SER niet helemaal gerust over afbetalingsrage Nieuwe telefoon-regeling voor de IJmond-aansluitingen Mühhk ALPHENAAR n GRAMMOFOONPLATEN an da en de Meesteivmaöiër LANGE STERKE NAGELS Verschijnsel met hoopvollemaar ook gevaarlijke kanten" Omega-Mido De radio geeft zaterdag Samen met Haarlem in één gids NAAIMACHINES Wereldnieuws Toch ió het zo J 2 HELPER ALS HET VAGLICHT VOOR 'N BESTE TRAP DE KLOMPENCENTRALE Kerkelijk Nieuws Verzending zeepost Vader, die zijn kind doodde, tot drie jaar veroordeeld Insinuerend Indonesisch antwoord aan Nederland Herstellingsoord spoorweg personeel bestaat 50 jaar Subsidie voor Nederlands Kamerorkest verhoogd CAMERAS Allemaal sprookjes VRIJDAG 9 NOVEMBER 1956 99 Het gebruik van afbetalingskrediet is in ons land gedurende de laatste jaren sterk toegenomen. De percentuele stijging van de afbetalingsverkopen aan con sumenten overtreft niet alleen verre cl ie van de totale consumptieve be stedingen, maar ook die van de bestedingen voor duurzame gebruiks goederen. Hoewel een exakte beoordeling van de huidige stand van zakén bemoeilijkt wordt door het ontbreken van voldoende statistische ge gevens, is het Centraal Bureau voor de statistiek er toch in geslaagd gegevens te verzamelen over 1954, waaruit geconcludeerd kon worden, dat in dat jaar voor 239 miljoen aan consumptiegoederen (exclusief personenauto's en motoren) op afbetaling werd gekocht, aldus het SER-rapport over een wettelijke regeling van het afbetalingsbedrijf. Uit het feit, dat deze 239 miljoen 1,5 percent uitmaakten van de waarde het totale verbruik van de consumenten, blijkt dat in ons land naar van verhouding minder op afbetaling werd gekocht dan in andere Westeuropese landen, in het bijzonder in Groot-Brittannië en West-Duitsland. In hoofdzaak betreft de verkoop op af betaling duurzame en semi-duurzame (b.v. textiel) gebruiksartikelen. Vermoedelijk zullen zo zeggen de samenstellers van het rapport de duurzame gebruiksgoe deren een voortdurend belangrijker plaats gaan innemen in het behoeftenschema. De SER is dan ook van mening dat om vangrijke groepen consumenten, die tot nu toe afwijzend stonden tegenover het kopen op afbetaling, hiertoe ook zullen overgaan. Voorts acht de SER het aannemelijk dat het steeds verder doordringen van het be sef van vergrote „sociale zekerheid" in een tijdvak van toenemende welvaart de be reidheid tot het aangaan van afbetalings verplichtingen vergroot. Meer service? Voor sommige consumenten aldus het rapport geldt voor het kopen van duur zame goederen op afbetaling een ander motief. Zij huldigen de opvatting, dat de koper-op-afbetaling in veel groter mate service van de verkoper kan eisen dan bij contante verkoop het geval is! Van groter betekenis wordt geacht, dat voor zover de levensduur der goederen de afbetalingstermijn overtreft het ko pen op afbetaling voor sommigen het enige middel is om een bezit van duurzame ge bruiksgoederen op te bouwen. ADVERTENTIE Een COLLECTIE vindt u bij Grote Houtstraat 59 - Haarlem HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gewijde mu ziek. 7.45 Morgengebed en liturgische kalen der. 8.00 Nieuws en weerbericht.. 8.15 Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 10.00 Voor de kleu ters. 10.15 Platen. 10.30 Ben je zestig? 11.00 Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Promenade-orkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws. 13.20 Lich te muziek. 13.50 Idem. 14.00 Dit is leven, causerie. 