Omzet van Philips in eerste kwartaal
28 pet hoger dan in dat van 1956
kiespijn
ER IS WEEK
G KAS KOTER
Vrij koel maar droog weer
Rijk lost alle voorschotten af
aan de Centrale Bank
SNELPONIijmtderaarstestukkenaaneen
Winstmarge gestegen tot 5,9 pet
Radio geeft donderdag
Wereldnieuws
ió het zo
r~
WOENSDAG 22 MEI 1957
2
Converteerbare obligaties
van Du Croo en Brauns
Geen postvervoer op
Hemelvaartsdag
werk voor Uw tandarts,
maar als eerste hulp een
'AKKERTJE'
dat helpt direct
Jaarcijfers en dividenden
Friesland-Holland Bank
plaatst 554 schuldbrieven
Nog geen transfer over 1955
voor Nat. Handelsbank
In- en uitvoer gedaald in
de maand april
Einde van koolexport naar
Zwitserland
Hogere winst Mendes Gans
amda en het meesterwer
Zes kinderen werden moe
derloos door auto-ongeluk
„Geen kernwapens in
Oost-Duitsland"
V
Ademhalen
(Van onze financiële medewerker)
Volgens de officiële mededelingen van de directie hebben de omzetten bü Philips
in het eerste kwartaal van 1957 de verwahtingen overtroff-n. Ze zyn niet minder dan
28 percent groter geweest dan in dezelfde periode van 1956, welke echter bepaald
ongunstig was. Maar ook in vergelijking met het eerste kwartaal van 1955 is er een
flinke vooruitgang, waarbij vooral van belang is dat de winstmarge, welke vooral in
het derde kwartaal van 1956 laag was (5,4 percent tegen 6,1 percent in die periode
van 1955), weer tot 5,9 percent is gestegen. De winst in verhouding tot de omzet is in
vergelijking met hel eerste kwartaal van 1956 met niet minder dan 31 percent toe
genomen. Per saldo heeft de winst, na aftrek van belastingen, 42 miljoen gulden
bedragen tegen 32 miljoen gulden in die periode van het Vorig jaar en al kan men
op dit cijfer nog geen conclusies voor het gehele jaar baseren, toch kan het als een
hoopvolle aanwijzing voor de verdere gang van zaken worden beschouwd.
1956 ten opzichte van 1955, toen ze 18 per
cent bedroeg. Het komt ons echter voor dat
er een go de kans is op een grotere toe
neming nu het eerste kwartaal reeds een
vooruitgang van 28 percent te zien geeft,
zodat de omzet, die in het tweede, derde en
vierde kwartaal van 1956 met respectieve
lijk 17,22 en 20 percent vooruitging, dit
jaar slechts gemiddeld 15 percent behoeft
te stijgen om het cijfer van 1956 te halen.
De sterk meevallende resultaten van Phi
lips, waarop ir. Otten onlangs reeds heeft
gezinspeeld, bewijzen weer eens opnieuw
dat men hier met een concern heeft te
doen, dat zich in zijn produktieprogram
en bedrijfsvoering bij de eisen van deze
tijd weet aan te passen. Met enige voor
zichtigheid kan men er ook uit conclude
ren dat de koopkracht van het publiek nog
niet is verminderd.
Eerste
kwartaal '57
Omzet aan derden 724 miljoen
Winst voor
aftrek belastingen 84 miljoen
In verhouding tot
omzet 11,6 percent
Winst na aftrek van
belastingen 42 miljoen
Aantal werknemers 153.000
Tot dusver blijven de omzetten zich over
de gehele linie van het bedrijf gunstig
ontwikkelen. De afzet van tclevisietoestel-
lên speelt hierbij wel een voorname rol,
omdat vooral in deze sector de verwachtin
gen zijn overtroffen. Het is zelfs zo, dat
aan de vraag niet ten volle kan worden
voldaan, mede door gebrek aan personeel.
Terwijl het totaal aantal werknemers van
152.000 ultimo 1956 tot 153.000 ultimo maart
1957 is gestegen, ging het aantal in Neder
land van 59.000 tot 58.000 terug.
