Brits-Canadees contract
voor uraniumlevering
„Zonder voorbehoud en naar waarheid"
dagj
Atoomlaboratoria aan de kust
krijgen een hoge-flux reactor
a
r
Van dag tot
Atomen aan de kust
Schuilevinkje
Wetenschap optimistisch over de
lozing der afvalstoffen
Londen zou slechts beginsel van vrije
vaart door het Suezkanaal handhaven
0p de
raatótoel
Uurhmt leeft w!
Endocil
rHoe is het ontstaan
Kort nieuws
IN TWEE JAAR GEREED
Gevarencijfers
Overleg over de
onderwijzerssalarissen
IlcÜ^C-KlloTL
C/5
I Mantels
Japonnen
I Deux-pièces
VERMOGENSBELASTING
Reactorlaboratorium in
Arnhem komt dit jaar
gereed
NIET VOOR EEN
KLEINTJE
VERVAARD ZIJN
«d.J
WOENSDAG 27 MAART 1957
Er is een klein, cynisch grapje gemaakt,
dat uit één snedig zinnetje bestaat: „Hoedt
u voor Petten".
Een grapje, waarmee de vestiging van
een atoomreactor in het rustige duin be
noorden Schoorl en in de omgeving van het
magnifieke Zwanenwater misprijzend werd
begroet.
Indien de plannen doorgaan zal de reac
tor waarschijnlijk in St. Maartenszee wor
den gebouwd. De bekommernis is na giste
ren ook wel enigszins geluwd, maar of alle
vrees geweken is, staat nog te bezien.
Het atoom heeft helaas een lugubere
klank gekregen na Hiroshima en de Bikini
atol, de ontwapeningsconferenties en alle
andere besprekingen op topniveau, die tot
geen andere resultaten leidden, dan dat er
steeds nieuwe paddestoelwolken van moe
der Aarde opstegen en er steeds meer ra
dioactiviteit in de dampkring kwam.
Daarbij is maar al te vaak vergeten, dat
een middelgrote stad vierentwintig uur
energie kan putten uit één gram uranium
en dat Groenland een goedverwarmd en
exploitabel eiland zou kunnen zijn, als er
een paar ton uranium werd heenge
bracht, vooropgesteld, dat men er kern
reactoren voor de opwekking van ener-
gie zou willen bouwen. En dat de Sa
hara een paradijs zou kunnen worden, in
dien men deze woestijn der woestijnen kon
bevloeien met behulp van kernenei'gie.
Deze fantasie, die wellicht de werkelijk
heid van een nabije toekomst is, ligt aan
de goede keerzijde van het atoom, maar
dat kleinste aller deeltjes heeft nu eenmaal
door het misbruik een slechte naam ge
kregen.
Het zal een noodzaak zijn, dat ook Ne
derland zijn kernenergie gaat opwekken,
want dit land schept elk uur tonnen dure
steenkool in de centrales en de industrieën,
maar het zal evenzeer en een wellicht nog
harder noodzaak zijn, de mens tegen zich
zelf en de door hem ontketende natuur
krachten te beschermen.
In Kopenhagen is nog onlangs tijdens een
conferentie van medici gesteld, dat de in
vloeden van de radio-activiteit op de men
selijke erfelijkheidsmaterie niet te onder
schatten zijn. Doorslaande bewijzen waren
er niet voor tenzij de muizen en ratten, die
nu eenmaal een snellere opeenvolging hun
ner generaties produceren dan de mens,
als maatstaf genomen worden. Maar éls de
bewijzen er waren, was het al veel te laat
en daarom is het goed, dat de kernreactor
aan Noordhollands kust wordt ingekapseld
in een zo stevig en betrouwbaar mogelijk
doosje en dat alle mogelijke voorzorgen
zullen worden genomen om nog niet met
zekerheid te berekenen gevaren zoveel
doenlijk te bezweren.
Men kan van de Egyptische president
Nasser zeggen wat men wil, dat hij handig
is valt niet te ontkennen. Hij is er in ge
slaagd, de Amerikaanse regering en zelfs
een groot deel van de Verenigde Naties
een rad voor de ogen te draaien en kan
nu op zijn twijfelachtige lauweren rusten.
