Hongaarse vrouwen trotseerden
tankcordons om te betogen
Kater
Hongaarse regeringsinstanties
spreken nu elkaar tegen
rs
Toejuichingen voor ambassades van
V.S. en Engeland; Indiërs zagen toe
SANOSTOL
Van dag tot
dagj
Rechter ziek; proces
De Braai uitgesteld
Nieuw C.P.N.-lid
der Tweede Kamer
Bescheiden hervormingen
in Algerije
Gemengde commissies in
plaats van gemeenteraden
Hoger interimdividend
Koninklijke Olie
Winst over 9 maanden
17 pet. hoger dan in 1955
<^ra.citótoei
ABDEfSIKOQP/i
De komende verkiezingen
in Polen
Gomoelka kandidaat
van arbeiders in Poznan
Zwitsers nemen militaire
voorzorgsmaatregelen
DONDERDAG 6 DEGEMB
ER 1956
Er is nog steeds volkomen onzekerheid
over de vraag, hoeveel slachtoffers het
ingrijpen der Russen in Hongarije heeft
gekost. Het valt te verwachten dat dit ge
tal later, wanneer de Hongaarse kwestie
op een of andere wijze tot een nieuwe
stabiliteit is gekomen, het onderwerp van
speculatieve touwtrekkerij zal worden. De
schuld van de Russische heersers, de ver
werpelijkheid van hun regiem en hun me
thoden zullen met de maatstaf van dat ge
tal door hun tegenstanders in den brede
worden uitgemeten en door hun meelopers
worden gebagatelliseerd.
De vraag of de Hongaarse tragedie
twintigduizend oftewel enkele honderden
doden heeft gekost, zal op die manier tot
politiek propagandamateriaal worden ge
maakt. Deze gang van zaken tekent zich
nu reeds af, want de veronderstelde doden
cijfers variëren reeds zeer sterk naar ge
lang de politieke hoek, waaruit zij de we
reld worden ingeblazen.
Hetzelfde verschijnsel kan men waar
nemen ten aanzien van het aantal burger
slachtoffers in Port Said tengevolge van
de Brits-Franse bombardementen. Het
eerste cijfer, van Engelse zijde afkomstig,
was honderd. Het tweede, eveneens van
Engelse kant na een bezoek van Sir Walter
Monckton aan de getroffen Egyptische stad,
was driehonderd. Uit India, waar men de
westelijke actie scherp veroordeelt, klinkt
het cijfer drieduizend en neutrale waar
nemers die niet allen zo neutraal zijn
als zij willen doen voorkomen aarzelen
tussen vijfhonderd en twee duizend. On
getwijfeld hebben Russische kranten hun
lezers een veelvoud van dit getal aange
praat.
Dit alles wijst op het misverstand, als
zou een bepaalde actie in haar bedoeling
en methode meer of minder gerechtvaar
digd zijn naarmate er meer of minder
doden door vallen. De onderdrukking van
de Hongaarse vrijheidsbeweging was in
zich een onrechtmatige en misdadige han
deling van de zijde der Sovjet-Unie, on
geacht het aantal nullen in de doden
cijfers. En wanneer een onverantwoorde
lijk beleid als dat van Nasser zou moeten
worden goedgepraat met enkele nullen toe
te voegen aan het aantal doden dat Brits-
Franse bommen hebben veroorzaakt, dan
zou een dergelijke redenering van alle
redelijkheid gespeend zijn. Wie beweren
wil dat de Egyptische uitdaging aan het
westen evenzeer een vrijheidsstrijd was
en de Brits-Franse actie een onrechtmatige
geweldsdaad, die kan het bewijs daarvan
niet putten uit het aantal doden in Port
Said.
Er zullen andere, gegronder argumenten
moeten worden geput uit de historie om
aan te tonen, wie onrecht deed en wie
onrecht leed in de Egyptische crisis. Doch
wat de Hongaarse tragedie betreft, heeft
de beroering van het wereldgeweten ge
noegzaam en overduidelijk aangetoond, dat
niet het verschil tussen vijfhonderd en
twintigduizend, doch het verschil tussen
fatsoen en barbarij hier het veroordelende
vonnis uitsprak. Wat dat betreft is de
verwerpelijkheid van het Russische re
giem er een van schrikbarende eenvoud,
die ook door geschiedschrijvers niet meer
zal kunnen worden goedgepraat
Ook niet, al zou slechts een zeer klein
getal Hongaren er het leven bij hebben
ingeschoten, wat overigens een zuiver door
niets gesteunde veronderstelling is.