Philips heeft sinds de laatste anderhalf
jaar voor 1,5 miljard nieuwe middelen
aangetrokken en het is verheugend te con
stateren dat dit nieuwe kapitaal thans tot
de rentabiliteit van het bedrijf gaat bijdra
gen. De verwachting mag worden gekoes
terd dat naarmate de omzetten stijgen, ook
de winstmarge zich in gunstige zin zal ont
wikkelen.
De directie blijft vooreerst bij haar prog
nose dat de omzetstijging in 1957 ten op
zichte van 1956 kleiner zal zijn dan die van
Eerste
kwartaal '56
564 miljoen
59 miljoen
10,5 percent
Tot en met woensdag stellen de Amster
damse Bank en Labouchère en Co. de in
schrijving open op nominaal 1.200.000
5tb 20-jarige in aandelen converteerbare
obligaties in stukken aan toonder van
500, tegen de koers van 100 procent, ten
laste van de n.v. machinefabriek Du Croo
en Brauns te Amsterdam. De inschrijving
staat uitsluitend open voor aandeelhouders
in dier voege dat inlevering van drie claim-
bewijzen (voor elk aandeel zijn twee
claimbewijzen aangewezen) recht geeft op
toewijzing van twee obligaties. De claim-
handel begint woensdag 22 mei. Officiële
notering ter beurze wordt aangevraegd.
De PTT zal geen post vervoeren van
woensdagavond vóór Hemelvaartsdag tot de
vrijdagmorgen daarop. In de nacht van 29
op 30 mei en in die van 30 op 31 mei zullen
geen nachtposttreinen rijden. Deze regeling
is hetzelfde als die van Koninginnedag. Stuk
ken, die woensdag worden gepost, zullen pas
vrijdagmorgen op de plaats van bestemming
zijn.
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgenge
bed en liturg.kal. 8.00 Nieuws en weerber.
8.15 Platen. 8.50 V. d. vrouw. 9.40 School
radio. 10.00 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00
V. d. zieken. 11.45 Platen. 12.00 Middagklok
noodklok. 12.03 Instr.Octet. 12.20 Pianoreci
tal. 12.25 Wij van het land. 12.35 Land- en
tuinb.meded. 12.38 Platen. 12.45 Staatsiebe-
zoek aan Zweden. 13.00 Nieuws en kath.
nieuws. 13.20 Sopr. en piano. 13.40 Platen.
14.00 Platen. 14.45 V. d. vrouw. 15.15 Vocaal
ens. 15.30 Platen. 16.00 Bijbellezing. 16.30
Harp en viool. 17.00 V. d. jeugd. 17.30 Pla
ten. 17.40 Beursber. 17.45 Platen. 18.15 Gevar.
muz. 18.45 Leger des Heils kwartier. 19.00
Nieuws en weerber. 19.10 Platen. 19.20 So
ciaal perspectief. 19.30 Platen. 20.00 Radio
krant. 20.20 Gevar. progr. 21.45 Platen. 22.00
Tijdschriftenkron. 22.10 Staatsiebezoek aan
Zweden. 22 20 Orgelconc. 22.45 Avondover-
king. 23.00 Nieuws en SOS-ber. 23.15 Sport-
uitsl. 23.20—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 7.50
Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Gym. 9.10 V d. vrouw. 9.15 Platen. 9.40 Mor
genwijding. 10.00 Platen. 10.50 V. d. kleuters.
11.00 Tussen de val en het schip, caus. 11.15
Amus. muz. 11.45 Caus. over Linnaéus. 12.00
Twee piano's. 12.25 In 't spionnetje. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Dansmuz. 12.50
Uit het bedrijfsleven. 13.00 Nieuws. 13.15
Meded. of Platen. 13.20 Kon. bezoek aan
Zweden. 13.30 Metropole-ork. 13.55 Beursber.
14.00 Platen. 14.10 De gouden vlinder, hoor
spel. 14.45 Pianorecital. 15.15 V. d. zieken.
16.00 Platen. 16.15 Voordr. 16.30 Platen. 17.00
V. d. jeugd. 17.45 Regeringsuitz. 18.00 Nws.
18.15 Kop. bezoek aan Zweden. 18.25 Lichte
muz. 18.55 Gesproken brief uit Londen. 19.00
V. d. kind. 19.05 Cabaret. 19.25 Lichte muz.
19.45 V. d. jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Radio
Philharm. ork., koor en sol. 20.55 De wereld
zonder grenzen, hoorsp. 21.45 Amus. muziek.
