EEN VERRASSENDE BIOGRAFIE
Compliment voor Carolientje
Kinderen zijn overal kinderen
De lichte
muziek
ONZE PUZZEL
Stuiveling over Jacques Perk
Litteraire
Kanttekeningen
Ea-è' décharge te
nin de gevanee-
Het verkeer in de film
Wispelturig in beroepskeus
Volhardend in dichterschap
Combinatiewoorden
FRIVOOL AANHANCSEL VAN
HET VOORBIJGLIJDENDE NIEUWS
ZATERDAG 11 MEI 1957
ERBIJ 5
WAS NIET EEN dichterleven als dat van Jacques Perk wel
haast voorbestemd om, betrekkelijk kort na zijn dood al,
tot een legende te vervluchtigenIn allerijl scheen het zich
poëtisch verdicht te hebben om zijn kortstondigheid in
schoonheid, die hem het hoogste was, te bestendigen. Een
DE AMSTERDAMSE filmonderneming
„Mirror-film" heeft bij de lezers eigenlijk
zijn werk opgegaan, was zélf „de" Mathildekrans, zelf „de" 8.Gen introductie meer van node. Mirror-
Iris een anonymus bijna, die naar het zeggen van flln? lcgt zic,h, v00mameBjk toe op het
7 7 maken van films in opdracht zoals be-
Kloos „de goden ]ong lot zich namen omdat zi] hem drijfsfilms van een modern bakkerij-
liefhadden en bij zijn dood. cle dichterfakkel had. overgereikt bedrijf in Haarlem bijvoorbeeld, waarover
aan hèm, de „grote Kloos".
broze gezondheid, een felle leefdrang, een extatisch-ideële
danteske liefde, een kort ziekbed, een overrompelende dood
dat was met elkaar romantisch genoeg om in de ver
beelding zijn tweeëntwintig levensjaren als „een zucht van
de ziedende zee" te zien opglanzen gelijk de Iris, waarvan
hij dichtte: een boog van tintlende kleuren is mijn
spoor als ik wijk naar het aroomerig rijk Perk dat was
uiet de dichter die leefde van 1859 tot 1881. Hij was in Ilij had Perk ingelijfd bij de „Beweging van Tachtig".
ik indertijd met veel lof kon gewagen.
WAT WIST MEN van de eigenmachtige
groepering der cyclische „Mathilde"-son-
netten, die Kloos zich bij de eerste uitgave
van Perks gedichten had veroorloofd? Wat
van de wijzigingen, die hij in de tekst had
aangebracht en onverantwoord druk na
druk handhaafde? En wat bleef er nog
van een levensschets, sinds alweer op
eigen hand de biografische voorrede
van Vosmaer door Kloos was weggelaten?
Hetgeen Betsy Perk, de tante van Jacques,
met haar levensbeschrijving („geschetst
voor 't jong Nederland der XXe eeuw") in
den jare 1902 bijdroeg tot een grondiger
kennis van dit efemere dichterleven mag
belangwekkend feitenmateriaal aan de
dag hebben gebracht, het droeg als per
soonlijke herinnering een te subjectief ka-
Met zijn hooggestemde, programmatische Inleiding, die De laatste jaren hee,ft men zich geheel ge-
ïii.i r- 1 i i 17 speciahseerd op verkeersfilms, die in deze
de beknopte biografische Voorrede van Carel Vosmaer m rubriek ook al eens aan de orde zijn ge-
de schaduw leek te stellen, had Kloos zijn „vriend Perk" weest. De jongste produkten over dit on-
die zich in zijn laatste levensmaanden allesbehalve als zo- derwerp heb ik dezer dagen kunnen aan-
danig meer beschouwde! verheven tot „de Perk van schouwen. De eerste werd m opdracht van
r,1 7 j. i. i i 7 iJ-» Vredestein vervaardigd ten nutte van het
Kloos en daarmee tot de heraut van de nieuwe litteraire verbond van Veilig Verkeer. De tweede.
