Status quo" in Haarlem, die
men niet wil verbreken
Hongaarse vluchtelingen naar
„Vijverduin" in Bloemendaal
Nota van minister Cals over
het onderwijsbouwvolume
Na één week melk sanering....
„Vrije" melkhandelaren kunnen thans
onbelemmerd melk betrekken
Aanmeldingsformulier
Ramingen blijven beneden hetgeen
noodzakelijk zou zijn
Amsterdamse Beurs
Kort en bondig
7
Christelijk Nat. Vakver
bond hield familie-avond
Afscheid als lid K.v.K. van
H. J. L. Klein Schiphorst
M. Doornebosch overleden
H. van Hensbergen
overleden
N.Z.H. mag tramtarieven
gedeeltelijk verhogen
Verlenging van busconces
sies van NZH en NACO
Kerstzang in de
Kloppersingelkerk
Padvindersactie voor
goede daad met Kerstmis
Meisje door gas bedwelmd
Drie gezinnen uit één Boedapester straat
in hetzelfde Haarlemse flatgebouw
P. W. Koks veertig jaar
bij Joh. Enschedé
J. J. Bert veertig jaar
bij Joh. Enschedé
Stille Armen te Heemstede
Feestmiddag voor
bejaarden
Pianist liet vrouw
onverzorgd achter
De damcompetitie
Klinkende overwinning
van St. Bavo
Broedermoord
WOENSDAG 12 DECEMBER 1956
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Nu de melksanering in Haarlem ruim
een week geleden is ingevoerd, is het nuttig
eens een balans op te maken van de stand
van zaken. Zoals men weet heeft het
merendeel van de in Haarlem en omstre
ken gevestigde melkhandelaren zich bij de
voorgestelde melksaneringsregeling aange
sloten. Een kleine, maar actieve minder
heid heeft niet tot deze stap besloten en
vormt nu het gilde der zogenaamde „vrije
melkhandelaren". Op de vraag, hoe beide
categorieën melkhandelaren op de sanering
gereageerd hebben, is in voorgaande arti
kelen over dit onderwerp door ons reeds
een antwoord gegeven. Een andere vraag
is of beide groepen tevreden zijn over de
gang van zaken in Haarlem sinds 10
december. Het antwoord op deze vraag
luidt, misschien enigszins verrassend, be
vestigend.
Gesaneerde melkslijters en „vrijen" zijn
over de ontwikkeling best te spreken, de
laatsten vooral sinds de president van de
Haarlemse rechtbank gisteren in een kort
geding de eis van één van hen op onbelem
merde melktoewijzing toegekend heeft.
Veel reacties hebben ons bereikt over de
melksanering. Vooral huisvrouwen en
melkslijters, twee categorieën, die er het
meest mee te maken hebben, hebben er het
hunne van gezegd, waarbij menige huis
vrouw klachten liet horen over een al dan
niet minder gunstige melkvoorziening sinds
de invoering van de sanering. Natuurlijk is
het mogelijk, dat hier en daar consumen
ten hun melk later krijgen, dan vroeger het
geval was. Van de zijde van de georgani
seerde melkhandelaren werd ons echter
medegedeeld, dat men er goed aan doet
deze klachten te sturen naar het secreta
riaat van de ingestelde vertrouwenscom
missie. Deze vertrouwenscommissie onder
zoekt de klachten serieus, waarbij zij op de
eerstvolgende vergadering van de commis
sie worden behandeld. Er is in de afgelopen
week al een aantal klachten binnenge
komen, die gelukkig niet van ernstige aard
bleken te zijn en waarvoor in sommige ge
vallen al een oplossing is gevonden. Hoe
veel klachten er in totaal zijn binnenge
komen is niet nauwkeurig vast te stellen:
het zullen er ongeveer vijftig zijn. In de
afgelegen dagen zijn er steeds enige schrif
telijke en telefonische klachten door de
vertrouwenscommissie ontvangen. Men
verwacht, dat naarmate de sanering langer
zal bestaan, de gehele regeling soepeler zal
gaan lopen, waardoor er steeds minder
redenen tot klachten zullen zijn.
Tegen wil en dank
B\j de invoering van de melksanering
z\jn ook enige humoristische dingen voor
gevallen, die de betrekkelijkheid van „ge
saneerd" of „vrij" nog eens onderstrepen.
