„Wegenbouw een riskant
bezuinigingsob j eet
OVER REMBRANDT
Film week Den Haag 1957 krijgt
sterk internationaal cachet
FRAAIE FILM VAN HAANSTRA
s
Evenals de lente
Gevaarlijk aspect van bestedingsbeperking
WAARSCHUWING VAN DE K.N.A.C.:
voor volkswelvaart en veiligheid
Weer een „week van de
fotografie" op komst
Verzending van zeepost
Binnenkort klaarheid over
vaccinatieplannen
polio-epidemie?
KLM-passagier kreeg
pokken
0 0
Straaljagers op de Velnwe
Provincie en gemeenten
niet in besluit gekend
Geen kans op nieuwe
VRIJDAG 3 MEI 195 7
Zoals geen mens ter wereld zich kan onttrekken aan
de frisse, opwekkende bekoring van de lente
zo kan geen roker het sublieme genot van
HUNTER King Size weerstaan.
ADVERTENTIE
(Van een onzer redacteuren)
„DE O.E.E.S. heeft berekend dat het
aantal motorrijtuigen in West Europa -
dat in 1955 zeventien miljoen bedroeg -
over drie jaar tot 26 miljoen zal zijn ge
stegen. Bij die stormachtige ontwikke
ling zijn de verkeersvoorzieningen in
ons land reeds ten achter gebleven. Als
de wegenbouw en de verbetering van
het bestaande wegennet nu nog extra
afgeremd worden door de bestedings
beperking, dan ontstaat er een achter
stand die praktisch niet meer in te halen
is. Het is daarom van het grootste be
lang dat de wegenbouw in prioriteit
direct na de woningbouw gesteld wordt
- en dat niet alleen uit economische
overwegingen, maar ook uit een oog
punt van verkeersveiligheid."
In deze geest leidde de voorzitter van
de KNAC, jhr. mr. J. Th. M. Smits van
Oyen de bijzondere bijeenkomst in, die zijn
organisatie gistermiddag in het Scheve-
ningse Kurhaus gehouden heeft over het
onderwerp „Bestedingsbeperking en we
genbouw". Hij herinnerde eraan dat op
de begroting 1957 voor de rijkswegen
slechts zeventig miljoen gulden is uitge
trokken, terwijl er volgens de minister per
jaar tenminste honderd miljoen voor het
rijkswegennet beschikbaar moet zijn. Van
die zeventig miljoen moet nu volgens de
investeringsbeperking nog eens 4,2 miljoen
af en gevreesd wordt dat het ook daarbij
niet blijven zal, zo meende de KNAC-voor
zitter. Voor de pi-ovincies en de gemeenten
liggen de zaken naar zijn oordeel nog veel
ongunstiger omdat die, gebonden als ze
zijn aan het officiële rentegamma, vrijwel
geen geld kunnen krijgen voor verkeers
voorzieningen. „Wegen en straten echter
vormen de ruggegraat van onze welvaart
en moderne wegen betalen zichzelf. Hun
rendement ligt tussen de twintig en dertig
percent", aldus jhr. Smits van Oyen, die
tenslotte, met de statistiek in de hand,
aantoonde dat wegen zonder kruisingen en
met gescheiden rijbanen 500 tot 800 per
cent veiliger zijn dan wegen met gelijk
vloerse kruispunten en met één rijbaan.
„Onhoudbare toestand"
Het Tweede Kamerlid mr. H. F. van
Leeuwen noemde het een onhoudbare si
tuatie dat het tekort op de kapitaalmarkt
door het irreëel lage rentegamma goed
deels op de gemeenten wordt afgewenteld.