beweging, waarvan hij zichzelf het leiderschap toedichtte, met hetzelfde doel, in opdracht van Ver
kade. Men kan van geen van beide films
zeggen dat ze in de strikte zin reclame
films zijn. Het filmpje „Carolientje" bij
voorbeeld, dat werd „gesponsored" dooi
de Zaanse fabriek, bevat hoogstens twintig
seconden een verwijzing naar de opdracht
geefster, terwijl de vertoningsduur twintig
minuten bedraagt. En die verwijzing is
schoonheid die opperste levenszin voor dan nog heel logisch bjnnen het raam van
hem betekende, door Amsterdam te zien het verhaaltje van de film gehouden. Uit
gaan „gedost in een lichtgrijs kostuum, gangspunt is en blijft het verkeer. De ma-
met lichtgrijze helmhoed, grijze schoenen njel waarop dat thema wordt behandeld
en handschoenen en als tegenaccent een is wol ZQ sympathiek Gn tegelijk zo vak-
vuurrode das als een dandy dus, die jcuncjig) dat men er gerust met de ogen
zich uitdagend van de gemene man in van de fiimcriticus naar kan gaan kijken,
dracht en in doen onderscheidde, zoals die
andere, die hij in Laroche had ontmoet: DAT IS BIJZONDER belangrijk. Niet
de vijfentwintigjarige Oscar Wilde. Zou de inhoud, ook de vormgeving van die
men zich Ten Kate of Cremer of zelfs de inhoud is dus welverzorgd. Er zijn nu al
De titelheldin uit de film „Carolientje". verkeer: de knipperbollen. Nu is het met
die knipperbollen een vreemde zaak. Ze
wel eens omstandiger dingen uit de doeken zouden per 1 mei in werking treden, maar
doen dan men zou wensen. Ze houden men vindt er praktisch nog niet een. De
olijke Beets kunnen indenken, flanerend zeven filmpjes gemaakt. Ze trekken elk vooral rekening met een jeugdig publiek film „Carolientje" is haar tijd ongewild
in een smetteloos wit, gracieus balan- jaar een half miljoen kijkers. Van elk
cerend met een wit-ivoren wandelstok? filmpje zijn dertig copieën in omloop. Ze
Want men zou er verkeerd aan doen de brengen derhalve een maximum aantal
betekenis van dit dandyisme te onder- Nederlanders de lessen van het verkeer
schatten: er was een kentering op handen, onder ogen, maar ze maken al die toe-
en de belangstelling van een jeugdig pu- dus ver vooruit. Dat zegt alles ten nadele
bliek. Maar ze zijn dan toch altijd nog wel van de verkeersmagistraten, die overigens
op een niveau, dat het talent van de maker wel alle medewerking verleenden aan het
verraadt. Af en toe krijgt dat talent ge- tot stand komen van de film en dat was
legenheid zich op een natuurlijke wijze te ook wel nodig. Om de gevaren, die de
niet in de dichterwereld alleen, maar in schouwers ook vertrouwd met een film- ontplooien. Dat is beslist het geval met de voetganger bedreigen, goed in beeld te
Jacques Fab rice Herman Perk
rakter, het was al te klaarblijkelijk de jeugd, verwend aan de ene kant, tekort-
pennevrucht van een dwepende verering, komend aan begrip voor zijn anderszijn en
om de figuur van Perk biografisch vast te diepste aandrift, ooit zoveel weerstand, zo-
leggen. Zelfs het nadien verspreid gepubli- veel verkenningsdrift, zoveel twijfel in ge-
ceerde ik denk aan de studie van Alei- loofszaken en zoveel geloof in de schoon-
da Nijland ontkwam noch aan de legen- heid als hoogste idee, zijn wakkergeroepen
de, noch aan de signatuur, waarmee Kloos onder andere condities van plaats en tijd?