Zo was er een wijk in Haarlem-Zuid,
waar een gesaneerde mclkslijter kwam. Bij
navraag bij de klanten bleek echter, dat
het merendeel hiervan de oude melkleve-
rancier wilde houden. Deze melkhandelaar,
die niet bij de sanering is aangesloten,
bedient dus thans het grootste deel van de
wijk, zoals hij dat vroeger ook gedaan
heeft. Het merkwaardige nu is, dat deze
De familieavond van het Christelijk Na
tionaal Vakverbond, die maandag in het
gebouw St. Bavo in Haarlem werd ge
houden, kenmerkte zich door een pro
gramma van beschaafde humor en een
vleugje ernst. In de pauze sprak de secre
taris, de heer B. Roolvink, over de „ander
en ik". De christelijk-sociale invloed, die
het vakverbond mede op het wereld
gebeuren kan uitoefenen, vormde de kern
van zijn betoog, waarin hij het belang van
de vrijheid onderstreepte, die men zich
tijdens de Duitse bezetting meer bewust
was dan tegenwoordig. Wij mogen het niet
zo ver laten komen, dat wij de betekenis
van het begrip „vrijheid" pas beseffen,
nadat een nieuwe wereldoorlog is ontstaan.
Dit kan worden ondervangen door de eco-
nomisch-sociale problemen in het licht
van het evangelie uit te dragen.
Na een inleidend woord van de voorzit
ter, de heer R. N. Busser, traden de „Mu-
zanto's" op. een amateurcabaretgezelschap,
dal een beschaafd en origineel programma
vo' kleur en vaart bracht.
Tot besluit van deze geslaagde avond
richtte ds. H. W. Wier da een vermaning
tot de aanwezigen om christen te zijn niet
'Heen in de kerk. maar oók in het dage
lijkse leven. Bij de uitgang werd een col
lecte gehouden ten bate van het t.b.c.-
fonds: „Draagt elkanders lasten", die ze
venenzeventig gulden opbracht.
Dinsdag 18 december houdt de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Haar
lem en omstreken een vergadering in het
gebouw der kamer aan het Nassauplein.
Op deze bijeenkomst zal afscheid worden
genomen van de heer H. J. L. Klein Schip
horst, die een groot aantal jaren lid der
kamer is en met Ingang van 1 januari we
gens hoge leeftijd aftreedt. Gedurende vele
jaren is hij vice-voorzitter der kamer.
sly'ter dezelfde wijk zou zijn toegewezen
als hij zich bij de sanering zou hebben aan
gesloten. Zodat men kan zeggen, dat hij
thans meedoet aan de sanering „tegen wil
en dank"
De „vrije" melkhandelaren zijn intussen
ook best tevreden over de gang van zaken.
De melkhandelaar A. Hoogendijk, die bij
het kort geding tegen de melkinrichting
„De Landbouw" door de president van de
Haarlemse rechtbank in het gelijk werd ge
steld, heeft thans geen moeite meer met het
afnemen van zijn melk bij de fabriek. Hij
heeft er een aantal klanten bij gekregen,
waarvoor hij meer melk ontvangt dan
vroeger het geval was. Deze vermeerdering
komt ongeveer neer op tachtig nieuwe
klanten. Ook de andere „vrije" melkhande
laren ondervinden geen moeite bij de be
trekking van hun melk bij de diverse melk
fabrieken. In vele gevallen nemen zij ech
ter niet veel meer melk af, dan vóór de
invoering van de melksanering, gedeelte
lijk omdat zij in vele gevallen een even
tuele toevloed van klanten niet verwerken
kunnen en gedeeltelijk ook, omdat zij het
met de bediening van de bestaande klan
tenkring al druk genoeg hebben.
Het schijnt dus zo te zijn, dat er op het j
ogenblik wat de melksanering betreft in
Haarlem een soort „status quo" bestaat.
Van beide kanten voelt men er thans wei
nig voor deze evenwichtstoestand te ver
breken, zodat wij mogen hopen op een
rustige ontwikkeling, zonder de wilde tone
len. die zich in andere plaatsen en met
name in Amstelveen, hebben afgespeeld.
In de ouderdom van negenenzeventig
jaar is te Haarlem overleden de heer M.
Doornebosch, oud-hoofdbewaarder van de
gevangenis aan de Harmenjansweg en oud
lid van de gemeenteraad van Haarlem.
De thans overledene is op 10 oktober 1877
te Deventer geboren en nadat hij enige ja
ren in militaire diens* «mwcest trad
hij op achten
twintigjarige leef
tijd als bewaarder
in dienst bij hel
Huis van Bewa
ring te Amster
dam. Achtereen
volgens was hij
werkzaam in Zut-
phen en Utrecht,
in 1917 werd hij
benoemd tot be
waarder bij de ge
vangenis te Haar
lem en in 1930 to'
hoofdbewaarder.
In 1942 nam hij
wegens het berei
ken van de pensioengerechtigd? leeftijd
afscheid. In 1911 is de heer Doornebosch
lid van de Utrechtse gemeenteraad geweest,
als vertegenwoordiger van de SDAP en
'van 1 mei 1938 tot 1941 lid van de Haar
lemse gemeenteraad.
In de vakbeweging heeft de heer Door
nebosch een vooraanstaande plaats inge
nomen. Hij was secretaris van de afdeling
Haarlem van de Centrale Nederlandse Amb
tenarenbond (thans ABVA) en lid van het
hoofdbestuur: verder was hij secretaris van
de Landelijke vakgroep van justitieperso-
neel en lid van de bijzondere commissie
van overleg van het justitiewezen.
