Regeringsdelegatie kreeg geen
gehoor in Midden-Sumatra
HET WEER
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT P. W. Peerehoom en A. D. Huijsman
Weldra ook niet-communisten
in de Hongaarse regering?
Kabinet-Ali brokkelt af
Nieuw bewind „erkent" Sukarno,
maar negeert zijn bevelen
Verzoek om lening van Wereldbank
maakt echter niet veel kans
Indonesische chaos
Op de dooigrens
Radio-Djakarta
„Weer normale relaties
met Noord-Sumatra"
Ontvoerde luitenant zou
in Egypte gedood zijn
Voor de Stille Armen
Militaire machtsovername
in Zuid-Sumatra gemeld
Vertier in de haven
van Port Said
Estafettepuzzel
Het woord is aan
71e JAARGANG No 144 DONDERDAG 27 DECEMBER 1956 301 e JAARGANG No 296
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 "H» TT H Uitgave Grafische Bedrijven Damïate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. 5ff 1 |j I 1 Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- "V* 1 I JÉ J^^ï" I Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15,
kantoor Haarlem-N., Soendaplein, Tel. 12230. J| Rl|j jf[ I I Ijj N Jl'Jf [L JÊ 1 )L ij fr. p.p. 7.65. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107
JLm Ai mk sAi ïmw iw Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
DJAKARTA, (ANP). De minister van Veteranenzaken, Dahlan
Ibrahim, heeft woensdagavond zijn ontslag gevraagd, zo heeft de Indonesi
sche minister van Voorlichting, Sudibjo, meegedeeld na een spoedbijeen-
komst van het Indonesische kabinet, die zeven uur duurde. De partij van
Dahlan Ibrahim, de „Partij ter bescherming van de onafhankelijkheids
proclamatie", drong woensdag in een verklaring aan op vervanging van het
huidige kabinet door een regering onder leiding voor de voormalige
vice-president, de anti-communistische Mohammed Hatta. Er gingen ge
ruchten in de Indonesische hoofdstad, dat de kleine katholieke en christe
lijke partijen overwogen het voorbeeld van bovengenoemde partij te volgen.
In kringen in de omgeving van de Masjumi zei men, dat deze grote rege
ringspartij mogelijk vandaag zou besluiten haar minister uit de huidige
coalitie terug te trekken. De minister van Voorlichting heeft nog geen ant
woord gegeven op de vraag of de regering overweegt troepen naar Noord-
Sumatra te zenden.
De delegatie van de Indonesische regering,
die zondag per vliegtuig naar Padang was
vertrokken voor besprekingen met de in
Midden-Sumatra door kolonel Ahmad Hus
sein ingestelde raad van officieren en vete
ranen van het leger, die thans het bestuur
over de provincie uitoefent, is met lege
handen naar Djakarta teruggekeerd.
De bestuursraad in Midden-Sumatra heeft
geweigerd met de delegatie te onderhande
len. omdat deze daartoe slechts een mach
tiging had van minister-president Ali Sa-
stroamidjojo, en niet van president Sukar
no. De raad had een machtiging, afgegeven
door president Sukarno, geëist.
Algemene steun
In Noord-Sumatra hebben de afdelingen
van de politieke partyen in deze provincie
in een byeenkomst met kolonel Simbolon
besloten, de door hem ondernomen actie
volkomen te onderschrijven en hem in de
afscheiding van de centrale regering en het
niet meer erkennen van het huidige kabi
net te volgen. Kolonel Simbolon heeft zo
wel voor Noord- als Midden-Sumatra de
staat van oorlog en beleg afgekondigd. De
plaatselijke afdeling der communistische
party blijft echter de regering-Ali steunen.
Dinsdagavond heeft president Sukarno,
in zijn hoedanigheid van opperbevelheb
ber der strijdkrachten, kolonel Simbolon
tijdelijk van zijn functie ontheven en, de
staat van oorlog en beleg afgekondigd voor
twee districten in Sumatra (Oostkust van
Sumatra en Tapanuli). Hierdoor is, inge
volge de bepalingen in de grondwet voor
de provincies, de proclamatie van Simbolon
onwettig geworden.
