Panda en de olie-magnaat
Mooi winterweer
Teek ió kat
Radicalen leden nederlaag bij
verkiezingen in Parijs
G.'ïh^antumu
Als U keelpijn hebt...
Tito feliciteerde Gomoelka
met zijn verkiezingszege
Positie van Mendès-France als leider
der partij begint te wankelen
Radio geeft donderdag
Nieuwe Poolse
ambassadeur in Moskou
Wereldnieuws
zo
De „bommenwerper" van
New York na 17 jaar gepakt
Critiek op UNO-beleid in
de „Tribune de Genève"
Toekomst van Europa van
kernenergie afhankelijk
Kostprijs van klassieke
energie loopt steeds op
85 cf
HOOFDPIJN?
WEG HOOFDPIJN
Betekenis
zwaar water
WOENSDAG 23 JANUARI 1957
9
•w
(Van onze correspondent in Parijs)
Toen Pierre Mendès-France, na de ver
vroegde verkiezingen van begin 1956, zijn
grote rivaal, de toenmalige premier Edgar
Faure, uit de radicale gelederen stootte om
daarna een ingrijpende schoonmaak te hou
den in de partij, voerden zijn aanhangers
ter verdediging aan dat 't radicalisme in de
loop der jaren was verwaterd en hoogno
dig van rechtse en reactionaire invloeden
diende te worden gezuiverd. In naam was
de 85-jarige Edouard Herriot, ere-president
van de Nationale Vergadering en van tal
van andere instituten en verenigingen, nog
altijd de erkende leider van alle radicalen,
zowel van links als van rechts. Herriot had
Mendès-France, die op het dramatische par
tijcongres van Parijs toen juist als vice-
president was gekozen, echter volmacht
gegeven het radicalisme te restaureren. En
diens operatie voltrok zich dan ook onder
het welgevallig oog en de zwijgende toe
stemming van deze invalide grijsaard, die
de traditie van het radicalisme in de ogen
van het publiek belichaamt.
Bij de tussentijdse verkiezingen in Parijs,
de stad die Mendès-France steeds als het
centrum en de basis van zijn politieke actie
had voorgesteld, heeft de radicale kandi
daat maar een klein aantal stemmen ge
kregen van het totaal waarover de lijst van
Mendès-France het vorig jaar nog be
schikte. Weliswaar had Mendès-France aan
vankelijk een andere kandidaat de jonge
en begaafde directeur van het weekblad
..L'Express'', Jean-Jacques Servan-Schrei-
ber, naar voren geschoven. Maar de hogere
partij-instanties hadden een Corsicaanse en
onbekende advocaat boven deze strijdlus
tige weekblad-directeur verkozen waarmee
werd bewezen dat ook zijn greep op de
gezuiverde aanhangei's in korte tijd aan
zienlijk was verslapt.
Fiasco
Mendès-France heeft zijn nederlaag met
een lofwaardige openhartigheid een dub
bele nederlaag eigenlijk erkend, maar
tevens de geruchten tegengesproken dat hij
aan de top van de partij het veld zou rui
men voor de hoogbejaarde Emile Roche die
de eenheid onder alle radicalen wil herstel
len. Ook onder zijn volgelingen wordt het
fiasco van zijn experiment in groeiende
mate toegegeven en zelf L'Express, dat al
gemeen als de spreektrompet van Mendès-
France wordt beschouwd, kan de teleur
stelling over deze gang van zaken niet meer
bedwingen. De hoop dat Mendès-France,
aan het hoofd van een gedisciplineerde en
krachtige radicale partij, de stoot tot een
algehele vernieuwing en zuivering van het
Franse politieke leven zou geven is voorlo
pig in rook vervlogen.
De oorzaak van de mislukking lijkt van
tweeërlei aard te zijn. De bezielende per
soonlijkheid van Mendès-France leent zich
beter voor de rol van franc-tireur en van
toornend profeet, die de meeste onheilen
van Frankrijk al jaren tevoren met scherpe
blik had aangekondigd, dan tot partijleider.
Een autoritaire inslag, die hij overigens met
generaal De Gaulle gemeen heeft is niet
vreemd aan zijn karakter, een trek, waar
door bij herhaling sterke spanningen
ADVERTENTIE
DE VULPEN
EN DE NATUURLIJKE HISTORIE
DE GIRAFFE. 3
..Ik zag in de Zijlstraat een pen van formaat;
Ze is wel twee meter en hangt in de straat".
