STAD DES LEVENS
Agenda voor
Haarlem
„Een maan voor de misdeelden
van Eugene O'Neill
RËUNAT1EK
NAAIMACHINES
De leerling van Doctor Marciolo
Garage DEN HOUT
4
De negen Muzen
RAT en
MUIS
Kort en bondig
Renault 4 en Renault Dauphine
Moeilijkheden bij het
Rotterdams Kamerorkest
„Prix de la critique"
voor Ro Mogendorff
Cursusprogramma
Woodbrookers"
Indonesische bladen over
tournee mevrouw Bouman
Smit en Svitzers kregen het
contract met de UNO
Kerkelijk Nieuws
Examens
thermogene
r
ONS VERVOLGVERHAAL
v POOR JOSEPH L. EINANDER y
Schilder Henk Dekker
wordt zestig jaar
In Israel wordt een bos
naar Anne Frank genoemd
GRIEP?
DINSDAG 29 JANUARI 1957
In november 1953 is Eugene O'Neill, de
eerste belangrijke en tot dusver grootste
toneelschrijver, die Amerika heeft voortge
bracht, wiens werk driemaal met de Pulit-
zerprijs en in 1936 met de Nobelprijs werd
bekroond, in een hotelkamer te Boston
overleden. Nu wij zijn gehele oeuvre kun
nen overzien, inclusief de nagelaten stuk
ken, lijkt mij zonder enige twijfel zijn
„Desire under the elms" (hier te lande in
1924 door Albert van Dalsum onder de
verkeerde titel „Liefde onder de olmen"
vertoond) verreweg het bestgeslaagde.
„Een maan voor de misdeelden" (oor
spronkelijk „A moon for the misbegot
ten" geheten) is daarvan als het ware een
pendant in clair-obscur. Onder regie van
Paul Steenbergen heeft de Haagse Come-
die er zaterdag in de Koninklijke Schouw
burg de Nederlandse première van gege
ven.
„Een maan voor de misdeelden" zou
oorspronkelijk behoren tot een groot
scheepse cyclus over de lotgevallen van
een Amerikaans geslacht tussen de jaren
1754 en 1932. Enkele delen daarvan zijn
vernietigd, andere tot op zichzelf staande
stukken omgewerkt.. Het thans vertoonde
speelt op een boerderij in de twintiger ja
ren in Nieuw Engeland en handelt over
drie mensen: de pachter Phil Hogan, zijn
dochter Josie en de rijke nietsnut James
Tyrone, die onder invloed van maanlicht
en whiskey hun innerlijk blootleggen. Het
interessantste aspect hiervan is het woe
den van de erotiek als doodsdrift, zelfs dui
delijk geformuleerd in de derde akte,
waarom het hele spel begonnen is. Het ont
leent zijn waarde echter aan de confronta
tie van de chaotische elementen in de
mens met de ritmische orde van de natuur.
De geraffineerde strijd van Phil Hogan om
het behoud van zijn boerderij is dan ook
het zuiverste en geloofwaardigste bestand
deel.
Maar evenals in zijn trilogie „Rouw past
Electra" is O'Neill verder de dupe gewor
den van zijn reusachtige ambitie. In dit ge
val heeft hij geen noodlotstragedie willen
schrijven, maar een melodrama met diep
zinnige motieven en een ongelukkig slot.
Heel merkwaardig is zijn preoccupatie met
het seksuele schuldprobleem. James Ty
rone heeft in de trein, die het stoffelijk
overschot van zijn moeder naar het kerk
hof bracht, haar nagedachtenis geschonden
met een meisje van de vlakte en is sinds
dien niet meer nuchter geworden. Zijn be
kentenis aan Josie mag hem niet baten,
omdat zijn geestelijk exhibitionisme iedere
mogelijkheid van lichamelijk contact on
herroepelijk verijdeld heeft. Men ziet het:
dat is nogal wat
Dit thema is, geloof ik, typisch Ameri
kaans: de primitieve vrees voor de vrouw,
met daartegenover, waarbij men moet be
denken dat O'Neill van Ierse katholieken
stamde: het verlangen naar haar als
maagd en moeder tegelijk. Deze ambiva
lentie treedt bij James Tyrone ook naar
buiten doordat hij zich weerstandsloos
aangetrokken voelt tot het liederlijke le
ven dat hij verafschuwt. Zijn „wederge
boorte" in de romantische nacht mislukt
volkomen, omdat hij (dat wil zeggen: zijn
betere ik) al gestorven is. Goedbeschouwd
is dit een grandioos onderwerp. Maar wat
in „Liefde onder de olmen" een openbaring
wer/J. van egoïstische begeerte, als dorst
na een verstikkende droogte, is hier een
aaneenschakeling van machteloze formules
geworden.