14.15 Platen. 14.20 Engelse les. 14.40 Boekbespreking. 14.50 Amateursuitzending. 15.10 Kroniek van letteren en kunsten. 15.45 Amateursuitzending. 16.00 Gregoriaanse zang. 16.30 Voor de kinderen. 17.10 Instru mentaal trio. 17.30 Metropole orkest en so list. 17.55 Lichte muziek. 18.15 Journalistiek weekoverzicht. 18.25 Platen. 18.30 Parlemen tair overzicht. 18.40 Platen. 18.45 Regerings uitzending: Atlantisch Allerlei. Een en ander over de 15 landen, aangesloten bij het Atlan tisch Pact. 19.00 Nieuws. 19.10 Kamerorkest en solist. 20.10 Lichtbaken, causerie. 20.30 Actualiteiten. 20.45 De gewone man. 20.50 Gevarieerd programma. 22.05 Cabaret. 22.30 Sport. 22.35 Wij luiden de zondag in, avond gebed en liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.2224.00 Nieuws platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Voor de vrouw. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, cau serie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Zigeuner orkest. 10.50 Buitenlands weekoverzicht. 11.05 De Familie Doorsnee, hoorspel. 11.35 Viool en piano. 12.00 Orgel en zang. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.20 Accordeon Club. 13.45 Sportpraatje. 14.00 Voor de jeugd. 14.35 Vocaal dubbelkwartet. 14.50 Boekbespreking. 15.05 Platen. 15.30 Van de wieg tot het graf, causerie. 15.45 Omroeporkest en soliste. 16.30 Is de maat vol?, causerie. 16.45 "Lichte mu ziek. 17.10 Platen. 18.00 Nieuws en commen taar. 18.20 Ballroomorkest. 18.45 Platen. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passepartout, causerie. 19.40 Het nieuwe Testament: Een levend Boek, causerie. 19.55 Deze week, cau serie. 20.00 Nieuws. 20.05 VARA-Showboat. 22.00 Socialistisch commentaar. 22.15 Ama teursprogramma. 22.40 Samen uit, samen thuis, hoorspel. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen. TELEVISIE (V.A.R.A., N.T.S., N.C.R.V.) 17.0017.30 Voor de kinderen. 20.00 Jour- naar en weerbericht. 20.15 Zangrecital. 20.20 Hobby-rubriek. 20.30 Pianorecital. 20.45 Nieuwe platen met toelichting. 21.05 Geva rieerd programma. 21.55 Dagsluiting. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht. 12.34 Gesproken aperitief. 12.45 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11 Radio Almanak. 14.30 Journaal. 15.00 Lichte muziek. 15.30, 15.45 en 16.00 Platen. 16.15 Orkestconcert. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.20 Liturgische zangen. 17.30 Platen. 18.00 Orkestmuziek. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Cabaret. 21.00 Platen. 21.30 Amusements orkest. 22.00 Nieuws. 22.11 Verzoekprogram ma. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Platen. ADVERTENTIE Indien het afbetalingkrediet in de plaats treedt van minder doelmatige vormen van consumentenkrediet, heeft dit tot gevolg dat de financiële verhoudingen tussen de betrokken consumenten en detailhande laren meer geordend geregeld worden. In dit licht bezien kan er van het goed ge- organiseei-de afbetalingskrediet een sa nerende invloed uitgaan op de financiële verhoudingen van de detailhandel aan de ene zijde, en industrie en groothandel aan de andere zijde. Tenslotte mag als een voor het bedrijfs leven gunstige factor worden aangemerkt, dat het afbetalingsstelsel er toe bijdraagt, voor een bepaald aantal artikelen een ruime binnenlandse markt op te bouwen, hetgeen een belangrijke voorwaarde kan zijn voor de verovering van nieuwe export markten. Sociale gevaren Het op grote schaal