NECCHl
MEZZO
(jPanda em het meesterwerk^)
HOE WERKT DE BEURS
Koud weekeinde te wachten
TocU i<> Aet zo
Aflossing converteerbare obligaties
BADMINTON
VERLAAGT
DE RENTE
KUIPERS NAAIMACHINES
De radio geeft zaterdag
Wereldnieuws
2
SPORTHUIS SC HOLTE
Sterlinggebied had in april
weer overschot in de EBU
Dividendvoorstellen
Engeland wil uitvoer van
gesubsidieerde eieren
verminderen
koffie hoort
koffieklaar
Emissies
Export van Nederlandse
kleding blijft stijgen
Reserve Wereldbank steeg
tot 266 miljoen dollar
Kort economisch nieuws uit
binnen- en buitenland
T IS GEEN KUNST
BAKKER'BEHANG
Nog meer
wegen
xi iJ D A G 3 MEI 1957
Heeft een vennootschap een converteer
bare obligatielening gesloten, dan kan het
:ijn dat zij zich daarvan zo spoedig mo
gelijk wenst te ontdoen om verschillende
edenen. In het algemeen is het niet juist,
Jat een onderneming al te veel met obli
gatie-kapitaal wordt gefinancierd en er
moet daarom steeds een zekere verhouding
:ijn tussen aandelenkapitaal en obligatie
schuld, omdat anders de obligatiehouders
gevaar lopen de risico's te dragen, die op
ie schouders van aandeelhouders behoren.
Maar ook, als er een evenwichtige verhou
ding is tussen het eigen kapitaal der ven
nootschap, (bestaande uit het aandelen
kapitaal en in de loop der tijden gevormde
reserves), en het geld door derden (obliga-
liehouders) verstrekt, dan nog wensen de
vennootschappen dikwijls een grote obli
gatielening als een min of meer ontsierend
element niet op hun balans te zien. Vooral
concerns met internationale reputatie en
notering op buitenlandse beurzen achten
de obligatie als financieringsinstrument
niet wenselijk en beperken zich daarin dan
ook zoveel mogelijk.
Zo is het ook te verklaren, dat de in de
jaren 1949/51 gesloten converteerbare obli
gatieleningen voor een groot deel snel ver
dwenen. De koersen der aandelen van de
betrokken instellingen liepen nl. belangrijk
op, de koersen der converteerbare obliga
ties die immers nu niet alleen aan rente
stand en looptijd waren gebonden, maar
door de omwisselingsvoorwaarden meer
mogelijkheden hadden, volgden de aan
delen verhoudingsgewijs op de voet.
Bij converteerbare obligaties treedt even
wel duidelijk naar voren, dat de mentali
teit van een obligatiehouder een andere is
dan die van een aandeelhouder. Een obli
gatiehouder is voorzichtiger, weet graag
waar hij aan toe is, en weet ook graag wat
zijn kansen zijn, vooral de verlieskansen.
Hij zal daarom niet gauw tot verwisseling
in aandelen overgaan, want hij ziet het
voordeel immers al in de koers van zijn
converteerbare obligaties uitgedrukt, ter
wijl hij anderzijds de voordelen van een
obligatie behoudt. Dit geldt temeer voor de
grote beleggingsinstituten (spaarbanken,
verzekeringsmaatschappij en, rij ksf ondsen
e.d.), wien het vaak niet is toegestaan in
aandelen te beleggen, maar in converteer
bare obligaties een belegging zien, die op
verantwoorde wijze mogelijkheid tot koers
stijging in zich sluit, terwijl de kansen op
koersdaling te overzien zijn.
Wenst nu de vennootschap die de conver
teerbare obligatie als uitwijkmogelijkheid
heeft gebruikt, zich te ontdoen van dit fi
nancieringsinstrument, en verloopt de om
zetting in aandelen niet naar wens, dan
kan zij gebruik maken van de mogelijk
heid tot vervroegde aflossing, die meestal
tegen koersen, even boven pari, geschiedt,
alles overeenkomstig de leningsvoorwaar
den, waarmede dan de kous af is. Maar dit
betekent ook, dat er geld aan het bedrijf
wordt onttrokken en dat kan het niet altijd
lijden. Is de aandelenkoers zodanig dat
conversie voordeliger is dan aflossing op
de leningsvoorwaarden, dan zal de obliga
tiehouder uit eigenbelang uiteraard tot om
zetting in aandelen overgaan, hetgeen hij
dan kan doen tot de laatste dag voor de
aflossingsdatum.