De dramaturge van de Haagse Comedie
schrijft in het programma, dat O'Neill de
Europese invloeden (bedoeld zijn waar
schijnlijk Ibsen en Pirandello) verwerkte
tot „dat mengsel van hardheid en senti
ment, dat wij typisch-Amerikaans noe
men". Daar had op moeten volgen, dat
hem dit radicaal mislukte. De zwakste zin
van Hemingway heeft meer spanning en
onthullende betekenis dan de sterkste van
O'Neill, die het nooit verder bracht dan tot
kwasi-dichterlijkheid. De zonderlinge op
zettelijkheid maakt het onmogelijk in de
ten tonele gebrachte mensen te geloven.
In „Liefde onder de olmen" kon men dat
wel, omdat daarin de abstracties der le
vensbeginselen in handeling (ook plasti
sche) werden geconcretiseerd.
De volle grootheid van zijn beperkt
kunstenaarschap heeft O'Neill niettemin
ook in dit stuk geopenbaard, namelijk in
het oproepen van de grauwe morgensche
mering na de eigenaardige maannacht,
waarin zielige verbondenheid triomfeerde
over perfide berekening. Helaas kwam nu
juist daarvan in deze overigens niet onver
dienstelijke opvoering niets terecht. De
oorzaak is duidelijk: men heeft ondanks de
uitvoerige toneelaanwijzingen te weinig
een strikt naturalistische enscènering na
gestreefd. Paul Steenbergen had boven
dien nooit de fout mogen maken tegelijk
als James Tyrone en als regisseur op te
treden. Natuurlijk hij is een buitengewone
karakterspeler, die in dit geval een mira
culeuze transformatie heeft ondergaan. Bij
zijn opkomst zag men zijn gehele achter
grond in één oogopslag. In de bekentenis
scène (misschien kan men het op de bij
gaande foto nog zien) bleef de troosteloze
verlopenheid op zijn gezicht te lezen. En
toch stond hij onvoldoende geworteld in de
streek der handeling.
ADVERTENTIE
De weldadige warmte van
Thermogène watten verjaagt
de gifstoffen tussen spieren en
gewrichten. Pijn en stijfheid
verdwijnen zonder dat u iets
inneemt.
Myra Ward, en Paul Steenbergen in
de derde akte - het nachtelijk gesprek
- van „Een maan voor de misdeelden"
van Eugene O'Neill bij de
Haagse Comedie.
De gecompliceerde Josie is een ontroe
rend mooi getekend karakter, met forse
grootspraak over haar gefingeerde reputa
tie haar verdrongen gevoelens tegelijk ver
bergend en blootgevend. Myra Ward vond
sublieme schakeringen om de verschillen
de stemmen als van één wezen afkomstig
te doen klinken. Al was zij niet het ideale
type voor deze robuuste vrouw, wier fi
guur in de inleiding tot het stuk zelfs
nauwkeurig is uitgemeten, zij gaf ontroe
rend spel te zien, daarbij waar nodig de
bitse humor doeltreffend plaatsend. Daar
stelde Max Croiset een prachtige verschij
ning tegenover: Phil Hogan is de meest
aanvaardbare persoon in dit al te gefor
ceerd demonstratieve stuk, maar dat maakt
de prestatie van de laatstgenoemde acteur
niet minder bewonderenswaardig. Zijn rul
le fantasie zorgde voor een kostelijke af
wisseling. Decorontwerper Hep van Delft
en Broes Hartman vervulden twee kleine
rollen.
„Een maan voor de misdeelden" is een
boeiende mislukking van een talent, dat
voor een genie wilde doorgaan. De sterkste
kant van het stuk: de evocatie van de kal
merende, beschermende „moeder" natuur,
ontbrak in deze vertoning totaal door het
verkeerd toepassen van een in andere ge
vallen voortreffelijk systeem van belich
ting en de zwarte achterdoeken.
David Koning
De sinds enige tijd .bestaande moeilijk
heden bij het Rotterdams Kamerorkest
hebben geleid tot een vergadering van de
leden van dit orkest. Deze hebben nu een
resolutie aangenomen, waarin zij zeggen
kennis te hebben genomen van de be
moeiingen van de Nederlandse Toonkun-
stenaarsbond inzake de moeilijkheden, die
ontstaan zijn tijdens de begeleidingen van
het American Ballet Theatre. Kennis heb
bende, zo heet het verder woordelijk, van
het onbehoorlijk optreden van de dirigent
van het Rotterdams Kamerorkest, de heer
Piet Ketting, tegenover de medebestuurder
van dat orkest en vertegenwoordiger der
musici, de heer A. Smit en afkeurende het
besluit van het bestuur om geen gebruik
meer te maken van de diensten van de heer
Smit, spreken zij hun ernstige afkeuring
uit over dit bestuurlijk beleid en overwegen
over te gaan tot een protestactie tijdens de
repetities of uitvoeringen, indien dat be
stuur vóór 30 januari niet ingaat op het in
de brief van de Nederlandse Toonkunste-
naarsbond van 12 januari gestelde.