De teraardebestelling is dinsdag geschied.
Maandag is te Haarlem, op drieënvijftig
jarige leeftijd, zeer onverwacht overleden
de heer H. van Hensbergen, directeur van
de Provinciale Accountantsdienst van
Noordholland, accountant, lid van het Ne
derlands Instituut van Accountants.
De heer Van Hensbergen trad op 1 ok
tober 1930 in dienst van de provincie
Noordholland en werd geplaatst bij de
toenmalige afdeling „Verificatie" ter pro
vinciale griffie, welke afdeling in 1950
werd omgezet in de Provinciale Accoun
tantsdienst.
Van 1 maart 1953 af trad hij op als
waarnemend directeur van deze dienst. Na
het vertrek van de heer Textor, de eerste
directeur van de provinciale Accountants
dienst, werd de heer Van Hensbergen met
ingang van 1 maart 1956 door de Provin
ciale Staten tot directeur benoemd.
Voor zijn ambtenaren is hij een zeer ge
waardeerde chef geweest. In vakkringen
vervulde de heer Van Hensbergen ver
schillende belangrijke functies. Zijn grote
kennis en activiteit dwongen ieders be
wondering af en zijn verscheiden zal ook
daar als een groot verlies worden be
schouwd.
De zelden voorkomende combinatie van
grote financiële deskundigheid en bij
zondere belangstelling voor culturele aan
gelegenheden kwam in zijn persoon voor.
Het was hem dan ook steeds een bijzon
dere vreugde zijn deskundigheid in dienst
te stellen van instellingen, welke op dit
gebied werkzaam zijn.
Vrijdag 14 december, na aankomst van
trein 12.02 uur te Driehuis, zal zijn stoffe
lijk overschot op de begraafplaats „Wes-
terveld" ter aarde worden besteld.
Nog geen beslissing over
tariefsverhoging stadsnet
Naar wij vernemen heeft de minister van
Verkeer en Waterstaat gunstig beschikt op
het verzoek van de directie van de N.Z.H.
om de tarieven voor de weekkaarten en
abonnementen voor de tramlijn Amster
damHaarlemZandvoort te brengen op
het niveau van de bustarieven.
Er is echter nog geen beschikking ge
komen op het verzoek ook de tarieven
van de stadslijnen in Haarlem en Leiden
te herzien. Deze kwestie wordt namelijk
door de minister van Economische Zaken
beslist, omdat Haarlem en Leiden behoren
tot de groep grote gemeenten, waarin het
prijspeil nauwlettend wordt gecontroleerd.
Het ligt in de bedoeling van de directie
van de N.Z.H. de verhoging van de ge
noemde tramtarieven in elk geval per 31
december te laten ingaan.
De Commissie Vergunningen Personen
vervoer heeft, zoals te verwachten viel, de
streekvervoervergunning van de NZH en
de NACO met tien jaar tot en met 31 de
cember 1967 verlengd. In de concessies
van de NZH zijn daarbij de vervangende
buslijnen voor de tramdienst Zandvoort
Amsterdam en in die van de NACO de
buslijnen welke in de plaats van de tram
diensten in Waterland zijn gekomen, op
genomen. Verder is nu de mogelijkheid
van geregelde busdiensten door de NZH
over het traject Aerdenhout—Elswout—
OverveenBloemendaalDuin en Kruid-
berg—Driehuis geopend. Wellicht zal deze
mogelijkheid worden gebruikt voor het
openen van een rechtstreekse lijn IJmui-
den—Katwijk ten dienste van het vissers-
vervoer.
Op woensdag 19 december geeft Haar
lems Christelijk Mannenkoor in samenwer
king met Katwijks Christelijk Mannenkoor
en het meisjeskoor „Juliana" uit Den Haag
een kerstconcert in de Kloppersingelkerk.
Er zal een programma van kerstliederen
worden uitgevoerd. Als solist en begelei
der werkt mede de organist Piet Kee.
De Heemsteedse welpen en verkenners
van de N.P.V. zijn in Heemstede weer be
gonnen met hun actie voor de goede daad
met Kerstmis. Daartoe zijn bij diverse
levensmiddelenbedrijven in deze gemeente
manden geplaatst, die op 24 december zul
len worden leeggehaald. Op het politie
bureau zullen pakketten van de inhoud
gemaakt worden voor de Stille Armen. De
pakketten zullen nog diezelfde dag worden
uitgedeeld.
Ondanks de inzameling voor de Hon
garen heeft de overheid erin toegestemd
deze jaarlijkse actie te laten doorgaan.