Is de aandelenkoers te ver van de con
versiekoers verwijderd, dan heeft de debi
teur nog een ander middel, dat hij zich in
de leningsvoorwaarden heeft voorbehou-
ADVERTENTIE
sets 9.— en 11.90
Gierstraat 59 - Tel. 21346 - Haarlem
den. Hij verlaagt nl. de conversiekoers, zo
dat het toch aantrekkelijk wordt om te zet
ten in aandelen. Kan men dit laatste mid
del ook niet hanteren, dan kan de debiteur
altijd nog de lening laten „uitlopen".
Uit dit alles blijkt wel, dat de debiteur
in zekere zin de teugels hier alleen in han
den heeft en zolang de aandelenkoers niet
beneden pari daalt, altijd het tijdstip van
aflossing zelf kan bepalen, mits hij zich
aan de leningsvoorwaarden houdt. Zo is
het te verklaren, dat de grote converteer
bare obligatieleningen van de Koninklijke,
Unilever en Aku snel van het toneel kon
den verdwijnen. Aku gaf trouwens het
vorig jaar weer een nieuwe converteerbare
obligatielening uit.
Het voordeel van de uitgevende instel
lingen bij conversie is, dat zij vaak een
hoge koers voor haar aandelen kunnen be
dingen, hoger dan bij openbare emissies
veelszins het geval is. Daarom komt het ook
dikwijls voor, dat aan de bestaande aan
deelhouders een voorkeursrecht bij de in
schrijving op de converteerbare obligaties
wordt gegeven, omdat deze obligatie-uit
gifte uit kan lopen op een min of meer
geruisloze aandelen-emissie, waarvan de
nieuwe obligatiehouders profiteren, een
profijt, dat aan de „oude" aandeelhouders
niet mag worden ontzegd. Daarover een
ADVERTENTIE
Deze sprookjesmachine kunt u deze week nog in huis hebben.
Wilt u de NECCHl niet in eens betalen? Dat kost u maar 4 extra en geen 13
zoals gebruikelijk. Vraagt inlichtingen bij de districtsvertegenwoordiger:
KLEINE HOUTSTRAAT 112
HAARLEM
TELEFOON 11142
volgend maal, waarbij wij ook enkele voor
beelden van de koersvorming der conver
teerbare obligaties hopen te geven. Nu dit
soort stukken op de beurs zeer in trek zijn,
lijkt een wat meer uitgebreide uiteenzet
ting dan wij in deze artikelenreeks gewoon
zijn, ons voor de lezers interessant.
Wij willen hier even een vergissing
herstellen, waarop een vriendelijke en des
kundige lezer uit het Westland ons attent
maakte. Wij schreven dat Aku geen prefe
rente aandelen kent. Dat is echter wel het
geval; er staat nl. een bedrag van
1.782.000 6°/o cum. pref. aandelen uit,
welke echter geen officiële notering heb
ben, maar op de markt voor incourante
fondsen worden verhandeld.
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 De zingende
kerk. 7.45 Morgengebed en liturgische ka
lender. 8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15
Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 10.00 Voor
de kleuters. 10.15 Platen. 10.30 Ben je 3-
tig? 11.00 Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00
Middagklok - noodklok. 12.03 Amusements
muziek. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Lichte muziek. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws.
13.20 Lichte muziek. 13.50 Platen. 14.00 Voor
de jeugd. 14.20 Engelse les. 14.40 Boekbe
spreking. 14.50 Harmonie-orkest. 15.10_ Kro
nieken van letteren en kunsten. 15.35 Ge
mend koor. 16.00 Platen. 16.10 Reportage
Cup-final. 16.40 Platen. 17.10 De schoonheid
van het Gregoriaans. 17.40 Voor de jeugd.