„De wegenbouw", zo zei hij, is hiervan in
de eerste plaats de dupe omdat de ge
meenten natuurlijk geneigd zijn, langs de
weg van de minste weerstand in casu de
aanbestedingen te gaan bezuinigen. De
wegenbouw, die toch al weinig efficiënt is
door de geringe continuïteit van de op
drachten, zal daardoor nog minder econo
misch moeten gaan werken, met alle ge
volgen van dien. Zo zal de bestedingsbe
perking een belangrijke „leegloop" van
produktieve krachten in de vorm van
mensen en machines veroorzaken,
waarmee mr. Van Leeuwen geen vrede
kon hebben. Liever moest men dan zijns
inziens streven naar een herstel van het
evenwicht tussen besparingen en inves
teringen door de uitgifte van kortlopend
papier. Al is dit in feite een afkeurens-
Postume hulde voor A. Boer
De „stichting ter bevordering van de
amateurfotografie" zal van 11 tot en met
18 mei weer een „week van de fotografie"
houden.
Behalve een grote landelijke prijsvraag
worden in tal van plaatsen fotowedstrijden
gehouden in samenwerking met de ver
keerspolitie onder het .notto „fotogra
feerveilig verkeer". Voorts staan op
het programma fotorallies, flitsbals, eta
lagewedstrijden, lezingen, vossenjachten
op de „fotogirl" en verkiezing van een
flitskoningin (in Wageningen).
De officiële opening geschiedt op 10 mei
in de Stadsschouwburg te Utrecht. Hier
zal postuum de „gouden iris" (een jaar
prijs, in 1956 ingesteld voor diegene, die
door zijn activiteiten of door bijzondere
onderzoekingen krachtig heeft bijgedragen
tot de bevordering van de amateurfoto
grafie) worden toegekend aan de in 1940
overleden Bloemendaalse foto-pionier
Adriaan Boer. In de Stadsschouwburg zal
tevens een expositie worden ingericht van
de beste foto's uit de in 1956 gehouden
prijsvraag „Neerlands jeugd kiekt Neer-
lands Bloei".
Nederland is fotoland
De groeiende populariteit van het foto
graferen in ons land blijkt uit de volgende
cijfers, van de twee en een half miljoen
Nederlandse gezinnen bezaten er in 1955
1,3 miljoen een camera. In 1956 steeg dit
aantal nog belangrijk: er werden toen
200.000 nieuwe camera's verkocht. Vorig
jaar werden drie maal zoveel rolfilms ver
kocht als in 1952 en ten opzichte van 1952
steeg het aantal gebruikte flitslampjes met
negenhonderd percent.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeld. Argentinië en Brazilië m.s.
„Gooiland", 6 mei; Australië: s.s. „Hima
laya", 11 mei: Canada: m.s. „Prins Willem
V", 7 mei en s.s. Groote Beer", 11 mei;
Chili via New York 8 mei; Indonesië: m.s.
„Oranje", 7 mei; Ned. Antillen: ms. „Oran
jestad", 8 mei; Ned. Nieuw-Guinea: ms.
„Oranje", 7 mei; Nieuw-Zeeland via En
geland 11 mei; Unie van Zuid-Afrika en
Z.W.-Afrika: ms. „Edingburgh Castle", 11
mei; Brits-Oost-Afrika via Frankrijk 11
mei.
Inlichtingen betreffende de verzendings
data van postpakketten geven de postkan
toren.
zouden zien niet een statische aaneenscha
keling van schilderstukken zou zijn, maar
een met de middelen van de film dynami
sche verbinding, die het dramatisch begin
sel vorm gaf, overeenkomstig de intenties
van de filmer en de opdracht die hij zich
zelf had gesteld. Heel eenvoudig gezegd:
hij moest leven brengen in die aaneen
schakeling van schilderijen en dat leven
moest het leven zijn van Rembrandt. Met
alle eerbied natuurlijk voor zijn werk, dat
in alle functionele dienstbaarheid aan de
film toch nergens iets van zijn intrinsieke
betekenis mocht inboeten.
