Mogelijkheid van sancties tegen
Israel wekt weerzin in Amerika
HET WEER
In 1956 vertrokken bijna 8800
Nederlanders uit Djakarta
Massale demonstraties zetten „neen
van Ben Goerion kracht bij
Nederlandse groep - na Chinese - nog
steeds grootste onder vreemdelingen
Arabisch beraad over plan-
Eisenhower in Cairo
C&'MORRIS"(tLmêm!
DAMESPANTALONS in kleuren
Nederlands kustvaartuig
gestrand bij Bayonne
Britse officier vermist aan
boord van de „Willem
Ruys"
Ollenhauer naar Amerika
Jemen zou Egyptische
vrijwilligers toelaten
Oud-regent admiraal Horthy
van Hongarije overleden
Twee doden in het verkeer
Verkeersongelukken
I DIT JAAR: 114 DODEN
Vrije Algerijnse regering
in voorbereiding
Het woord is aan
Prijsproblemem
Enige regen
71e JAARGANG No 182 MAANDAG 11 FEBRUARI 1957 302e JAARGANG No 30
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 TT 1 1H\ 11 1 UitSave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. tjn I H B 1 Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- j IJ IJ 1 ff N J f |T 11 I tl fl Abonnement p. week 55 ct, p. kwartaal 7.15,
kantoor Haarlem-N., Soendaplein, TeL 12230. JL JL JL JL JL JL JL V^L fr. p.p. 7.65. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
yy
TEL AVIV (Reuter, A.F.P., U.P.) In
Jeruzalem, Haifa, Tel Aviv en andere Is
raëlische steden zijn zaterdag massabeto
gingen gehouden tegen, wat men noemde,
de „worgingspolitiek van de UNO". Spre
kers op een bijeenkomst in Tel Aviv, die
door bijna 100.000 mensen werd bijge
woond, eisten het aftreden van secretaris
generaal Hammarskjoeld. Zodra de naam
van de 'secretaris-generaal genoemd werd,
joelde de menigte.
De demonstraties waren door de Israë
lische politieke partijen georganiseerd ter
ondersteuning van de regeringspolitiek, die
als voorwaarde" voor de ontruiming van
het gebied van Gaza en de Golf van Akaba
door de Israëlische troepen garanties
wenst voor de Israëlische veiligheid.
Boven de vergaderplaatsen hingen span
doeken met leuzen als „Vrede in het Na
bije Oosten", „De moordenaarsbenden mo
gen niet naar Gaza terugkeren" en „Vrij
heid van scheepvaart door het Suezka-
naal".
De gedelegeerde van Jordanië bij de
UNO, een van de voornaamste voorstan
ders van sancties tegen Israel en voorzit
ter van het Afrikaans-Aziatische blok in
de UNO, heeft gezegd, dat hij hoopte, van
daag, na de bijeenkomst van het Afri
kaans-Aziatische blok een motie zou kun
nen publiceren, waarin de Algemene Ver
gadering wordt gevraagd economische, mi
litaire of diplomatieke maatregelen tegen
Israel te nemen, omdat het weigert het
hele Egyptische grondgebied te ontruimen.
Men verwacht niet, dat de Algemene
Vergadering vóór dinsdag bijeen zal ko
men, dan zal Hammarskjoeld opnieuw een
rapport over de situatie in het Nabije-
Oosten indienen.
Inbreuk
Twee republikeinse senatoren, Irving M.
Ives en Jacob K. Javits hebben samen een
brief aan minister van Buitenlandse Zaken
Dulles gestuurd, waarin zij zeggen over
gegevens te beschikken, dat de communis
ten de wapenleveranties aan Egypte her
vat hebben. Zij verklaarden dat zulke le
veranties een directe inbreuk zijn op de
UNO-resolutie van 2 november, waarin de
leden der UNO werden opgewekt geen wa
pens meer naar dat gebied te sturen.