verlenen van afbe talingskrediet zo zegt het SER-rap- port brengt een wijziging in het uit gavenpatroon van de consumenten, waar door de afzetmogelijkheden van bepaalde goederen kunnen worden beperkt. Hier door kan zelfs bezuinigd worden op goe deren en diensten, welke niet als onmis baar dienen te worden beschouwd. Bij een stijging van de reële inkomsten van de consument, zal het totale volume der „ver drongen" uitgaven daarentegen vaak ge ringer zijn dan de meerdere bestedingen voor op afbetaling gekochte goederen. Als basis-principe voor het kopen op af betaling zouden dan ook kunnen gelden een goed financieel en huishoudelijk be heer en een zekere mate van voorzichtig heid. Niet alle consumenten echter zullen aan deze eisen voldoen en dit kan er toe leiden, dat zulke mensen door het aan vaarden van te hoge afbetalingsverplich tingen in ernstige financiële moeilijkheden komen. Speciaal bij „moeilijke gezinnen" komt vaak deze overkreditering voor. Volgens door het CBS verzamelde ge gevens, betrekking hebbende op 477 ver kopers-op-afbetaling en financierings maatschappijen, werd in 1954 in 1851 ge vallen .tot-terugvordering y:ap in huurkoop gekochte- artikelen overgegaan en in 4386 gevallen tot gerechtelijke invordering, van achterstallige termijnen. In verhouding tot het totale aantal van bijna 676.000 kre dieten, welke door deze 477 ondernemingen in genoemd jaar werden verstrekt, zijn deze aantallen gelukkig geenszins veront rustend. De SER vraagt zich echter af of deze gegevens thans nog maatgevend mo gen worden geacht voor de tegenwoordige en toekomstige gang van zaken. Inflatie-tendenzen? De stijging van het reële inkomen zal er toe kunnen leiden dat de totale koop krachtige vraag de capaciteit van de pro- duktie gaat overtreffen, zodat een infla toire spanning in het leven wordt geroepen. De invloed, welke van het afbetalings wezen op het conjunctuurverloop kan uit gaan zou echter indien deze geheel op zichzelf moest worden bezien voor het ogenblik niet van beslissende betekenis behoeven te worden geacht. In feite echter worden de omstandigheden voor een be langrijk deel uitgelokt en gedragen door de op- en neergaande beweging van de algemene economische activiteit, welke zij op hun beurt weer versterken. In het hele complex van factoren, die tot de ontwikkeling van het economische leven bijdragen, vormt het afbetalings krediet dan ook een element, dat niet mag worden veronachtzaamd. De SER is daarom van mening, dat het gewenst is, dat de overheid blijvend mid delen ter beschikking worden gesteld, welke de mogelijkheid openen de ontwik keling van het afbetalingswezen te be- invloeden. ADVERTENTIE vervoege men zich bij Alle soorten en maten v.a. 1.60 per trede Dr. Lcüdsstraat 10 - Haarlem - Tel. 11784 ADVERTENTIE Enige Velsense raadsleden bespraken de moeilijkheden met betrekking tot de te lefoonaansluitingen in de gemeente. Daar bij werd gevraagd er bij de P.T.T. op aan te dringen zodanige maatregelen te ne men, dat telefoongesprekken zoveel moge lijk storingvrij kunnen worden gevoerd; met P.T.T. in contact te treden ten einde te bereiken, dat kan worden voldaan aan verzoeken om een telefoonaansluiting in Santpoort te krijgen. Dit zou wellicht mo gelijk zijn door uitbreiding op grotere schaal van de centrale aan de Vinken- baan en bij een volgende uitgave van de locale telefoongids de telefoonaansluitingen te Santpoort daarin te doen opnemen. B. en W. kunnen zo zeggen zij niet