WELNU, DAAR IS HAANSTRA zeker in
geslaagd. Hij dringt ons zijn interpretatie
niet op, laat soms zelfs nog twijfel bestaan
aan de juistheid van sommige inzichten,
maar ontroert ons niettemin, zodat die
twijfel van heel ondergeschikt belang
wordt. Hij legt vaak een aangrijpend ver
band tussen Rembrandt's leven en zijn
werk, zoals wanneer hij de portretten van
Saskia en de schilder toont, telkens van
meer nabij, zodat er een intieme werking
tussen die twee schilderijen ontstaat, welke
er een is van mens tot mens, van de lief
hebbende Rembrandt tot zijn geliefde
vrouw. Zo wordt ook Rembrandt's zoon
Titus in een nauwe en innige relatie be
trokken, tot het hoogtepunt en sluitstuk
van de film wordt bereikt, waarin alle
zelfportretten in elkaar gaan overvloeien
en wij de schilder van een jonge man zien
worden tot een door het leven getekende
grijsaard. Dat is wel het sterkste staal van
verantwoord filmspel, prachtig voorbereid
door enige herhalingen, als een compositie
in de muziek, waarin de finale het thema
machtig samenvat. En dan is het uit. En
vol van indrukken gaat men heen, om het
te laten bezinken en er een oprechte be
wondering aan over te houden.
Rembrandt
DIE BEWONDERING geldt Haanstra,
maar ook Rembrandt. Want het dient ge
zegd, dat de kleur in de film Rembrandt
geen oneer aandoet. De muziek van Jan
Mul heb ik bijzonder gewaardeerd. Ze weet
een ondergeschikte rol te spelen en toch
wezenlijk bij te dragen tot de ontroering,
ze werkt door in het geheel met sterke
donkere tinten passend in het coloriet van
wat zichtbaar wordt gemaakt en gedrama
tiseerd. Over de gesproken tekst valt te
twisten. Ze is naar mijn gevoel wel
eens overvloediger dan strikt noodzakelijk.
Maar gezien het. instructieve karakter van
de film en de visie, die ze wenst te geven,
is zo'n commentaar niet altijd beperkt te
houden. Er zijn twee vertolkers. Het had er
gerust één mogen zijn. Maar nu ben ik
bezig aan detail-critiek, die ons van de
hoofdzaak afleidt. De hoofdzaak is, dat we
er een documentaire bij hebben gekregen,
die straks in Cannes een waardige repre-
sentante zal zijn van de Nederlandse docu
mentaire filmkunst.
P. W. Franse
Binnenkort zal de regering mededelingen
verstrekken over een eventuele vaccinatie
tegen de kinderverlamming. Het aantal
lyders aan kinderverlamming in Nederland
heeft vorig jaar 2200 bedragen. In tegen
stelling tot 1956 behoeft thans geen vrees
te worden gekoesterd dat deze ernstige
ziekte een epidemisch karakter zal aan
nemen.
Dit is meegedeeld op een donderdag in
Den Haag gehouden persconferentie naar
aanleiding van het feit dat het Prinses
Beatrix-poliofonds thans een jaar bestaat.
De voorzitter van dat fonds, mr. J. Klaa-
sesz, Commissaris der Koningin in de pro
vincie Zuid-Holland, belichtte de activitei
ten van deze organisatie in haar eerste
levensjaar.
Om aan de benodigde gelden te komen -
men zal per jaar drie miljoen gulden nodig
hebben - worden ten bate van het polio
fonds verscheidene acties gehouden. De be
langrijkste hiervan is de operatie „Goed-
zo" van de N.C.R.V. Tot nu toe is aan
giften 335.000 ontvangen. Men kan zich
als donateur van het fonds opgeven (giro
969). Prinses Beatrix heeft zelf het voor
beeld gegeven door zich met een zeer be
langrijke jaarlijkse bijdrage als donatrice
te laten inschrijven.