22.20 Journ. 22.30 Radio Philh. sextet. 22.50
Sportact. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen v. New
York. 23.16 Onze buitenl. correspondenten
melden. 23.25—23.55 Platen.
TELEVISIE (NTS, KRO NTS)
20.00 Journ. en weeroverz. 20.15 Die Csar-
dasfürstin, operette. Hierna: Epiloog. 22.00—
22.10 Kon. bezoek aan Zweden.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Ork.conc. 12.30 Weerber. 12.34 Pla
ten (Om 12.55 Koersen). 13.00 Nieuws. 13.11
Orgelspel. 14.00 Engelse les. 14.15 Platen.
14.30 Franse les. 14.45 Platen. 15.00 School
radio. 15.30 Platen. 16.45 Duitse les. 16.00
Koersen. 16 02 Koorzang. 17.00 Nieuws. 17.10
Platen. 17.15 V. d. kind. 18.15 Jeugd en Mo
zart. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws. 19.40
Platen. 19.50 Pol.caus. 20.00 Platen. 20.10
Klankb. 20.40 Verz.progr. 21.30 Jazzmuziek.
22.00 Nieuws. 22.11 Kamermuz. 22.5523.00
Nieuws.
32 miljoen
146.000
In de algemene vergadering der on
derlinge levensverzekeringmaatschappij
,,'s-Gravenhage'', gevestigd te 's-Graven-
hage, zijn de balans en de verlies- en
winstrekeningen over het jaar 1956 goed
gekeurd. Gedurende het. boekjaar kwamen
nieuwe verzekeringen tot stapd tot een
recordbedrag van ruim 45 miljoen, terwijl
er 13.9 miljoen werd geroyeerd. Uit. 1956
bedroeg het verzekerde kapitaal 323 mil
joen, samengesteld uit 274 miljoen kapi
taal en 49 miljoen verzekerde rente (de
rente vermenigvuldigd met de factor 10).
De premiereserve eigen risico bedraagt
thans ruim 66 miljoen. Zij is geheel vol
gens de zuivere netto methode met een
rentevoet van 3% berekend. De gemiddelde
gekweekte rente bedroeg 4.02% (over 1955:
3.93%), zodat een ruime rente-marge van
1.02% aanwezig is. Na afschrijvingen en
een toevoeging van 480.073 aan extra re
serve blijft een bedrag van 275.000 be
schikbaar als bijdrage voor de winstvcr-
deling over het 5-jarige tijdvak 1956/60. De
extra reserves bedragen thans 5.087.594,
zijnde 7.7 percent van de premiereserve
(eigen risico).
De n.v. „Het Ncderlandsche Veem" te
Amsterdam heeft na afschrijvingen en be
lasting over 1956 een saldo winst behaald
van 132.825 105.020). Er wordt een di
vidend voorgesteld van 8% (v.j. 7%, waar
naast werd uitgekeerd 10% in aandelen uit
de agioreserve). De onderhandelingen over
de verkoop van het belang in de n.v. Ha
venbedrijf Coenhaven werden tot een gun
stig einde gebracht, zo zegt het verslag.
De n.v. verzekeringmaatschappij „Mer-
curius" te Amsterdam heeft over 1956 een
saldo winst behaald van 97.251. In de al
gemene vergadering werd het dividend be
paald op 15%., De resultaten van 1956 zijn
bevredigend geweest.
Directie en commissarissen van Ubbink
en Co. n.v. hebben nader besloten op de 4
juni a.s. te houden aandeelhoudersverga
dering voor te stellen, onder handhaving
van het dividendvoorstel van 10 percent,
de bestaande agioreserve onveranderd te
laten.
De n.v. Drukkerij G. J. Thieme keert
over het jaar 1956 een dividend uit van
10 percent.
De Friesland-Holland Bank n.v. te Am
sterdam gaat ovtr tot de uitgifte van 5V2
percent 23-jarige schuldbrieven serie H
tegen de koers van 100 percent, uitsluitend
in coupures van f 1000,Notering ter
beurze van Amsterdam zal zo spoedig mo
gelijk worden aangevraagd. Behoudens
vervroegde aflossing zal jaarlijks op 1 ja
nuari, voor he'. eerst op 1 januari 1961, 5
percent van het in enig jaar geplaatste be
drag aan schuldbrieven a pari worden af
gelost. De coupons vervallen per 1 januari
en 1 juli.