De senatoren drongen er bij Dulles op
aan dat de Verenigde Staten niet zouden
meedoen aan sancties tegen Israel omdat
dit land zijn troepen niet terugtrekt uit
de Gaza-zone en het gebied aan de Golf
van Akaba. Alleen dan zouden, naar de
mening van deze senatoren, sancties tegen
Israel genomen mogen worden als ze ook
worden toegepast tegen de Sovjet-Unie
wegens de nalatigheid van dat land zijn
troepen uit Hongarije terug te trekken. In
plaats van sancties tegen Israel te ne
men, dienen de Verenigde Staten er op te
staan dat de Israëlische scheepvaart vrije
vaart heeft in de Golf van Akaba en het
Suez-kanaal en dat de guerilla-overval-
len op Israëlisch gebied ophouden. Er zal
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN PAGINA'S
geen reden voor sancties zijn indien een
redelijk plan van deze aard wordt aange
nomen, menen de schrijvers.
De Democratische afgevaardigden van
de staat New York in het Amerikaanse
congres hebben zondag er in een telegram
bij president Eisenhower op aangedrongen
de Amerikaanse delegatie bij de UNO op
te dragen tegen sancties tegen Israel te
stemmen. Ook de Democratische leider in
het Huis van Afgevaardigden heeft zich in
dezelfde geest uitgelaten.
Geen twee maten
Een Republikeins lid van de Senaats
commissie voor Buitenlandse betrekkin
gen, senator Alexander Wiley, heeft ver
klaard, dat sancties van c'e UNO tegen Is
rael in de huidige staat van het Israeli-
sche-Egyptisch dispuut „noch juist, noch
gerechtvaardigd, noch doeltreffend" zou
den zijn. „Ik ben zeer sterk tegen het me
ten met twee maten in hfet internationaal
recht, en ik ben ervan overtuigd, dat het
congres dit evenmin goedkeurt", aldus de
senator.
Eisenhower heeft, alhoewel hij op va
kantie is, zaterdag telefonisch met Dulles
overlegd over de Israëlische kwestie.
Gegeven het feit, dat noch Israel noch
Egypte in het conflict zonder schuld is, al
dus de New York Times van heden, is het
„onlogisch en op het nonsensicale af", de
Egyptenaren te belonen voor het verliezen
van een oorlog en de Israëliërs te straffen
voor het winnen ervan. Bovendien is het
niet verstandig, bepaalde aanleidingen 'tot
een oorlog weg te nemen en andere te la
ten bestaan. Het blad hoopt, dat de Ame
rikaanse woordvoerders erop zullen staan,
dat Egypte garanties heeft, vooraleer men
over sancties tegen Israel begint. „De
vriendschap der Arabische staten indien
wij daarnaar streven is het niet waard
gekocht te worden met uitvluchten en on
recht", zo schrijft de New York Times.
ADVERTENTIE
B ART tl J0RISSTR HAARLEM IEL 13439
FEED BOLSTR 48' ADAH IEL. 717)62
Het Nederlandse kustvaartuig „Bree-
zand" is bij Bayonne gestrand. Het schip
heeft een lek in de machinekamer, die vol
water staat. De motor kan niet draaien.
De „Breezand" kan niet vlotgétrokken
worden voordat een gat in de scheeps
wand is gedicht. Daar het weer gunstig is,
bestaat er geen onmiddellijk gevaar. (ANP)
In de omgeving van Doorn is zaterdag
een jachtrit gehouden. Een altijd be
koorlijk tafereel leverde de komst op
van de jachtmeester omstuwd door
zijn honden
i
De Engelse veiligheidspolitie stelt een on
derzoek in naar de verdwijning van een
luitenant-kolonel van de RAF, W. C. Chad-
wick, die met zijn vrouw en vijf jaar oude
zoon met de „Willem Ruys" naar Singapore
voer.
Chadwick is ongeveer vijfhonderd mijl bui
ten de Afrikaanse kust, in de omgeving van
het eiland Mauritius, verdwenen. Aangeno
men wordt, dat hij benoemd was als secre
taris bij het hoofdkwartier van het Verre-
Oosten commando in Singapore. Chadwick,
die tijdens de oorlog als waarnemer werk
zaam was, heeft vier jaar in een Duits krijgs
gevangenkamp doorgebracht (UP.)
CAIRO/TEL AVIV (Reuter en UP)
Volgens betrouwbare kringen te Cairo zal
het volgende weekeinde in de Egyptische
hoofdstad een topconferentie van de leiders
van Egypte, Syrië, Jordanië en Saoedi-
Arabië worden gehouden. Onder meer zal
koning Saoed van Saoedi-Arabië, naar ver
wacht wordt, president Nasser van Egypte,
koning Hoessein van Jordanië en president
El Koeatly van Syrië verslag uitbrengen
van zyn jongste besprekingen met presi
dent Eisenhower.