beoordelen of het aantal storingen de laat ste tijd meer dan normaal is, aangezien klachten daaromtrent rechtstreeks tot de storingsdienst van de P.T.T. moeten wor den gericht. De huidige telefooncentrale te Santpoort kan niet meer worden uitgebreid. De direc tie der telegrafie en telefonie treft voorbe reidende maatregelen voor het inrichten van een nieuwe centrale in een op een an dere plaats te stichten gebouw. De directie der telegrafie en telefonie heeft bericht, dat het in de bedoeling ligt alle delen van de gemeente tezamen met de overige plaatsen in het telefoondistrict Haarlem, in één districtsgids onder te brengen. ADVERTENTIE Schoonheidsspecialiste Ann Seymour schrijft In „Woman and Beauty": „Nagels die breken en splij ten hebben behoefte aan een speciale olie. genaamd NuNale, die onder de nagel riem doordringt, snelle groei bevordert en broos heid voorkomt." Nu ook ln Nederland -ƒ1.80 per flacon. naakt broze, napels sterk Geref. Kerken Beroepen te jutrijp-Hommerts T. S. de Groot, kand. te Minnertsga. Chr. Geref. Kerken Beroepen te Driebergen E. Venema te Maassluis. Ned. Herv. Kerk Beroepen te Heusden (toez.) A. N. Lang- hout te Sliedrecht te Leeuwarden (vac. C. D. Moulijn) D. J. van Wezep te Eext. LIDA CLAUS VOOR RADIO PARIJS De Nederlandse claveciniste en pianiste Lida Claus heeft van Radio Parijs de uit nodiging ontvangen om op 9 november in een Franse uitzending tussen 18 en 20 uur Nederlandse werken uit te voeren van Alex Voormolen, Sweelinck en Popma van Oeve- ring. Enkele weken geleden voerde zij werken van deze componisten uit voor de Brusselse radio-omroep (N.I.R.). De vermeldingen zullen daarin niet meer worden gerangschikt naar de telefoon netten, maar volgens de woonplaatsen van de abonnees. Velsen (Noord) zal daarin dus ook afzonderlijk worden vermeld. Ge noemde directie heeft verder medegedeeld, dat het streven er voor de toekomst op ge richt zal zijn, één locaal telefoonnet te vormen voor het gehele gebied van de IJ mond. Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan tussen haakjes achter de naam van het schip vermeld. Argentinië: s.s. „Argentina" (12 nov.); Australië, s.s. „Himalaya" (14 nov.); Bra zilië: s.s. „Argentina" (12 nov.); Canada: m.s. „Prins Willem van Oranje" (17 nov.); Chili: via New York (15 nov.); Indonesië: m.s. „Mataram" (15 nov.); Nederlandse Antillen: s.s. „Solon" (14 nov.); Nieuw Zeeland: via Engeland (17 nov.); Surina me: m.s. „Hera" (14 nov.); Unie van Zuid- Afrika en Z.W.-Afrika: m.s. „Carnarvon Castle" (18 nov.). ADVERTENTIE KRUISWEG 49 - HAARLEM - TEL. 11532 P.S. Dat w(j ook piano's, muziekinstrumenten en bladmuziek verkopen, weet u toch wel! De arrondissementsrechtbank te Gronin gen heeft de 32-jarige D. N. uit Vriesclieloo veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf en onvoorwaardelijke terbeschikkingstel ling van de regering. De officier van Jus titie had vijf jaar en onvoorwaardelijke ter beschikkingstelling van de regering geëist. De"yërd<ibhtë 'heeft in juli l'954y'nadat zijn vrouw een meisje ter wereld had ge bracht, het kind met het hoofd naar be néden iii ecii 'emmer water gehouden lot het dood was. Daarna begroef hij het lijkje in de asput achter de woning. Voor de bui tenwereld was tevoren angstvallig verzwe gen, dat er een kind op komst was. DJAKARTA (ANP) Volgens het In donesische ministerie van Buitenlandse Zaken bevonden zich onder de bendeleden, die twee weken geleden de bungalow van de