Kashmir-
Harpetten
Küfiürig
Dames regenkleding
r
.Panda en het meesterwer
Algemene economische tendens in '56
door klein- en middenbedrijf gevolgd
Huurverhogingscompensatie moet
tot 2 percent worden beperkt
Onbestendig weer
Omzetontwikkeling beïnvloed
in november door hamsteren
De radio geeft zaterdag
Wereldnieuws
NAAIMACHINES
"CocU ió Uet
zo
2
Gestegen premie-inkomen
Schatkistpromessen
HOUTSTRAAT 16
TENNIS
SPORTHUIS SCHOLTE
Dividendvoorstellen
Ver. Ned. Scheepvaartmij.
verhoogt dividend
12 Mei
Voorzitter Centraal Sociaal Werkgeversverbond
Nieuw gebouw te Utrecht
Centrale Raiffeisenbank
Kort economisch nieuws uit
binnen- en buitenland
GEHEIM-
SCHRIFT
VRIJDAG 10 MEI 1957
Het Economisch Instituut voor de Mid
denstand heeft een overzicht samengesteld
over de omzetontwikkeling in hef klein
en middenbedrijf in 1956, waarbij tevens
aandacht wordt besteed aan het omzetver-
loop sedert 1951. waarbij tevens aandacht
wordt besteed aan het omzetvcrloop se
dert 1951. Ten aanzien van het omzetver-
loop in 1956 ten opzichte van 1955 blijkt,
dat in de voedingsmiddelenbranches van
1955 op 1956 een vermeerdering van de
geldomzet werd behaald, welke varieerde
tussen 6 en 14 percent. De sterke stijging
in liet slagersbedrijf met 14 percent moet
wel voor een belangrijk deel aan prijsver
hogingen worden toegeschreven. Dat ove
rigens voor alle voedingsmiddelen tezamen
de prijzen in 1956 niet onbelangrijk hoger
waren dan die in 1955, kan worden afge
leid uit de consumptie-index van het C.B.S.
die voor de prijs een toeneming aangeeft
van 9 percent.
In de branches in duurzame consumptie
goederen was de omzetontwikkeling in 1956
alleszins bevredigend te noemen. Met na
me in de detailhandel in meubelen en der
gelijke, die in schoeisel en die in textiel
werd ten opzichte van 1955 een aanzienlijke
stijging behaald van respectievelijk 19, 16
en 14 percent. Ook in de andere branche's
bedroeg deze toeneming echter 10 percent
of meer. Beziet men hierbij de consumptie-
index, dan blijkt de prijs voor de duur
zame consumptiegoederen van 1955 op 1956
een weinig te zijn gedaald. Opgemerkt
dient nu te worden aldus het Instituut
dat onder de duurzame consumptiegoe
deren bij de consumptie-index een aantal
artikelen voorkomen, die in dit verband
zeer belangrijk zijn, maar welke worden
verkocht in branches, waarvoor tot nu toe
nog geen omzetstatistieken konden wor
den samengesteld. Het lijkt desondanks
verantwoord de stijging van de geldomzet-
ten in de vermelde detailhandelbranches
van deze sector voor een aanzienlijk deel
toe te schrijven aan toegenomen hoeveel-
heidsomzetten.
In de genotmiddelenbranches werd van
1955 op 1956 de grootste omzetstijging be
haald in de detailhandel in alcoholhoudende
en alcoholvrije dranken (12 percent). Vol
gens de consumptie-index vertoonde de
prijs in 1956 ten opzichte van 1955 slechts
een geringe stijging, zodat ook voor de hier
toe behorende branches de toeneming van
de geldomzet in belangrijke mate het ge
volg lijkt te zijn geweest van gestegen hoe-
veelheidsomzetten.
Van de geldomzet in 1956 vergeleken
met 1951, uitgedrukt in percenten, bedroeg
in de afdeling voedingsmiddelen, voor sla-
ADVERTENTIE
van het beroemde fabrikaat
v. d. BRINK CAMPMAN
125 x 180 95.—
140 x 200 119.
170 x 240 175.
200 x 300 254.—
225 x 325 ƒ310.—
Ook in BESHIR, BROUSSA en andere
klasse-karpetten bieden wij u een
enorme collectie.
Haarlems grootste speciaalzaak
ANEGANG 27 - TEL. 12610
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 De zingende
kerk. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00
Nieuws en weerber. 8.15 Platen. 8.50 V. d.
huisvrouw. 10.00 V. d. kleuters. 10.15 Platen.