Want het Suezkanaal is, door anderen en
op kosten van anderen, nu vrijwel ont
daan van alle obstakels die hij er in had
laten aanbrengen en de guerilla-oorlog
tegen Israel wil hij nu verder blijkbaar
ook door anderen en op kosten van anderen
laten voeren.
Terwijl Cairo namelijk een verzamel
punt is van hoge ambtenaren van de Ver
enigde Naties en alle inspanningen van de
heren Hammarskjoeld, Bunche en hun
medewerkers op Egypte waren gericht, zijn
een aantal strategische punten langs de
Golf van Akhaba, ook op Jordaans gebied,
kalmweg bezet doorlijfeigenen van-
dezelfde koning Saoed, die zo kort geleden
door de Amerikaanse regering uitgekozen
werd om als voorbeeld van een coöperatief
Arabisch vorst te worden gesteld. Voorts
heeft deze koning verklaard dat de Golf
van Akhaba tot de territoriale watei-en
van zijn koninkrijk behoort. Wij vrezen,
dat noch achter de bezetting van stra-
tegische punten langs de golf, noch achter
laatstgenoemde verklaring de heimelijke
bedoeling schuilt, innige samenwerking
tussen de Arabische wereld enerzijds en
Israel en de westelijke landen anderzijds
te verzekeren. In tegenstelling tot de heer
Dulles, die nog altijd een verbazingwek
kend optimisme ten aanzien van de situatie
in het Nabije Oosten aan de dag legt, lijkt
het ons zelfs zonneklaar, dat Nasser een
voudig schuilevinkje speelt achter het wij
de middeleeuwse gewaad van koning
Saoed. En dat de Amerikaanse dollars,
aan Saoed toegezegd ter verkrijging van
zijn vriendschappelijke medewerking, zul
len worden gebruikt om in de Golf van
Akhaba precies datgene te doen, wat Nas
ser de Amerikanen beloofd had, niet te
zullen doen.
De naïviteit, die vroeger wel eens aan
Oosterse volken werd toegeschreven,
schijnt heden ten dage een wijkplaats te
hebben gevonden in een heel ander deel
van de wereld.
Olifantje voor Nederlandse jeugd. Op
zaterdag 23 maart is het olifantje, dat door
de Pakistaanse jeugd aan de jeugd van
Nedei-land geschonken zal worden in Chit-
tagong scheep gegaan op de „Maaskerk", die
omstreeks Pasen in Nederland zal arriveren.
Het is nog een geheim, welke klas van de
Nederlandse scholen het olifantje na-mens de
schooljeugd zal aanvaarden.
(Van een onzer redacteuren)
HET CENTRALE PROBLEEM bij de bouw van een kernreactor aan de kust van
Noordholland zal de lozing van de zogenaamde „lichte" afvalstoffen zijn het water
uit de laboratoria, dat uiteraaKd radio-actief is, maar niet in die mate, dat het, zoals
de „zware" produkten van de reactor, omzichtig in lood of klei verpakt ver in zee
hoeft te worden geloosd. Dr. ir. R. Houwink, de technisch directeur van het Reactor
Centrum Nederland, die naar wij gisteren al meldden voor de raad van de gemeente
Zijpe een uiteenzetting gaf over de gevolgen van dit project voor.deze gemeente
en voor de omstreken, heeft zijn uiteenzetting in de middaguren in andere vorm
herhaald voor een gehoor van gemeentebestuurders uit de rest van Noordholland
en de besturen der VVV's, die daartoe in Het Wapen van Heemskerk te Alkmaar
bijeen waren. De lozing van de niet direct gevaarlijke afvalstoffen wil men oplossen
door middel van een ongeveer twee kilometer lange pijpleiding in zee, waarbij de
wetenschap aan de hand van de nog slechts op dierproeven berustende ervaringen
vermoedt, dat er geen enkele risico voor de mens uit zal voortkomen. Maar tenslotte
is de kernsplitsing nog maar vijftien jaar oud en ook ir. Houwink en zijn
mededirecteur prof. dr. J. M. W. Milatz moesten dit geheel toegeven er zijn nog
ettelijke vraagtekens, zoals ten aanzien van de invloed der radio-activiteit op
latere geslachten.
