijn toe
gangswegen hetgeen in geen enkel op
zicht een militaire operatie is een zaak
van grote spoed is in het belang van de
internationale scheepvaart en handel. De
Frans-Britse strijdmacht is er voor uitge
rust om deze taak uit te voeren. De Britse
regering stelt daarom voor, dat de technici,
die de Frans-Britse strijdmacht begeleiden,
onmiddellijk met dit werk beginnen".
Naar aanleiding van de vraag van Britse
en Franse zijde, of de voorgestelde inter
nationale politiemacht in staat zal zijn haar
taak, zoals die omschreven is in de desbe
treffende resolutie van de algemene ver
gadering, uit te voeren, verklaarde de se
cretaris-generaal, dat dit het geval zal zijn,
wanneer de Algemene Vergadering zijn
plan voor de instelling van een dergelijke
politiemacht zal hebben goedgekeurd.
Dag Hammerskjoeld, de secretaris-gene
raal der U.N.O. heeft meegedeeld, dat Ca
nada, Zweden, Noorwegen, Denemarken,
Pakistan en Columbia definitief hebben
aangeboden aan de voorgestelde politie
macht der U.N.O. in het Midden-Oosten
deel te nemen. Ook Nieuw-Zeeland zou een
dergelijk aanbod hebben gedaan, maar
dinsdagavond was er bij de U.N.O. nog geen
officiële bevestiging van dit land binnen
gekomen (en blijkbaar ook niet van Ne
derland, want ook dat land werd door
Hammarskjoeld niet genoemd. Red.). Men
deelt mede, dat zowel India als Ceylon op
bepaalde voorwaarden hebben aangeboden
aan deze internationale strijdmacht deel te
nemen als Egypte er mee accoord gaat.
Finland heeft verklaard, dat „het bereid is
de aanwerving van Finse militairen op vrij
willige basis goed te keuren". Tsjecho-
Slowakije en Roemenië hebben meegedeeld,
dat zij Hammarskjoeld bataljons voor deze
strijdmacht hebben aangeboden.
Ér zijn in de loop van de morgen onbe
vestigde berichten binnengekomen, dat de
wapenstilstand in Egypte niet van kracht
is. Bij het hoofdkwartier van de geallieer
de strijdkrachten in Egypte, te Nicosia, kon
bovendien geen bevestiging verkregen
worden van de veronderstelling dat de
wapenstilstand van kracht, en de strijd ge
staakt is.
De radio-uitzending van de „Voice of
Britain" verklaarde, dat de Engelse en
Franse strijdkrachten in Egypte zullen
blijven tot een politiemacht der UNO arri
veert om het gezag over te nemen.
Het door de Egyptische regering gecon
troleerde radiostation-Caïro heeft dinsdag
avond om 11 uur meegedeeld, dat Egypte
de overeenkomst tot het staken van het
vuren op vijf voorwaarden waaronder
de terugtrekking van alle buitenlandse
troepen uit Egypte heeft aangenomen.
Radio Caïro noemde deze voorwaarden
„voorwaarden van de U.N.O.". De andere
vier, die door radio-Caïro werden genoemd,
zijn: Het vuren zal onmiddellijk worden
gestaakt; de Egyptische en Israëlische troe
pen moeten zich achter de bestandsgrenzen
terugtrekken, de staten-leden van de
U.N.O. moeten ophouden met het zenden
van oorlogsmateriaal naar de landen van
het Midden-Oosten en de scheepvaart door
het Suezkanaal moet hervat worden en ge
waarborgd zijn.
Radio-Caïro onthield zich van commen
taar op deze voorwaarden.
Frankrijk heeft om een bijeenkomst van
de Veiligheidsraad gevraag om „zonder uit
stel op ministersniveau een oplossing te
zoeken voor de crisis in het Midden-Oos
ten".
De Fransen en Britten hebben na het
uur, waarop hun troepen het vuren moes
ten staken nog geen enkele mededeling
over de toestand gedaan.
Een woordvoerder van het Egyptische
departement van Voorlichting zei om 02
uur in de afgelopen nacht, dat hem in Port
Said niets van een staking van het vuren
was gebleken en dat de gevechten daar
voortduurden.
De Centrale Organisaties van Werk
gevers en Werknemers, samenwerken
de in de Stichting van de Arbeid, heb
ben zich hedenmorgen beraden op de
oproep van het Internationaal Verbond
van Vrije Vakverenigingen en het In
ternationaal Christelijk Vakverbond om
morgen in de gehele vrije wereld het
normale leven enkele minuten te onder
breken als blijk van rouw, als uiting van
medeleven met het Hongaarse volk en
als fel protest tegen het optreden der
Sovjet Unie in Hongarije.