10.30 Ben je zestig? 11.00 V. q. zieken. 11.45
Platen. 12.00 Middagklok-noodklok. 12.03
Partijraadvergadering v. d. K.V.P. 13.00
Nieuws en land- en tuinb.meded. 13.15 Kath.
nieuws. 13.20 Lichte muz. 13.50 Ronde van
Nederland. 14.00 V. d. jeugd. 14.2" Eng. les.
14.40 Boekbespr. 14.50 Amateurprogr. 15.15
Kron. v. letteren en kunsten. 15.45 Amateur
progr. 16.00 V. d. jeugd. 16.50 De schoonheid
v. h. Gregoriaans. 17.20 Lichte muz. 18.15
Journ. overz. 18.25 Platen. 18.30 Van het
Binnenhof. 18.40 Ronde van Nederland. 18.45
Regeringsuitz. 19.00 Nieuws. 19.10 Comm.
19.15 Klassieke muz. 20.10 Lichtbaken. 20.30
Act. 20.45 De gewone man. 20.50 Gevar.-
progr. 22.10 Cabaret. 22.35 Wij luiden de
zondag in. Hierna: Avondgebed en lit. kal.
23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto.
23.2224.00 Nouveauté's.
HILVERSUM II. 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 8.00
Nieuws. 8.18 De ontbijtclub. 9.00 V. d. vrouw
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld. 10.05 Morgen
wijding. 10.20 Lichte muz. 11.00 Buitenlands
weekoverz. 11.15 Doorsnee in Doorsnee. 11.45
Harpspel. 12.00 Orgel en zang. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Nieuwe platen. 13.00
Nieuws. 13.15 VARA-varia. 13.20 Harmonia-
ork. 13.45 Sportpraatje. 14.00 V. d. jeugd.
14.35 Zanggroep. 14.50 Boekbespr. 15.05 Pla
ten. 15.30 Van de wieg tot het graf, caus.
15.45 Kamerork. en solist. 16.30 Is de maat
vol? 16.45 Instr.kwint, en soliste. 17.10 Act.
17.40 Dansmuz. 18.00 Nieuws en comm. 18.20
Lichte muz. 18.45 Platen. 19.00 Artistieke
Staalkaart. 19.30 Passepartout, caus. 19.40
Het Evangelie van Johannes, caus. 19.55 Deze
week, caus. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevar.progr.
22.00 Sos, comm. 22.15 Amateursuitz. 22.40
Politiepatrouilles, documentaire. 23.00 Nws.
23.1524.00 Onsporing verzocht.
TELEVISIE (KRO en AVRO)
17.0017.45 V. d. kind. 20.00 Journ. en
weeroverz. 20.1522.00 Gevar.programma.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.35 Gespro
ken aperitief. 12.45 Operettemuz. 13.00 Nws.
13.11 Radio-almanak. 14.30 Radiojourn. 15.00
Platen. 15.15 Accordeonrecital. 15.30 Platen.
15.45 Accordeonrecital (verv.). 16.00 Platen.
16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Dag
klapper. 17.20 Liturgische geazngen. 17.30
Gevar. muz. 18.00 Platen. 13.30 V. d. sold.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Cabaret.
21.00 Platen. 21.15 Ork.conc. 22.00 Nieuws.
22.11 Verz.progr. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00
Jazzmuziek.
gers 57, aardappelen, groenten en fruit 41,
melk en zuivel 37, kruideniers 36 en bak
kers 28. Wat duurzame consumptiegoede
ren betreft lopen de stijgingen uiteen van
20 voor meubelen en dergelijke tot 36 voor
schoeisel; voor de boekhandel bedraagt de
stijging 33 en voor textiel 21. Van genot
middelen bedraagt de stijging van de geld
omzet in 1956 vergeleken met 1951 voor
gedistilleerd 28 percent, voor banketbak
kers 24 percent en voor tabaksfabrikaten
10 percent.
Ilam ster a a u h o p en
De gespannen politieke toestand in ok
tober en november 1956 heeft niet nage
laten zijn invloed te doen gelden op het
omzetverloop. Hoewel na het bereiken van
het hoogtepunt op 6 november een zekere
ontspanning optrad, namen de extra-aan
kopen van het publiek slechts geleidelijk
af. Aanvankelijk richtte zich de vraag in
hoofdzaak op artikelen als koffie, thee,
zeep. wasmiddelen, sla-olie, suiker, peul
vruchten, rijst, alsmede op ondergoed, la
kens, slopen, huishoudtextiel, handdoeken
en theedoeken, wol en garens. Nadien was
echter ook waarneembaar, dat artikelen
als schoeisel en kleding meer werden ge
kocht dan normaal, waarbij echter wel
moet worden opgemerkt, dat hier ook
sprake is geweest van vervroegde aanko
pen. Daarnaast steeg ook de vraag naar
gedistilleerd en tabak.