de jonge god Perk had mistekend. Garmt Natuurlijk, de vraag is retorisch: zó, gelijk
Stuiveling, doorgedrongen als geen ander Stuiveling hem op zijn korte levensweg
in de achtergronden van onze litteraire heeft vergezeld, moest Perk zich ontwik
negentiende eeuw, komt en dat is geen kelen: tot een jongeman, die voor eigen
geringe verdienste de eer toe Perk aan risico en rekening zichzelf moest verken-
zichzelf te hebben teruggegeven. Was zijn nen, zichzelf moest beproeven en prijs-
nauwgezette tekstuitgave van de brief- geven, om tot zichzelf te kunnen komen,
wisseling tussen Vosmaer en Perk (ge- En zo verbaast het niet hem, deze dichter
volgd door die van de correspondentie van de hoge liefde die schoonheid, van de
Kloos-Vosmaer) een onthullend document,
de publikatie van „De Mathildekrans" in
1941, de eerste die zich getrouw aan de
handschriften hield, herstelde zestig jaar
na de dood van de dichter een onrecht,
dat men diens werk en daarmede hem als
litteraire verschijning, roekeloos had aan
gedaan. Op deze „definitieve" Perk im
mers, hoe gering ogenschijnlijk in nuance
verschillend, was een wezenlijk ander
licht gaan vallen: niet langer was hij de
alleen-maar-Tachtiger, zijn gestalte ver-
de structuur van de tijd, die de dichter op makelij, die alleszins verantwoord is. Na-
de vlucht zou drijven in zijn ivoren toren, tuurlijk zijn de zeven filmpjes niet alle
om van daar, hoog van de tinnen, de lof ware voltreffers van cinematografisch
van de schoonheid te zingen, van de „kunst vermogen. We overdrijven niet. Ze moeten
om de kunst": de zwanezang van het in
dividualisme?
Perk, zoals hij hier, op de grens der tijden,
in de roman van zijn leven staat beschre
ven, was een symptoom, een symbool, een
signaal, Stuiveling, de objectieve biograaf,
heeft zich van commentaar onthouden.
Terecht. Hij riep de dichter van de „Ma-
thilde"-krans terug tot zijn werk en her-
bezielde het werk met de geest van de
dichter. Hoe voortreffelijk hij zich kweet
van deze regeringsopdracht zal in de naas
te toekomst blijken, zodra de aangekon
digde, onder zijn leiding tot stand gekomen
uitgaven van Perks „Verzamelde Gedich
ten" en „Proeven in dicht en ondicht" als
mede de „Brieven en Documenten" ver
schenen zullen zijn.
C. J. E. Dinaux
Malcolm Arnold, Sidney Torch, Denis
Wright, William Byrd, William Alwyn, Sir
Arthur Bliss en Eric Coates.
Zoals wij reeds in de aanhef schreven
staat de B.B.C. in dit streven niet alleen.
