UNO-Assemblée voor twee resoluties inzake Egypte Voortreffelijke uitvoeringen door Marinus Adam met het N.Ph.O. Radio-Reparatie Opvallend! Parijs slaat verloop der UNO- debatten met zorg gade Achterdocht in Caïro jegens Frans-Britse plannen Zullen V.S. met fel Afro-Aziatisch vermaan tot „agressors" instemmen Vrees voor een nederlaag zowel in de Egyptische als Algerijnse kwestie Nasser steunt op Sovjet-dreigementen Sint kon nauwelijks schimmel in bedwang houden l"/si ZATERDAG 24 NOVEMBER 1956 5 H. J. MAERTENS N.V. Indonesië zou Russische jeeps hebben gekocht Mollet beantwoordt Boelganins brief Uw eisen onverenigbaar met UN O-resoluties" „Pravda" wijst Tito terecht Russen zullen Hongarije „in orde" achterlaten Sukarno beveelt voorbeeld van Peking-China aan Zes opperofficieren in Zuid-Korea gearresteerd Uitspraak van Churchill verkeerd weergegeven Onrust in Neder-Silezië Koersfluctuaties op de Amsterdamse beurs van 19 tot en met 23 november Vliegtuig verongelukt bij Parijs: 34 doden Winterweer in Zwitserland en in Italië (Van onze correspondent in New York) Vrijdag is in de Assemblée van de UNO een spannende stryd begonnen met Egypte als inzet. Een groep landen is er vóór alles in geïnteresseerd, dat de aanvallende par tijen onvoorwaardelijk gedwongen zullen worden het Egyptische grondgebied onver wijld te verlaten. Dit zou het prestige van de gehele Arabische wereld verhogen, ter wijl de Sovjet-Unie met enig recht zou kunnen poseren als de hulpvaardige boe man, die de aanvallers schrik heeft aan gejaagd. Een andere groep staten, waar onder de aanvallers zelf, tracht van de agressie een deugd te maken door aan het polltie-legcr van de UNO de taak over te dragen, die zij gehoopt hadden zélf tot uit voering te kunnen brengen. Met name de Canadese minister van Bui tenlandse Zaken, Lester Pearson, heeft betoogd, dat het UNO-politieleger niet slechts behoorde toe te zien, dat het vuren gestaakt zou blijven en dat de troepen wor den teruggetrokken, maar tevens was hij van mening dat het UNO-politieleger nut tig zou zijn ter bereiking van de verdere oogmerken, die de UNO in hun resoluties gesteld hadden, te weten de vrije doorvaart voor iedereen door het kanaal, alsmede de organisatie van de vrede door middel van een internationale actie. Pearson baseerde zich op de UNO-resolu- ties, maar de vage tekst van deze documen ten heeft hij overeenkomstig zijn eigen, overigens goede, wensen ruim geïnterpre teerd. De betreffende resolutie vermeldt bijvoorbeeld „dat stappen moeten worden ondernomen om de vrijheid van navigatie te herstellen". Nergens staat met zoveel woorden, dat het UNO-politieleger die stappen moet ondernemen of dat de vrije vaart voor iedereen gegarandeerd moet worden. Pearson beoogde terecht, dat ook Israëlische schepen de vrije vaart zouden herkrijgen, doch zoals gezegd, is de betref fende resolutie vrij vaag gesteld. De Brit Selwyn Lloyd, die veel te dan ken heeft aan Pearson's steun, heeft vrij dagochtend een knappe rede gehouden. Hoewel Engeland in dit gezelschap aan zware critiek bloot staat, wist Selwyn Lloyd volkomen de indruk te vermijden, dat hij in de beklaagdenbank zou staan. Integendeel, hij probeerde de indruk te wekken, dat Engeland, Frankrijk en Israel door hun optreden de mogelijkheid ge schapen hadden een werkelijke verbetering in de situatie aan te brengen. Die verbete ring zou vooral dankzij het UNO-politie leger tot stand kunnen komen en Selwyn Lloyd wenste met de terugtrekking van de Engelse troepen te wachten, totdat het UNO-politieleger werkelijk goed zou functioneren. De twee resoluties, welke werden inge diend, doch nog niet in stemming werden gebracht, geven de standpunten van boven genoemde groepen weer, die men als „de haastigen" en „de geleidelijken" kan karak teriseren. De eerste resolutie, die van een entwintig Afro-Aziatische landen, bestaat uit een herhaling van de vorige resoluties, die een terugtrekken van de troepen be oogden. Zo mogelijk wordt echter in deze laatste resolutie nog méér de nadruk op gelegd dat de troepen onmiddellijk weg moeten trekken. De Afro-Aziaten kunnen voor hun resolutie natuurlijk rekenen op de volle steun van de communisten, die het een prachtige gelegenheid zullen vinden om propaganda te maken en die gedeelte lijk hun prestige hopen te herwinnen,welke zij in Hongarije verspeeld hebben. De sympathie van de Nederlandse delega tie gaat meer uit naar de tweede resolutie, ingediend door onder andere Amerika, Canada en India. Deze hecht haar goed keuring aan wat Hammarskjoeld gedaan heeft met betrekking tot het UNO-politie leger, alsmede aan de voorbereidingen voor de opruiming van het Suezkanaal. De niet-communistische staten van Euro pa, benevens Joegoslavië, hebben zich vrij dag beraden over hun standpunt ten aan zien van beide genoemde resoluties. Het merendeel van hen, waaronder Nederland, wenst zich van stemming te onthouden ten aanzien van de eerste resolutie, omdat daarin geconstateerd wordt, dat de aan vallers geen gehoor hebben gegeven aan de vorige resoluties van de UNO-Assemblée. Pogingen werden zelfs in het werk gesteld om ook Amerika tot zulk een onthouding te bewegen. Amerika staat echter hierbij voor een ADVERTENTIE BETROUWBARE Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220 DJAKARTA (United Press) De Indo nesische regering weigerde heden een persbericht te bevestigen of te ontkennen, dat er 550 Russische jeeps zouden zijn aan gekocht voor de luchtmacht als eerste be langrijke import van militaire uitrusting uit Rusland voor dit land. Zowel de lucht macht als het ministerie van Buitenlandse Zaken weigerden zich over dat bericht uit te laten. Maar een woordvoerder van de lucht macht zei wel, dat zelfs als het bericht juist zou blijken te zijn, dit daarom nog niet zou betekenen, dat de luchtmacht van plan zou zijn om geheel en al over te gaan tot Russische uitrustingsstukken of Rus sische straalvliegtuigen. De Indonesische luchtmacht beschikt op het ogenblik over acht Engelse Vampire- straaljagers en een aantal Amerikaanse schroefvliegtuigen. De woordvoerder van de luchtmacht zei, dat het overgaan tot uit rusting en vliegtuigen van een ander land te moeilijk zou zijn. Het blad „Pedoman" berichtte, dat de premier en de plaatsvervangende minister van Defensie, Ali Sastroamidjojo, een con tract hadden ondertekend voor de aankoop van 550 jeeps van Rusland. Het blad schreef, dat de jeeps in het begin van 1957 zouden worden ingevoerd. Het vei-duidelijkte zijn berichtgeving door te zeggen, dat die afkomstig was van het hoofdkwartier van de luchtmacht. moeilijk dilemma: een onthouding harer zijds zou het Afro-Aziatische vertrouwen in Amerika enigszins verstoren, maar an derzijds zou Amerika zich op deze wijze kunnen onttrekken aan het compromitte rend gezelschap van communisten en bovendien zou zulk een onthouding enige toenadering betekenen tot de bondgenoten van de NAVO, met wie de samenwerking de laatste tijd op zulk een tragische wijze verstoord is. De tweede resolutie is voor Nederland aanvaardbaar, al betreurt men enigszins de vaagheid dezer resolutie met betrekking tot de taak en de bevoegdheid van het UNO- politieleger. De Canadese minister van Buitenlandse Zaken, Pearson, heeft nog wel andere, persoonlijke, opvattingen be treffende het UNO-politieleger ten beste gegeven, maar zulks betekent nog niet, dat deze opinies door de UNO gesanctioneerd worden. Pearson had namelijk betoogd, dat de toelating in