In een huis aan de Korte Herenstraat te
Haarlem is een achtjarig meisje, dat op een
als keuken ingerichte zolderkamer sliep,
door gas bedwelmd. Haar moeder, die in
de huiskamer een komfoor wilde aanste
ken, merkte, dat de gaspenning verbruikt
was. Zij deed een nieuwe penning in de
meter, maar vergat de kraan van het kom
foor op de zolderkamer af te sluiten, het
geen zij een uur later tot haar grote schrik
ontdekte. Zij snelde naar boven, deed de
ramen open en belde de radio-autodienst.
De politiemannen slaagden er in de levens
geesten van de kleine met behulp van zuur
stofapparaten weer op te wekken.
Ondergetekende:
Naam:
Straat:
Plaats:
wenst zich met ingang van
t, abonneren op HdCirlemS DddblC
OPRECHTE HAARLEMSCHE COUR;
k 7.15 per kwartaal// 0.55 per week
Naar wij vernemen bestaat het voorne
men om een groep van ongeveer dertig
Hongaarse vluchtelingen, thans onderge
bracht in Wijk aan Zee, te huisvesten in
het rooms-katholiek vormingscentrum „Vij
verduin" te Bloemendaal. Het betreft hier
de Hongaren die te werk zijn gesteld bij
Haarlemse bedrijven, zoals de twaalf mon
teurs van de N.Z.H. Het Haarlems vluchte
lingencomité zou hierover vanmiddag een
beslissing nemen, inzonderheid ook over de
te benoemen leider of leidster.
Wij vernamen voorts, dat de tewerkstel
ling van de twaalf Hongaren bij de N.Z.H.
bijzonder bevredigende resultaten heeft op
geleverd. „Zij werken graag en goed", zo
zei ons de directeur, de heer J. J. Jurris-
sen. Er zullen nog een zestal Hongaren bij
de N.Z.H. in dienst treden, waarvan vier
uit Haarlem, die reeds gisteren zijn begon
nen, één uit Arnhem en één uit Harderwijk,
die zullen worden opgeleid tot chauffeur.
Wat betreft de voorgenomen huisvesting
van drie Hongaarse gezinnen in het nieuwe
complex van de woningbouwvereniging „St.
Bavo" (oost) aan de Schipholweg kan nog
worden meegedeeld, dat die pas in het be
gin van januari kan plaats vinden. De vloe
ren in het blok zijn namelijk na een ver
keerd toegepaste bewerking afgekeurd en
moeten opnieuw worden gelegd.
Deze Hongaarse gezinnen komen uit
Herpen in de gemeente Ravestein in Gel-
Handtekening:
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
Zii die zich met ingang van 1 januari 1957 per kwartaal abonneren, ontvangen
de nummers tot en met 31 december 1956 gratis. Dit geldt alleen voor nieuwe
kwartaalabonné's dus niet voor omzetting van week- in kwartaalabonnementen
De heer P. W. Koks heeft woensdag 12
december zijn veertigjarig jubileum bij
Joh. Enschedé en Zonen Grafische Inrich
ting n.v. gevierd, waar hij momenteel
werkzaam is als chef van de afdeling boek
drukkerij. De jubilaris werd des morgens
door de directie ontvangen en toegespro
ken door de president-directeur, de heer
B. F. Enschedé, die hem in naam van de
Koningin de zilveren médaille verbonden
aan de orde van Oranje Nassau overhan
digde, alsmede een geschenk in de vorm
van een gratificatie. Vervolgens had een
huldiging plaats in het Johezhuis in Haar
lem. De heren W. A. Rooyackers en J. Swe-
res, bedrijfsleiders, F. Heesemans namens
de jubileumcommissie en P. C. de Wilde als
coliega richtten het woord tot de jubilaris.
De heer G. W. Nijhuis wenste de heer Koks
namens het personeel van de afdeling
geluk.
De heer J. J. Bert, fotograaf op de afde
ling Geldswaardig Materiaal van Joh. En
schedé en Zonen Grafische Inrichting n.v.,
heeft dinsdag 11 december het feit her
dacht, dat hij veertig jaar bij de vennoot
schap in dienst is. Des morgens heeft de
directeur jhr. mr. B. W. F. van Riemsdijk
de jubilaris toegesproken en hem een ge
schenk in de vorm van een gratificatie
overhandigd. De Koningin heeft de heer
Bert de bronzen medaille verbonden aan
de orde van Oranje Nassau toegekend. De
heer Jolink, lid van de jubileumcommissie,
bood namens het personeel zijn gelukwen
sen aan. In intieme kring heeft de heer
Bert de festiviteiten voortgezet.
Het comité voor Stille Armen te Heem
stede ontving na de verantwoording van
vorige week de volgende bijdragen:
R. M. ƒ5,—; N. N. ƒ3,—; F. E. K. ƒ2,50,
R. F. ƒ10,Mevr. S. v. L. 25,J. G.
ƒ25,—; Mevr. P. B. ƒ5,—; Z. A. ƒ100,—;
H. v. A. ƒ10.—; C. F. ƒ15,—; A. J. L.—Br.
ƒ30,—; Mevr. P. P. ƒ2,50; A. J. v. R.