In de radiorede, waarin president Sukar
no deze maatregelen bekend maakte, deed
hij eveneens een beroep op het leger om de
regering te blijven steunen. President Su
karno maakte geen gewag van de opstan
dige beweging in Midden-Sumatra. Te
Djakarta is het nog niet duidelijk gewor
den, of de militaire commandant in Mid
den-Sumatra, luitenant-kolonel Ashmad
Hussein, die de commandant is van een
der onder het bevel van Simbolon staande
regimenten, diens bewind over de beide
provincies, Noord- en Midden-Sumatra,
heeft erkend.
De dagorder van Sukarno, waarin de af
zetting van Simbolon werd bekendgemaakt,
wordt beschouwd als een antwoord op de
mededeling van Simbolon, gericht tot de
president, en dinsdagavond uitgezonden
door radio-Medan. Simbolon gaf hierin aan
president Sukarno de verzekeryig, dat hij
door het eerste militaire district nog steeds
wordt erkend als staatshoofd van de repu
bliek Indonesië, en dat de staatsgreep niet
ten doel heeft, een staat in de staat te
grondvesten, maar uitsluitend was gericht
tegen het huidige kabinet.
Zuid-Sumatra
Volgens te Djakarta ontvangen berichten
hebben „bepaalde kringen" pogingen ge
daan, de militaire bevelhebber in Zuid-
Sumatra, luitenant-kolonel Sartion te be
wegen, het voorbeeld van diens collega's
van Padang en Medan te volgen. Tot nu toe
heeft deze daaraan geen gehoor gegeven.
De gouverneur van Zuid-Sumatra gaf op
een persbijeenkomst te Palembang toe, dat
ook in de enige Sumatraanse provincie die
getrouw is gebleven aan het gezag van
„Djakarta", onder de bevolking ontevre
denheid voorkomt. Hij waarschuwde er
echter tegen, aan deze ontevredenheid
uiting te geven door een staatsgreep.
De door de centrale regering te Djakarta
tot vervanger van kolonel Simbolon be
noemde overste Djamin Ginalung is door
het nieuwe bestuur van Noord-Sumatra
met ingang van woensdag benoemd tot
commandant van het „Revolutionaire com-
cccccoooxctxvx'-<xccctx*X)OC<)cx\ rx
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
donderdagavond tot vrijdagavond,
opgemaakt om 11.15 uur:
Zwaar bewolkt met plaatselijk
wat lichte neerslag en hier en
daar mist. Overwegend matige
wind tussen zuidoost en zuid
west. In het noordoosten van het
land lichte vorst, elders tempe
ratuur om het vriespunt tot
lichte dooi.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
mando van Noord-Sumatra", aldus radio-
Medan. Deze aanstelling is een nieuwe
tegenslag voor de centrale regering. Gina
lung werd ook benoemd tot lid van het
„Gadjah-commando" (olifanten-commando)
een raad die kolonel Simbolon in het be
stuur over de provincie terzijde staat.
Tegen occupaties
Het militaire commando te Medan heeft
dinsdag een bevel uitgevaardigd waarin
een verbod wordt ingesteld op het bezetten
door de bevolking van landbouwonderne
mingen, op stakingen en op demonstraties.
Het op grote schaal bezetten van onder-
nemings-arealen door de bevolking, het
geen werd aangemoedigd door communis
tische mantel-organisaties, heeft aan de
ontwikkeling in dit aan ondernemingen
ryke gebied reeds sedert jaren grote econo
mische schade berokkend. Een van de grie
ven tegen de centrale regering in deze
streken is, dat zy hieraan geen paal en
perk heeft weten te stellen.
Als belangrijkste bezwaren tegen het
huidige bewind noemden waarnemers het
falen van het kabinet om de levensstan
daard omhoog te brengen, de verloren strijd
tegen de corruptie, het veronachtzamen van
de wensen der verschillende provinciale
gebieden en het verspillen van belasting
gelden door de departementen van de cen
trale regering te Djakarta.
De Garuda Indonesian Airways heeft
bevestigd, dat kolonel Simbolon onmiddel
lijk nadat hij het bestuur had overgenomen
een Convair-vliegtuig van de Garuda in
beslag heeft laten nemen. Aan de gezag
voerder was daarna opdracht gegeven,
naar Kotaradja, de hoofdplaats van Atjeh,
te vliegen in het uiterste noorden van de
provincie. De vlucht daarheen werd ge
maakt met sterke militaire bewaking.