Egypte van 't UNO-politie leger weliswaar Egypte's toestemming be hoefde, doch dat deze UNO-politiemacht alleen ten volle onafhankelijk zou zijn, wanneer de controle er op geheel in handen van de UNO zou zijn. De UNO zou bijvoor beeld ook moeten beslissen, wanneer de taak van dit leger teneinde zou zijn. Ham- marskjoeld's aide mémoire heeft daaren tegen de indruk gewekt, dat Egypte aan de UNO-macht het vertreksein zou kunnen geven. Men moet wel constateren, dat de Suez- kwestie tengevolge van de tegenstrijdige belangen en de onduidelijkheid van de situatie nog geenszins haar einde genaderd is. ADVERTENTIE Het valt steeds weer op, dat de voor de Televisie sprekende meisjes zulke mooie witte iVOROL-tanden hebber». PARIJS (A.F.P.) Premeir Mollet heeft vrijdag zijn Sovjet-Russische ambt genoot Boelganin geantwoord op diens boodschap betreffende het Midden-Oosten van vorige week. De Franse regeringsleider zegt, dat hij in zijn boodschap van zes november reeds het standpunt van zijn kabinet ten aanzien MOSKOU (AFP/Reuter) - De „Pravda", het blad van de Russische communistische partij, heeft in een tweede antwoord op de critiek van president Tito van Joegoslavië verklaard, dat het ingrijpen van de S'ovjet- strijdkrachten in Hongarije juist was we gens een bloedbad onder de aanhangers van het democratische regime. „Het was onze internationale plicht", aldus het blad, dat eraan toevoegt, dat de Sovjet-Unie er niet meer op zal staan, dat haar troepen in Hongarije blijven, wanneer de orde her steld is. De „Pravda" zegt dat „de persoonsver heerlijking flagrant in strijd was met het Russische socialistische stelsel. Het orgaan verklaart, „dat de Sovjet-Unie haar econo mie op eigen kracht en, tegenover de te genwerking van de kapitalistische staten had opgebouwd, maar dat de Joegoslavi sche economie geprofiteerd heeft van de hulp van kapitalistische staten, voorname lijk van de Verenigde Staten. Joegoslavië heeft voordeel kunnen trekken uit de zich toespitsende tegenstellingen tussen het im perialisme en de socialistische landen". Broederlijk De Pravda" noemt de rede van Tito van 11 november een herhaling van de vroege re aanval op de Sovjet-Unie na de breuk tussen de Sovjet-Unie en Joegoslavië in 1948, maar dringt aan op voortzetting van de „samenwerking tussen onze partijen op basis van de marxistisch-leninistische be ginselen. Het blad noemt de Joegoslavische president veelvuldig „kameraad Tito" en spreekt met respect over Joegoslavië's recht op een eigen weg naar het socialis me. „De algemene zaak der communistische partijen is niet gediend met onderlinge twisten en aanvallen en een terugkeer naar een sfeer van onenigheid, welke dank zij onze gemeenschappelijke inspanning tot het verleden behoort", aldus de „Prav da". Het artikel begint met een aanval op de voormalige leiders van Hongarije, die „de Russische industrialisatie slaafs na volgden, ondanks het advies dit niet te doen. Een snelle industrialisatie ging de krachten van het kleine Hongarije te bo ven. Het regime van Rakosi en Geroe had praktijken toegelaten die het zelfrespect van het Hongaarse volk hadden gekwetst, zoals het invoeren van militaire uniformen naar Russisch model. Er ontstond echter ook nationalistische en chauvinistische propaganda, waaronder oproepen om te rug te keren naar een burgerlijke demo cratie". „Het is bewezen, dat de coratra-revolu- tionaire elementen vooraf reeds waren ge organiseerd en dat hun strijdkrachten ge reed stonden een staatsgreep uit te voe ren", aldus de Pravda, die zegt, dat Tito het aandeel van het volk in de Hongaarse opstand heeft overdreven. Het blad geeft toe, dat aanzienlijke delen van de werken de klasse naast de „contra-revolutionai ren", bij de opstand