18.30 Platen. 19.00 Nieuws. 19.10 Commen
taar. 19.15 Platen Nationaal progr.: 19.30
Mannenkoor. 19.40 Omroeporkest. 20.00
Stilte. 20.02 Wilhelmus. 20.04 Koninklijke
Amsterdamse Postharmonie. Intermezzo:
Mannenkoor. 20.30 Triomfboog voor sol
daten, hoorspel. 21.15 Radio Philharmo-
nisch Orkest en solist. In de pauze: Actua
liteiten. 22.35 Wij luiden de zondag in. Hier
na: Avondgebed en liturgische kalender.
23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto.
23.22-24.00 Nouveauté's.
HILVERSUM n, 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Voor
de vrouw. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, cau
serie. 10,05 Morgenwijding. 10.20 Orgel. 10.45
Buitenlands overzicht. 11.00 Dansmuziek.
11.30 Bariton en piano. 12.00 Lichte muziek.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 VARA-varia.
13.30 Dansmuziek. 13.45 Sportpraatje. 14.00
Voor de jeugd. 14.35 Koorzang. 14.55 Nieuwe
olaten. 15.20 Streekuitzending. 15.45 Om
roeporkest. 16.30 Onderwijs - volkszaak,
16.45 Lichte muziek. 17.10 Weekjournaal.
17.40 Lichte muziek. 18.00 Nieuws en com
mentaar. 18.20 Koor er orkest. 18.45 Re
geringsuitzending: Atlantisch allerlei. Een
en ander over de vijftien landen aangeslo
ten bij het Atlantisch Pact. 19.00 Artistieke
staalkaart. Nationaal programma: 19.30 Zie
Hilversum I. 20 30 Nieuws. 20.35 Pianoreci-
'al. 21.05 Socialistisch commentaar. 21.20
°laten. 21.30 Het zevende kruis, hoorspel.
"•3.00 Nieuws 23.15-24.00 Platen.
TELEVISIE (N.T.S.), (NCRV).
14.30-17.00 Eurovisie: Reportage Cup-
Final. 17.00-17.30 Voor de kinderen. Natio
naal programma. 19.50-20.30 Dodenherden
king bij het Nationale Monument op de
lam te Amsterdam.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Omroeporkest. 12.30 Weerberichten.
'2.34 Gesproken aperitief. 12.45 Platen.
'3.00 Nieuws. 13.11 Muzikale kaleidoscoop.
'4.30 Radiojournaal. 15.00 Platen. 16.15 Idem.
'6.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Dag
klapper. 17.20 Liturgische gezangen. 17.30
Platen. 18.00 Idem. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.45 Platen. 20.00 Omroep-
Ommeganck. 21.00 Platen. 21.15 Amuse
mentsmuziek. 22.00 Nieuws. 22.11 Verzoek-
orogramma. 23.00 Nieuws. 23.05 en 23.40-
"■1.00 Platen.
De goud- en sterlingreserves van het
sterlinggebied zijn blijkens een bekend
making van het Engelse ministerie van
Financiën in april met 111 miljoen dollar
gestegen tot 2.320 miljoen dollar.
De oorzaak van deze schijnbaar grote
stijging is, dat Engeland in de afgelopen
maand 104 miljoen dollar, dat eerder aan
de reserves was onttrokken voör de be
taling van rente op Amerikaanse en Cana
dese leningen, weer aan de reserves toe
voegde. De Verenigde Staten en Canada
hebben uitstel van betaling verleend we
gens de financiële moeilijkheden, waarin
Engeland als gevolg van de Suezkanaal-
crisis zal komen te verkeren.
Aan defensiehulp werd in april 2 mil
joen dollar van de Verenigde Staten ont
vangen.
Volgens de voorlopige cijfers had Enge
land in april een verrekeningsoverschot
van 16 miljoen pond sterling in de Euro
pese Betalingsunie, vergeleken met een
verrekeningstekort van 3 miljoen pond
sterling in maart.
De „KLM-hoek" op de Amsterdamse
Effectenbeurs genoot een grote belang
stelling toen de aandelen van de KLM
op de markt kwamen.
De Amstelbrouwerij stelt voor over
het boekjaar 1956 een dividend uit te
keren van 11 pet. (onv.).