De grafische kunstenares mejuffrouw Ro
Mogendorff uit Amsterdam, heeft de jaar
lijkse „Prix de la critique" van de Neder
landse sectie van de „Association internatio
nale des Critiques d'Art" gekregen. De prijs,
die ieder jaar door de Nederlandse sectie
wordt toegekend aan beeldende kunstenaars,
bestaat ditmaal uit het arrangeren en de
aanbieding van een tentoonstelling. Deze zal
in juni in de zalen van de kunsthandel De
Boer in Amsterdam worden gehouden.
Censuur. De bond van Moskouse
schrijvers heeft enkele litteraire werken
als „ongezond" afgekeurd. Het zijn onder
meer de roman „Brood alleen is niet vol
doende" van Doedintsjef en het essay „Per
soonlijke mening" van Graninl. Ook wordt
enkele schrijvers verweten, dat zij zich in
afkeurende zin hebben uitgelaten over de
besluiten van het centrale comité van
de partij over ideologische problemen. Ge
constateerd is verdei', dat bepaalde jon
gere schrijvers blijk geven van „nihilis
tische" gedachten.
Zuidafrikaanse litteratuur. De zaak
gelastigde van de Unie van Zuid-Afrika in
Nederland, de heer R. Montgomery, zal
donderdag 7 februari in de expositieruimte
van de boekhandel L. van Stockum aan
het Buitenhof in Den Haag een tentoon
stelling openen van Zuidafrikaanse litte
ratuur. Voor deze expositie is de collectie
boeken van „Die Suid-Afirkaanse insti
tuut" (omvattende proza, poëzie, kinder
boeken en geschiedkundige werken, in
dertijd door prof. dr. C. M. van den Hee-
ver uit de unie meegebracht naar ons
land) belangrijk uitgebreid met boeken uit
het bezit van het instituut en van de Ne-
derlands-Zuidafrikaanse Vereniging. Het
doel van deze tentoonstelling is de belang
stelling voor de Zuidafrikaanse litteratuur
in ons land te vergroten. De expositie is
geopend tot en met 23 februari.
Expositie houtsneden. In het Prenten
kabinet van het Stedelijk Museum in Am
sterdam wordt van 1 tot 26 februari een
expositie gehouden van houtsneden van
de Israeli Jacob Steinhardt.
„Haagse schoolprenten". Zaterdag 2 fe
bruari zal dr. D. G. G. van Ringelstein,
gemeentelijk inspecteur van het onderwijs
in Den Haag, in het gebouw van de Vrije
Academie in Den Haag de tentoonstelling
„Haagse schoolprenten" openen. De ten
toonstelling kwam tot stand met medewer
king van het Haags Cultureel Centrum en
zal tot 1 maart te bezichtigen zijn.
Expositie. Zaterdag 2 februari zal in het
stedelijk Van Abbe-museum in Eindhoven
een retrospectieve tentoonstelling worden
geopend van werken van de Franse schil
der Fernand Léger. De ambassadeur van
Frankrijk in Den Haag, baron E. D. Beau-
verger zal de tentoonstelling openen.
Eerste uitvoering. In de Scala te Milaan
is zaterdagavond van de opera „Les dialo
gues des Carmelites" van Francis Pou-
lenc de eerste uitvoering gegeven. De
componist heeft zijn werk gebaseerd op
een drama van Georges Bernanos. De di
rigent was Nino Sonzogno.
Beeldengalerij. - In Maastricht is een
comité van actie gevormd, dat in de Stads
schouwburg in Sittard, waarvan de bouw
zijn voltooiing nadert, een beeldengalerij
wil doen aanbrengen. Dit zal gebeuren in
overleg met de heer J. Huijsmans uit
Maastricht, architect van deze schouwburg.
Op deze wijze wil men de nagedachtenis
eren van enkele Limburgse dialect-toneel
schrijvers, onder meer van Emile Seijpgens,
Fons Olterdissen en Jos van Wessem.
„De Jaargetijden". - De hoofdstedelijke
oratoriumvereniging „Zang en Vriend
schap" geeft op zondagavond 3 februari
1957 in het Concertgebouw in Amsterdam
een uitvoering van „De Jaargetijden" van
Joseph Haydn, waarbij als solisten optre
den Annette de la Bye, sopraan; Arjan
Blanken, tenor en Herman Hulsman, bas,
met het Noordhollands Philharmonisch Or
kest. Nico van der Linden dirigeert de uit
voering.
„Vier Grafici". „Vier Grafici" heet de
expositie, die thans in het Stedelijk Mu
seum in Amsterdam kan worden bezich
tigd en waarop Harry Disberg (Den
Haag), M. C. Escher (Baarn), Wout van
Heusden (Rotterdam) en H. van Kruinin-
gen (Amsterdam) werk tentoonstellen. De
expositie duurt tot 25 februari. Het is de
eerste keer, dat deze vier kunstenaars te
zamen exposeren. Van elk hunner wordt
in een kabinet werk getoond en in een
grote zaal hangt werk van alle vier.