>10,—; K. R. v. S. ƒ100,—; M. L. v. W.—S.
>10,—; L. W. ƒ2,50; J. d. B. D. Ï0,L.
J. v. L. K. ƒ5,—; G. H. L. K. 95,—; Mej.
H. en C. L. C. ƒ4.50; J. S. ƒ2,50; N. N.
ƒ5,—; W. v. B. ƒ10,—; J. v. B. ƒ10,—; W.
D. ƒ5,—; C. R. M. v. E. ƒ50,—; A. G. G.
ƒ5,J. G. v. K. ƒ10,Coop. Melkverg.
ƒ50,—; J. H. M. ƒ25,—; J. M. Ph. ƒ10,—;
A. R. P. J. ƒ10,—; T. K. S. ƒ2,50; totaal
665,zodat nu is ontvangen 1852,77.
Dit bedrag blijft helaas ver beneden het
bedrag dat verleden jaar werd ontvangen,
zo schrijft het comité.
De penningmeester van het comité, de
heer A. van Wingerde, zal gaarne uw gif
ten in ontvangst nemen, zowel te zijnen
huize Antonis Duycklaan 12, als ten raad
hui: Zijn gironummer is 153308.
derland. Het merkwaardige is, dat zij alle
drie ook in Boedapest in één straat woon
den. Zij worden in het blok aan de Schip
holweg in de woningen op drie boven elkaar
gelegen etages gehuisvest. Op de beneden
verdieping komt een Haarlems gezin te
wonen.
Het is begrijpelijk, dat deze Hongaarse
gezinnen over deze oplossing bijzonder
verheugd zijn.
Dr. A. F. Portielje sprak over
de omgang met dieren
Aan gezelligheid heeft het de ongeveer
tweehonderd bejaarden, die dinsdagmiddag
de zaal van het Jeugdhuis aan de Donkere-
laan te Bloemendaal geheel vulden, geens-*
zins ontbroken. Daar heeft het comité onder
voorzitterschap van mevrouw mr. M. N. Pee
reboom Voller-Sedee met de nodige versna
peringen en een verloting tot besluit van de
ze geslaagde feestmiddag voor de bejaarden
van de gemeente Bloemondaal, wel voor ge
zorgd. Mevrouw Milly de Vries verhoogde de
prettige stemming door bekende melodietjes
op de piano ten gehore te brengen.
De spreker van deze middag dr. A. F. J. Por
tielje. had al dadelijk contact met de zaal
door de interessante verhalen over zijn erva
ringen in de omgang met dieren in Artis,
waarover hij in een zeer levendige vertel
trant verhaalde. Een aantal lantaarnplaatjes
gaf een duidelijk beeld hoe dr. Portielje erin
slaagt het vertrouwen van de wilde dieren
te winnen. Spreker vertelde dat in de om
gang met dieren, zelfs met gevaarlijke dieren,
alles te bereiken is. Helaas heerst er aller-
wege veel wanbegrip ten opzichte van het
dier, doordat men het te veel wil vermense
lijken óf het als slaaf behandelt. De natuur
gaat voor de leer en een zogenaamde dieren
vriend weet in feite vaak nog niets van zijn
hond. Het gaat erom de houdingen, de ge
laatstrekken en de geluiden van de dieren te
leren kennen. De mens moet een afwachten
de houding ten opzichte van het dier aanne
men. Met dwang of medelijden bereikt men
niets, wél met begrijpende liefde. Het komt
erop aan goed te zien, dit is de hoogste func
tie van de menselijke geest, aldus dr. Por
tielje.
Mevrouw Peereboom Voller dankte de
spreker voor zijn boeiend betoog. Mevrouw
Milly de Vries ontving uit handen van de
presidente een doos zeep, omdat zij voor de
tiende keer geheel belangeloos haar muzi
kale medewerking aan deze middagen had
verleend.
Namens de bejaarden heeft de heer B. J.
Knol het comité hartelijk dank gebracht voor
het genotene. In zijn dankwoord betrok hij
ook de burgerij van Bloemendaal die er fi-
nanciëel het nodige voor had bijgedragen.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft een
eenenveertigjarige café-pianist uit Heer
len twee maanden gevangenisstraf opge
legd omdat hij zijn te Haarlem woonach
tige echtgenote en vier kinderen in de
steek had gelaten en zijn gezin gedurende
zes jaar het noodzakelijke levensonder
houd had onthouden. Verdachte was des
tijds door de Haarlemse i-echtbank tot zes
maanden onvoorwaardelijke gevangenis
straf veroordeeld. De officier van Justitie
bij het gerechtshof had bevestiging van
dit vonnis gevraagd.