Het ligt in de bedoeling in de komende
maanden over het gehele land provinciale
en plaatselijke comités in het leven te roe
pen om de arbeid te stimuleren.
Het Prinses Beatrix-poliofonds heeft
voorts sluitzegels laten vervaardigen, die
beschikbaar gesteld worden in vellen van
honderd stuks. De prijs per vel bedraagt
tien gulden. De zegels zijn verkrijgbaar bij
het centraal bureau van het fonds Bezui-
denhoutseweg te 's Gravennage.
waardige, inflatoire politiek, op het ogen
blik moet men dat risico dan maar aan
vaarden, zo meende deze spreker.
Hoog rendement
De Delftse hoogleraar prof. dr. T. H. van
Wisselingh betoogde dat berekeningen om
trent de rentabiliteit van nieuwe wegen
aantonen, dat de zuivere jaarlijkse winst
voortvloeiende uit de afstands- en tijds
besparingen voor het rijverkeer va
rieert van tien tot twintig percent van het
geïnvesteerde kapitaal. Daarbij zijn dan
nog niet eens de baten van een minder
groot aantal verkeersongelukken, van ge
ringere slijtage aan auto's en motoren en
diverse andere debetposten van nieuwe
wegen ingecalculeerd. Het voordeel voort
vloeiende uit het geringere aantal onge
lukken als gevolg van de aanleg van
Rijksweg no. 4 (van Amsterdam naar Sas-
senheim) was bijvoorbeeld, naar deze
spreker berekend heeft, voor 1948 onge
veer vierhonderdduizend gulden. In het
algemeen is het aantal ongevallen op
nieuwe kruisingsvrije wegen met geschei
den rijbanen zes tot zeven per tien miljoen
verreden kilometers, tegen dertig tot zestig
ongelukken op niet kruisingsvrije een-
baanswegen. Prof. Van Wisselingh geloof
de dat de gemeenten en de provincies, die
tezamen ongeveer vier vijfde van de to
tale opdrachten voor de wegenbouw ver
strekken, het ergst door de bestedingsbe
perking gehandicapt zullen worden. Uit
stel van de aanleg van nieuwe wegen leidt
tot overbelasting van de oude wegen en
dus tot lagere kruissnelheden en tijdver
lies voor het verkeer. Voor honderd kilo
meter weg met een verkeersdichtheid van
zevenduizend auto's per uur, zou alleen dit
tijdverlies het verkeer ieder jaar reeds
bijna elf miljoen gulden schade berokke
nen. Veel groter echter zouden de nadelen
zijn van dit te langzame wegverkeer voor
onze exportproduktie en de onevenredig
hoge transportkosten op oude wegen drij
ven de prijs der eindprodukten omhoog en
ondermijnen daardoor onze concurrentie
positie in het buitenland.
Waarom de Spoorwegen wel
Geen wonder dat men ieder nieuw werk
stuk van zijn hand met de gesteldheid tege
moet treedt van: „dat mogen wij niet mis
sen".
Ir. G. Slotboom, directeur van de Ko
ninklijke Maatschappij Wegenbouw n.v.
betoogde dat de wegenbouwers door de
bestedingsbeperking in het afgelopen half
jaar al voor f 34 miljoen dat is dertig
percent minder opdrachten ontvangen
hebben dan in de overeenkomstige periode
van 1955-1956, hoewel de bestedingsnota
van de regering als doel slechts een be
zuiniging van zeven a acht percent stelde.
Met cijfers toonde deze spreker aan dat
het thans sterk geïndustrialiseerde wegen
bouwbedrijf door deze gang van zaken
aanzienlijk aan produktiviteit moet in
boeten. Maar datzelfde geldt voor onze
economie in haar geheel: goede wegen zijn
in ons land met zijn "relatief ëröte afstan
den tusen de produktiecentra, nog veel
meer nodig dan bijvoorbeeld in België,
waar vrijwel al die centra in een cirkel
met een straal van veertig kilometer om
Brussel liggen.