Niettemin kwam uit de openhartige uit
eenzettingen wel vast te staan, dat de
atoombomproeven een veel ergere straling
veroorzaken dan reactoren als men van
zins is in St. Maartenszee te bouwen en dat
niettemin elk van de 300 personeelsleden
elke morgen een stukje film in het knoops
gat zal krijgen, teneinde aan het eind van
de dagtaak na het ontwikkelen van de
filmstrookjes te kunnen vaststellen of en
zo ja in hoeverre de omgang met kern
splitsingsmaterialen gevaarlijk zou kunnen
worden.
De afvalstoffen zouden in principe ge
heel „schoongemaakt" kunnen worden, zo
vertelde de heer Houwink, maar dit zou
een veel te kostbare bezigheid worden, zo
dat men liever tot een scherp gestelde tole
rantie gaat om de onderzoekingen niet
nodeloos duur te maken.
Burgemeester Huygens van Bergen sprak
tijdens de bijeenkomst in Alkmaar als zijn
mening uit, dat de beoordeling van het
gevaar rustig aan de wetenschapsmensen
kan worden overgelaten, die zichzelf met
alle mogelijke veiligheidsvoorwaarden heb
ben omgeven en bovendien de Gezond
heidsraad als graag-gewenste toeschouwer
bij het onderzoekingswerk hebben geroe
pen. Hij waarschuwde voor bangmakerij
in dit opzicht, waarmee de belangen van
wetenschap en economie bepaald niet ge
diend zijn.
Stromingen en tegenslag
Uit de vergadering was de bezorgdheid
omtrent het project kennelijk nog niet ge
heel geweken, ook niet, toen ir. Houwink
glimlachend opmerkte, dat als er geld
overbleef hij voor de 300 werkers in de
reactor graag een zwembad zou willen
laten bouwen boven de lozingsbuis aan het
strand bij St. Maartensdijk.
Men vroeg zich af. wat de stromingen in
de Noordzee zullen doen en wat er gebeurt,
als alles in het „atoombedryf" eens tegen
loopt en er biivoorbceld een teveel aan
radio-actief afval moet worden geloosd,
terwijl de stromingen en winden naar de
kust zijn gericht. „Dan zetten we het werk
gewoon stop" antwoordde de heer Hou
wink, „want dit is tenslotte een laborato
rium en geen energiecentrale". Dankbaar
toonde hij zich voor de bezorgdheid, die
onlangs ook van regeringszijde is getoond
voor de bescherming tegen radio-activiteit.
Niet dun-bevolkt
De burgemeester van Langendijk, de heer
H. Schelhaas, attendeerde op de bevolkings
prognoses voor de kop van Noordholland,
die met haar 200.000 toekomstige inwoners
eerlang niet meer tot de dunbevolkte stre
ken gerekend kan worden en stelde de
vraag, wat er zou gebeuren, als er rond de
Noordzee nu eens 1000 kernreactoren zou
den worden gebouwd - de heer Houwink
kaatste terug, dat atoomgebruik steeds
meer een zaak van internationaal overleg
zal moeten worden, opdat de aarde op den
duur niet teveel last krijgt van de radio
activiteit. Dat het Nationaal Planbureau
akkoord kon gaan met de plaats van vesti
ging van de Nedei'landse laboratoria was
voor hem voldoende bewijs voor de door
dachtheid van het project.
Uiteraard kwamen er vele beduchtheden
los over de aantasting van het Noordhol
landse recreatiegebied door de plannen en
namens zes badplaatsen is er een serie
vragen afgevuurd over de ervai'ingen in
het Noors Nederlandse atoomcentrum te
Kjeller, over mogelijke „explosies" binnen
in de reactor en over de mogelijkheid, dat
met deze vestiging de „tweede basisindu
strie" wordt bedoeld, die IJmuiden liever
niet onderdak wilde helpen. „Het is geen
industrie en het zal er ook nooit één wor
den" repliceei-de de directeur van het
R.C.N.; een explosie doet zich in het ura
nium zelf al voor, als er nog niets mee
gebeurt, maar in de reactor wordt dit pro
ces een handje geholpen en in Noorwegen
kijkt men ietwat vei'baasd naar de om
zichtigheid, waarmee Nederland zijn eigen
project behandelt: daar is men allang over
de bezwaren heengestapt. De totale opper
vlakte van de reactor en de bijbehorende
laboratoria wordt op een hectare of di'ie
geschat, waarnaast men optie houdt op on
geveer zeventig hectare rondom nabij de
marinestellingen in de duinen van St.