De bemanning van dit Convair-vliegtuig
van de Garuda bevindt zich, naar het ANP
vernam, in goede welstand. Zij bestaat uit:
gezagvoerder F. E. Jackwitz, een Austra
liër, tweede vlieger W. C. Volgers, afkom
stig uit Enkhuizen, wiens gezin zich te
Djakarta bevindt, telegrafist J. P. Terpstra,
afkomstig uit Sint Maartensdijk, wiens ge
zin eveneens te Djakarta is en de boord
werktuigkundige W. Lispet, ongehuwd, af
komstig uit Den Haag.
Het commando van de Indonesische
luchtmacht heeft woensdag aan de Garuda
opdracht gegeven, op Sumatra niet verder
door te vliegen dan tot Palembang en
Tandjong Baru in Zuid-Sumatra. De lucht-
verbinding met Padang en Medan is in
afwachting van nadere orders gestaakt.
Een woordvoerder van de aan de regering
deelnemende islamietische partij, de Ma
sjumi, die deze dagen een congres houdt te
Bandung, verklaarde woensdag, dat „maat
regelen, die zouden worden genomen door
president Sukarno met de steun van de
onlangs afgetreden vice-president dr. Mo
hammed Hatta, om de thans ontstane
situatie meester te worden, door het volk
zouden worden toegejuicht". Tot dusver is
echter niets bekend geworden over een ont
moeting tussen de beide hoogste republi
keinse leiders, die elf jaar geleden samen
de onafhankelijkheid van Indonesië procla
meerden.
West-Java
Nieuwe moeilijkheden voor de regering
dreigen uit Priangan in West-Java. Daar
heeft het „commando van het Soendanese
jeugdfront" een verklaring het licht doen
zien, waarin wordt geëist, dat de militaire
commandant van West-Java, kolonel Su-
prajogi, zal worden vervangen door een
Soendanees, en dat de gouverneur van de
provincie West-Java, Sanusi, zal worden
vervangen door een man, die wordt ge
respecteerd door het Soendanese volk. Het
westelijke deel van Java, waarvan Ban
dung de hoofdplaats is, telt een bevolking
van ongeveer 10 miljoen zielen. Anti-
javaanse gevoelens onder de bevolking
hebben onlangs geleid tot het verspreiden
van pamfletten, waarvan de inhoud als be
ledigend voor president Sukarno en de
P.N.I. wordt aangemerkt. Met een verwij
zing naar. de opstandige beweging op Su
matra wordt in de Soendanese verklaring
gezegd, dat de daarin gestelde eisen „abso
luut" zijn en dat de situatie „explosief" is.
ADVERTENTIE
DJAKARTA (ANP) Radio-Djakarta
heeft donderdagmiddag gemeld, dat luite
nant-kolonel Djamen Ginting het com
mando over het eerste militaire territorium
bestaande uit de provincies Noord- en
Midden-Sumatra van kolonel Maludin
Simbolon heeft overgenomen. Volgens ra
dio-Djakarta zou Djamin Ginting gepor
teerd zijn voor het onderhouden van nor
male betrekkingen met de centrale re
gering.
Luitenant-kolonel Ginting werd zaterdag
jongstleden door de centrale regering be
noemd tot opvolger van kolonel Simbolon,
die na zijn staatsgreep in Noord-Sumatra
tijdelijk van zijn post werd ontheven.
Tevens deelde radio-Djakarta mede, dat
de radio-omroep van Medan, die door de
opstandige legerofficieren was omgedoopt
tot „Radio-Olifant", voortaan weer gewoon
radio-Medan zal heten. Radio-Djakarta ont
kende, dat luitenant-kolonel Ginting door
Simbolon tot hoofd van diens revolutionaire
commando zou zijn benoemd.
In de uitzending van radio-Djakarta
werd tenslotte medegedeeld, dat Ginting
zou hebben bekend gemaakt het commando
over het eerste militaire district te hebben
overgenomen en dat van 27 december af
de normale betrekkingen met de centrale
regering werden hersteld.