DJAKARTA (ANP) Het proces tegen
de Nederlander H. de Braai, die wordt be
schuldigd van ondergrondse activiteiten,
is wegens ziekte van de voorzitter van het
Iandgerecht in Madjalemgka (West-Java)
voor onbepaalde tijd uitgesteld.
De Braai is drie jaar geleden gearres
teerd. Het proces tegen hem is de vorige
maand begonnen.
In Djakarta is bekendgemaakt, dat de
rechter, Raden Dwirdjono Sastrodirdjo,
aan astma lijdt.
De heer B. Brandsen te Amsterdam, die
benoemd was verklaard tot lid der Tweede
Kamer in de vacature, ontstaan door het
overlijden van de heer J. Haken, heeft zijn
benoeming niet aangenomen. Het Centraal
Stembureau heeft thans tot lid van de
Tweede Kamer benoemd verklaard de heer
C. Borst (C.P.N.) te Amsterdam.
>coc<xxx>coccococ<xxxxxxx:ooococooocoocoooc
Nog altijd zwerft in de stad Boedapest jj
een Amerikaanse journalist rond, die c
zich er heeft weten te handhaven, on-
danks het feit, dat de Hongaarse instan-
ties de geldigheid van zijn visum de ene 3
dag bevestigen en de andere dag betwis- 8
ten. Volgens de laatste sommeringen
moest hij het land uit. Maar toch ont- 8
vingen we het nevenstaande ooggetuige-
verslag van hem over de demonstraties
van gisteren in Boedapest.
O
'»6oooooco3oocococoooocooc<xx>ooooooooo(>ooocxxx>oooocooooca
BOEDAPEST (U.P.-correspondent Rus-
sel Jones). - Evenals dinsdag kwam het
woensdagochtend omstreeks 11 uur in
Boedapest tot een demonstratie der Hon
gaarse vrouwen tegen het Russische leger
en hen, die voor de Russische interventie
aansprakelijk zijn. Honderden vrouwen
stroomden opnieuw samen en Russische
tanks en pantserwagens denderden door
de straten van Boedapest in een bliksem
snelle manoeuvre, om de betoging de pas
af te snijden. Alle straten rond het par
lementsgebouw werden in een oogwenk
afgesloten en ook om het monument
voor de 19e-eeuwse Hongaarse vrijheids
dichter Petoefi werd een ijzeren ring ge
sloten, die slechts enkele tientallen vrou
wen wisten te doorbreken.
Opnieuw weerklonken er scheldwoor
den en werden gebalde vuisten opgesto
ken, maar de betoging verliep zonder
bloedvergieten.
Evenals de vorige dag waren de demon
strerende vrouwen - het waren er aanzien
lijk minder - in het zwart gekleed als
teken van rouw voor de gevallen mannen,
zoons en broeders. Met Hongaarse vlaggen
en zwarte rouwvaandels marcheerden zij,
onder het zingen van nationale liederen uit
de tijd van de opstand tegen Oostenrijk in
1848, door de straten.
Hadden de Russen de vorige dag vooral
pantserwagens gebruikt, deze keer waren
het de grote T-54 tanks, die hun
kanonlopen dreigend op de menigte richt
ten. En voor de tanks liepen de leden van
de nieuwe Hongaarse militie. Deze bestaat
uit de officieren van het Hongaarse leger,
die trouw gezworen hebben aan de rege-
ring-Kadar.
De nieuwe militie
In het algemeen toonde deze militie grote
zachtzinnigheid en veel tact. Zij maande de
demonstranten tot doorlopen, doch hier en
daar ontstonden toch wel opstoppingen. Als
het gedrang te groot werd, lieten militie en
Russen enige vrouwen in kleine groepen
door de afzetting heen en stonden haar toe,
hun boeketjes bloemen voor het monument
neer te leggen. Op een vraag, waarom de
vrouwen vandaag opnieuw demonstreer
den, kregen wij van een grijze demonstran-
te ten antwoord: „Wij hebben te veel doden
voor één dag".