Maartenszee.
Afstandsbediening
Wij ontlenen aan het jaarverslag van het
Reactorcentrum Nederland tenslotte de
concrete plannen:
Op het terrein zullen worden geplaatst
een hoge-flux-reactor in gasdichte behui
zing, een laboratorium- en administratie
gebouw en een zogenaamd „hot labora
tory". Het hoofdgebouw (laboratoria en
administratie) denkt men zich als een cen
traal gedeelte met vier aangebouwde vleu
gels met in het centrale deel ruimten voor
bestuur, directie administratie, bibliotheek,
documentatiedienst, vergaderingen en dis
cussies, zitkamers, instrumentenwerkplaats
en de huishoudelijke dienst. In de vleugels
worden de laboratoria ondergebracht als
voor physica, chemie, metallurgrafie, reac
tortheorie, elektronica, reactorbeveiligin
gen, gezondheidsbeveiliging, isotopen en
economie. In het „hot laboratory" zullen
de sterke radio-actieve stoffen met behulp
van afstandsbediening achter dikke beton
nen wanden behandeld worden.
Wanneer de Staten-Generaal het project
goedkeuren, zal het in anderhalf a twee
.jaar verwezenlijkt kunnen worden.
»occocxxx»ccccooocooccccooccoooxoccoo30occoocxxxxxccoo
8
Als men in aanmerking neemt, dat de x
kans op het „uit de hand lopen"
een kernreactor geschat wordt op één g
keer per 10.000 jaar, waarbij dan alleen 8
nog maar gevaar voor de omgeving op-
treedt, indien de mantel (die daarop p
berekend is) zou scheuren (wat dus
uitermate onwaarschijnlijk is), dan ont- gj
staat de conclusie, dat die gevarenkans 8
veel geringer is dan de kans op een p
ernstig verkeersongeluk of op een
brand. 8
Dat desondanks dergelijke reactoren8
toch buiten bewoonde centra gebouwd g
worden komt, omdat men in het atoom- g
vak van meet af aan de veiligheid voor- p
op gesteld heeft. 9
Men wil geen risico lopen bij eenp
nieuw vak dat zich nog moet inburge- p
ren, en dat vanwege de atoombom nu
8 eenmaal in een bepaalde reuk staat.
3 Dat men hier doeltreffend in geslaagd g
8 is volgens het RCN, blijkt uit het feit 8
dat volgens gegevens uit 1955 in Ame-
rika de navolgende aantallen ongeluk- g
ken per miljoen arbeidsuren, die tot 8
verlies aan bedrijfsuren leidden, vast- 8
gesteld zijn:
elektrische stroomopwekking
chemische industrie
gemiddelde voor alle industrieën
atoomenergie
Men kan dus zeggen, dat het toepas- 8
8 sen van atoomsplijting niet gevaarlijker a
is dan wat normaal in de industrie voor-
3 komt, mits men maar goede voorzorgenp
Ijj treft. p
XXXXXX)OOC>DOOOCX)OOOOOOCX)GC<X^OOCOOOOOOCOCCOCXX)COOCOCCCOOO
De bijzondere commissie voor het geor
ganiseerd overleg voor het onderwijzend
personeel bij het lager onderwijs heeft dins
dag de besprekingen over de onderwijzers-
salarissen voortgezet. Voornamelijk kwam
daarbij een door de Algemene Nederlandse
Onderwijzersfederatie gedaan voorstel tot
wijziging van het regeringsontwerp inzake
de nieuwe regeling der salarissen aan de
orde. De commissie zal op 1 april opnieuw
bijeenkomen.