Absurd noemde ir. Slotboom het, dat de
Spoorwegen wel geld mogen lenen tegen
een aantrekkelijke rente, terwijl dit voor
de bouw van gewone wegen onmogelijk
is, „vooral sinds ik gezien heb hoe tijdens
de Paasdagen alle buitenlandse treinen op
het traject Utrecht-Arnhem vrijwel leeg
waren, terwijl over de autoweg Utrecht-
Arnhem per uur zo'n tienduizend mensen
passeerden". Naar zijn mening moet er
een mogelijkheid te vinden zijn voor een
bevredigende financiering van de wegen
bouw, bijvoorbeeld door de Bank van Ne
derlandse Gemeenten al naar behoefte
een lening in tranches te laten sluiten
tegen een aanlokkelijke rente en met de
uitsluitende bestemming: aanleg van we
gen ten behoeve der diverse gemeenten.
Na de referaten wisselden de deel
nemers aan deze bijzondere bijeenkomst,
waaronder tal van verkeersdeskundigen,
leden van bestuurscollege's en medici, uit
voerig van gedachten over het besprokene,
waarbij bleek dat men vrijwel unaniem
het KNAC-standpunt geen bezuiniging
op urgente verkeersvoorzieningen
deelde. Voorzitter Smits van Oyen besloot
de discussies met de hoop uit te spreken
dat ook Den Haag in dit opzicht spoedig
tot inkeer zou komen.
De Britse regering heeft donderdag een
waarschuwing laten uitgaan aan alle pas
sagiers van een K.L.M.-vliegtuig dat op
24 april van Londen naar Amsterdam is
gevlogen. Aan het Engelse ministerie van
Gezondheid is meegedeeld, dat een Duitse
passagier van dat vliegtuig sindsdien aan
pokken lijdt.
De passagiers van dit vliegtuig is gead
viseerd, een dokter te raadplegen indien
zij zich in de komende tien dagen, ook maar
enigszins onwel zouden voelen.
Hoewel het niet zeker is dat de man
besmettingsgevaar veroorzaakt heeft voor
anderen, zijn van de zijde der K.L.M. on
middellijk alle maatregelen genomen die in
dergelijke gevallen nodig zijn. Het perso
neel dat in contact is geweest met de
Duitse passagier, staat onder voortdurende
controle.
ADVERTENTIE
Aanvaring. De Deense motortanker
„Rasmus Tholstrup" (499 brt.), onderweg
van Esbjerg naar Rotterdam, is in de mon
ding van de Nieuwe Waterweg in aanva
ring gekomen met de loodsboot. Het Deense
schip maakt daarna water en verzocht van
een sleepboot hulp. De „Gele Zee" van L.
Smit en Co zal het schip naar een droogdok
slepen.
Zweefvliegcentrum Teriet
ook gedupeerd
Over het plan om op de vliegbasis Dee-
len een „squadron" straaljagers te statio
neren is geen overleg gepleegd met het
provinciaal' bestuur van Gelderland,-d© bei-
sturen van omliggende gemeenten en het
bestuur van het nationale park „De Hoge
Veluwe", omdat de regering geheel op de
hoogte was van de bezwaren van die in
stanties. Dit blijkt uit het antwoord van
minister Staf op vragen van het Tweede
Kamerlid de heer A. R. Vermeer (P.v.d.A.).
„Pas na ampele overwegingen en rijp be
raad", zo zegt de minister, ,,is het besluit om
straalvliegtuigen op Deelen te stationeren
genomen".
Ook zullen, zo verklaart minister Staf.
beperkingen moeten worden opgelegd aan
het nabij Deelen gelegen zweefvliegcen-
trum Teriet. Door een goede coördinatie
tussen de vliegbasis en het zweefvliegcen-
trum zal het zweefvliegen op Teriet echter
wel mogelijk blijven, zo verklaarde minis
ter Staf.