Zo sprak de giraffe. .,en 'k weet zeer gewis
Dat mijn hals hier een prachtig étuitje
voor is
En 't is goed dat die pen u naar DANTUMA
leidt,
Want 'n DANTUMA-pen is van
pracht-kwaliteit!"
jlstraat 90 Haarlem tel. 11161
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 7.50
Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Gym. v. d. vrouw. 9.10 V. d. huisvr. 9.15 Pla
ten. 9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Platen. 10.50 V. d. kleuters. 11.00 V. d. huis
vrouw. 11.15 Kamerork. 12.00 Twee piano's.
12.25 In 't spionnetje. 12.30 Land- en tuinb.-
meded. 12.33 Lichte muz. 12.50 Uit het be
drijfsleven, caus. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded.
of platen. 13.20 Dansmuz. 13.55 Beursber.
14.00 Marie Antoinette, hoorspel. 14.45 Piano
recital. 15.15 V. d. zieken. 16.00 Var. vier tot
vijf. 17.00 V. d. jeugd. 17.45 Regeringsuitz.
18.00 Nieuws. 18.15 Sportproblemen. 18.25
Lichte muz. 18.55 Gesproken brief uit Lon
den. 19.00 V. d. kleuters. 19.05 Jazzmuziek.
19.40 V. d jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Koor
zang. 20.15 Concertgebouwork. en sol. 22.20
Platen. 22.40 Act. 22.50 Sportact. 23.00 Nieuws
23.15 Beursber. uit New York. 23.16 Buiten!,
correspondenten. 23.25—24.00 Jazzmuziek.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en lit.kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Pla
ten. 8.50 V. d. huisvroud. 9.40 Platen. 10.00
Gewijde muz. 10.30 Morgendienst. 11.00 V. d.
zieken. 11.»» Franss chansons. 12.00 Angelus.
12.03 Instr. octet. 12.25 Wij van het land.
12.35 Land- en tuinb.meded. 12.38 Lichte mu.z
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en kath.
nieuws. 13.20 Negro-spirituals. 13.45 Platen.
14.00 Promenade-ork. en koor. 14.45 V. d,
vrouw. 15.15 Kamerork. en solist. 16.00 Bij
bellezing. 36.30 Kamermuz. 17.00 V. d. jeugd.
17.30 Platen. 17.40 Beursber. 17.45 Platen.
18.00 Zuid-Amerika, muz. 18.30 Fries progr.
13.45 Leger des Heilskwartier. 19.00 Nieuws
en weerber. 19.10 Platen. 19.20 Sociaal pers
pectief. 19.30 Platen. 19.55 Het blauwe busje,
toespr. 20.00 Radiokrant. 20.20 Gevar.pr. 21.45
Platen. 22.00 Periodieken-parade. 22.10 Oi*-
gelconc. 22.35 Platen. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Nieuws. 23.15 Sportuitsl. 23.20—
24.00 Platen.
TELEVISIE (NTS en NCRV)
20.00 Joum. en weerber. 20.15 Tele-disco-
oarade 20.25 Gezelsr apsdansen v. d. Franse
Gouden Eeuw. 21.05 Zwemfeest. 21.50 Dag-
•luiting
rpc'T 824 !VT
12 00 O-V "'me 12.30 Weerber. 12.34 Ork -
inc. 13 00 Nieuws. 13 11 Orgel en piano. 14.15
Oa'en. 14.30 Franse les. 14.45 Knapenkoor.
5.00 Schoolradio. 15 30 Knapenkoor (verv.).
15.45 Duitse les. 16.00 Koersen. 16.02. Platen.
16.20 Piano en hobo. 17.00 Nieuws. 17.10 Kin
derliedjes 17.15 V. d. kind. 18.15 Platen.
13.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws. 19.40 en 19.45
Platen. 20.10 Idem. 20.40 Verz.progr. 21.30
De vuurdoop. 22.00 Nieuws. 22.11 Int. Radio-
Universiteit. 22.30 Gewijde muz. 22.55—23.00
Nieuws.
in de partij zijn opgewekt, die hij niet
steeds vermocht te bezweren. Maar een
even belangrijke omstandigheid is dat de
radicalen eigenlijk nooit een werkelijke
partij hebben gevormd. De radicale bewe
ging is eerder een vergaarbak van plaatse
lijke notabelen, waarin zowel links als
rechts vertegenwoordigd is, en waarvan de
voornaamste functie lijkt te zijn de menig
vuldige kabinetsformateurs in Frankrijk
zonder moeite aan „ministers" figuren te
helpen. Door de rechtervleugel goeddeels
af te kappen, heeft Mendès-France ook het
traditionele en liberale karakter van de
partij aangetast.