ADVERTENTIE
tfit merk garandeert 0
da sterkste matras
tot ip beden gemeekt
dankzij de fepitentiirdb
blnnenvering volgens
het Amerilteeme systeem
D.W.U.-SOUPLEX MATR ASSENFABRIEK EN, UTRECHT, AMSTERDAM, ROTTERDAM
HAMILTON/LONDEN (Reuter) Pre
mier MacMillan van Groot-Brittannië en
zyn Canadese ambtgenoot Saint Laurent
hebben na afloop van hun besprekingen
op Bermuda bekend gemaakt, dat Canada
in de komende vyf jaar uranium voor
vreedzame doeleinden ter waarde van 115
miljoen dollar aan Groot-Brittannië zal
verkopen. Er zijn voorts maatregelen be
sproken, „die wellicht kunnen worden ge
nomen om een aanvaardbare regeling van
vraagstukken op korte termyn in het Na-
bye Oosten te verzekeren". De conferentie
van de twee premiers en hun ministers
van Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd en
Lester Pearson, heeft twee dagen geduurd.
De Britse regering heeft te Londen ge
vestigde scheepvaartondernemingen mee
gedeeld, dat zij om technische redenen,
waaronder de mogelijkheid van mijnen,
voor het ogenblik geen gebruik moeten
maken van het Suezkanaal, zo is verluidt
in Londen. De regering zal geen mede
delingen doen omtrent de tolgelden, voor
dat secretaris-generaal Hammarskjoeld
verslag heeft uitgebracht over zijn bespre
kingen met president Nasser.
AFP verneemt, dat de conferenties op
Bermuda van MacMillan met Eisenhower
en Laurent een belangrijke wijziging heb
ben aangetoond in de Britse houding ten
opzichte van het Suezkanaal. Een aantal
vroegere beginselen zou niet meer nood
zakelijk geacht worden. Dit zou in het bij
zonder gelden voor de betaling van de
kanaalgelden en het beheer van het kanaal.
Slechts het beginsel van de vrijheid van
scheepvaart zou gehandhaafd zijn.
(Reuter) MacMillan en St. Laurent
zeggen in een communiqué, dat „hoewel er
ADVERTENTIE
Z X
01 O
01 3
S"
3 <S.
3 5'
3
O
t
O
ua
03
73
Z
Chique aparte
tegen populaire prijzen
(Van onze belastingmedewerker)
Anders dan de inkomstenbelasting, die
altijd het inkomen over een bepaald tijds
verloop moet belasten, vraagt de ver
mogensbelasting naar het vermogen op
een bepaald ogenblik. De aangifte is als
het ware een moment-opname van het
vermogen, genomen bij de aanvang van
het belastingjaar. Dat het vermogen bij
het begin van het belastingjaar moet woi--
den aangegeven heeft tot gevolg, dat de
aangifte voor de inkomstenbelasting altijd
gaat over het jaar vóór de aangifte voor
de vermogensbelasting. De inkomsten voor
de inkomstenbelasting 1956 worden aange
geven gelijk met het vermogen op 1 ja
nuari 1957, zijnde de aanvang van het be
lastingjaar 1957.
De kinderaftrek voor de vermogensbe
lasting loopt vrijwel parallel met die voor
de inkomstenbelasting. De vermogensbe
lasting heeft echter geen bepaling, die
overeenkomt met het voorschrift uit de in
komstenbelasting, dat het inkomen van de
kinderen voor wie
aanspraak op kin
deraftrek bestaat,
bij dat van de
ouders geteld moet
worden. Daardoor
komt het nogal eens voor, dat kinderen,
bijvoorbeeld wanneer één der ouders over
leden is, zelf in de vermogensbelasting
moeten worden aangeslagen. Deze eigen
aanslag van het kind doet de aftrek voor
de ouders verloren gaan.
De kinderaftrek wordt gegeven in de
vorm van belastingvrije sommen van
7.500 voor ieder kind waarvoor de aan
gever recht heeft op kinderaftrek. Boven
dien is er een belastingvrije som van
22.500 voor een ongehuwde, 30.000 voor
een echtpaar en bovendien 20.000 voor
een aangeslagene boven de 65 jaar. Een
gehuwde belastingplichtige met aftrek
voor twee kinderen heeft dus reeds een
vrije som van 45.000 als hij onder de
65 jaar is. Vermelden we hier nog bij, dat
zij, die van tafel en bed gescheiden zijn,
als ongehuwden gelden en weduwen en
weduwnaars, die voor het overlijden van
de huwelijkspartner normaal getrouwd
waren, als gehuwden blijven gelden.