De Koninklijke Nederlandse Vereniging
voor Luchtvaart verklaart echter dat ook
met haar geen overleg gepleegd is over de
gevolgen voor het zweefvliegcentrum de
zer vereniging op Teriet. Dit centrum staat
open voor jongelui die met de veelal in
hun vrije tijd verkregen opleiding voor het
zweefvliegen later bij de opleiding tot ver
keersvlieger, maar ook bij de opleiding tot
militair vlieger, voordeel hebben.
De K.N.V.V.L. verheelt niet dat zij uiter
mate ongerust is over de gevolgen van de
beslissing voor Teriet. Dit ligt namelijk in
het enige goede thermiekgebied dat in ge
heel Nederland te vinden is.
De „Internationale Filmweek Den Haag
1957" zal van 17 tot en met 22 juni een
keus van films naar de residentie brengen,
welke bedoeld zijn een manifestatie te we
zen van wat de filmkunst ons op het ogen
blik biedt. Gelijk twee jaar geleden in
Arnhem, wordt er geen competitie aan
gegaan, tussen deiingezonden speelfilms.
Alleen de Nederlandse documentaires din
gen om de twee prijzeri, die door het
ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen zijn ingesteld. De uitreiking
geschiedt op de laatste dag van de Film-
week, die geheel aan de Nederlandse in
zendingen gewijd zal zijn. Alle voorstellin
gen, middag- en avondvoorstellingen, wor
den gegeven in het Haagse Metropole-
Tuschinsky-theater, dat voor dit doel een
restauratie ondergaat. Gedurende de film-
week wordt een zestal nationale en inter
nationale congressen gehouden en kan men
de uitslag vernemen van een door het
Nederlands Filminstituut uitgeschreven
scenarioprijsvraag voor de middelbare
schooljeugd. In het gemeentemuseum zal
een tentoonstelling zijn ingericht van film
affiches uit binnen- en buitenland.
Een speciaal daartoe ingestelde commis
sie houdt zich op het ogenblik bezig met de
selectie van de veertig aangeboden speel
films en de vijftig documentaires uit
Frankrijk, Duitsland, Engeland, Italië,
Amerika, Spanje en Nedeidand. Aan het
eind van de komende week zal die com
missie met haar taak gereed zijn. De film-
week zal ook de Hagenaars nog een spec
taculaire verstrooiing bieden in de vorm
van twee openluchtvoorstellingen op het
Burgemeester de Monchy-plein. Een film
doek van 25 bij 9 meter garandeert de toe
schouwers een overar zichtbaar beeld. De
tentoonstelling in het Gemeentemuseum
zal de geschiedenis van het filmaffiche in
beeld brengen met als kern een bijzonder
fraaie inzending uit Polen.Wat de scenario
prijsvraag voor de middelbare schooljeugd
betreft: de belangstelling hiervoor is bij
zonder groot. Er zullen vijf prijzen be
schikbaar zijn voor groepsinzendingen en
vijf voor individuele inzendingen. Het is er
de organisatoren niet zozeer om te doen een
goed scenario te verwerven als wel om de
jeugd te testen op haar gevoel en begrip
voor de filmische vormgeving. De prijs
vraag biedt daartoe een unieke gelegen
heid.
De Filmweek zal heel wat buitenlanders
naar Den Haag brengen. Afvaardigingen
van alle eraan deelnemende landen hebben
hun komst reeds aangekondigd. Tachtig
vertegenwoordigers van de bioscoopwereld
uit West-Europa zullen voorts op 18 en 19
juni in hotel Kurhaus een internationaal
congres houden. Het jaarlijks congres van
de Nederlandse Bioscoopbond vindt de 17e
juni plaats. De Katholieke Film Actie
houdt de 18e juni haar Contactdag. De
Stichting Film en Jeugd doet dat een dag
later. In het Gemeentemuseum zullen des
morgens nieuwe kinderfilms worden ver
toond en kan men 's middags kennismaken
met instructieve films voor de jeugd over
de werkwijze van organen als bijvoorbeeld
de gemeenteraad, het parlement etcetera.