D ïiurder ge tlisfilleerd
De grootste omzetvermeerdering werd
geboekt in de detailhandel in textiel en
in schoeisel. Ook in het kruideniersbedrijf
en in de detailhandel in alcoholhoudende
en alcoholvrije dranken was de meeromzet
echter niet gering. Ten aanzien van de om
zetvermeerdering in de slijterijen wordt er
op gewezen, dat deze mede verband houdt
met de reeds in november bekende prijs
stijgingen, welke het gevolg zouden zijn
van de per januari 1957 door te voeren
accijnsverhoging voor gedistilleerd.
In 1956 werden bij de Goudse Levens
verzekering Maatschappij n.v. nieuwe ver
zekeringen afgesloten tot een bedrag van
f 30.800.624. Door verschillende oorzaken
(overlijden, expiratie, enz.) verviel een be
drag van f 10.891.984. zodat de netto-voor
uitgang bedroeg f 19.908.640.
Het jaar 1956 geeft een bevredigende
stijging te zien van het premie-inkomen-
Aan periodieke premiën werd in 1956 een
bedrag ontvangen van f 2.122.445.65 en aan
premiën ineens een bedrag van f 515.167.72,
zodat het totale premie-inkomen bedroeg
f 2.637.613,37.
De stijging van het premie-inkomen ging
gepaard met een sterke vermeerdering van
de premiereserve. Deze steeg met een be
drag van f 1.556.311 en bedroeg aan het
einde van 1956 eigen risico f 12.174.114.
Doordat ook in het jaar 1956 wederom
bij de herberekening van een deel van de
premiereserve de rentevoet van 3 per
cent werd verlaagd tot 3 percent daalde de
voor de berekening van de premiereserve
benodigde rente van 3-06 percent tot 3,05
percent. Door deze en enige andere wijzi
gingen werd de premiereserve extra ver
hoogd met f 50.866-
De verlies- en winstrekening sluit met
een voordelig saldo van f 109.350 (v.j.
f 123.695). Teneinde de versterking van de
premiereserve te kunnen voortzetten
wordt voorgesteld hiervoor een bedrag van
f 45.000 te bestemmen; voorts een bedrag
van f 61.713.92 toe te voegen aan de extra
reserve en het restant van f 1636,84 over
te brengen naar nieuwe rekening.
Het ministerie van Financiën deelt mee,
dat op maandag 13 mei 1957 ten kantore
van de agent van het ministerie van Finan
ciën te Amsterdam de inschrijving zal
worden opengesteld op schatkistpromessen
met een looptijd van drie maanden tot een
bij de toewijzing vast te stellen bedrag. De
schatkistpromessen zijn, zoals gebruikelijk,
groot 100.000 en worden uitgegeven onder
dagtekening van 15 mei 1957. De storting
van het verschuldigde bedrag wegens toe
gewezen promessen dient te geschieden
uiterlijk op 15 mei a.s. vóór 12.30 uur.
ADVERTENTIE
UITGEBREIDE SORTERING
ADVERTENTIE
Dunlop, Atlas, Pinguin rackets
Ons reclame-racket 17.50 compleet
met volle garantie
Gierstraat 59 - Tel. 21346 - Haarlem
De n.v. Malang-Stoomtrammaatschappij
heeft over 1956 volgens het jaarverslag
een voordelig saldo behaald van rp 289.826
voor Indonesië en een nadelig saldo van
f 54.375 voor Nederland. De n.v. Keridi
Stoomtrammaatschappij heeft een nadelig
saldo behaald van rp 40.705 voor Indonesië
en een nadelig saldo van f 45.120 voor
Nederland. Voorgesteld wordt deze be
dragen over te brengen op nieuwe reke
ning.
De bruto winst van de n.v. Maatschappij
tot Exploitatie van Vereenigd Fondscnbe-
zit te 's-Gravenhage bedroeg in 1956
f 11.051 (v.j. f 46.122). Er resteert een saldo
winst van f 1.077 (f 31.773). Dit bedrag laat
geen dividenduitkering toe (vorig jaar
werd 3 percent betaald).
De raad van commissarissen van de n.v.
Internationale Crediet- en Handelsver-
eeniging „Rotterdam", Internatio, zal aan
de algemene vergadering van aandeel
houders voorstellen het dividend over
1956 te bepalen op zeven percent.