In welingelichte kringen te Washington
is vernomen, dat Saoedi-Arabië voor vijf
tig miljoen dollar aan Amerikaanse wa
pens zal ontvangen in ruil voor het vijf
jaar in bruikleen afstaan van de Dhahran-
luchtbasis. De Arabische leider zou oor
spronkelijk voor 250 miljoen dollar aan
wapens uit de Verenigde Staten hebben
willen ontvangen.
De Dhahran-basis ligt op minder dan
duizend mijl afstand van de Sovjet-Unie
en is van vitaal belang voor de Ameri
kaanse defensie.
Israëlische reactie
De Israëlische minister van Binnenland
se Zaken, Israel Ben Yehuda heeft op een
bijeenkomst van de bevolking van collec
tieve landbouwbedrijven verklaard, dat de
overeenkomst tussen de Verenigde Staten
en Saoedi-Arabië voor Israel even gevaar
lijk is als het verdrag, waarbij Tsjecho-
slowakije aan Egypte wapens leverde.
(Van onze correspondent in Djakarta)
De terugloop in aantal van de Neder
landse bevolkingsgroep in Djakarta is in
1956 in versneld tempo gegaan, 'vergeleken
met het jaar daarvóór. In elf maanden van
1956, van januari tot en met november,
daalde het aantal Nederlanders in de
hoofdstad met 8789, namelijk van 22.505 op
december 1955 tot 13.716 eind november
1956. In het gehele jaar 1955 was de terug
gang 7019. De stijging van de trek naar Ne
derland komt het best uit in de maand-
gemiddelden: was deze 600 in 1955, het ge
middelde in het afgelopen jaar bedroeg
800. Een recordcijfer boekte de maand juni.
Toen vertrokken 1260 Nederlanders uit
Djakarta.
Het grootste deel van deze vertrokken
landgenoten wordt gevormd door de zoge
naamde Indische Nederlanders. Vóór de
soevereiniteitsoverdracht bleven zij, de hier
geboren en getogen Nederlanders, als regel
tot het eind hunner levensdagen. De ver
anderde omstandigheden, de moeilijkheden
die deze merendeels „kleine werkers" on
dervinden om hier nog hun brood te ver
dienen, als gevolg van de „verindonesië-
ring" in de lagere regionen van zowel de
ambtelijke wereld als van het particuliere
bedrijfsleven, waarin zijn vroeger werk
vonden, doen hen in grote getale besluiten
naar het onbekende vaderland te vertrek
ken.
Voor het overige vindt de teruggang zijn
oorzaak in het dalend aantal uitgezonden
arbeidskrachten. Ook in de hogere lagen
i van de staven der buitenlandse onderne-
I mingen worden de buitenlandse (Neder
landse) arbeidskrachten, indien mogelijk,
vervangen door Indonesiërs. Van hoger
hand wordt op die vervanging zachte drang
uitgeoefend door de toekenning van devie-
zenpakketten voor de buitenlandse arbeids
krachten min of meer afhankelijk te stel
len van de mate, waarin met de „verindo-
nesiëring" voortgang wordt gemaakt.
Voorts worden regelmatig buitenlandse
bedrijven verkocht aan Indonesiërs. Ook
dit heeft als regel een uitstoting van bui
tenlandse krachten tot gevolg. De nieuwe
eigenaren streven er naar de vreemde ar
beidskrachten zoveel mogelijk te vervan
gen door de goedkopere Indonesische.
Slechts de onmisbare experts plegen in
deze gevallen te worden gehandhaafd.
Het aantal in Djakarta gevestigde buiten
landers daalde in totaal als gevolg van de
teruggang van de Nederlandse groep, al
werd deze teruggang gedeeltelijk opgevan
gen door de toeneming van het aantal niet-
Nederlandse vreemdelingen. Waren er op
1 januari 1956 in totaal 126.012 vreemde
lingen in Djakarta, eind november was dit
getal gedaald tot 121.619 dus 4393 minder.
Het aantal Chinezen nam toe van 98.628 tot
102.897. Die toeneming was geringer dan
in 1955, toen zij 5657 bedroeg. Ook hier
speelt vermoedelijk een beperking in de
verstrekking van visa een rol.