Ook de Nederlandse omroepverenigingen
en inzonderheid de A.V.R.O. nodigen her
haaldelijk componisten uit werken voor
DE OMROEPORGANISATIES in geheel haar te schrijven. Ook in Frankrijk werd
Europa streven er de laatste jaren bewust n0§ onlangs een wedstrijd uitgeschreven
^vakk^^romffnHsclf11 èn^imDressionis- naar^herVepertoire"in"de^sector" van "dè met hetzelfde doel: de voortdurende ver-
n lichte muziek uit te breiden. Wellicht dat frissing van het populane ïepeitoiie Wij
meuw moransuscn en esineuscn een sommigen zich afvragen of dit wel nodig Wlllen tenslotte nog op een belangrijk facet
meuw, moraiisuscn en tbiuu^n js gezien het betrekkelijk ho«e nerrenfaee van deze activiteit wijzen, dat met name
poëtische karakteristiek, die wonderwel is gezien het bctiekkBiïjk_ht>gepeicentage. Npdprland noeal ppn, wordt verwaar-
tisch, retorisch èn lyrisch, traditioneel èn
poeuscne KaraKieosueK, uie wu. uu w - ™„ziek in Nederland nogal eens wordt verwaar
overeenstemde met het biografische fei- aal .ae. radio reeds aan lichte muziek nameliik niet voldoende om
tpnmateriaal dat Stuiveling moeizaam uit Pleegt uit te zenden. De enorme consump- Ioosd- -"^t *s name'ijk niet voicioenae om
j u oxuivenng moeizaam uu. muziek om het eens in opdrachten te verstrekken en het daaruit
de chaos van gegevens verzamelde en ne aan ncnte muziek, om het eens in voeren De
samenvatte tot een levensverhaal, tot een cafetariatermen uit te drukken, is er juist voeien. ue
eenheid van leven en dichten, zoals deze de oorzaak van, dat men zich zorgen maakt oevoroenng partituren niet na een
zich verrassend is gaan aftekenen in Het omtrent de samenstelling van het reper- pas fin wanneet ae paimuien niet na
nen venassena is gaan aile ar en m „rie Natuurliik versrhiinf er nnk 7nnrier eerste uitvoering in de bibliotheken liggen
korte leven van Jacques Perk" (Arbeiders- mire. JNatuuinjk verschijnt ei ook zonder h
pers) dat de omroeporganisaties op allerlei ma- te verstoffen, maai wanneer zij bewust op
Zonder in het geringste aan de weten- nieren de produktie bevorderen lichte mu-
schappelijkheid en objectiviteit van zijn ziek aan de lopende band. Maar deze werk-
onderzoekingen te kort te doen heeft ics worden vrijwel
Stuiveling de romantisch-bewogen levens- altijd gekenmerkt p
loop van Jacques Perk niet beschreven, door een zeer geringe Voor de
maar vertéld. Hijzelf noemde zijn biografie standvastigheid in de
eer een mozaiek dan een schilderij. Nu, voortdurende slij- microfoon
men kan zich moeilijk een levendiger por- tageslag om het laat-
tret denken. Kundig en kunstig groepeerde ste succes. Hoewel wij v
hij de stenen, die hij uit het jarenlang geen statistici zijn op
de" chaos van""gegevens 'verzamelde en tie aan lichte muziek, om het eens in °Pj_r®^pte" te verstrekken en het daaruit
samenvatte tot een levensverhaal, tot een cafetariatermen uit te drukken, is er juist £"^iane we muziekscheppen krijgt
eenheid van leven en dichten, zoals deze de oorzaak van, dat men zich zorgen maakt pe% ordering an net muziekscneppen ki jöi
gezette tijden in daartoe geëigende pro
gramma's worden opgenomen.
Speciaal aanbevolen: zondag 12 mei:
„Stabat mater" van Poulenc (Hilversum I),
Jean Martinon dirigeert (19.45 uur Paris
inter, 1829 meter). Gavarieerd programma
.met Georges Brassens (21.05 uur, Parijs'
programma, 280, 259 en 218 meter); maan-
monachtzaamde ^oüwmate*rraalJ,"*hêr"ën dit gebied hebben wij sterk de indruk, dat dag 13 mei: orkestenwerken van Roussel,
der verspreid, bijeenzocht tot een boeiend het luisterend publiek hoe langer hoe kor- Satie, Sauguet Honegger en Martinu
tegelplateau een „tableau vivant" bijna, ter wordt geboeid door de wijsjes van de III, 464 meter); Gounod s opera
dat men als een schouwspel kan gade- dag en dat men steeds meer gaat terug- „Faust van de opera in Monte Carlo uit
slaan. Zo had men zich Perk, de lévende grijpen op de melodieën en liedjes die het (21 uur, Paris-Inter, 1829 meter).