Nationalistisch
Het „Mendesisme" is een politieke filo
sofie. om niet te zeggen: levenshouding,
waarin een krachtige en oprechte vernieu
wingsdrang zich paart aan ontegenzeggelijk
nationalistische tendenzen. Vandaar bij
voorbeeld de oppositie tegen de Europese
integratie. Het lijkt een fundamentele fout
van Mendès-France te zijn geweest, dat hij
heeft getracht deze nieuwe wijn in oude
zakken te gieten. De radicale partij heeft
daardoor zijn positie van bruggehoofd tus
sen links en rechts verloren, terwijl de vele
jonge elementen, die Mendès-France voor
zijn politieke idealen had gewonnen, door
teleurstelling worden bevangen en gevaar
lopen zich weer van de publieke zaak te
zullen afkeren.
Deze betreurenswaardige ontwikkeling
wordt in de leiding van de radicale partij
op he* ogenblik steeds duidelijker gezien en
in de beide kampen van links en rechts lij
ken pogingen te worden ondernomen om de
eenheid van het radicalisme te herstellen.
Zo'n herstel zou de persoonlijke misluk
king van Mendès-France's vernieuwings-
streven bevestigen, maar tevens nieuwe mo
gelijkheden kunnen openen voor de Franse
binnenlandse politiek. Een radicale cen
trumpartij zou als grondslag voor een ka
binet onder de huidige politieke omstandig
heden ongetwijfeld van nature beter ge
schikt zijn de plaats van de socialisten aan
't hoofd der regering over te nemen. Het is
intussen nog niet zover en de persoonlijk
heid van Mendès-France in aanmerking ge
nomen, ziet het er ook niet naar uit, dat hij
zich vrijwillig uit zijn machtspositie zal la
ten verdringen.
NEW YORK, (Reuter) De 53-jarige
werktuigkundige, die bekend heeft de
„bommenwerper" te zijn, die in de afge
lopen zeventien jaar een dertigtal zelfge
maakte bommen op openbare plaatsen in
New York en omgeving te hebben gelegd
heet George Metesky. Hij werd dinsdag in
zijn woning te Waterbury, in de staat Con
necticut, gearresteerd. Zijn aanhouding ge
schiedde op grond van een onderzoek in
het archief van de te New York gevestigde
Edison maatschappij, waartegen Metesky
een wrok zou koestaren wegens onvoldoen
de uilkering na een bedrijfsongeval.
Op last van de réchter is Metesky in een
ziekenhuis opgenomen voor een psychia
trisch onderzoek.
GENèVE (United Press) In ongewoon
heftige bewoordingen heeft de „Tribune de
Genève" critiek geleverd op de houding
van de UNO en van secretaris-generaal
Hammarskjoeld ten opzichte van de ont
ruiming van de landstrook bij Gaza. Onder
het opschrift „Wenst Hammarskjoeld oor
log?" critiseert het blad de op Israel uit
geoefende druk tot ontruiming van het ge
bied voordat er een internationale garantie
geschapen is. Door erop te staan dat Israel
zijn troepen achter de wapenstilstandsgrens
terugtrekt en door de Egyptische politie-
troepen in het gebied terug te brengen
herstelt men in feite de gevaarlijke toe
stand, die om te beginnen tot de crisis
leidde, aldus het 1 dat verder betoogt,
dat men door de oorzaken te herstellen,
dezelfde consequenties krijgt.
„Indien wij de mogelijkheid niet uit
sluiten, dat Nasser zijn voornemen, .Israel
van de kaart te vagen', uitvoert een
voornemen, dat hij ondanks zijn nederlaag
niet heeft opgegeven dan moet de
Joodse staat kiezen tussen weggevaagd
worden en een derde ronde'. En zijn keuze
is niet twijfelachtig".
„De verantwoordelijkheid van de UNO
voor een hervatting van het conflict, en
de waarschijnlijke uitbreiding ervan, is
daarom duidelijk aangewezen. Indien, bij
gebreke van afdoende, en tijdige, maat
regelen, de Israëliërs en de Egyptenaren
weer slaags raken, dan zullen de organisa
tie van Manhattan en haar secretaris-gene
raal het gewild hebben", zo zegt het blad.