Na gepleegd overleg en in overeen
stemming met de regering roept de
Stichting van de Arbeid alle Nederlan
ders op om morgen (donderdag) des
ochtends van drie minuten voor twaalf
uur tot des middags twaalf uur de ar
beid te onderbreken, alle werken, alle
verkeer stil te leggen en volstrekte stilte
in het gehele leven in acht te nemen.
Het spreekt vanzelf, dat eenuitzonde
ring dient te worden gemaakt voor werk
aan machines, die niet kunnen worden
stopgezet.
De Stichting van de Arbeid vertrouwt
dat het gehele Nederlandse volk deze
oproep zal volgen. De regering heeft
kennis genomen van de oproep van de
Stichting van de Arbeid en wil deze
gaarne ondersteunen.
Ook de treinen zullen morgen van
drie minuten voor twaalf tot twaalf
uur stilstaan.
De regeringen van Frankrijk, Engeland
en de Verenigde Staten hebben dinsdag on
ophoudelijk overleg gepleegd over de moge
lijkheid van Russische interventie in het
Midden-Oosten. De westelijke grote drie
gaven het Zwitserse voorstel inzake een
conferentie van de grote vier en India alle
aandacht. In de loop van de dag was de
spanning toegenomen. Vooral in Parijs
maakte de brief van Boelganin diepe in
druk en men was daar opgelucht toen van
Washington de verzekering kwam dat de
V.S. geen Russische inmenging zouden dul
den.
Volgens een bericht van radio-Ankara
was de Russische vloot via het oostelijk
deel van de Middellandse Zee op weg naar
Egypte. Twaalf Amerikaanse torpedoboot-
jagers vertrokken dinsdag uit Newport naar
het Middellandse-zeegebied. De Ameri
kaanse marine noemde dit „een normale
verplaatsing".
Om de Amerikaanse Atlantische vloot „in
een staat van permanente voorbereiding"
te houden vertrokken de vliegdekschepen
„Forrestal" en „Franklin Roosevelt", de
kruiser „Des Moines" en twaalf torpedo-
bootjagers woensdag uit de haven van Nor
folk. Verklaard werd, dat geen enkele ver
plaatsing van Amerikaanse eenheden ver
band hield met de gebeurtenissen in het
Midden-Oosten.
De Egyptische ambassade in Moskou
heeft dinsdagavond bekend gemaakt dat
„een aantal" Russische reserve-officieren
CCCCCCOOCCOCÓnOCOOCC<XXXX>DCOOOCCCCCCCCOOC>KXOCOOOOCOCCOC
De inval van Israel, Engeland en
p Frankrijk in Egypte heeft de ganse
wereld de adem doen inhouden in
een verlammende vrees voor de ge
volgen. De gigantische gok van twee
Europese landen, gevoegd bide
alleszins te verklaren beveiligingsactie
der getergde Israëliërs, heeft dagen
lang de wereldvrede doen wankelen.
o Thans lijkt het gevaar voorlopig be
ft zworen, dat achteraf misschien nog
voor de stabilisatie van de interna-
tionale verhoudingen van nut ge
weest is.
Hoe is die Suezkanaal-kwestie ge
groeid? Welke rol heeft het in de
politiek cler betrokken landen ge
speeld door de eeuwen heen? Wie is
Nasser, de gangmaker van de Mid-
den-Oostelijke gevaren? Een ant-
woord hierop is te vinden in de
p op pag. 5 afgedrukte artikelen, die een
p stuk wereldgeschiedenis bevatten
8 waaruit de huidige spanningen zijn jj
P opgerezen. Zie ook pagina 3.
XXX»OCOOa»OOOCCCOCCOOOOOCCOOC>MOOCCCOCX>DOOOCX»OOCCCCCO
zich als vrijwilligers had gemeld om in
Egypte te vechten. Een Chinese communis
tische functionaris heeft gezegd, dat, te
zamen met de Sovjet-Unie, alles zal worden
gedaan om Egypte te helpen in zijn strijd
tegen Engeland en Frankrk.
Soewito Koesomowidag, de officiële
woordvoerder van het Indonesische mini
sterie van Buitenlandse Zaken, heeft ont
huld, dat tijdens de komende bijeenkomst
van de Colombo-landen in New Delhi zal
worden gesproken over de mogelijkheid,
troepen naar Egypte te zenden om te hel
pen tegen de Anglo-Franse aanvallers.
Volgens een Brits-Frans communiqué
zijn duikers van de Britse marine begonnen
de versperringen op te ruimen, die door de
Egyptenaren in het westelijke deel van de
haven van Port Said zijn geplaatst.
Britse rederij'en zijn er officieel van in
kennis gesteld, dat het wel drie maanden
kan duren eer het Suezkanaal weer be
vaarbaar zal zijn, zo werd woensdag in
Londen vernomen.