Het aantal overige in Djakarta wonende
vreemdelingen, dus niet-Nederlanders en
niet-Chinezen, nam in de elf maanden van
het vorige jaar toe met 127. Het bedroeg
eind november 5006. Ook ondanks de terug
gang met meer dan één derde is de Neder
landse groep in Djakarta, na de Chinezen,
dus nog altijd de sterkste onder de vreem
delingen.
Dreigende taal
MANILLA (U.P.) „De positie der Ne
derlanders in Indonesië zal bijzonder zorg
wekkend worden, wanneer niet spoedig een
oplossing wordt gevonden voor de kwes
tie Nieuw-Guinea", aldus heeft, de Indone
sische ambassadeur in Manilla, Nazir D.
I
.7
(ANP/U.P) Erich Ollenhauer
de leider van de sociaal-democraten ln
West-Duitsland, is op weg naar de Ver
enigde Staten voor een politieke oriënte-
ringsreis, overigens voor de tweede maal na
de oorlog, want in 1951 is hij er ook geweest.
Ollenhauer zal wel voor de eerste keer
Canada bezoeken en zowel minister Dulles
als diens Canadese ambtgenoot, Lester
Pearson ontmoeten. Op 27 februari keert
de Duitse politicus via Parijs naar West-
Duitsland terug.
Officieel wordt de reis door zijn partij
omschreven als een „good-will" reis, maar
in welingelichte kringen verluidt dat het
doel is, de Amerikaanse leidende kringen
de verzekering te geven dat de socialisten,
indien zij bij de komende verkiezingen de
meerderheid in de Bondsdag veroveren,
West-Duitsland niet hals over kop uit de
NAVO zullen terugtrekken. Ollenhauer
heeft verklaard, dat „het Adenauer-tijd-
perk is geëindigd". Hij stelde voor nieuwe
besprekingen te houden tussen de grote
vier over een Europees veiligheidssysteem
en Duitslands hereniging. Ollenhauer hoopt
in de Verenigde Staten ook president
Eisenhower te ontmoeten.
Pamontjak, op een persconferentie ver
klaard.
Hij deed een beroep op de regering van
de Philippijnen de Indonesische aanspra
ken te steunen, wanneer het geschil waar
schijnlijk voor 15 februari door de UNO zal
worden behandeld. „U kunt vele dingen
verwachten," zo voegde hij er, sprekend
over de Nederlanders in Indonesië, aan toe.
Hij achtte een. algemene staking en aanval
len op Nederlandse eigendommen niet uit
gesloten.
Het zou volgens de ambassadeur van
goed zakelijk inzicht getuigen bij de Neder
landers die traditioneel goede zaken
lieden zijn wanneer zij met Indonesië tot
een regeling komen over het omstreden ge
bied. Anders dreigt niet alleen gevaar voor
de 70.000 Nederlanders in Indonesië, doch
ook voor de Nederlandse investeringen.
Pomantjak verklaarde nog, dat de aan
spraken, die Indonesië maakt op Nieuw
Guinea, geen voorboden zijn van soortge
lijke aanspraken op Timor en Borneo.
De ambassadeur verklaarde verder, dat
zijn land noch van Amerika, noch van de
Sovjet-Unie actieve steun verwacht in de
UNO, doch dat Indonesië met steun van de
Aziatisch-Afrikaanse landen een resolutie
aangenomen kan krijgen, waarin Indone-
sisch-Nederlandse onderhandelingen wor
den gevergd.
„Nadoen van Hitier!"
De Nederlandse gemeenschap in Dja
karta schijnt zich niet ongerust te maken
over de door de Indonesische ambassadeur
in Manilla afgelegde verklaring.
Het in Djakarta, in de Engelse taal ver
schijnende .onafhankelijke dagblad „Ti
mes of Indonesia" heeft evenwel maandag
ambassadeur Pumantjak van „misdadige
onverantwoordelijkheid" beschuldigd.
Het blad schrijft, dat het laatste waar
toe het Indonesische kabinet zou besluiten,
zou zijn het „nadoen van Hitier en het ge
bruiken van d e Nederlanders in Indonesië
als gijzelaars om concessies van de Neder
landse regering los te krijgen".
Het blad doet een beroep op de regering
om een verklaring uit te geven, waarin de
Nederlanders in Indonesië zullen worden
gerustgesteld, en tevens om ambassadeur
Pumantjak terug te roepen.