Aan de algemene aandeelhoudersver
gadering van n.v. Mulder's Fabriek van
rollend materiaal en landbouwmachines,
zal worden voorgesteld om na afschrijving
en reserveringen een dividend uit te keren
van 7 percent. (Vorig jaar 9 percent).
De n.v. Nederlandschc Linoleumfabriek
te Krommenie heeft over 1956 een winst
saldo bereikt van f 835.563 (f 785.035).
Voorgesteld wordt een onveranderd divi
dend van f 164,30 per aandeel. Het gehele
jaar was de maatschappij behoorlijk van
orders voorzien, aldus het verslag.
Het saldo exploitatierekening van de
Nederlandse Machinefabriek „Alkmaar"
n.v. te Alkmaar bedroeg over 1956 1911.712
(v.j. f 868.914). Na afschrijvingen en der
gelijke resteert een saldo winst van
f 398.856 (f 364.258). Voorgesteld wordt een
dividend van 12 percent op het verhoogde
aandelenkapitaal (v.j. 12 percent plus 20
percent bonus uit de agio).
Het bruto saldo fabricagerekening van
het metaalbedrijf Rademakers n.v. te Rot
terdam bedroeg over 1956 f 1.277.529 (v.j.
f 941.532). Na afschrijvingen op onroeren
de goederen, machinerieën en gereed
schappen enz ad f 657.383 (f 508.480), voor
ziening pensioenrechten personeel f 231.088
(f 50.000) enz. resteert een winst inclusief
saldo a.p. van f 401.120 (f 399.211). Voor
gesteld wordt een dividend van 7 percent
(onv.).
Aan de aandeelhoudersvergadering van
de n.v. Verenigde Industrie- en Handel
maatschappij „Vihamy" zal worden voor
gesteld een onveranderd dividend over het
vergrote kapitaal uit te keren van 10 per
cent, op te nemen in contanten of des
gewenst in aandelen ten laste van de agio-
reserve.
ADVERTENTIE
Ceraïraï© Verwarming
Pow-R-^atsc Oitehranders
De Vereenigde Nederlandsche Scheep
vaartmaatschappij boekte in 1956 aan ex
ploitatierekening 28.621.464 (v.j. 21.280.177).
Tezamen met interest en saldo assurantie
eigen risico en deelneming in vlootverzeke-
ring van derden is beschikbaar 31.668.297
(24.592.482).
Anderzijds bedragen de afschrijvingen
op schepen f 9.763.916 (10.604.325), andere af
schrijvingen 266.986 (237.191). Aan reserve
voor vlootvernieuwing wordt toegevoegd
12.500.000 (6.500.000); koersverlies effecten
bedraagt 814.963 (154.471), waarna het
saldo winst 8.322.430 (7.096.493) bedraagt,
waaruit 3 miljoen wordt toegevoegd aan
de reserve voor diverse belangen en een
dividend wordt voorgesteld van 11 pet.
(v.j. 10).
Geslaagde emissie
Bij de emissie van drie miljoen gewone aan
delen Van der Heem n.v. hebben nagenoeg
alle aandeelhouders van het hun toegekende
recht tot inschrijving gebruik gemaakt (ANP)
ADVERTENTIE
axtyxozxco-zc&yyxccoxcccccccccox&xcoxcccccctxc&y
dag
haar speciale
die Moeder tooit
met blijde lach I
Want natuurlijk maakt u haar extra
blij met een fraai, persoonlijk
cadeautje.
Een fijn sieraad
een mooie gouden armband
een paar leuke oorbellen
een apart hangertje
Kortom, al die prachtige geschenken
die Moederdag tot een stralende
feestdag maken, vindt u bij
8 Grote Houtstr. 49 - Haarl. - Tel. 20049
de kleine zaak met de grootste keuze
<*XXX»OOOCOOaOOOOOCCOOCOOC>OC<>OOC»CO(>X>OCOOOOOOCOOOOOCOO
BLOEMENDAAL
TELEFOON 22143
In een donderdag in een besloten alge
mene ledenvergadering van het Centraal
Sociaal Werkgeversverbond gehouden rede
heeft de voorzitter, mr. F. H. A. de Graaff,
de loonpolitieke situatie onder de loep ge
nomen en de waarschuwing geuit, dat de
arbeidsproduktivitcit minder snel toeneemt
dan de in de industrie betaalde lonen. On
danks de perspectieven die in de toekomst
voor het produktiviteitsvcrloop gelegen
zijn - zullen wij ons naar myn mening
voorlopig weer vertrouwd moeten maken
met lagere cijfers voor de jaarlijkse stij
ging van de arbeidsproduktiviteit, dan die
welke bereikbaar waren in de kort achter
ons liggende jaren.