De Nationale Handelsbank n.v. te Am
sterdam heeft over 1956 aan interest, com
missie en agio, na aftrek van reserveringen,
geboekt 27.466.195 (f 26.443.016). Na ver
meerdering met het onverdeeld winstsaldo
1955 ad 50.030 en diverse afboekingen
resteert een winstsaldo van 2.483.475
2.866.347). Er wordt een dividend voor
gesteld van 7% (8'/»).
Op plaatsen buiten Indonesië, waar de
bank in het Verre Oosten zijn eigen ves
tigingen heeft, ondervond de bedrijfsuit
oefening geen moeilijkheden. De resulta
ten waren op deze kantoren zonder uit
zondering bevredigend. In Indonesië stond
het bedrijf in sterke mate onder invloed
van de nog niet gestabiliseerde regerings-
politiek en van de vele factoren, die de
economische toestand benadelen. De ver
leden jaar aangevraagde vergunning tot
transfer van de winst over 1955 van het
bedrijf in Indonesië, is nog steeds niet be
handeld. De aanvraag tot transfer van de
winst over 1956 zal worden ingediend, zo
dra de betreffende voorschriften daartoe
bekend zullen zijn gemaakt. Van de overige
overzeese kantoren is de overmaking van
de netto baten over 1956 reeds binnenge
komen.
De resultaten van het thans lopende
boekjaar laten zich niet voorspellen, aldus
het verslag. De gang van zaken stelt tot nu
toe over het algemeen niet te leur. De Ca
nadese dochterinstelling, The Mercantile
Bank of Canada, vertoonde een gestadige
groei, zich afspiegelend in belangrijk ho
gere balanscijfers van de drie kantoren te
Montreal, Toronto en Vancouver. De aan
loopperiode kan echter nog niet als afge
sloten worden beschouwd. De vennoot
schappen, waarvan aandelen worden ge
houden door de n.v. Hafaland, hebben over
het geheel genomen een vrij voorspoedig
jaar achter de rug.
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestlde voorlopige
gegevens bedroeg de waarde van de invoer
in april 1957 1.130 miljoen (v.m. 1.385
miljoen), terwijl voor een waarde van
847 miljoen (v.m. 1.002 miljoen) werd
uitgevoerd. Het dekkingspercentage be
droeg 75 (v.m. 72).
Tot 25 mei zal in Zwitserland de beperkte
invoer zijn toegestaan van bloemkool, witte
kool en savooie kool, alsmede van rapen.
Na deze datum zal de invoer van deze
produkten in Zwitserland verboden zijn.
Voor de Nederlandse kool was de Zwit
serse markt nog vrij belangrijk en weke
lijks werden behoorlijke hoeveelheden
naar dit land verzonden.
REDUCTIE OP INSCHRIJVINGEN
Op de uitgifte van 1.000.000 5 pet. obli-
gatiën 's Heerenloo (vereeniging tot op
voeding en verpleging van geesteszwakke
kinderen te Utrecht is voor een dusdanig
bedrag ingescsreven, dat een belangrijke
reductie zal moeten worden toegepast.
ADVERTENTIE
/7u< ext&a,
Pubhttbf m He» Nederlond» ZdWelburetu '»-Gr«*e(üng»
A
Weekstaat Nederlandsche Bank
Voor het eerst is het convertibcle bedrag
van de post „vorderingen en papier in
buitenlands geld" en „buitenlandse betaal
middelen" op de weekstaat van de Neder
landsche Bank meer gestegen dan de netto
deviezenreserve. Convertibel is nu een be
drag van ruim f 220 miljoen tegen vorige
week bijna f 196 miljoen. Ten dele zal de
toeneming wel verband houden, zo meent
men in geldkringen, met de afrekening in
de E.B.U.