In scheepvaartkringen zei men, dat het
ruimen van negen schepen, die door de
Egyptenaren in het kanaal tot zinken zijn
gebracht, een zeer lastige bergingsoperatie
in de geschiedenis zullen kunnen worden.
De snelste methoden zullen waarschijnlijk
vermeden worden wegens de beperkte
ruimte en het gevaar dat aan de kanaal
bodem schade zou worden aangericht.
Men deelde voorts mede, dat de officiële
kennisgeving van de Britse regering was
gekomen.
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR HAARLEM - TEL 13439
FERD. B0LSTR 48 ADAM TEL /17162
LEDEREN MOTORKLEDING
De Hongaarse bevolking, wanhopig strij
dend tegen een overmacht van Russische
bommenwerpers, tanks en zware artillerie,
blijkt zich ook dinsdag op sommige punten
in het land te hebben kunnen handhaven.
Twee vryheidszenders, radio-Rakoczy en
radio-Roka, waren 's middags weer te
horen. Volgens de mededeling van deze
zenders zouden de opstandelingen in Boe
dapest er in geslaagd zïin, het parlements
gebouw te heroveren en enkele hoofdstra
ten van Russische troepen te zuiveren. Er
moeten vijfduizend doden zijn. De indu
striestad Dunapetele ten zuiden van Boe
dapest zou, met inbegrip van het vliegveld,
in de handen der opstandelingen zijn. Ook
Russen nog op heftige tegenstand. Van de
opstandelingen daar werd via de onder
communistische controle staande zender
van Boedapest geëist, dat zjj onmiddellijk
de wapens zouden neerleggen. Radio-Boe-
dapest dreigde met vernietiging door Rus
sische tanks voor het geval de vrijheids
strijders het bevel zouden negeren. Een
vrijheidszender in het binnenland riep
daarna alle opstandelingen op, de wapens
te verbergen met het oog op een komende
guerilla tegen de Russische bezetting.
Een regeringsspreker voor radio-Boeda-
pest heeft meegedeeld, dat de toestand ern
stig is, maar dat de contra-revolutie zal
bij Pees, Stalinvajos en Komlo stuiten de worden overwonnen. In de hoofdstad schij
nen plakkaten, onder meer afkomstig van
studenten, verschepen te zijn, waarin de
aftocht van alle Russische troepen, de vrij
lating van Nagy, vrije verkiezingen en al
gemene erkenning van de onafhankelijk
heid van Hongarije word i geëist.
In Wenen is een noodkreet van het Hon
gaarse Rode Kruis aan het Internationale
Rode Kruis in Genève opgevangen, waarin
wordt gezegd, dat de Russen het hoofd
kwartier van het Rode Kruis in Boedapest
hebben platgebrand, waarbij talrijke artsen
en Rode Kruiszusters om het leven zijn
gekomen. Geruchten doen de ronde, dat in
hoofdzaak Mongoolse troepen, die berucht
zijn om hun wreedheid, om Boedapest
vechten. (zie ook pagina 3)
Walter Malone
Een eerlijk man kan nooit een eerlijke
twijfel laten varen.
Zelden in de geschiedenis hebben er op
één dag in verschillende delen van de
wereld zoveel gebeurtenissen van grote
betekenis voor de menselijke samenleving
plaats gehad als gisteren. Als iemand er
nog aan heeft getwijfeld, dat wij tegen
woordig in een heel klein wereldje leven,
in een wereldje waarin de afstanden van
dag tot dag meer ineenschrompelen, dan
moet hij daarvan gisteren wel zijn over
tuigd. Want op deze zesde november 1956
is wereldgeschiedenis gemaakt, niet slechts
door wat er is gebeurd en besloten in Lon
den, Parijs, New York, Washington en
Moskou, maar vooral door het onderlinge
samenspel tussen die gebeurtenissen en
besluiten in landen, die vroeger heel ver
van elkaar schenen te liggen.
De dag begon, op de meest onheilspel
lende wijze, met het Russische dreigement
aan Engeland en Frankrijk dat in feite
neerkwam op een ultimatum: voortzetting
van de Brits-Franse actie tegen Egypte zou
interventie .van de Sovjet-Unie met ge
bruikmaking van „moderne" wapens tot
gevolg hebben. En de dag eindigde, tot
ieders verrassing, in een sfeer van alge
mene opluchting: Engeland, Frankrijk,
Israel en Egypte hadden hun troepen bevel
gegeven, het vuren te staken. De strijd in
het Midden-Oosten, waaruit wellicht een
veel grotere strijd had kunnen oplaaien,
was afgelopen.