„Wij kunnen ons niet veroorloven zulk
een onverantwoordelijke figuur in onze
buitenlandse dienst te hebben", aldus net
blad.
LONDEN (UP en Reuter) Imam Ah
med, heerser van het feodale koninkrijk
Jemen, heeft zaterdag op een persconfe
rentie, verklaard eventueel bereid te zijn
om 12.000 Egyptische „vrijwilligers" toe te
laten om tegen Engeland te vechten, zo
meldde radio-Moskou maandagmorgen.
De Imam hield de persconferentie in zijn
verblijf in Sana, een van de twee hoofd
steden van Jemen, voor vertegenwoordi
gers van Egyptische, Russische en Ameri
kaanse bladen en persbureaus.
Hij beschuldigde Engeland van het inne
men van een nieuwe strategische positie in
Zuid-Arabië ter vervanging van die, welke
bij de Suez-crisis verloren gingen, en van
pogingen zich meester te maken van de
rijke olie-velden in Zuid-Jemen ter com
pensatie voor verlies van Perzische olie.
De bewoners van het dorp Danoeba in
het westen van het protectoraat Aden is
zondag door de Britse autoriteiten meege
deeld. dat hun huizen zullen worden ver
nietigd, tenzij opstandige stamleden aan de
autoriteiten worden uitgeleverd.
LISSABON (Reuter/AFP/ANP). Admi
raal Nikolaus Plorty, de vroegere regent
van Hongarije, is zaterdag op 88-jarige
leeftijd in zijn woning te Estoril, een voor
stad van Lissabon, overleden aan de ge
volgen van trombose. De eerste jaren na
de oorlog heeft hij in de Amerikaanse zone
van Duitsland gewoond. In 1949 vestigde
hij zich in Portugal, waar hij ook be
graven zal worden
Nikolaus Horthy von Nagybanya werd
op 18 juni 1868 te Kenderes in het gebied
van de rivier de Theiss geboren als telg
uit een adellijk geslacht. In de eerste we
reldoorlog was hij officier van de Oosten
rijks-Hongaarse vloot. Na de ineenstorting
van het Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk,
tijdens het kortstondige communistische
bewind van Bela Kun, werd hij minister
van Oorlog in de contra-revolutionaire re
gering van graaf Karolyi. In 1920 werd hij
door een benoemd parlement gekozen tot
regent van Hongarije, dat geen koning
had.
Horthy stond 25 jaar aan het hoofd van
een fascistisch getint bestuur. Hij voelde
weinig sympathie voor Hitier, doch hij
sloot vriendschap met Mussolini. Aanvan
kelijk probeerde Horthy zijn land buiten
de oorlog te houden, doch hij zwichtte
voor Hitiers eisen en zond op den duur
het Hongaarse leger naar .het front in de
Sovjet-Unie. De Duitsers waren echter
maar matig tevreden over Horthy en in
1944 besloot Hitier Hongarije te an
nexeren.
In oktober van dat jaar probeerde de
regent nog zijn land te bevrijden. Zijn
lijfgarde bond in Boedapest de strijd aan
met de Duitsers, terwijl hij de oprukkende
Russen om bestandsvoorwaarden vroeg.
De Duitsers onderdrukten de opstand ech
ter en brachten Horthy over naar een kas
teel in Beieren, waar hij in mei 1945 door
de Amerikanen werd bevrijd. Een verzoek
van president Tito om Horthy aan Joego
slavië uit te leveren, waar men hem èls
oorlogsmisdadiger berechten wilde, wezen
de Amerikanen van de hand.
Horthy's memoires zijn de vorige maand
in Londen gepubliceerd. Hij verklaart
hierin, dat als gevolg van intriges tegen
hem Hongarije in 1941 de oorlog aan de
Sovjet-Unie verklaarde. Duitse vliegtuigen
met Russische kentekenen hadden tevoren
een bomaanval op Hongarije „opgevoerd".
Op de hoek van de Schoterweg en Dr.