Ook het monument voor de onbekende
soldaat was weer een doel van de optocht.
Het graf was bedekt met bloemen, hier en
daar lagen er demonstratief verscheurde
Hongaarse vlaggen. Sommige vrouwen ble
ven wenend bij het gedenkteken staan. De
Russen lieten de betoogsters ongemoeid.
Omstreeks het middaguur was deze be
toging voorbij. Maar de eerste tekenen, dat
daarmede de rust nog niet was weerge
keerd, kwamen omstreeks twee uur. Om
streeks die tijd vormde zich opnieuw een
stoet van ongeveer 500 vrouwen, die zich
naar de Engelse legatie begaf aan het
Vorosmartyplein, in het centrum der stad.
Onmiddellijk voegden zich honderden en
nog eens honderden vrouwen bij deze stoet,
tot het een optocht geworden was van on
geveer drieduizend vrouwen.
De Russen reageerden op deze nieuwe
demonstratie onmiddellijk. Twee geweldige
T-54 tanks zetten de vervolging van de
opgewonden schreeuwende en gebarende
vrouwen in en het was aan enige chauf
feurs van autobussen toe te schrijven, dat
deze vervolging geen succes had. De chauf
feurs der bussen zetten namelijk hun wa
gens bij de ingang van de smalle straat,
waar de eigenlijke ingang van de Britse
legatie is (de Harmincad Utca) dwars over
de weg en blokkeerden zo de Russische
tanks.
Na enig gemanoeuvreer wist een van de
tanks zich tenslotte toch een weg te banen
tussen de autobussen door en reed recht op
de betogende vrouwen af. De menigte week
uiteen, maar op dat ogenblik waren onge
veer 25 harer er reeds in geslaagd, de lega
tie te betreden.
„Weg met Kadar!" riepen de vrouwen.
„Waar is Nagy?" Buiten richtte de Russi
sche tank dreigend de loop van zijn kanon
op de ingang van het legatiegebouw. De
Hongaarse politie werd actief en arresteer
de een zestal vrouwen in de omgeving van
het gebouw. De overigen werden verdreven,
doch zij bleven zich in de omgeving op
houden.
Toen de ergste drukte voorbij was, arri
veerde de Engelse gezant in zijn auto,
waarop de Engelse vlag was aangebracht.
De menigte juichte hem stormachtig toe.
De eerste gezantschapssecretaris kwam
naar buiten en deelde de Russische officier
van de tankafdeling mede, dat het gezant
schap geen prijs stelde op de bescherming
- radio Boedapest had namelijk beweerd,
dat politie en leger optraden „ter bescher
ming" van het gezantschap.
Ook dit was echter nog niet het einde
van de woelige betogingen. Een groep van
ongeveer 500 vrouwen, verreweg de hard-
nekkigsten, verzamelde zich voor de Ame
rikaanse legatie op het Szabadsagplein
(Vrijheidsplein). Zij wisten toegang te krij
gen en spraken met ambtenaren van het
gezantschap.
Ettelijke Russische tanks stonden in de
omgeving, maar zij bleven op geruime af
stand van de legatiegebouwen. Een politie
auto met luidsprekers verscheen en waar
schuwde, dat de menigte uiteen moest gaan,
daar men binnen twee minuten met water
kanonnen zou beginnen. „Wij wensen een
einde aan deze slavernij", was het ant
woord. „Stuur Kadar en de Russen weg.
Waar is Nagy?" De opwinding werd merk
baar groter. Op dat ogenblik arriveerde de
Amerikaanse gezant in zijn auto. Van alle
kanten stormde men op hem af. „Vertel uw
volk, wat ze hier met ons doen," werd er
geroepen. „Laat de UNO waarnemers stu
ren. U kunt niet toelaten, dat de Russen dit
het Hongaarse volk aandoen".
A r rest at ie s
De Hongaarse politie greep in, arresteerde
ongeveer 60 vrouwen en voerde dezen in
auto's weg.
De gehele tijd stond de Indiase zaakge
lastigde Rahman samen met de Indiase mi
litaire attaché te Moskou naar het schouw
spel te kijken. De menigte zag de Indiase
vlag op de auto en begon te roepen: „U
kunt het zelf zien, wat ze met ons doen. Als
u niets doet hebt u binnenkort de Russen
ook in India".