In de commissarisvergadering van de
n.v. Noordeuropeesche Houthandel Maat
schappij te Amsterdam is besloten aan
aandeelhouders voor te stellen een onver
anderd dividend van 10 percent uit te
keren over het vergrote kapitaal.
In de vergadering van aandeelhou
ders der Hollandsche Beton Maatschappij
n.v. te 's-Gravenhage is overeenkomstig
het voorstel van het bestuur besloten een
dividend van 14 pet. uit te keren.
Commissarissen van F. Kloos en Zo
nen n.v. te Den Haag zullen aan de in mei
te houden algemene vergadering van aan
deelhouders voorstellen over het boekjaar
1956 een dividend uit te keren van 11 per
cent (1955 10 percent).
In de algemene vergadering van aan
deelhouders der n.v. Algemene Holland
sche Crediet- en Depositobank te Haarlem
is het dividend bepaald op 4 percent. De
periodiek aftredende commissaris, mr. B.
Slingenberg te Loosdrecht, werd her
kozen.
Aan de vergadering van aandeelhou
ders der Koninklijke Zwavelzuurfabrieken
v./h. Ketjen n.v. zal worden voorgesteld
over 1956 een dividend uit te keren van
9 percent (v.j. 10 pet.).
De Engelse minister Gore heeft mede
gedeeld, dat zijn regering maatregelen
heeft genomen tot vermindering van de
Engelse uitvoer van eieren naar markten
op het Europese vasteland. Nederland en
Denemarken hebben bezwaar gemaakt
tegen de Engelse uitvoer van gesubsidieer
de eieren naar Europa, omdat deze uitvoer
de eierprijzen op de continentale markten
drukt. Minister Gore verklaarde, dat er
in Engeland geen rechtstreeks subsidie op
de eieren wordt verleend. Wel is er een ge
garandeerde minimumprijs. Er zijn reeds
stappen genomen om te komen tot verla
ging van deze garantieprijs, hetgeen vol
gens de minister een daling van de uit
voer tengevolge zal hebben.
ADVERTENTIE
daóóeé éé&z/
Extra voordelig i'
Verkrijgbaar bij de me/khandei
N.V. Indola
De Rotterdamsche Bank stelt op 14 mei
de inschrijving open op 555.500 gewone
aandelen in stukken van 100 in de n.v.
Indola te Rijswijk (Z.-H.) tot de koers van
100 percent. Deze inschrijving wordt uit
sluitend opengesteld voor houders van
claims.
Tevens wordt de inschrijving openge
steld op 1.250.000 5 1/4 pet. 15-jarige obli
gaties in stukken van 1000 ten laste van
deze n.v. tot de koers van 99 percent. De
officiële notering ter beurze van Amster
dam zal worden aangevraagd. Over 1956
werd 12 percent dividend uitgekeerd.
Middellang Crediet
De Maatschappij voor Middellang Cre
diet N.V. gaat over tot afgifte van nomi
naal 5.000.000 4 3/4 pet. 10-jarige obliga
ties tot de koers van 99Vè percent (derde
lening 1957). Hoofdsom en rente worden
gegarandeerd door de Amsterdamsche Bank
n.v. De officiële notering ter beurze van
Amsterdam en dooreenleverbaarheid met
de obligaties van de reeds uitstaande lenin
gen zal worden aangevraagd.
Een depressie, die donderdag langs IJs
land trok, heeft vrijdagmorgen Noorwegen
bereikt en trekt verder naar de Oostzee.
Het koudefront ervan lag vrijdagochtend
over het noordelijk deel van de Noordzee
en verplaatste zich regelmatig in zuide
lijke richting. Aan de achterzijde van dit
front voeren noordelijke winden zeer kou
de lucht uit de Poolstreken aan, waarin
zelfs hier en daar hagel en sneeuwbuien
voorkomen. Dit front zal zaterdag over ons
land trekken, hetgeen met wat lichte regen
gepaard kan gaan. Na de frontpassage
stroomt de koude lucht over Nederland uit,
zodat voor het weekeinde kouder weer
moet worden gerekend. De kans op nacht
vorst wordt weer groter.