Voor de banken is de situatie, blijkens
de cijfers van de verkorte balans per
20 mei, bepaald gunstiger geworden; voor
de staat daarentegen nauwelijks, in weer
wil van het feit, dat het debetsaldo van
de schatkist bij de Centrale Bank in een
creditsaldo van ruim f 24 miljoen is ver
keerd. De voorschotten aan het rijk, die
vorige week nog paraisseerden met f 41
miljoen, zijn dus geheel afgelost. Op 1 juni
moet het rijk weer f 100 miljoen betalen
uit hoofde van schatkistpapier en aflossing
van staatsschuld. De inschrijving op schat
kistpapier heeft f 105 miljoen opgeleverd,
waarvoor de saldi der banken zijn belast,
die dientengevolge een daling vertoonden,
maar een ruim voldoende gemiddelde be
houden voor de periode die nu is afge
lopen.
De winst uit deelnemingen, effecten en
arbitrages etc. heeft bij dé n.v. Amster-
damsch Bankierskantoor voorheen Men
des Gans en Co. te Amsterdam over 1956
bedragen f 133.461 (v.j. f 109.943). Inclu
sief de baten, provisie, interest, saldo
ao.po. bedraagt de bruto winst f763.095
(f 676.787). Er resteert een winstsaldo van
f209.667 (f200.989).. Hiervan wordt voor
gesteld om voor vennootschapsbelasting te
reserveren f75.227 (f75.629), aan het re
servefonds f8600 (f 7700) toe te voegen en
een dividend van 7 pet. (onv.) uit te keren.
De hogere baten werden grotendeels ge
absorbeerd door stijging van salarissen en
onkosten. Ook een verdere reservering
voor pensioenverplichtingen bleek noodza
kelijk. De resultaten over 1957 zijn tot
dusver, aldus de directie, bevredigend.
Verwacht wordt, dat 1957 niet bij het voor
afgaande boekjaar ten achter zal blijven.
In het zeegebied ten noorden van Schot- geleidelijke stijging van de temperatuur
land is een krachtig hogedrukgebied tot worden gerekend. De neerslagkansen zul-
ontwikkeling gekomen, dat zich uitbreidt len gèring zijn.
in de richting van Scandinavië. Boven
midden- en zuidwest-Europa vindt een
langzame daling van de luchtdruk plaats.
Daardoor is een situatie ontstaan, waarbij
de luchtaanvoer in Nederland uit het noor
den of noordoosten plaats heeft. De lucht,
die in de nacht van dinsdag op woensdag
werd aangevoerd had een tamelijk hoog
vochtgehalte en voerde uitgestrekte wol
kenvelden met zich mee, die de nachtelijke
afkoeling tegenhielden. Ook donderdag
blijft de aanvoer van koude lucht voort
duren.
WEERRAPPORTEN
23 mei
Zon op 4.36 uur, onder 20.42 uur.
Maan op 2.09 uur, onder 15.14 uur.
29 mei
Maanstanden
12.39 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 22 mei
Hoog water: 9.43 en 22.17 uur.
Laag water: 4.53 en 17.27 uur.
Donderdag 23 mei
Hoog water: 10.49 en 23.20 uur.
Laag water: 5.54 en 18.38 uur.
Temperaturen:
buiten-
txQ
land maxima van giste
w
c
ren. Binnenland: heden
•o
Q.
si
7 uur. Neerslag: laatste
.sS
O c
24 uur.
•SS
4>
O f-
c-S
Stockholm
onbewolkt
nnw
5
0
Oslo
zwaar bew.
w
12
0,2
Kopenhagen
zwaar bew.
ono
13
3
Aberdeen
mist
windst.
11
0
Londen
half bew.
no
16
0
Amsterdam
half bew.
n
13
0,1
Luxemburg
zwaar bew.
n
15
0,1
Parijs
zwaar bew.
nno
18
0
Bordeaux
onbewolkt
nno
22
0
Grenoble
onbewolkt
n
20
0
Nice
onbewolkt
ono
21
0
Berlijn
zwaar bew.
ozo
17
0
Frankfort
half bew.
wzw
13
1
München
regen
nnw
15
1
Zürich
nevel
wnw
17
0
Genève
onbewolkt
n
19
0
Locarno
onbewolkt
O
24
0
Wenen
zwaar bew.
nw
16
0
Innsbruck
regen
windst.
15
2
Rome
licht bew.