Maar daar tussen-in was nog veel meer
gebeurd. De verkiezingen in de Verenigde
Staten hadden plaats gehad en Dwight
David Eisenhower was herkozen als Presi
dent: Niemand zal met zekerheid kunnen
zeggen, welke invloed de verwikkelingen
in het Midden-Oosten de onhandige
Amerikaanse politiek ten opzichte van
Israel en de Arabische landen, de Egypti
sche in-beslag-neming van het Suezkanaal,
de Israëlische en toen de Brits-Franse actie
tegen Egypte, en tenslotte de aankondiging
van een wapenstilstand op de uitslag
van de Amerikaanse verkiezingen hebben
gehad. Men kan er dus allerlei theorieën
over ontwikkelen, of het Eisenhower stem
men heeft gekost, dat zijn regering Israel
zo weinig steun heeft gegeven, dan wel dat
hij door de bekendmaking van de Brits-
Franse bereidheid om het vuren te staken,
die in dit opzicht nog juist op tijd kwam,
stemmen van aanvankelijke weifelaars
heeft gewonnen. In elk geval is het een
feit, dat de algemene belangstelling van de
kiezers op deze dag méér op de gebeurte
nissen buitenslands was gevestigd dan ooit
het geval is geweest bij verkiezingen die,
voor zo ver het de V. S. zelf betreft, in
vredestijd werden gehouden. Eisenhower
moet zijn overwinning dus toch wel voor
een belangrijk deel daaraan te danken
hebben, dat vele Amerikanen hem ook in
internationaal opzicht als „the best'man for
the job" beschouwen.
Van nog grotere betekenis, in het ver
band der internationale ontwikkelingen,
was wat er zich tegelijkertijd in het ge
bouw der Verenigde Naties heeft voltrok
ken. Daar werd besloten, een UNO-politie-
macht voor het Midden-Oosten te vormen,
een politiemacht die, als Secretaris-Gene
raal Hammarskjoeld zijn plannen kan uit
voeren, een zo-waar bijna „supra-natio-
naal" karakter zal krijgen. Want dit wordt
geen verzameling van nationale leger
eenheden onder aanvoering van een gene
raal van het land. dat de grootste militaire
bijdrage levert, zoals in Korea het geval is
geweest, maar een legertje opgebouwd uit
eenheden van een aantal kleine landen,
waaraan de grote mogendheden zelfs niet
mógen meedoen. En de bevelhebber van
deze strijdmacht zal als zodanig niet ver
antwoordelijk zijn aan zijn eigen regering,
maar aan de Secretaris-Generaal van da
UNO. Het klinkt haast te mooi om waar te
zijn, want dit is nu precies datgene wat de
Verenigde Naties al zo lang dringend nodig
hebben gehad om daadwerkelijk bij te dra
gen tot behoud van de vrede. Hiermee zijn
we er natuurlijk nog niet, want het zwakke
punt van Hammarskjoeld's oplossing
een zwakte die echter niet aan hem maar
aan het Handvest van de UNO moet wor
den toegeschreven is dat de leden-landen
vrij worden gelaten, wel of niet deel te
nemen aan de gemeenschappelijke politie
macht. Pas wanneer elk lid van de UNO
kan worden verplicht, en die verplichting
onherroepelijk aanvaardt, om in voorge
schreven mate bij te dragen in een perma-
nent (en dus niet ad hoe gevormd) UNO-
leger, zal de wereldvrede op een hechte
basis zijn gesteld. Maar dat we op de goede
weg zijn, staat vast.
In hoeverre het Russische dreigement
werkelijk, zoals Moskou zegevierend uit
roept, de mensheid heeft gered door Enge
land en Frankrijk verschrikt en angstig het
vuren te laten staken, zullen we misschien
pas over vele jaren, misschien zelfs nooit
te weten komen. Immers, in Londen en
Parijs zegt men. dat het besluit al genomen
was en dat Moskou, toen het daarvan lucht
kreeg, listig zijn ultimatum verzond om
zodoende de lauweren voor het herstel van
de vrede te kunnen oogsten. En tenslotte
kan men ook nog veronderstellen, dat
Eisenhower handig gebruik heeft gemaakt
van het Russische dreigement om zijn eigen
druk op de Britse en Franse regeringen,
een druk die hij reeds de hele vorige week
had doen voelen, nog meer kracht bij te
zetten en dat dit tot de beslissing heeft
geleid.
Hoe dit alles ook zij, de gebeurtenissen
die zich gisteren op zoveel verschillende
plaatsen van de wereld hebben voltrokken,
zijn, alle op hun eigen wijze, voortgekomen
uit de wens, een nieuwe algemene oorlog te
vermijden en iets positiefs bij te dragen tot
het behoud van de wereldvrede. Dat alleen
reeds stempelt de dag van gisteren tot een
grote dag.
Simon Koster
Van de zijde van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken in Den Haag vernemen
wij dat alle Nederlanders in Boedapest liet
goed maken.