We zullen nog enkele posten van de
aangifte de révue laten passeren. De on
roerende goederen moeten aaixgegeven
worden naar de verkoopwaarde. Alles wat
deze verkoopwaarde beïnvloedt, zo ten
gunste als ten ongunste, moet in aanmer
king worden genomen. Zo kan het feit,
dat een nabij gelegen fabriek het goed
voor haar uitbreiding nodig heeft, de
waarde omhoog brengen, anderzijds kan
een ongunstige ligging of dreigende ont
eigening de waarde drukken.
Effecten worden aangegeven aan de
hand van de bij effectenbezitters bekende
koerslijsten. Moeilijkheden schuilen daar
nauwelijks in. Die zijn er wel bij de aan
gifte van aandelen in een familie-ven
nootschap, maar ze zijn van geval tot ge
val verschillend en moeten daarom onbe
sproken blijven.
De aangifte van hypothecaire en andere
vorderingen heeft gewoonlijk plaats naar
het nominale bedrag. Niet alle aangevers
weten, dat dit geen vereiste is. Er kunnen
namelijk factoren zijn, die de waarde
drukken. Zulke factoren zijn bijvoorbeeld
de geringe gegoedheid van de debiteur,
waardoor hij niet aan zijn verplichting
kan of zal kunnen voldoen. Ook kan hij de
vordering betwisten. Bij hypothecaire le
ningen kan het onderpand niet toereikend
zijn om de rente en aflossing op te ver
halen. Al deze omstandigheden kunnen
reden zijn, om de vordering lager te schat
ten dan het nominale bedrag.
Voor het aangeven van een lijfrente
geeft de toelichting voldoende aanwijzing.
De waarde van een lijfrente wordt ver
kregen door het jaarlijkse bedrag te ver
menigvuldigen met een getal, dat afhan
kelijk is van de leeftijd. Een lijstje van
deze cijfers geeft de toelichting. Voor de
leeftijd van 50-55 jaar is het bijvoorbeeld
zestien.
Deze zelfde cijfers worden ook gebruikt
voor het aangeven van het vermogen in
vruchtgebruik. De waarde van het vrucht
gebruik wordt gevonden door vier percent
van dat vermogen te vermenigvuldigen
met dezelfde factor als voor een lijfrente.
Het aangiftebiljet wijst hier en ook bij
de aangifte van vermogen in blote eigen
dom de weg vrijwel vanzelf.
Tenslotte wijzen we er nog op, dat de
vermogensbelasting thans geen progressie
kent. Het tarief is steeds f 2,50 per 500
van het vermogen, verminderd met de
vrije sommen en dan naar beneden afge-
ï'ond op 500. Men kan de aanslag dus
gemakkelijk berekenen.
Kinderaftrek
Wat in ons vorig artikel, handelend over
buitengewone lasten die aftrekbaar zijn,
niet duidelijk tot uiting blijkt te zijn ge
komen, wordt hierbij nog eens uiteengezet:
Aftrekbaar zijn onder meer buitenge
wone lasten, gevormd door uitgaven tot
voorziening in het levensonderhoud van
kinderen voor wie geen kinderaftrek is
verleend. Eveneens aftrekbaar zijn uit
gaven terzake van ziekte (dus niet dienend
tot levensonderhoud) van kinderen voor
wie wel kinderaftrek wordt genoten.
Het verschil is dus gelegen in de for
mule „dienend tot levensonderhoud" en
„ingevolge ziekte".
zich wel eens verschillen in benadering
van, of reactie op, internationale vraag
stukken kunnen voordoen, de twee re
geringen er op vertrouwen, dat de speciale
verwantschap het steeds mogelijk zal ma
ken op doeltreffende wijze samen te wer
ken. De regeringsleiders hebben van ge
dachten gewisseld over de gevolgen voor
de Canadese handel van de plannen voor
een Europese Economische Gemeenschap
en een vrijhandelsgebied in Europa. Tevens
zijn andere handels- en financiële kwes
ties van gemeenschappelijk belang be
sproken. De regeringsleiders erkennen de
noodzaak het werk van de UNO te steunen.
Eensgezind
Over defensiebesprekingen worden geen
bijzonderheden gegeven. MacMillan en St.