Nederlandse diplomatieke vertegen woordiging in het gebied van de Puntjak aanvielen, Nederlanders. Het ministerie heeft in antwoor 1 op de Nederlandse dé marche verzocht ervan op de hoogte te worden gesteld, wanneer vertegenwoordi gers van de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging voornemens zijn de nacht in de bungalow door te brengen. De Nederlandse diplomatieke vertegenwoordi ging is verzocht er bij de Nederlanders in Indonesië op aan te dringen, zich te ont houden van daden, die kunnen leiden tot de opvatting, dat zij rechtstreeks of zijde lings contacten met bendeleden hebben. Magnetiseur. De Groningse rechtbank heeft de magnetiseur A. R. uit Groningen veroordeeld wegens het onbevoegd uitoefe nen van de geneeskunde tot tweemaal tien gulden boete, subsidair tweemaal vier dagen hechtenis. De kantonrechter had hem ver oordeeld tot f 150 boete. De officier van justitie eiste veertien dagen geleden f 600, waarvan f 450 voorwaardelijk, subsidiair vier maanden hechtenis. ADVERTENTIE Alle merken, dus ruime keuze ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 53. Joris begon het erg warm te krijgen. „Wat een toestand!", mompelde hij, „als graaf Basoeka me hier in zijn kamer vindt, ziet het er lelijk voor me uit. Met iemand, die zoveel wapens aan de muur heeft han gen, kan men het beter niet aan de stok krijgen!" Gejaagd probeerde hij nog eens de deur te openen, maar vergeefs. De to verkracht van Plutanus had hem hierheen gebracht en alleen door middel van die toverkracht zou hij weer kunnen ontsnap pen. „Heer Plutanus!", riep Joris nogmaals, „waar bent ui!" Een dof gemompel, dat uit het televisietoestel klonk, deed hem omkijken. Toen werden zijn ogen groot van verbazing. „Heb je ooit!", riep hij uit. „Daar is hijop het scherm!" Zenuw achtig liep hij naar het toestel en begon aan de knoppen te draaien in de vage hoop, dat de tovenaar er dan wel uit zou komen. Maar het enige, dat hij hiermee bereikte was, dat het omgekeerde hoofd van Plutanus geweldig vergroot werd. Heer Plutanus, kom er uit!", riep Joris. „Heer Plutanus, hoort u mij?!" Op 18 november zal de herstellingsoord vereniging 18351905 voor vervoerper soneel haar vijftig-jarig bestaan herdenken. Deze vereniging stelt zich ten doel het vervoerpersoneel hulp te verlenen, indien het na ziekte verpleging in een herstel lingsoord nodig heeft om tot volledig her stel te komen. In verband met de zondag zal de officiële viering geschieden op maandag 19 novem ber tyclens''een"aJgdmene vergadering, .'did om 11 uur in hotel „Het Wapen van. Gel derland" te Vqrdgflzal n\yorden,rgeholiden Des middags zal hét bestuur een receptie houden in het herstellingsoord de „Deca- nije" te Vorden. B. en W. van Den Haag hebben de ge meenteraad voorgesteld een subsidie van vijftigduizend gulden toe te kennen aan het Nederlands Kamerorkest. Deze subsi die gelijk aan de door het rijk verleen de subsidie geldt voor het jaar 1956. Vorig jaar is vijftienduizend gulden gevo teerd. Gezien echter het tekort van het orkest en het feit, dat het orkest in de korte tijd van zijn bestaan zeker aan de verwachtingen heeft voldaan, willen B. en W. voor dit kalenderjaar ruim driemaal het bedrag van 1955 beschikbaar stellen. ADVERTENTIE Uitstel. De Franse premier Guy Mollet en zijn minister van Buitenlandse Zaken, Christian Pineau, hebben hun officiële bezoek aan Brussel een maand uitge steld met het oog op de situatie in de wereld. Terecht. Een