PARIJS (AFP). Louis Armand, een
van de drie wijzen van Euratom, heeft te
Parijs medegedeeld, dat terwijl de kost
prijs van klassieke energie slechts kan
stijgen, die van kernenergie snel zal dalen.
Binnen tien jaar zal de kostprijs van kern
energie vermoedelijk lager zijn dan die
van klassieke energie. Voor de toepassing
van de kernenergie staan talrijke wegen
open, maar het comité der wijzen weet
nog niet welke weg het snelst naar het
doel leidt en op welke wijze kernenergie
het goedkoopst kan worden opgewekt. In
ieder geval maakt de kernenergie het mo
gelijk het dringende energievraagstuk van
Europa op te lossen. Alleen met kernener
gie kan de economische onafhankelijkheid,
van Europa gehandhaafd worden.
De drie wijzen zullen hun taak, die be
staat in het vaststellen van de hoeveel
heden kernenergie, die in een nabije toe
komst kunnen worden geproduceerd en
het aangeven van de middelen, waarmede
dit moet geschieden,niet voor medio maart
hebben voltooid. Naar Armand mededeel
de vormt de basis, die gelegd is door de
conferentie der regeringsdelegaties te
Brussel, een werkhypothese, die voldoende
is voor het opstellen van een gemeen
schappelijk kernenergieprogramma van de
zes landen van klein-Europa. De taak der
drie wijzen is moeilijk, want zij moeten
rekening houden met verschillende landen
en verschillende technieken.
Volgens Armand zal een fonds van
tweehonderd miljoen dollar nodig zijn
voor de gemeenschappelijke onderzoekin
gen. Armand zette uiteen, dat er bij de
ontwikkeling der kernenergie onderscheid
moet worden gemaakt tussen de huidige
fase en de slotfase, waarin het uranium
voor 99 percent nuttig wordt gebruikt.
Alle technische middelen moeten worden
aangewend' om deze slotfase snel te be
reiken.
De volgende maand zullen de drie wij
zen Groot-Brittannië en Noord-Amerika
bezoeken. Maandag zijn zij te Parijs be
sprekingen begonnen met de Franse en
Italiaanse regerings- en industriële des
kundigen. De wijzen hebben het voor
nemen te onderzoeken, hoe Noord-Ameri
ka bij het Europese programma zou kun
nen helpen en in hoeverre het Britse voor
beeld kan worden nagevolgd. Na de be
sprekingen te Parijs zullen de wijzen in
Brussel besprekingen voeren met Paul-
Henri Spaak, de leider van de intergoe-
vernementele commissie voor de Euratom,
en met Belgische en Nederlandse deskun
digen. Soortgelijke besprekingen zullen
ook te Bonn worden gevoerd, voor de wij
zen naar de Verenigde Staten vertrekken.
ADVERTENTIE
oco>-occocoocooooooccoook>2oooqoooocoqcow>occooocoococck
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
OUXOCCOOCCCCCCOSCCOOCOOJO«XX*AJOOK>300COCIUOOOCOOOOOOO(S
WARSCHAU (Reuter en U.P.). Uit de
eindtelling van de zondag in Polen ge
houden verkiezingen blijkt dat 94,14 per
cent van de kiezers aan hun stemplicht
hebben voldaan, aldus een bericht van het
Poolse nieuwsbureau PAP. Van de
17.944.081 stemgerechtigden hebben
16.892.213 hun stem uitgebracht. Volgens
PAP bedraagt het aantal stemmen op de
kandidaten van het Nationale Eenheids
front 16.563.314 of 98,4 percent. Het aantal
ongeldige stemmen is 58.897. De nieuw ge
kozen Sejm (parlement) zal tussen 15 en
20 februari bijeenkomen.
Daar er buiten de lijst van het nationale
eenheidsfront geen kandidaten waren, be
tekenen deze cijfers dat ongeveer 270.000
kiezers tegen alle voorgestelde kandidaten
hebben gestemd.
Deze lijst bestond uit de leden van de
communistische Verenigde Arbeiderspar
tij, de boeren- en democratische partij, die
het leiderschap van eerstgenoemde aan
vaarden, vertegenwoordigers van grote or
ganisaties zoals vakverenigingen en 22
katholieken.
Premier Cyrankiewics (294.004 stemmen)
en de voorzitter van de raad van staat,
Zawadski, kregen minder stemmen dan
niet-partijleden, die lager op de kieslijst
stonden, in hun respectieve kiesdistricten.