Perk, nauwelijks gedacht: uitdagend en voor de oorlog vaak op voortreffelijke
dromerig, hoffelijk en scherp, weerbarstig wijze hebben „gedaan". Gestroomlijnd met
en uitbundig, wispelturig in zijn beroeps- een nieuw arrangement krijgen deze com-
keuze en volhardend in het geloof aan zijn posities dan het aantrekkelijke etiket
dichterschap. Wie aanvankelijk mocht me- „evergreen" opgeplakt. De programma
nen, dat Stuiveling in de eerste vijftig directies zoeken het echter liever in een
bladzijden wel wat al te veel in bijzonder- genre, dat op zuiver muzikale kwaliteiten
heden trad, waar de „faits et gestes" van gedurende een lange reeks van jaren kan
de vader, van de Waals-modernistische standhouden, omdat het enerzijds wel ge-
predikant Perk, worden beschreven, wordt makkelijk genoeg in het gehoor ligt om nog
door hetgeen volgt van de onmisbaarheid als lichte muziek te kunnen worden aan-
dezer details overtuigd: zó was het geeste- gekondigd, anderzijds echter van opbouw
lijk milieu, waarin de jonge dichter op- en instrumentatie voldoende interessant is
groeide: deftig, conventioneel, stichtelijk, om de degelijke luisteraar te kunnen blij-
ondanks de modernistische wind die er ven boeien. Men komt dan op een sterk
woei. Zou er in deze onstuimige dichter- aan een concertmuziek verwant terrein, in
de buurt van de ouvertures, marsen, wal
sen, dansvormen, rhapsodieën, soms zelfs
van de symfonische gedichten. Vrijwel alle
serieuze componisten hebben hun bijdrage
tot dat genre geleverd, van Bach tot Ba-
dings toe. Frank Wade het hoofd van de
afdeling Lichte muziek van de B.B.C.
schrijft in een inleiding tot het Muziek-
U wordt verzocht 2 keer 8 woorden te zoe- feesj. van Light Programme, dat juni
en waarvan de betekenissen hieronder ge- aanstaande met een reeks openbare con-
geven worden, en daarvan dan 8 combinatie- t rmHon
woorden te maken, dat wil zeggen 8 woor- cei te" in de ^oyal, 17 Londen
den, die zijn samengesteld uit een woordje wordt gehouden, dat dit vol is met melo-
wm de eerste rij en één van de tweede rij. dieën die nimmer zullen sterven, van
Deze 8 woorden bestaan ieder uit 8 letters. Tsjaikofsky en Verdi via Sullivan en
Verder wordt u verzocht deze 8 zó in volg- Coates tot Romberg en Gershwin aan toe.
orde te schrijven, dat de laatste letters een ]yjaar hij voegt eraan toe, dat ook wel is
15 °pen gebleven m het gebleken,, dat bepaalde stappen gedaan
moesten worden om te bereiken dat de
lichte muziek voortgaat in stijlen welke
aanvaardbaar zijn voor hedendaagse oren,
wil de meerderheid van het gehoor er on
middellijk genoegen van ondervinden. Van
daar dat de B.B.C. een aantal opdrachten
aan componisten heeft verleend.
De zes concerten, welke op de zaterdag
avonden 1, 8, 15, 22 en 29 juni en 6 juli
worden gegeven, bestaan uiteraard vooral
uit Engelse werken. Het vernieuwde
B.B.C.-concertorkest staat daarbij onder
leiding van zijn eigen dirigent Vilem Taus-
ky en onder een aantal gastdirigenten die
J. II. Bartman
film „Carolientje", die de toeschouwers kunnen brengen, moest scenarioschrijver-
vertrouwd wil maken met de rechten en cameraman en regisseur Joop van Essen
plichten van de voetgangers bij de ver- zulke benarde situaties scheppen, dat hij
schijning van een nieuw factotum in het er het fiat der politie wel voor nodig had.