Hans Kaart zingt. De Nederlandse ac
teur Hans Kaart, die enige tijd geleden
zang is gaan studeren, heeft dezer dagen
in Duitsland (in Karlsruhe), aan het Badi-
sche Staatstheater, zijn dc'.uut gemaakt als
zanger. Hij zong daar in Léon Cavallo's
„Paljas".
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
Het cursusprogramma van de arbeiders
gemeenschap der Woodbrookers te Bent
veld voor het eerste halfjaar van 1957 be
staat ondermeer uit een weekeinde, gewijd
aan de sociale gevolgen van de automati
sering, dat 16 en 17 maart zal worden ge
houden. Deze cursus is speciaal bedoeld
voor mensen, die in kantoren en bedrijven
werkzaam zijn of daarbij zijn betrokken.
Eind maart wordt in samenwerking met de
G. J. D. C. Goedhartstichting de coöperatie
als gemeenschapsvorm behandeld. Op dit
weekeinde gaat het om de vraag in hoe
verre de coöperatieve vereniging zou kun
nen bijdragen aan het ontstaan en func
tioneren van nieuwe vormen van mense
lijk samenwerken èn leven. In april zullen
de ervaringen met ondernemingsraden
worden belicht. Begin mei heeft een jaar
vergadering plaats en 11 en 12 mei zal een
weekeinde voor jongeren worden gehou
den, waarvan het thema nog nader zal
worden vastgesteld. Het najaar van 1956
heeft aangetoond, dat ook de toenemende
welvaart problemen met zich mee brengt.
In een weekeindcursus, die 18 en 19 mei
zal worden gehouden zullen deze proble
men onder de titel „Spanningen rond de
welvaart" worden behandeld. Eind mei zal
worden bekeken hoe het met de zelfdisci
pline in het bedrijfsleven staat. De inten
sivering van het productieproces vraagt in
toenemende mate arbeid van vrouwen.
Zonder deze arbeid kan de samenleving
niet meer bestaan. Dit brengt verschuivin
gen in de structuur van de maatschappij
mee, waarop de arbeidersgemeenschap zich
in een weekeinde op 1 en 2 juni zal bezin
nen. Deze cursus is getiteld: „Vrouwen aan
de arbeid".
ADVERTENTIE
uitgeroeid met
Het Islamietische dagblad „Abadi" in
Djakarta heeft er maandag bij de Indo
nesische regering op aangedrongen om bij
het Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken een protest in te dienen
tegen de „anti-Indonesische propaganda"
van mevrouw Mieke Bouman in de Ver
enigde Staten.
De onafhankelijke en in de Engelse taal
verschijnende „Times of Indonesia" schreef
maandag in een hoofdartikel dat mevrouw
Bouman naar Amerika werd uitgezonden
door de Nederlandse regering als onder
deel van haar „voortdurende campagne
tegen de Indonesische republiek". De wijs
heid van deze bijzondere politiek van Ne
derland is aldus het blad twijfel
achtig en zij kan de kloof tussen Djakarta
en Den Haag slechts wijder maken en on
eindig veel schade berokkenen aan de
Nederlanders in Indonesië.
Secretaris-generaal Dag Hammarskjoeld
heeft in zijn kantoor in het gebouw der
Verenigde Naties het contract met de Ne
derlandse bergings-firma L. Smit en Co's
Internationale Sleepdienst te Rotterdam
en de Deense firma a/s Em. Z. Svitzers
Bjergnings-enterprise van Kopenhagen,
.voor de opruimingswerkzaamheden in het
Suezkanaal getekend. (U.P.).
Geref. Kerken
Aangenomen naar Ouderkerk a. d. Am-
stel G. J. Cozijnsen te Iiellendoorn.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Tholen J. Keuning te Baren-
drecht.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Nieuw-Beijerland J. B. Bel
te Krabbendijke.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Middelharnis J. T. Doornen
bal te Oene.
Benoemd te Ankeveen (pastoraat van bij-
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 stand) G. Jansma te Zaamslag.
Ja, doctor Marciolo voelde zich niet lekker. Hij zei, dat hij ziek was en dat Lodo
een drankje voor hem moest klaarmaken.
„Luister goed", zei de doctor. „Je neemt twee lood Pimmelanthrawortelpoeder
drie deciliter Hapteria luscatumeen snuifje rotabiliazout en een kwart liter
Sicancrum DecamirantumRoer dat allemaal goed door elkaar op een zacht vuur
tje en doe er nog een half lood flicutrantus bij, als het kooktHeb je 't goed
begrepen?"
„Jawel, doctor", zei Lobo.
Hij ging in de apotheek aan 't mengen en roeren51-52
AMSTERDAM (Gemeente Universiteit):
Bevoi'derd tot apotheker: mevrouw E. Th. C.
KornerBakels, Amsterdam; F. J. H. H.