Toen de Hongaarse politie begon te ar
resteren, wendde de Indiase zaakgelastigde
zich tot zijn chauffeur: „Vlug, naar Menon.
We hebben alles gezien," riep hij hem toe.
(Van onze correspondent in Wenen)
De politieke verwarring in Hongarije
openbaart zich het duidelijkst door het ge
mis aan coördinatie in de berichtgeving.
Van de ene kant is er tegenspraak tussen
de Russische en Hongaarse instanties, want
terwijl de „Pravda" maandag schreef dat
Amerika en Oostenrijk wapens in auto's
van het Rode Kruis naar Hongarije zou
den hebben gebracht, die door het Oosten
rijkse gezantschap in Boedapest zouden
zijn verdeeld, verklaarde de perschef van
Kadar, Sirmany, dat Hongaarse verzets
strijders dit hebben gedaan. De „Pravda"
beweert zelfs dat een groep van 30 ge
wapende personen op 27 oktober naar
Hongarije zou zijn gebracht en dat de
Oostenrijkse grenswacht van tevoren daar
over was ingelicht, zodat de groep zonder
meer over de grens kon komen. Men kan
er zeker van zijn, dat de Oostenrijkse
regering tegen deze bewering met kracht
zal protesteren.
Anderzijds weerspreken verschillende
Hongaarse instanties elkaar. Kadar bij
voorbeeld beweert, dat de meerderheid
van het volk achter hem staat, waartegen
over het officiële partijblad „Nep Szabad-
sag" het tegendeel verklaart en vooral de
economische toestand catastrofaal noemt.
De industriële produktie heeft volgens
dit blad een dieptepunt bereikt, omdat
slechts een derde van de normale hoeveel
heid steenkool wordt afgeleverd.
Verschillende regeringsinstanties schij
nen hun tactiek nu te veranderen door
meer voor de waarheid uit te komen. Sir
many geeft bijvoorbeeld ook toe, dat er
nog steeds gewapend verzet is en dat dui
zenden gewapenden, die overigens „mis
dadigers" worden genoemd, onrust ver
oorzaken. Het Hongaarse persbureau MTI
deelt mede, dat 1500 partisanen de stad
Sarospatak bekend door haar faculteit
voor calvinistische theologie in bezit
hebben genomen. Tegen de partisanen zal
worden opgetreden door de nieuwe R-
politie (die de gehate AVH vervangt). De
telefoonverbindingen tussen Pees en Boe
dapest zijn verbroken en wel uit militaire
overwegingen. Dit zegt genoeg.
Arrestaties
BOEDAPEST/WENEN (Reuter/AFP/UP)
Volgens te Wenen ontvangen berichten
worden Hongaren, van wie men vermoedt
dat zij Kadars regime vijandig gezind zijn,
's nachts in Boedapest gearresteerd. Laat
op de avond van de 30ste november heeft
men een overvalwagen zien rijden vol
mannen en huilende vrouwen, aldus de
berichten. Radio-Boedapest deelde maan
dag mede, dat men woensdag een onder
zoek zal instellen naar het gedrag van alle
voormalige leden der Hongaarse geheime
politie.
Het totale aantal vluchtelingen is maan
dagavond met 2900 nieuw aangekomenen
tot 109.600 gestegen, van wie tot nu toe
35.294 buiten Oostenrijk onderdak zijn ge
bracht.
Uit een rapport van de Europese inter
nationale regeringscommissie voor migra
tie bleek, dat tot en met zondag 106.665
Hongaren in Oostenrijk waren aange
komen. Hiervan waren reeds 35.277 uit
Oostenrijk naar elders overgebracht. De
volgende landen hebben aantallen vluchte
lingen genoemd die zullen worden toe
gelaten: Amerika 21.500, Australië ver
hoogd tot 3000 permanent en 2000 tijdelijk.
Engeland en Frankrijk ongelimiteerd (reeds
aanwezig 11.000, waarvan 6676 in Enge
land). Zwitserland heeft reeds 6562 vluch
telingen opgenomen.
Op 8 december zullen 2000 vluchtelingen
in de Verenigde Staten zijn aangekomen.
De Raad van Europa, die uit 15 landen
bestaat, heeft een bedrag van 100 miljoen
Franse francs (ongeveer 1.100.000 gulden)
ter beschikking gesteld van de Oosten
rijkse regering voor de hulp aan Hongaarse
vluchtelingen.