Hermandad verschijnt zelf ook nog vaak
in het beeld, straffend, manend en be
hoedend. Men begrijpt dat het maar een
dorre vertoning zou worden, wanneer we
alleen te maken kregen met stoplichten,
zebra's, verkeersborden en knipperlichten.
Van Essen heeft dat gevaar heel gevat be
zworen door een charmante jongedame op
het doek te brengen, die wij eerst in de
pruikentijd over 's heren wegen zien rond
dartelen om haar vervolgens midden op
straat in onze eigen dagen tegen te komen,
Dan volgen wij de aanvallige juffrouw op
de voet en leren met haar hoe ons in het
verkeer te gedragen. Zodra de film „Caro
lientje" haar eigen gang laat gaan om zich
zonder haar op het geleerde te bezinnen,
missen wij de lieftallige verschijning wel
heel bijzonder, maaar iedereen voelt het:
aan .het slot duikt ze weer op. Dat is een
ondeugend staaltje van psychologie, dat
intermezzo. Het verzwakt de bewijsvoe
ring, al kan men er niet ten onrechte de
vermaning uit putten, dat we in het ver
keer op onze eigen benen moeten staan.
Dat het filmpje door de heldin een tijd
lang prijs te geven aan spanning in
boet, moet men de maker dan ook maar
niet te erg verwijten. Hij behandelt zijn
stof op zo'n frisse en ongekunstelde wijze
en is zo'n aangenaam docent, dat men zich
graag door hem laat meevoeren, zelfs op
paden, die hij ons kennelijk dwingt--in te
slaan. Van Essen hanteert hét instrument
van de film in „Carolientje" met groot ge
mak, met geest en zin voor oorspronkelijk
heid.
CONVENTIONELER is het filmpje, dat
hij in opdracht van de rijwielfabriek
maakte, al valt op het stuk van technische
beheersing niet op af te dingen. De fiets
tocht door Nederland, welke in beeld
wordt gebracht, is gelukkig met zoveel
geestige momenten gekruid, dat men er
geïnteresseerd naar kijkt. Vooral een
jeugdig publiek wordt met heel wat leven
de aardrijkskunde verrast en vergast. Al
steekt dit filmpje „Cai-olientje" niet naar
de kroon, het is berekend op haar nuttig
effect en slaagt. Waarmee opnieuw een
serieus woord van waardering gezegd wil
wezen.
P. W. Franse
In Joegoslavïè.maar het had overal elders in
Europa kunnen zijn, maakte onze fotograaf
deze opname van een jeugdig trio.
volgende zinnetje:
„Ik zoek een mij betrekking.
Eerste rij:
1- voorgerecht
2. vervoermiddel
3. eetkamermeubel
4. vervoermiddel
5. niet sta, niet zit, niet lig. maar....
8. zoetigheid
stam van het werkwoord kennen.
3. stam van het werkwoord leven.
Tweede rij:
1- opbergplaats
2. sein
3. manier
4. andere bergplaats
5. ren
8. lichtbron
1. waarvan men eet
8. derde bewaarplaats
eigen werken leiden, zoals Robert Farnon,
Oplossing van de vorige puzzel: 1 Panner-
den, 2. Spandoek, 3. Loppersum, 4. Grijps-
kerk, 5. Santpoort, 6. Oostappen. 7. Doorn-
Om in aanmerking te komen voor een van sPÜk> 8- Westdorpe, 9. Hoofddorp,
rifont '6 Sêldprijzen ad f 7,50, f 5,— en f 2,50, De prjjswinnaars zijn:
dient men uiterlijk dinsdag 17 uur de oplos- v QnaarnPiaan 2
smg per briefkaart in te zenden aan een van 7-50 M- f°V"De _YUbS' i T '«L
°nze bureaus in Haarlem, Grote Houtstr. 93 Haarlem; 5, M. Gerhardt, Linden
on Soendaplein; in IJmuiden, Lange Nieuw- straat 61, IJmuiden; 2,50 P. J. Braaksma,
straat 427. Vondelweg 416b, Haarlem-Noord.