Dit is een portret van de tweede luite
nant Anthony Moorhouse, de Britse
officier, die door Egyptenaren in Port
Said werd ontvoerd en vermoedelijk
gedood is. Het Britse Lagerhuislid
kolonel Cyril Banks heeft tegenover
een verslaggever van Reuter verklaard
dat president Nasser van Egypte zijn
leger heeft bevolen een onderzoek in
te stellen naar de ontvoering en het
vermoorden van Moorhouse. Volgens
Nasser is Moorhouse in handen geraakt
van „onverantwoordelijke personen"
Banks was naar Cairo gevlogen om
naar het lot van Moorhouse te infor
meren. De Britse UNO-delegatie in
New York heeft secretaris-generaal
Dag Hammarskjoeld verzocht zijn
goede diensten te verlenen" bij de po
gingen van Britse autoriteiten, zeker
heid te krijgen omtrent het lot van
Moorhouse. Kolonel Banks, die vorige
maand uit de conservatieve partij trad
uit protest tegen de regeringspolitiek
ten aanzien van het Midden-Oosten,
heeft als gast van de Egyptische rege
ring een bezoek gebracht aan Cairo.
Hij is bevriend met de familie van de
21-jarige Moorhouse. Zaterdagavond
vlak voor het vertrek van de laatste
Britse troepen uit Port Said, maakte
de Britse opperbevelhebber, generaal
Stockwell, bekend, dat Moorhouse „ge
zond en ivel" was en dat hij door een
officier van de U .N .O .-politiemacht
was gezien.
24e verantwoording
J. W. ƒ2,50, Jo en Ko ƒ25,—; C. M. E.
ƒ10,—; D. D. ƒ2,50; H. J. v. E. 1,—J. B.
ƒ2,50; S. v. S. ƒ2,50; Fam. H. 2,50; N. N.
ƒ2,50; Bouwhut V. V. V. ƒ30,—; M. E. A.
„Twenthe" ƒ5,Cinema Palace ƒ15,de
J. ƒ2,50; Fam. M. ƒ5,—; P. ƒ10,—; W. H.
ƒ1,—; Barbara ƒ3,—; H. v. d. W. 2,50; J. S.
B. B. I. ƒ10,Weca ƒ25,Dames W. O.
ƒ5,—; N. N. ƒ2,50; 5 V's ƒ72,31; Mevr. Ir.
.E C. E.—Z. ƒ25,—; W. H. R. ƒ20,—; Mevr.
C. J. K.—v. H. ƒ10,—; E. W. ƒ10,—; J. H.
v. P.—R. ƒ10,—; V. B. ƒ10,—; J. T. ƒ10,—;
Mej., A. C. N. 10,—; P. H. E. ƒ10,—; N. N.
ƒ10.—; Dr. D. B. ƒ10,—; D. H. ƒ5,—; J. M.
v. T. ƒ5,—; Dr. J. A. F. v. D. ƒ5,—; R. B.
ƒ5,—; H. S. ƒ2,50; J. L. ƒ2,50; N. J. B. ƒ2,50;
A. J. B. ƒ2,50; M. H.—S. ƒ2,50; H. R. A.
ƒ2,50; G. en G. A. P. ƒ2,50; A. v. T. ƒ2,50;
C. M. G.—T. ƒ2,—; D. S. ƒ1,—.
Dagtotaal 417,81In het geheel is thans bij
ons blad binnengekomen een bedrag van
12.825,39.
DJAKARTA (Reuter/U.P.) Volgens in
Djakarta van Zuid-Sumatra ontvangen
berichten, zou het leger het bestuur over
de provincie hebben overgenomen. Onder
druk van het leger is Zuid-Sumatra er toe
overgegaan negentig percent van alle
revenuen voor de centrale regering af te
sniiden.
Politieke kringen geven het kabinet van
Ali Sastroamidjojo nog een week te regeren,
omdat het niet in staat blijkt de opstandige
bewegingen de kop in te drukken.