0
24
0
Ajaccio
onbewolkt
ono
20
0
Den Helder
zwaar bew.
n
9
0,1
Ypenburg
half bew.
nno
8
0,1
Vlissingen
zwaar bew.
n
9
0,1
Eelde
zwaar bew.
nw
8
0,3
De Bilt
onbewolkt
nnw
8
0,1
Twente
licht bew.
nnw
6
0,1
Eindhoven
half bew.
nno
8
0,1
Vlv. Z.Limb.
zwaar bew.
n
8
0,1
ADVERTENTIE
De snelste
VELPON
71 „Hup, Mario", zei Tonio, „klim in cy-
clopio en pak het magnifieke oog!" On
danks zijn zware gestalte bleek Mario een
goed klimmer te zijn. In een wip werkte
hij zich langs het enorme beeld omhoog
en greep het oog, dat midden in het voor
hoofd van de stenen kolos schitterde. Na
enig wrikken met zijn stevige vingers
werkte hij het los en hield nu een diamant
zo groot als een duivenei in de hand. „Oog
van Cyclopio!", mompelde hij vol ontzag.
„Nu wij in hoge mate steenrijkio!"riep
Tonio in vervoering. „Oog van Cyclopio is
minstens waard ene dikke miljoenio".
„Maar dal zullen JULLIE niet krijgen!",
riep plotseling een stem, die door de ruimte
galmde. Hevig verschrikt keerden de boe
ven zich om en.daar zagen zij de grote
detective Pat O'Nozel, die met een revol
ver in de hand op hen af kwam! „Handens
omhoog!", riep de meesterspeurder. „Het
is uit met jullie strekens en kletspratens!
Pat O'Nozel heeft zich nog nooit door boe-
vens voor aap laten zetten. Handens om
hoog, of ik schiet jullie boordevol gatens!"
Op 22 mei begint een nieuwe periode
uit hoofde van het „gentlemen's agree
ment" met de Ncderlandsche Bank, die
zich niet ongunstig voor de banken laat
aanzien. Op de geldmarkt is een verrui
ming ingetreden en daggeld handhaaft
zich sinds zaterdag op 2 'A percent.
De aflopende post wissel betreft han
delswissels die in disconto zijn gegeven.
De netto deviezenreserve is met ruim f 8
miljoen gestegen. Goud en deviezen samen
belopen nu f 3895. De biljettencirculalie is
met f 15 miljoen ingekrompen en beweegt
zich iets onder die van 1956 hetgeen niet
onbevredigend wordt geacht. Een tenden
tie tot grote stijging acht men niet aan
wezig.
(Voor de beursberichten zie pag. 11)
Tenen (le voder, die drank had
gebruikt, zes maanden geëist
De officier van Justitie bij de rechtbank
te Arnhem heeft zes maanden gevangenis
straf en vijf jaar intrekking van het rij
bewijs geëist tegen een koperslager uit
Arnhem wegens grove schuld aan een
auto-ongeluk te Hummelo op 16 maart van
dit jaar, waarbij zijn vrouw om het leven
kwam. Hijzelf en twee inzittenden, een
ander echtpaar, werden zwaar gewond. Het
gezelschap kwam van Winterswijk, waar de
bestuurder een aantal borrels zou hebben
gedronken.
De officier noemde deze zaak afgrijse
lijk, omdat ten gevolge van dit ongeluk de
moeder van zes kinderen is overleden en
de vader terecht moet staan wegens rijden
onder invloed van sterke drank. Er moet
met zulk een hoge snelheid zijn gereden,
dat de auto van de ene boom naar de an
dere is teruggekaatst.
De verdediger mr. B. ten Kate zei dat
niet is gebleken dat de verdachte niet in
staat zou zijn geweest de auto te besturen.
Hij heeft met grote snelheid gereden, maar
niet met een ontoelaatbare snelheid. Hij
moet het slachtoffer geworden zijn van de
gladheid van de natte weg, waardoor hij is
geslipt. Welk belang ermede gemoeid is zes
maanden gevangenisstraf op te leggen aan
de vader van zes kinderen, die hun moeder
hebben verloren, kon pleiter zich niet in
denken. Hij meende dat vrijspraak ge
rechtvaardigd zou zijn.
Op 4 juni zal de rechtbank uitspraak
doen.