betrokken waren. De „Pravda" spreekt zijn vertrouwen uit „dat de Hongaarse arbeiders, boeren en intel- van een reidinf voor'dTcrisis in het Mid- lectu®'en Sovjet-optreden op de juiste den-Oosten heeft uiteengezet en dat zijn I waarde zu,,en weten te wanneer regering sindsdien alles in het werk heeft gesteld om een verergering van de toestand te voorkomen en een oplossing te verge makkelijken. Naar zijn mening rust „de verantwoordelijkheid voor de crisis hoofd zakelijk op de tegenwoordige Egyptische regering, die is aangemoedigd door de steun in alle vormen, welke zij heeft ontvangen". Hoewel de Sovjet-Unie in haar nota van vijftien november verzekerd, dat zij geen enkel speciaal doel in het Midden-Oosten nastreeft, acht Mollet de in deze nota ver vatte eisen moeilijk te verenigen met de resoluties van de Algemene Vergadering der U.N.O. en hij voegt hieraan toe, dat deze eisen de taak van de U.N.O. slechts kunnen bemoeilijken. Voorts zegt de Franse premier, dat de militaire tussenkomst van de Sovjet-Unie in Hongarije door geen enkel argument kan worden gerechtvaardigd. „De resoluties van de U.N.O. over deze kwestie zijn duide lijk en ik wens, dat u er tenslotte gehoor aan zult geven". Tenslotte verklaart Mollet: „Ik verbaas mij er over, dat u gemeend hebt u te kun nen mengen in de binnenlandse aange legenheden van Frankrijk door in termen, die ik niet kan accepteren, het Franse op treden in Algerije ter sprake te brengen". DJAKARTA (United Press). Presi dent Sukarno van Indonesië heeft in een toespraak tot officieren en manschappen van een infanterie-regiment te Bomor ge zegd dat Indonesië voor de ontwikkeling van het land het voorbeeld van communis tisch China zou moeten volgen. De presi dent zei onder meer dat hij in de Sovjet- Unie en China goede voorbeelden had ge zien van ontwikkelingsmethoden. Voor Indonesië is het beter, de ontwik keling van China te volgen, die dank zij de Chinese eenheid kon worden bereikt, aldus Sukarno, die vermoedelijk wilde zeg gen, dat een ontwikkeling naar Chinees voorbeeld te verkiezen is boven het Rus sische stelsel. de toestand weer nonmaal is geworden, en herhaalt de beloften, dat de Sovjet-troepen uiteindelijk zullen worden teruggetrokken en het nationale communisme en de libera lisatie op communistische basis zullen wor den aangemoedigd." SEOEL (Reuter) Het Zuidkoreaanse leger heeft bekendgemaakt, dat zes hoog geplaatste officieren onder wie luitenant- generaal Koeng Mo On Bong, bevelheb ber van het tweede leger, zijn aangehou den wegens de moord op de leider van de Zuidkoreaanse contra-spionagedienst, lui tenant-generaal Kim Tsjang Jong, in ja nuari. President Syngman Rhee heeft, op verzoek van de vrouw van een kolonel die schuldig bevonden is aan de organisatie van de moordaanslag, een diepgaand onder zoek gelast. ADVERTENTIE LONDEN (Reuter) Het blijkt, dat de rede van Sir Winston Churchill, die Lady Churchill woensdag te Woodford heeft voorgelezen, verkeerd is weergegeven. Oor spronkelijk was gezegd, dat de oud-pre mier had verklaard, dat de berisping van de UNO aan het adres van de Britse re gering over de crisis in het Midden-Oosten „wijs noch nuttig" was. In werkelijkheid richtte Sir Winston deze critiek tegen de UNO-vereniging in Groot-Brittannië en Noord-Ierland, die heeft verklaard het Brits-Franse ultimatum aan Egypte en de daarop volgende militaire actie te be treuren. PARIJS (AFP) Volgens radio Wroclaw (Breslau) heerst er in Pools Neder-Silezië onrust onder de arbeiders en studenten. Op een bijeenkomst van de bond van arbeiders in de energiebedrijven is felle critiek geleverd op minister Zadrzynski, omdat hij onverschillig zou staan tegen over de problemen van de arbeiders. De afgevaardigden