Noors passagiersvlieguig dat sedert woensdag op een vlucht van Trond'heim naar Oslo werd vermist, is terecht. Het heeft op de Hommelfjell (1540 meter) in Midden-Noorwegen een noodlanding moeten maken. Tien van de twaalf inzittenden hebben het ongeluk overleefd. Vier van de over levenden zijn gewond. Verliezen. De Amerikaanse luchtmacht heeft in de loop van de laatste twee jaren bij vliegtuigongelukken 1125 piloten en 1600 machines verloren. Dezelfde ongelukken hebben voorts de dood geëist van 61 burgers van wie 47 door ongelukken met straalvliegtuigen. Opgehouden. De Zwitserse staatslening van 200 miljoen Zwitserse francs wordt door de gespannen situatie in de wereld opgehouden. Een commissie uit de Nationale Raad (Tweede Kamer) heeft besloten de beraadslagingen op te schor ten, „met het oog op de huidige wereld situatie". Onvoorbereid. De chef van de Australische „bescherming burgerbevolking", gene raal Dougherty, heeft in een radiotoe spraak verklaard dat het land niet voor bereid is op een atoom-aanval, en de Australiërs aangeraden schuilkelders te bouwen. Hij gaf ook de raad benzine en brandstoffenvoorraden, en de medi cijnkastjes aan te vullen. Aanslag. Bij de Britse bank voor het Midden-Oosten en het Club Hotel te Amman (Jordanië) zijn tijdbommen ontploft, die de ramen van gebouwen honderden meters verder vernielden. Men vermoedt dat nationalisten de bommen hebben gelegd. Uitgesteld. De delegatie van het Russische parlement, die in het begin van deze maand op uitnodiging van het Franse parlement een officieel bezoek aan Frankrijk zou brengen, heeft besloten dit bezoek uit te stellen. Jamboree. Bijna tachtg landen hebben tot dusverre de Britse uitnodiging aan vaard om in augustus van het volgend jaar naar de wereldpadvindersjamboree te Sutton Park te komen, waaraan 35.000 padvinders zullen meedoen. Duitsland, met 2600 deelnemers, stuurt de grootste overzeese groep. Uit Neder land worden er 2000 verwacht. Gedoopt. Het zes dagen oude zoontje van de zestienjarige prinses Ira en prins Alfons Maximilian Hohenlohe Langen- burg is in de kliniek „Mont Choisi" te Lausanne gedoopt: Christof Victorio Umberto. Ex-koningin Eugenia van Spanje en Umberto Agnelli zijn peten. Onafhankelijk. Het Britse Lagerhuislid Cyril Banks, een persoonlijke vriend van president Nasser, heeft bedankt als lid van de conservatieve partij. Hij wil als „onafhankelijke" zitting houden in het Lagerhuis. Banks poogde in december 1955 vredesonderhandelingen tussen Egypte en Israel op gang te .brengen.. Doodstraf. De Britse regering heeft een wetsontwerp ingediend ter beperking van de toepassing van de doodstraf. Hiermede wil zij bij wijze van compro mis het wetsontwerp tot algehele af schaffing van de doodstraf vervangen, dat het Lagerhuis heeft aanvaard, maar het Hogerhuis heeft afgewezen. Volgens het regeringsvoorstel zou de doodstraf alleen nog toegepast kunnen worden voor gevallen van moord bij inbraak, bij verzet tegen de politie of bij ont vluchting uit de gevangenis, bij moord op een politieman of met behulp van een vuurwapen of ontplofbare stoffen. Incidenten. Twee personen zijn donderdag op Cyprus gedood. Een Britse burger employé bij het militaire bestuur werd in een straat van Limassol doodgescho ten en een Cyprisch-Griekse. jongeman, die in dienst was bij het Britse leger-, marine- en luchtmachtinstituut (NAAFI) te Nicosia. Felicitatie. President Vorosjilov van de Sovjet-Unie en premier Boelganin heb