Bloemen, F. Hoenen en Thio Thin Hiap,
allen te Amsterdam. Doctoraalexamen bio
logie: mejuffrouw J. H. Pet, Amsterdam.
Doctoraalexamen scheikunde: J. Joosting
Bunk, Haarlem. Kandidaatsexamen wis- en
natuurkunde: mejuffrouw W. Degens, Am
sterdam, H. Renes. Amsterdam, A. v. d.
Water, Wassenaar. Doctoraalexamen genees
kunde: J. K. A. Stuuterheim, Haarlem;
mejuffrouw J. C. v. d. Zwaan, Aerdenhout,
B. v. d. Weetering, Alkmaar, mejuffrouw H.
Vis, Amstelveen, P. A. Biersteker, Haarlem,
mejuffrouw H. M. Meilink, Haarlem, H. L.
de Smet, J. Weber, R. Dattatreya, A. E. Mars,
K. Claeys, D. G. Jochems. J. A. Vogelaar,
mejuffrouw G. J. M. de Grefte, J. P. A,
Gillissen, M. ten Harmsen v. d. Beek, Tjio
Tjoan 'Sioe, M. Ziedses des Plantes, J. T. H.
Wamelink, J. A. Staal, B. W. J. Vroom,
mejuffrouw C. M. E. Smit, A. L. Asin, Th.
Hiemcke, mejuffrouw W. H. S. Roos. W. F.
v. d. Wetering, mejuffrouw J. B. E. Penters,
F. E. Posthumus Meyjes, A. J. de Voldere,
H. C. Hemker, mejuffrouw M. I. van Itallië,
Oei Tiang Hok, Ch. D. v. d. Velde, A. Wijs
man, allen te Amsterdam.
NIJMEGEN: De heer J. Th. de Ruwe is te
Nijmegen gepromoveerd tot doctor in de
rechtsgeleerdheid op het proefschrift: „De
Eerste Kamer der Staten Generaal".
NIJMEGEN: Doctoraalexamen rechtsge
leerdheid (vrije studierichting): G. H. Wol-
ters, Blerick. Kandidaatsexamen deel I ge
neeskunde: de dames A. M. Driessen, Heer
len, H. J. J. M. Jansen, Voorburg, en mevr.
J. M. Th. SchermerVersteegen, Nijmegen,
de heren J. W. Ch. Gielen, Broekhuizen (L.)
W. J. M. C. Heiligers, Heerlen, A. A. Huith,
Nijmegen, Th. J. M. Lansink, Wychen, J. R.
Leo, Hees/Nijmegen, G. P. J. A. van Lier,
Loon op Zand, P. J. M. Lichter, Nijmegen,
P. G. M. Oostvogel. Enschedé, W, J. van
Remortel, Hulst (Z.-Vl.), A. C. Romsom,
Breda, H. W. H. van der Velden, Hees/Nij
megen, Th. J. J. H. Slooff, Nijmegen.
UTRECHT: Kandidaatsexamen dierge
neeskunde: I. Th. J. Bertels, Utrecht, A. F.
A. Brands, Boxtel, W. A. J. Cromwijk, Wil-
lesc'op, J. J. de Groot, Zoetermeer, A. D. J.
ten Haken, Woerden, H. A. A. J. E. Heut-
horst, Doetinchem, J. Hingstman, Donderen,
H. P. Kingma, Sneek, mejuffrouw V.
Voets, Amsterdam, C. D. W. König,
Hilversum, E. Kuipers (cum laude), Wester-
bork, J. M.-van Leeuwen, Zoeterwoude, A. J.
M. Metz, Steenderen, J. M. V. M. Mouwen,
Wouw, J. W. M. A. Mullink, Oudewater, T.
Nauta, Amsterdam, J. P. van Nouhuys, Tiel,
T. Quartel, Ter Aar, A. Rodenburg, Schip
luiden, J. Schoenmaker, Dwingelo, G. J. J.
Snelder, Laren (N.H.), R. Veen, Amsterdam,
H. W. G. Veldhuis, Raalte, A. T. M. Verdijk.
Beugen, H. de Vries, Stadskanaal, A. H.
Willemse, Driebergen, J. B. F. Wilmink,
Bornerbroek. Doctoraalexamen sociale geo
grafie: F. Wolters, Veenendaal. Semi-arts-
examen: mejuffrouw P. A. M. van de Vegt,
Dongen. Arts-examen: C. P. Cornel, Utrecht,
L. E Couvreur, Utrecht, L. H. H. M. Pan-
huijsen. Nijmegen, J. R. W. Rietra, Maas-
niel, Chr. W. Sommer, Gorinchem, G. H.
Vissers, Zaltbommel, mevrouw A. C. van
der WilkDe Haan, Utrecht. Doctoraal
examen klassieke letteren: mejuffrouw T. E.
Kroeske, Zeist. Doctoraalexamen sociale
geografie: H. H. Vogel, Utrecht, L. G. A.