eisten het onmiddellijke aftreden van het bondsbestuur, het op stellen van een nieuw collectief arbeids contract, een nauwgezet nakomen van de bepaling, dat de werkdag niet langer dan acht uur mag duren, een belangrijke ver hoging van de gezinstoeslagen en de af schaffing van het onderscheid tussen hoofd- en handarbeiders. Ook arbeiders in de textielindustrie en van enige metaal bedrijven hebben „stormachtige" bijeen komsten gehouden. De studenten van Wroclaw hebben voor gesteld een nieuwe jeugdorganisatie op te richten onder de naam „eenheidsfront van jongeren". De gemeenteraad van Wroclaw besloot de Stalinstraat te noemen „straat van de nationale eenheid". (Van onze correspondent in Parijs) De Franse regering heeft twee redenen om de debatten over het Midden-Oosten in de UNO-Assemblée met een beklemd hart te volgen. De vrees is groot - en dat is dan het eerste motief - dat Frankrijk en Groot- Brittannië door een ruime meerderheid ge dwongen zullen worden Egypte te ontrui men nog vóór het UNO-politieleger hen met voldoende waarborg voor de veiligheid zal kunnen vervangen. Zouden Parijs en Londen, die ten aanzien van Egypte de autoriteit van de UNO hebben erkend, het hoofd in de schoot moeten leggen, dan zou Nasser een nieuwe diplomatieke overwin ning hebben geboekt, waarvan men - zo wordt in Parijs opgemerkt - de gevolgen niet behoeft te onderschatten. De les die dan uit deze gebeurtenissen, zo goed als uit het Hongaarse drama moet worden getrok ken, is dat de dictatoriale machten zich ongestraft aan de verlangens van de meer derheid kunnen onttrekken en intussen hun wens wel aan de westerse democratieën weten op te leggen. Het prestige van de secretaris-generaal van de UNO is in Frankrijk niet gestegen, want Hammar skjoeld wordt er vrij openlijk van beschul digd dat hij met zijn rapport en boodschap pen aan Parijs en Londen de Egyptische dictator in de kaart zou spelen. De andere reden waarom in het bijzonder de Franse regering beducht is voor de UNO (Van onze reisredacteur) CAïRO. Alhoewel de bekendmaking, dat een gedeelte van de Brits-Franse strijd krachten uit Port Said zal worden terug getrokken, in Caïro wordt toegejuicht als een bewijs dat de Britse en Franse rege ringen toegeven aan de druk,van de we reldopinie, blijft de achterdocht over de Brits-Franse bedoelingen onverminderd bestaan. Vooral Butler's verklaring in het Lagerhuis, dat de definitieve terugtrekking pas zal geschieden, wanneer de UNO poli tiemacht in staat zal zijn de vrede tussen Egypte en Israel te bewaren en het oprui men van en de vrije doorvaart door het kanaal te verzekeren, wordt in Cairo be schouwd als een saboteren van de UNO re soluties. De Egyptische regering is vastbesloten vast te houden aan de erkende soevereini teit over de operaties van de UNO politie macht en de onvoorwaardelijke terugtrek king der Franse en Britten. Deze vastbe slotenheid wordt overigens volledig ge steund door Rusland, hetgeen duidelijk ge noeg is gebleken door de rede, die de Rus sische minister van Buitenlandse Zaken, Sjepilov, donderdag in de UNO Assemblée heeft gehouden. Ofschoon president Nasser UNO interventie verkozen zou hebben bo-- ADVERTENTIE Toen de grootse ontvangst van de goedheilig man in Amsterdam geheel en al achter de rug was, gaf hij ons het volgende kijkje achter de schermen: „Mijn paard is wel aan enige drukte gewend, want het heeft vroeger gewerkt in een groot circus. Toen het dan ook al die duizenden mensen om zich heen hoorde juichen, wilde het terstond zijn oude kunsten voor het pu bliek weer gaan vertonen. Gelukkig kon ik hem er nog net bijtijds van afbrengen. Want, zoals een mijner knechten zeer terecht op merkte, de Nederlanders hebben heus mijn schimmel niet