ADVERTENTIE
Afyn VkMetrttg. SepdetnJ&t órt Mee
Ook deze maand - elke dag -
Geef Uw kind méér weerstand na deze zon-arme Zomer
het héérlijke levertraanproduct,
(met vitamines A, B, C en D) bereid
uit heilbot- en kabeljauwlevers
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse regering heeft besloten de
1100 gemeenteraden in Algerije te ontbin
den. Er zullen Frans-Algerijnse commissies
worden benoemd, die in het hele land vrije
verkiezingen zullen moeten voorbereiden.
Met dit besluit doet Parijs een eerste voor
zichtige stap naar de politieke hervormin
gen, waartegen de minister-resident in Al
gerije, Robert Lacoste, zich tot dusver heeft
verzet.
De Algerijnse gemeenten werden totnu-
toe bestuurd door raden, waarin de Fran
sen drie vijfden van de zetels bezetten, of
schoon zij nog niet een tiende van de totale
bevolking vertegenwoordigen. In de nieuwe
gemeenteraden zal deze verhouding tot
redelijker percentages worden terugge
bracht, doch het is zeer de vraag, of de
Algerijnen zich onder de huidige gespan
nen omstandigheden in grote meerderheid
bereid zullen tonen samen met de Fransen
enige bestuursverantwoordelijkheid te aan
vaarden.
Men heeft de indruk, dat de regering-
Mollet zich genoodzaakt gevoelde, zowel
onder de druk van de UNO die de Algerijn
se kwestie binnenkort opnieuw wil be
handelen, als van een steeds groter deel
van het Franse parlement, te tonen dat
Frankrijk bereid is de Algerijnen tenminste
enige binnenlandse autonomie toe te ken
nen. Men vreest echter dat, deze late
zo niet te late stap door de buitenlandse
en de binnenlandse oppositie tegen de hui
dige regering veel te bescheiden zal worden
bevonden.
De officiële verklaring van de regering-
Mollet omtrent de verdere plannen, die zij
in Algerije denkt uit te voeren, lijkt op
uitdrukkelijk verzoek van Lacoste tot eind
december of zelfs begin januari te zijn uit
gesteld.
Eis
(U.P.) De jongste maatregel heeft on
middellijk critiek uitgelokt van de 1.200.000
Europese bewoners en de negen miljoen
Algerijnse mohammedanen zijn er niet blij
mee. De algemene vergadering van Alge
rije heeft verzocht alle terroristen, die ter
dood zijn veroordeeld, zonder uitstel in het
openbaar terecht te stellen. In een met
overweldigende meerderheid aangenomen
motie drong het bestuurslichaam (waaruit
alle mohammedanen zich allang hebben
teruggetrokken) er op aan geen genade te
verlenen aan veroordeelde rebellen. De
motie is gericht aan president Coty en aan
premier Mollet. Er zijn meer dan 200 re
bellen ter dood veroordeeld, maar niet meer
dan een dozijn geëxecuteerd.
De Raad van Commissarissen en de di
recteuren van de n.v. Koninklijke Neder
landse Petroleum Maatschappij hebben be
sloten tot uitkering van een interimdivi
dend over het boekjaar 1956 van 1,50 per
aandeel van 20 gulden nominaal. Dit komt
neer op een interimdividend van 7'/2 per
cent. De laatste jaren werd steeds 6 percent
uitgekeerd.
De directie verklaart dat deze stijging
van het interimdividend een gevolg is van
het streven een groter bedrag aan dividend
als interim aan aandeelhouders uit te
keren. Hieruit mag echter niet de conclu
sie worden getrokken dat het totale divi
dend over 1956 zal worden verhoogd.
Uit het overzicht der financiële resul
taten over de periode januari tot en met
september blijkt, dat de winst 17 pet. hoger
was dan in dezelfde periode van 1955. Zij
steeg van 113.4 miljoen pond sterling tot
132,2 miljoen pond sterling. De stijging is
te danken aan een 11 percent hogere ver
koop in de eerste 9 maanden van 1956.