TUSSEN de talrijke mis
verstanden waarop onze
maatschappelijke samen
leving steunt en waardoor al
les op deze wereld zo als op
rolletjes loopt, is dat van het
beschermheerschap een alge
meen verbreid en aanvaard
verschijnsel. Er is in Neder
land nagenoeg geen organi
satie of vereniging, die zich
niet genesteld heeft onder de
bescherming van een of an
dere hooggeplaatste persoon
lijkheid. De leden van ons
Koninklijk Huis vervullen
ontelbaar van deze functies,
doch ook burgemeesters, wet
houders, fabrikanten,nota
belen van beiderlei kunne
zijn op een of andere manier
geroepen tot bescherming van
een of andere groep mensen.
Fanfares en muziekgezel
schappen zeer speciaal kun
nen blijkbaar zonder be
schermheer of -vrouwe moei
lijk in stand worden gehou
den, wat de vraag doet rijzen
wie toch de bedreigers en
aanvallers van deze nuttige
verenigingen zijn.
De feitelijke betekenis van
deze functie berust op een
principe, dat ongeveer over
eenkomt met de functie van
peetoom of peettante. Een
verschil is, dat peettante en
peetoom meestal moreel ver
plicht zijn, hun petekinderen
een aanzienlijk deel van hun
vermogen na te laten en ge
durende hun leven op ge
regelde tijden zogenaamde
extraatjes toe te stoppen aan
hun beschermeling. Dat ge-
at, toen de ge-
hnamdië landden,
order wan maar-
volgerk krachtig
daarvÈV was hii
kken.
in 1934 dl^cteur
Stadelheim i\ge-
tn Eicke, vol)
op Röhrrï haddl
minuten met hel
dden.
anr het gerechts-
drukkelijke oecumenische belangstelling.
De laagte zal zeker mede bevorderd ..zijn
doo^fe omstandigheid, dat de grootva
moederszijde van de nieuwe secreta
dn üfnnlnmii idnaaagaiMUMiiaL
Beschermheer. Prins Bernhard heef
van het curatorium- van het Reactorcentrum
I Nederland de uitnodiging ontvtngen om
willen optreden als beschermheer van het
Reactorcentrum Nederland. De Prins heeft
deze uitnodiging aanvaard.
iiuwuFimmgn m uu iiw-uiH aw HB
De Nederlands-
begin vorige maa
nen, zyn vanochte
Buitenlandse Zak
prof. F
ig In- Den H
zwaartepun
ïesprekingen ligt
zoals hij het zelf noemt, „blanco" XI j°®'s Sejneld zulle
'tan niet tegen verdeeldheid" mi- I dultse financiële
geeh henl voor zijn toekomstige ftfnetie Iaan i gesprei
I 11 111! I vnrdt riat hot r.tri.7
beurt meestal op verjaar
dagen en bij Oud en Nieuw.
Een beschermheer of
-vrouwe draagt die verplich
ting niet.
Meestal is de loutere ver
melding van naam en kwali
teit reeds voldoende, om de
betreffende organisatie te
vrijwaren voor alle euvelen
des levens.
Zij doen dan ook meestal
niets anders dan hun naam
en kwaliteit voor vermelding
beschikbaar stellen en dat is
trouwens al een heel ding,
in aanmerking genomen hoe
onophoudelijk op hen een
desbetreffend beroep wordt
gedaan.
IJet moet in de provincie
eens in oeroude tijden zijn
voorgekomen, dat een plaat
selijk muziekrecensent het
gewaagd had, een uitvoering
van de eveneens plaatselijke
zangvereniging te gerieven
met een zeer lakende critiek.