WEERRAPPORTEN
4 mei
Zon op 5.07 uur, onder 20.11 uur.
Maan op 8.40 uur, onder uur.
Maanstanden
7 mei 03.29 uur eerste kwartier.
13 mei 23.34 uur volle maan.
21 mei 18.03 uur laatste kwartier.
29 mei 12.39 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrijdag 3 mei
Hoog water: 5.43 en 18.07 uur.
Laag water: 1.23 en 13.46 uur.
Zaterdag 4 mei
Hoog water: 6.21 en 18.48 uur.
Laag water: 1.57 en 14.23 uur.
Temperaturen
buiten
00
land maxima
van gisie-
W)
C
ren. Binnenland heden
"O
ei
t i
7 uur Neerslag: laatste
So
E
8
24 uur
S'C
O
cS
Stockholm
geheel bew.
z
13
0
Oslo
zwaar bew.
ozo
14
0
Kopenhagen
mist
wzw
10
2
Aberdeen
motregen
wnw
15
Dublin
geheel bew. wnw
15
0
Londen
geheel bew.
windst.
15
0
Amsterdam
zwaar bew.
n
12
0
Brussel
geheel bew.
n
13
0
Parijs
geheel bew.
n
12
0
Bordeaux
half bew.
nno
19
0
Grenoble
nevel
windst.
13
0,3
Nice
zwaar bew.
nno
18
0
Berlijn
geheel bew. wnw
10
0,1
Frankfort
zwaar bew.
no
17
10
München
zwaar bew.
windst.
13
0
Zürich
onbewolkt
windst.
14
0
Genève
onbewolkt
windst.
13
0
Locarno
regen
windst.
16
8
Wenen
zwaar bew.
nnw
13
0
Innsbruck
nevel
windst.
13
2,1
Rome
nevel
zzo
20
0
Den Helder
zwaar bew.
nnw
8
0
Ypenburg
zwaar bew.
n
8
0,1
Vlissingen
zwaar bew.
n
8
0,1
Eelde
licht bew.
nno
6
0,1
De Bilt
geheel bew.
nw
7
0,2
Twente
geheel bew. nnw
6
1
Eindhoven
zwaar bew.
nno
6
0,1
Vlv. Z.-Limb geheel bew. nnw
6
1
55. Tot diep in de nacht hadden Pat,
Panda, Mario en Tonio nu al als verloren
stukgoederen in het magazijn voor gevon
den voorwerpen gezeten en het begon hen
danig te vervelen. Luidkeels beklaagden
zij zich over hun toestand, tot groot onge
noegen van beambte Klaassens, die nacht
dienst had. Deze Klaassens, vader van een
zich snel uitbreidend gezin, beschouwde
de nachtdienst als een welkome rusttijd;
doch veel rust was hem ditmaal niet be
schoren. „Bah", gromde hij, geplaagd zijn
vingers in de oren stekend, „het lijkt hier
mijn huis wel! Grmpf. Ik wou, dat het
eindelijk vijf uur was!" Deze wens werd
prompt verhoord. Om de hoek verscheen
een hand met een sierlijk wandelstokje,
die onopgemerkt de wijzers van de klok
verzette. De aldus opgejaagde klok liet
verbaasd vijf slagen horen, waarop meteen
een tweede beambte binnentrad. „Het zit
er alweer voor je op, maat", sprak deze
tot Klaassens. „Ik kom je aflossen. HORA
EST, zoals wij latinisten zeggen". „Aflos
sing? Nou, dat is een hele verlossing",
zuchtte Klaassens opgelucht. En in zijn
haast om weg te komen merkte hij niet
eens, dat zijn aflos een volslagen onbeken
de voor hem was
De eerste twee maanden van 1957 heb
ben een belangrijke stijging van de Neder
landse export van confectie te zien ge
geven. De uitvoercijfers over deze maan
den zijn dertig percent hoger dan in de
eerste maanden van 1956. Dit is donderdag
meegedeeld door de voorzitter van de
stichting „Amsterdam Fashion Week" tij
dens een persconferentie ter gelegenheid
van de Amsterdamse „Fashion Week", die
van 6 tot 11 mei ten behoeve van de bui
tenlandse inkopers wordt gehouden. Men
meent te mogen aannemen, dat deze voor
uitgang van de export zich ook in de ko
mende maanden van 1957 zal voortzetten.