Leydsstraat in H a a r 1 e m-N oord is za
terdagavond de achtenvijftigjarige me
vrouw E. A. GreeuwDonkerhoven uit de
Reitzstraat 76 door een auto aangereden en
kort daarop overleden. Zij fietste met haar
echtgenoot in de Dr. Leydsstraat en beiden
wilden de Schoterweg oversteken. Bij de
hoek zagen zij, dat uit de richting stad een
auto naderde. De heer Greeuw versnelde
zyn gang, om de andere zijde van de weg
te bereiken en mevrouw Greeuw week
eerst naar links uit en stak toen over. Zij
werd aangereden door de auto. Haar stof
felijk overschot is naar het Sint Elisabeths
Gasthuis vervoerd.
Op de Tegelse weg te V e n 1 o is zondag
morgen een vijfjarig jongetje door een per
sonenauto aangereden, toen hij plotseling
de weg op liep. Hij was onmiddellijk dood.
Zaterdagavond omstreeks zeven uur is,
na een botsing met een personenauto, een
militaire Rode-Kruisauto in het Damster-
diep gereden. Er is bij dit ongeluk niemand
ernstig gewond. Toen de Rode Kruisauto,
die met een patient en twee ziekenverple
gers van Appingedam op weg was
naar een ziekenhuis in Groningen in het
water was gekomen, wist de chauffeur
zich snel uit de cabine te bevrijden. Het
achterdeel van de auto, dat vrijwel boven
water was gebleven, kon toen door de
chauffeur worden opengemaakt, waarna de
patient met ziekenverplegers op het
droge kon worden gebracht. De vijf inzit
tenden van de personenauto, waarmee de
ziekenauto in botsing was gekomen, liepen
lichte schaafwonden op. Twee kraanwagens
hebben de Rode Kruisauto tegen midder
nacht op het droge weten te brengen.
Tengevolge van verkeersonge-
j lukken in ons land zijn in 1957 om i
i het leven gekomen 114 personen,
van wie 19 kinderen.
kiiiiiiimiiiiiiiiiHiiitiiiHl!
CAIRO (U.P.) Radio-Cairo heeft
gisteravond het bericht uitgezonden, door
een „hoge Arabische autoriteit" mee
gedeeld aan haar correspondent in Damas
cus, dat Algerijnse leiders m Arabische
hoofdsteden besprekingen houden over de
vorming van een vrije Algerijnse regering.
Een dergelijk bericht, dat op 6 februari
door het blad „Al Ahram" in Cairo was
gepubliceerd, werd toen door het Alge
rijnse nationale bevrijdings-comité tegen
gesproken.
De Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Christian Pineau, verklaarde zater
dag bij de voortzetting in de politieke
commissie van de UNO van het debat over
Algerië: „Frankrijk gelooft niet, dat het
Algerijnse vraagstuk door militaire mid
delen tot oplossing kan worden gebracht
en wij zouden willen, dat het Algerijnse
volk dit begreep". Hij herinnerde eraan,
dat Frankrijk de Algerijnse rebellen ver
leden jaar heeft voorgesteld de vijande
lijkheden te staken.
De Russische vertegenwoordiger Sobolev
verklaarde dat, ook al bezaten de Alge
rijnen het Franse burgerrecht, zij toch
„onderworpen waren aan net koloniale
juk". 1
Prinses Karadj a
Poëzie is vaak: de kunst zich op fraaie
wijze te beklagen over leed dat men
niet heeft.
De golf van prijsstijgingen, die de-laatste
weken over ons land is geslagen, begint
allerwegen ongerustheid te verwekken.
Terwijl de regering telkens weer verkon
digt, dat prijsstabilisatie een der voor
naamste pijlers van haar beleid vormt,
bekruipt de Nederlandse consumenten het
gevoel, dat de prijzen in ons land met de
dag onstabieler worden.
Steeds vaker wordt de klacht geuit: „We
begrijpen er niets meer van." Men begrijpt
niet, dat de regering enerzijds voortdurend
waarschuwt tegen het gevaar van inflatie
en anderzijds door het verhogen van de
tarieven voor allerlei overheidsdiensten
hard meewerkt aan een algemene prijs
stijging, die onafwendbaar op een nieuwe
loonronde moet uitdraaien. Men begrijpt
evenmin, dat de regering met de hand op
het hart beloofd heeft, haar eigen uitgaven
energiek te zullen besnoeien, maar door het
nemen van allerlei gecompliceerde over
heidsmaatregelen (waarvan de huurblok-
kering wel een der wonderlijkste is) ver
dere uitbreiding inplaats van inkrimping
vari haar controle-apparaat onvermijdelijk
maakt.