Maar de vijfde kandidaat, Stanislav
Stomma (een katholieke socioloog en bio
loog, die onlangs mede de nieuwe natio
nale club van katholieke vooruitstrevende
intelligentsia oprichtte) kreeg 298.070
stemmen. Een andere partijloze kandidaat
en een communistisch kandidaat sloegen
Cyrankiewics met ruim 2000 stemmen.
Een onofficiële en voorlopige bereke
ning van de verkiezingsuitslag geeft het
volgende beeld:
Verenigde arbeiderspartij236 zetels
Verenigde boerenpartij 116 zetels
Democratische partij 39 zetels
Katholieken 20 zetels
Onafhankelijken 47 zetels
458 zetels
Omtrent de resterende éne zetel moet
opnieuw gestemd worden omdat de kandi-
De laatste vierentwintig uur is de lucht- activiteit vertoond, worden de neerslag-
druk in de omgeving van Ierland sterk ge- kansen klein geacht. De wind blijft over-
daald, hetgeen samenhing met de nadering wegend tussen zuid en zuidoost, zodat
van een kleine depressie, die van de Azo- vooral in de oostelijke helft van het land
ren is gekomen. Ook breidden de, met vannacht opnieuw op lichte vorst moet
een tussen Groenland en IJsland gelegen
depressie samenhangend, dalingen zich in
de richting van de Britse eilanden uit. Het
boven zuidoost-Europa gelegen gebied van
hoge druk nam verder in betekenis af, ter
wijl in het westelijk deel van de Middel
landse Zee een uit de Sahara gekomen de
pressie arriveerde.
Tengevolge van deze veranderingen in
de drukverdeling ging bij ons de wind
langzaam krimpen, van zuidzuidwest naar
zuidzuidoost. Er werd drogere lucht aan
gevoerd, waarin vrijwel geen bewolking
voorkwam. In bijna het gehel land daalde
de temperatuur tot onder het vriespunt,
maar tengevolge van de overwegend ma
tige wind kwam nei*gens meer dan lichte
vorst voor.
Morgen komt een van de fronten van het
bij Ierland gelegen depressie-systeem
dicht bij ons land. Aangezien het niet veel
24 januari
Zon op 8.34 uur, onder 17.15 uur.
Maan op 3.11 uur, onder 12.05 uur.
Maanstanden
30 jan. 22.24 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 23 januari
Hoog water: 9.04 en 21.35 uur.
Laag water: 4.34 en 17.03 uur.
Donderdag 24 januari
Hoog water: 10.07 en 22.46 uur.
Laag water: 5.27 en 18.03 uur.
worden gerekend.
WEERRAPPORTEN
(De temperatuur is van
hl
hu
hedenmorgen
7 uur, de
s
neerslag van
de laatste
-5
c.
s
24 uur.)
.Sö
O
O
•-
O
-r-»
d.3
Stockholm
onbewolkt
w
0
4
Oslo
mist
windst.
-4
0,1
Kopenhagen
nevel
zw
2
4
Aberdeen
motregen
z
7
5
Dublin
motregen
z
8
0,5
Londen
onbewolkt
zo
3
0
Brussel
onbewolkt
z'
-1
0
Parijs
onbewolkt
zo
-4
0
Bordeaux
onbewolkt
ozo
-2
0
Grenoble
nevel
windst.
-8
0
Nice
geheel bew.
O
11
0
Berlijn
onbewolkt
z
-4
0
Frankfort
nevel
no
-8
0
München
mist
windst.
-16
0
Zürich
mist
vei*and.
-11
0
Genève
nevel
windst.
-5
0,2
Locamo
onbewolkt
ozo
-6
2
Wenen
sneeuw
z
-10
Innsbruck
licht bew.
windst.
-12
Rome
geheel bew. ono
8
1
Mallorca
regen
nnw
9
13
Amsterdam
onbewolkt
zzo
-1
0
Den Helder
onbewolkt
z
-1
0
Ypenburg
onbewolkt
z
0
0
Vlissingen
onbewolkt
z
0
0
Eelde
onbewolkt
z
-1
0
De Bilt
onbewolkt
zzo
-2
0
Twente
onbewolkt
z
0
0
Eindhoven
onbewolkt
zo
-2
0
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
z
-0
0
26. Toen de nieuwe spuitende oliebron iets Ahamaar gij hebt er verstandig aan
van zijn eerste kracht verloor, nam Joris
Goedbloed de moeite, er een vaatje onder
te zetten „Zo ziet gij, hoe ik thans het
welverdiende loon ontvang voor mijn
nimmer-aflatende oppassendheid! De rijk
dommen vloeien mij op eenvoudige wijze
toe!", zo sprak hij intussen op onderrich
tende toon tot Graaf Isen Grim, die droop
en klappertandde van de olie. „En toch
geloof ik je niet!", riep deze echter met
hernieuwde woede uit. „Het KAN niet!