nodig om hun hart op te halen aan circus-genoegens: er wordt hier immers een voortreffelijk circusalbum uitgegeven, met de kostelijkste verhalen en illustraties over de grootste circussen aller tijden en aller landen Voorwaar, een dolgezellig en spannend boek, dat ik graag aan iedereen cadeau zou willen geven!" Dit boekwerk „De bonte droom van het circus" is geschreven door de circuskenners bij uitstek J. van Doveren en Fred Thomas. Voor slecths 2.50 kunt u dit boek krijgen bij uw roomboterleverancier of per brief kaart) bestellen bij Kantoor „Roomboter- album", Postbus 47, Den Haag. U krijgt het album dan nog op tijd toegezonden om als Sinterklaas-surprise te kunnen geven. Ver meld vooral duidelijk uw naam en volledig adres. De bijbehorende plaatjes en kleuren platen ontvangt u gratis voor rijksboter- merken U vindt zo'n merk op elk pakje roomboter. Neem een pakje extra voor de zondag! Vrijdag 23 november 1956 Laagste Hoogste koers koers Alg. Kunstzijde Unie 22U/2 2263/i Van Berkels Patent 180 185 Van Gelder Zonen 202 219 Kon. Ned. Hoogovens 299'/» 313 Ned. Kabelfabriek 280'/» 288 Philips 246'/» 258 Unilever 333Vz 0 368 0 Wilton-Fijenoord 293 306 Kon. Petroleum 717 764 Holland-Amerika Lijn 191'/» 198 Kon. Ned. Stoomboot Mij171 175'/2 Nederl. Scheepvaart Unie 166 170s/< Van Ommeren 320 329V2 Amsterdam Rubber 70 74 H.V.A88 90'/* Ver. Deli Maatschappijen 97'/2 101'/* 3-3%% Nederland 1947 87»/< 89'Vi» 3% Invest, cert. Ned88V2 91 3% Nederland 1962—64 87V* 90'/i« Ex 5'/<% interim-dividend. Omzetten (nominaal): Vorige week (def)Aandelen 6.808.252, Deze week (voorl.) Aandelen 7.735.364,-— Laatste tijdvak 2167» 183 202 299Vi 285 253'/» 343»/* Ex claim 725T/t 1915/a 171 168 320 707» 88 97'/» 88'/» 89'/» 88'/» koersverschil t.o.v. 16 nov. 9 1 12 10'/» 1 24 383/s 2'/» 2 V/s 5 27» 2»/« 2'/« 2'/i» 1»/M Obligaties 10.677.579,— Obligaties 13.255.046,— PARIJS (AFP/Reuter). Bij Parijs is in de afgelopen nacht een Italiaans ver keersvliegtuig verongelukt, vijf minuten nadat het van het Parijse vliegveld Orly was opgestegen. Twee van de 36 inzitten den 26 passagiers en tien bemannings leden hebben het ongeluk overleefd. De twee overlevenden, een Italiaan en een vrouw wier nationaliteit nog niet bekend gemaakt is, zijn met zware verwondingen in een ziekenhuis opgenomen. Het toestel, een DC-6 van de Italiaanse luchtvaartmaatschappij LAI, was op weg van Rome naar New York. De meeste pas sagiers waren Italianen en Amerikanen. Door nog onbekende ooi-zaak heeft het toe stel na ogenschijnlijk normaal opgestegen te zijn, niet voldoende hoogte kunnen be reiken en het dak van een huis te Paray- Vieille-Poste geraakt. Er deed zich toen, volgens ooggetuigen, een reusachtige ont ploffing voor, waarna het vliegtuig op een ander huis neerstortte. De 22.000 liter ben zine die het toestel in zijn tanks had, vlo gen in brand. In de twee huizen die ver nield zijn, is slechts een jongeman licht gewond. Onder de passagiers bevond zich de nieu we dirigent van het orkest van de Milanese opera, Guido Cantelli, die in New York een bezoek zou brengen aan Arturo Toscanini. ven een Sovjet-omarming, steunt hij zwaar op de latente Sovjet-bedreigingen tegen het westen. Vrijwilligers ,'DëtEg?