Sedert de oprichting van de stichting tien
jaar geleden heeft de kledingexport zich
gunstig ontwikkeld. Bedroeg toen het to-
totale exportcijfer voor kleding tien mil
joen gulden, thans varieert dit tussen f 70
en f 75 miljoen. Ook de import van con
fectie steeg in januari en februari van dit
jaar met dertig percent. Vooral ten op
zichte van België, Zwitserland en Enge
land is onze kledingexport gestegen.
U
De Irternationale Bank voor Herstel en
Wederopbouw (Wereldbank) heeft bekend
gemaakt, dat haar netto-inkomen over de
periode van 9 maanden, die op 31 maart
afliep, 25.7 miljoen dollar heeft bedragen,
tegen 21,2 miljoen dollar in de overeen
komstige periode van 1956. Dit inkomen
werd toegevoegd aan de aanvullende re
serve en deed deze toenemen tot 176,4 mil
joen dollar. Provisie op leningen beliep
12,3 miljoen dollar. Zij werd toegegevoegd
aan de bijzondere reserve van de bank, die
daarmede steeg tot 89,3 miljoen dollar. Op
31 maart beliepen de totale reserves 265,7
miljoen dollar. Het bruto-inkomen, zonder
inbegrip van de provisie op leningen, was
53.6 milioen dollar tegen 47,3 miljoen dol
lar in 1956.
De uitgaven, waarbij 22,2 miljoen dollar
aan rente op obligaties van de ban! en an
dere financiële uitgaven, beliepen 27,9 mil
joen dollar. In het derde kwartaal van dit
begrotingsjaar verstrekte de bank drie
leningen van tezamen 85,6 miljoen dollar
aan India, Pgrzië en Peru. Het totaal aan
tal verstrekte leningen kwam daardoor op
166 in 44 landen en deed het bruto-totaal
der verplichtingen stijgen tot 3.063,4 mil
joen dollar. In de periode van 9 maanden
werden op de leningen 247,6 miljoen dol
lar opgenomen, waardoor het totaal bedrag
der opgenomen gelden steeg tot 2.211,2
miljo a dollar.
Op 31 maart was de gefundeerde schuld
van de bank 948,5 miljoen dollar. In het
laatste kwartaal loste de bank in totaal
112,4 miljoen dollar af op 3 uitgiften van
obligaties in Amerikaanse dollars. De bank
leende 200 miljoen Zwitserse frank (46,5
miljoen Amerikaanse dollars) van de Zwit
serse Bondsstaat. Ook plaatste de bank
voor een bedrag van 100 miljoen dollar aan
4V2 percent 20-jarige obligaties, vervallen
de in 1977. Van deze uitgifte werd 66,8
miljoen dollar geplaatst voor onmiddellij
ke afgifte en het restant voor betaling en
afgifte op verschillende tijdstippen tot en
met-l-oktobefDlRSQo Jisari r iPXto-rrteTsfli
Spaarcijfers Amsterdamse Spaarbank
Bij de spaarbank voor de stad Amsterdam is
in april ingelegd f 5.355.378 en terugbetaald
f5.477.781, een nadelig saldo dus van f 122.000.
Het tegoed per 30 april 1957 bedraagt thans
f 152.980.443 tegen f 142.451.211 per 30 april '56.
Het aantal spaarders steeg in april met 809.
Onveranderd dividend Dikkers
Aan de in juni te houden algemene aandeel
houdersvergadering van G. Dikkers en Co. n.v.
te Hengelo (O.) zal een onveranderd dividend
van 14 percent worden voorgesteld.
(Voor de beursberichten zie pag. 17)
ADVERTENTIE
als u gebruik maakt van onze prima
voorlichting. Bovendien lenen wij u
plaktafel en borstels tegen een geringe
vergoeding
Keuze uit meer dan 400 dessins.