Het kabinet heeft bekend gemaakt dat
de minister van Buitenlandse Zaken,
Abdulgani, op „nonactief' gesteld zal wor
den, indien het tot een proces tegen hem
komt op grond van beschuldigingen van
corruptie. Politieke kringen noemen deze
aankondiging een zwakke poging om het
kabinet te redden. Deze kringen zijn het er
over eens dat de afgetreden vice-president
Hatta waarschijnlijk de enige man is die
een nieuwe regering kan vormen.
Volgens het socialistische dagblad Pedo-
man heeft een legerofficier op Sumatra ge
zegd dat de situatie op Noord-Celebes
critiek wordt. De officier zei dat de onte
vredenheid tegen de regering toeneemt en
dat het leger opvallend actief is, zowel op
Celebes als Kalimantan (Borneo).
ADV RUT b.NI IE
MOTOR - BROMFiETSKLEDING
ODOOOOOOCX>
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
Foto bovenr een groepje soldaten van
de UNO-politiemacht in Egypte keert
in een bootje terug van een bezoek aan
de Duitse bergingsvaartuigen „Aus
dauer" en „Energie" in de haven van
Port Said. De schepeii maken deel uit
van de vloot, die het Suezkanaal vrij
zal maken voor de scheepvaart. Foto
rechts: Het laatste Britse schip, dat de
haven van Port Said verliet (voor
grond), was geladen met vrachtwagens
en acht tanks en had ook troepen aan
boord. Op de achtergrond ziet men
enige andere schepen van de geallieer
de evacuatievloot, die gereed liggen
voor het vertrek. Egyptische guerilla's
vuurden hevig tijdens het afvaren van
de schepen, maar er werd geen melding
gemaakt van doden of gewonden.
BOEDAPEST (Reuter, A.F.P. en United
Press) In Hongaarse regeringskringen
wordt gemeld, dat de Hongaarse regering
besloten heeft de Wereldbank te Parijs te
benaderen voor een lening van ruim 100
miljoen gulden, het bedrag dat nodig is
voor het herstel van de schade, welke tij
dens de opstand in Hongarije is ontstaan.
In deze kringen spreekt men de voorzich
tige hoop uit dat het westen in staat zal
zijn een plan op te stellen voor het ver
strekken van een dergelijke grote lening.
In politieke kringen te Boedapest ver
wachtte men over het algemeen dat, zo dit
verzoek aan de bank gericht wordt, men
een gunstig antwoord zou mogen verwach
ten. Er zijn echter waarnemers, die erop
wijzen, dat een afwijzing van het verzoek
de tegenstanders van Kadar een kaart in
handen zou spelen, waardoor zij hun eis
tot verbreding van de Hongaarse regering
kracht zouden kunnen bijzetten. President
Eugen Black van de Wereldbank heeft
woensdag verklaard, dat er geen enkele
mogelijkheid is dat de Wereldbank een
lening aan het huidige Hongaarse regime
zal verstrekken, ook al was Hongarije bij
de bank aangesloten.
>CCCCCOXCOOX)CCOCCCCCOC'^COXCCCCCCCO;CCCCCCOCOOOCCCCOCC>
Derde tweetal
Wij herinneren onze abonnees
aan de zaterdag j.l. aangevangen
estafette-puzzelwedstrijd, die van
daag wordt voortgezet. Op pag. 7
s treffen onze lezers het derde
8 tweetal puzzels aan, waarvan de
3 oplossingen straks, tegelijk met alle
3 andere, kunnen worden ingezon-
den. De deelnemers aan deze wed-
3 strijd die tien puzzels in totaal
omvat dingen mee naar aantrek-
kelijke geldprijzen.
:ÓOK>C>K>XXOXOOOCOD:CCCCOC»OCGOCXXCCOOaXOCOCCOOOCCCOOC<
-.•>1.1:
PiSÉif
Een officiële woordvoerder heeft woens
dag in Boedapest verklaard, dat premier
Kadar waarschijnlijk dezer dagen een po
litiek programma bekend zal maken, dat
opneming van niet-communisten in de re
gering mogelijk maakt.
De publikatie van het program werd de
vorige week al verwacht.