Ik heb urenlang met mijn degen in mijn
land lopen prikken, en er is niets gebeurd!
Geen druppel olie! Het maakt me kwaad!"
gedaan door met uw bezwaren tot een
ervaren deskundige te komen! Ik zie al,
wat er schort aan uw wijze van oliewin
ning", glimlachte Joris minzaam. „Gij hebt
niet goed opgelet! Ziet ge mij soms met
een rapier in de bodem steken? Neen im
mers! De wandelstok is het hiertoe geëi
gende instrument! En wat zien wij thans?
Gij HEBT geen wandelstok en dus zijn uw
olieplannen tot mislukking gedoemd! Sta
mij dus toe, u als goed buurman te hulp
te komen! Wanneer gij dat dreigend wa
pen een ogenblikje uit de vuist legt, wil
ik u toestaan om van mijn wandelstok ge
bruik te maken!" Dit liet de hebberige
graaf zich geen tweemaal zeggen. Hij gris
te Joris onmiddellijk de wandelstok uit
de hand en bekommerde zich er niet om.
dat deze daardoor meester werd over het
rapiermaar reeds het volgende ogen
blik begon hij de ruil te betreuren. Joris
zwaaide namelijk het wapen rakelings
langs zijn hoofd, terwijl hij kreet: „En
thans zal ik u leren te verdwijnen! Genoeg
heb ik van uw pottenkijker ij! Veni, vidi,
voetsjie zij uw devies!" En voor de thans
ontwapende graaf zat er werkelijk niets
anders op dan het zoeken van een goed
heenkomen.
daat der Verenigde Poolse arbeiderspartij
daar nog geen 50 percent van de geldige
stemmen gehaald heeft.
President Tito van Joegoslavië heeft de
leider van de Poolse communistische par
ty, Gomoelka telegrafisch gelukgewenst
met zijn overwinning in de Poolsever
kiezingen en verklaard, dat de eenheid
van het volk, de eenheid van het nationale
front en de eenheid van de Poolse verenig
de arbeiderspartij „de verdere en nog
machtiger ontwikkeling van het socialis
me in de volksrepubliek Polen overtuigend
verzekert".
Maarschalk Tito
De Poolse ambassadeur in de Sovjet-
Unie, Waclawa Lewikowski, is vervangen
door de voormalige vice-premier Tadeusz
Gede, aldus is officieel in Warschau be
kendgemaakt. Deze benoeming heeft in
politieke kringen in Warschau verwonde
ring gewekt. Hoewel Gede geenszins be
hoort tot de meer conservatieve stroming
in de partij, wordt hij ook niet bepaald
als liberaal beschouwd. Het is echter be
kend, dat Gomoelka meer waarde hecht
aan de vraag, of een partijlid zijn tegen
woordige programma steunt, dan hoe zijn
opvattingen in het verleden waren. De
keuze van een ambassadeur in de Sovjet-
Unie, die- Gomoelka volkomen moet kun
nen vertrouwen, zal niet eenvoudig zijn
geweest.
Repatriëring
Radio-Warschau heeft gemeld, dat een
Poolse regeringsdelegatie binnenkort naar
Moskou zal reizen, teneinde een „defini
tieve overeenkomst" met de Sovjet-
regering te sluiten over de terugkeer naar
hun vaderland van verscheidene tiendui
zenden Polen.
Volgens radio-Warschau zijn in do eer
ste drie weken van 1957 meer dan 3.800
Polen uit de Sovjet-Unie naar hun land
teruggekeerd, terwijl er in het komende
voorjaar nieuwe, grote transporten van
terugkerende Polen worden verwacht.
De Oostduitse communisten hebben ge
tracht de verkiezingsoverwinning van Go
moelka te interpreteren als een nederlaag
voor het nationale communisme. Volgens
het officiële partijblad „Neues Deutsch-
land" rekenden de kiezers af met „de
theorieën van de revisionisten en de op
portunisten en hun leuzen als: een derde
weg, een nieuwe revolutie en humaan so
cialisme".