Gen. Cronjéstr. 135, Haarl., Tel. 11657
Oefeningen. Ruim 7600 leden van de
Amerikaanse strijdkrachten zullen deel
nemen aan een reeks oefeningen, die in
de staat Nevada worden gehouden wan
neer daar kernproeven worden ge
nomen. Deze proeven zullen op 15 mei
beginnen, zo is door het ministerie van
Defensie meegedeeld, en zullen bestu
dering van de gevolgen van atoom
ontploffingen op militaire uitrusting
mogelijk maken.
Hongerstaking. Tien van de 95 Hongaarse
vluchtelingen, die in het kamp Knocka-
lasheen in het Ierse graafschap Clare
bij Ennis sinds maandag een honger
staking houden, zijn woensdagavond in
gestort en moesten een medische be
handeling ondergaan. De toestand van
een der vluchtelingen is kritiek. De
hongerstaking zal worden voortgezet
totdat de Ierse regering toezegt, hun
emigratie naar d^ V.S. en Canada te
zullen bespoedigen.
Slachtoffers. Het aantal doden ten gevolge
van het vliegongeluk bij Blackbushe in
Engeland is woensdagavond gestegen tot
33. Er zijn thans nog 2 overlevenden
van dit ongeluk, dat een tweemotorig
Viking-transportvliegtuig trof.
Tegen bederf. De Duitse bioloog Arno Eik-
mann verklaart een anti-bederfmiddel
te hebben gevonden, dat het diepvries
proces overbodig maakt. Het middel, dat
hij „arcanum" heeft genoemd, is samen
gesteld uit dertien specerijen en een
delfstof. Eikmann kwam in 1928 reeds
bij toeval tot het besef, dat het mogelijk
zou zijn een bederftegengaand middel
te vervaardigen.
Opponent. India zal zich tijdens de bijeen
komst van de premiers van het Ge
menebest te Londen verzetten tegen de
opneming van Afrikaanse landen in de
Gemeenschappelijke Europese Markt.
Het vreest, dat de handel van India met
Afrika er nadelig door zal worden be-
invloed.
Machinebouw. Het presidium van de Op
perste Sovjet heeft Mikhail G. Pervuk-
hin benoemd tot minister voor Machine
bouw. Pervukhin is reeds eerste plaats
vervangend premier.
Discriminatie. Het Joodse Wereldcongres
zal de Russische regering verzoeken de
joden in de Sovjet-Unie dezelfde rech
ten toe te kennen als die, welke andere
groepen genieten. In de Sovjet-Unie
leven ongeveer drie miljoen joden, die
niet dezelfde rechten genieten als an
dere nationale minderheden, volgens
het congres een geval van duidelijke
discriminatie.
Nieuw land. De president van Ecuador
heeft verklaard, dat het land zijn gren
zen zal openstellen voor duizenden ont
heemden uit Europa. Ecuador is bereid
er duizenden op te nemen. Tevoren had
de Amerikaanse regering zich bereid
verklaard Ecuador met 2.000.000 dollar
te steunen voor „kolonisatie" in eigen
land.
Achterop. Volgens een vooraanstaande
functionaris der Fordfabrieken zijn
West-Duitsland en Rusland bezig, de
leiding te nemen bij de automatisering
in de industrie, een gebied waarop de
V.S. „eens de opperste leiding hadden",
zoals hij zeide. Er is alle reden voor
Amerika, om zich ongerust te maken
over de eigen efficiency, aldus deze
woordvoerder.
Waarnemers. Volgens de „Daily Mail" be
vinden zich thans minstens vijf Rus
sische onderzeeboten in het oostelijke
gedeelte van de Middellandse Zee, waar
zij de bewegingen van de Amerikaanse
zesde vloot gadeslaan. Het blad voegt
hieraan toe dat de Sovjet-Unie een
twintigtal onderzeeërs in de Middel
landse Zee heeft, die in de havens
Alexandrië (Egypte), Latakie (Syrië) en
Sasenovalone (Albanië) voorraden in
nemen.
Les. Een radio-actief apparaat ter grootte
van een potlood, waarnaar het Britse
leger vijf weken lang heeft gezocht, is
teruggevonden bij een kazerne niet ver
van de plaats, waar het werd verloren,
aldus heeft een woordvoerder van het
Britse leger donderdag te Bonn mee
gedeeld. Het apparaat wordt gebruikt
bij de opleiding van .militairen met de
Geigerteller, een instrument, waarmee
radio-activiteit kan worden gemeten.