Laurent hebben hun besprekingen eerder
kunnen afsluiten dan zij hadden verwacht.
Over alle punten van discussie waren zij
het eens, aldus officiële woordvoerders.
Volgens Britse en Canadese woordvoer
ders hebben de premiers niet gesproken
over de mogelijkheid van terugtrekking
van het Canadese contingent uit het UNO-
leger in het Nabije Oosten. Canada, dat
eerder verruiming dan beperking van de
taak van het UNO-leger voor staat, zou,
naar men meende, zijn contingent willen
terugtrekken als Egypte het politieleger
zou dwingen tot uitsluitende patrouillering
van de grens van Gaza.
In Londen verluidt, dat MacMillan op de
Bermuda-conferentie een voorstel van pre
sident Eisenhower heeft aanvaard tot de
instelling van een gemeenschappelijke
groep voor plannen en inlichtingen inzake
het Nabije Oosten.
In opdracht van het Ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
in Den Haag heeft de Amsterdamse
kunstschilder Cor Dik een schilderij
vervaardigd van Robert de Vries in
de rol van de vader van Anne Frank.
In de loop van dit jaar zal het eerste
Nederlandse kernreactorlaboratorium, dat
te Arnhem op het terrein van de KEMA
(naamloze vennootschap tot keuring van
elektrotechnische materialen) wordt opge
richt, in gebruik worden genomen. Dit is
de verwezenlijking van een onderdeel van
de plannen van het Reactoi-centrum Ne
derland, dat de KEMA opdracht heeft ge
geven te trachten een eigen Nederlands
type reactor tot ontwikkeling te brengen.
Deze reactor, die geconstrueerd wordt vol
gens de denkbeelden van prof. dr. J. J.
Went, hoofdnatuurkundige bij de KEMA,
draagt de naam van „suspensiereactor".
Het wordt een prototype voor een reactor,
die bestemd is voor energieproduktie.
Het Reactorcentrum Nederland zal zelf,
waarschijnlijk in Petten, ook een kern
reactorlaboratorium bouwen, maar de
daar op te stellen reactor zal van een ge
heel ander type zijn. In dat laboratorium
namelijk zal een „hoge fluxreactor" wor
den geplaatst, die als een daarvoor onmis
baar hulpmiddel dienst zal doen bij het
uitvoeren van onderzoekingen op het ge
hele gebied vaix de toepassing der kern
energie, onder meer materiaalonderzoek,
de produktie van isotopen, het verrichten
van wetenschappelijk werk en de oplei
ding van personeel.
De derde reactor hier te lande zal opge
steld worden ten behoeve van de Tech
nische Hogeschool te Delft. Deze reactor,
„bassinreactor" geheten, zal deze zomer op
de expositie „Het Atoom" te Amsterdam
voor het publiek te bezichtigen zijn en wel
door middel van een onderwatertelevisie
toestel. Dit apparaat geschikt om des
noods 150 meter onder water te werken
wordt gemonteerd op de bodem van de
kuip van de reactor en zal de bezoekers in
staat stellen op schermen, die op verschil
lende plaatsen van de tentoonstelling
zichtbaar zijn, het proces dat zich in de
kernreactor afspeelt, gade te slaan. Dit zal
de eerste maal zijn, dat de mens een blik
gegund wordt in het binnenste van een
kernreactor in werking.
i
Plezier
Op de ramen van het café stond: „Heden
avond Cabaret der Onbekenden" en mijn
vrouw zei: „Kom, laten we even binnen
wippen", want ze paart een raszuivere
vrouwelijke nieuwsgierigheid aan een be
denkelijk gevoel voor humor wanneer ze
iemand anders een figuur ziet slaan.
Persoonlijk heb ik het niet op zulke
amateuristische manifestaties begrepenIk
lijd intens mee met elke hapering in de
tekst, ik krijg bij elke valse noot een scheut
in de maagstreek en als er een leukerd op
treedt, die met een wit vertrokken gezicht
om zijn eigen grapjes staat te lachen om
dat niemand anders daartoe in staat is,
loopt het koude zweet mij tappelings langs
de rug.