BERLIJN (AFP) De Oostduitse radio
heetf dinsdag verklaard dat Westerse be
richten, volgens welke de strijdkrachten in
Oost-Duitsland met atoomwapens worden
uitgerust „leugens" zijn.
.„De Oostduitse premier Grotewohl heeft
reeds verklaard, dat er in Oost-Duitsland
geen atoomwapens zullen worden opgesla
gen", aldus de radio-commentator.
Invlieger verongelukt. De bekende Franse
invlieger Charles Goujon is dinsdag met
een militaire straaljager van het type
„Trident-II" verongelukt. Het toestel
ontplofte in de lucht kort na de start
van het vliegveld van Melun-Villa-
roche bij Parijs.
Ontploffing in tunnel. In een nabij Spoleto
(Italië) in aanbouw zijnde spoorweg
tunnel heeft een explosie plaats gevon
den, waardoor twee arbeiders gedood en
zes zwaar gewond werden.
Turbohclikopter. De „Weslland Wessex", de
eei'ste Britse helikopter die wordt voort
bewogen middels een gasturbine, heeft
zijn eerste vlucht gemaakt. Het toestel,
besteld door de marine, is bestemd voor
bestrijding van onderzeeërs en reddings
werk op zee.
Naar Moskou per auto. Voor de eerste
maal heeft de Sovjetregering buiten
landse toeristen toegestaan, de reis van
de Poolse grens naar Moskou per auto
te maken. Buitenlandse rijbewijzen van
toeristen worden door de Sovjetautori
teiten erkend. De enige formaliteit bij
het overschrijden van de Russische
grens bestaat uit het invullen van een
formulier, waarbij men verklaart het
land per auto te zijn binnengekomen en
de Sovjet-Unie eveneens per auto weer
te zullen verlaten.
Operatie. Een Japanse arts heeft zonder
verdoving zijn eigen blindedarm weg
genomen. Hij opereerde zichzelf met be
hulp van een spiegel.
Quarantaine. Het 14.000 ton metende Ne
derlandse schip „Boissevain" van de
Java China Paketvaart n.v. is na aan
komst in Durban in quarantaine ge
plaatst. Het schip kwam uit het verre
oosten. Aan boord zouden minstens der
tig gevallen van griep geconstateerd
zijn. Naar verluidt zijn alle zieken, op
twee na, thans hersteld.
Raketten te koop. De jongste geleide pro
jectielen van Britse makelij zullen op
de luchtvaarttentoonstelling, die vrijdag
op Le Bourget begint, tentoongesteld en
te koop worden aangeboden. Men wil
een verkoopcampagne beginnen, gericht
op de staten-leden van het atlantisch
pact. De Britse regering moet echter
toestemming geven voor eventuele con
tracten.
Volledige overeenstemming. Volgens Oost
duitse persberichten hebben de door de
Tsjechische premier Siroky met Oost
duitse leiders te Berlijn gevoerde be
sprekingen tot volledige overeenstem
ming over de toekomstige ontwikkeling
van de onderlinge betrekkingen geleid,
alsmede over verdere versterking van
de eenheid der socialistische landen en
over de fundamentele kwesties van de
huidige internationale toestand.
Varkenspest. In Noord-Ierland zijn in de
afgelopen zes maanden meer dan zeven
duizend varkens, gezamenlijk een waar
de vertegenwoordigend van 250.000 gul
den, afgemaakt wegens varkenspest. Er
zijn thans speciale vergunningen nodig
om bepaalde varkensrassen te verkopen,
aan te kopen, of te vervoeren.
Poging. Frankrijk, België, Luxemburg en
West-Duitsland, die tezamen ongeveer
honderd miljoen voetgangers en twin
tig miljoen motorvoertuigen tellen, zul
len proberen, de eerste juni zonder ver
keersongevallen te laten verlopen. In
Frankrijk alleen komen dagelijks ge
middeld dertig personen bij verkeers
ongevallen om het leven.
Antwoord aan Faroek. In Parijs is een
proces begonnen tegen de Amerikaanse
journaliste Elsa Maxwell, die wordt be
schuldigd van belediging van ex-koning
Faroek van Egypte. De ex-koning, die
50.000 gulden schadevergoeding eist,
acht zich beledigd door het antwoord,
dat Elsa Maxwell hem heeft gegeven
op een uitnodiging, hem te bezoeken en
dat in een boek van de journaliste staat
vermeld. Dit antwoord luidde: „Ik be
zoek geen hansworsten, apen, verdorve-
nen en booswichten".