Voor 1957 becijferde mr. De Graaff de
stijging der loonkosten op 3,3 tot 3,4 per
cent en de stijging van het kostenniveau op
bijna 4'/i percent. Daartegenover stelde hij
de te verwachten stijging van de indu
striële arbeidsproduktiviteit op circa twee
percent om te concluderen: „daar het prijs-
stabilisatiebeleid niet van de loonzijde in
gevaar mag worden gebracht, dient de
huurverhogingscompensatie strikt te wor
den beperkt tot 2 pet. van de loonsom.
Voorts dient met incidentele loonsverho
gingen. waaronder ik dan vrijwel uitslui
tend zou willen rekenen het wegnemen van
aparte onbillijkheden, de grootste terug
houdendheid te worden betracht. Andere
loonsverhogingen of verbeteringen van
arbeidsvoorwaarden komen niet in aan
merking. Slechts op deze wijze kan worden
voorkomen dat de loonontwikkeling in 1957
opnieuw, zoals in 1956 het geval was, zou
leiden tot overbesteding en inflatie."
Aan het einde van zijn rede vroeg mr. De
Graaff nogmaals aan de leden van het ver
bond de gemeenschappelijke inspanning te
richten op verhoging der produktiviteit.
„1956 is, zo zei hij, een jaar geworden van
afnemende economische expansie en van
verbroken evenwicht tussen middelen en
bestedingen. In het j aar 1957 is het streven
erop gericht dit evenwicht te herstellen. De
moeilijkheden zullen hierbij niet mogen
worden onderschat. Met een beperking van
de bestedingen is echter het laatste woord
Op de oceaan ten westen van Ierland
ligt het centrum van een lage drukgebied,
dat zich tot over West-Europa uitstrekt.
Een randstoring veroorzaakte in Engeland
regen en plaatselijk onweer. Ook in ons
land viel gisteren hier en daar wat regen
maar later kwamen ook flinke opklaringen
voor. Het lage drukcentrum op de oceaan
verplaatste zich langzaam naar het oosten.
In verband daarmede houdt het weer in
onze streken een onbestendig karakter met
ongeveer normale temperaturen voor de
tijd van het jaar.
Ook het weer in Noord- en Oost-Europa
wordt gedeeltelijk beïnvloed door depres
sies. Een storing, die de afgelopen 24 uur
van Finland naar het zeegebied tussen
Groenland en Noorwegen is getrokken
werd gevolgd door een hoge drukgebied,
dat vanmorgen boven Scandinavië was ge
legen. Boven de Balkan ligt een andere
11 mei
Zon op 4.55 uur, onder 20.23 uur.
Maan op 17.40 uur, onder 3.29 uur.
Maanstanden
13 mei 23.34 uur volle maan.
21 mei 18.03 uur laatste kwartier.
29 mei 12.39 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrijdag 10 mei
Hoog water: 0.17 en 12.47 uur.
Laag water: 8.09 en 20.57 uur.
Zaterdag 11 mei
Hoog water: 1.17 en 13.46 uur.
Laag water: 9.12 en 21.48 uur.
depressie, die in Polen
en Zuid-Zweden
aanleiding gaf tot regen.
WEEKRAPPORTEN
Temperaturen
buiten
BS
c
BS
P
w 5
land maxima
van giste-
ren. Binnenland: heden
T3 2
cL
7 uur. Neerslag: laatste
Is
24 uur.
I-s
3
c5
Stockholm
zwaar bew.
nno
11
0,1
Oslo
zwaar bew.
windst.
10
4
Kopenhagen
geheel bew.
no
11
1
Aberdeen
zwaar bew.
zzo
8
3
Londen
zwaar bew.
wnw
16
4
Amsterdam
onbewolkt
zo
16
0,4
Luxemburg
licht bew.
0
15
0
Parijs
zwaar bew.
z
16
0,6
Bordeaux
lichte regen o
17
6
Grenoble
nevel
windst.
18
8
Nice
zwaar bew.
nw
16
0
Berlijn
onbewolkt
ono
13
0
Frankfort
licht bew.
no
16
0
München
half bew.
windst.
13
0
Zürich
zwaar bew. windst.
16
0
Genève
nevel
windst.
16
0
Locarno
licht bew.
windst.
14
0
Wenen
onbewolkt
verand.
14
0
Innsbruck
licht bew.
windst.
17
0
Rome
geheel bew.
ozo
19
0
Ajaccio
2waar bew.
ono
10
0
Den Helder
onbewolkt
ozo
9
1
Ypenburg
licht bew.