Het is moeilijk, zich aan de indruk te
onttrekken, dat er in het tegenwoordige
Kabinet-Drees twee koersen worden ge
volgd: een koers-Zijlstra en een koers-
Hofstra, en dat uit die twee nog niet de zo
dringend noodzakelijke synthese van een
„koers-Drees" tot stand is gekomen.
De koers-Zijlstra schijnt gericht te zijn
op een zoveel mogelijk in de hand houden
van de prijzen, met inachtneming echter
van de prijsverhogingen op de wereld
markten voor grondstoffen. De koers-Hof-
stra gaat intussen naar het afwentelen van
alle tekorten van overheidsbedrijven (en
van andere strikt-economisch niet verant
woorde regeringsuitgaven zoals subsidies)
op het publiek, door verhoging zowel van
directe als indirecte belastingen. Daarnaast
schijnt ook nog een klein zijkoersje-Algera
te lopen, in de richting van een meer lucra
tief maken van de posterijen en haar
nevenbedrijven als bron van inkomsten
voor de regering, ook al weer door ver
hoging van de tarieven.
Dit alles begint meer en meer de vorm
aan te nemen van een tang, waartussen de
consument bekneld komt te zitten. En niet
alleen de consument; ook de producent.
Want hogere prijzen voor grondstoffen,
hogere vervoerskosten, hogere tarieven
voor post, telegraaf en telefoon, voor gas,
water en elektriciteit, de pas in werking
getreden verhoging der sociale lasten ter
compensatie van het algemene ouderdoms
pensioen, en tenslotte de in uitzicht ge
stelde loonronde van twee percent als ge
deeltelijke compensatie van de huurver
hoging, dit alles zal de winstmarges der
producenten op vrijwel elk gebied aanzien
lijk beknotten. En zij zullen ongetwijfeld
proberen, zich uit die tang los te werken
door aan te dringen op regeringstoestem
ming voor verhoging van hun verkoop
prijzen. Als deze druk zo groot wordt, dat
de regering toegeeft - zoals zij reeds in een
reeks van gevallen hééft toegegeven - zal
de tang des te knellender worden voor de
consument, en zal de consument alleen
kunnen worden geholpen metweer
een nieuwe loonronde. Waarop voor de pro
ducent niets anders zal overblijven dan:
opnieuw op prijsverhoging van zijn artike
len aan te dringen
En zo komen we dan precies terecht bij
de inflatie-spiralen, waartegen de regering
ons al zo lang en zo ernstig heeft gewaar
schuwd, en blijft waarschuwen. Zo wordt
ons geld steec^ minder waard en zo wordt
het voor de gepensioneerden en andere
„vergeten groepen" steeds moeilijker rond
te komen.
De regering dringt er op aan, dat wij
minder besteden; maar haar tegenwoordige
politiek schijnt er eerder op gericht te zijn
dat wij evenveel blijven besteden, maar
alleen minder waar voor ons geld krijgen.
Om het eens heel simpel uit te drukken:
als de tram anderhalf maal zo duur wordt
en we trammen dan maar twee inplaats
van drie keer, hebben we weliswaar onze
„bestedingen beperkt", maar we hebben
evenveel geld uitgegeven als tevoren. Al
leen hebben we een keer méér moeten
lopen. Van het beoogde sparen is niets
gekomen.
En daarheen, maar dan op groter schaal,
vrezen we dat de huidige regeringspolitiek
zal leiden. Door op deze wijze het land
tegen inflatie te willen beschermen, zou de
regering wel eens eerder kunnen bereiken,
dat de welvaart een ernstige klap kreeg.
Misschien zal deze week uit de bestedings
nota blijken, dat we de zaak te somber
inzien. Maar dan zou die nota wel héél
erg moeten meevallen.
Simon Koster
t
zcccocccccooooooocco
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
maandagavond tot dinsdagavond, op
gemaakt om 11.15 uur:
Aanvankelijk enige regen. Mor
gen enkele verspreide opkla
ringen, maar ook hier en daar
een bui. Vrij krachtige tot ma
tige wind tussen zuid en zuid
west. Aanhoudend zacht weer.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
OOOOOOK»DOOCOOOOOOOOCCCOOCOCOXCCCCOCCCOOOCOOOCOOC«