Erepalm. De Deense loods Henry Palm die
was gekozen om het Britse koninklijke
jacht Britannia dinsdag door de Sont
naar Kopenhagen te brengen zou voor
deze taak uit handen van de Britse
vorstin een ridderorde krijgen. Palm
kon echter voor deze eer niet in aan
merking komen tenzij hij reeds een of
andere Deense orde bezat. Bijgevolg is
hem door koning Frederik de orde van
Dannebrog verleend.
ZOALS BEKEND, wordt de zuurstof die
wij door onze longen inademen, door het
bloed naar de cellen getransporteerd,
waarvoor een buitengewoon ingewikkeld
en fijn vertakt aderenstelsel noodzakelijk
is.
Zo'n sterk vertakt buizenstelsel loopt
eveneens door het gehele lichaam, van een
insect, met dit verschil echter, dat hier
door geen bloed stroomt, maar
gewone lucht die direct van de'
dampkring naar de lichaams
cellen wordt geleid. Deze bui
zen hebben dus eigenlijk een
dubbele functie, namelijk die
van onze longen en van onze
bloedvaten. De fijnste vertak
kingen van deze tracheeën
hebben een doorsnede van enkele duizend
ste mm of nog kleiner en door deze fijne
buizen kan de zuurstof direct aan de weef
sels worden afgegeven, waarbij het bloed
dat zich in het insectenlichaam bevindt
hoegenaamd geen rol speelt.
Nu is bij trage insecten zoals rupsen, de
diffusie klaarblijkelijk voldoende - zoals
door Krogh werd bewezen - om de zuur
stof tot in de fijnste vertakkingen te doen
doordringen. Maar grote en actieve (vlie
gende) insecten kunnen onmogelijk wach
ten tot dit langzame proces zich voltrekt,
want zij zouden al spoedig ademnood krij
gen. Nu zijn de eigenlijke transport-tra-
cheeën (dat zijn dus de buizen die voor
het vervoer van de zuurstof naar de
lichaamscellen zorgdragen) rond van vorm
en kunnen niet worden samengedrukt.
Maar de hoofdstammen, die ter weerszijde
van het lichaam lopen en vanwaar kanalen
naar de lichaamsopeningen (stigmata) lo
pen en vanwaar kanalenMinosagRij.enao
pen, zijn wél samendrukbaar, zodat zij,
evenals onze longen, als ventilatie-organen
kunnen worden aangewend. Deze hoofd-
J
stammen zijn ovaal van vorm en kunnen
door spieren worden samengedrukt, waar
door uitademing optreedt. Bij verslapping
van de spieren nemen de buizen hun oor
spronkelijke vorm weer aan, waardoor
inademing plaats vindt.
Van deze hoofdstammen uit moet de
zuurstof door diffusie in de fijnere buizen
doordringen, een proces waarmee in de
regel nog al wat tijd ge
moeid is, zodat we niemand
kunnen kwalijk nemen, wan
neer hij hier wat argwanend
tegenover staat. Maar zoals
overal in de natuur, is het ook
hier weer prima geregeld.
Bij sterke activiteit der die
ren hopen zich in bloed en
weefselvloeistof stofwisselingsproducten op,
die de osmotische druk doen toenemen,
waardoor de vloeistof uit de fijnste tra-
cheeën-uiteinden wordt weggezogen, zodat
een groter ademhalingsoppervlak beschik
baar komt dan normaal. Bovendien kan
de diffusie door de lichaamsopeningen
uiterst nauwkeurig naar behoefte worden
geregeld. Die behoefte wordt namelijk be
paald door de hoeveelheid koolzuur, die
in het lichaam gevormd wordt. Zodra het
sluitmechanisme van de lichaamsopenin
gen met koolzuur in aanraking komt, gaan
deze openingen met de nauwgezetheid van
een uurwerk open en sluiten zich weerman-
neer de koolzuur door zuivere lucht ver
vangen is. Het bijzondere hierbij is, dat
elk van deze openingen afzonderlijk rea
geert.
Voor het ademen onder water, hebben
sommige insecten weer afzonderlijke rege
lingen.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