Het orgaan van de Hongaarse commu
nistische partij, „Nepszabadsag", heeft voor
gesteld, dat er volgend jaar hoofdzakelijk
tengevolge van het tekort aan brandstof
fen, honderd- tot tweehonderdduizend ar
beiders zonder werk zullen zijn. Waar
schijnlijk zal er in dat jaar slechts veertien
miljoen ton steenkool worden gedolven, in
plaats van de 24 miljoen ton, die men aan
vankelijk had geschat. Van de 84.000 mijn
werkers zou meer dan de helft naar Oos
tenrijk zijn uitgeweken. De regering is van
plan 3,5 miljoen ton steenkool uit het bui
tenland in te voeren. Ook denkt zij er over,
met de omliggende landen, waaronder Oos
tenrijk, contracten te sluiten voor de leve
ring van elektriciteit aan de Hongaarse in
dustrie. Ofschoon de Hongaren onder het
communistische bewind een lage levens
standaard hadden, kende het land tot dus
ver geen werkloosheid.
Volgens „Nepszabadsag" moet Hongarije
bij kapitalistische en andere landen lenin
gen sluiten om zijn economie weer op te
bouwen.
Kardinaal Mindszenty, de primaat van
Hongarije, die asiel heeft gezocht in de
Amerikaanse legatie te Boedapest, kreeg
maandag bezoek van zijn moeder, die bui
ten de hoofdstad woont. Kaarsen brandden
op de plaatsen in Boedapest waar verzets
lieden zijn gevallen en begraven. Er was
een grote toeloop naar de kerken op
kerstavond.
Volgens radio-Boedapest hebben reeds
7.000 Hongaarse vluchtelingen gevraagd
naar Hongarije te mogen terugkeren. Voor
een groot deel is dit toe te schrijven aan
het feit, dat de vluchtelingenkampen in
Oostenrijk overvol zijn, aldus de zender, die
eraan toevoegt, dat het aantal vluchtelingen
dat wil terugkeren, gestadig toeneemt.
Hiertoe zouden ook de Hongaren, die uit
Oostenrijk naar andere landen zijn over
gebracht, behoren.
Hongaren naar Sibierië?
Uit Maizoeroe in Japan wordt door Uni
ted Press bericht, dat Japanse krijgsgevan
genen die naar hun vaderland zijn terug
gekeerd na 11 jaar krijgsgevangenschap in
Rusland, verteld hebben, dat zij in het be
ruchte Siberische kamp te Chabarovsk
vervangen zouden worden door Hongaarse
„rebellen". Een van de gerepatrieerden,
Tosjimitsji Nakagawa, zeide, dat toen hij
Chabarovsk op 19 december verliet, een
Russische luitenant, genaamd Sederenko,
hun verteld had, dat de Hongaren in dit
kamp gevangen gezet zouden worden. De
ex-krijgsgevangenen zeiden ook, dat zij
drie Franse officieren en een Amerikaan
hebben gezien, die nog steeds in Russische
kampen worden vastgehouden. De Ameri
kaan heet Cumish en was een onderoffi
cier, die bij de inlichtingendienst werkte.
Hij werd in Wenen gevangen genomen toen
hij dronken was.
Vauvenargues:
Er is niets, waartoe vrees en hoop de
mensen niet brengen kunnen.
De militaire staatsgreep in Noord- en
Midden-Sumatra is een harde slag voor de
tegenwoordige Indonesische regering, die
het daarzonder toch al moeilijk genoeg
had. Premier Sastroamidjojo en zijn kabi
net zijn nu openlijk beschuldigd van in
competentie en corruptie - en deze keer
niet door dagblad-redacteuren, maar door
hoge leger-officieren. Om dagblad-redac
teuren de mond te snoeren heeft de rege
ring Sastroamidjojo nooit geaarzeld, ge
bruik te maken van censuur en zelfs van
in-hechtenis-neming. Tegenover het leger,
dat in Indonesië toch al meer te vertellen
heeft dan door de grondwet eigenlijk is
toegelaten, kan de regering dergelijke mid
delen onmogelijk toepassen.
De wijze, waarop Ali Sastroamidjojo in
dertijd aan de macht is gekomen, is er een
van politieke koehandel van de ergste
soort geweest en de methodes, waarmee
deze uiterst middelmatige figuur zich sinds
dien, met een korte onderbreking, heeft
kunnen handhaven, waren niet veel beter.