0
7
0,6
Vlissingen
zwaar bew.
zo
9
0
Eelde
onbewolkt
0
6
0,1
De Bilt
onbewolkt
ozo
8
0,1
Twente
onbewolkt
ozo
6
0,1
Eindhoven
half bew.
ozo
7
0,1
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
zzo
10
0
61. Hijgend snelden Pat en Panda toe,
maar reeds waren Tonio en Mario in de
taxi gesprongen. „Stop! Wacht! Houdt de
dief!", riep Panda wanhopig. „Niet weg
rijden! Ze hebben gestolen!" De taxichauf
feur scheen het echter niet te horen. Haas
tig startte hij zijn vehikel en vroeg onder
het wegrijden: „Waarheen heren?" Forto
forto rechtuit", antwoordde Tonio. „Jij rij
den eerst linea recta recht de stad uit en
dan jij nemen de weg naar de ruines van
Pompidus, ja?" „De ruïnes van Pompidus",
herhaalde de taxichauffeur. „Aha! Dus
daar is het dateh hm. Ik bedoel,
ehik zal u er brengen, heren. Vlug,
veilig, voordelig. Vertrouw het taxibedrijf!"
Tevreden leunde Tonio achterover. „Nu
mooi beste kansio, om mïljoentje te ha
len", murmelde hij, „en geen achtervolgers
meer op de hieleti's. Magnifiko!" Maar zo
eenvoudig was het niet om aan de arote
detective Pat O'Nozel te ontkomen. De
meesterspeurder zat met Panda achterop
de taxi en lachte grimmig, toen hij de
woorden van Tonio opving. „De boevens
zullen wel gauw wat anders merken",
bromde hij. „Waar is mijn schietpistool?"
„Ssst, wacht nog even", fluisterde Panda.
„We moeten er eerst achter komen, wat ze
met mijn schilderij in de ruïnes willen
doen".
niet gesproken. Produktiviteitsverhoging in
de zin van doelmatiger werken zal in 1957
een uiterst belangrijke bijdrage kunnen
leveren om de doelstelling te bereiken die
wij nastreven".
De minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening, dr. S. L. Mansholt,
heeft te Utrecht het nieuwe gebouw van
de Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank
officieel geopend.
Minister Mansholt noemde in zijn
openingsrede de Centrale Raiffeisenbank,
die met zijn 434.000 leden en 727 aangeslo
ten boerenleenbanken jaarlijks 825.000
kredieten verleent, een van de pijlers
waarop de landbouw is gebouwd. Het
financieringsvraagstuk in de landbouw is
volgens de minister sterk aan de orde. De
noodzaak voor de landbouw om het tempo
van de bedrijfsproduktie te kunnen bij
houden, is naar zijn overtuiging bepalend
voor de toekomst van de landbouw.
Minister Mansholt zei dat als gevolg van
de steeds stijgende investeringsbehoefte de
financiering zeer moeilijk is geworden.
Aangezien bovendien de structuur van de
landbouw ongunstig is, behoort het zijns
inziens tot de taak van de overheid, na te
gaan in hoeverre het landbouwkrediet, dat
minder is dan het rniddenstandskrediet, kan
worden aangevuld.
Zeeuwse confectiefabrieken
Op 20 mei zal te Amsterdam een buitengewone
vergadering worden gehouden van de n.v.
Zeeuwsche Confectiefabrieken. Hierin komt een
statutenwijziging in behandeling. Onder meer zal
worden voorgesteld het maatschappelijk kapi
taal te verhogen van f510.000 tot f 1.010.000.
NederlandIsrael
Te Jeruzalem is een handels- en betalings
overeenkomst getekend tussen Israel en Neder
land, waarbij het systeem van multilaterale be
taling wordt ingevoerd, terwijl de overeenkomst
een uitbreidnig van de goederenruil tussen bei
de landen mogelijk zal maken. (AFP)
Gasreservoir aangeboord
In het Kivu-meer in Belgisch Congo is een
gasreservoir met naar schatting vijftig miljard
kubieke meter methaangas aangeboord. De ca
lorische waarde van een dergelijke hoeveelheid
gas is gelijk aan die van vijftig miljoen metrieke
ton steenkool. Door deskundigen wordt een on
derzoek ingesteld naar de exploitatiemogelijk
heden. (UP)
Goedkopere benzine
De beide grootste oliemaatschappijen in West-
Duitsland, de Esso en de Shell, hebben de prijs
van benzine en dieselolie opnieuw verlaagd en
wel met een pfennig. De benzineprijs in West-
Duitsland bedraagt nu 63 pfennig per liter. Hij
is nog slechts een pfennig hoger dan voor de
Suez-kwestie. (DPA)
Scheepvaarttarieven
De scheepvaartlijnen die geregelde dienst on
derhouden van Europa naar de Perzische Golf,
hebben besloten de huidige Suezkanaaltoeslag
met ingang van 9 mei te verlagen van 25 percent
tot 10 percent voor alle vrachten in het uitgaan
de en thuiskomende verkeer. Wegens de ter
plaatse heersende congestie hebben deze lijnen
tevens besloten een vijf percent toeslag in te
stellen op alle uitgaande lading naar Khorrams-
hahr (Iran). Deze toeslag brengt de totale toe
slag voor deze haven op vijftien percent.