De directie merkt op dat de periode
waarop deze cijfers betrekking hebben
reeds was geëindigd vóór de versperring
van het Suezkanaal en van de pijpleiding
van de Iraq Petroleum Company naar de
Middellandse Zee. Als gevolg van deze ge
beurtenissen zijn de beschikbare hoeveel
heden olie verminderd, terwijl door de ver
schillende stappen die nodig waren om
deze toestand het hoofd te bieden, de kos
ten belangrijk zijn verhoogd. Deze verhoog
de kosten zullen voor een zo groot mogelijk
deel in de verkoopprijzen tot uitdrukking
moeten worden gebracht.
Het feest is weer voorbij.
Het heeft mij als kind altijd
pijnlijk getroffen, dat dezelfde
enthousiast juichende schare,
die Sint Nicolaas verwelkom
de bij zijn intocht, nooit aan
wezig was aan de waterkant
om hem dankbaar uitgeleide
te doen. Het kwam mij als
beschamend voor, dat het
welkomstgejuich zich daar
door min of meer kenmerkte
als „omwille van de smeer",
waarna de welgedane menigte
door een massale afwezigheid
bij Sints vertrek te kennen
gaf: „de buit is binnen, Uwe
Heiligheid kan onzentwege
ophoepelen".
Er is trouwens met deze
na-Sinterklaasdag iets droefs,
iets van een kater verbonden.
De keurige pakjes zijn ont
daan van hun keurigheid en
de geschonken spulletjes heb
ben hun plaats ingenomen in
de reeks van doodgewone, on
interessante gebruiksartikelen.
Hoe vol van rose geheimzin
nigheid kan zo'n kleurig pakje
met een gouden lintje erom in
de van verwachting trillende
hand liggen. Doch wat is er
nog van deze bekoring terug
te vinden aan de stropdas die
erin zat, en die men tussen
dertig andere stropdassen op
de slaapkamer hangt?
De met vreugde geschonken
en ontvangen sigaretten in
hun zijdepapieren omhulsel
liggen nu als vieze peuken in
de asbak. De hijskraan van
kleine Pieter is kapot, omdat
hij er een gevulde kolenkit
mee heeft willen optakelen;
de glanzende pijp die oom
Kees kreeg, is al wat afge
bladderd en aangebrand van
boven, en heeft inmiddels een
aanvang gemaakt met te gaan
rieken naar een afgebrand
lompenpakhuis, naar goede
gewoonte der pijpen.
De kluwenhouder, waarmee
tante Sofie verrast werd en
die in zijn mysterieuze ver
pakking haar wangen heeft
doen blozen van spanning,
ligt bij de dertien andere
kluwenhouders van vorige
jaargangen. Hij is precies de
zelfde. En tante Sofie breit,
zoals altijd, zonder kluwen
houder.
De xylofoon van kleine
Frederik leeft nog en geeft
een doordringend geluid, doch
kleine Frederik is reeds ten-
volle overtuigd van het feit
dat hij er zijn ganse leven niet
in zal slagen, een aanvaard
baar wijsje uit het instrument
te peuteren, en dit heeft zijn
belangstelling tot nul doen
dalen, ofschoon hij er tot tien
december nog plichtmatig op
zal blijven hameren.
Een kater is een nare feest -
belasting.
Het is wellicht de straf op
onze ondankbaarheid, omdat
wij hedenmorgen niefc met
duizenden naar de haven zijn
gegaan om het statige schip te
zien uitvaren in de richting
van Spanje en wuivend de
weldoener op het achterdek
uitgeleide te. doen.
Want geloof maar, dat die
weldoener daardoor ook een
kater van heeft hij hem daar
zal hebben gekregen. Ik weet
wel, dat hij niet geeft om ge
dankt te worden. Hij is niet
een man, die zijn borst voelt
zwellen bij de aanblik van
een dwepende menigte. Doch
hij kan zich onmogelijk ver
weren tegen de boosaardige
gedachte ook en vooral
heiligen hebben die dat die
menigte het likken van de
kandeleer omwille van de
smeer er wel wat al te dik
boven opgelegd heeft.