ben president Eisenhower ter gelegen heid van diens herverkiezing ais presi dent gefeliciteerd. Vorosjilov vroeg Eisenhower zijn oprechte gelukwensen en beste wensen te aanvaarden voor diens buitengewoon verantwoordelijke werkzaamheden voor het welzijn van het Amerikaanse volk en zei voorts: „Ik verloorloof mij uitdrukking te geven aan mijn overtuiging dat uw werkzaam heid als president zal leiden tot vriend schappelijke banden tussen onze beide volken en tot het grote doel een hechte en langdurige vrede te vestigen". MISSCHIEN zullen in het jaar 3000 de sprookjes van Andersen nog worden ver teld of voorgelezen, en we hopen van harte, dat het sprookje van de vliegende koffer dan niet meer wordt overgeslagen. Daarin wordt immers verteld, dat een man zich zelf opsloot in een koffer, die kon vliegen als op het slot gedrukt werd. Dat deed de man natuurlijk; en wip, daar vloog hij de schoorsteen door, hoog boven de wolken, verder en verder weg, tot hij in het land der Turken belandde. Wie wil weten, hoe het de man verder verging, moet An dersen zelf maar weer eens ter hand nemen. We hebben voor het jaar 3000 dit sprookje uit sluitend en alleen aanbevolen, opdat men - conform Desmond Leslie in ónze tijd - daarin het beioijs zal kunnen vinden voor de geweldige technische mogelijkheden die omstreeks 1850 werden benut. Uit het feit, dat deze koffer kon vliegen uitslui tend en alleen door dat op het slot werd gedrukt, kan m.en in het jaar 3000 immers het onomstotelijke bewijs putten, dat hier van atoomenergie gebruik werd gemaakt? Heeft iemand bewaar tegen de conclusie, die in het jaar 3000 uit het sprookje van Andersen zal worden getrokken, dan moet hij diezelfde bezwaren koesteren tegen de gevolgtrekking die Desmond Leslie met betrekking tot de Indische sprookjes maakte. Vindt iemand deze verwringing der feiten normaal, laat hij daarin dan ge lukkig zijn, want hiertegen is werkelijk geen kruid meer gewassen! In de verhalenschat van vele culturen bevinden zich sagen, legenden en sprook- jes over wagens, waarmee de goden door de lucht joegen, over vliegende paarden of vliegende mensen. Het ideaal van de mens is door alle lijden geweest: de volle dige vrijheid waarmee hij zich door de ruimte zou kunnen bewegen. Hij zag aan het gevleugelde gedierte, dat dit mogelijk was, zodat het welhaast vanzelfsprekend is, dat hij dit vermogen om te vliegen toe schreef aan figuren die naar zijn mening grote macht beza ten, dus aan goden, eventueel aan half-goden en soms ook aan bijzondere helden, waar van de sagen verhaalden. Heeft de vlucht van Icarus naar de zon ooit iemand genoopt tot de veronderstel ling, dat deze Griekse held de eerste stap pen op het interplanetaire verkeer had gezetHebben de vleugels, waarmee Per seus was uitgerust, aanleiding gegeven tot de veronderstelling dat de Grieken wer kelijk reeds ver in de vliegtuigbouw waren gevorderdEn hoe staat het met de wagen, waarmee Thor langs het hemelgewelf reed, of met het vliegende tap\jt uit de 1001- nacht vertellingenAllemaal „bewijzen" voor de vliegkunst in vroeger dagen, on geacht nog de tientallen andere voorbeel den, die we hebben overgeslagen? We zullen deze bewijsvoering, volgens het recept Desmond Leslie, verder laten voor wat zij is, en nu we de naam Wodan hebben laten vallen, liever een vergelij king maken met de Indische god Indra. Daarover morgen. H. Pétillon (Nadruk verboden)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 2