Gebrek. De Mayflower II lag vrijdag
morgen stil voor Palma, een eiland in
de Canarische eilandengroep voor de
Westkust van Afrika. Al drie dagen
lang wordt het kleine zeilschip door
gebrek aan wind opgehouden op zijn
reis naar Amerika langs de door de
Pilgrim Fathers gevolgde koers.
DE OUDSTE wegen in Nederland waren
een viertal Romeinse heirbanen die op de
bekende Peutinger kaart stonden aange
geven. Aangezien we die Romeinse wegen
kaart destijds al eens besproken hebben,
zullen we ons daarmede niet vermoeien,
noch met de loop der wegen die, zoals u
zich wellicht herinneren zult, uit het zui
den (Boulogne en Keulen) kwamen en onze
kuststreek met Gallië en Ger-
mania verbonden.
Deze oudste geplaveide we
gen, die misschien ontstaan
zijn doordat nóg oudere wegen
door de inlandse bevolking in
de gewenste richting waren
gebaand, bestaan helaas niet
meerHier en daar mag dan
misschien eens een stukje worden opge
graven, waaruit onderzoekers kunnen con
cluderen dat de weg op de bewuste plaats
gelopen heeft, maar de wegen als zodanig
zijn verdwenen.
De oudste authentiek bekende weg loopt
van Utrecht naar De Bilt. Deze weg stamt
uit de 14de eeuw en alhoewel het wegdek
sedertdien aanzienlijk gewijzigd is en de
weg zelf verbreding heeft ondergaan, slui
ten al deze veranderingen toch het feit niet
uit, dat dit nog steeds dezelfde weg is,
waarlangs 600 jaar geleden de boeren uit
De Bilt naar de stad Utrecht liepen of
reden.
Ook de weg van Rotterdam naar Kra
lingen kan zich in een hoge ouderdom ver
heugen, gemeten althans naar Nederlandse
maatstaven. Vermoedelijk heeft deze weg
in de 11de eeuw reeds bestaan, maar ze
kerheid bestaat daarover niet. En omdat
deze zekerheid ontbreekt, moet in dit geval
aan de weg van Utrecht naar De Bilt, waar
over die zekerheid wèl bestaat, voorrang
worden verleend. Dat is jammer voor Kra
lingen en een voordeeltje voor De Bilt.
Dat in de middeleeuwen de ongeplaveide
wegen op het land herhaaldelijk van lig
ging veranderen, behoeft ons overigens niet
zo erg te verbazen, want naarmate het
verkeer zwaarder werd, ontstonden steeds
diepere sporen, die hoogst hindèrlijk wa
ren. De ontwerpers van koetsen en karren
probeerden dit weliswaar te ondervangen
door de velgen der wielen te verbreden,
waardoor de wagens minder
diep in de omgewoelde mod
der wegzonk, maar een op
lossing was dit uiteraard
niet. (De wagenwielen wer
den in sommige landen zó
breed, dat in Engeland bij-
voorbeeld een wet werd uit
gevaardigd, waarin de maxi
male velgbreedte op 45 cm, werd gesteld.
Denkt u zich eens in, een wiel ter breedte
van bijna m!).
De ijzeren banden die om de wielen la
gen, maakte het verkeer op de slechte bui
tenwegen hoogst gevaarlijk, want door de
diepe kuilen die voorgangers in het weg
dek hadden geploegd, braken de wielen en
de assen met een angstwekkende regelmaat,
of de rijtuigen kantelden zonder nader
commentaar, en deponeerden de reizigers
in de modder.
Het is dus zeer begrijpelijk dat de om
gewoelde rijpaden op meer of minder
regelmatige tijden werden verlaten en dat
de reizigers er liever naast reden, dan er
óp, waardoor soms naast de oorspronke
lijke weg, een andere weg kon ontstaan.
Over vreemdsoortige materialen, waar
mee de wegen werden bestraat, moeten we
het ook eens hebben.
Daarover morgen.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