(Voor de beursberichten zie pag. 17)
Apen. Personeel van de „Aer Lingus" op
het Ierse vliegveld Shannon is in sta
king gegaan omdat tien personeelsle
den een zending apen niet wilde lossen,
omdat de dieren kwalijk riekten. Nadat
de tien employes waren geschorst en
vervangen door zes werklozen, hebben
negentien andere personeelsleden, die
belast zijn met het laden en lossen van
vliegtuigen, het werk neergelegd.
Hartvccr. Artsen van de universiteit van
Detroit (V.S.) hebben een horlogeveer
aangebracht aan een slecht functione
rende hartklep van een Amerikaanse
vrouw. Anderhalf jaar geleden werd
haar door dokters gezegd, dat zij nog
maar zes maanden te leven had. Dok
ters hadden te voren reeds 114 van der
gelijke operaties op honden verricht.
Buitenlanders. De Transvaalse Synode van
de Nederlands-hervormde kerk van
Zuid-Afrika heeft met algemene stem
men een resolutie aangenomen daarbij
het optreden van een kerstman veroor
deeld wordt als een buitenlandse in
vloed. De kerstboom mag als symbool
van het kruis gehandhaafd blijven.
Operatie. In Buckingham Palace zijn gis
teren de neus- en keelamandelen van
prins Charles verwijderd. De operatie
is goed verlopen.
Protest. De Roemeense gezant te Londen
heeft op het Brits a ministerie van Bui
tenlandse Zaken geprotesteerd tegen de
uitwijzing van de Roemeense attaché
Eugen Perianu. Volgens de Roemeense
regering is het uitwijzingsbesluit „niet
in overeenstemming met de diplomatie
ke gebruiken".
Gered. Een Noorse tankboot heeft een
vlot opgepikt met de zeven inzit
tenden van een Amerikaanse vlieg
tuig dat in de Atlantische Oceaan, ter
hoogte van de Spaanse kust een nood
landing had gemaakt. De bestuurder van
het vliegtuig had geseind dat drie van
de vier motoren van zijn toestel het
hadden begeven.
Jacht. In Zuidwest-Afrika is het jacht
seizoen bekort en de buit van de jager
beperkt tot drie grote dieren. Het oude
seizoen was van 1 april tot 31 augustus.
Het loopt nu van 1 mei tot 31 juli. Be
scherming is gegeven aan het harte-
beest, gemsbok, tsessebes en duiker. De
vergunningen voor de jacht op groot
wild hebben een looptijd van 30 dagen.
Mayflower. De Mayflower bevond zich
woensdag op het middaguur 750 kilo
meter ten westen van de zuidelijkste
punt van de Rio de Oro in Spaans West
Afrika. Het scheepje heeft een snel
heid van bijna zeven knopen en vaart
pal westelijk.
Verzinsel. Op het ogenblik bevindt zich
geen enkele groep Bulgaarse toeristen
in Syrië en de enige Bulgaren, die men
in dat land ziet, zijn de arbeiders die
te Latakia graansilo's bouwen, zo heeft
de Bulgaarse gezant te Damascus in
een telefoongesprek met de AFP-cor-
respondent in Beiroet verklaard. De
Bulgaarse diplomaat noemde berichten
in de buitenlandse pers als zouden zich
in bepaalde gebieden van Syrië groe
pen zogenaamde Bulgaarse toeristen
bevinden „verzonnen".
Aanspraak. De statenbond van West-Indië
heeft een Amerikaanse marinebasis op
het noordwestelijke schiereiland van
Trinidad, nabij Port of Spain, als zetel
voor zijn hoofdstad gekozen. Het is in
1941 voor 99 jaar aan de Verenigde Sta
ten verpacht. De Britse regering is ver
zocht de overdracht van het gebied „op
nader te regelen voorwaarden" bij de
Amerikaanse regering aanhangig te
maken.