/lDM3Clfe jflgrê stalt voor, zo de Brits- Franse troepen zich niet spoedig volledig terugtrekkfe'h;^tia4> Egypte terug moet ko men op „het gebruik van duizenden vrij willigers, afkomstig uit de gehele wereld".. Volgens onze mening zal verder aarzelen met het terugtrekken der troepen nutte loos zijn. De Britten en Fransen hebben het waagstuk verloren en de twee landen zijn niet in staat hun eisen kracht bij te zetten sedert Egypte de troefkaarten van een meerderheid in de UNO en een geblok keerd Suezkanaal in handen houdt. De na druk, die de Britten en Fransen leggen op de competentie van de UNO politiemacht doet niet ter zake. Een politiemacht van enkele duizenden manschappen bezit geen werkelijke mili taire doeltreffendheid en kan alleen ver trouwen op de morele invloed, die van haat- aanwezigheid uitgaat. Hoe wenselijk de vrije vaart door het Suezkanaal ook mag zijn, de Brits-Franse actie heeft een verwarring geschapen, die een nieuw begin noodzakelijk maakt, het liefst door middel van de UNO, die gedu rende het opruimen van de obstakels in het kanaal de vrije doorvaart voor alle landen door het kanaal moeten afdwingen. Een troost is, dat financiële noodzaak Egypte wel dwingt het kanaal zo spoedig mogelijk na de terugtrekking der Frans- Britse troepen te heropenen. Het is te ho pen, dat deze belangen niet opgeofferd zul len worden aan politieke overwegingen. is dat de Algerijnse kwestie weer ter sprake wordt gebracht op een wijze die weinig goeds voor Frankrijk voorspelt. De Tunesische premier Bourguiba, wiens land juist op Frans voorstel in de UNO-familie is opgenomen, heeft zijn debuut gebruikt om voor te stellen dat de UNO ook een politieleger, of althans een commissie van goede diensten, naar Algerije zal sturen om de Fransen en de rebellen tot een wapen stilstand te dwingen. Minister Pineau, die vandaag uit New York naar Parijs zal terugkeren, heeft weliswaar ten zoveelste male geproclameerd dat de Algerijnse kwestie als een strikt binnenlandse Franse aangelegenheid moet worden beschouwd, maar zijn Marokkaanse collega Balafrej heeft die voorstelling van zaken als een fictie aan de kaak gesteld. Wanneer het op stemmen zou aankomen, dan is het twijfelachtig of Frankrijk ook op dit punt niet een zware diplomatieke nederlaag zal lijden, en het is de vraag of Parijs ook niet onder die overmacht zal bezwijken. Waarschuwingen Tegen deze gevaren heeft zowel oud premier Pierre Mendès-France als generaal Charles de Gaulle de laatste weken her haaldelijk gewaarschuwd en daarom aan gedrongen onverwijld een begin te maken met radicale hervormingen in Algerije waarmee Frankrijk zijn positie in de UNO misschien nog zou kunnen redden. De Franse regering heeft zich echter opnieuw achter de minister-resident Robert Lacoste gesteld, die niet van zijn oorspronkelijke plan wil afwijken en eerst de pacificatie wenst te voltooien alvorens verkiezingen te organiseren en met de Algerijnen over het toekomstig statuut te spreken. Het optimisme van Lacoste over een spoedig herstel van de rust in Algerije wordt overigens door weinig waarnemers gedeeld, maar de overige ministers hebben blijkbaar toch de moed gemist om hun collega, die opnieuw dreigde te zullen af treden, tot een liberaler politiek in Algerije te dwingen. ZURICH (United Press) Het was don derdag in Zürich de koudste novemberdag, die daar sinds het begin van de meteoro logische waarnemingen is geregistreerd. De gemiddelde temperatuur bedroeg minus vier graden Celsius. In La Brevine was het minus 12 graden Celsius. Het Tailleres-meer bij deze plaats is bedekt met een ijslaag van 12 1/2 centi meter. In Noord-Italië en ïriëst heerste giste ren een ongewoon hevige koude. Nergens kwam het kwik boven het vriespunt. Sneeuw, modder en regen kenmerkten het weer in Milaan, waar het voor het eerst in deze herfst vroor. In Brescia en Bol zano viel de eerste sneeuw. In Triest woedde een brand toen de ijzige wind op stak: Het vuur richtte grote schade aan in drie woonhuizen, eer het kon worden geblust. Op Sicilië konden de vissers van Tra- pani niet uitvaren door de hoge zeeën. In de havenplaats Salerno, aan de Italiaanse westkust, werden verscheidene vissers schepen op de kust geslagen. Twee vissers uit Napels werden 