De protestant-christelijke stichting Film
centrum congresseert op 20 juni. Het Ne
derlands Filminstituut organiseert op een
nog nader te bepalen datum een bijeen
komst, waarop in de ochtenduren drie
sprekers het woord voeren over het thema
„Film en vrije tijdsbesteding". Des mid
dags wordt daarover een forumdiscussie
gehouden. Tenslotte zal men op 21 juni de
achtste reclame-filmdag kunnen bijwonen.
Twee sprekers voeren het woord, een groot
aantal filmpjes wordt vertoond. Drie prij
zen zijn voor de beste filmpjes beschikbaar.
Bert Haanstra
MET ZIJN FILM „Rembrandt, schilder
van de mens" heeft Bert Haanstra een
nieuwe bijdrage geleverd aan de goede
reputatie van de Nederlandse documen
taire. GoedeHet is een nog te weinig
complimenteus woord voor een filmkun-
stig bedrijven, dat ons telkens opnieuw
verrast met de prachtigste voortbrengselen.
Haanstra zelf staat vooraan in de rij der
Nederlandse filmers, die verantwoordelijk
zijn voor die faam. Maar toch moet het
bewijs elke keer opnieuw geleverd worden.
Iedere nieuwe film betekent dat de filmer
er zich helemaal voor moest inzetten: wie
een naam heeft, kan hem verliezen. Dit
echter is het kenmerk van het talent, dat
de kwaliteit constant blijft. Het werk houdt
niveau. Het komt uit boven de middelmaat.
Het verheft er zich zover boven dat het de
maker heeft omgeven met de bewondering
van wiè hem zijn toegewijd, het respect
van wiè hem waarderen. Bert Haanstra,
nog niet eens zo lang in de film, is al lang
geen onbekende meer in en buiten ons land.
ZIJN JONGSTE, in opdracht van het
departement van O., K. en W., gemaakte
film moogt u ook niet missen. De Rem-
brandttentoonstelling bood een unieke ge
legenheid de meester in zijn werk te bena
deren. Hoe, op wat wijze, dat was een zaak,
die een uitgebreide keuze liet bestaan.
Haanstra koos de mens. Hij wilde geen
kunsthistorische beschouwing, geen op de
schilderstechniek gespitste analyse, hij
wenste het leven van Rembrandt te volgen
uit zijn schilderijen en, nauwgezet in acht
nemend wat van dat leven is vastgelegd,
ons de schilderijen voor te houden als een
spiegel waarin wij het gelaat van de schil
der kunnen ontwaren. De zelfportretten
boden daartoe een geschikt aanknopings
punt. Haanstra maakte er gretig gebruik
van. Maar wat hij verder koos tot stof van
zijn interpretatie is alleszins waardevol,
heeft een zinrijke functie en wordt als ma
teriaal prachtig uitgespeeld èn in de dra
matische betekenis, dienstbaar dus aan het
thema van de film, èn in de feitelijke be
tekenis, als weergave van Rembrandts
meesterschap. Zo wordt dus de schilder
Rembrandt op tweeërlei wijze benaderd.
Men ziet zijn werk en de schoonheid ervan.
Men ziet er tevens Rembrandts leven in
verwerkt en derhalve de schoonheid van
wat des mensen is: zijn liefde, zijn vreugde,
zijn lijden. Deze interpretatie, vrij, maar
gebonden aan de historische werkelijkheid,
vroeg een zorgvuldige voorbereiding vóór
Haanstra met het filmen kon beginnen. Zij
vroeg echter nog een ding meer en dat is
juist de essentie, het eigene van de film:
de beweging, de beweging binnen het beeld
en van de beelden onderling, opdat wat wij