Blijkens aanmeldingen van verschillende
vooraanstaande dammers bestaat er veel ani
mo voor de wedstrijden om het persoonlijk
kampioenschap van het district Kennemer-
land. Voor deze wedstrijden, die op 7 januari
1957 beginnen, staat de inschrijving open tot
24 dec. Gespeeld wordt in hoofdklasse, eerste,
tweede, derde klasse en jeugdklasse. Ook de
niet bij een damclub aangesloten jeugd tot
19-jarige leeftijd, kan deelnemen.
VÜftallenwedstryd
Het vijftal van St. Bavo boekte in zijn
wedstrijd tegen 't Oosten een klinkende 10—0
overwinning. K.N.C. kon H.D.C. er met 82
onder houden.
De stand luidt nu:
1. St. Bavo 4 gesp. 8 pnt.
2. K.N.C4 6
3. H.D.C. a 3 4
4. H.D.C b3 0
5. 't Oosten4 0
De huisvesting van leerlingen zal op vrij
wel het gehele terrein van het onderwijs in
de komende jaren grote moeilijkheden op
leveren. Aan de ene kant is er bij vrijwel
alle takken van onderwijs een toeneming
van het aantal leerlingen ten gevolge van
de groei van de bevolking. Aan de andere
kant zijn er beperkende bepalingen voor de
uitvoering van bouwwerken wegens gebrek
aan arbeidskrachten, waardoor ook de
bouw voor het onderwijs wordt geremd.
Het uitzonderlijk hoge aantal geboorten in
de jaren 1946 en 1947 schept bovendien in
de komende jaren vooral voor het uitge
breid lager onderwijs, het nijverheidson
derwijs en het voorbereidend hoger en
middelbaar onderwijs bijzonder grote be
hoeften. Aldus verklaart ministers Cals in
een nota aan de Tweede Kamer over het
bouwvolume voor het onderwijs.
Het bedrag voor scholenbouw in 1957 is
vastgesteld op f150 miljoen (in 1956 fllo
miljoen). Hiervan komt voor het kleuter
onderwijs 8 miljoen beschikbaar, voor het
gewoon lager en voortgezet gewoon lager
onderwijs (zonder gymnastieklokalen) 21,
buitengewoon lager onderwijs 3, uitgebreid
lager onderwijs (zonder gymnastiekloka
len) 11, gymnastieklokalen voor g.l.o, v.g.
l.o. en u.l.o 7.5, kweekschoolonderwijs en
opleidingsscholen voor kleuterleidsters 4,
voorbereidend hoger en middelbaar on
derwijs 26.5, lager nijverheidsonderwijs
voor jongens 24, nijverheidsonderwijs voor
meisjes 10, uitgebreid technisch onderwijs
5, middelbaar nijverheidsonderwijs 5, ho
ger onderwijs exclusief Delft en Eindho
ven 19 en voor internaten, seminaria en
landbouwscholen 6 miljoen.
Kleuterscholen
De minister schat het aantal leerlingen
op de kleuterscholen thans op 382.000. Nu
de Kleuteronderwijswet van kracht is ge
worden is de bouw van lokaliteiten ter ver
vanging van volkomen ongeschikte ver
blijven welke in deze sector van het on
derwijs naar verhouding het meest voor
komen noodzakelijk. Uit het geraamde
bedrag van 8 miljoen gulden zullen 320 lo
kalen gebouwd kunnen worden.
Lager onderwijs
Bij het lager onderwijs zal de sterke stij
ging van het aantal leerlingen ten gevolge
van de geboortepiek na de oorlog zijn uit
gewerkt en zal een daling volgen. In de
afgelopen jaren is 40 a 50 pet. van het
bouwvolume besteed voor het lager onder
wijs. Nu de geboortepiek-moeilijkheden
zich gaan verplaatsen naar het u.l.o. v.h.
m.o. n.o. is het nodig daar bijtijds on
derdak gereed te hebben.
Buitengewoon lager onderwijs
De minister verklaart dat vele scholen
voor b.l.o. reeds jaren in noodvoorzienin
gen gehuisvest zijn. Wanneer deze nood
voorzieningen ook in de komende jaren,
voor zover dit nog maar even kan, zullen
moeten blijven dienen, zou voor 1957 mei
een bouwvolume van 3 miljoen gulden voor
het b.l.o. kunnen worden volstaan. Aange
nomen wordt, dat voor dit bedrag 75 loka
len kunnen wor-den gebouwd, vak- en
laatste schattingen (zónder de leerlingen
van de scholen voor kinderen van schip
pers en woonwagenbewoners) moet voor
1957 op een schoolbevolking van 44.000
worden gerekend.
U.L.O.
Volgens een (naar de minister zegt, on
zekere) raming zou de schoolbevolking bij
het u.l.o. op 1 januari 1957 183.000 zijn, op
1 januari 1962 een top bereiken van 269.000
vervolgens dalen tot 257.000 en dan weel
een lichte stijging vertonen tot 263.000 op
1 januari 1970. Bij de berekening van deze
aantallen is de belangstelling voor het
u.l.o. geraamd in verband met de be
langstelling voor het v.h.m.o. en het n.o.