De prestaties van de twee kabinetten
Sastroadmidjojo zijn van dien aard ge
weest, dat het Indonesische volk de periode
van internationale welvaart van de laatste
jaren aan zich heeft zien voorbijgaan zon
der er in te kunnen delen. De levensstan
daard is niet omhoog gegaan. Wèl gestegen
zijn alleen de kosten van levensonderhoud.
Als een volk er niet al te best aan toe is
en de hulp en leiding, die het van zijn
regering verwacht om de misère te boven
te komen, uitblijven, wordt het des te ont
vankelijker voor geruchten van uitspattin
gen en corruptie in regeringskringen. Dat
zelfs de Indonesische minister van Buiten
landse Zaken herhaaldelijk en onder over
legging van stapels bezwarende dossiers
van corruptie op grote schaal kon worden
beschuldigd, zonder dat de premier daarin
ook maar aanleiding vond om hem een
korte rustperiode te adviseren, kan de re
putatie van het kabinet Sastroamidjojo dan
ook weinig goed hebben gedaan. En de be
schuldigingen van corruptie in regerings
kringen te Djakarta bleven niet tot deze
minister beperkt. Zij moeten overal in In
donesië waar politiek begrepen, of ten
minste besproken wordt, wantrouwen tegen
de regering hebben gezaaid.
Deze geruchten van corruptie, en het
falen van de regering om zuiverend op te
treden en daardoor het vertrouwen van de
natie te herwinnen, hebben het eerste kabi
net Sastroamidjojo ten val gebracht. Het is
grotendeels aan het - grondwettig zeer
aanvechtbare - optreden van president
Sukarno te danken geweest, dat Ali, na
het intermezzo-Harahap, opnieuw premier
kon worden en kon blijven. Hij was de
enige onder de leiders van de grote poli
tieke partijen die bereid was om, in dezelf
de mate als de president zelf, met het com
munisme in en buiten Indonesië te flirten.
Het doet dan ook enigszins wonderlijk
aan, dat de opstandige officieren op Su
matra. die zo krachtig het aftreden van de
regering Sastroamidjojo eisen, tegelijk hun
onverminderde aanhankelijkheid aan Su
karno hebben betuigd. Het kan zijn dat zij
zich daartoe verplicht hebben gevoeld om
dat zij als militairen de eed van trouw aan
de president hebben afgelegd en die eed ge
stand willen doen. Maar ook zij moeten
toch hebben begrepen, dat Ali reeds lang
uitsluitend bij de gratie van Sukarno aan
het bewind is en dat de slag, die zij het
huidige kabinet hebben toegebracht, er
daardoor tevens een is voor het prestige
van Sukarno zelf.
Men kan het echter gerust aan de poli-
tieke handigheid van de president over
laten, die klap op te vangen en misschien
zelfs in zijn voordeel te benutten. Het ge
vaar van de situatie zit juist vooral in de
mogelijkheid, dat Sukarno haar zal aan
grijpen om zijn ideaal van een „geleide
democratie" (duidelijker gezegd: presiden
tiële dictatuur) te verwezenlijken. Hij heeft
al lang met enige afgunst naar de positie
van de Egyptische dictator Nasser gekeken
en zou in de tegenwoordige toestand van
verwarring, geschapen door de Sumatraan
se rebellie, wel eens een goede gelegenheid
kunnen zien om mèt het kabinet Sastro
amidjojo ook het parlement naar huis te
sturen. En voorgoed.
Dit gevaar is zo ernstig - niet alleen
nationaal, maar vooral internationaal en in
't bijzonder wat de Nederlands-Indonesi
sche betrekkingen betreft - dat wij in Ne
derland weinig reden hebben om ons te
verheugen over de chaotische gang van
zaken in Indonesië. Het heeft weinig doel,
er nu met zelfgenoegzaamheid op te wijzen,
dat wij destijds de soevereiniteit hebben
overgedragen aan een Indonesische repu
bliek op federale grondslag, en dat dat toch
wel juist gezien was. Laat ons liever hopen,
dat Indonesië nu zélf het juiste inzicht zal
hebben bij het vinden van een weg uit het
moeras, waarin het is verdwaald.
Simon Koster