ADVERTENTIE
Voorzitter. Meade Alcorn is dinsdag ge
kozen tot voox-zitter van de Ameri
kaanse republikeinse partij. Hij volgt
als zodanig Leonard Hall op. Alcorn is
de persoonlijke keuze van president
Eisenhower.
Tussen de rails. Een Griekse emigrante,
die op weg was naar haar man in Bel
gië, is dinsdag bevallen in een rijdende
trein in Italië. Zij werd naar een lege
eerste klascoupé overgebracht en een
dokter, die in dé trein zat, assisteerde.
De baby, een jongen, werd geboren
toen de trein het station van Piacenza
binnenreed.
Stimulerend. Hotelhoudei*s van het Japanse
dorp Koerajosji, in de nabijheid van
uraniummijnen gelegen, maken gebruik
van gruis uit de afval van uraniumerts.
In zakjes doet dit'gruis dienst als bad
zout. Het „badzout" schijnt een buiten
gewoon stimulerende uitwerking te
hebben. Van medische zijde is hier even
wel tegen gewaarschuwd.
Verraad. Het vooronderzoek tegen 156 per
sonen. die beschuldigd worden van ver
raad, is dinsdag in Johannesburg voort
gezet. Als bewijsmateriaal werden docu
menten getoond van verscheidene orga
nisaties, waarbij verscheidene i*assen zijn
aangesloten. In één van deze documen
ten wordt gevraagd om 50.000 vrijwilli
gers, die als „stoottroepen" in een „geen
geweld gebruikend vrijheidsleger" moe
ten optreden.
Goede wil. De eerste ministers van com
munistisch China en Afghanistan heb
ben gemeenschappelijk de wens geuit
om de bestaande vriendschappelijke
betrekkingen tussen de twee landen op
de grondslag van wederzijdse goede wil
verder te verstevigen, zo wordt gezegd
in een dinsdag te Kaboel uitgegeven
gemeenschappelijk communiqué. De
Chinese remier Tsjoe En Lai en vice-
premier Ho Loeng bevinden zich thans
in Afghanistan.
Zetel. De Oostenrijkse regex*ing heeft het
internationale gezagsorgaan voor kern
energie uitgenodigd zijn eex*ste algemene
conferentie te Wenen te houden, zo
deelde de Oostenrijkse minister van
Buitenlandse Zaken dinsdag mede. Er
worden onderhandelingen gevoei'd om
Wenen tot de permanente zetel van het
gezagsorgaan te maken.
Cultureel. Dinsdag is een Tsjechoslowaak-
se culturele delegatie onder leiding van
de minister van Onderwijs en Cultuur,
Kahuda, in Belgrado aangekomen voor
onderhandelingen over het sluiten van
een overeenkomst voor culturele en
wetenschappelijke samenwerking tussen
Tsjecho-Slowakije en Joego-Slavië.
Minder. Uit de door het Engelse ministerie
van Handel gepubliceerde cijfers blijkt,
dat de produktie een export van Engelse
motorvoertuigen in 1956 sterk is ver
minderd. Verleden jaar werden 189.966
personenauto's en 42.579 vrachtauto's
minder geproduceerd dan in 1955. De
export verminderde met 55.089 perso
nen- en 12.689 vrachtauto's.
Tuinbommen. Twee jonge mannen hebben
woensdag twee bommen geworpen in
de tuin van het Britse ambassadege
bouw te Bagdad. De bommen ontploften,
zonder slachtoffers te veroox*zaken. Ze
werden over een muur om de tuin
gewoi'pen, waarna de aanslagplegers op
rijwielen wisten te ontkomen.
Guerilla. Na afloop van een vergadering
van de beweging voor de „Franse aan
wezigheid in Algerije" te Parijs, is een
lid van deze organisatie, de 31-jarige
Jean-Pierre Salabelle, op straat dood
geschoten. Hij werd getroffen door een
salvo machinegeweervuur van uit een
taxi. Deze auto kon spoedig worden
opgespoord. De politie heeft een Noord-
Afx-ikaan voor ondervraging aangehouden.