Smits, Utrecht. Doctoraalexamen geografie
vrije studierichting: J. Achterstraat, Barne-
veld.
UTRECHT: De heer J. J. H. C. Houbolt,
uit 's-Gravenhagp is tot doctor in de wis-
en natuurkunde gepromoveerd op een proef
schrift getiteld: „Surface sedements of the
Persian Gulf near the Qatar peninsula".
WARMTE
Op 19 februari hoopt de kunstschilder
Henk Dekker uit Den Haag, werkend lid
van de Nederlandse Kunstkring, zijn zestig
ste verjaardag te vieren. Hij werd geboren
in Gouda en ontving zijn eerste onderricht
van de schilder H. J. van der Weele. In
schilderskringen wordt hij aangeduid als
„De man van het zeetje". Hij schildert hier
dan ook het meest langs de kust. In het bui
tenland werkte hij aan de Middellandse Zee,
in Marokko, Italië, Bretagne en België, waar
hij tentoonstellingen hield in Antwerpen,
Brussel, Gent, Luik, Verviers, St. Niklaas
(museum), Rouselare (gemeentehuis), Brug
ge, Doornik, Huy en Hasselt. Verder werkte
hij in Engeland en Zweden. Ook op de
Noord- en Oostzee maakte hij studies.
Z Zij wist hoe impulsief en hartstochtelijk haar man
u kon reageren op dingen, die hem diep troffen. Zij
wist ook, hoe hij Susan verafgoodde.
„Gaat u zitten," zei George koel, nadat Galotti zijn
vrouw zwijgend de hand gedrukt had. „U zult begrijpen
dat wij u niet vriendelijk gezind kunnen zijn. Doch ik
vrees dat het leven van ons kind niet zal kunnen worden
gered met boze woorden aan uw adres."
Galotti antwoordde niet. Hij zonk in een stoel en sloeg
de handen voor de ogen. Het was enkele minuten stil.
George Richardson keek naar Elsie. Zij had Galotti al
ontmoet in het ziekenhuis, nadat Susan daarheen was
gebracht. Was het mogelijk dat Elsie hem geen kwaad
hart toedroeg? Zij had hem een hand gegeven en niets
laten blijken van de soort gevoelens, die George bijna
gebracht hadden tot gewelddaden tegen Galotti. Hij zag
haar fijn profiel tegen het licht, dat door de ramen viel.
Zij leunde met het hoofd achterover tegen de rug van
haar stoel en had de ogen gesloten.
Toen klonk de stem van Galotti achter de gebruinde
handen, die hij voor het gezicht hield. Het was de stem
van een kinderlijk man, van een geroerd mens, van
iemand die uit de schijnbare belangrijkheden des levens
voor een moment is teruggekeerd naar zijn simpele,
naakte bestaansbasis.
„Francesco Galotti moest met alle geweld naar de
grote wereld," zei hij klagend. „Francesco Galotti dacht
dat zijn moeder een domme, kortzichtige boerenvrouw
was, die de moderne jeugd van Venezuela niet meer
begreep. Francesco dacht dat hij de wereld daar aan de
overkant zou kunnen veroveren. Hij heeft hem veroverd.
Hij is rijk geworden. En nu heeft hij een kind gedood.
Waarom is hij niet in Caracas gebleven? Waarom heeft
hij geld verdiend, zodat hij in een snelle auto kon
rijden? Wat voor nut heeft het nu allemaal? Waarom
heeft hij in Caracas niet een winkel in ijzerwaren ge
opend, zoals zijn broer? Simon Galotti heeft een winkel
in ijzerwaren in Caracas en hij rijdt in een oude Ford,
en als er kinderen voor zijn wielen lopen stopt hij met
een glimlach en laat ze door. Of hij steekt zijn hand uit
het raampje en klopt tegen de zijkant van het portier,
dat geeft een geluid alsof hij op blik slaat, en de kin
deren springen dan lachend opzij. Simon Galotti heeft
niet veel geld, maar hij rijdt geen kinderen dood. O,
Francesco, verdoemde!"
George Richardson vroeg zich onzeker af, of deze pot
sierlijke, theatrale man comedie speelde. Hij vocht op
nieuw met zijn neiging om hem een aframmeling te
geven en buiten te gooien. Doch er was iets in de
klagende, melodieuze stem dat hem roerde. Elsie had de
ogen geopend en keek met iets van mededogen naar de
gebogen figuur in zijn fatterige kleding. Francesco
Galotti scheen hun aanwezigheid volkomen vergeten. Hij
bleef mompelen en klagen, zichzelf beschuldigen en ver
gelijken met zijn blijkbaar talrijke familieleden in Vene
zuela, die allemaal verstandiger en minder hebzuchtig
bleken te zijn dan hij.