Hoewel het bouwvolume op f 11 miljoen is
geraamd zullen er toch nog grote moeilijk
heden ontstaan, die, door noodvoorzienin
gen overbrugd moeten worden.
Gymnastieklokalen
Voor gymnastieklokalen ten behoeve van
het gehele lager onderwijs, zonder het b.l.o..
is in het bouwprogramma 1957 afzonderlijk
7miljoen opgenomen. Deze zullen nage
noeg volledig dienen om de scholen in
nieuwe wijken in beperkte mate van deze
lokalen te voorzien. Voor het gymnastiek
onderwijs is na de oorlog weinig gedaan,
omdat andere behoeften hoger werden
aangeslagen. De reeds vóór de oorlog be
staande achterstand op dit gebied is daar
door groot gebleven. Het is. gelet op de
medische rapporten, onverantwoord deze
achterstand nog te vergroten, aldus de mi
nister.
Kweekscholen
In december 1955 was de kweekschool
bevolking 13.400. Afgezien van vervanging
van bestaande huisvesting zal voor 2600
leerlingen nieuw onderdak gevonden moe
ten worden, waarvoor f 15 miljoen nodig
is. Voor opleiding van kleuterleidsters is
voor f7.5 miljoen nieuwbouw nodig.
V.HM.O.
delbaar onderwijs
zullen in
de eerstko-
Slotkoers
Voorbeurs-
gisteren
koersen
3-3% Nederl/47
87l5/]0
88%
3 Nedl. 1962/64
89'6/in
89i3/,B
A. K. U
226
224%
Calvé Delft
304
303
Van Gelder Zonen
209%
208
K. N. Hoogovens
305
305
Nederl. Ford
341
340
N. Kabelfabriek
297
296
gew.Philips Gloeil.
248%
242
pref.Philips Gloeil.
157
157
Unilever
348%
344
Wilton Fijenoord
213%
212
Dordtsche Petrol.
781
773
Konkl. Petroleum
153,90
152,20
A'dam Rubber
77%
77
Holl. Amer. Lijn
187
185%
N. Scheepv. Unie
169
169
Phs. van Ommeren
285
285
H. V. A
95%
94
Verg. Deli Mijen
99%
99%
Amsterd. Bank
219
219
Ned. Handel Mij
170
170
Rotterd. Bank
190%
190
Twentsche Bank.
189
189
Anaconda Copper
76%
76
Bethlehem Steel
189%
189%
U. S. Steel
72%
72%
General Motors
46%
46
Shell Union
90%
91%
38%
38
mende drie jaren per jaar gemiddeld ten
minste 473 lokalen moeten worden ge
bouwd, afgezien van hetgeen nodig is ter
vervanging in onhoudbare situaties. In
1954 en 1955 zijn vergunningen afgegeven
voor het bouwen van respectievelijk 208
en 239 lokalen, inclusief vaklokalen (geen
gymnastieklokalen). De bouw van
v.h.m.o.-scholen eist door hun grootte
rond 2 jaar, zodat in 1956 en 1957 de scho
len zullen gereed komen, waarvoor in 1954
en 1955 bouwvergunning werd verleend.
De minister heeft voor het v.h.m.o. f 26.5
miljoen gulden aan bouwvolume voor 1957
uitgetrokken. Indien alleen grote scholen
van 15 klasen zouden worden gebouwd,
zou dit betekenen, dat 25 scholen of 375
klaslokalen met bijbehorende vak- en gym
nastieklokalen tot stand kunnen komen.
Nijverheidsonderwijs
Bij het nijverheidsonderwijs zal het
maximum der schoolbevolking in het cur
susjaar 19631964 worden bereikt. Het
aantal leerlingen zal dan rond 30.000 ho
ger zijn dan in het cursusjaar 19561957.
De sterkste stijging van het aantal leerlin
gen doet zich daarbij echter voor in de pe
riode 19571961, namelijk rond 25.500.
Er zou bij toepassing van uitsluitend tra
ditionele bouw in de eerstkomende jaren
een bouwvolume van 40 miljoen gulden
per jaar beschikbaar moeten zijn om de
groeiende schoolbevolking op te vangen.
Het is echter slechts mogelijk 24 miljoen
uit te trekken, zodat noodvoorzieningen
nodig zullen zijn. Dat zal ook het geval zijn
bij het nijverheidsonderwijs voor meisjes.
Daar komt een zeer sterke stijging in de
periode 19581961, een maximum voor het
cursusjaar 19611962 en daarna een da
ling tot een niveau van 76 a 77.000. In de
betrekkelijk korte periode 19571962 zou
den rond 23.000 leerlingen moeten worden
opgevangen en op langere termijn, 1957—
1965, 19.000. Rekening houdende met de
vervolgopleidingen dienen deze getallen
van rond 23.000 en 19.000 te worden ver
hoogd tot 32.000 respectievelijk 26.000.