Dit alles is natuurlijk pure
onzin. Wij volwassenen weten
heel goed, dat het geen zin
zou hebben gehad vanmorgen
naar de haven te gaan, om
dat. nou ja. Maar ik wil er
toch met grote nadruk op
wijzen, dat wij op deze manier
eigenlijk slechts voor een half
feest zorgen en dat wij in onze
pogingen, een schone traditie
te behouden, de consequentie
van de intocht des Goedhei
ligenmans niet trekken: zijn
uittocht hoort er onverbreke
lijk bij. We kunnen proberen
een argument te verzinnen en
dan schaamteloos de inborst
van de heilige in kwestie als
schild voor onze tekortkoming
gebruiken: hij houdt er niet
van, hij wilde liever onge
merkt verdwijnen, hij is zo
bescheiden, en zo wat meer.
Maar dit alles zal toch de
kater niet doen overgaan. En
dat komt, omdat een kater het
onvermijdelijk gevolg is van
een slechtgeproportionneerd
feest. We krijgen die kater
trouwens steeds vaker te ver
duren. Want nu we de flauwe
smaak van Sinterklaas trach
ten te verdrijven met het op
roepen van nieuwe spannin
gen voor Kerstmis, verkrijgt
dat komende feest daardoor
ook weer verkeerde propor
ties. En Kerstmis misvormt de
verwachtingen van Oud en
Nieuw. Nieuwjaar trekt het
Paasfeest scheef. Pasen be
derft de smaak van Pinkste
ren. Pinksteren geeft de va
kantieverwachtingen van de
naderende zomer wanstaltige
afmetingen.
Het zijn katers in ketting
reactie, een jaareigen liturgie
van katers, die elkander trach
ten te verdrijven en elkander
toch telkens weer oproepen.
Een kalender vol katers.
Misschien is het toch slechts
één grote kater. Hij is wellicht
geschapen door de ellende
van de sleur, dat geestdoden
de, fantasieloze wanprodukt
ener overgeordende samen
leving. Een sleur van steeds
maar dezelfde feesten op
steeds maar dezelfde dagen,
verplicht voor iedereen, voor
zien van het etiket der voor
geschreven geestesgesteldheid:
Sinterklaas: goedgeefsheid.
Kerstmis: vredesgemijmer.
Oudjaar: inkeer.
Nieuwjaar: fris begin.
Pasen: nieuw leven.
Pinksteren: filosofie.
Zomervakantie: veel zien.
Sinterklaas: goedgeefsheid.
We zijn weer waar we be
gonnen zonder nieuwe men
sen te zijn geworden, zonder
iets te hebben bijgeleerd of
afgezworen. We zijn plicht
matig alles geweest wat we
wezen moesten maar de na
smaak is telkens even bitter.
Ik blijf tegen beter weten in
toch maar vurig hopen, dat
Nieuwjaar nog eens onver
hoeds midden in juli zal
komen te vallen, zonder dat
iemand dat daags tevoren
vermoeden kon.
Wat een feest zou dat zijn.
J.L.
de
Koersen
Altijd zit ik met een beetje verbazing te
kijken, wanneer mensen in mijn buurt aan
de leestafel de beurskoersen met diepe
aandacht zitten te lezen. Er zijn er bij, die
gedurende deze raadselachtige bezigheid,
kleine cijfertjes in kleine notitieboekjes
zetten. En ik heb altijd de verzwegen
(want waarom zou men onhoffelijk zijn?)
vraag op de lippen: „Waarom leest u dat
allemaal en waarom schrijft u die koersen
bovendien nog over ook?"
Ik kan mij voorstellen ik neem het
zelfs als vaststaand aan dat deze heren
kapitalisten zijn. Goed.
En dat zij dus ergens een bundeltje
effecten hebben liggen. Ook goed.
En dat zij van de opbrengst van die
effecten moeten leven. Nog beter.
En zelfs dat zij hun hele hart aan die
mooie papieren verpand hebben niet
beter, maar met een beetje goede wil toch
nog begrijpelijk.
Dan stel ik mij voor dat zij Olies en
Philipsen en Aku's en Unilevers bezitten
en dat zij op een gegeven ogenblik willen
weten hoeveel die papieren op dat gegeven
ogenblik waard zijn. Zo maar. Of voor de
belastingen.
Maar wat doet het er nu toe wat die
dingen maandag waard zijn, als zij dins
dag minder, woensdag meer en donderdag
weer hetzelfde waard zijn?
Wat heeft het voor belang dat op 3 de
cember de Koninklijke 150 staat, terwijl
zij op 4 december 149 waard kan zijn,
of 151?