Merkwaardig genoeg kwamen George en Elsie onder
een geheimzinnige bekoring door deze litanie van kinder
lijke uitbarstngen, die eigenlijk banaal en belachelijk
hadden moeten klinken. Zij vergaten er de ondragelijke
spanning door en vonden een kleine troost in de aan
doeningen van Francesco Galotti, die op zulk een uit
zonderlijke doch niet mis te verstane manier hun eigen
leed deelde.
Toen rinkelde de telefoon.
George sprong op en was met een paar stappen bij de
schrijftafel. Elsie klemde de handen ineen en zat ver
stijfd naar het toestel te staren. Galotti keek op. Zijn
gezicht was verwrongen in een uitdrukking van vrees,
die onmogelijk comediespel zou kunnen zijn.
„Met Richardson," zei George. Hij had moeite zijn stem
normaal te doen klinken. In zijn oor klonk het geluid
van een toestel, dat ingeschakeld wordt.
„U spreekt met dokter Malloway," zei een rustige,
heldere stem. „Het spijt me, dat ik u zolang heb moeten
laten wachten. De operatie is achter de rug en ik kan u
verzekeren dat de kleine patiënt alles boven verwachting
heeft doorstaan. Het was een kwestie van leven en dood,
meneer Richardson, en dat is ze nog, bedenk dat wel.
Doch uw dochtertje leeft nog en heeft er een kans bij
gekregen om er boven op te komen. Alles hangt nu af
van de vraag, of zij die kans zal benutten. Haar lichaam
moet vechten, terwijl zij onder narcose is. Als de levens
krachten gedurende de volgende vierentwintig uur de
overhand behouden, is zij gered. Is dat duidelijk? Ik
verheel u niets, ik zeg het precies zoals het is. Ik laat het
aan u over dit alles in andere termen aan uw vrouw
mede te delen. Ik zou u willen adviseren haar zoveel
mogelijk te ontzien. En
„Kunnen wij haar bezoeken?" vroeg George, terwijl hij
met de punt van zijn tong zijn droge lippen bevochtigde.
„Nu niet. Morgen. U kunt morgenochtend om negen
uur twee minuten bij haar zijn. Dat wil zeggen
„Als zij dan nog leeft," zei George hees. „Ik begrijp
het. Deze nacht is beslissend. Dokter, ik
„Wij doen ons uiterste best, meneer Richardson. Wij
stellen er een eer in, alles te proberen om uw dochtertje
te behouden. Wilt u dat vooral ook aan uw vrouw
zeggen?"
„Ik dank u, dokter," zei George. Hij legde de hoorn op
het toestel en keek naar zijn vrouw. De brokstukken van
het telefoongesprek hadden haar reeds duidelijk ge
maakt, wat zij boven alles weten wilde: Susan leefde
nog! Hij ging naar haar toe en nam haar in zijn armen.
Zij brak in wilde snikken uit en toen was het, alsof zij
het bewustzijn verloor zo zwaar hing zij hegen hem
aan.
„Elsie," zei hij schor. „ElsieHij hoorde een geluid
achter zich en keek om. Galotti was voor zijn stoel op de
knieën gevallen en zijn lippen bewogen in een geluidloze
bede, terwijl zijn gevouwen handen omhooggeh^ven
waren.
HOOFDSTUK II
Dokter Malloway wierp een snelle blik op de ronde,
witte klok aan de smetteloze muur van zijn kamer, ter
wijl hij zijn regenjas aanschoot. Op zijn schrijftafel
brandde een afgeschermd leeslampje, dat de kamer in
een diffuus licht zette. Zuster Hepburn stond bij de deur
in haar gewone houding: luisterend, afwachtend, gereed
om orders te ontvangen en die stipt uit te voeren.
„Mary, laat de nachtzuster vooral op de pols letten.
Linkerarmpje, want de rechterschouder is gekwetst. Die
kleine meid is zowat in brokken gereden een wonder
dat ze nog leeft. Ruggewervelfractuur, dijbeen, drie rib
ben en schouder. Toemaar. Massa's bloed verlorenIk
heb zelden iemand, die een ongeluk veroorzaakte, zo
overstuur gezien als die Galotti. Nog nooit een ongeluk
gehad, zelfs geen schijntje van een ongelukje, zei hij
telkens en dan jammerde hij als een oude dwaas. Die
Richardsons boffen nog, dat hij het zich zo aantrekt.
Betaalt alles, geen kosten sparen, het beste van het beste,
dat heb ik hem wel twintig keer moeten beloven.
(Wordt vervolgd).
Carl Scholz overleden. Zondag over
leed te Den Haag op 74-jarige leeftijd de
heer Carl M. Scholz, oud-directeur van het
Palace-hotel te Scheveningen, dat behoort
aan de Exploitatie Maatschappij Schevenin-
gen.
Geen misdrijf te Scheemda. Het on
derzoek, dat is ingesteld naar de omstandig
heden, waaronder vorige week te Scheemda
een Engels paar om het leven is gekomen,
heeft geen aanleiding gegeven tot een ver
moeden van misdrijf. De begrafenis van de
omgekomenen zal waarschijnlijk morgen te
Scheemda geschieden.