Historisch. Een arbeider heeft in een mar
meren vaas, die bij het altaar van de
basiliek van San Marco stond, het hart
gevonden van doge Francesco Erizzo.
Deze doge regeerde in Venetië van 1631
tot 1646.
Asiel. Zesenvijftig Joegoslaven, die een
bezoek aan West-Duitsland brachten
tijdens de jaarbeurs van Hannover,
hebben politiek asiel gevraagd.
Ongeluk. Bij het Madrileense vliegveld
Barajas is donderdagavond een twee-
motorig Spaans verkeersvliegtuig, dat
van Santiago naar Madrid vloog bran
dend neergestort. De zevenendertig in
zittendenden zijn om het leven geko
men.
Steentje. De Amerikaanse minister van FL
nanciën, Humphrey, heeft „met grote
dankbaarheid" 120 dollar aanvaard van
mejuffrouw Sheila Martin om de Ame
rikaanse nationale schuld te verminde
ren. Deze schuld bedraagt ongeveer 274
miljard dollar.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
DE MANIEREN om geheime berichten
over te brengen, zijn natuurlijk vele, want
de mens heeft er zich van oudsher al mee
bezig gehouden in het verborgene te wer
ken. Tot de meest romantische middelen
behoren zeker wel de geheime, of sympa-
thetische inkten, die het zgn. onzichtbare
schrift veroorzaken, dat door chemische
reacties weer leesbaar te maken is. De
kennis van deze toverinkten is
al oeroud en zo bereidde Hero- f
dotus in de 5de eeuw v. Chr.
al geheime inkten uit planten
sappen.
Zulke kunstjes kennen wij
momenteel vanzelfsprekend
ook. Wanneer u een reageer-
buisje voor de helft met water
vult en daarin een mespunt salpeter op
lost, kunt u met deze oplossing „geheim
schrift" bedrijven. Op het papier is van het
geschrevene haast niets te zien en de ont
vanger van de brief behoeft niet anders
te doen, dan het papier zó lang boven een
kleine vlam te houden tot het geschrevene
donkerbruin of zwart te voorschijn treedt.
De salpeter werkt, zoals zovele andere
stoffen, de verkoling van het papier in de
hand. Met kaliumchloraat, kopervitriool en
ijzersulfaat kunnen soortgelijke effecten
worden bereikt en het geschrevene kan op
dezelfde wijze zichtbaar worden gemaakt.
De „geheime" inkten die door oplossen
van 10 percent zwavelzuur, of van 2 gram
rode kristallen van kobaltchlorid^e op 50 cc
water, worden verkregen kunneiï eveneens
boven een vlam zichtbaar worden gemaakt,
omdat zwavelzuur bij niet te lage tempe
ratuur het papier aantast onder afschei
ding van koolstof, of nm.dat. bat, kriftnlwa-
ter uit het kobaltchloride wordt verdreven.
Andere toverinkten moeten op een andere
wijze, bijvoorbeeld met chemische midde
len zichtbaar worden gemaakt. Schrijft de
afzender bijvoorbeeld met oplossingen van
loodacetaat, nikkelsulfaat, kopervitriool,
zilvernitraat, dan kan de ontvanger het
onzichtbare schrift met natriumsulfide of
zwavellever ontwikkelen (waarbij hij uiter-
aard wel de nodige voor
zichtigheid dient te betrachten,
want het ontwijkende zwa
velwaterstof gas ruikt niet al
leen hoogst kwalijk, maar is
bovendien giftig).
Het grappigst zou het zijn,
y indien de afzender voor
zijn onzichtbare inkt een ge
concentreerde oplossing van looizuur of
een extract van galnoten zou gebruiken,
want bij het ontwikkelen met een oplos
sing van ijzerchloride ontstaat dan dood
gewone inkt van ijzergalluszuur.
Het wordt wat moeilijker om een ge
heimschrift zichtbaar te maken wanneer
de ontvanger de hiervoor gebruikte oplos
singen niet kent. Dan kan, behalve ver
warming en bevochtiging, vaak met suc
ces jodiumdampen worden aangewend,
omdat jodium met het beschrevene vaak
chemische verbindingen aangaat. Anders
kan het document met ultraviolette stralen
bekeken worden, waardoor teksten die niet
vruchten- of uiensap, azijn, melk e.d. ge
schreven zijn, duidelijk zichtbaar worden.
Momenteel is de cryptografie uiteraard wat
ingewikkelder dan in de tijd toen met
dergelijke toverinkten werd gewerkt.
Daarover morgen.
H. Fétillon