Er zijn uiteraard schalken die specu
leren en voor hen heeft de koers van de
dag waarde. Maar als het avondblad ver
schijnt, zijn de banken en de beurs ge
sloten en dan valt er toch niet meer te
verhandelen en bovendien ben ik ervan
overtuigd, dat de ware speculant 's mid
dags al wist hoe de zaken die dag staan.
En wat zouden ze nu in die kleine
notitieboekjes krabbelen? Ik vermoed,
hetzelfde wat in de krant staat. Goed dat
boekje steken zij dan in hun zak en zij
gaan er' straks mee naar huis en zij gaan
naar bed en wanneer zij de volgende mor
gen opstaan, zijn die cijfertjes in dat boekje
alweer verouderd. Wat heb je er dinsdag
aan te weten wat de koersen maandag
waren?
Nee werkelijk, ik begrijp dit nooit.
En ik doe er dan ook niet aan mee.
Wat heeft het voor nut, dat ik weet dat
ik maandag f 3.614.855 bezit, als het dins
dag f 3.917.623 is en woensdag nog maar
f 2.816.453 kan zijn?
Als de boel morgen een miljoen méér
waard is, kan ik er, als ik alles vasthoud,
geen pakje sigaretten van kopen. En als
het een miljoen minder is, behoef ik er,
zolang ik niet verkoop, geen boterham
minder om te eten.
Nou dan
Elias
ADVERTENTIE
Zuiver Uw lucht
wegen snel en grondig
van vastzittend slijm
en ziektekiemen met
'AKKER
SIROOP
WARSCHAU/BERLIJN (Reuter/United
Press/AFP) Gomoelka en Spychalski zijn
volgens het Poolse persbureau PAP kandi
daat gesteld bij de aanstaande Poolse ver
kiezingen, en wel door de arbeiders van een
fabriek in Poznan. PAP meldt dat arbei
ders van de Gegielski-fabriek in Poznan de
communistische bedrijfsraad hebben opge
dragen, Gomoelka en Sypchalski te vragen,
of zij bereid zijn, voor het district Poznan
de kandidaten te zijn voor het Poolse parle
ment (Sejm).
Duizenden Duitsers, die in en rondom
Szczecin (Stettin) wonen, zullen toestem
ming krijgen zich naar West-Duitsland te
begeven, aldus heeft het Poolse persbureau,
PAP, woensdag gemeld.
De Poolse regering heeft plaatselijke
autoriteiten gemachtigd uitreisvergunnin
gen te verstrekken, aldus het persbureau.
Het Poolse blad „Zycie Warszawy" meld
de heden dat kardinaal Wyszinski waar
schijnlijk naar Rome zou vertrekken, na
overleg met de Poolse regering. „De pri
maat van Polen zal waarschijnlijk voor dis
cussies met de paus naar Rome reizen",
schrijft het blad.
Er worden nu besprekingen gevoerd tus
sen vertegenwoordigers van de regering en
het episcopaat, die moeten leiden tot een
verder herstel van de normale wederzijdse
betrekkingen.
Oostduitse bemoeienis
Een van de leidende politici in Oost-
Duitsland, dr. W. Girnus, heeft een open
bare waarschuwing aan Polen gepubliceerd
gezien de anti-Russische gevoelens, die in
Polen merkbaar blijven. Hij betoogt dat het
Westen, en niet het Oosten, Polen's vijand
is en heeft critiek op het feit, dat Polen
economische hulp van het westen aan
vaardt.
BERN (Reuter) De Zwitserse minister
voor militaire aangelegenheden, Chaudet,
heeft verklaard, dat als voorzorgsmaatregel
alle Zwitserse grensforten in gereedheid
zijn gebracht en voorzien van munitie. Ook
zijn maatregelen genomen om de gehele
winter de passen van de St. Gotthard,
Oberalp, Furka en Simplon open te houden
om de verbindingen te verzekeren. De mi
nister deelde dit in de Nationale Raad
Tweede Kamer mede, toen hij een toe-
lichtng gaf op de besteding van aanvullen
de defensiekredieten tot een bedrag van
140 miljoen gulden, waarom de regering
met het oog op de internationale toestand
wil vragen. De Nationale Raad keurde een
stemmig maatregelen goed, die de regering
machtigen manschappen van het leger op
te roepen voor buitengewone dienst.