Paardentractie weg. De sedert 1796
bestaande Nederlandse transport- en expe
ditie onderneming Van Gend en Loos heeft
te Maastricht met sober ceremonieel vijftien
nieuwe autobestelwagens in gebruik ge
nomen. Maastricht had de eer van deze
plechtigheid omdat het kantoor Maastricht
het eerste was dat gereed kwam om in aan
merking te komen voor de vernieuwing van
het vervoer en de omscholing van koetsiers
tot chauffeurs. Bij Van Gend en Loos zullen
van 1957 tot en met 1960 385 paarden (waar
van 200 in het westen des lands), verdeeld
over 39 plaatsen, worden opgeruimd; 340
koetsiers moeten worden omgeschoold tot
chauffeurs en 303 paardewagens zullen wor
den afgeschaft.
Herdenking Baden-Powell. Ter ge
legenheid van het feit dat de stichter van de
padvindersbeweging, lord Robert Baden-
Powell of Gilwell, honderd jaar geleden
werd geboren en het spel van verkennen
vijftig jaar bestaat, zal op zaterdag 23
februari een herdenking worden gehouden
in de Domkerk te Utrecht. Twaalfhonderd
leidsters en leiders zijn uitgenodigd deze
samenkomst bij te wonen.
ADVERTENTIE
Motor achter in wagen. Toch veilig door
4 portieren en brandstoftank achter.
Zoals wij reeds berichtten werd „Het
dagboek van Anne Frank", het door het
Amerikaanse echtpaar Francis Goodrich
en Albert Hacket geschreven toneelstuk,
ontleend aan „Het Achterhuis" door het
in een concentratiekamp omgekomen Jood
se meisje Anne Frank, ook in het nieuw-
Hebreeuws vertaald. Dezer dagen is het
stuk in Tel Aviv in première gegaan. In
Jeruzalem is nu besloten ter herinnering
aan Anne Frank een bos naar haar te noe
men. De vader van Anne Frank, de enige
overlevende uit het gezin, nu woonachtig
in Zwitserland, ontving vele betuigingen
van sympathie uit Israel. De Isi'aelische
president, Ben Zwi, stelde een boodschap
op, waarin hij zijn dlankbaarheid betuigt
voor „de talrijke daden van Nederland
voor de redding van Joden". Op 31 januari
zal de burgemeester van Jeruzalem, ter
gelegenheid van de voorstelling van het
stuk in zijn stad, bloemen laten leggen bij
het monument voor de februaristaking in
Amsterdam.
ADVERTENTIE
bga
Mijnhardt's Grieppoeders. Doos 50 ct.
DINSDAG 29 JANUARI
Minerva: „Goud van Napels", 18 jaar, 8.15
uur. Rembrandt: „Trapeze", alle leeft., 7 en
9.15 uur. Luxor: „Trapeze", alle leeft., 7 en
9.15 uur. Cinema Palace: „Morgen zal ik
huilen", 18 jaar, 6.45 en 9.15 uur. Frans Hals:
„Als Parijs ontwaakt", 18 jaar, 8 uur. Lido:
„De onbekende soldaat", 18 j., 7 en 9.15 uur.
Studio: „Three coins in the fountain", a.l., 7
en 9.15 uur. Roxy „Wereld zonder einde", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Concertgebouw: Zesde
concert, serie D, N.Ph.O. o.l.v. Ohan Dou-
rian, solist Gerard Souzay, bariton, 8.15 uur.
Concertgebouw: P. Chr. van Westering be
spreekt concerten voor Volksuniversiteit,
7.30 uur.
WOENSDAG 30 JANUARI
Minerva: „Goud van Napels", 18 jaar, 8.15
uur. Rembrandt: „Trapeze", alle leeft., 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Luxor: „Trapeze", alle leeft.,
2, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: „Morgen zal
ik huilen", 18 jaar, 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Als Parijs ontwaakt", 18 jaar,
2.30 en 8 uur. Lido: „De onbekende soldaat",
18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 u. Studio: „Three coins
in the fountain", a.l., 2.15, 7 en 9.15 u. Roxy:
„W-reld zonder einde", 14 j., 2.30, 7 on 9.15 u.
Coornhertlyceum: L. Postma geeft voor
volksuniversiteit boetseercursus. Frans Hals
museum: H. P. Baard voor volksuniversiteit
over: „Vijf eeuwen schilderkunst in de Ne
derlanden", 8 uur. Stadsschouwburg: De
Nederlandse Comedie met „Kapitein Brass-
bound's bekering" voor Geloof en Weten
schap, 8 uur. Concertgebouw: Pauzeconcert
door Albert de Klerk, 12.30 u. Jansstr. 83:
Ds. C. P. de Ruiter over „Het besliste teken
van de afval van God, het getal 666", 8 uur.