De plannen voor nieuwbouw, verbouw
en uitbreiding van schoolgebouwen voor
het middelbaar nijverheidsonderwijs voor
jongens belopen in totaal een bedrag van
f 58 miljoen. Zouden deze plannen in de
eerstkomende 10 jaren worden verwezen
lijkt, dan zou per jaar een bedrag van f 6
miljoen beschikbaar moeten zijn. Het voor
1957 uitgetrokken bedrag ad f 5 miljoen zal
dus enige vertraging in de uitvoering van
deze plannen veroorzaken.
Hoger onderwijs
De belangstelling voor het hoger onder
wijs neemt sterk toe. Bij nieuwbouw ko
men de bouw- en inrichtingskosten per
student op f 40.000 voor de A-faculteiten en
op f 60.000 voor de B-faculteiten. Met de
noodzakelijke bouwvoorzieningen zullen
dus zeer hoge bedragen gemoeid zijn. Voor
1957 wordt f 25 miljoen uitgetrokken.
In een boerderij bij Utrecht, die bewoond
wordt door een 82-jarige moeder met twee
zoons en een dochter heeft de 38-jarige
zoon in de afgelopen nacht zijn 47-jarige
broer door hamerslagen op het hoofd van
het leven beroofd.
Op doktersadvies diende de 47-jarige
zoon zijn bejaarde moeder geregeld medi
cijnen toe.
De jongste zoon verzette zich daar steeds
tegen. Vermoedelijk als gevolg van een
opgelopen hersenschudding had deze zoon
het waanidee dat zijn moeder door zijn
broer zou worden vergiftigd.
Gisteravond is hierover, zoals meermalen
was gebeurd, een hevige ruzie ontstaan.
Nadat het gezin naar bed was gegaan, heeft
de zoon in de loop van de nacht zijn sla
pende broer in bed overvallen en met een
hamer de schedel ingeslagen. Om zes uur
vanochtend is hij aan het politieposthuis
zijn daad komen vertellen. Bij de komst
van de politie aan de boerderij waren de
moeder en dochter, die beiden nog sliepen,
nog onbekend met het gebeurde.
HAARLEM EN OMGEVING
Geen spreekuur. Burgemeester mr. O.
P. F. M. Cremers is vrijdag verhinderd zijn
wekelijks spreekuur te houden en wethou
der A. J M. Angenent op donderdag.
Bijeenkomst. De afdelingen Haarlem
I en II van de Par'vj van de Arbeid beleg
gen op donderdagavond 13 december in het
gebouw Wilhelminastraat 22 een gemeen
schappelijke bijeenkomst, waar onder meer
het Kamerlid drs. D. Roemers een inleiding
zal houden over bezitsvorming, bestedings
beperking en de economische situatie,
in samenhang met C internationale situatie.
Hogere keurlonen. In overeenstemming
met de onlangs door de Haarlemse raad be
sloten verhoging van de slachthuistarieven
hebben thans ook B. en W. van Heemstede
een overeenkomstig voorstel bij de raad
ingediend.
Postduivententoonstelling. De post-
duivenhoudersvereniging H. A, K. houdt
haar jaarlijkse tentoonstelling van duiven
op zaterdag 15 en 16 december in café Van
Es aan de Lange Boogaardstraat te Haarlem.
VARA-avond te Heemstede. Op woens
dag 23 januari houdt de afdeling Heemstede
van de VARA een bijeenkomst in het
Minerva-theater, waarop de revue „Hallóó-
Goei'ndaag" vertoor.J wordt. Medewerking
verlenen Cees de Lange en Rijk de Gooyer.
Benoemd. De heer E. Belgraver, onder
wijzer aan de Floraschool in Haarlem is be
noemd tot hoofd der openbare lagere school
te Zuilichem.
Met bromfiets tegen autoportier. In de
Van Wickevoort-Crommelinstraat in Haar
lem-noord is een drieëndertigjarige wijk
verpleegster met haar bromfiets tegen een
portier van een bestelauto opgereden en
gevallen. Met een ontwrichte linkerschou
der werd zij naar de Deo vervoerd. Het
portier is waarschijnlijk door een uk-
wind opengeslagen.
Lezing over Kaj Munk. Op donderdag
13 december zal ds. J. Terpstra in de mu
ziekzaal van Brinkmann te Haarlem een
lezing met lichtbeelden houden over het
leven van de bekende Deense predikant,
dichter, toneelschrijver en martelaar Kaj
Munk.
Jeugdbyeenkomst. Op vrijdagavond
zal een jeugdbijeenkomst in de Imanuël-
kapel aan de Nieuwe Kruisstraat 14 te
Haarlem worden gehouden, waaraan een
jeugdgroep medewerking verleent; ook
wordt een film vertoond óver het ieugd-
werk ir Herland