De volgende dag kreeg hij
bezoek van een gezet heer,
die niet zeer lang van stof
was hij zei eigenlijk geen
stom woord doch na zijn
binnentreden onmiddellijk
overging tot datgene, waar
toe hij gekomen was: hij
diende de verslaggever een
hechtdoortimmerd pak slaag
toe en verliet daarna voldaan
het gebouw, uitroepend, dat
hij niet voor niets Bescherm
heer was.
Dat is een manier van be
schermen, die de meeste be
schermheren niet zal liggen.
Het zou trouwens teveel van
hun inspanningen en tijd kos
ten, wanneer zij op deze wijze
voor de belangen van hun or
ganisatie in de bres zouden
moeten staan. De meesten be
perken zich tot het in ont
vangst nemen van zeer spe
ciale welkomstwoorden van
de voorzitter tijdens de jubi
leumvergadering. Dat is een
veilige, beschaafde en toch
symbolisch van belang zijnde
wijze van beschermen.
Het zo-even genoemde ge
val van misverstand, levend
bij een beschermheer zelf,
doet denken aan een eveneens
verkeerd begrip van deze
functie, doch dan bij buiten
staanders.
Het is namelijk gebeurd,
dat de burgemeester van
Dwingelanddorp iedereen
weet waar dat ligt, dus een
nadere aanduiding lijkt ons
overbodig des nachts om
tien minuten over half vier
door de rijksveldwacht uit
zijn bed werd gebeld voor een
zeer belangrijke aangelegen
heid. De burgemeester ver
scheen in zeer haastig bij een-
geknoopte, ontoepasselijke
kledingstukken in de hal van
zijn huis, waar de martiale
veldwachter stram in de hou
ding op hem wachtte.
„Meneer de burgemeester",
zei de dienaar der Rijksveld-
wachtwet dat is een andere
wet dan de gewone wet
„meneer de burgemeester, is
het feit juist dat u bescherm
heer van de plaatselijke fan
fare „Droplos" bent?"
De burgemeester haastte
zich deze feitelijkheid te be
vestigen, vaagjes denkend
aan het geval-Köpenick en
zich afvragend of hij op een
of andere manier zou kunnen
worden beschuldigd van
fraude met de fanfarekas.
„Is het feit juist, dat het
verenigings- annex repetitie
lokaal gevestigd is in het per
ceel aan de Waterloopweg
13 C, kadastraal bekend als
13 C B-weg Waterloop?"
vroeg de Rijksdienaar verder.
„Juist", zei de burgemeester
prijzend, nauwkeurigheid
waarderend als de hoogste
deugd van een ambtenaar.
„Dan wil ik u erop attent
maken", vervolgde de veld
wachter, „dat ik heden de
voordeur van genoemd per
ceel ongesloten en op een
kier heb aangetroffen, zodat
een situatie ontstond waarbij
eventuele insluipers de ge
legenheid zou worden ge
geven zonder braak in te slui
pen. Het is onze taak daarop
toe te zien en ik wil u dus,
als beschermheer, verzoeken
in het vervolg voor een zorg
vuldiger sluiting van genoem
de lokaliteit te willen zorg
dragen".
Bom-bom-bom rechtsom
keert en de veldwachter
was weg. Het is voorzeker
een gewichtig vraagstuk, of
men beschermheren kan la
ten opdraaien voor dergelijke
toestanden. Doch gelukkig
hebben vele lieden een open
oog voor het symbolische ka
rakter van het beschermheer
schap en nemen zij niet alles
letterlijk. Onze samenleving
hangt tenslotte van symboliek
en tradities-zonder-reële-be-
tekenis aan elkaar. Men ont
moet tegenwoordig sieeds
meer mensen die dat allemaal
willen afschaffen, omdat het
volgens hen onwaarachtig is.
Daar kom ik tegen op. Ik
ben volkomen bereid onmid
dellijk het beschermheer
schap op me te nemen van
iedere willekeurige vereni
ging die zonder zit.
Misschien hebben ze er aL
lemaal één. Welnu, dan kom
ik weer, zoals zo vaak,
R. Agteran