'gered toen hun schip op de pieren te pletter sloeg. Twee vis sersschepen worden vermist en twee zijn er vergaan. Van beide schepen werden de opvarenden gered. Met drie fragmenten uit de kwasi ern stige opera „De Doge van Venetië" van Jo- han Wagenaar is woensdag in het Ken- nemer theater te Beverwijk en vrijdag in de gemeentelijke Concertzaal te Haarlem het door Marinus Adam gedirigeerde concert van het Noordhollands Philhar- monisch Orkest begonnen. Men moet er bij het beluisteren dezer muziek op be dacht zijn, dat zij als persiflage bedoeld is op de ouderwetse opera. Dit geldt vooral voor de ouverture die als eerste en voor de „Lijfmars van de Doge" die als derde fragment van deze triptiek dienst doet. Het „Intermezzo-Scherzo" ter inleiding van het tweede bedrijf, dat hier de midden moot vormde, is een stukje toneelmuziek dat ook in een ernstig bedoeld werk op zijn plaats zou zijn. Het is trouwens moei lijk vast te stellen waar Wagenaar persi fleert of waar hij onverholen toegeeft aan zijn liefde voor het genre dat hij paro dieert en waarbij hij dan zijn voorbeeld overtreft, inplaats van het belachelijk te maken. Precies honderd jaar geleden is van de hand van Mare Prager Lindo deze „proeve van een operatekst" in de „Nederlandse Spectator" verschenén. Het libretto hangt van opzettelijke dwaasheden aan elkaar, parodieert op kostelijke wijze de stijl der toenmalige toneeldraken en is gesteld in een taal die zich in niets onderscheidt van die der meeste oude operavertalingen. Ik kan aan de lust niet weerstaan een klein voorbeeld te geven van een tekst, gezongen door het koor, terwijl de Doge onder het spelen van een mars op het toneel ver schijnt: „Schaart u zij aan zij langs den kant tot eer van vorst en vaderland! Daar komt de stoet, voor 't meerendeel te voet. Nu buigt, geen praatjes! Want het moet! Ontbloot de hoofden. Hij nadert. Af de hoed! Daar is de Doge!" Van die dwaasheid getuigt de muziek slechts ten dele, om de goede reden dat Wagenaar wel grappig kon zijn, maar het niet over zijn hart kon krijgen banale muziek te schrijven, die het equivalent zou zijn geweest van de opzettelijk onbeholpen tekst. En waar hij zoals in het „Inter mezzo" het terrein vrij vond om een scène karakteristiek in te leiden, vergat hij zowaar, dat hij bezig was een bepaald genre te parodiëren. Als tweede nummer van het programma hoorden wij, met de Engelsman Ronald Smith als solist, het Pianoconcert no. 2 (in c kleine terts) van Rachmaninov. Zo wel het orkest als de solist, die zich een eminente virtuoos toonde, wijdden hun beste krachten met gloed en overtuiging aan deze vluchtheuvel voor sentimentele gevoelens. Het zou wat waard zijn Ronald Smith zijn meesterlijke techniek te horen manifesteren in romantiek werk, dat de zwoelheid van dit populaire concert mist, bijvoorbeeld in de concerten van Schu mann, Brahms of Grieg. Tenslotte werd het publiek vergast op de Vierde Symfonie van Beethoven in een vertolking die Adam en het orkest alle eer aandeed. De Vierde is de minst ge speelde van Beethovens beroemde negen tal. Na een zo frappante uitvoering kan men zich afvragen waarom dit petillante werk zo stiefmoederlijk behandeld wordt. Alleen reeds het verrukkelijk Adagio een oneindig uitgesponnen zangthema op een karakteristiek geritmeerd begeleidings motief kan gelden als een volmaakt muzikaal wonder. Een compliment aan de solo-klarinettist voor zijn prachtig spel in dit deel, maar ook een felicitatie aan de solo-fagottist voor zijn behandeling van de aartsgevaarlijke passage in de finale. Doch bovenal hulde aan dirigent Marinus Adam voor deze uiterst verzorgde en zeer beheerste vertolking. Jos. de Klerk

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 7