Positie. Vertegenwoordigers van de joodse
gemeenschappen in Ax*gentinië, Austra
lië, Canada, Duitsland, Engeland, Frank
rijk, de V. S. en Zuid-Afrika, die te
New York bijeen zijn, hebben een be
roep op de UNO gedaan, de positie van
de joden in Egypte te onderzoeken en
het i*esultaat hiervan ter kennis van de
Algemene Vergadering te brengen.
Gewelddadig. In het proces te Dublin
tegen vijf leden van het „Iex*se republi
keinse leger", dat vereniging van Eire
met het noorden des lands (Brits), Ulster
voorstaat en dit doel met gewelddadige
aanslagen poogt te verwezenlijken, zijn
documenten overgelegd, waaruit blijkt
dat verenigingen van Amerikaanse
staatsburgers van Ierse afkomst de ver
boden organisatie financieel steunen. Zo
werd in de loop van 1956 17.000 dollar
verstrekt.
NA DE OORLOG is de term „ketting
reactie" gemeengoed geworden. In kran
ten- en tijdschriftartikelen paradeerde de
kettingreactie plotseling als een volslagen
nieuw fenomeen, waardoor de kernsplit
sing mogelijk was geworden, en niemand
mag er zich over verbazen dat bij sommi
gen daardoor de gedachte rijpte, dat een
volslagen nieuw verschijnsel
zich aan de wereld had geopen
baard.
Nu is het inderdaad waar,
dat er zonder kettingreactie
geen sprake kan zijn van een
kernsplitsingsproces van enige
betekenis, hetgeen met een ge
fingeerd voorbeeld gemakke
lijk kan worden aangetoond. We behoeven
daarbij slechts van de veronderstelling uit
te gaan, dat 35 percent van de getroffen
atoomkernen door de daarop afgeschoten
neutronen tot splijting worden gebracht
en dat bij elke splijting 2 neutronen vrij
komen. Van de 100 afgeschoten neutronen,
bereiken dus 35 het gestelde doel, waar
door 2 maal 35, of 70 neutronen voor de
voortgang van het proces kunnen zorgen.
Deze 70 zullen een volgend nageslacht van
40 neutronen leveren, kortom, elke volgen
de generatie van neutronen is 0,7 van het
voorgeslacht, zodat het hele neutronenge
slacht spoedig zal zijn uitgestorven. Of in
andere woorden, het op gang gebrachte
splijtingsproces zal doodlopen omdat steeds
minder neutronen vrijkomen die de reac
tie kunnen voortzetten.
We kunnen echter met evenveel recht
veronderstellen, dat 70 percent van de ge
troffen atoomkernen tot splijting worden
gebracht en dat bij elke splijting eveneens
2 neutronen vrijkomen, die het splijtings
proces kunnen voortzetten. In dat geval
bereiken van de 100 aanstormende neu
tronen 70 hun doel, waardoor 140 nieuwe
neutronen worden vrijgemaakt, die op hun
beurt weer een volgende generatie va.n 296'
leden leveren. In dat geval zal de kern
splijting zich wél kunnen voortzetten en
kan met goed recht van een kettingreactie
worden gesproken.
Onder kettingreactie kunnen we dus
verstaan een proces dat, bij één deeltje
beginnend, zich daarna als
een sneeuwbalsysteem door
de hele hoeveelheid van
de stof kan voortplanten.
De voorwaarde voor het
ontstaan van zulk een ketting
reactie is, dat de energie
die bij de reactie van het eer-
ste deeltje vrijkomt, zó groot
is, dat hierdoor minstens een ander nieuw
deeltje tot reactie kan worden gebracht.
Alleen in dat geval is voortplanting van
liet proces gewuarborgd.
Dat is natuurlijk allemaal wel erg inte
ressant, maar iedereen begrijpt, dat bij
elke ontploffing óók aan deze voorwaarde
wordt voldaan. Niemand zal er zich dan
ook over verbazen, dat de term ketting
reactie reeds xoerd gebruikt bij de proe
ven van de Duitse fysico-chemicus W. II-
Nernst met chloorknalgas, welke reactie
explosief plaats vind bij belichting. An
dere kettingreacties zijn de polymerisatie,
de verbranding van koolwaterstoffen, de
oxydatie en veelal ook katalylische reac
ties, zodat er niet de minste aanleiding is
de kettingreactie met. de atoombom te
associëren.
En dan wil een lezer wetenhoe een
ketting uit houten schakels kan bestaan,
terwijl het hout toch nergens een opening
of een gelijmd tussenstuk vertoont.
Daarover morgen.
If. Pélillon
(Nadruk verboden)