Niettemin zaten wij twee minuten later
naar een paar Onbekende rokkenrollers te
kijken, die zich bij het aanzienlijk gerucht
van een Bill Haley plaatje grote moeite
getroostten om niet van het toneeltje af te
roll-en. Een kogelronde official kwam ons
inmiddels melden, dat wij aan het tafeltje
van de jury hadden plaatsgenomen. Nadat
we haastig naar een minder riant hoekje
waren uitgeweken, donderde de stem van
de conferencier door de luidsprekers met
de mededeling, dat er een kunstfluitende
goochelaar aan bod zou komen.
Het bleek een goochelaar kunstfluiter te
zijn, die tijdens een enerverende fluitsolo,
welke juist een kwart toon lager lag dan
de pianopartij, enkele grapjes vertoonde
uit de goocheldoos van mijn oudste doch
tertje. Toch kreeg hij nog een ferm ap
plaus, want het publiek is bij zulke gele
genheden van een hartverheffende mild
heid, ook al omdat het zeker voor de helft
bestaat uit supporters van andere Onbe
kende Sterren en zoiets geeft een mooie
solidariteit.
De twee „Sisters", die vervolgens door
de stug doorroeiende, energiek lachende
conferencier werden aangekondigd, zongen
niet eens onverdienstelijk, zij het ook, dat
hun Engels geënt bleek op een authentiek
Amsterdams accent.
De koffie was op en ik zei voorzichtig:
„Zeg, zullen we maar weer es?"
Maar mijn vrouw had er nog niet genoeg
van. Het valt mij zwaar het hier neer te
schrijven maar ik weet zeker, dat zij
wachtte op de Grote Mislukking. Die kwam
trouwens prompt, want nadat de Sisters
uitbundig waren toegejuicht verscheen er
een bleke gepukkelde heer, die niet alleen
een ernstig levenslied zou gaan zingen,
maar tevens beloofde dat hij zich daarbij,
al zingende, in diverse suggestieve ver
mommingen zou steken.
Het werd een volledig fiasco. Zelfs de
zaal, die wel wat gewend was op het ge
bied van première-koorts, kreeg op het
laatst zodanig de slappe lach, dat het mij
niet zou verwonderen wanneer de goede
man er een ernstige neurose uit heeft
overgehouden. Hij hakkelde maar wat in
zijn tekst, zong voortdurend uit de maat
en struikelde herhaaldelijk over zijn at
tributen, tvaardoor de verkleedpartij meer
leek op een klucht van Abbott en Costello
dan op iets anders ter wereld.
Omdat ik het niet langer kon aanzien
maande ik mijn vrouw dermatepositief
tot onmiddellijk vertrek, dat zij gewillig
met mij mee ging. Toen ik buiten een uit
gebreide tirade wilde afsteken over het
vreselijke incident, pakte ze opgewekt mijn
arm. en zei, nog nagiechelend:
„Ik vond het kostelijk en die laatste vent
was zó gek".
„Maar vond je het dan niet pijnlijk voor
die stakker?", vroeg ik verontwaardigd.
„Pijnlijk?", antwoordde ze luchtigjes, „hij
doet het toch voor zijn plezier!"
Am. de Vita
ADVERTENTIE
Endocil HORMOONcrême wekt dc
huidcellen tot nieuw leven en doet
rimpeltjes en ongaafheden verdwijnen.
Endocil, gebruikt als nachtcrème, voedt
de huid zonder vettig te zijn. Overdag
gaat de hormoonwerking door
gebruik Endocil ook als basis voor
poeder of make-up.
Ontsluier uw schoonheid met
w Sc I *S
hormooncrême van Organon-Oss
per tube f 2,90
Wie niet voor een kleintje vervaard-
is, laat zich geen vrees aanjagen, is
onversaagd. Logisch redenerend zou
men moeten zeggen: wie niet voor een
kleintje vervaard is, is wel bang voor
iets groots. Maar men gebruikte de
term oorspronkelijk van paarden die
in de oorlog dienst deden. „Een goed
trompetterspaard is van geen gerucht
vervaard", was een zegswijze, waarin
gerucht betekent: klank, krijgsrumoer,
trompetgeschal. Daarna vervormde men
gerucht tot geruchtje, voegde er het bij
voeglijk naamwoord klein aan toe en
liet tenslotte het zelfstandig naamwoord
